HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANALİZİ TOPLANTILARI

Transkript

1 HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANALİZİ TOPLANTILARI Aralık,

2 KAHRAMANMARA MALATYA - ADIYAMAN - GAZ ANTEP ANLIURFA - K L S Aral k

3 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 KAHRAMANMARA HUKUK HAK MLER GRUP HUKUK HERKESE LAZIM SIRA PUAN ÖNER LER 1 10 Hakim savc say s n n acilen art r lmas Hakimlerin sosyal ve ekonomik haklar ile özlük haklar n n iyile tirilmesi ve y pranma pay n n tan nmas, performansa göre pirim te vikinin tan nmas - Kaybetti imiz en büyük müktesep haklardan olan nöbet ücretlerinin tekrar getirilmesi Adliyedeki fiziki artlar n iyile tirilmesi ve personel aç n n giderilmesi Adliyelerde hukuk fakültesi mezunu uzman kadrosu ihdas edilmesi - cra ve iflas dairelerinde yard mc personel say s n n art r lmas - Adliyedeki yard mc personelin özlük haklar n n iyile tirilmesi - Adliyedeki fiziki artlar n hakimler ve cumhuriyet savc lar aras nda farkl la t r lmamas, asgari standartlar n belirlenmesi Hakim ve savc lar n hukuki güvenceleri ile idare nezdindeki itibarlar n n art r lmas ve güven sa lanmas -Hakim ve savc lar hakk nda yap lan ikayetlerde, masumluk karinesine riayet edilerek, hakim ve savc lar n suçsuzluklar n ispatlamak zorunda b rak lmamalar. - Ye il pasaport için derece art n n kald r lmas - Havaalanlar nda VIP salonlar ndan faydalanmalar n n sa lanmas -Protokloden ya ç kar lmas ya da hak etti i s raya getirilmesi Mahkeme önüne gelen uyu mazl klar n azalt lmas. -Verasat ilamlar n n ve vasiyetnamenin okunmas n n noterler taraf ndan düzenlenmesi, - cezaevlerinde vesayet bürolar n kurulmas, -Dosya say lar n n Avrupa ülkelerinde oldu u gibi makul seviyeye indirilmesi, bu konuda belirlenen ilke kararlar n n yeniden gözden geçirilmesi - uzla ma komisyonlar kurulup, baz uyu mazl lar n bu yolla çözülerek mahkemelere direkt yans mas n n engellenmesi gibi. - Tüketici hakem heyetinin görev s n r ile mahkemelerin kesinlik s n r n n art r lmas Terfilerde Yarg tay dan, i geçirme zorunlulu u, not uygulamas na ve rutin tefti ile hal ka d uygulamas na son verilmesi, Kararname tarihlerinin ve kararnameye tabii olanlar n asker ve polislerde oldu u gibi, daha önceden net olarak belirlenmesi, kararname tasla n n yay nlanmas Yetkilendirmelerde tercihlerin ve önceki yetkinin öncelikle gözetilmesi Asliye hukuk ve sulh hukuk ayr m n n kald r larak, dosya da l m n n dava türüne göre yap lmas ve uzmanl k mahkemelerinin say s n n ve türünün art r lmas 25

4 Yarg lama usullerine göre temyiz sürelerindeki farkl l klar n kald r lmas ve yarg lama usullerinin yak nla t r lmas ve uygulamas az olan usullerin kald r lmas stinaf mahkemeleri bir an önce hayata geçirilmelidir. Ancak hayata geçirilmeden önce mevcut hakim ve savc say s ile, kurulacak bölge say s n n ve daire say s n n art r lmas gerekir. Aksi halde yürürlük ertelenmelidir. Adli tatilin ya tümden kald r lmas veya eskiden oldu u gibi 45 güne ç kar lmas Bilirki ilik kurumunun yeniden ele al nmas Adliye müdürlü ü uygulamas n n biran önce yayg nla t r larak, hayata geçirilmesi - Hakimlerin yarg lama faaliyeti d ndaki, kasa denetimi gibi idari görevlerinin kald r lmas Adalet komisyonu ba kan ve üyeleri ile ba savc lar n seçimle belirlenmesi Hakim ve savc lar ile yard mc personelin hizmet içi e itiminin sa lanmas -Kadastro mahkemeleri gibi teknik bilgiyi gerektiren mahkemelerde görevli hakimlere hizmet içi teknik e itim verilmesi, -Hakim ve savc lar n hukuk fakültesi i birli i ile hizmet içi e itimlerinin sa lanmas ve bunun sistematik hale getirilmesi - Adayl k sürecinde kaymakamlarda oldu u gibi en az bir y ll k süre ile yurtd deneyiminin adaylara sa lanmas - Tebli memurlar na tebligatlar n usulüne uygun olarak yap lmas n n sa lanmas için gerekli hizmet içi e itimin verilmesi Nihai karar verildikten ve taraflara tebli edildikten sonra karar düzeltme benzeri bir yasa yolu öngörülmesi. -Faizin unutulmas, birle en dosyan n unutulmas gibi hallerde düzeltebilme imkan tan nmas Resmi kurum temsilcilerine temyiz konusunda insiyatif verilmesi ve bu konuda gerekli yasal düzenleme yap lmas -Hazine avukat ve SGK avukat gibi Bölge ihtisas mahkemelerinin kurulmas -Bölge fikri s nai haklar mahkemesi gibi Cezal personellerin ba ka mahkemelere, özellikle küçük adliyelere gönderilmesi uygulamas na son verilmesi 26

5 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 KAHRAMANMARA CEZA HAK MLER GRUP CEZA HAK MLER SIRA PUAN ÖNER LER Tayinlerde kimlerin tayine tabi oldu u belli olmal. Taslak liste ilan edilmeli. Bo olan kadrolar n duyurulmas, taleplerin buna göre ekillendirilebilmesine imkan verilmesi. Tayin takvimi belli olmal. Tayinle birlikte yetki de belirlenmeli. Mümkün oldu u kadar talep olmadan tayin yap lmamal. Bölgeler alt bölgelere ayr ls n, bölgelerdeki azami görev süreleri belirlensin ve adil bir tayin sistemi kurulsun Hakim-savc say s art r lmal bin ba ka memurlar al n rken hakimsavc da al nmal. Her hakimin bakaca i say s sabitlenmeli. Gelen i le devreden i birlikte hesaba kat lmal. Staj süresi k salt lmal. TAA e itim süreci verimli geçirilmeli Baz eylemler suç olmaktan ç kar lmal. Baz lar da ikayete tabi k l nmal. ( Listeyi hakim beyden alal m i leyelim.) bunlarla ilgili hukuk davas aç lsa. Baz eylemler idari kabahat olarak düzenlenebilir ddianameler eksiksiz olmal. Savc l k güçlenmeli. Savunma almadan dava aç lmamal. D ar da hiçbir delil kalmamal. Hakimin delil toplamas na ihtiyaç b rak lmamal. Zira bu ihsas rey anlam na da geliyor. Adli kolluk kurulmal. ddianamenin iadesi müessesesi yeniden getirilmeli. Yarg tay i lemez hale getirdi Savc lar asliye ceza duru malar nda tutmak çok zor. Savc lar asliye cezalara kat lmas n. Çok katk s olmuyor. Bu yap l rsa savc lar soru turmalar daha iyi yapabilecektir. Bu yap l rsa Savc say s artacak bunlardan istekli olanlar n hakimli e geçirilmesi sa lanabilir Komisyon ba kanlar ile ba savc n n seçiminde o yerde çal an hakim ve savc lar n görü ü al nmal ya da atanmas nda rollerinin olmas gerekir. HSYK üyelerini seçen hakim-savc lar komisyon ba kan ve üyeleri ile ba savc lar da seçebilmeli. Hesap verebilirlik bak m ndan da bu çok önemlidir. Bunlar 1-2 y l süre ile görev yapmal. Mahkeme genel kurulu olu mal. Komisyon kararlar na kar itiraz olmal. tirazlar genel kuurlca de erlendirilmeli Yoklukta beraat konusunda yasa aç k de il. Bu konu yasada daha aç k ve geni letici ekilde CMK 193 de düzenleme olmal Müfetti ler hakim-savc larla ilgili hal ka d na not verirken objektif kriterlere göre yapmal. Uygulamada buna uyulmuyor. Yüksek mahkeme içtihatlar na eri im. Hakimler kazanc ya mahkum edilmemeli. çtihatlar sat lmamal. Hatta Yarg tay müzakereleri kamuya aç lmal Hakim-savc lara y pranma hakk sa lanmal Terfi sistemindeki temyiz edilen dosya say s yla ilgili art kald r lmal Müfetti lerin verdi i notlarda hiç pekiyi alan yok. Sadece ba savc ve reislere pekiyi veriliyor. Onlar n d ndakilere hep en fazla 84 veriliyor. Bu objektif olunmad n gösteriyor Savc l kla mahkemeler tamamen ayr lmal. Bina, bütçe, yönetim olarak ayr lmal. 27

6 Yarg tay n not vermesi kald r lmal. Kald r lmayacaksa savc lar için iddianame ve esas hakk nda mütalaa için de not verilmeli Sorgu hakimli i ve de i ik i ler hakimli i müessesesi ihdas edilmeli. Davaya bakan hakimler bu i e bakmamal Nöbet ücreti yok, ertesi gün izin yok. Her yerde ayn olmad ndan e itsizlik oluyor. Ceza hakimleri nöbet tutsun ancak nöbet ücreti olsun Bakaya ve yoklama kaça suçlar nda ki i askere giderse bu dava dü se. Hükmün aç klanmas n n geri b rak lmas kapsam na al nmal Tefti sadece ikayet ve soru turmalar için görev yapmal. Yeni ve adil denetim mekanizmalar geli tirilmeli Baz adliyeler kapat lmal Sulh ceza asliye ceza ayr m kald r lmal. Hakim tasarrufu sa lar. Görevsizlik kararlar n önler Hakimlerin yurt d e itime daha fazla gönderilmeli. E itim çal malar ndan herkesin e it ekilde yararlanmas n n sa lanmas Tefti te 6-7- y ldan fazla kal nmamal. Amir pozisyonuna geçiyorlar. Çok gençler ve daha ya l hakim-savc lar denetliyorlar. Bu yanl. Müfetti ler süreli olarak bu göreve atanmal ve süre bitince kürsüye dönmeli. Birinci s n f olmu lar müfetti yap lmal Temyiz kesinlik s n r yükseltilmeli. Tüm mahkemeler ayn temyiz s n r na tabi olmal. Bu da yükseltilmeli Yetkilendirmede hukuk ve ceza hakimi eklinde bir yetkilendirme daha iyi olur. Yetkilendirmede komisyonun (yukar daki olu um ekliyle) görü ü al nabilir Hakimler istemedi i sürece hukuk ceza bak m ndan bran lar de i tirimlesin Yaz i leri müdürleri ve personelin adalet meslek yüksek okulu mezunu olmas na özen gösterilmeli. Özlük haklar iyile tirilmeli. Bu personelin yenilenebilir süreli sözle meli olarak al nmas n n sa lanmas. Personelin hakimin onay olmadan de i tirilmemeli. Hakim ikayetlerinden hakimin haberi olmuyor. Sonucundan bilgilendirilmeliyiz. mzas z isimsiz dilekçelerin i leme al nmamas na ili kin yasa hükmü uygulanmal. Dilekçelerdeki iftira hakaret gibi suçlar n soru turulmas için resen gerekeni yaps n Tebligata ili kin sorunlar yarg lamay uzat yor. Tasar yasala mal. Ki inin en son MERN S te kay tl adresi esas al nsa ve buraya yap lan tebligat geçerli say lsa. Adliyede birkaç ki iden olu an bir ekip tebligat yapsa, özel sektörden hizmet sat n alma yoluyla tebligat sorunu çözülebilir dari yapt r m kararlar na itiraz sulh cezada yap l yor. Bunlar idari yarg ya gönderilmeli. Konu anayasa mahkemesine gitti. Anayasa mahkemesi sulh cezalar n her yerde yayg n oldu undan talebi ret etti. Buna ra men bir yolu bulunup bu düzenleme yap lmal Hukuk mezunu ara eleman olmamal, onun yerine hakim savc al nmal Yarg tay n not vermesi kald r lmal Asliye ceza ve sulh ceza birle tirilsin ama büyük yerlerde suçlara göre uzmanla ma sa lanabilir. Tek tip suçlara bak lmas sa lanabilir. Ayn suçla ilgili farkl karar ç kmaz Çek ve bakaya sulh cezan n % 60 n olu turuyor. Bu suçlar suç olmaktan ç kar lmal. Bankalar n sorumlulu u art r lmal. Me ruhatl davetiye sisteminin yeniden i letilmesi, yoklukta yarg lama mümkün olmal. Ekonomik suçlarda ceza verilmekten vazgeçilmesi. 28

7 Ruh sa l bozuldu u konusu yarg sal i lemleri t k yor. Bu raporlar al nam yor. Ceza çok art yor. Bir çok küçük ya ta evlilikte kocalar cezaland r l yor. Aile olu turmu ki ilerle ilgili cezalar tecil (eski TCK 434) edilmeli. Ruh sa l yerine ak l sa l ibaresi eklinde de i tirilmeli. 102/5, 103/6 kald r lmal. Bunu hakim tayin etmeli. Ma dura daha çok ma dur oluyor. Adliye içinde uzla t rma bürolar kurulmal. Uzla t rmac lar görevlendirilmeli. Prim verilmeli. Savc ve hakim uzla t rma bürosunda sevk karar vererek dosyay dü ürmeli. Uzla t rma kapsam ndaki suçlar geni letilmeli. Kapsam içinde kalan suçlar aras nda da çeli kiler var. Bunlar giderilmeli. Hakim-savc lar dedikodulara göre idare ediliyor. Hal ka d uygulamas yanl. Sicil dosyalar ndaki dedikodu içerikli belgelerin dosyalardan ç kart lmas ve imhas gerekir stinaf acilen kurulmal, ertelenmemeli Bir hakim-savc hakk ndaki soru turma ba ka yerdeki bir hakim-savc taraf ndan yap lmal. Hatta kurul halinde yapmal lar. Ayn yerde çal anlar yapt nda etki alt nda kal yorlar Personel da t m nda adalet sa lanmal HSYK çal ma gündemini ilan etmeli Adliye müdürlü ü müessessi olu turulmal ve atanmal Nüfus, tapu ve veraset i leri idari kurullara b rak lmal ve itirazlar mahkemeye gelmeli Hakimlerin mesleki riskleriyle ilgili (tazminat) sigorta olu turulmas. Ki inin bizzat dinlenmesi zorunlulu u kald r lmal. stinabe yasa kald r lmal. Bu mümkün de ilse Uyap n online duru ma yap lmas na imkan sa lamas Ke iflerde havuz kalkt baz mahk ke fe gidiyor personel para al yor di erleri alam yor. Eski havuz sistemi geri getirilmeli. Ke if ücretlerinin art r lmas gerekiyor. Maliyeye aktar lan pay azalt ls n ya da kald r ls n Hakimlerin müzekkerelere imza atmas ndan vazgeçilmeli. Bun i lemleri ara karara göre yaz i lerli müdürü yapmal. Hakim hükmünü verdikten sonra dosyadan elini çekmeli. Her i lem yaz i leri müdür taraf ndan yap lmas A r ceza mahkeme ba kanlar, takipsizliklere itirazlar n incelenmesinde, talimatla sulh cezalara baz i leri tamamlat yor bu suretle bir sürü i yüklüyor. Buna engel olunmas HSYK bünyesinde hakimler ve savc lar birli i kurulmal Ba savc l n e itler aras nda birinci statüsüne getirilmesi, savc lar hakk nda ömür boyu sicil doldurmas ndan vazgeçilmesi. Ba savc l n i bölümünü s k s k de i tirmemesi. Daha etkin soru turma yap larak kovu turman n daha erken sonuçland r lmas. ACM üyelerinin naip hakim olarak istihdam edilmesi, naip hakim bir savc yla dosyay tekemmül ettirmeli. Karar heyet vermeli. ACM sorunlu ve yeni hakim atanmas ndan vazgeçilmesi. Online duru ma yap lmas fiilen yap lam yor. Alt yap yetersiz. Fiber optik kabloya geçilmesi gerekiyor. Online duru ma i lemleri sistemi kilitliyor. Gündüz offline olarak i lemler yap lsa ve gece bu i lemler sisteme kat lsa. Uygulama yasalla s n. Kamu davas n n aç lmas n n ertelenmesi müessesesi uygulanm yor. Uygulanmas sa lans n ya da kald r ls n. De i ik i lerle ilgili sulh ceza i lemlerine süre s n r konulmal. tirazlar belirli sürede karara ba lanmal. Meslekteki bayan say s n n azl söz konusu. Unvanl görevlere bayan atanm yor. Pozitif ayr mc l k yap ls n. 29

8 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 KAHRAMANMARA CUHRUR YET SAVCILARI GRUP BUZDA I SIRA PUAN ÖNER LER 1 9,93 2 9,86 3 9,7 4 9,46 5 9,46 6 9,3 7 9,2 8 9,2 9 9, , , ,8 14 8,8 15 8, , ,66 Kararname tarihlerinin netle tirilmesi, tayini ç kacak personelin daha önceden belirlenerek bilgilendirilmesi Ola an tefti sisteminin kald r lmas, kald r lamamas halinde tefti raporlar n n önceden ilgililere tebli edilip itirazlar al nd ktan sonra tavsiyeler haline getirilmesi, hal ka d ve not uygulamas n n kald r larak i ve performansa göre de erlendirme yap lmas Hakim ve savc lara y pranma pay ödenmesi, maa düzenlemesinin yeniden gözden geçirilerek milletvekilleri maa lar n n baz al nmas Nöbet hizmetlerinin düzenlenmesi ve nöbet ücretinin geri getirilmesi, nöbet sonras idari izin verilmesi Atamalarda puan sisteminin getirilmesi, buna göre bölge sisteminin yeniden de erlendirilmesi ve cazibe merkezlerinde görev sürelerini s n rland r lmas Sulh ve Asliye ceza mahkemeleri ayr m n n kald r lmas, Cumhuriyet Savc lar n n A r Ceza Mahkemeleri haricinde duru malara kat lmamas Cumhuriyet Ba savc l n n konumu yeniden gözden geçirilmesi ve cumhuriyet savc lar üzerindeki denetim ve gözetim yetkilerinin belirlenmesi, i yükünün ve i bölümünün yönetmeli e göre belirlenmesi, ba savc lar n savc lar hakk nda sicil düzenlemesinin kald r lmas Cumhuriyet savc s say s ile Yarg tay ceza dairesi say s n n art r larak istinaf mahkemelerinin kurulmas n n ertelenmesi Ba savc ve komisyon ba kanlar n n hakim ve cumhuriyet savc lar na kar tutum ve davran lar n n sorgulanmas Meslekta lar özendirmek için Yarg tay seçimlerinde seçilme artlar na haiz cumhuriyet savc lar na kontenjan ayr lmas Personelin i yükünün belirlenerek buna göre say lar n n art r lmas ve özlük haklar n n düzeltilmesi, adalet personeli aras ndaki gelir e itsizli inin giderilmesi Ba savc l k ve komisyon ba kanl atamalar nda objektif kriter belirlenmesi Adli Kolluk görevlilerinin sadece adli i lerle ilgilenmesi ve adliyede staj görmesinin sa lanmas Müfetti olarak görev alacak meslekta lar n i hacmi yüksek olan yerlerden ve tecrübeli meslekta lardan seçilmesi, müfetti lerce yap lan tespitlerde i yükünün özellikle göz önüne al nmas Hakim savc lar hakk nda as ls z ikayetlerin önlenmesi için isimsiz ihbarlar n dikkate al nmamas, yap lan müracaatlar n bakanl kça öncelikli de erlendirilerek mahaline gönderilmesi, ikayetlerin sonuçlar n n ilgilisine bildirilmesi, Kararname dönemlerinde veya demeçlerde ünvanl ve düz savc tabirinin kullan lmamas Cumhuriyet savc lar hakk nda soru turmalar n n münhas ran ba savc ya gönderilmemesi di er k demli savc lara da soru turma yetkisi tan nmas 30

9 18 8,6 Yoklama kaça, bakaya suçu, elektrik h rs zl ve buna ba l mühür bozma suçlar n n ve 5941 say l yasan n, mal beyan nda bulunmama ve taahhüdü ihlal suçlar n n idari para cezas na dönü türülmesi, 19 8,6 Cumhuriyet Savc lar n n idari ve denetim (icra ve noter) i lerinden ayr tutulmas adliye içi idari i ler için müdürlerin etkinli inin ve sorumlulu unun art r lmas 20 8,6 Her ilçede cumhuriyet ba savc l n n ihtiyaçlar nda kullan lmak üzere ödenek tahsis edilmesi ve kendi bütçesini olu turmas 21 8,6 l merkezlerinde tam te ekküllü adli t p grup ba kanl klar kurulmas ve kriminal laboratuvarlar kurulmas 22 8,53 Haz rl k soru turmalar nda savc lar n koruma tedbirleri hususunda ve soru turmaya yönelik i lemler konusunda hakim onay n n kald r lmas 23 8,46 Cumhuriyet savc lar n n fiziki çal ma ortamlar n n düzeltilmesi, yeni kurulan adliyelerde iki savc odas aras nda bir katip odas kurulmas suretiyle kalem hizmetinin denetiminin sa lanmas 24 8,33 Hakimlerin yetkilerinin sürekli de i tirilmemesi ve uzmanla man n sa lanmas ve tayinlerde bu durumun nazara al nmas 25 8,13 ddianame ve KYO dair kararlar n görüldü i leminden ç kar lmas 26 8,06 Merkeze yak n adliyelerin ve ilçe ceza evlerinin kapat lmas 27 8,06 Cezaevine bakan cumhuriyet savc lar n n yetki ve sorumluluklar n n yeniden de erlendirilmesi, cezaevi idari i lemlerinin savc l kla ili kisinin kesilmesi, cezaevlerinde d güvenli in bakanl a devredilmesi, adalet komisyonunun ceza infaz kurumu personeli üzerindeki yetkisinin kald r lmas 28 8,06 Adliyelere hizmet araçlar tahsis edilmesi 29 8 Cumhuriyet Ba savc l klar aras ndaki yetkisizlik kararlar nda itiraz merciinin olu turulmas 30 7,86 Uzla ma sisteminin yeniden de erlendirilmesi ve uzla ma bürolar n n kurulmas 31 7,86 Özel soru turma ve yarg lama usullerinin, dokunulmazl klar n kald r lmas, tüm suçlarda re sen soru turma yetkisinin verilmesi 32 7,86 Meslek içi e itimlerin art r lmas, bakanl n hakim ve savc lar koruyucu tedbirler almas 33 7,86 Lojman d nda oturanlara kira tazminat ödenmesi 34 7,8 Standard n üstünde i yükü olan savc lara atamaya esas olacak puan verilmesi ve ödül sisteminin getirilmesi 35 7,73 Adli tatilin kald r lmas veya eski haline getirilmesi 36 7,73 ddianamenin iade artlar n n daha belirgin artlara ba lanmas ve yeni bir itiraz sisteminin de erlendirilmesi 37 7,6 Baz evraklar n(intihar,yüksekten dü me vb.) savc l klara gelmeden kollukta kapat lmas, adam öldürme d nda daimi arama evraklar n n kollukta b rak lmas 38 7,6 E durumu atamalar nda ilgili kurumlarla protokol yap lmas 39 7,46 Kamu davas n n aç lmas n n ertelenmesi karar n n UYAP ta i lerlik kazand r lmas, i say s ndan dü ümünün sa lanmas 40 7,46 Otopsi ücretinin yeniden de erlendirilmesi, Otopsinin savc lar taraf ndan yap lmas mecburiyetinin kald r lmas 41 7,4 Hakim savc lar n stajlar s ras nda mülhakatlarda görev yapabilmesi için adalet komisyonlar na yetki verilmesi, adayl biten hakim savc lar n en az 3. bölgeden göreve ba lat lmas 42 7,33 Hakimler ve Savc lar Yüksek Kurulu nda görev alacak tetkik hakimlerinin ta radaki çal ma sürelerinin seçime esas olmas 31

10 43 7,26 TCK nun 103/6 maddesinde belirlenen ruh ve beden sa l kavram n n de i tirilmesi 44 7,13 Cumhuriyet Savc lar n n protokol içerisindeki yerinin yeniden belirlenmesi 45 7 Adli vakalarda bas n aç klamas n n adli sözcü taraf ndan yap lmas n sa layacak yasal tedbirler al nmas ve ba ka kurumlarca aç klama yap lmas n n engellenmesi 46 6,93 Çocuk Koruma Kanununun 17. Madde çerçevesinde suça sürüklenen çocuklar n dosyalar n n ayr mahkemelerde görülmesi zorunlulu unun yeniden de erlendirilmesi 47 6,93 Alt s n r 5 y l a an suçlarda yüze kar yarg lama zorunlu unun kald r lmas, yol tutuklama müzekkeresi ve yakalama müzekkeresinin yeniden de erlendirilerek yol tutuklamas n n kald r lmas 48 6,93 Meslekte yükselme s nav getirilmesi 49 6,86 HAGB kararlar nda esasa ili kin itirazlar n temyiz incelemesine tabi olmas 50 6,75 UYAP sisteminin kanuni alt yap s n n olu turulmas ve hakim savc lar n daha etkin istifade edebilmesinin sa lanmas 51 6,66 Hakimlik ve savc l k s navlar n n farkl olmas, geçi lerin sa lanarak sabitlenmesi, ceza hakimli ine geçi in savc l klardan yap lmas 52 6,46 Sa l k kurumlar nda öncelikli muayene hakk n n yeniden getirilmesi 53 6,26 Adli sicil kay tlar n n ilgilisince cep telefonu ve internet üzerinden al nabilmesi için gerekli alt yap n n sa lanmas 32

11 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 KAHRAMANMARA CUMHUR YET SAVCILARI GRUP THEM S SIRA PUAN 1 10,00 2 9,85 3 9,85 4 9,80 5 9,78 6 9,71 7 9,71 8 9,64 9 9, , , , , , ,14 ÖNER LER Adli kollu un do rudan Cumhuriyet Savc lar na ba l olacak ekilde kurulmas, görev alan ve Cumhuriyet Savc lar ile ili kilerinin mevzuat ile düzenlenmesi Cumhuriyet Ba savc lar ve Cumhuriyet Savc lar aras ndaki ili kilerin mevzuat ile düzenlenmesi ve Cumhuriyet Ba savc lar n n Cumhuriyet Savc lar n n yarg sal görevlerine müdahalelerinin kald r lmas Kararnamelerinin belirli tarihlerde, önceden duyurularak, somut ilkelerle, bölge sistemi yeniden gözden geçirilerek ve adaletli bir ekilde yap lmas Cumhuriyet Savc lar üzerindeki idari görevler kald r lmas. (Denetimler, harcamalar, uyap sorumlulu u vs.vs.) Terfi sisteminin tekrar de erlendirilmesi ile, i yüzdeleri ve karar isabet oranlar üzerinden terfilerini yap lmas Hakim ve Cumhuriyet Savc lar hakk ndaki ikayetlerin dikkatle incelenmesi ve filtrelendirilmesi Soru turmalara yard mc kriminal laboratuarlar n ve teknik birimlerin art r lmas Cumhuriyet Ba savc lar n n Cumhuriyet Savc lar na sicil vermesi usulünün kald r lmas Co rafi yap ve i durumu göz önünde bulundurularak küçük adliyelerin kapat lmas Tefti Kurulu Ba kanl taraf ndan gerçekle tirilen periyodik tefti uygulamas kalmakla birlikte, tefti sonras hal ka d düzenlenmesi usulünün kald r lmas, kald r lmamas halinde ise objektif kriterlere ba lanmas, müfetti lerin emsalleri aras nda temayüz etmi ki ilerden seçilmesi ve hal ka tlar n n ilgilisine tebli inin zorunlu olmas, müfetti lerin tefti edilen birimlerdeki daha önceki denetim raporlar ndan etkilenmemelerinin sa lanmas Staj süresinin daha verimli geçirilebilmesi için çal ma yap lmas, adaylar n sorumluluk verilerek ve hakim savc yard mc s s fat yla 1 y l sonras nda atamalar n n yap lmas, bu suretle staj n 1 y l n n fiilen görev ba nda geçirilmesinin sa lanmas Ünvanl atamalar n n objektif kriterlere ba lanmas ve süre ile s n rland r lmas Çek suçu, bakaya gibi birçok basit suçun idari para cezas ile cezaland r lmas ve adliyeye intikalinin önlenmesi hususunda yasal de i iklik yap lmas Co rafi yap dikkate al narak küçük ilçe cezaevlerinin kapat lmas, Cezaevlerinin fiziki yap lar n n güçlendirilmesi, alternatif infaz sistemlerinin güçlendirilmesi ve Cezaevleri için profosyonel yöneticiler istihdam edelirek Cumhuriyet Savc lar n n bu alandaki görevlerinin azalt lmas Yol tutuklamas ile ilgili sorunlar n çözülmesi için telekonferans sisteminin tüm adliyelere kurulmas ve nakillere ili kin ödenek sorunlar n n ortadan kald r lmas 33

12 16 9, , , , , ,85 Cumhuriyet Savc lar n n Asliye Ceza ve Asliye Hukuk Mahkemeleri duru malar na kat lmalar zorunlulu unun kald r lmas ile yaz l mütalaa veya görüldü ile yetinilmesi Cumhuriyet Savc lar n n nöbetçi personelleriyle birlikte nöbetleri sonras nda istirahatli say lmalar ve nöbet ücreti almalar Hakim-Savc maa lar n n tekrar de erlendirilmesi, y pranma hakk n n tan nmas Cumhuriyet Savc lar n n odalar n n kolay ula labilir yerlerden al narak, gereksiz i ve mesai kayb na sebebiyet verilmemesi Yarg tay n temyiz incelemeleri neticesinde not düzenlemesi usulünün kald r lmas Soru turma a amalar nda Cumhuriyet Savc lar aras ndaki yetki uyu mazl klar n n çözümüne ili kin kanuni düzenleme yap lmas 22 8,85 Yarg tay kararlar na eri im imkanlar n n art r lmas 23 8,78 Hakim Savc lar n askerliklerini görevleri ba nda geçirebilmelerinin sa lanmas 24 8,78 Yard mc personelin niteli inin art r lmas ve özlü ünün geli tirilmesi 25 8,71 Bölge sisteminin yeniden gözden geçirilmesi 26 8,71 Sorunlar n yerinde tespiti ve çözüm önerileri için kurul üyelerinin en az y lda birer kez adliyeleri ziyaret etmeleri 27 8,57 Tutuklama d ndaki, koruma tedbirlerinde karar makam n n Cumhuriyet Savc s olmas, sadece itirazlar n mahkeme taraf ndan de erlendirilmesi, bu suretle el koyma, ileti im tespiti, gizli soru turmac atama gibi konularda gereksiz zaman ve mesai kayb na sebebiyet verilmemesi 28 8,50 Uzla t rma kurumunun kald r lmas, kald r lmamas halinde uzla t rman n Denetimli Serbestlik bürosu taraf ndan yap lmas n n sa lanmas 29 8,35 Özellikle mülhakatlarda yard mc personel için kadro çal mas yap larak personel say s n n belirlenmesi ve atamas n n yap lmas, yer de i tirme i lemlerinde keyfiyete son verilmesi için mevzuat çal mas yap lmas 30 8,35 Hakim ve Cumhuriyet Savc s yeti tirilmesinde e itimin sadece mesleki konularda de il, sosyal ve kurumlar aras ili kilere ili kin olarak ta verilmesi 31 8,35 Sulh Ceza ve Asliye Ceza Mahkemeleri ayr m n n kald r lmas 32 8,28 Yarg lama a amas nda teknik araçlarla kay t imkan n n yasal temele oturtulmas, gerekirse stenograflar n kullan lmas 33 8,21 Hakim ve Savc lara derece s n r aranmaks z n ye il pasaport verilmesi 34 8,07 Adalet Akademisi nin üniversite düzeyinde düzenlenmesi ile yüksek lisans imkan n n tan nmas 35 8,00 Yo un talep olan yerlerde hizmet süresinin s n rland r lmas 36 7,92 Mülhakatlar n do rudan ba l bulunduklar A r Ceza Mahkemeleri ne dava açabilmeleri 37 7,92 Hakim ve savc lar n protokol s ras n n tekrar gözden geçirilmesi, yap lan i in mahiyetine uygun s ra tahsisi olmamas halinde Hakim ve Savc lar n protokolden ç kar lmas, temsil makam na uygun araç tahsisisin sa lanmas 38 7,78 cra dairelerinin yeniden gözden geçirilerek slah na çal lmas 39 7,42 stinaf Mahkemelerinin kurulup faaliyete geçirilmesinden önce gerekli personel ve fiziki imkanlar n tamamlanmas 40 7,14 Hakim ve Savc lar n havaalanlar nda V P uygulamas ndan yararlanmalar n n sa lanmas 41 7,07 Hakim ve Cumhuriyet Savc lar n n Hukuk Fakülteleri ve Adalet Meslek Yüksek Okullar nda ders verme imkanlar n n art r lmas 42 6,85 stinaf Mahkemeleri kurulmayarak Yarg tay dairelerinin art r lmas 34

13 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 KAHRAMANMARA DAR YARGI HAK MLER GRUP REFORM SIRA PUAN ÖNER LER say l dari Yarg lama Usulü Kanununda, hukuk usulu muhakemeleri Kanununa at f yap lmak suretiyle düzenlenen konular n idari yarg lama usulu kanununda ayr nt l bir sekilde düzenlenmesi, atif yapilmayan konularin da iyuk ta duzenlenmesi 2 9,9 dare ve Vergi Mahkemeleri aras nda geçislerin, meslekte hali haz rda görev yapan hakimler için mümkün olmas gerekmekte olup, e er bu yol kapat lacaksa idare ve vergi mahkemesi hakimli i s nav n n yap lacak düzenleyici i lemler ile ayr t r lmas gerekti i de erlendirilmektedir. 3 9,8 Özellikle büyük ehirler dikkate al narak dava dilekçelerinin her hangi bir mahkeme (adli veya idari) ba kanl na verilebilecek ekilde yasal düzenleme yap lmal d r. 4 9,7 Hukuk devleti ilkesinin tesisi için, idari yarg yolunu k s tlayan hükümlerin mevzuattan ç kart lmas. 5 9,5 Tefti ve Denetim: Ola an tefti ve denetimlerin kald r lmas, müfetti hal ka d uygulamas na son verilmesi, not uygulamas na son verilerek hakimlerin terfi ve yükselmelerinin objektif kriterlere ba lanmas gerekmekte olup; alternatif yol olarak sunulan onama ve bozma oranlar n n esas al nmas n n yarg n n yarg organlar na kar ba ms zl n engel olabilecek nitelikte oldu u de erlendirilmektedir. 6 9,4 dari Usul Yasas n n ç kar lmas, idari mahkemelerce verilen kararlar n emsal olarak uygulanmas n n sa lanmas. 7 9,3 Mahkemelerin i yükü dikkate al narak norm kadro say s belirlenmeli ve tayinlerde bu norm kadronun alt na dü ülmemesine dikkat edilmeli, örne in idare mahkemelerinde bir hakimin y l k i limitinin 300 dava dosyas olarak belirlenmesi, y ll k ortalama esas 1200 olan bir mahkemenin kadrosu, en az 4 hakim bir ba kan olarak belirlenip bu say n n sürekli korunmas na özen gösterilmeli. 8 8,7 Yeni adliye binalar yap l rken yarg n n tüm unsurlar (adli-idari) dikkate al narak gelecek en az on y ll k ihtiyaç dikkate al narak planlanmal d r. Kalem hizmetlerinin görüldü ü mekanlar oda usulüyle de il masa usulüyle olmal, buna göre kalem odalar tüm personelin müdürle birlikte oldu u ekilde planlanmal d r. Her hakime mutlaka müstakil oda verilmelidir. 9 8,6 2577say l Kanunda öngörülen cevap sürelerinin k salt lmas ve dosyan n daha k sa sürede tekemmül ettirilmesinin sa lanmas. 10 8,5 Hakim adayl iki y ldan az olmamal ve adaylar n ikinci y l hakim yard mc l ünvan yla geçirilmeli, idari yarg hakim adaylar n n idari kurumlardaki stajlar na son verilmeli. 11 8,3 Kamuoyuna yans yan mahkeme kararlar ile ilgili olarak kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik olarak bölge idare mahkemesi nezdinde yarg sözcüsü kurumunun olu turulmas de erlendirilmektedir. 12 8,3 Adli tatil uygulamas na son verilmelidir. 13 8,2 Mevcut hizmet bölgeleri aras nda geli mi lik düzeyi ve sosyal artlar aç s ndan farklar bulunmakta olup hizmet bölgelerindeki görev süreleri yeniden belirlenmelidir. 35

14 14 7,8 Davan n aç ld tarihte davac n n ikametgah n n bulundu u yer idari yarg mahkemesinin, genel yetkili yarg yeri olarak belirlenmesi. 15 7,8 Atama ve nakil: -Ünvanl atamalar n objektif kriterlere ba lanarak yap lmas, -Alt bölgelerden üst bölgelere yap lan atamalarda, hakimlerin iste i d nda atamas n n mümkün oldu unca yap lmamas. 16 7,7 Etkin durusma usulunun iyukta duzenlenmesi durusmada zabit tutulmasi, duru mada tan k dinlenebilmesi, duru ma yap lmas mecburiyetinin rakamla s n rland r lmamas gerekmektedir. 17 7,6 Hakim ve savc lar n kararlar ndan dolay haks z isnatlara maruz kalmamas için hukuki güvenceler art r lmal, isimsiz, imzas z, mu lak içerikli ikayet dilekçeleri i leme konulmamal, müfetti lerin tefti ve tavsiyeleri yarg lama faaliyeti ve yarg sal kararlara dönük olmamal, verilen kararlar yanl bile olsa soru turmaya konu edilmemelidir. Çünkü yanl kararlar üst mahkemelerce incelemeye tabi tutulmaktad r. 18 7,5 Dava açma süreleri, temyiz ve itiraz süreleri tüm idari yarg da 30 gün olarak uygulanmal d r. 19 7,4 dare ve Vergi Mahkemelerince yürütmeyi durdurma istemlerine iliskin olarak verilen kararlara kars Bölge dare Mahkemesine yap lacak itiraz yolunun kald r lmas. 20 7, say l YUK'ta tek hakimle görülen davalar n say s n n art r lmas. Hakimlerin zorunlu askerlik hizmetinin tamam n n fiili hizmetten ve 21 7,3 k demden say lmas, hakim ve savc lar n zorunlu askerlik hizmetinin temel e itimle s n rland r lmas, kalan k sm n n görev yap lan ilde tamamlanmas. 22 7,3 dari yarg da her bölge nezdinde savc l k kurumu olu turulmal, bölge savc s na ba l yeteri kadar idari savc bulunmal, mahkeme kararlar bölge savc s na da tebli edilip kamu yarar n ilgilendiren davalarda temyiz hakk olmal, mahkeme kararlar n n uygulan p uygulanmad n takip edip, uygulamayanlar hakk nda yetkili ve görevli mercilerce hukuki inceleme yap lmas n sa layabilmeli, ihbar ve ikayetler üzerine kurumlar n tefti kurullar n harekete geçirip soru turma yapt rarak, sonucuna göre 4483 say l yasa veya disiplin hukuku yönünden sürecin i lemesini sa lamal d r. 23 7,2 dari yarg mahkemelerince verilen görev ret kararlar üzerine ilgili dava dosyas n n, idari yarg mercileri d nda kalan yarg mercilerine de re'sen gönderilebilmelidir. dari yarg mahkemeleri d ndaki mahkemelerce de verilen görev ret kararlar üzerine dosyan n idari yarg mahkemesine gönderilmesi üzerine dosya esasa kaydedilip bak labilmelidir. 24 7,2 Tam yarg davalar nda ön karar zorunlulu unun kald r lmas gerekmektedir. 25 7,1 Yarg mensuplar yarg sal faaliyet d nda görev ve sorumluluk almamal, adli te kilat yarg faaliyeti ve idari faaliyet olarak yeniden yap land r lmal d r. 26 7,1 Bölge idare mahkemeleri, idari yarg n n istinaf mahkemeleri olmakla birlikte fiilen bu pozisyonu i levsellikten uzakt r. Bölge dare mahkemelerinin istinaf mahkemesi konumuna getirilebilmesi için say n n bu ihtiyaç do rultusunda yeniden belirlenmesi gerekmektedir. Bölge idare Mahkemeleri aras nda olu acak içtihat farkl l n giderecek mekanizma kurulmal d r Yarg mensuplar n n özlük haklar n n tam ba ms z ve tarafs z yarg ilkesine uygun olarak yeniden düzenlenmesi, yarg mensuplar na fiili hizmet süresi zamm verilmesi. 29 6,7 llerde Ba savc lar n tüm yarg y temsil eder pozisyonu gözden geçirilmeli, protokol ilkeleri yeniden ele al nmal, yap lacak düzenlemede yarg yerleri protokol d veya protokol üstü tutulmal yada Anayasadaki kuvvetler ayr l ilkesine uygun hale getirilmelidir. 36