YILDIRIM BEYAZIT UNIVERSITY ENGR401 Principles of Occupational Health and Safety I. ENGR401 Principles of OHS I (Project-Midterm) QUESTIONS-ANSWERS

Transkript

1 YILDIRIM BEYAZIT UNIVERSITY ENGR401 Principles of Occupational Health and Safety I Date: (10 January 2016) Duration: ENGR401 Principles of OHS I (Project-Midterm) QUESTIONS-ANSWERS 1. İş kazasında ölüm oranı ülkenin gelişmişlik seviyesi ile artar. (Doğru-Yanlış?) Yanlış 2. İş kazası ve meslek hastalıkları en fazla hangi sektörlerde görülmektedir? İş kazaları ve meslek hastalıkları, özellikle tarım, maden ve inşaat alanlarında yoğundur. 3. Ülkemizde iş kazalarının yarıdan fazlası hangi tip işyerlerinde görülür? İş kazalarının ~%28 i 1-3 işçi çalıştıran küçük işyerlerindedir. 50 işçiden az işçi çalıştıran işyerlerinde bu oran %55,47 ye yükselmektedir. 4. İş kazası sayısı hangi sektörlerde fazladır? Metal ürünleri üretim ile maden sektörlerinde iş kazası sayısı oldukça fazladır 5. Meslek hastalıkları en fazla hangi sektörde görülür? Meslek hastalıkları en fazla maden sektöründe görülür. 6. Ölümlü kazalar en fazla hangi sektörde olmaktadır? Ölümle sonuçlanan kazalar en fazla inşaat sektöründe görülür. 7. Bir iş kazasının dolaylı maliyeti doğrudan maliyetin kaç katına kadar çıkabilir? Dolaylı maliyet doğrudan maliyetten 4-10 kat daha fazladır. 8. İşveren açısından, iş kazası direk maliyetlerinden üçünü yazın. İş gücü kaybı Tedavi ve diğer giderler için yapılan ödeme ve tazminat Hasar gören makine tezgah ve teçhizatın yenilenmesi ve tamiri için harcanan para 9. İşveren açısından, iş kazası dolaylı maliyetlerinden üçünü yazın.

2 Kaybedilen iş gücü yerine yenisinin bulunması Yeni işçi yetiştirilmesi Yeni işçi işe alışıncaya kadar düşük verim 10. Güvensiz hareketlerden dolayı oluşan iş kazalarının yaklaşık oranı nedir? İstatistiki sonuçlar incelendiğinde meydana gelen kazaların %80 inin çalışanların eğitimi ile giderilebilecek Güvensiz Hareketlerden oluştuğu görülmektedir. 11. İş Sağlığı ve Güvenliği'nde proaktif yaklaşım nedir? Proaktif Yaklaşım ise çağdaş yaklaşımdır. Sistem bozukluğundan çok, güvenlik yönetim sisteminin incelenmesine, risk değerlendirme ve güvenlik kültürüne odaklanır. Olay gerçekleşmeden öncesine, çalışanlara ve güvenli olmayan uygulamalara odaklanır. Proaktif yaklaşım iş kazaları, meslek hastalıkları vb. kayıplar yaşanmadan önce tehlike ve risklerin öngörülmesi ile birlikte gerekli önlemlerin alınmasıdır. 12. İSG yaklaşımında maliyetler açısından temel prensip nedir? İş kazalarının etkileri ve maliyeti, işçi açısından ve işyeri açısından olmak üzere ikiye ayrılır. İşyeri açısından bu durum doğrudan ve dolaylı kayıplardan oluşur ve dolaylı kayıplarda iş gücü kaybı ve üretim kaybı unsurları içerir. Tüm bu durumlar İSG yaklaşımında maliyet açısından dikkate alınan temel prensiplerdir. 13. İSG için çağdaş yaklaşım proaktif mi, yoksa reactif midir? (Is the contemporary approach for OHS proactive or reactive?) Proaktif 14. İSG'de reaktif yaklaşım nedir? Reaktif Yaklaşım; geleneksel yaklaşımdır. Bu yaklaşımda kazaların ve sistem bozukluklarının incelenmesi esastır. Olay sonrası inceleme ve işin yeniden düzenlenmesine odaklanır. Reaktif Yaklaşım iş kazaları, meslek hastalıkları, yaralanmalar ve can kayıpları yaşandıktan sonra önlemlerin alınmasıdır. 15. İş güvenliği kavramı nasıl tanımlanır? İş yerlerinde işin yapımı ve yürütümü ile ilgili olarak ulaşan tehlikelerden, sağlığa zarar verecek şartlardan korumak, daha iyi bir çalışma ortamı sağlamak için yapılan sistemli çalışmalar İŞ GÜVENLİĞİ olarak tanımlanır. 16. Ülkemizde İSG mevzuatının hukuki dayanağı nedir? İş Hukukuna göre İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve İş Kanununa dayanır. İşçileri iş kazaları ve meslek hastalıklarından korumaya yönelik önlemleri almak ve onları bu konuda bilgilendirmek, İş Sağlığı ve Güvenliğinin temelini oluşturmaktadır Sayılı İş Kanunu nun Beşinci Bölüm ü (m.77-89) İş Sağlığı ve Güvenliği ne ayrılmıştır. 17. Türkiye'deki işyerlerinin çalışma kuralları hangi kanunla belirlenmiştir?

3 İş kanunu MADDE 78 Bu Kanuna tabi işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği şartlarının belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması, işyerlerinde kullanılan araç, gereç, makine ve hammaddeler yüzünden çıkabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi ve özel durumları sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma şartlarının düzenlenmesi, ayrıca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygunluğu yönünden; işçi sayısı, işin ve işyerinin özellikleri ile tehlikesi dikkate alınarak işletme belgesi alması gereken işyerleri ile belgelendirilmesi gereken işler veya ürünler ve bu belge veya belgelerin alınmasına ilişkin usul ve esaslar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda yapılacak risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların usul ve esasları ile bunları yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli iznin verilmesi ve verilen iznin iptal edilmesi Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir. 18. ILO'nun 155 sayılı sözleşmesi ne hakkındadır? İş sağlığı kapsamında sağlık terimi, kişisel sağlık sorunlarına ek, işyerindeki etmenlerden kaynaklı sağlığı etkileyebilecek unsurları da kapsar sözleşme: Sağlık terimi işle bağlantısı açısından, sadece hastalık veya sakatlığın bulunmaması halini değil aynı zamanda çalışma sırasındaki hijyen ve güvenlik ile doğrudan ilişkili olarak sağlığı etkileyen fiziksel ve zihinsel unsurları da kapsar 19. Ülkemizde İSG ile ilişkili ilk düzenleme hangisidir? 1937 yılında yürürlüğe giren ve çalışma yaşamının birçok sorunlarını kapsayan 3008 sayılı İş Kanunu ile ülkemizde ilk kez İSG konusunda ayrıntılı ve sistemli bir düzenlemeye gidilmiştir. 20. İş yerlerinde İSG ile ilgili işlerden kim sorumludur? İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar. Yapılacak eğitimin usul ve esasları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar. Bu bölümde ve iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüzük ve yönetmeliklerde yer alan hükümler işyerindeki çıraklara ve stajyerlere de uygulanır. 21. Türk mevzuatında iş kazası hangi kanunda tanımlıdır?

4 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 13.Maddesine göre; Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında, Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş-gelişi sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır. 22. Kanuna göre işyeri dışında iş kazası olabilir mi? İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında iş kazası olabilir. Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda iş kazası olabilir. 23. Ramak kala veya ucuz atlatılan iş kazası ne demektir? Meydana gelmesi halinde, maluliyetle, sürekli veya geçici iş görmezlikle sonuçlanmayan iş kazalarıdır. Ceraskal gibi asılı duran ekipmanların düşmesi Herhangi bir yaralanma ile sonuçlanmayan yangın başlangıcı İş makinelerinin sebep olduğu ancak yaralanmaya sebebiyet vermeyen kazalar 24. Ramak kala kazaların kaydına gerek yoktur. (Doğru-Yanlış) Yanlış 25. İş günü kaybı 3 günden az olan kazalar ne tip kazalardır? İlk yardım ile sonuçlanan iş kazalarıdır. Kesik, burkulma, zorlanma, batma vb ile sonuçlanan iş kazalarıdır. Genellikle ilk yardım ile sonuçlanır. Kayıp işgünü sayısı 3 işgününden azdır. 26. Mutlaka kaydedilmesi gereken kazaların özelliği nedir? Kayıp gün ile sonuçlanan iş kazalarıdır. Kayıt altına alınması yasal zorunluluk arz eden ve 3 işgününden fazla işgünü kayıbı ile sonuçlanan iş kazalarıdır. Kayıp işgünü, olay gününden istirahat sona erip çalışmaya başlanılan güne kadar geçen ve çalışılmayan işgünü toplamıdır. Ölümle sonuçlanan iş kazalarında kayıp işgünü sayısı, her bir ölüm olayı için, 7500 işgünü hesaplanır.

5 27. ILO sınıflamasında kazalar nelere göre tasnif edilir? Yaralanma Türüne Göre Nedenlerine Göre Organlara (Vücuttaki Yerine) Göre 28. İş kazalarına neden olan 3 emniyetsiz şart yazın. Eğitim seviyesi, Tecrübe düzeyi Psikolojik durumları 29. İş kazalarını karşılaştırmak için kullanılan ölçütler nelerdir? Standart karşılaştırma yapabilmek için Kaza sıklık oranı (hızı) Kaza ağırlık oranı (hızı) ölçütleri geliştirilmiştir. 30. Kaza sıklık oranı (KSO) hangi ilişkiyi gösterir? Kaza Sıkılık Oranı, meydana gelen kaza ile çalışma saatleri arasındaki ilgiyi gösteren bir ölçüttür. Çalışılan saatlere oranla milyon saatte bir meydana gelen iş kazası sayısıdır. 31. Ocak 2016 ayında 300 işçi çalışan bir yerde 12 iş kazası olmuşsa, KSO nedir? Tam gün sayısı : 20 (20*8 = 160 saat) Cumartesi gün sayısı : 5 (5*5 = 25 saat) Çst = 185 Saat KSO=(12* /300*185)= İkinci yönteme göre KSO formülünü yazın. KSO=(N* )/C.S.T C.S.T(Çalışma saatleri toplamı) Formül, tam gün çalışan 100 işçinin, 50 hafta üzerinden haftada 45 saat çalıştığı kabul edilerek yapılan hesap sonucuna göre kaç kazanın olduğunu gösterir. 33. Kaza Ağırlık Oranı (KAO) formüllerini yazın.

6 KAO : Kaza Ağırlık Oranı K : Kayıp işgünü sayısı CST : Çalışma Saatleri Toplamı olmak üzere KAO= K* /CST (Bir takvim yılında çalışılan saatte kaç iş gününün iş kazası nedeniyle kaybedildiğini gösterir.) KAO= K*225000/CST (Çalışan her 100 saatte kaç saatin kaybedildiğini gösterir) 34. Kaza oluşum teorilerinden 3 tanesini yazın. Domino Teorisi İnsan Faktörleri Teorisi Epidemiyoloji Teorisi 35. Domino teorisine göre kazaların % kaçı güvensiz hareketler ve şartlar yüzünden olur? %88 ine iş arkadaşları tarafından ortaya konan güvenli olmayan hareketlerden, %10 una güvenli olmayan koşullardan olur. 36. İnsan hatasına yol açan önemli faktörler nelerdir? Aşırı yük, Uygun olmayan tepki ve Yerinde olmayan faaliyetler. 37. Kaza zincirini oluşturan halkaları yazın. Tabiat Şartları : İnsan bünyesi tabiat şartları karşısında zayıftır. Müdahale edilmesi mümkün değildir. Kişi Hatası : Dikkatsizlik, pervasızlık, asabiyet, dalgınlık, önemsemezlik, ihmalkarlık gibi şahsi özürlerdir. Uygun kişiye uygun iş vererek kısmen müdahale etme şansı vardır. Bedenen, ruhen ve sosyal yönden uygun elemanları uygun işlere yerleştirerek şahsi özürlerden kaynaklanacak iş kazaları en aza indirilebilir. Tehlikeli Hareketler ve Tehlikeli Şartlar : İş sağlığı çalışmalarında ortadan kaldırılması hedeflenir. Kaza : kaza meydana geldikten sonra kazayı en az zararla atlatabilmek için ilk yardım ve kurtarma çalışmalarının yapılması için hazırlıklı olunmalıdır. Zarar/Hasar (Yaralanma/Ölüm)

7 /1 kuralı nedir? 39. Kazalardan korunmak için neler yapılmalıdır? Kazalardan korunmak için; Mühendislik ve revizyon Eğitim Ergonomi kurallarından yararlanma Teşvik tedbirleri uygulama Disiplin tedbirlerini uygulama gibi çalışmalarının yapılması gereklidir. 40. Tehlikeli davranışların 3 nedenini yazın. Şahsi Kusurlar : Dikkatsizlik, pervasızlık, asabiyet, dalgınlık, önemsemezlik, ihmalkarlık gibi şahsi özürlerdir. Uygun kişiye uygun iş verilerek bu risk en aza indirilebilir. Eğitim Yetersizliği : Çalışanlar yaptıkları işlerle ilgili uymaları gerekli sağlık ve güvenlik tedbirleri hususunda eğitilmelidirler.eğitimsizliğin neden olduğu bir olay olduğunda sorumluluk işverenindir. Fiziki Yetersizlik : İnsanlara fiziki yapılarına uygun işler verilmelidir. 41. İş kazası raporunda kazanın anlatımına gerek yoktur. (Doğru-Yanlış?) Yanlış 42. İş kazası SGK ya ne kadar zamanda bildirilmelidir? En geç kazadan sonraki üç işgünü içindeyazı ile işyerinin tescilli bulunduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı devredilen bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır. 43. Meslek hastalığını tanımlayın. Çalışma ortamında bir işin yapılması esnasında mesleki etkenlerin doğurduğu ve bu etkenlerin devamı halinde gittikçe gelişen veya geçici hastalık, sakatlık veya arıza halleridir. 44. Hangi tür hastalıklar meslek hastalığıdır? Akciğer, kas-iskelet hastalıkları, meslek kanserleri, akut travma, kalp, sinir, üreme sistemi, cilt hastalıkları, psikolojik hastalıklar, gürültüye bağlı işitme kaybı...

8 45. Asbestos hastalığı kaç yıl içinde ortaya çıkabilir? yıllık bir süre sonrasında ortaya çıkabilir. 46. Pamuk tozlarından dolayı oluşan hastalık hangisidir? Bisinoz kaynaklı akciğer hastalığıdır. 47. Akciğer hastalıklarından 3 tanesini yazın. Astım, akciğer kanseri, silikoz 48. Ergonomik hatalar, duruş ve oturuş hataları ne tür hastalıklara sebep olur? Kas-iskelet sistemi hastalıklarına sebep olur. Rahatsızlıkların en önemlileri sırt-bel ve birikimli travma hastalıklarıdır. 49. Meslek kanserlerinden 3 tanesini yazın. Deri, akciğer, karaciğer kanserleri 50. Yüksek dozda radyasyon nasıl problemlere neden olur? Yüksek dozlarda radyasyona maruz kalma, kısırlığa ve sakat doğumlara neden olmaktadır. 51. Kalıcı işitme kaybına sebep olan şiddet nedir? 90 db(a) ve üzeri seviyedeki gürültüye uzun süre maruz kalmak kalıcı işitme kayıplarına neden olur. 52. Meslek hastalıklarına karşı hangi tedbirler alınabilir? Meslek hastalıklarına karşın alınacak tedbirler; o Tıbbi tedbirler İşe Giriş Tıbbi Kontrolleri Periyodik Tıbbi Kontroller o Çalışma çevresine ait tedbirler Kullanılan Zararlı Maddelerin Değiştirilmesi Kapalı Çalışma Yöntemi

9 Ayırma Havalandırma Nemli Çalışma Yöntemleri Sürekli Temizlik ve Bakım Üretim Planlaması Çalışma Ortamı Ölçümleri o İşçiye ait tedbirler Kişisel Korunma Araçlarının Kullanımı 53. İşe göre işçi seçimi ne demektir? İşe göre işçi seçimini, hamile hanımların radyasyona maruz çalışma yerlerinde çalıştırılmamaları, gürültülü ortamlarda sağırların istihdamı gibi örneklerle açıklayabiliriz. Yani örneklerden de anlaşıldığı gibi herkes her işi yapmak için uygun değildir. İş-işçi uyumuna önem verilmelidir. 54. İşe giriş tıbbi kontrollerinin amacı nedir? İşe yeni alınan kişilerin, yapacağı işe fiziksel ve ruhsal olarak uygun olup olmadığının tespit edilmesidir. Böylece hastalık belirtileri çıkmadan çoğu meslek hastalığı daha başlangıcında yakalanabilir. 55. Periyodik tıbbi kontrollerin sıklığı ne olmalıdır? İşin özelliğine göre işçiler belirli sürelerle tıbbi muayenelerden geçirilmeli, bu süre 6 ayı geçmemelidir. 56. İkame ne demektir? Yerine koyma, yerine kullanma anlamına gelmektedir. 57. Çalışma ortamına yönelik tedbirler nelerdir? Meslek hastalıklarına yol açacak zararlı maddeleri kullanmamak veya değiştirmek gibi tedbirler alınmalıdır. Çalışma çevresine ait tedbirler Kullanılan Zararlı Maddelerin Değiştirilmesi Kapalı Çalışma Yöntemi Ayırma Havalandırma Nemli Çalışma Yöntemleri Sürekli Temizlik ve Bakım Üretim Planlaması Çalışma Ortamı Ölçümleri

10 58. İşçiye yönelik tedbirlerin temeli nedir? Kişisel korunma araçlarının kullanımıişçiye yönelik tedbirlerin temelini oluşturur. Meslek hastalığı önlenmesinde vücuda giriş yolunun bilinmesi önemlidir. Bu yolu kapatmaya yönelik kişisel önlemlerin alınması gerekir. 59. Kaynak yapılırken korunması gereken organ hangisidir? Kaynak yapılırken korunması gereken organ gözdür. Kaynak yapanlar için gözlük veya maske kullanmak göz rahatsızlıklarını önler. 60. İş yerlerinde kullanılan maddelerin zararlarını işçiler deneyimle öğrenmelidir. (Doğru-Yanlış)? Yanlış. İşyerinde kullanılan bazı maddelerin zararları işçilere anlatılmalı, hangi şartların zararlı olduğu ve ne gibi tedbirler alınması konusunda seminerler verilmelidir. Ayrıca, işyerlerinde uyarıcı levha ve broşürler asılmalıdır. 61. Stres nedir? Kişinin kendisini tehdit altında hissetmesine neden olan, fiziksel veya psikolojik zorlanmalar karşısında, savunma yada uyum sağlama amacıyla verdiği tepkidir. 62. İş yerinde stresin etkileri nedir? Çalışanın yetenek ve becerilerinin, işin gereksinimleri ile uyuşmadığında oluşan, zararlı fiziksel ve duygusal yanıtlardır. Sağlık bozuklukları ve yaralanmalara neden olabilir. 63. Stresin temel nedenleri nelerdir? Ruhsal ve Sosyal Nedenler Fiziksel Nedenler 64. Ruhsal stres nedenlerinden üç tanesini yazın. İşyerinde geçimsizlik İş kaybetme endişesi Ücret azlığı 65. Çevre ile ilgili (fiziksel) nedenlerden üçünü yazın. Gürültü Titreşim Radyasyon 66. İşyerindeki kronik stres kaynakları nedir? Rollerdeki belirsizlik Kişiler arası çatışmalar

11 Sorumluluk Yoğun iş yükü Katılım Mekan ve yer sorunları 67. Stres karşısında vücudun geçirdiği aşamaları yazın. Alarm Direnç Tükenme 68. Stres yönetiminde en etkili yaklaşım nedir? Nedeni ortadan kaldırmaktır. 69. Hukuk nedir? Hukuk; insanların birbiriyle veya oluşturdukları topluluklarla yahut bu toplulukların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen ve devletin zorlayıcı gücüyle kendilerine uyulması sağlanan kurallardan oluşan bir bütündür şeklinde tanımlanabilir. 70. Hukukun işlevleri nelerdir? Düzeni sağlamak Toplumum gereksinimlerini karşılamak Adaleti gerçekleştirmek 71. Hukukun alt dalları nedir? Özel Hukuk Kamu Hukuku 72. Türkiye deki iş hayatını düzenleyen temel hukuk metni hangisidir? 4857 sayılı İş Kanunu 73. Hukuki metinlerin sıralaması nedir? sayılı İş Kanunu sayılı SSK kanunu Sayılı İş Kanunu Sayılı İş Kanunu 20 Haziran Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

12 74. İş yeri nedir? İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. 75. İş sözleşmesi nedir? İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir.iş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. 76. İşçinin iş sözleşmesinden doğan borçları nedir? İş görme Borcu Sadakat Borcu Çalışma Koşullarına Uyma İtaat Borcu 77. İşverenin iş sözleşmesinden doğan borçları nedir? İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemleri Alma Borcu İşe Uygun İşçi Çalıştırma Borcu Eşit Davranma Borcu Ücret Ödeme Borcu 78. Çalışmaktan kaçınma hakkı hangi şartlarda doğar? Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir. Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi hâlinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir. Çalışanların çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden doğan diğer hakları saklıdır. Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorunda olmaksızın işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk ederek belirlenen güvenli yere gider. Çalışanların bu hareketlerinden dolayı hakları kısıtlanamaz. İş sözleşmesiyle çalışanlar, talep etmelerine rağmen gerekli tedbirlerin alınmadığı durumlarda, tabi oldukları kanun hükümlerine göre iş sözleşmelerini feshedebilir.

13 Toplu sözleşme veya toplu iş sözleşmesi ile çalışan kamu personeli, bu maddeye göre çalışmadığı dönemde fiilen çalışmış sayılır. 79. İSG çalışanları kimlerdir? İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları 80. Gece çalışmasının süresi nedir? Gece dönemi en geç 20:00 de başlayan; en erken 06:00 da biten ve en çok 11 saat süren gün dönemidir. Bu dönem içinde yapılan çalışmaya ise gece çalışması denir. Bir çalışmanın yarısından çoğu gece dönemine denk gelirse o çalışma da gece çalışması kabul edilir.