. DIKKAT!!!. ENERJI VAR

Transkript

1 132 kv YG hatlar n n toprak kablosu içerisinde Optical Ground Wire Cable (OPGW) kullan ld. Bu kablo sayesinde, ileride trafo merkezleri ve KIB-TEK aras ndaki iletişimin sağlanmas planland. Gerektiğinde OPGW Telekomünikasyon Dairesi taraf ndan da kullan labilir özelliğe sahip.. DIKKAT!!!. ENERJI VAR R Ö PO RTA J Ümit Demirci EMOBİLİM 11

2 2005 y l nda, 8 adet 132 kv Trafo Merkezi ile 70 km 132 kv iletim hatt n n ihalesi KKTC de MİK taraf ndan uluslararas ihale olarak yap ld. Bu ihale KKTC de o güne kadar yap lm ş en büyük ihale oldu KIB-TEK Yönetim Kurulu Başkan Ahmet Hüdaoğlu, 1 y lda toplam 14 saati geçmeyen ve her seferinde 1 saati aşmayan kesinti; 240V ±5% kalitesinde şebeke voltaj ve dilekçe hakk na 1 ayl k takvim gününden fazla sürmeden cevap verilmesi, Kurum olarak öncelikli hedeflerimiz olmuştur Son 5 yılda elektrik iletim hatlarında %100 e yakın bir artış olması yanında; bütün bölgelerdeki iletim hatlarının bakımları yapıldı ve bu bakımlar neticesinde tüm metal direklerin eksik aksamları da tamamlandı. Ülkemiz elektrik üretimi ve iletiminden sorumlu kuruluş KIB-TEK in en üst mercisi olan Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürüten kişi Ahmet Hüdaoğludur yılında 1 yıl kadar Yönetim Kurulu üyeliği yapmış olan Hüdaoğlu, 2004 yılında Odamızın Temsilcisi olarak yeniden KIB-TEK Yönetim Kurulu Üyeliğine tayin edildi yılında Yönetim Kurulu Başkanlığına atanan Ahmet Hüdaoğlu, halen bu görevi yapmaktadır. 12 EMOBİLİM AHMET HÜDAOĞLU İp cambazını, garp cephesindekiler Ha geçti, ha geçecek, şark cephesindekiler ise Ha düştü, ha düşecek diye izlermiş diyen Hüdaoğlu, kendisinin her zaman olaylara olumlu baktığını ve olumlu bakmaya da devam edeceğini söylüyor.

3 KIB-TEK Yönetim Kurulu nu, ülkemizdeki elektrik sorununu 3 safhada tespit ederek ele aldığına işaret eden Ahmet Hüdaoğlu bu 3 safhayı üretim, iletim ve dağıtım olarak açıkladı. Bu konularla ilgili olarak üretim ve iletim için projelerin yapıldığını belirten KIB- TEK Başkanı Ahmet Hüdaoğlu şöyle devam etti, Üretim kısmına ait 60MVA lık kurulu yedek güç, ki henüz tamamlanmadı. İletim kısmı ise Teknecik, Güzelyurt, Geçitkale vs. gibi 132 kv projeleri yapıldı ve halen devam etmektedir. Lefkoşa - Güzelyurt projesi ihaleye çıkma aşamasında. Bu projenin de sonlanması ile sağlıklı bir iletim yapılabilecek. Dağıtım ile ilgili olarak bir çok bölgede alçak gerilim hatları yenilendi. KIB-TEK Yönetim Kurulu Başkanı olarak Kurum a bazı hedefler koyduğuna işaret eden Hüdaoğlu, hedeflerini de üçe ayırdı. Hüdaoğlu, 1 yılda toplam 14 saati geçmeyen ve her seferinde 1 saati aşmayan kesinti; 240V ±5% kalitesinde şebeke voltajı ve dilekçe hakkına 1 aylık takvim gününden fazla sürmeden cevap verilmesi, Kurum olarak öncelikli hedeflerimiz olmuştur. Teknik heyetim ile siyasi heyet arasındaki uyumu sağlama inancım avantajlarımın başında gelmiştir diyen Başkan şöyle devam etti, Yönetim Kurulu ile birlikte yapılan çalışmaların sağlıklı ilerlemesi ve 2006 yılında da KIB-TEK i devraldığımızda tüm kemikleri kırılmış adama benziyordu, şu anda estetik yapma aşamasına geldik. KIB-TEK Yönetiminin güncel çalışmalarına da değinen KIB-TEK Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Hüdaoğlu, elektronik sayaçların ihaleye hazırlandığına da değindi. GÜRCAN ERDOĞAN V. Etab n 2009 y l sonunda tamamlanmas n n hedeflendiğine de işaret eden KIB- TEK Planlama OG./YG. Şube Amiri Gürcan Erdoğan, Genel olarak bu yat r mlar n tümü önümüzdeki 50 y ll k gelişmeler göz önüne al narak yap lm şt r Yüksek Gerilim (YG) İletim ve Dağıtım Projeleri nin, 2004 yılına kadar Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından hazırlanıp, yine Türkiye de ihale edilip, kontrolü TEİAŞ personeli tarafından yapıldığını anımsatan KIB-TEK Planlama OG./YG. Şube Amiri Gürcan Erdoğan, ülkemiz yüksek gerilim hatlarından sorumlu yılından itibaren YG Yatırım Projeleri KIB-TEK personelinin de katılımı ile danışman firmamız olan ve Türkiye Cumhuriyeti Enerji Bakanlığına bağlı Elektrik Hizmetleri Mühendislik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (ELTEM-TEK) ve TEİAŞ ın katılımı ile hazırlanmaya başlandı diyen Erdoğan, gelinen noktada çok gelişmeler olduğuna dikkat çekti. KIB-TEK in oluşturduğu bir ekip EMOBİLİM 13

4 Türkiye de proje hazırlama çalışmalarına katılarak, sistemi iyi tanıması sebebi ile daha öncelikli projelerin hayata geçirilmesine katkıda bulundu yılında proje çalışmaları tamamlanan ve finansmanı Türkiye Cumhuriyeti Yardım Heyeti tarafından sağlanan 3 üncü Etap Yatırım Projeleri kapsamında 8 adet 132 kv Trafo Merkezi ile 70 km 132 kv iletim hattının ihalesi 2005 yılında KKTC de MİK tarafından uluslararası ihale olarak yapıldı. Bu ihale KKTC de o güne kadar yapılmış en büyük ihale oldu ve birçok uluslararası firma ihaleye ilgi gösterdi. Projeler 2006 yılında KKTC yaşanan enerji talebindeki artış sebebi ile revize edilerek 2010 yılında hedeflenen yatırımlar öne çekilerek KIB-TEK elemanları kontrolünde 2007 yılında başarı ile tamamlandı ve KKTC de 132 kv ta geçiş sağlandı. 132 kv a geçiş konusunda ise Gürcan Erdoğan, Bu da bize, hat kesitlerinde değişiklik yapılmadan mevcut hattın yük taşıma kapasitesinin iki katına ulaşmasını sağladı. Aynı zamanda gerilimin iki katına çıkarılması kayıpların da azalmasına ve gerilim düşümlerinin ortadan kalkmasına sebep oldu yorumunda bulundu. İhale ile özellikle batı bölgesinin sıkıntıları büyük ölçüde giderildiğini belirten Erdoğan, Bu ihale kapsamında mevcut toplam 276MVA lık dağıtım gücüne sahip trafo merkezlerine 190 MVA lık dağıtım gücü eklenmiş oldu. Ayrıca kV a geçiş için toplam 250 MVA lık dönüştürücü trafolar monte edildi ve 310 km lik mevcut YG hattına 70km lik hat ilavesi yapıldı açıklamalarını yaptı yılında yine finansmanı TC Yardım Heyeti tarafından sağlanan IV. ETAP yatırım projeleri 14 EMOBİLİM kapsamında 5 adet 132 kv Trafo Merkezi ile 107 km 132 kv İletim hattı KIB-TEK ve ELTEM-TEK tarafından hazırlandı. KKTC de MİK tarafından ihalesi yapılan projeler 2009 yılı başlarında tamamlandı.

5 K br s Türk Elektrik Kurumu (KIB-TEK) verilerine göre 2003 y l nda 754 milyon kws olan elektrik üretimi 2008 y l nda 1 milyar 220 milyon kws a ulaş rken; elektrik hatlar nda da bu gelişmeye paralel bir art ş oldu y l na kadar 310 km olan elektrik iletim hatlar, 2009 y l nda 537 km ye ulaşt. Bu süreç içerisinde gerek yönetim kurulunun gerekse ilgili bakanlığın KIB-TEK in kendi projelerini hazırlayabilecek kapasiteye ulaşmasında büyük katkısı olmuştur diyen Erdoğan, V. ve VI. Etap projeleri tamamen KIB-TEK tarafından hazırlandığına dikkat çekti. Bu da bize KIB-TEK in YG konusunda kendi ayakları üzerinde durabileceğini göstermektedir. Mevcut 23 adet trafo merkezi, 2000 yılında yapılan 2 adet trafo merkezi dışında tümü 1974 öncesinden yapılmıştı. Enerji iletimi bu sebepten ötürü sıkıntılıydı. V. ETAP ın yapım aşaması şu anda tamamlanmak üzere. İlk planlamalara göre tamamlanma tarihi için 2010 yılı öngörülüyordu, fakat 2008 sonunda proje hayata geçirildi. Proje Geçitkale-Meriç-Haspolat-Lefkoşa II ve Lefkoşa II- Yılmazköy-Güneşköy den oluşan 45 km lik YG hatlarını kapsamakla birlikte etabın 2 nci kısmında Haspolat TM, Meriç TM ve Yılmazköy TM trafo merkezlerinin tamamlanması ile batıya enerjinin kesintisiz ve düşük kayıplı olarak taşınmasına olanak sağlayacaktır. Bu etaptaki hat takviyelerinin Haziran 2009 da tamamlanması hedeflenmiştir. Bu etabın 2.kısmı olan trafo merkezleri projesinin kaynağı hazırlanmış ve çok kısa zamanda ihaleye çıkılacaktır. V. ETAP ın tamamlanmasının sonrasında sistemin %90 lık bir kısmı yenilenmiş ve emniyetli bir şekilde çalışır hale gelmiş olacağını belirten Erdoğan, etabın 2009 yılı sonunda tamamlanmasının hedeflendiğine de işaret etti. Genel olarak bu yatırımların tümü önümüzdeki 50 yıllık gelişmeler göz önüne alınarak yapılmıştır. Hedef VI. Etap Trafo merkezleri de dahil olmak üzere tüm 66 kv sistemin 132 kv a dönüştürülmesi için sistemde kalan son halka VI. Etaptır. KIB-TEK, bu etabın 2010 yılı sonunda tamamlanmasını hedefliyor. Tüm bu işlemlerin sonucunda kurulu sistemin periodik bakımı ve teknolojinin bu sisteme adapte edilmesi gerekecek. KIB-TEK bugün trafo merkezleri ve 132 kv hatlarının bakım, onarımı ve idamesi için gerekli ekip ve ekipmana sahip. 132 kv YG hatlarının toprak kablosu içerisinde Optical Ground Wire Cable (OPGW) kullanıldı. Bu kablo sayesinde, ileride trafo merkezleri ve KIB- TEK arasındaki iletişimin sağlanması planlandı. Gerektiğinde OPGW Telekomünikasyon Dairesi tarafından da kullanılabilir özelliğe sahip. EMOBİLİM 15