AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN ÜNİVERSİTESİ

Transkript

1 AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN ÜNİVERSİTESİ SİYASET BİLİMİ VE KAMU YÖNETİMİ HALİSE BAHÇIVANCI SONGÜL DEMİR MERVE SOYLU

2 KONULAR 1-NECİP FAZIL KISAKÜREK 2-ORHAN VELİ KANIK 3-RIFAT ILGAZ 4-ATİLLA İLHAN ESERLERİ,KİŞİSEL GÖRÜŞLERİ VE SİYASETLE OLAN İLİŞKİLERİ

3 NECİP FAZIL KISAKÜREK İN HAYATI Maraş lı bir soydan gelen Necip Fazıl ın çocukluğu,mahkeme reisliğinden emekli büyük babasının İstanbul Çemberlitaş ta ki konağında geçti.ilk ve orta öğrenimini Amerikan ve Fransız kolejleri ile Bahriye Mektebi nde (Askeri Deniz Lisesi nde) tamamladı. 26 Mayıs 1904 ve 25 Mayıs 1983 yılları arasında yaşayan Türk şair,yazar ve düşünürdür. Necip Fazıl 24 yaşındayken ikinci şiir kitabı Kaldırımlar ile tanınmıştır yılında Abdulhakim Arvasi ile tanıştıktan sonra büyük değişime uğramıştır yılları arasında 512 sayı yayımlayan Büyük Doğu Dergisi yoluyla İslamcı görüşlerini kamuoyuna duyuran ve Büyük Doğu Hareketi ne önderlik eden bir şairdir.dergi,türkiye antisemitizmin yayılmasında öncü bir rol oynamıştır.

4 NECİP FAZIL KISAKÜREK EDEBİ KİŞİLİĞİ 1-Modern Türk şiirinin mistik şairidir. 2-Düz yazı türünde yapıtları da olmasına rağmen asıl güçlü yanı şiirlerindedir. 3-Bütün şiirlerini içeren Çile'de, şiirlerini şu adlar altında toplanmıştır: Ölüm, Korku. Bunlar aynı zamanda yeni, orijinal, sanatkârane ve insana tat veren ifadelerdir. 4-Ona göre, toplum uyarılmalıdır. Türk milleti aslına dönmelidir. "Şiir toplumun his ve fikir hayatını yansıtmalıdır." derken saf şiirden de vazgeçmemiştir. 5-Tiyatro eserlerinde üstün bir ahlak felsefesini savunmuştur. Cinnet Mustatili adlı eserinde hapishane anılarına yer vermiştir. 6-Divan, halk, Tanzimat ve Batı edebiyatını en ince ayrıntılarına kadar bilen bir sanatçıdır.

5 7-Serbest şiire karşı çıkmıştır 8-Her şiirinden,sanatından,ruhundan,hissiyatından ve düşüncelerinden ip uçları vardır sonrası şiirlerinde toplumu da sanatına yansıtmıştır. 10-Şiirin iç yapısıyla dış yapısı arasında bir uyum bulunması gerektiği düşüncesindedir.

6

7 NECİP FAZIL KISAKÜREK İN SİYASET İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELERİ yılında dahil olduğu nakşibendilik tarikatından sonra ülkedeki siyasi gelişmelerle ilgili değerlendirmelerde bulunmaya başladı yılından sonra çıkardığı Büyük Doğu Dergisi nde yazdıklarıyla 1945 yılındaki Tan Olayı nı 1952 yılındaki Ahmet Emin Yalman suikastını desteklemiş. -Bu dönemde fikirleri milli Türk talebe birliğindeki gençler tarafından sahiplenilmiştir. -Soğuk savaş döneminde Türkiye de antikominzm akımının öncülerinden olmuştur.

8 NECİP FAZIL ESERLERİ ŞİİRLER: Örümcek Ağı (1925) Kaldırımlar (1928) Ben ve Ötesi (1932) Sonsuzluk Kervanı (1955) Çile (1962) Şiirlerim (1969)

9 ÖYKÜ ve ROMAN: Ruh Burkuntularından Hikayeler (1965) Aynadaki Yalan (1980) Kafa Kağıdı (1984) OYUNLAR: Tohum (1935) Bir Adam Yaratmak (1938) Künye (1940)

10 ORHAN VELİ KANIK Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinde yeni bir çığır açan Orhan Veli Birinci Yeni (Garipçiler) hareketinin en önemli ismidir. Orhan Veli, Türk şiirinde Oktay Rıfat, Melih Cevdet'le birlikte büyük bir atılım yapmış yeni bir anlayışın öncüsü olmuştur. 1941'de GARİP adlı şiir kitabı ve yazdığı Önsöz'de Türk şiirine yepyeni bir hava getirmek getirmek gerektiğini savunur. Orhan Veli nin yazdığı önsözünde, hece ölçüsü ve uyağın şiiri yozlaştırdığı savunuluyor, şiirin insanın beş duyusuna değil, beynine seslenen bir söz sanatı olduğu belirtiliyordu. Şairaneliğe, edebi sanatlara, ölçü ve kafiyeye karşıdır. Türk şiirini yıpranmış kalıplardan, klişe sözlerden kurtarıp sokağa, gerçek hayata, yapmacıksız ve doğal bir söyleyişle günlük yaşamın arasına taşımıştır. Yalın anlaşılır, halk diliyle esprili, nükteli ve realist tarzda şiirler yazmıştır. Onda nükteli realizm ve lirizm vardır. "Yaprak" adlı edebiyat dergisini çıkarmış, La Fontaine ninkine benzer fabller yazmıştır. Nasrettin Hoca fıkralarını nazıma dönüştürmüştür. Rumelihisarı ndaki Aşiyan Mezarlığı nda toprağa verildi.

11 ORHAN VELİ KANIK IN HAYATI Her ne kadar Garip döneminde yazdığı şiirleriyle öne çıksa da Orhan Veli tek tür şiirler yazmaktan kaçınmıştı.durmadan arayan,kendini yenileyen,kısa yaşamı boyunca uzun bir şiir serüveni yaşayan Kanık ın edebiyat farklı aşamalardan oluşmaktadır. 13 Nisan Kasım 1950 yılları arasında yaşayan Türk şair,melih Cevdet ve Oktay Rıfat ile birlikte yenilikçi Garip Akımı nın kurucusudur.sokaktaki adamın söyleyişini şiir diline taşıdı.36 yıllık hayatına hikaye,deneme,makale ve çeviri alanında birçok eser sığdırdı.

12

13 Orhan veli kanık eserleri Şiir : 1-Garip, (1941- O. Rifat ve M. Cevdet ile birlikte) 2-Vazgeçemediğim (1945) 3-Destan Gibi (1946) 4-Yenisi (1947) 5-Karşı (1949) 6-Nasrettin Hoca Hikâyeleri (1949) 7- Bütün Şiirleri (1951).

14 Düzyazı : Nesir Yazıları (1953), Edebiyat Dünyamız (1975), Bütün Yazıları ( Cilt "Sanat Edebiyat Dünyamız", 2. Cilt "Bindiğimiz Dal )

15 RIFAT ILGAZ 1-Özellikle Hababam Sınıfı romanıyla tanınmış, hem yazın yaşamında hem de kişisel yaşamında toplumcu bir tutum sergilemiştir yıllarında güçlenmiş toplumcu şiirin önde gelen temsilcilerinden biridir. 3-Yapıtlarında yoksulların yaşamını, mizahi öğelerle yansıtmıştır. 4-Yaşamının son dönemlerinde, özellikle anı ile çocuk edebiyatı türüne ağırlık vermiştir. 5-Mizah yazarlığı da yapan sanatçı hayatının sonuna doğru çocuk edebiyatına yöneldi 6- San Yazma,Yıldız Karayel,Karadeniz in Kıyıcığında romanlarında doğduğu toprakları işledi

16

17 RIFAT ILGAZ SİYASİ GÖRÜŞLERİ Sınıf adlı kitabından dolayı altı ay cezaevinde kaldı. Hastalığı nüks edince işinden, ikinci eşinden ayrılmak zorunda kaldı ve Heybeliada Sanatoryumunda yattı. Geçimini çeşitli dergi ve gazetelere yazdıklarıyla sağlamaya başladı. Devam adlı eseriyle sürgüne gönderilmesi gündeme geldi. Turhan Selçuk un çıkardığı Dolmuş dergisinde İlhan Selçuk un çizimleriyle 1966 da Hababam Sınıfı nı dizi hikâye olarak çıkardı. Romanlaştırıldıktan sonra tiyatroya ve Ertem Eğilmez in yönetmenliğindi beyaz perdeye aktarıldı.

18 1974 te Cide ye yerleşti de Yıldız Karayel romanını yazdığı için gözaltına alındı. Aldığı tehditler üzerine İstanbul a oğlunun yanına gitti. Rıfat Ilgaz, 1993 yılında İstanbul da vefat etti.

19 RIFAT ILGAZ ESERLERİ ŞİİR KİTAPLARI: 1-Yarenlik (1943): 1946'da ikinci basımı yapıldı. 2-Sınıf (1944): Kovuşturmaya uğradı. 6 ay hapis yattı. 3-Yaşadıkça (1947): Toplatıldı. 4-Devam (1953): Toplatıldı. 5-Üsküdarda Sabah Oldu (1954) 6-Soluk Soluğa (1962): Yeni şiir çok azdır, genellikle derlem 7-Karakılçık (1969) 8- Uzak Değil (1971) 9-Güvercinim Uyur mu (1974) 10-Kulağımız Kirişte (1983) 11-Ocak Katırı Alagöz (1987) 12-Çocuk Bahçesi (1995): Çocuklar için şiirler 13-Bütün Şiirleri (1983): 9 cilt olarak 14Bütün Şiirleri: (2004)

20 ROMANLARI 1-Hababam Sınıfı (1957): Önce dizi hikâye olarak Dolmuş dergisinde yayınlandı. Sonradan roman olarak toplandı. Film uyarlamalarına esin kaynağı oldu. Ayrıca tiyatroda da sahnelendi. 2-Pijamalılar (Bizim Koğuş) (1959): Önce Bizim Koğuş adıyla yayınlandı. Daha sonra 1973'te Pijamalılar olarak çıktı. 3-Karadenizin Kıyıcığında (1969) 4-Halime Kaptan (1972) 5-Meşrutiyet Kırathanesi(1974) 6-Karartma Geceleri (1974): Yusuf Kurçenli tarafından filmi çekildi. Başrolünü Tarık Akan oynadı. 7-Sarı Yazma (1976) 8-Yıldız Karayel (1981) 9-Apartman Çocukları (1984) 10-Hoca Nasrettin ve Çömezleri (1984) 11-Hababam Sınıfı İcraatın İçinde (1987)

21 ANI KİTAPLARI 1-Yokuş Yukarı (1982) 2- Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra (1986) 3-Dördüncü Bölük (1992): Damian Croft tarafından İngilizce'ye çevrildi, Milet Publishing tarafından yayınlandı.

22 ATİLLA İLHAN ( ) Mavi Dergisinde yazdığı şiirlerle II. Yeni şiirinin toplumla ilgilenmeyen bazı şairlerinin bu yanına karşı çıktı. Şiir, senaryo, deneme, gezi ve roman alanında eserler vermiştir. Toplumsal gerçekçiliğinin yanı sıra gelecek güzel günlerin iyimser romantizmini de taşıyan şiirler yazmıştır. Şiirlerinde Halk şiirinden, Divan şiirinden de etkilenmeler görülür.

23 "Sisler Bulvarı" adlı şiiriyle yeni konulara, zengin imgeler ve egzotik tasvirlere yönelmiştir. Özgün bir tarz oluşturmuştur; toplumcu ve şiire yeni boyutlar kazandırmıştır. Romanlarında da yakın tarihi, çağdaşlaşma sürecindeki okumuş aydın insanları ve sorunlarını işlemiştir.

24 Şiirin gösterişli imgelerden oluşamayacağını belirtti. II. Yeni şiirini toplumcu gerçekçi olmamakla suçladı.anlaşılmaz imgelerle şiir yazmalarını eleştirdi. İlhan ın şiirleri liriktir. Şiirlerinde derin bir hayal örgüsü vardır. Şiirlerinde toplumsal olaylar destansı bir nitelikte işlenir.

25 Kişisel ve toplumsal ana duyguları imge zenginliği içinde ve değişik müzikler yaratarak verir. Şiirlerinde barış, özgürlük, adalet, halkçılık,insan sevgisi, gelecek umudu gibi toplumsak konuları işlediği gibi; bunalım, yalnızlık, aşk, umutsuzluk, ölüm gibi bireysel konuları da işlemiştir. İlk şiirlerinde Divan edebiyatının ve halk edebiyatının ses ve biçim özelliklerinden yararlandığı görülür.

26 ATİLLA İLHAN IN HAYATI 15 Haziran 1925 te Menemen de doğmuştur.izmir Karşıyaka Ortaokulu nu bitirip,atatürk Lisesi ndeki öğrenciliği sırasında TCK 141.maddesine aykırı davrandığı için tutuklanmıştır. Danıştay kararıyla öğrenimini sürdürme hakkını kazandıktan sonra,istanbul Hukuk Fakültesi ne girdi,öğrenimini yarıda bırakıp ara ara 6 yıl Paris te yaşamıştır. Şiirde Garip akımına ve İkinci Yeni Şiir ine karşı çıkmış ve Mavi ya da Maviciler olarak bilinen toplumsal gerçekçilik akımını başlatmıştır.

27

28 ATİLLA İLHAN SİYASİ GÖRÜŞLERİ Batı kültürünü kendi kültürümüzle sentezlemekten ziyade, türklerin, batı özentisi eserler veriyor oluşunu sertçe eleştiriyor ve bunu yozlaşma olarak görüyor.sen kendini iyi bir sanatçı sanır ve bu havalarla ortaya kimsenin anlamayacağı, okumayacağı birtakım kitaplar çıkartırsan, bunlar toplumun ne işine yarar?! yahut böyle resimler yaparsan, bunun sonu, köpeğin kuyruğuna fırça bağlayıp tablo yapmaya kadar gider. sonra da ne harika renkler, ne uyum, ne güzeldiye oturup konuşursun. çünkü artık hiçbir şey aramaz hale gelmişsindir.

29 Türk edebiyatı için olduğu kadar(en az o kadar) Türkiye'nin sosyolojisi için de değerli, çok değerli bir pınardır.bugün dahi vaktiyle ortaya koyduğu tahlil ve yol haritalarına bağlı kalınarak "aydınlık toplum" için pek çok şey yapılabilir durumdadır.

30 Bütün mesele bizdeki bilinç noksanlığıdır.biz hep inanç üzerine kuruluyuz, feodal mantaliteden hala kopabilmiş değiliz diye düşüncelere sahiptir.

31 ATİLLA İLHAN ESERLERİ 1-Şiirleri: Duvar Sisler Bulvarı Yağmur Kaçağı Ben Sana Mecburum Belâ Çiçeği Yasak Sevişmek Böyle Bir Sevmek Elde Var Hüzün Korkunun Krallığı 2- Romanları: Sokaktaki Adam Kurtlar Sofrası Bıçağın Ucu Sırtlan Payı Yaraya Tuz Basmak Fena Halde Leman Dersaadette Sabah Ezanları Karanlıkta Biz 3-Gezi: Abbas Yolcu Batı nın Deli Gömleği 4-Deneme ve Anı: Hangi Batı Hangi Atatürk İkinci Yeni Savaşı Sağım Solum Sobe Hangi Edebiyat Hangi Küreselleşme Aydınlar Savaşı Hangi Laiklik Ulusal Kültür Savaşı 5-Senaryoları: Kartallar Yüksek Uçar Yarın Artık Bugündür Yıldızlar Gece Büyür

32 BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER