: ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞI

Transkript

1 ANKARA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI NA ŞİKAYETÇİ : ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞI Adliye Sarayı B Blok 5. Kat Sıhhıye/ANKARA ŞÜPHELİ/ŞÜPHELİLER : Star Gazetesi Yazı İşleri Müdürü-Filiz GÜLER Star Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni-NUH ALBAYRAK Star Gazetesi Sorumlu Md. Yay. Sah. Tem. ÖZKAN DEMİR SUÇ : TCK 125. Ve 216. Maddelerine aykırılık suretiyle şerefe karşı suçlar dan Hakaret ve Kamu Barışına karşı suçlardan Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama ve ilgili kanunların diğer maddelerini ihlal ve re sen araştırma sonucu ortaya çıkarılacak diğer suçlar. SUÇ TARİHİ : I-AÇIKLAMALAR : 1-Star Gazetesinin tarihli nüshasının 16. sayfasında CÜBBELİ TERÖR başlıklı bir haber yayımlanmıştır günü meydana gelen terör olayı neticesinde, konunun detayları henüz belli değilken yapılan bu haberin manşet olarak kullanılan cümlesinde Avukatlar hedef olarak gösterilmiştir. Haberin içerisinde yer alan saat sıralarında avukat kılığında Çağlayan daki İstanbul Adalet Sarayı na giren iki terörist Berkin ELVAN ın ölümüne ilişkin soruşturmayı yürüten Savcı Mehmet Selim KİRAZ ın odasına girdi cümlesi ile avukatlar hedef gösterilmiştir. Söz konusu terörist eylem ile avukatlık mesleği arasında yapılan böyle bir ilişkilendirme son derece yersiz ve haksızdır. Olay günü itibariyle, henüz kamera kayıtları dahi izlenmemiş ve kimlikler net olarak doğrulanmamışken, böyle bir bağlantı kurulması ve avukatları işaret eder manşetler kullanılması basın ahlakıyla örtüşmemektedir. Suç tarihinde, teröristlerin Adliyeye cübbeli olarak girdikleri, içeride göründükleri ve şehit Savcı nın odasında cübbeli olarak bulunduklarına dair ne bir görüntü ne de Resmi Makamlar tarafından doğrulanmış bir beyan mevcuttur. Henüz teröristlerin kimlikleri dahi açıklanmadan Adliyeye avukat cübbesi ile girdiler söylemine dayanarak yapılan bu haber ve kamuoyuna duyuruluş şekli habercilik anlayışından

2 uzak ve başta avukatlar olmak üzere, cübbe giyen tüm yargı mensuplarını hedef gösterir nitelikte olup, özellikle avukatlar üzerinde negatif bir algı yaratılmasına sebep olmuştur. 2- Avukatlar Yargının kurucu unsuru olarak toplumun hukuk kuralları çerçevesinde haklarının aranmasına ve adaletin sağlanmasına hizmet eden bağımsız ve kamu hizmeti gören bir meslek grubunun mensuplarıdır. Bu anlamda kamuoyunu asılsız beyanlarla yönlendirmek ve meslek gruplarını hedef göstermek tüm avukatları ve yargı mensuplarını zan altında bırakmakta ve suç konusunu oluşturmaktadır. Bilindiği üzere kişilik hakkının konusuna giren maddi ve manevi değerler, temel olarak Anayasa tarafından güvence altına alınmıştır. Bir çok hukukçu tarafından da kabul görüldüğü üzere kişisel değerler maddi, manevi ve mesleki-ticari olmak üzere bir bütün kabul edilmektedir. Kişinin hayat bütünlüğü içindeki mesleki ve ticari faaliyetleri önem arz etmektedir. Kişinin toplumsal yaşamını idame ettirme amacıyla mesleki ve ticari faaliyetlerde bulunması sonucu kişiye ait bir takım mesleki ve ticari değerler oluşmaktadır. Bu bağlamada, kişiliğin tam anlamıyla korunması maddi ve manevi kişisel değerlerin yanı sıra insanın dinamik kişiliğini yansıtan mesleki ve ticari değerlerinin korunması ile mümkündür. Anayasanın 17. Maddesinin ilk fıkrasında kişinin maddi varlığını koruma geliştirme hakkı, 48. Maddesinin ilk fıkrasında kişinin istediği alanda çalışma, sözleşme özgürlüğü ve özel teşebbüsler kurma serbestisi temel haklar arasında sayılmıştır. Böylelikle kişinin iktisadi varlığını geliştirme ve mesleğini icra etme özgürlüğü Anayasa ile güvence altına alınmıştır. BU DEĞERLERE YAPILAN HER TÜRLÜ MÜDAHALE VE KİŞİNİN EKONOMİK HAYATA KATILMA HAKKINI SINIRLAYAN DAVRANIŞLAR, MESLEKİ DEĞERLERİNİ TEHDİT EDEN VE TOPLUM NEZDİNDE TEHLİKEYE SOKAN TÜM DAVRANIŞLAR HUKUKA AYKIRIDIR. II-HUKUKA AYKIRILIKLAR: sayılı Türk Ceza Kanunun 125.maddesine göre; Hakaret Madde 125- (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden (...) (1) veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir. (2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur. (3) Hakaret suçunun; a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı, b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı, c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

3 (4) (Değişik: 29/6/ /15 md.) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır. (5) (Değişik: 29/6/ /15 md.) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır. Hükümlerine yer verilmektedir. Suç duyurusuna konu eylem ile tüm avukatlar ve cübbe kullanan yargı camiası zan altında bırakılmaktadır. Ayrıca, avukatların şeref ve haysiyetini ihlal edici, avukatlarla ilgili gerçeğe aykırı yapılan bu yayın tüm avukatlar nezdinde Baroların da itibarını hedef alan bir tutumdur. 2-Her ne kadar hukukumuzda tam karşılığı bulunmamakla birlikte suç konusu olay ile tam örtüşen bir kurum, Anglo-sakson hukukunda şu şekilde yer almaktadır: False-light olarak adlandırılan bu kurum uyarınca kişinin yanlış tanıtılması ya da yanlış değerlendirilmesi anlamına gelen bu kavram hakaret olarak nitelendirilemeyecek olan karalamaları ifade eder. HAKARET NİTELİĞİ TAŞIMAYAN FAKAT KİŞİNİN ONUR VE SAYGINLIĞINI ZEDELEYEN BU TÜR YAYINLARDA GERÇEKMİŞ GİBİ TASVİR EDİLEN OLAYLAR ASLINDA YALAN YA DA YANILTICIDIR. Bunun yanı sıra hemen hemen tüm ülkelerde kaynağına bakılmaksızın kişinin onur ve saygınlığına yönelik saldırılar ceza hukuku kapsamında ele alınmakta ve suç olarak kabul edilmektedir. Basın özgürlüğünden söz ederken aynı zamanda söz konusu olacak yayın veya düşüncenin toplumda oluşturacağı potansiyel tehlike göz önüne alınmalıdır. Bilindiği üzere düşünceyi açıklama ve basın özgürlüğünün sınırlandırılmasının en önemli kriterlerden birisi de açık ve mevcut tehlike kriteridir. SUÇ KONUSU OLAYDA DA AÇIKÇA GÖRÜLECEĞİ ÜZERE ÜLKE ÇAPINDA YÜKSEK TİRAJLI BİR GAZETE OLAN STAR GAZETESİNDE BİR MESLEK GRUBUNU AÇIK BİR ŞEKİLDE HEDEF GÖSTERİRCESİNE, MENFUR BİR TERÖR OLAYI İLE BAĞDAŞTIRILARAK MANŞET ATILMASI, TOPLUMDA YARATACAĞI ETKİ GÖZ ÖNÜNE ALINDIĞINDA AVUKATLAR AÇISINDAN SON DERECE AÇIK BİR TEHLİKE VE HEDEF HALİDİR. Birleşmiş Milletler İletişim Özgürlüğü Konferansının basın özgürlüğü ve iletişim serbestisi konusunda şu kriterleri benimsenmiştir: *Düşünceleri açıklama özgürlüğü bazı görev ve sorumlulukları gerektirir ve böylece yaptırımlara ya da kanunun açıkça belirlediği şart ve sınırlamalara tabi tutulabilirler. Bu sınırlamalardan biri de; GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLERİN ŞEREFLERİNE DOKUNAN DÜŞÜNCELERİN AÇIKLANMASI KONUSUNDA GETİRİLECEK SINIRLAMADIR.

4 3-Kitle iletişim araçları toplum ve toplumsal olaylar arasındaki ilişkiler açısından büyük önemi haizdir. Her toplum bir takım yapı unsurlarına, sosyal değerlere, amaçlara sahiptir. Bu anlamda sosyal değerler ve amaçlar üzerinde önemle durulmalı ve kitle iletişim araçları kullanılırken toplumun eğitim, sosyal, ekonomik ve kültürel yönden farklı kesimlere hitap ettiği de göz önüne alınarak YIKICI AMAÇLARALA KULLANILMAMALIDIR. Aksi toplumda ayrışmaya, kutuplaşmaya, şiddet ve nefrete yol açarak barış ve huzur ortamı için tehdit oluşturur. Kutuplaşan taraflardan nefret söylemi yöneltilen taraf için en büyük sorunlardan biri bu topluluğun ötekileştirilmesi sonucunu doğurmasıdır. 4-Nefret suçunun birden çok tanımı bulunmakla birlikte genel olarak nefret Suçu; bir kişiye veya gruba karşı ırk, dil, din, cinsiyet ve cinsel yönelim gibi nedenlerle duyulan önyargıyla işlenen, doğrudan ve dolaylı şiddet içeren suçlar olarak tanımlanabilir. Nefret Suçları literatürde bazen "önyargı suçları" olarak adlandırılmaktadır. Bir kişiye veya gruba karşı; ırk, etnik/milli köken, din, cinsiyet, cinsel tercih, fiziki engellilik, yaş gibi nedenlerden duyulan önyargı yüzünden kişilerin maddi-manevi varlıklarına karşı işlenen suçlara "nefret suçu" adı verilmektedir. Bilindiği üzere Nefret suçları daima iki unsuru bir arada bulundurur. Birinci unsur önyargı ve önyargıdan beslenen ayrımcılık, ikinci unsur maddi manevi şiddettir. Fail; mağdurun ırk, dil, etnisite, ulus, cinsel tercih, yaşı, bedensel engeli ya da benzer nitelikteki genel faktörlerden herhangi biri nedeniyle, aynı özelliği taşıyan guruba suç yoluyla mesaj vermektedir. Suçu işleyen muhafaza edilen özelliği taşıyanı kasıtlı olarak hedef seçer. Hedef bir ya da birden fazla kişi veya belli özellikleri paylaşan bir grupla özdeşleşmiş özelliği imha amaçlıdır. Fail, mağdur ve mağdurun ait olduğu topluma mağdur üzerinden olumsuz bir mesaj yollar. Nefret suçu işleyen fail, suçun mağduru bireye olumsuz hiçbir şey hissetmeyebilir ancak hedefin üyesi olduğu özellik hakkında beslediği düşmanca fikirler veya duyguları onu bu suçu işlemeye itmektedir. Failler kendisini tanımladığı grubun dışındaki herkese düşmanlık hissedebilir. MEDYA NEFRET SUÇLARINI İNSAN HAKLARI ODAKLI HABERCİLİK BAĞLAMINDA ELE ALMALI, HABER ÜRETİM VE SUNUM AŞAMALARINDA NEFRET SUÇLARININ HEDEFİ KONUMUNDAKİ GRUPLARIN TEMSİLİNİ VE KATILIMINI GÖZ ARDI ETMEMELİDİR. GAZETECİ İNSAN HAKLARI VE BARIŞTAN YANA OLMALIDIR (Gazetecilerin Hakları ve Sorumlulukları Bildirgesi- Ankara Barosu Dergisi Yıl:68, Sayı: 2010/1 268) 5-Türk Ceza Kanunu 3. maddesi de adalet ve kanun önünde eşitlik ilkesini düzenler. Madde metninde Madde-3 Ceza kanunun uygulanmasında kişiler ararsında, ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya sosyal köken, doğum, ekonomik ve diğer toplumsal konumları yönünden,

5 ayrım yapılamaz ve hiç kimseye ayrıcalık tanınamaz der. Nefret suçları ve ayrımcılık en başta bu maddeyi ihlal etmektedir sayılı Türk Ceza Kanununun "Halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve aşağılama" başlığıyla düzenlenen 216. madde nefret suçlarını cezalandıran bir madde olarak düzenlenmiştir. Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama Madde 216- (1) Halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik eden kimse, bu nedenle kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Halkın bir kesimini, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılayan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (3) Halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılayan kişi, fiilin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ne ait 12 no lu Protokolün ayrımcılığın genel olarak yasaklanmasıyla ilgili 1. Maddesinde Yasa ile öngörülmüş olan tüm haklardan yararlanma, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasî veya diğer kanaatler, ulusal veya sosyal köken, ulusal bir azınlığa mensup olma, servet, doğum veya herhangi bir diğer statü bakımından hiçbir ayrımcılık yapılmadan sağlanır. Hiç kimse, hangisi olursa olsun hiçbir kamu makamı tarafından özellikle 1 inci fıkrada belirtilen gerekçelere dayalı bir ayrıma maruz bırakılamaz denilerek hem devletin hem de vatandaşların nefret söyleminin unsurlarından sayılan ayrımcılık yapması yasaklanmıştır. Ayrıca yine AİHS nin 10. Maddesine göre ifade özgürlüğü hakkının kullanımının bazı görev ve sorumlulukları da beraberinde getirdiği ve bu hakkın yasalarla belirlenen ve demokratik toplumun gerekleri olan bazı kısıtlamalara veya cezalara maruz kalabileceği ifade edilmiştir Nefret söylemiyle mücadelenin önemli mekanizmalarından birisi olan Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi de ifade özgürlüğüne belli sınırlamalar getirilebileceğini kabul etmektedir. BM Anlaşması nın 20. Maddesinde dini milli, ırksal herhangi bir ayrımcılık anlamına gelebilecek düşmanlık içeren propaganda yapmanın yasalarla sınırlanması gerektiği belirtilmektedir. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi nin 19. maddesinde de ifade özgürlüğü temel haklardan sayılırken 29. Maddesinde; bu hakkın mutlak ve sınırlanamaz bir hak olmadığı, başkalarının hak ve özgürlüklerinin güvenliğinin sağlanması amacıyla, demokratik toplumunun genel refahı ve kamu düzeninin tesisi için ve erdemliliğin bir gereği olarak herkesin ifade özgürlüğünün yasalarla belirlenmiş bazı sınırlamalara maruz kalabileceği açık bir şekilde belirtilmektedir.

6 6-Anayasasının 10 maddesinde Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağ- lamakla yükümlüdür. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar der. ANAYASANIN 10 MADDESİ TÜM VATANDAŞLARIN ARASINDA EŞİTLİĞİN TARTIŞILMAZ OLDUĞUNU VE EŞİTLİĞİN YAŞAMA GEÇİRİLMESİNDE DEVLET SORUMLULUĞUNUN VARLIĞINI TARTIŞILMAZ ŞEKİLDE ORTAYA KOYMUŞTUR. Anayasanın 2. Maddesinde Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğin bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ver sosyal bir hukuk devleti olduğu belirtilmiştir. Hukuk devleti özünde, yönetilenlere hukuk güvenliği sağlamak ve onların korkusuzca yaşamalarını teminat altına almak amacıyla, tüm faaliyetlerini hukukun mutlak üstünlüğü ilkesine dayandıran DEVLET, ADALETLİ BİR ŞEKİLDE HAKEM GÖREVİ GÖRÜP TOPLUMUN, NEFRET SÖYLEMİ MAĞDURU OLAN BELLİ KESİMLERİNİ, NEFRET SÖYLEMİNİ GERÇEKLEŞTİRENLERE KARŞI KORUMAKLA YÜKÜMLÜDÜR. Amacı toplumun huzurunu sağlamak olan devlet, toplumsal barışın devamı için gerekli olan nefret söyleminin de engellenmesi konusunda sorumluluk taşımaktadır. Devletin asli görevi vatandaşlarını korumak olup, nefret söylemi yoluyla vatandaşların birbirlerini tehdit ve rahatsız etmesine engel olacak kurumlar da devletin organları olan yasama, yürütme ve yargıdır. Bu hususta yargının da üzerine düşen görevi yapacağına şüphemiz yoktur. Suç duyurusu konusu eylemde şüpheli/şüpheliler, avukatlar ı, yaşanmış olan müessif terör eylemi ile bağdaştıran, çağrıştıran ifadeleri basın aracılığı ile toplumun bir çok kesimi üzerinde etkili olacak şekilde kullanarak, Anayasayı ve Türk Ceza Yasasını açıkça ihlal etmekte ve görevlerinin gerektirdiği sorumluluklara aykırı hareket etmektedirler. Avukatlık mesleğini icra eden kişilerin mağduriyetine neden olacak yöndeki bu söylem sebebi ile, şüpheli/şüphelilerin, 5237 sayılı TCK nın 125. Ve 216. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları gerektiğinden işbu başvurunun yapılması zorunluluğu doğmaktadır. NETİCE VA TALEP : Yukarıda arz ve izah edilen ve re sen tespit olunacak nedenlerle; yaptığı haber ile suç işleyen şüphelinin eylemine uygun TCK nın 125. Ve 216. Maddelerini ihlal ettiği gerekçesiyle gerekli soruşturmanın yapılarak kamu davası açılmasına karar verilmesini saygılarımızla vekâleten arz ve talep ederiz.

7 ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞI Ekleri: tarihli Star Gazetesi Harçlandırılmış Vekaletname ve Yetki Belgesi