Vİyana İstanbul İle buluşuyor

Transkript

1 Vİyana İstanbul İle buluşuyor Sanatçı Luis Casanova Sorolla nın Performatif Katkıları

2 Vİyana İstanbul İle buluşuyor VİYANA DAN DANS EDEN RESİMLER Bebek Parkı ndaki Sanatçı Luis Casanova Sorolla nın Performatif Katkıları Saat da Viyana devlet balesinin dansçıları Johann Strauss un dünyaca ünlü Tuna valsinin ezgileriyle sahne üzerinde izlerini bırakacaklar. Valsi Türkiye den bir müzik topluluğu canlı olarak çalacak. Saat da ise Üsküdar Karadeniz dans topluluğu, Türkiye nin geleneksel Karadeniz halk oyunlarıyla sah nenin üzerine eşsiz bir tablo oluşturacak. Saat daki finalde ise Viyana devlet balesinin kadın dansçıları eşsiz bir tablo yaratacaklar: Viyanalı balerinler Luis Casanova Sorolla tarafından tasarlanan simasime tric klasik dans yorumunu Carlos Pino nun bir bestesi eşliğinde sahneleyecekler. 3

3 Kültürel Dönüşümlerİn İzlerİ Luis Sorolla Casanova nın Çalışmalarındaki Tutma ve Serbest Bırakma Hakkında Bir Deneme 4 vis-invisible diyagramları, Viyana da yaşayan Perulu sanatçı Luís Casanova Sorolla dan bir eser dizisidir. Bu eser dizisini sanatçı, 2012 yılındaki Viyana Güzel Sanatlar Akademisi ndeki mezuniyetinden beri daha önceleri Sig napura başlığı altında olmak üzere sürekli yeni mekân larda çeşitlendirmekte ve denemektedir. Koreografik diyagramların temelinde, Viyana daki eski evinde küçücük bir mekânda hayata geçirdiği bir deneme yatmaktadır: Özel bir teknikle kâğıt tabakalarına sürülen pigmentle ön ceden kaplanan yere sabitlenmiş bir parça kâğıt üzerinde, dans olarak kamufle edilen ve farklı vücut dillerinden üre tilen Brezilya dövüş sanatı Capoeira hareketlerini gerçek leştirmiştir. Vücudun yere değdiği her yerde, pigmentler kâğıt üzerinde ölümsüzleşerek, bir az önce gerçekleşen performansın izlerini taşımaktadır. Buradan ortaya çıkan spontane ve doğaçlama koreografiyi sanatçı tavandan filme çekmiştir. Böylece sadece adım kombinasyonları görüntülenmekle kalmamış, aynı zamanda hem toplu hem bireysel olarak yaşanılmış zamanların, bedensel ifadelerin, kültürel şifrelerin dile geldiği zamansal olarak kısıtlanmış bir alanda, hem coğrafi açıdan alanlar hem de alan aralıkları aynı ölçüde izlerini kâğıt üzerinde bırakmıştır. Burada başka bir anlamda karmaşık, komplike bir bütün lüğe sahip olan, bedensel olarak ifade edilen, dansın izleyicisine sadece kısa bir anlığına ortaya çıkarak kendini gösterip de geldikleri gibi yine hızla kaybolan hareketle rin ifadesi gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla Signapura, hareketlerin içinde kayıtlı olan kültürleri medya düzeyinde ele almakta ve böylece yeni yorum fırsatlarının veya be densel ifadelerin görünür hale gelmesinin yeni yollarının bulunup bulunmadığını incelemektedir. Aynı zamanda sa natçı performansın ve dansın anlığını yani geçiciliğini de ele almaktadır. Casanova Sorolla tüm dans boyunca, dar ve yoğunlaştırılmış bir mekânda, bir kâğıt tabakasından oluşan en küçük bir yüzeyde zaman açısından kısıtlı yatay bir kesiti seçerek, tüm bu dünyaların aynı ölçüde eş za manlı olarak görüntülenmesini sağlamaktadır. Görünen ve açık olanın yanı sıra, Sorolla Casanova nın çalışmalarında, hareketlerin ve hareketlerin içinde kayıtlı olan söylemlerin kırıldığı ve mevcut dünya düzeni ve bakış açılarına ilişkin sorgulamalara ve ifşa edilen belirsizliklere dönüştüğü bir prizma oluşmaktadır. Bunun izleri ve işaretleri, kaynakları ve buna ilişkin sorular, kelimenin tam anlamıyla kâğıt ta bakalarda resimlendirilmektedir. Bazı boyutlarını anlamaya ve çözmeye çalışalım. 5

4 Luís Casanova Sorolla Dansın bir anına paralel görünmez bir dünya var. Bu dünya aynı zamanda da tüm hareketlerin kaydedildiği bir geçmiş, düşüncelerimizi sadece belli ve kısıtlı bir süre tutabilen bir boyut. 6 7

5 8 9 Her seferinde yeni deneme düzenlemeleriyle Sorolla Casa nova, hareketli ifadeleri incelemekte ve belgelemektedir. Bun ların arasında öncelikle folklor dansları ve/veya klasik danslar veya bunların egemen kültür üzerinden aktarılan dansları veya parçaları gelmektedir. Bu danslar ve ifadeler kendi çevrelerin de, ilgili toplumlar içinde hangi işlevlere sahiptirler ve -sanatçı tarafından sunulan- dansların içerdiği böylesi kültürel açıdan şifrelenmiş sistemlerin bireysel yorumlamalara ilişkin çözüm lemelerinden hangi noktalarda ayrılmaktadırlar? Tüm bu düşüncelerden yola çıktığımızda, kültürlerin, on ların değerlerinin ve söylemlerinin ifade şekillerine ve (bi linçli veya bilinçsiz) aktarım şekillerine yönelik bir dizi soru ortaya çıkmaktadır ve bunlar hangi dansların ön plana çıktığına bağlı olarak farklılık göstermektedir: halk dansları veya soyu tükenme tehlikesi altında olan yerli bir kültürün veya küçük bir kırsal toplumun folkloru, kökeni köleleştiri len insanların direncinden ve kültürel özelliklerinin korun masından gelen yıkıcı ve kasten karmaşıklaştırılmış dövüş dansı veya diaspora şartlarında, iltica veya göç halinde kültürlerini yaşatmaya çalışan insanların kültürel ifadeleri veya egemen kültürle bağdaştırılan ve bunun ötesinde tüm bir ulusun kültürel mirası, özdeşleşme ve kendini temsil aracı olan bir dans. Bir de en sonuncu dansta farklı coğrafyalardan gelen ve farklı sosyal ve kişisel koşullardan yola çıkan dansçıların bir araya gelmesi ve bu anlatıya karışmaları da söz konusudur. Peki, bu durumda ne yaşanmaktadır?

6 10 11 İşte tam da bu sorular ve belirsizlikler sanatçıyı çalışma larında meşgul etmekte ve cevap arayışına itmektedir. Bu nedenle Lev Ivanov un tamamen aynı olan koreografisini, Kuğ Gölü ndeki dört küçük kuğuyu, farklı dansçılarla (bunların arasında Ulusal Slovakya Balesi dansçıları ve Ludmila Kanovalova, Viyana Devlet Balesi nin primabale rini de gelmektedir), farklı formasyonlarla, farklı koşullarla defalarca denemiştir. Bu denemelerin arkasında yatan hedef belki de, onu yoğun bir şekilde meşgul eden bu soruların cevaplarının izlerinin kâğıt tabakalarında bırakıp bırakılmadığını görmek ve dans aracılığıyla aktarılan eşitlik lerin, uygunlukların veya sapmaların, kırılmaların, direncin, uyumsuzluğun ve asimetrilerin, gösterilen gerçekliklerin karmaşıklığının tüm ifadelerinin, bunların sürekli olarak dönüşmelerinin, kaplanmalarının, direnmelerinin, benim senmelerinin ve tekrardan geri benimsenmelerinin ve son olarak kültürlerin ve onların (kendi) aktarımlarının, değerle rinin, mimiklerin ve (kolektif) kültürel ifade şekillerinin sosyal işlevlerinin (toplum oluşturma, kimlik oluşturma vb.) örneğin küreselleşme süreçlerinin karşısında (kısmen de olsa) kaybolmasının tespit edilmesidir.

7 12 Geçicilik ve fanilik de başka bir açıdan diğer çalışma larında ve deneme düzenlemelerinde bir rol oynamaktadır. Performans sanatlarındaki (dövüş sanatları ve dans) kendi deneyimleri ve dansçılarla uzun süreli ve sürekli olarak beraber çalışması sonucunda kurduğu yakın ilişkileri sayesinde Sorolla Casanova, duygu dünyalarına, kişisel ve aşılanan motivasyonlarına, dansçıların taleplerine ve yaşadıkları zorluklara, öğrenme süreçlerine, yansıtma larına ve iptal ve hastalık durumunda hızla tehlike arz edebilen ekonomik gerçekliklerin belirlediği korkularına erişim kazanmıştır. Bir grup sergisi olan Das Medium çerçevesinde gösterilen Perfeccionómetro (Perfektome ter) çalışması da, dansçı Denys Cherevychko ile beraber yaptığı bir çalışmayla aynı anda hem umut dolu hem de umutsuz mükemmellik arayışını dile getirmekte ve bunun ulaşılmasının imkânsızlığını sanatçının çalışması içinde ki konumlandırılmasıyla ( görünmez koreograf olarak) bağdaştırmaktadır ve bu konuyla ilgili şunları söylemiştir: Bu çalışma üzerinde düşündüm ve şu sonuca vardım: ben ne kadar daha fazla katılmak istersem, o kadar bunun gerekli olmadığını gördüm. Bu şekilde sadece dansçıların hassas dengesini dile getirmekle kalmamakta aynı zamanda süreç içindeki kendi varlığını ve tesirini de sorgulamakta ve bunun bir sonucu olarak metafiziksel konularda derin düşüncelere dalmaktadır. Metni: Gabrielle Cram 13

8 x 620 cm, 350 g copper plate printing, carton paper installation / gouache & nature pigments Luís Casanova Sorolla Kâğıt ve pigmentlerle izler yakalanıyor. Her dansçı vücudunun yapısıyla ve yorumuyla üç boyutlu bir anı iki boyutlu bir resme çeviriyor.

9 16 Matthias Meissl Luis Casanova Sorolla: Doğum yeri ve tarihi: Lima Peru, yılında Viyana, Avusturya ya taşındı 2001 de Viyana Güzel Sanatlar Üniversitesi nde eğitimine başladı yılları arasında Brezilya ve Arjantin de yaşadı ve çalıştı 2012 de Viyana da sanat eğitimini tamamladı Şu anda Viyana ve Londra da yaşamaktadır ve Viyana daki Das weisse Haus ta bir stüdyosu vardır.. 17 Solo Sergileri Film Festivalleri 2014 Le Meridien Artist Space Vienna 2013 Harmonie Hotel 2013 Künstlerhaus Kino 2013 Palais Kabelwerk 2013 Cota, Hippodrome London UK 2012 Kunsthalle, Project Space 2012 Academy of Fine Arts Vienna 2012 SAPA experience 2006 Le Meridien, Artist Space 2014 SinemadanceAnkara, Ankara Güncel Projesi Signapura Viyana Devlet Operası, Londra Kraliyet Balesi Viyana Müzik Konservatuarı ndan sanatçılarla işbirliği içinde. Toplu Sergiler Das Medium, Inomo Vienna Palais Kabelwerk Das Weisse Haus Resident Artist What is the point London UK Fine Arts Academy Vienna

10 Special Thanks to: Alejandro Morales Grasel - Performance Art Assistant Matthias Meissl - Cinematographer Garip Özdem - Operation Manager Istanbul Gabrielle Cram - Theoretical Consultancy Carlos Pino Quintana - Composer Doris Danler - Austrian Cultural Forum Istanbul Ballet Dancers: Alexis Forabosco - Artistic Coordination Richard Szabo - Co-organisation Maria Iakovleva Greig John Matthew Reina Sawai Gala Jovanovic Michael Dürr; Rehearsal simasimetric Dance Ensemble Üsküdar Nihat Kaya - Choreographer Music Ensemble Quintet Istanbul Ceren Gürkan (1st Violin) Meriç Fıratlı (2nd Violin) Verda Gül (Viola) Indira Mas (Violoncello) Merve Darcan (Double bass) Published by: Vienna Tourist Board, 1020 Vienna

11 VİYANA Tad alma sanatı. 20 Müzik ve güzel sanatlar. Viyana, dünyanın müzik başkentidir ve Avrupa nın birinci sınıf sanat metropolüdür. Burada, yani Mozart, Mahler, Haydn, Beethoven ve Strauß un ilham diyarında, her akşam müzik tutkunu canlı klasik müzik dinler. Ayrıca, her yıl Viyana nın 450 vals salonunda dans edilir. Tarihi eski kent, onlarca şato ve 150 nin üzerinde saray, emperyal bir ortam sunar. 100 ün üzerinde müzede, eski ustaların ve genç yenilikçilerin sanatı sergilenir. Viyana da damak zevki. Dünyada şehirden adını alan tek mutfak, Viyana mut fağıdır. Viyana, şehrin içinde hatırı sayılır bir oranda üzüm yetiştirilen tek metropoldür. Ayrıca, Viyana nın kahve ev leri, tüm dünyada huzurun vahası olarak bilinir. Viyana nın yeme içme kültürünün cazip çeşitliliğinin köşe taşlarını oluşturan Beisl, Heuriger ve Café buna dahildir.

12 Dünyanın en güzel bulvarı. 22 Yaşamaya değer. Viyana da iyi bir yaşam sürülebilir. Viyanalıların uzun za mandır bildikleri, resmi olarak da onaylandı: 2013 Mercer Araştırması, Viyana yı beşinci kez dünyanın yaşamaya en değer şehri seçti. Bunun nedeni nedir? Diğer nedenlerin yanı sıra, yeşilin oldukça fazla olmasının da payı vardır. Şehrin tarihi merkezi dahi, içindeki birçok parkıyla cezbe dicidir. Ayrıca Viyana, çok iyi işleyen bir kentsel altyapıya sahiptir ve dünyanın en güvenli metropollerinden birisi olarak kabul görür. Viyana daki Ringstraße dünyanın en görkemli bulvarıdır. Dünyanın hiçbir yerinde bu kadar fazla dönem mimarisini yansıtan yapıları, sarayları ve park ları iç içe geçmiş halde bulamazsınız. Hofburg İmparatorluk Sarayı, Sanat Tarihi Müzesi, Devlet Ope rası, Parlamento Binası, şehir parkında bulunan ve Vals Kralı olarak üne ka vuşmuş Johann Strauß un altından yapılmış heykeli ve kafeler, emperyal bir ortam yaratmaktadır. Tuna Kanalı nda bulunan popüler lokaller, herkesi dinlenmeye davet eder. Ringstraße, 2015 yılında 150 nci yılını kutluyor. 23

13 24