Transkript

1

2 I.BÖLÜM

3 TEHLİKE: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyeli. (6331 sayılı İSG Kan.)

4 TEHLİKE: Bir kimyasal maddenin yapısal özelliği nedeni ile zarar verme potansiyelidir. (Kimyasal Mad. Çalışmalarda Sağ.ve Güv. Önl. Hk. Yön.) İnsan sağlığına ve/veya çevreye zarar verme potansiyeli olan tehlikeli bir maddenin veya fiziki bir durumun doğasından gelen özelliği. (Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yön.)

5 İş Kazası: İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen özre uğratan olay (6331 sayılı İSG Kan.)

6 Ramak kala olay: İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olay, (İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği) 6

7 RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimali. İ (6331 sayılı İSG Kanunu) H T İ M A Risk = İ x Ş İ: İhtimal Ş: Şiddet L ŞİDDET(Kayıp-Yar. Ölüm)

8 Risk: Belirli bir dönemde veya şartlar altında istenmeyen olayın ortaya çıkma olasılığı. (Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hk.Yön.) Kimyasal Maddenin zarar verme potansiyelinin çalışma ve/veya maruziyet koşullarında ortaya çıkma olasılığıdır. (Kimyasal Mad. Çalışmalarda Sağlık ve Güv. Önl. Hk. Yön.)

9 TEHLİKE Çalışma ortamı: Kapalı alan Enerji: Elektrik Elle Taşıma Gürültü Gürültü Madde: Bulaşıcı kan İşyeri Pres makinesi RİSK Bir kuyuda benzinle çalışan bir pompayı kullanan (yetersiz havalandırılmış alan) işçilerin karbon monoksitten zehirlenme olasılığı İzolasyonu yetersiz olan elektrikli bir el aletinin kullanan işçiyi çarpma olasılığı 40 Kg lık yükleri taşıyan bir işçinin sırt incinmesine maruz kalma olasılığı Sürekli ses şiddet düzeyi 80 db(a) nın üzerinde olan bir makinanın yanında çalışan işçilerin sürekli işitme kaybına maruz kalma olasılığı Bir ofiste çalışanların sabit 75 db(a) nın altında düşük gürültü düzeyinde maruz kalmaları sonucu yorgunluk, endişe, kaygı ve/veya saldırganlık şeklinde strese girme olasılığı Bulaşıcı bir hastalığı bulunan bir hastadan kan örneği alırken enjeksiyon yaralanmasına bağlı olarak ortaya çıkabilecek bulaşıcı hastalık olasılığı Koruyucusu olmayan bir preste çalışan işçinin parmaklarını kaybetme olasılığı Fazıl ÖLMEZ E.Baş iş Müfettişi, İş Güvenliği Uzmanı(A)-Makina Müh.

10 Aralarındaki ilişki Tehlike Potansiyeldir Somuttur Gözle görülür Tehlikeli durum Koşullar olgunlaşmak üzeredir Risk Yaşanacak olan zarardır Soyuttur Algılanır Su Suya girmek Boğulma Elektrik Kabloyla temas Çarpılma Kimyasal madde Vücuda alınması Zehirlenme/Hastalık Gürültü Ortamda bulunmak İşitme kaybı

11 TEHLİKE NEDİR? RİSK NEDİR? RİSK

12 Önleme: İşyerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümü. (6331 sayılı İSG Kan.)

13 RİSK DEĞERLENDİRMESİ İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmalar. (6331 sayılı İSG Kan.) Fazıl ÖLMEZ E.Baş iş Müfettişi, İş Güvenliği Uzmanı(A)-Makina Müh.

14 Kabul Edilebilir Risk Seviyesi SEVİYESİ: Yasal Yükümlülüklere ve işyerinin önleme politikasına uygun, kayıp veya yaralanma oluşturmayacak risk seviyesi, (İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği)

15 GÜVENLİK İşin yapılması ve yürütümü sırasında oluşan risk yada risklerin, tanımlanmış bir zaman aralığı süresince, kabul edilebilir düzeyde kalma yeteneğidir. Riskin kabul edilebilir olduğuna kanaat getirmektir. KABUL EDİLEBİLİR RİSK NORMAL ÇALIŞMA KOŞULLARI R R R R ve tasarımlanan amaç doğrultusunda kullanılması halinde GÜVENLİ

16 TEHLİKE ve RİSK Kavramları

17 TEHLİKENİN TANINMASI

18 RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

19 RİSKİN KONTROLU

20 RİSKLER İNSANLAR TARAFINDAN NASIL ALGILANIR?

21 RİSK ALGILAMASI (I) Riskin nasıl algılandığını anlamak için; İnsanların riski nasıl tanımladıklarına ve ortaya çıkan riskin kimleri veya neleri etkileyebileceğine bakmak gereklidir. Riskler, insanlarca oldukça farklı şekilde tanımlanmaktadır.

22 DEĞİŞİK RİSK TANIMLARI Risk muhtemel kaybın miktarıdır. Risk bir fonksiyondur ve ihtimal ve kayıp seviyesinin çarpımı olarak ifade edilir. Risk belirli bir tehlike karşısında kişinin şahsi varlıklarından bir kısmının veya tamamının kaybedilme ihtimalidir.

23 RİSK TANIMLARI Üzerinde uzlaşılan manada risk: Güvenliğin zıddı bir durumdur ve güvenlikle ters orantılı olarak değişir. (Kumamoto ve Henley 1996)

24 Çalışanlar Ortaklar İtibar Müşteriler Çevre Mülk Risklerden KİM YADA NELER ETKİLENİR? Üretim Çevrede bulunanlar Toplum

25 RİSK ALGILAMASINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER (I) Korkutuculuk düzeyi Anlaşılabilirlik düzeyi Etkilenecek kişi sayısı

26 RİSK ALGILAMASINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER (II) Tehlikenin ve riskin ne ölçüde anlaşılabildiği, Riskin ne derece eşit dağıldığı, Riskin ne derecede önlenebileceği, ile Riskin kişisel olarak kabullenilip kabullenilmediği, Risk algılamasın etkileyen faktörlerdir.

27 RİSKLER İNSANLAR TARAFINDAN NASIL ALGILANIR

28 2 1

29 Risk algılama RİSK ALGILAMASI-ZAMAN İLİŞKİSİ RİSK-1 Risk belirlendiğinde bir önem Seviyesinde algılanır. Ancak zamanla önem seviyesinde bir düşüş gözlenir. (kanıksama) Zaman

30 Risk algılama RİSK ALGILAMASI-KAZA İLİŞKİSİ Ciddi kaza Ciddi bir kaza sonrası risk algılama Seviyesi aniden yükselir. RİSK Zaman

31 Risk Algılama RİSK ALGILAMASI-KAZA İLİŞKİSİ Ciddi kaza? RİSK Zaman

32 RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ Gökdelenlerin ilk yapılmaya başlandığı yıllarda riski kabullenmek olumlu bir imaj olarak reklamlarda kullanılabiliyordu.

33 RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ

34 RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ

35 RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ JAPONYA TÜRKİYE

36 RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ

37 BUNU DA YAPTIK! BİZ HEP BÖYLE ÇALIŞIRIZ

38 RİSK DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARINDA ÜST YÖNETİMİN ROLÜ NEDİR? ÜST YÖNEYİM; Kuruluşta İSG yönetim sistemi oluşturmak ve Risk değerlendirme uygulanmasına geçmek İçin, bu konuda üst yönetim stratejik bir karar almak zorundadır.

39 RİSK YÖNETİMİ YÖNETİCİNİN ROLÜ Yönetici; yükümlülüklerinin ve sorumluluklarının neler olduğunu belirlemeli, dikkate alması gerekli hususları değerlendirerek, öncelik sıralaması yapmalı ve Öncelikler arasında İSG konusuna hangi sırada yer vereceğine karar vermelidir.

40 RİSK YÖNETİMİ YÖNETİCİNİN ROLÜ Maliyet Üretim/ Hizmet Kalite Güvenlik

41 RİSK YÖNETİMİ İŞ GÜV. UZMANI ROLÜ İŞVEREN / YÖNETİM Azami Üretim ve Kar YÖNETİCİ İG UZMANI HER İKİSİNİ BİRLİKTE SAĞLAMALIDIR. İŞÇİLER / ÇALIŞANLAR İş Tatmini İyi Maaş Konforlu Çalışma Ortamı