2. Ünite ÜLKEMİZDE NÜFUS

Transkript

1 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE 2. Ünite ÜLKEMİZDE NÜFUS Öğrenme Alanı : İNSANLAR, YERLER VE ÇEVRELER 2.1. Nerelerde Yaşıyoruz? 2.2. Niçin Sayılıyoruz? 2.3. Devlet-Vatandaş El Ele 2.4. Merhaba Doğduğum Toprak 2.5. Yerleşme ve Seyahat Özgürlüğü 22

2 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS KAZANIMLAR 1) Görsel materyaller ve verilerden yararlanarak Türkiye de nüfusun dağılışının neden ve sonuçlarını tartışır. 2) Tablo ve grafiklerden yararlanarak ülkemiz nüfusunun özellikleri ile ilgili verileri yorumlar. 3) Eğitim ve çalışma hakkının kullanılması ile devletin ve vatandaşın bu konudaki sorumluluklarını ilişkilendirir. 4) Örnek incelemeler yoluyla göçün neden ve sonuçlarını tartışır. 5) Yerleşme ve seyahat özgürlüğünü açıklar. KAVRAMLAR beşeri ortam bölge coğrafi Konum göç harita iklim işsizlik nüfus ulaşım vergi yerleşme sosyal devlet sosyal güvenlik 23

3 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE 2. ÜLKEMİZDE NÜFUS NERELERDE YAŞIYORUZ? Nüfus: Belirli bir yerde belli bir zamanda sayılmış olan insan sayısına nüfus denir. Türkiye de nüfus dengeli dağılmamıştır. Yani Türkiye nin her bölgesi yakın nüfuslara sahip değildir. Bundan dolayı bölgeler ve illerin nüfus yoğunlukları farklıdır. Nüfus yoğunluğu: Bir yerde km² ye düşen insan sayısına nüfus yoğunluğu denir. Nüfus yoğunluğu = İnsan sayısı Yüzölçümü (km 2 ) Türkiye de Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler Doğal (Fiziki) Faktörler Yeryüzü şekilleri İklim Su Kaynakları Beşeri (İnsan etkisi) Faktörler Ulaşım İç ve Dış Göçler Ekonomik Faaliyetler (Tarım, sanayi) Türkiye İllerinin nüfus miktarları ve nüfus yoğunlukları Toprak Yapısı ve Bitki Örtüsü Bilim ve Teknolojideki Gelişmeler Bazı kent örnekleri ve ekonomik faaliyetlerin nüfusa etkisi: Kent adı Ekonomik faaliyetleri Göç alması Zonguldak Taşkömürü çıkarılır. Madencilik ve buna bağlı sanayi görülür. Kalıcı göç alır. İzmir Antalya Adana Liman ve yolları sayesinde ulaşım ve ticaret gelişmiştir. Ayrıca tarım, turizm ve sanayi gibi alanlarda da gelişmiştir. Turizm gelişmiştir. Özellikle yaz turizminden dolayı birçok oteli vardır. Çukurova Türkiye nin en büyük delta ovasıdır. Yoğun bir şekilde tarım yapılmakta ve buna bağlı sanayi kolları bulunmaktadır. Örnek; pamuk üretiminden dolayı tekstil fabrikaları vardır. Kalıcı göç alır. Mevsimlik göç alır. (Yaz turizmi) Mevsimlik göç alır. (Yaz dönemi tarım işçileri) Ankara Ülkemizin başkenti olmasından dolayı memur kentidir. Kalıcı göç alır. Zonguldak Madencilik İstanbul Boğazlara sahip olmasından dolayı hem kara hem de deniz yolları açısından çok önemli bir kenttir. Ticaret, sanayi ve turizm gibi konularda Türkiye nin önde gelen kentidir. Kalıcı göç alır. 24

4 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS Göç alan bir kente çalışmaya ailesiyle gelen işçi ve çalışanlar olsa da çoğunlukla erkekler gelir. Bu durum sanayi kentlerinin erkek nüfus oranını artırır NİÇİN SAYILIYORUZ? Nüfus sayımı: Belirli bir yerde yaşayan insanların yaş, eğitim durumu, cinsiyet, sosyal ve ekonomik özelliklerinin ortaya konulmasına denir. İstanbul Nüfus Piramidi Yorumlaması: Yaş Grubu Gelişmiş Ülke Geri Kalmış Ülke 0 14 yaş Piramidin tabanıdır. Genç ve tüketici (bağımlı) nüfustur. Bu tip ülkelerde çok çocuk yapılmaz. Piramidin taban kısmı çok geniştir. Piramidin tamamı bir üçgene benzer. Bu tip ülkelerde çok çocuk yapılır yaş Piramidin orta kısmıdır. Üretici nüfustur. Bu tip ülkelerde bu nüfus fazladır. Üretici nüfus olan orta kısım özellikle genç nüfusla yakın ya da daha az miktardadır. 65 üstü yaş Piramidin üst kısmıdır. Yaşlı ve tüketici (bağımlı) nüfustur. Sağlık hizmetlerinin iyi olmasından dolayı yaşlı nüfus fazladır. Sağlık hizmetlerinin olumsuzluğundan dolayı yaşlı nüfus azdır. Ölüm yaş ortalaması düşüktür. Türkiye illerinin sektörel dağılımı 25

5 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE Türkiye de nüfusun sektörlere göre dağılışı ve nüfustaki oranı: Sektör Çalışan Nüfus Çalışan Nüfus Oranı (%) Hizmet ,8 Sanayi ,7 Tarım ,4 Toplam TÜİK 2005 Hizmet sektörü Gelişmiş ülkelerde tarım sektörüne göre hizmet ve sanayi sektörü daha çok gelişmiştir. Yani hizmet ve sanayi sektörlerinde çalışanlar daha fazladır. Tarım sektöründe çalışanların oranı fazla olan ülkeler ise geri kalmış ülkeler grubunda yer alırlar. Göç alan kentlerde: Trafik çok yoğun olur. Hava kirliliği, hırsızlık, konut ve altyapı yetersizliği, gecekondulaşma ve gürültü kirliliği gibi sorunlar görülür DEVLET VATANDAŞ EL ELE Eğitim hakkı, Anayasa mızda güvence altına alınmıştır. Devlet, vatandaşlarının ihtiyaç duyduğu eğitim kurumlarını açmakla yükümlüdür. Devlet kaynaklarının yanında vatandaşların açtığı ya da bağışladığı kurumlarla eğitim daha çağdaş bir seviyeye ulaşacaktır. ÇATOM (Çok Amaçlı Toplum Merkezi): Başbakanlık GAP idaresi tarafından Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde, ekonomik, sosyal kalkınma ve yoksulluğu azaltma amacıyla kurulmuş merkezlerdir. Bu amaçla genç kız ve kadınlara çok çeşitli alanlarda kurslar verilmektedir. Darüşşafaka Eğitim Kurumları: Babası ölmüş ve maddi yetersizlikleri olan kız ve erkek çocuklara 1863 yılından beri hizmet veren bir okuldur. Öğrencilerin; giyim, yemek, barınma, kitap ve sağlık gibi tüm ihtiyaçları Darüşşafaka Cemiyeti tarafından karşılanmaktadır. Devletten yardım almadan hizmet veren cemiyetin çalışmaları, hayırseverlerin yardımları ve kendi gelir getiren malları ile yürümektedir. 26

6 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS Devlet, halkının sosyal güvenliğini de sağlamaktadır. Bu kurumları kısaca tanıyalım: Amblem Kurum Adı Açıklama Emekli Sandığı Tüm devlet kurumlarındaki memurların ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sosyal güvencesini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Bağ-Kur Devletin belirli bir prim karşılığında esnaf, sanatkâr ve serbest meslekte çalışanlar için sağladığı sosyal güvenlik kurumudur. Sosyal Sigortalar Kurumu Özel işletme ve fabrikalarda çalışanların ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Anadoluya Göç Sosyal Güvenlik Kurumu Bu kurum yukarıdaki tüm kurumları birleştirmiştir MERHABA DOĞDUĞUM TOPRAK Tarih boyunca insanlar çeşitli nedenlerle yurtlarından ayrılmak zorunda kalmıştır. Göçlerin; sosyal, ekonomik, siyasi ve kültürel sebepleri vardır. Osmanlı Devleti zamanında yeni ele geçirilen Balkanlardaki Hıristiyan milletlerin olduğu topraklara Müslüman Türkler yerleştirilmiştir. Bu sisteme İskân (yurt edindirme) Politikası denir. Bu politika ile Balkanlarda Müslüman-Hıristiyan nüfus dengesi sağlanmış ve Balkanlar uzun yıllar Osmanlı Devleti ne bağlı kalmıştır. Göçlerin Nedenleri: Sosyal Nedenler : Eğitim, Sağlık ve Memur atamaları. Göç ile ilgili karikatür Doğal Nedenler : Erozyon, Sel, Deprem, Kuraklık ve Doğal Afetler. Siyasal Nedenler : Savaş ve Rejim Değişikliği. Ekonomik Nedenler : İş İmkanları. 27

7 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE Göç Çeşitleri: Nerden nereye? Göç çeşidi Ne amaçla gidildiği? Yozgat tan İzmir e Kalıcı İç Göç İş bulma amaçlı gidilmiştir. Diyarbakır dan Adana ya Geçici İç Göç (Mevsimlik göç) Çukurova da tarım işçisi olarak çalışmak için gidilmiştir. BEYIN GÖÇÜ : MEHMET ÖZ İstanbul dan Antalya ya Yunanistan dan Türkiye ye Geçici İç Göç (Mevsimlik göç) Kalıcı Dış Göç (Mübadele) Yaz tatilini geçirmek için gidilmiştir. (Turizm) Yunanistan daki Türkler, yapılan antlaşma ile vatanlarına dönmüştür. Türkiye den Almanya ya Kalıcı Dış Göç (işçi göçü) 1960 lı yıllarda Almanya nın talebi üzerine ülkemizden Almanya ya işçi göçü olmuştur. Türk-ABD'li hekim ve sunucu. Columbia Üniversitesi nde başkan yardımcısı ve cerrahi profesörü. Halen New York Presbyterian Hastanesi nde Kalp ve Damar Enstitüsü ve Tamamlayıcı İlaç Programını yönetiyor. Mehmet Öz, 11 Haziran 1960 da babasının görev yaptığı Cleveland'da doğdu. Harvard Üniversitesi'nden mezun olmuştur. Kliniksel Uzmanlık Alanları; Minimally invasive heart surgery, Cardiothoracic surgery, Mitral and aortic valve surgery, Adult cardiac transplantation, Mechanical heart assistance ve Coronary by bass and aneurysm surgery şeklinde tanımlanan Mehmet Öz, Minimally invasive cardiac surgery, Complementary Medicine, Healthcare outcomes analysis ve Heart replacement araştırma alanlarında araştırmalarda bulundu. Türkiye den ABD ye Trabzon Çaykara dan Kuşmer Yaylası na Orta Asya dan Avrupa ya (375 Kavimler Göçü) Kalıcı/Geçici Dış Göç Geçici İç Göç (Mevsimlik göç) Kalıcı Dış Göç İşçi olarak ya da akademik çalışma amaçlı (beyin göçü) gidilmiş olabilir. Hayvanları otlatmak için yaz mevsiminde yaylalara gidilmiştir. Siyasal baskılar ve bağımsızlık düşüncesi ile Hun Türkleri göç etmiştir. Beyin göçü, ülkede yetişmiş eğitimli insanların başka bir ülkeye göç etmesi ve bilgilerini o ülke için kullanmasıdır. Devletin büyük yatırımları ile yetişen bu kalifiye, alanında kendini ispatlamış insanların yurt dışına gitmesi ve başka ülkelere hizmet etmesi büyük kayıptır. Ünlü cerrah Mehmet Öz, beyin göçüne örnektir. Köyden (Kırdan) Kente Göçün Sonuçları: Kent nüfusu artar. Mesken (ev) ihtiyacı ortaya çıkar ve maddi durumu yetersiz olanlar gecekondu yapar ya da kiralar. Çarpık kentleşme ortaya çıkar. Gürültü, hava ve su kirliliği yani çevre kirliliği ortaya çıkar. Alt yapı (yol, kanalizasyon, su, köprü) sorunları ortaya çıkar. Hırsızlık ve suç miktarında artış görülür. 28

8 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS 2.5. YERLEŞME VE SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜ İstenilen yerlere gezmeye gitme, istenilen kent veya köylere yerleşme hakkı anlamına gelen yerleşme ve seyahat özgürlüğü her insanın hakkıdır. Yerleşme ve seyahat özgürlüğü bazı durumlarda kısıtlanabilir. Bu durumlar: Kentleşmenin daha düzenli olması için alınan önlemler. Suçları önlemek için alınan önlemler. Kamu mallarını korumak için alınan önlemler. Karantina bölgelerinde bulaşıcı hastalıklara maruz kalmamak için alınan önlemler. Devlete (hazineye) ait arazilere yerleşilmemesi için alınan önlemler. Milli parklarda özel bazı canlıları korumak için alınan önlemler. Bazı vatandaşların devletle veya kişilerle olan mahkemelik durumlarından dolayı yurt dışı seyahat özgürlüğü kısıtlanabilir. Anayasamızın 23. maddesine göre; Herkes yerleşme ve seyahat özgürlüğüne sahiptir. Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz. Demokratik toplumlar bu hakka önem vermişler ve bu konuda vatandaşlara yardımcı olacak uygulamalarda bulunmuşlardır Seyahat ve yerleşme özgürlüğü hangi amaçlarla sınırlandırılabilir? Kişi istediği yerleşim yerine yerleşebilrne, istediği yerleri gezebilme ve dolaşma özgürlüğüne sahiptir. Ancak bu özgürlük; Suç işlenmesini önlemek Sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak Sağlıklı ve düzenli şehirleşmeyi sağlamak Toplumun ortak mallarını korumak gibi sebeplerden dolayı sınırlandırılabilir. 29

9 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE ETKINLIK li yıllardan başlayarak Balkanlardaki özellikle Yunanistan ve Bulgaristan dan ülkemize yapılan göçlerle ilgili aşağıda bilgiler verilmiştir. Balkanlardan Anadoluya Göç Bu bilgilerden doğru olanların yanına (D), yanlış olanların yanına (Y) koyunuz. 1. Anadolu Türk nüfusu artmıştır. 2. İnsanlar gayrimenkullerini geldikleri yerlerde bırakmışlardır. 3. Dış göç yaşanmıştır. 4. Bu olaya beyin göçü diyebiliriz. 5. Türkiye den giden Rumlar gayrimenkullerini yanlarına almıştır. 6. Bu olaya Nüfus mübadelesi denir. 7. Bu göç sayesinde ülkemizin ekonomisi ve gelir düzeyi artmıştır. 8. Gelen insanlar sayesinde Balkan kültürü öğrenilmiş, kültürel etkileşim yaşanmıştır. 9. İnsanlar kara yolu ile ilkel şartlarda göç yapmışlardır. 10. Türkiye de işsizlik azalmıştır. 30

10 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS ETKINLIK - 6 Aşağıda iki şehrimizle ilgili fotoğrafları inceleyiniz ve tabloda yer alan cümlelere göre hangi şehirle ilgili bilgi verilmişse o fotoğrafın altına + işareti koyunuz. 1. şehir Özellik 2. şehir 1. Yaz aylarında mevsimlik göç alır. 2. Şehrin ekonomisine katkı sağlar. 3. Şehrin döviz gelirinde artış sağlar. 4. Turizmi geliştirir. 5. Ülkemizi tanıtır. 6. Temel ihtiyaçlar için önemlidir. 7. Hizmet sektörünün geliştiğine kanıttır. 8. Çok çeşitli iş imkanları vardır. 9. Genelde yaz mevsiminde görülür. 10. Milletlerarası kültürel etkileşim görülür. 11. İhracat yapılabilir. 31

11 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE ETKINLIK - 7 Aşağıdaki cümlelerde boşluk olan yerleri uygun kelimelerle doldurunuz. 1 Halkın ihtiyaçlarını ücretsiz olarak karşılayan devletlere devlet denir. 2 Bir yerde kilometrekareye düşen insan sayısına. denir. 3 İnsanların bazı bölgelerden; eğitim, sağlık, iş ve yaşam şartları daha iyi olduğu için başka bölgelere gitmesine. denir. 4 İzmir göç alan bir ilimizdir. Bu yüzden cinsiyet açısından... nüfusu bu ilimizde daha fazladır. 5 Adana ve Antalya gibi illerimize sadece yaz aylarında yapılan göçlere.. göç denir. 6. Bölgesi ülkemizin en yoğun nüfuslu bölgesidir. 7 Eğitimli insanlarımızın ve akademisyenlerimizin başka ülkelerde iş bulup çalışmalarına.. göçü denir. 8 Osmanlı Devleti nde 1831 yılında tüm Müslüman ve Hıristiyan erkeklerin sayıldığı ilk nüfus sayımı padişah döneminde yapılmıştır. 9 Osmanlı Devleti ndeki ilk nüfus sayımında.. ve. kaynağını tespit edebilmek için sadece erkekler sayılmıştır. 10 Zonguldak ta yoğun olarak yapılan faaliyetlerinden dolayı bu ilimiz göç almaktadır dolayı Şanlıurfa ve Gaziantep gibi illerimiz göç almaya başlamıştır. 32

12 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS ETKINLIK - 8 FOTOĞRAFLAR Ekonomik Faaliyet (Sektör) Bu Sektörde Görülen Meslekler 33

13 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE KONU TESTİ 1 1. Ülkemizde, çarpık kentleşmenin gecekondulaşmanın 4. Türkiye de bulunan kelebeklerle gösterilen yerlerden hangisinde nüfus yoğunluğu daha azdır? Tuz Gölü civarı şehirlerde suç oranının artmasının sebebi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Nüfus artışı B) Kentlere göçler C) Beyin göçü D) Tarım nüfusunun azalmasının Kıyı Ege Çatalca Kocaeli Doğu Karadeniz in kıyıları A) B) C) D) 2. Aşağıdaki nüfus özelliklerinden hangisi ülkemize ait değildir? A) Nüfus piramidinin tabanı daralmaktadır. B) Sağlık hizmetleri iyileşmekte olduğu için ölüm yaşı yükselmektedir. C) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir. D) Ülkemiz beyin göçü almaktadır. Palme Yayıncılık 5. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi Türkiye nin göç gönderen illerini doğru cevaplamıştır? A) Yozgat Yiğit B) Ankara 3. Aşağıdakilerden hangisi artarsa nüfus yoğunluğu azalma gösterir? A) Nüfus B) Gençler C) Zeynep Defne Zonguldak Bursa C) D) D) Yüzölçümü Doğum oranı Çınar 34

14 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS 6. Aşağıdaki şehirlerimizden hangisi tarım, sanayi ve turizm açısından önemli bir yere sahiptir? A) Antalya B) Adana 9. I. İngiltere II. İspanya III. Polonya IV. Almanya Türkiye, 1960 lı yıllardan başlayarak yukarıdaki batı Avrupa ülkelerinden hangisine işçi göçü göndermiştir? C) D) A) B) İzmir İstanbul I II C) D) 7. Aşağıdaki alanlardan hangisi daha fazla nüfus çekme özelliğine sahiptir? 8. A) Delta ovaları B) Sanayi alanları C) Kıyı şehirleri D) Hayvancılık merkezleri Cumhuriyetin ilk yıllarından bu yana ülkemize Balkanlardan göçler yaşanmıştır. Palme Yayıncılık III 10. Büyük kentlerde konut sıkıntısı yaşanmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) ulaşım olanakları B) iklim şartları C) nüfus artışı D) bitki örtüsü IV 11. I Konya Ovası II Çukurova Arzu Öğretmen'in tahtaya yazdığı bilgiye göre ülke ikililerinden hangisinden ülkemize bu boyutta büyük göçler yaşanmıştır? A) Sırbistan-Arnavutluk B) Yunanistan-Makedonya C) Bulgaristan-Yunanistan D) Yunanistan-Sırbistan III Gediz Ovası IV Bafra Ovası Yukarıdaki ovalarımızdan hangisini mevsimlik işçi göçü yoğun bir şekilde yapılmaktadır? A) I B) II C) III D) IV 35

15 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE KONU TESTİ 2 1. Mevsimlik göç, tarım ve turizm faaliyetlerinin çok olduğu yerlere doğru yapılmaktadır. Buna göre; I. Ankara II. Muğla III. Adana IV. Sivas gibi illerden hangisi veya hangileri tarım nedeniyle mevsimlik göç almaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) III ve IV 2. Doktor Mehmet Öz ün ülkemiz dışında görev yapması, O nun hangi tür göç yaptığını gösterir? A) İç göç B) İşçi göçü C) Turizm amaçlı dış göç D) Beyin göçü Palme Yayıncılık 4. Madencilik açısından gelişen kentler sürekli göçlerle beslenirler. Aşağıdakilerden hangisi bu nedenle göç alan illerimizden biri değildir? A) Zonguldak B) Soma-Manisa C) Menemen-İzmir D) Yatağan-Muğla 5. Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfus yoğunluğu en düşüktür? Adana 3. A) Samsun B) Yukarıdaki fotoğrafı yorumlarsak, bu fotoğrafın çekildiği şehir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Mevsimlik göç alan bir tarım şehridir. B) Gecekondulaşma görülmektedir. C) Sürekli göç almıştır. D) Çarpık kentleşmeye bir örnektir. C) D) Aydın Muş 36

16 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS Yukarıdaki gibi görülen sanayinin geliştiği şehirlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sürekli göç alır. B) Erkek nüfus artmıştır. C) Hava kirliliği artabilir. D) Gecekondulaşma ve altyapı sorunları yoktur. 7. Aşağıdakilerden hangisi göç veren illerin ortak özellikleri arasında gösterilemez? A) İşsizlik sorunu vardır. B) Erkek nüfus azalmaya başlamıştır. C) Gelir seviyesi yüksektir. D) Eğitim, sağlık ve güvenlik sorunları görülüyor olabilir. Palme Yayıncılık 10. Yukarıdaki kır-kent nüfus yüzdeleri verilen ülke için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Genelde kır nüfus oranı daha fazla olmuştur. B) Kent nüfus oranı giderek artmıştır. C) Kır nüfusu sürekli azalmıştır. D) 1997 yılında kent nüfusu kır nüfusuna göre oldukça fazladır. 8. Devletin sosyal güvenlik kurumlarından olan ve daha sonra SGK adı ile diğer kurumlarla birleşen Emekli Sandığı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur? A) Esnafların prim yatırdığı ve hizmet aldığı bir kurumdur. B) Devlet memurlarının sosyal güvenliğini sağlamak amacıyla kurulmuştur. C) Özel kurumlarda çalışan insanların haklarını korumak için kurulmuştur. D) İşçi haklarının korunması için kurulmuştur. Yukarıda verilen Türkiye nüfus piramidine göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Geri kalmış ülkelerin piramidi gibidir. B) Sağlık hizmetleri yetersizdir. C) Son yıllarda doğum oranı düşmüştür. D) Eğitim seviyesi yüksektir. 37

17 ÜLKEMİZDE NÜFUS 2. ÜNİTE KONU TESTİ 3 1. İstanbul 3. Ortalama yaşam süresinin artması 1 Bayburt Beyin göçü alması Bursa 2 Sinop Yukarıdaki kentlerimizden hangisinin nüfusunun artmasında hem tarım hem sanayinin gelişmiş olması etkili olmuştur? A) B) C) D) Nüfus yoğunluğunun artması 3 Genç nüfusun azalması 4 Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangisi ülkemizin kalkınmasına diğerlerinden daha fazla etki eder? 2. Oryantiring; özetle harita yardımıyla koşarak hedef bulma sporudur. Haritalarda yükseltileri gösterirken izohips çizgileri kullanılır ve bu çizgiler arasındaki yükselti farkına münhani denir. Bu spor park, şehir, stadyum, okul gibi yerlerde yapılabildiği gibi dağlarda, köylerde ve farklı arazilerde de yapılabilir. Bu bilgilere göre izohips aralığı fazla olan ve haritada birçok izohipsin bulunduğu alanda koşacak olan bir Oryantiring sporcusu aşağıdaki illerden hangisinde yarışıyor olamaz? A) Konya B) Muğla Palme Yayıncılık A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 4. Doğu Anadolu bölgemizde yer alan Hakkâri ilimizle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) B) C) Yer şekillerinin engebeli olması Tarım faaliyetlerinin kısıtlı olması İklim koşullarının sert olması C) D) D) Diğer bölgelerden göç alması Kars Rize 38

18 2. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS 5. Ülkemizin herhangi bir yöresinden ayrılan insanların, başka bir yöredeki şehirlere ve kasabalara yerleşmesine iç göç denir. 8. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye de nüfusun yoğun olduğu yörelerden biri değildir? A) B) Doğu Karadeniz kıyıları Çukurova yöresi Yukarıdaki tahtada yazan tanım dikkate alındığında, Türkiye de yaşanan iç göçlerin sonuçları arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? C) D) Çatalca-Kocaeli Bölümü Hakkâri yöresi A) Ülkede nüfus yoğunluğunun artması B) Kentlerde konut sıkıntısının ortaya çıkması C) Nüfusun ülke içinde dengesiz dağılması D) Kentlerde belediye hizmetlerinin aksaması 6. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye de nüfusun hızlı artmasının sonucunda ortaya çıkan sorunlardan biridir? A) Okur-yazar oranının artması B) Tarımsal üretimin artması C) Sağlık hizmetlerinin yetersiz olması D) Kişi başına milli gelirin artması Palme Yayıncılık 9. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde nüfusun dağılışını etkileyen faktörler arasında yer almaz? A) İş imkânları B) Yeryüzü şekilleri C) Endüstri kuruluşlarının dağılışı D) Ormanların dağılışı 10. Aşağıdaki kıtaların hangisine Türkiye den göç eden işçiler daha fazladır? 7. Aşağıdaki illerden bazı il ve ilçelere göç edildiği yazılmıştır. Diyarbakır dan Manisa ya A) Asya 2 Şanlıurfa dan Trabzon a B) Avrupa 3 Ankara dan Marmaris e 4 Bitlis ten Adana ya C) Afrika Yukarıdaki göçlerden hangisi tarım işçilerine olan ihtiyaçtan dolayı yapılmamıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Kuzey Amerika 39