OTOMASYON SİSTEMLERİ DERS NOTLARI. Yrd.Doç.Dr. Birol ARİFOĞLU Yrd.Doç.Dr. Ersoy BEŞER
|
|
- Ilkin Yiğit
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 OTOMASYON SİSTEMLERİ DERS NOTLARI Yrd.Doç.Dr. Birol ARİFOĞLU Yrd.Doç.Dr. Ersoy BEŞER 2014
2 Endüstriyel Otomasyon Bir üretim sisteminin istenilen biçimde gerekli işlemlerin insan müdahalesine gerek olmadan otomatik olarak yapılmasını sağlayan süreç olarak tanımlanır. Başka bir ifadeyle üretim biriminin amaca uygun çalışmasını düzenler. Bu düzenleme esnasında ayrıca üretim biriminin yönetim ve planlanması için verilerin sahadan alınması ve ilgili birimlere aktarılması işlemlerini de gerçekleştirir. Endüstriyel otomasyon genel olarak; i) Endüstriyel kumanda sistemleri, ii) Endüstriyel kontrol sistemleri, iii) Endüstriyel veri iletişim sistemleri, alt bölümlerinden oluşur. Endüstriyel kumanda sistemleri : Üretim birimlerinin çalışma koşullarını mantıksal kurallara göre düzenleyen ve gerçekleyen sistemleridir. Bu tür devrelerde mantıksal ilişki, zamanlama ve sayma işlevleri kullanılarak amaca uygun kumanda işaretleri üretilir. Endüstriyel kontrol sistemleri : Bir üretim sürecini, her türlü bozucu etkiye istenen değerde çalışmasını sağlamak üzere kurulan sistemlerdir. Kontrol sisteminin temel görevi, herhangi bir nedenle oluşan hatayı (kontrol edilen büyüklük ile istenen büyüklük arasındaki fark) belirli değerler arasında tutmaya çalışmaktır. Endüstriyel veri iletişim sistemleri : Bilginin güvenilir ve hızlı şekilde birimler arasında gerçek zamanlı olarak akışını sağlayan sistemlerdir. Ayrıca SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) gibi özel yazılımlar ile gerçek zamanlı süreç izleme, uzaktan kumanda ve kontrol işlemleri gerçekleştirilir. Programlanabilir Lojik Kontrolör (PLC Programmable Logic Controller) günümüzde endüstriyel otomasyon sistemlerinin yukarıda anlatılan her üç alt bölümünü de gerçekleyen aygıt özelliğini taşımaktadır. PROGRAMLANABİLİR LOJİK KONTROLÖR (PLC) Otomasyon sistemlerinin en önemli kısmını, bu sistemlere büyük esneklik veren programlanabilen cihazlar oluşturmaktadır. Bu cihazların temelini de mikroişlemciler ya da mikrodenetleyiciler oluşturmaktadır. Gerçekte PLC ler mikroişlemciler ya da mikrodenetleyiciler kullanılarak gerçekleştirilmiş cihazlardır. PLC lerin ortaya çıkarılma amacı, röleli kumanda sistemlerinin gerçekleştirdiği fonksiyonların mikroişlemcili kontrol sistemleri ile yerine getirilebilmesidir. Lojik temelli röle sistemlerine alternatif olarak tasarlandıklarından PROGRAMLANABILIR LOJIK KONTROLÖR (Programmnable Logic Controller) adı verilmiştir. İlk ticari PLC, 1969 yılında röleli elektriksel kumanda devrelerinin yerine kullanılmak üzere Modicon firması tarafından geliştirilmiş ve üretilmiştir.
3 Şekil 1. Modicon 084 ilk PLC Röleli kumanda devreleri yerine kullanılmak üzere geliştirilen bu aygıt yalnız temel mantıksal işlem komutları içerdiğinden programlanabilir lojik kontrolör adı ile piyasaya sunulmuştur. PLC ler otomasyon sistemlerinde yardımcı röleler, zaman röleleri, sayıcılar gibi kumanda elemanlarının yerine kullanılan mikroişlemci temelli cihazlardır. Bu cihazlarda zamanlama, sayma, sıralama ve her türlü kombinasyonel ve ardışık lojik işlemler yazılımla gerçekleştirilir. Karmaşık otomasyon problemlerini PLC ile çözmek hızlı ve güvenli ve kolaydır. PLC lerin avantajlarını kısaca sıralayacak olursak; PLC leri kullanmak daha kolay ve güvenilirdir. Daha az yer tutar ve daha az arıza yaparlar. Yeni bir uygulamaya daha çabuk adapte olurlar. Kötü çevre şartlarından kolay etkilenmezler. Daha az kablo bağlantısı isterler. Hazır fonksiyonları kullanma imkanı vardır. Giriş ve çıkışların durumları izlenebilir. PLC ler ; lojiksel ve aritmatiksel işlemler, sıralama, sayma, veri işleme, karşılaştırma gibi fonksiyonları gerçekleştirirken girişleri değerlendirip çıkışları atayan, bellek, giriş/çıkış, CPU ve programlayıcı bölümlerinden oluşan entegre bir cihazdır. Günümüzde üretilen PLC lerin giriş/çıkış sayısı, program belleği, işlem yeteneği gibi özellikleri başlangıçtaki durumu ile kıyaslanamayacak bir düzeye ulaşmıştır. Örneğin, geniş ölçekli bir PLC lerde giriş/çıkış sayısı binleri, program belleği megabyte boyutunu ve işlem yeteneği genel amaçlı kişisel bilgisayar düzeyine ulaşmıştır. Piyasada, Allen Bradley, General Electric, Siemens, Mitsubishi, Omron, Toshiba, ABB, Hitachi, Texas Instruments gibi firmalara ait PLC ler yer almaktadır.
4 a) Siemens Simatic S7 200 b) Siemens Simatic S7 300 c) Siemens Simatic S d) Siemens Simatic S e) Siemens Simatic S7 400 f) Omron PLC g) ABB AC500 eco h) Mitsubitsi PLC Şekil 2. Piyada yer alan PLC lerden bazıları
5 PLC NİN KULLANIM AMACI VE ALANLARI PLC ler endüstri alanında kullanılmak üzere tasarlanmış, sayısal prensiplere göre yazılan fonksiyonu gerçekleyen, bir sistemi ya da sistem gruplarını giriş/çıkış birimleri ile denetleyen, içinde barındırdığı zamanlama, sayma, saklama ve aritmetik işlem fonksiyonları ile genel kontrol sağlayan elektronik bir cihazdır. PLC sistemi sahada meydana gelen fiziksel olayları, değişimleri ve hareketleri çeşitli ölçüm cihazları (algılayıcılar) ile belirleyerek, gelen bilgileri, yazılan programa göre bir değerlendirmeye tabi tutar. Mantıksal işlemler sonucu ortaya çıkan sonuçları da kumanda ettiği elemanlar aracılığıyla sahaya yansıtır. Sahadan gelen bilgiler ortamda meydana gelen aksiyonların elektriksel sinyallere dönüşmüş halidir. Bu bilgiler analog ya da sayısal olabilir. Bu sinyaller bir algılayıcıdan veya bir kontaktörün yardımcı kontağından gelebilir. Gelen bilgi analog ise gelen değerin belli bir aralığı için, dijital ise sinyalin lojik 0 veya lojik 1 olmasına göre sorgulama yapılabilir. Bu algılama olayları giriş birimleri ile müdahale olayları ise çıkış birimleri ile yapılır. PLC ile kontrolü yapılacak sistem büyüklük açısından farklılıklar gösterebilir. PLC ile sadece bir makine kontrolü yapılabileceği gibi bir fabrikanın komple kumandası da gerçekleştirilebilir. Aradaki fark sadece, kullanılan kontrolörün (PLC nin) kapasitesi ile ilgilidir. PLC'ler her türlü otomasyon işlerinde kullanılmaktadır. Kimya sektöründen gıda sektörüne, üretim hatlarından depolama sistemlerine, marketlerden rafinerilere kadar çok geniş bir yelpazede PLC ler kullanılmaktadır. Elektronik sektöründeki hızlı gelişmelere paralel olarak gelişen PLC teknolojisi, gün geçtikçe ilerlemekte otomasyon alanında mühendislere yeni ufuklar açmaktadır. İmalat sanayi, tarım, enerji üretimi, kimya sanayi vb. endüstrinin tüm alanlarında kullanılan PLC lerin genel uygulama alanları aşağıda sıralanmıştır; i) Sıralı Kontrol PLC lerde en çok kullanılan kontrol yöntemidir. Bu kontrol yöntemi sıralı çalışma özelliği ile kumanda sistemlerine en benzer olan endüstriyel uygulamadır. Uygulama açısından, bağımsız makinelerde ya da makine hatlarında, konveyör ve paketleme makinelerinde ve hatta modern asansör denetim sistemlerinde kullanılmaktadır. ii) Hareket Kontrolü Doğrusal veya döner hareket denetim sistemlerinin PLC ler ile ortak kullanılmasıdır. Örnek olarak servo kontrol veya hidrolik sürücülerde kullanılabilen tek ya da çok eksenli bir sistem denetimi verilebilir. PLC hareket kontrolü uygulamaları, sonsuz bir makine çeşitliliği ve çoklu hareket eksenlerini kontrol edebilirler. Bunlara örnek olarak; kartezyen robotlar, film, kauçuk ve dokunmamış kumaş tekstil sistemleri gibi ilgili örnekler verilebilir. iii) Süreç Denetimi Bu uygulama PLC nin birkaç fiziksel parametreyi (sıcaklık, basınç, debi, hız, ağırlık vb gibi) denetleme yeteneğiyle ilgilidir. Bu da bir kapalı çevrim denetim sistemi oluşturmak için,
6 analog giriş/çıkış gerektirir. PID fonksiyonunun kullanımıyla PLC, tek başına kapalı çevrim denetleme görevini yerine getirebilir. Buna tipik örnek olarak plastik enjeksiyon makineleri ve ısıtma fırınları verilebilir. iv) Veri Yönetimi PLC ile verilerin toplanması, incelenmesi ve işlenmesi kolaylıkla yapılabilmektedir. PLC ler denetlediği proses hakkında veri toplayıcı olarak kullanılabilir. Bu veriler, denetleyicinin belleğindeki referans veri ile karşılaştırılır ve rapor alımı için başka cihazlara aktarılabilir. Veri yönetimi, endüstride, malzeme işleme tesislerinde, kağıt, metal ve yiyecek işleme gibi birçok prosesde kullanılır. Kullanım Alanlarına Örnekler Havalandırma ve soğutma tesislerinde, Paketleme ve ambalajlama tesislerinde, Taşıma tesislerinde, Otomobil endüstrisi, Petrol dolum ve yıkama tesislerinde, Çimento sanayinde, Klima ve asansör tesislerinde, Aydınlatma ve vinç tesislerinde, İmalat, tarım, tekstil ve her türlü makinelerde, Elektro pnomatik hidrolik sistemlerde, Robot tekniğinde kullanılmaktadır. PLC NİN GENEL YAPISI Bir PLC, en genel anlamda işlevsel üç temel birimden oluşur. Bu birimler; giriş birimi, merkezi işlem birimi (CPU) ve çıkış birimidir. Şekil 3. PLC genel yapısı
7 Merkezi İşlem Birimi (CPU) : Merkezi işlem birimi; mikroişlemci, bellek çipleri, bellekten bilgi isteme ve bilgi saklama devreleri ve programlama aygıtlarıyla işlemcinin ihtiyaç duyduğu haberleşme devrelerinden oluşur. İşlemci zamanlama, sayma, tutma, karşılaştırma ve temel dört işlemi içeren matematik işlemleri gerçekleştirilebilir. Bellekler : PLC de bulunan bellekler 3 kısımdan oluşmaktadır. Sistem Program Belleği : Bu bellek ROM tipi (sadece okunabilir) bellektir ve içinde PLC nin işletim sistemin bulunmaktadır. Program Belleği : Bu bellek EEPROM tipi bellektir. Bu belleğe programcının yazdığı program kaydedilmektedir. Veri Belleği : İşlem esnasında veya sonucunda oluşan ve daha sonra kullanılacak olan verilerin saklandığı yerdir. Örnek : Giriş/Çıkış ların durumları, sayıcı/zamanlayıcı içerikleri analog işaretlere ilişkin sayısal değerler vb. Ayrıca PLC lerde ara değerlerin saklandığı Marker, Flag, Internal Output, Auxilary Relay gibi işimler verilen veri alanları da bulunmaktadır. Bu verilen için F, M, V gibi harflerle başlayan F0.1, M0.2, V0.0 gibi adresler kullanılır. Giriş Birimi : Sahadan, endüstriyel sistemden, algılama elemanlarından gelen elektriksel işaretleri mantıksal (lojik) gerilim seviyelerine dönüştüren birimdir. Giriş biriminde lojik gerilim seviyelerine dönüşmüş bilgiler Giriş Görüntü Belleğine alınmaktadır. Şekil 4. PLC ye bağlanan bazı giriş/çıkış elemanları Kumanda edilen sisteme ilişkin, basınç, seviye, sıcaklık algılayıcıları, kumanda düğmeleri ve yaklaşım anahtarları gibi elemanlardan gelen 2 değerli işaretler (lojik 0 lojik 1 ) giriş birimi üzerinden alınır. Giriş biriminde gerilim seviyesi ; 24V DC, V AC, V AC olabilir. Çıkış Birimi : İşlem sonucunda elde edilen sonuçlar Çıkış Görüntü Belleğine aktarılmaktadır. Çıkış birimi, çıkış görüntü belleğindeki mantıksal (lojik) işaretleri, kontaktör, röle gibi kumanda elemanlarını sürmeye uygun elektriksel işaretlere dönüştüren kısımdır. Çıkış birimi; röle, transistör veya triyak çıkışlı olabilir. Röle çıkış : 1A 8A arasında sık devreye girmeyen ve elektriksel yalıtım gerektiren duumlarda kullanılır. Transistör çıkış : Doğru akım (DC) devrelerinde 0.1A 2A arasında ve hızlı açmakapama yapılması gereken durumlarda kullanılır.
8 Triyak çıkış : Alternatif akım (AC) devrelerinde 0.1A 2A arasında ve hızlı açma kapama yapılması gereken durumlarda kullanılır. Diğer Birimler : Besleme güç kaynağı : PLC içerisindeki elektronik devrelerin çalışması için gerekli olan gerilimi istenilen seviyede temin eder. PLC lerin 220 VAC veya 24 VDC de çalışan tipleri mevcuttur. Bazı PLC lerde dahili bir güç kaynağı bulunmakta olup bu kaynak PLC nin kendisinin, genişleme modüllerinin gereksinimini karşılamaktadır. İletişim ara birimi : PLC nin dokunmatik panel, bilgisayar, motor sürücüleri ve diğer PLC ve cihazlar ile haberleşmesini sağlayan birimdir. Haberleşme esnasında, PLC ler için geliştirilmiş, RS232, RS485, Profibus, Profinet gibi haberleşme protokolleri kullanılmaktadır. Genişleme birimi: Giriş ve çıkış sayısı kumanda problemini çözecek miktarda değilse PLC sistemine ek bir takım modüller bağlanarak cihazın kapasitesi genişletilir. Bu durumda PLC ye giriş ve çıkış üniteleri eklenmiş olur. Genişletilecek giriş ve çıkış sayıları PLC lerin marka ve modellerine göre değişir. Hangi firmanın PLC sine genişletme ünitesi eklenecekse o firmanı ürettiği genişletme modülleri kullanılır. Yüksek hızlı sayıcı birimi, Analog giriş/çıkış birimi : Analog giriş modülleri analog girişlerden alınan analog akım ve gerilim sinyallerini okumak için kullanılır. Bu sinyaller bir analog dijital konverter (ADC) sayesinde dijital sinyale çevrilir. Bu birimde analog sinyal ile orantılı olarak bit ikili sayı (binary) şekline dönüştürülür. Analog girişe genellikle sıcaklık, hız, basınç, nem algılayıcıları gibi algılayıcılar bağlanır. Analog çıkış modülü ise dijital bilgiyi analog sinyale dönüştürerek, küçük motorlar, valfler ve analog ölçü aletleri gibi elemanlara kumanda eder. Gerçek zamanlı saat birimi, Programlayıcı birimi : Yazılan bir programı işletilmek üzere PLC program belleğine yüklenmesi bir programlayıcı birimi sağlanır. Bu birim günümüzde kişisel bilgisayara yüklenmiş bir yazılımdır. Bu birim programın yazılması, PLC ye aktarılması ve çalışma anında giriş/çıkış, sayıcı, zamanlayıcı ve veri belleğindeki çeşitli bilgilerin durumlarının gözlenmesi veya değiştirilmesi gibi olanakları da sağlamaktadır. PLC lere gerektiği durumlarda ek olarak ; Dijital Giriş/Çıkış (I/O DI/DO) modülleri, Analog Giriş/Çıkış (AI/AO) modülleri, Hızlı Giriş/Çıkış (I/O DI/DO) modülleri, Termokupl modülleri, Sürücü modülleri, bağlanabilmektedir. PLC Giriş/Çıkış Elemanları Butonlar : Start Butonu : Start (NO kontak) (başlatma) butonudur. Bu butonlarda kontak normalde açıktır. Butona basılınca, açık olan kontak kapanır. Buton üzerinden etki kaldırıldığında, kapanan kontak hemen açılır. Bunlara ani temaslı buton da denir.
9 Şekil 5. Start butonunun elektriksel gösterimi ve resmi. Stop Butonu : Stop (NC kontak) (durdurma) butonudur. Bu butonlarda kontak normalde kapalıdır. Butona temas edilince, kapalı olan kontak açılır; temas olduğu sürece açık kalır. Butondan temas kalkınca kontaklar normal konumunu alır. Şekil 6. Stop butonunun elektriksel gösterimi ve resmi. İki Yollu Kumanda Butonu : Start (NO kontak) ve stop (NC kontak) butonunun birleşmesinden oluşmuştur. Kapalı kontak stop butonu olarak açık kontak ise start butonu olarak kullanılır. Mekanik Sınır Anahtarları : Şekil 7. Jog butonunun elektriksel gösterimi ve resmi. Mekanik bir etkiyle kontakları konum değiştiren giriş elemanlarıdır. Şekil 8. Sınır anahtarının elektriksel gösterimi ve resmi. Endüktif Yaklaşım Sensörler : Kendisine yaklaşan cismi temas etmeden algılamak için kullanılır. Sensör kendi algılama sahası içerisinde bir manyetik alan oluşturur. Algılama sahasına giren bir metal cisim bu manyetik alanı etkiler. Bu değişim sensör içerisindeki elektronik devrelerde işlenir ve sensörün çıkış değerini değiştirir. Endüktif yaklaşım sensörleri
10 daha çok, makinelerin hareketli metal parçalarının konumlarını algılamak amacıyla kullanılır. Endüstriyel alanda ise makine otomasyonunda pozisyon algılama ve hareket kontrol amacıyla kullanılırlar. CNC kontrollü takım tezgahları, robotik uygulamalar, enjeksiyon ve ekstrüksiyon makinaları, ambalaj makinaları, hidrolik presler, otomat tezgahları, sac kesme makinaları endüktif sensörlerin uygulama alanlarıdır. Endüktif sensörler genellikle 50mm mesafeye kadar algılama yaparlar. Fiziksel özellikleri birçok uygulama için farklılık gösterir. Standart uygulamalarda kullanılan modeller silindirik ve kübik olmalarına rağmen özel uygulamalarda birçok farklı şekilde imal edilebilirler. Metrik vida dişli standart silindirik sensörler M5, M8, M12, M18 ve M30 dur. Sensör çapı büyüdükçe algılama mesafesi artar. Standart M5 endüktif sensör 1 2mm mesafeye kadar algılama yaparken, standart M30 endüktif sensör mm mesafeden algılama yapabilirler. Şekil 9. Endüktif Yaklaşım sensörünün iç yapısı ve fotoğrafı. Kapasitif Yaklaşım Sensörler : Alandaki kapasitif değişikliği saptayarak algılama yaparlar. Kapasitif yaklaşım algılayıcıları hem iletken olmayan (plastik, tahta, cam, porselen vb.) hem de iletken olan (metaller) nesneleri algılamak için sanayide kullanılırlar. Metrik vida dişli standart silindirik sensörler M5, M8, M12, M18 ve M30 dur. Sensör çapı büyüdükçe algılama mesafesi artar. 2 15mm mesafeden algılama yapabilirler. Şekil 10. Kapasitif Yaklaşım sensörünün fotoğrafı. Optik Sensörler : Optik sensörlerin, cisimden yansımalı, karşılıklı tip ve reflektörlü olanları mevcuttur. Tehlikeli makinelerin çevresinde güvenlik bariyeri olarak, otopark girişlerinde araç saydırma işlemlerinde, üretim bantlarında üretilen malın sayımında, alarm sistemlerinde, yaklaşım anahtarı olarak otomatik kapılarda vb. gibi yerlerde kullanılırlar.
11 Şekil 11. Çeşitli optik sensörlerin fotoğrafları. Röleler : Küçük güçteki elektromanyetik anahtarlara, röle denir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur. Şekilde bir rölenin yapısı, görünüşü ve sembolü verilmiştir. Elektromıknatıs, demir nüve ve üzerine sarılmış bir bobinden ibarettir. Bobin uçlarına gerilim uygulandığında, nüve mıknatıslık özelliği kazanarak paleti kendine doğru çeker. Bu hareket sonucu, palet üzerindeki kontaklar konum değiştirir, açık olan kontak kapanır, kapalı olan kontak açılır. Rölelerde bir veya daha fazla sayıda kontak bulunabilir. Rölenin paletine bağlanmış bir yay kontakların normal konumda kalmalarını sağlar. Rölenin kontakları normalde açık ("Normally Open NO"), normalde kapalı ("Normally Closed NC") şeklinde olabilir. Şekil 12. Bir rölenin yapısı, fotoğrafı ve sembolü. Kontaktörler : Kontaktörler, bobinine enerji verilmesiyle açık kontakları kapatan, kapalı kontakları açan, uzaktan kontrol edilmeye imkân veren elektromanyetik anahtarlardır. Rölelerin aksine, yüksek akım çeken devrelerde kullanılır. Kontaktör elektrik motorlarında, kompanzasyonda kondansatörlerin devreye alınıp çıkarılmasında, ısıtma sistemlerinin ayarlanmasında sıklıkla kullanılır. Termik röleler ile kullanıldığında ise cihazları ve tesisleri aşırı yük akımlarına karşı korurlar.
12 Şekil 13. Kontaktörün çalışma prensibi. Şekil 14. Çeşitli kontaktörlerin fotoğrafları. Bir kontaktörün yapısında bulunan temel elamanlar demir nüve, bobin, palet ve kontaklardır. Demir Nüve: Alternatif akım kontaktörlerinde ince saçlardan yapılır, doğru akım kontaktörlerinde tek parçalı yumuşak demirden imal edilir. AC kontaktörlerinde nüvenin ön yüzüne oyuklar açılır ve bu oyuklara bakır halkalar yerleştirilir. Bu halkalar hem gürültü ve titreşimi önler hem de akımın sıfır olduğu durumda nüvenin bırakılmasına engeller. DC kontaktörlerinde ise bobinin enerjiden kesildiği anda paleti hemen bırakması için plastik pullar yerleştirilir. Şekil 15. Kontaktör nüvesi, bakır halka ve bobin resimleri. Bobin: Üzerinden akım geçmesiyle nüveye manyetik özellik katar. Sarım sayısı çalışma gerilimine göre değişir. Bobinlerin gerilimleri DC ya da AC olarak volt olabilmektedir. Kontaklar: Normalde açık (NO) ve normalde kapalı (NC) olmak üzere iki çeşittirler. Bunlar ana ve yardımcı kontaklar olarak da adlandırılırlar. Palet üzerine yerleştirilen
13 kontakların bir kısmı başlangıçta açık veya kapalıdırlar. Bobinin enerjilenmesiyle kontaklar durum değiştirirler. Güç Kontakları Şekil 16. Kontaktör bobin ve kontak sembolleri. Yardımcı Kontaklar Güç kontakları (ana kontaklar), ana akım yolu üzerinde bulunur ve yük akımını taşırlar. Yardımcı kontaklara göre yüksek akıma dayanıklı olup, motor vb. alıcıları çalıştırmak için kullanılırlar. Bu nedenle yapıları büyüktür. Kumanda kontakları (yardımcı kontaklar), isminden de belli olduğu üzere kumanda sisteminde kullanılır ve kumanda devresinin akımını taşırlar. Termik aşırı akım rölesi, zaman rölesi, ısı kontrol rölesi, mühürleme vb. gibi düzeneklerin çalıştırılmasında görev yaparlar. Bu kontakların ana akım kontaklarına göre mukavemetleri düşüktür. Bu nedenle yapıları küçüktür ve ana akım devresine bağlanmamalıdır.ana kontaklar yük akımını, yardımcı kontaklar kumanda akımını taşırlar. Şekil 17. Kontaktör kontaklarını elektriksel sembol ve numaraları. Zaman Röleleri : Zaman röleleri, zamanı tutmak için kullanılan kumanda elemanıdır. Özelliğine göre, zaman rölelerinin kontakları, ani ya da zaman gecikmeli olarak konum değiştirir. Zaman röleleri en çok düz zaman rölesi (ON delay timer) ve ters zaman rölesi (OFF delay timer) olarak bulunur. Şekil 18. Çeşitli zaman röle fotoğrafları.
14 Düz zaman röleleri : Bobinine enerji verildikten belli bir süre sonra, normalde açık olan kontağını kapatır, normalde kapalı olan kontağını da açar. Başka deyişle ; Röle bobinine enerji uygulandığında, ayarlanan süre sonunda kontaklar konum değiştirir. Röle bobininin enerjisi kesildiğinde kontaklar ilk konumuna geri döner. Şekil 19. Düz zaman rölesi bobin ve kontak sembolleri. Şekil 20. Düz ve ters zaman rölesi zaman diyagramları. Ters zaman röleleri : Röle bobinine enerji uygulanır uygulanmaz, kontaklar hemen konum değiştirir. Röle bobininin enerjisi kesildiğinde, ayarlanan süre sonunda kontaklar ilk konumuna geri döner. Zamanlayıcının gecikme zamanı, kullanılan zamanlayıcının tipine bağlıdır. Örneğin 0.1sn., 1sn., 1dk. vb. Şekil 21. Ters zaman rölesi bobin ve kontak sembolleri. Sayıcılar : Sayıcı, girişine uygulanan verileri saymaya yarayan kumanda elemandır. Sayıcılar, ardışık diyagram içerisinde numaraları kontrol etmek ve göstermek amaçları ile kullanılır. Sayıcılar, toplam sayıcı ve on değer sayıcısı olmak üzere ikiye ayrılabilir. Toplam sayıcı, saymaya ve sayılan değeri ekranında göstermeye yarar. Herhangi bir çıkış kontağı yoktur. On değer sayıcısı ise, önceden belirtilmiş olan değere kadar giriş verilerini sayar ve bu değere ulaşıldığı anda çıkış kontağını aktif eder. On değer sayıcıları hemen hemen toplam sayıcıların sahip olduğu tüm özelliklere sahiptir.
15 Şekil 22. Çeşitli sayıcı fotoğrafları. Yukarı sayıcı (UP counter) : Bu sayıcı, her giriş sinyalinde saymış olduğu sayıyı bir yukarıya arttırır. Asağı sayıcı (DOWN counter) : Bu sayıcı, her giriş sinyalinde saymış olduğu sayıyı bir aşağıya doğru azaltır. Yukarı / asağı (UP/Down) sayıcı : Bu sayıcı, her bir sinyalin gelişine göre toplam sayıyı artıran ya da azaltan fonksiyona sahiptir. Şekil 23. Sayıcı zaman diyagramları. Kaynaklar 1) PLC ile Endüstriyel Otomasyon, Salman Kurtulan, ) MEB Temel PLC Eğitimleri, ) Elektromekanik kumanda sistemleri, Yrd.Doç.Dr. Nuray At, Yrd.Doç.Dr. Hanife Apaydın Özkan, Anadolu üniversitesi, 2013.
KONTROL SİSTEMLERİNE GİRİŞ. Hazırlayan Dr.Birol Arifoğlu
KONTROL SİSTEMLERİNE GİRİŞ Hazırlayan Dr.Birol Arifoğlu Temel Kavramlar ve Tanımlar Açık Çevrim Kontrol Sistemleri Kapalı Çevrim (Geri Beslemeli) Kontrol Sistemleri İleri Beslemeli Kontrol Sistemleri Otomatik
DetaylıOTOMASYON SİSTEMLERİ. Hazırlayan Yrd.Doç.Dr.Birol Arifoğlu
OTOMASYON SİSTEMLERİ Hazırlayan Yrd.Doç.Dr.Birol Arifoğlu Temel Kavramlar ve Tanımlar Açık Çevrim Kontrol Sistemleri Kapalı Çevrim (Geri Beslemeli) Kontrol Sistemleri İleri Beslemeli Kontrol Sistemleri
DetaylıPLC (Programlanabilir Lojik. Denetleyici)
PLC (Programlanabilir Lojik Denetleyici) İÇERİK Giriş PLC nedir? PLC lerin Uygulama Alanları PLC lerin Yapısı PLC lerin Avantajları PLC Çeşitleri SİEMENS PLC JAPON PLCLER KARŞILAŞTIRMA Giriş PLC
Detaylı1969 yılında, klasik (Elektrik) kumandanın. Elektronik karşılığı olan ilk PLC yapıldı yılında ise dört yıllık bir çalımanın ürünü
1. PLC`nin Tarihcesi 1960 yılında yüksek verimlilik, güvenilirlik ve yeni devreler gibi üstünlükleri ile birlikte bilgisayarlar kullanılmaya başlandı. Buda beraberinde endüstriyel üretimde otomasyonu ortaya
DetaylıUYGULAMALI MEKATRONİK PLC EĞİTİM SÜRECİ VE İÇERİĞİ
Verilen eğitimin amacı; UYGULAMALI MEKATRONİK PLC EĞİTİM SÜRECİ VE İÇERİĞİ Tekstil makineleri, Gıda makineleri, Paketleme makineleri, Soğutma sistemleri ve birçok prosesin otomasyon sistemlerinde kullanılan
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİKFAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİKFAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI KONTROL KUMANDA ELEMANLARI DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ
DetaylıUYGULAMA 1 24V START CPU V LO. Verilen PLC bağlantısına göre; START butonuna basıldığında Q0.0 çıkışını aktif yapan PLC programını yazınız.
UYGULAMA 1 24V 0V START I1.5 I1.4 I1.3 I1.2 I1,1 I1.0 I0.7 I0.6 I0.5 I0.4 I0.3 I0.2 I0.1 I0.0 CPU-224 Q1.1 Q1.0 Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0 0V 24V LO Verilen PLC bağlantısına göre; START butonuna
DetaylıŞekil1. Geri besleme eleman türleri
HIZ / KONUM GERİBESLEME ELEMANLARI Geribesleme elemanları bir servo sistemin, hızını, motor milinin bulunduğu konumu ve yükün bulunduğu konumu ölçmek ve belirlemek için kullanılır. Uygulamalarda kullanılan
DetaylıOTOMASYON PROJELERİ VE UYGULAMALARI
OTOMASYON PROJELERİ VE UYGULAMALARI Otomasyon Nedir? Otomasyon u kısaca, bir işin insan ile makine arasında paylaşılması şeklinde tanımlayabiliriz. Bir otomasyon sisteminde toplam işin paylaşım yüzdesi
DetaylıFatih Üniversitesi. İstanbul. Haziran 2010. Bu eğitim dokümanlarının hazırlanmasında SIEMENS ve TEKO eğitim dokümanlarından faydalanılmıştır.
Fatih Üniversitesi SIMATIC S7-200 TEMEL KUMANDA UYGULAMALARI 1 İstanbul Haziran 2010 Bu eğitim dokümanlarının hazırlanmasında SIEMENS ve TEKO eğitim dokümanlarından faydalanılmıştır. İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ...
DetaylıDENEY 12 SCR ile İki yönlü DC Motor Kontrolü
DENEY 12 SCR ile İki yönlü DC Motor Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Elektromanyetik rölelerin çalışmasını ve yapısını öğrenmek 2. SCR kesime görüme yöntemlerini öğrenmek 3. Bir dc motorun dönme yönünü kontrol
DetaylıPLC (Programlanabilir Kontrol Cihazı) TABANLI SİSTEMLERİN İNTERNET ÜZERİNDEN İZLENMESİ
PLC (Programlanabilir Kontrol Cihazı) TABANLI SİSTEMLERİN İNTERNET ÜZERİNDEN İZLENMESİ Derya Birant, Alp Kut Dokuz Eylül Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü İÇERİK Giriş PLC nedir? PLC lerin Uygulama
DetaylıSensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL
Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL MANYETİK SENSÖRLER VE TRANSDÜSERLER Bir tel bobin haline getirilip içinden akım geçirilirse, bu bobinin içinde ve çevresinde manyetik alan oluşur. Bu manyetik alan gözle
DetaylıSensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL
Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL İçerik Algılama Teknolojisi Algılama Mekanizması Uygun Sensör SENSÖR SİSTEMİ Ölçme ve Kontrol Sistemi Transdüser ve Sensör Kavramı Günlük hayatımızda ısı, ışık, basınç
DetaylıELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER
ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER Eyleyiciler (Aktuatörler) Bir cismi hareket ettiren veya kontrol eden mekanik cihazlara denir. Elektrik motorları ve elektrikli sürücüler Hidrolik sürücüler Pinomatik sürücüler
DetaylıPROGRAMLANABİLİR LOJİK DENETLEYİCİ İLE DENEYSEL ENDÜSTRİYEL SİSTEMİN KONTROLÜ
PROGRAMLANABİLİR LOJİK DENETLEYİCİ İLE DENEYSEL ENDÜSTRİYEL SİSTEMİN KONTROLÜ Öğr.Gör. Mehmet TAŞTAN Celal Bayar Üniversitesi Kırkağaç M.Y.O 45700-Kırkağaç/Manisa Tel:0-236-5881828 mehmettastan@hotmail.com
DetaylıBÖLÜM 1. ASENKRON MOTORLAR
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...iv GİRİŞ...v BÖLÜM 1. ASENKRON MOTORLAR 1. ASENKRON MOTORLAR... 1 1.1. Üç Fazlı Asenkron Motorlar... 1 1.1.1. Üç fazlı asenkron motorda üretilen tork... 2 1.1.2. Üç fazlı asenkron motorlara
DetaylıMEKATRONİĞİN TEMELLERİ
MEKATRONİĞİN TEMELLERİ Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Mekatronik Programı Yrd. Doç. Dr. İlker ÜNAL Vize %30 Dersin Koşulları Final %60 Ödev %10 Dersin Konuları Mekatronik Sistemler Birimler ve Ölçme
DetaylıUYGULAMALI PLC VE MEKATRONİK EĞİTİM MERKEZİ
UYGULAMALI PLC VE MEKATRONİK EĞİTİM MERKEZİ www.plcegitimmerkezi.com VERİLEN EĞİTİMİN AMACI Tekstil makineleri, Gıda makineleri, Paketleme makineleri, Soğutma sistemleri ve birçok prosesin otomasyon
DetaylıSensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL
Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL MANYETİK SENSÖRLER VE TRANSDÜSERLER Bir tel bobin haline getirilip içinden akım geçirilirse, bu bobinin içinde ve çevresinde manyetik alan oluşur. Bu manyetik alan gözle
DetaylıSABİT MIKNATISLI MOTORLAR ve SÜRÜCÜLERİ
SABİT MIKNATISLI MOTORLAR ve SÜRÜCÜLERİ 1-Step Motorlar - Sabit mıknatıslı Step Motorlar 2- Sorvo motorlar - Sabit mıknatıslı Servo motorlar 1- STEP (ADIM) MOTOR NEDİR Açısal konumu adımlar halinde değiştiren,
DetaylıBÖLÜM RÖLELER VE KONTAKTÖRLER
BÖLÜM RÖLELER VE KONTAKTÖRLER AMAÇ: Kontaktör ve rölelerin çalışma prensiplerinin anlaşılması, çeşitlerinin yapı ve özelliklerini kavrayabilme, anlaşılır bir şekilde kullanılabilmesi. Röleler Ve Kontaktörler
DetaylıENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ
ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ Temel PLC Sistemleri Yapılacak işe uygun PLC seçme PLC cihazına giriş ve çıkış elemanları bağlama PLC li kontrol devrelerinin çizimi Temel PLC Sistemleri PROGRAMLANABILIR
DetaylıİÇİNDEKİLER Lisans Bitirme Projesi Onay Formu iii Önsöz İçindekiler Özet vii Semboller ve Kısaltmalar
İÇİNDEKİLER Sayfa No Lisans Bitirme Projesi Onay Formu... iii Önsöz... iv İçindekiler... v Özet... vii Semboller ve Kısaltmalar...viii Şekiller Dizini...ix Çizelgeler Dizini... x 1. Giriş... 1 1.1. PLC
DetaylıSANAEM RFQ (SPP) HIZLANDIRICISI GÜÇ KAYNAKLARI VE ÖLÇME KUTUSU KONTROL SİSTEMİ. Aydın ÖZBEY İstanbul Üniversitesi
SANAEM RFQ (SPP) HIZLANDIRICISI GÜÇ KAYNAKLARI VE ÖLÇME KUTUSU KONTROL SİSTEMİ Aydın ÖZBEY İstanbul Üniversitesi Proton hızlandırıcısı kontrol sistemi Neler üzerinde duracağız? Kontrol edilecek parametreler
DetaylıRedoMayer Makina ve Otomasyon
RedoMayer Makina ve Otomasyon >Robotik Sistemler >PLC ve modülleri >Operatör Panelleri >Servo Motor ve Sürücüleri >Redüktörler >Encoderler www.redomayer.com RedoMayer Makina ve Otomasyon, 20 yılı aşan
DetaylıOTOMASYON SİSTEMLERİ
OTOMASYON SİSTEMLERİ DERS NOTLARI Yrd.Doç.Dr. Birol ARİFOĞLU Yrd.Doç.Dr. Ersoy BEŞER 2015 Otomasyon Sistemleri Ders Notları B.ARİFOĞLU & E.BEŞER 1 Endüstriyel Otomasyon Bir üretim sisteminin istenilen
DetaylıSRV2 +2 FONKSİYON. Servo Motor Eğitim Seti. Tamamen mekatronik özel tasarım. Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin
SRV2 Servo Motor Eğitim Seti Tamamen mekatronik özel tasarım Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin %100 kendi imalatımız +2 FONKSİYON Pnömatik 2.eksen Vakumlu Parça Tutma Eğitim Seti
DetaylıELEKTRİK GRUBU ELEKTRİK MAKİNELERİ EĞİTİM SETİ ELECTRICAL MACHINERY TRAINING SET
ELEKTRİK GRUBU ELEKTRİK MAKİNELERİ EĞİTİM SETİ ELECTRICAL MACHINERY TRAINING SET Elektrik Makineleri ve Kumanda Eğitim Seti; çok fonksiyonlu deney masası ve enerji üniteleri, elektrik motorları, motor
DetaylıOTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR
OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR KONTROL SİSTEMLERİ GİRİŞ Son yıllarda kontrol sistemleri, insanlığın ve uygarlığın gelişme ve ilerlemesinde çok önemli rol oynayan bir bilim dalı
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim
DetaylıL3 Otomasyon Laboratuvarı
L3 Laboratuvarı Otomasyon laboratuvarı olarak kullanılmaktadır. Bu laboratuvarda ders alan öğrencilerimiz; Elektrik makinelerinin yapısı, bakımı, kontrolü ve endüstriyel uygulama alanlarını öğrenir. Enerji
DetaylıSIEMENS LOGO KULLANIMI VE UYGULAMALAR
SIEMENS LOGO KULLANIMI VE UYGULAMALAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 SIEMENS S7 200 UYGULAMALARI UYGULAMA _1 3 Fazlı Asenkron motorun iki yönde
Detaylı5.Butonlar. Resim 1: Değişik yapıdaki buton resimleri. Tablo 1 Tahrik türleri ve sembolleri. Şekil 3 Çok tahrikli üniteler
5.Butonlar Butonlar, kumanda devrelerinde, devrenin çalışmasını başlatmak ve durdurmak amacı ile kullanılan elemanlardır. Çalışma şekillerine göre değişik tip ve yapıda imal edilirler. Butonlar çalışma
DetaylıMOTOR KORUMA RÖLELERİ. Motorların şebekeden aşırı akım çekme nedenleri
MOTOR KORUMA RÖLELERİ Motorlar herhangi bir nedenle normal değerlerinin üzerinde akım çektiğinde sargılarının ve devre elemanlarının zarar görmemesi için en kısa sürede enerjilerinin kesilmesi gerekir.
Detaylıİzolasyon Yalıtım Direnç Ölçer Marka/Model METREL/ 3201
İzolasyon Yalıtım Direnç Ölçer Marka/Model METREL/ 3201 250V-5kV arası 25V luk adımlarla ayarlanabilir test gerilimi 5mA güçlü kısa devre akımı 10 T Ohm a kadar direnç ölçebilme Doğruluk-İzolasyon: 5 %
DetaylıASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI
DENEY-7 ASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI Frenlemenin tanımı ve çeşitleri Motorların enerjisi kesildikten sonra rotorun kendi ataletinden dolayı bir süre daha dönüşünü sürdürür. Yani motorun durması
DetaylıRÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur.
BÖLÜM-5 RÖLELER 1 RÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur. Elektromıknatıs, demir nüve ve üzerine sarılmış
Detaylı1/6 PR _S-DP4 PROSENSE S-DP4 GELİŞMİŞ GAZ KONTROL PANELİ ÖZELLİKLER KULLANIM ALANLARI PR _S-DP4
PR20160926-1_S-DP4 PROSENSE S-DP4 GELİŞMİŞ GAZ KONTROL PANELİ Prosense S-DP4 Gaz Kontrol Paneli zorlu endüstriyel ortamlarda algılanan patlayıcı ve zehirli gaz konsantrasyonlarının değerlendirilip ortamın
DetaylıWAT Endüstriyel Sürücüler
WAT Endüstriyel Sürücüler WAT Endüstriyel Sürücüler İçindekiler Yüksek verimli WAT motorlarla entegre sistem çözümleri 4-5 WF 80 in özellikleri 6-7 WF 80 in pompa uygulamalarına özel fonksiyonları 8-9
DetaylıPLCM 28 OPSİYONEL MODÜL. Modüler PLC Eğitim Seti. PLC Çevre Birimleri PLC Programlama. %100 kendi imalatımız MODELLER. Tek Yönlü Çift Yönlü
PLCM Modüler PLC Eğitim Seti %100 kendi imalatımız PLC Çevre Birimleri PLC Programlama 28 OPSİYONEL MODÜL MODELLER Tek Yönlü Çift Yönlü UYGULAMALI VİDEO EĞİTİMLERİ Her zaman her yerden... Video eğitimleri
DetaylıAKE ELEKTRİKLİ DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI (7 TFT DOKUNMATİK) KULLANIM KILAVUZU
AKE.370.502.01.01 ELEKTRİKLİ DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI (7 TFT DOKUNMATİK) KULLANIM KILAVUZU AKE.370.502.01.01 ELEKTRİKLİ DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI KULLANIM KILAVUZU 1 1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.RÖLE
DetaylıEndüstriyel Sensörler ve Uygulama Alanları Kalite kontrol amaçlı ölçme sistemleri, üretim ve montaj hatlarında imalat sürecinin en önemli aşamalarındandır. Günümüz teknolojisi mükemmelliği ve üretimdeki
DetaylıDerste Neler Anlatılacak? Temel Mekatronik Birimler,temel birim dönüşümü Güncel konular(hes,termik Santral,Rüzgar Enerjisi,Güneş
Derste Neler Anlatılacak? Temel Mekatronik Birimler,temel birim dönüşümü Güncel konular(hes,termik Santral,Rüzgar Enerjisi,Güneş Enerjisi,Doğalgaz,Biyogaz vs.) Mekatroniğin uygulama alanları Temel Mekanik
Detaylı1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.CİHAZ BAĞLANTI ŞEMASI
1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.CİHAZ BAĞLANTI ŞEMASI 3.UYARILAR Cihazı kullanmaya başlamadan önce mutlaka kullanma kılavuzu okunmalıdır ve cihaz kullanımında kılavuzdaki talimat ve uyarılara uyulmalıdır. Aksi takdirde
Detaylı1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 1.RÖLE KARTI VE ÖLÇÜLERİ
1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 1.RÖLE KARTI VE ÖLÇÜLERİ 3.CİHAZ BAĞLANTI ŞEMASI 4.UYARILAR Cihazı kullanmaya başlamadan önce mutlaka kullanma kılavuzu okunmalıdır ve cihaz kullanımında kılavuzdaki talimat ve uyarılara
DetaylıSTP1 +2 FONKSİYON. Step Motor Eğitim Seti. Tamamen mekatronik özel tasarım. Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin
STP1 Step Motor Eğitim Seti Tamamen mekatronik özel tasarım %100 kendi imalatımız Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin +2 FONKSİYON Konum göstrge cetveli 24V PLC kontrollü lazer pointer
DetaylıPLC1 3 EKSENLİ. PLC Eğitim Seti. Tamamen mekatronik özel tasarım. Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin. %100 kendi imalatımız
PLC1 PLC Eğitim Seti %100 kendi imalatımız Tamamen mekatronik özel tasarım Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin MODELLER Standart Operatör Panelli 3 EKSENLİ Magazin Baskı Baskı sürücü
DetaylıAA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören
04.12.2011 AA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören İçerik AA Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları na Yol Verme Uygulama Soruları 25.11.2011 2 http://people.deu.edu.tr/aytac.goren
Detaylı1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.CİHAZ BAĞLANTI ŞEMASI
1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.CİHAZ BAĞLANTI ŞEMASI 3.UYARILAR Cihazı kullanmaya başlamadan önce mutlaka kullanma kılavuzu okunmalıdır ve cihaz kullanımında kılavuzdaki talimat ve uyarılara uyulmalıdır. Aksi takdirde
DetaylıEGE ÜNİVERSİTESİ EGE MYO MEKATRONİK PROGRAMI
EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MYO MEKATRONİK PROGRAMI SENSÖRLER VE DÖNÜŞTÜRÜCÜLER SEVİYENİN ÖLÇÜLMESİ Seviye Algılayıcılar Şamandıra Seviye Anahtarları Şamandıralar sıvı seviyesi ile yukarı ve aşağı doğru hareket
DetaylıMETSİM SİSTEM MÜHENDİSLİK
Yeni seri lineer ve açı sensörleri ile Turck, sensör teknolojilerinde teknolojik atılımların halen mümkün olduğunu göstermektedir. Yeni sensör üniteleri alışıldık ölçüm sistemlerinin tüm olumlu yönlerini
DetaylıMESAFE VE KONUM ALGILAYICILARI
MESAFE VE KONUM ALGILAYICILARI Mesafe (veya yer değiştirme) algılayıcıları birçok farklı türde ölçüm sistemini temel alabilir. Temassız tip mesafe algılayıcıları imalat sanayinde geniş kullanım alanına
DetaylıKM-M 26 OPSİYONEL MODÜL. Modüler Kumanda Eğitim Seti. Modüllerini seç Setini kendin oluştur MODELLER
KM-M MODELLER AC 24V veya 220V Tek Yönlü Çift Yönlü Modüler Kumanda Eğitim Seti Çarpılma riskine son AC 24V veya 220V seçeneği ile 26 OPSİYONEL MODÜL Modüllerini seç Setini kendin oluştur EMNİYET ÖN PLANDA
DetaylıCELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KONTROL VE OTOMASYON LABORATUVARI
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KONTROL VE OTOMASYON LABORATUVARI Kuruluş Amacı Celal Bayar Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kontrol
DetaylıED12-REGÜLATÖRLER 2013
ED12-REGÜLATÖRLER 2013 Regülatörler Şebeke gerilimindeki yükselme düşme gibi dengesizlikleri önleyip gerilim regülasyonu yapan elektriksel cihazlara regülatör denir. Regülatörler elektrik enerjisini içerisindeki
Detaylı5.39. MALZEME SAYIMI VE AMBALAJI PROJESİ OTOMASYONU
5.39. MALZEME SAYIMI VE AMBALAJI PROJESİ OTOMASYONU Giriş: Prof. Dr. Asaf VAROL avarol@firat.edu.tr Globalleşen dünyada insan ihtiyaçlarını hızlı ve kolay bir şekilde karşılayabilmek için seri üretime
DetaylıAKE GAZLI DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI (7 TFT DOKUNMATİK) KULLANIM KILAVUZU
AKE.370.502.01.02 GAZLI DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI (7 TFT DOKUNMATİK) KULLANIM KILAVUZU AKE.370.502.01.02 GAZLI DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI (7 TFT DOKUNMATİK) KULLANIM KILAVUZU 1 1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ
DetaylıYumuşak Yolvericiler. Kalkış için kontrollü yol verme fonksiyonları. Duruş için özellikle pompa uygulamalarına yönelik yumuşak duruş fonksiyonları
Yumuşak Yolvericiler Vektör kontrollü AKdem dijital yumuşak yol vericisi, 6-tristör kontrollü olup, 3 fazlı sincap kafesli motorlarda yumuşak kalkış ve duruş prosesleri için tasarlanmıştır. Vektör kontrol,
DetaylıAŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri
Koruma Röleleri AŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri Trafolarda meydana gelen arızaların başlıca nedenleri şunlardır: >Transformatör sargılarında aşırı yüklenme
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA İÇİNDEKİLER Sayaçlar Elektrik Sayaçları ELEKTRİK SAYAÇLARI Elektrik alıcılarının gücünü ölçen aygıt wattmetre, elektrik alıcılarının yaptığı
Detaylı(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 2) DENEYSEL KARIŞTIRMA İSTASYONUNUN PID İLE DEBİ KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör.
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 (Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 2) DENEYSEL KARIŞTIRMA İSTASYONUNUN PID İLE DEBİ KONTROLÜ
DetaylıT.C. EGE ÜNİVERSİTESİ ALİAĞA MESLEK YÜKSEKOKULU
ELEKTRİK PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ 2013 / 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM DÖNEMİ 1. SINIF 1. YARIYIL 107 Matematik-I 3 0 3 3 Sayılar,olasılık ile ilgili temel esasları uygulamak, cebir çözümlerini yapmak, geometri
DetaylıZAMANLAYICILAR S de, 4 farklı zamanlayıcı vardır.
ZAMANLAYICILAR S7-1200 de, 4 farklı zamanlayıcı vardır. 1.Timer Pals: (TP): Girişe (IN) gelen sinyalle beraber çıkış (Q) «1» olur. Ayarlanan süre (PT) sonunda çıkış (Q) «0» olur. Ayarlanan süre (PT) dolmadan,
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARA BUTON VE KONTAKTÖRLE YOL VERME
ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARA BUTON VE KONTAKTÖRLE YOL VERME Şekil - 1 Şekilde üç fazlı asenkron motora buton ve kontaktörle yol veren devre görülmektedir. Devrede start butonuna basıldığında K 1 kontaktörünün
DetaylıRobotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi
Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi 1 Motorlar: Çalışma prensibi Motorlar: Çalışma prensibi 2 Motorlar: Çalışma prensibi AC sinyal kutupları ters çevirir + - AC Motor AC motorun hızı üç değişkene
Detaylı1. Ürün Bilgisi. Şekil 1: AVS Pano Dış Görünümü. EPC-6 Kontrol Paneli. Manuel / Otomatik / Kapalı / Seçici / Çalıştırma Butonu
AVS Kontrol Panosu 1. Ürün Bilgisi AVS; değişken hızlı kontrol sayesinde yüksek enerji tasarrufu sağlayan, 4.3 TFT dokunmatik ekrana sahip özel tasarlanmış PLC ve röle modülünden oluşan, bir pompa kontrol
DetaylıElektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları
10. MOTORLARIN FRENLENMESİ Durdurulacak motoru daha kısa sürede durdurmada veya yükün yer çekimi nedeniyle motor devrinin artmasına sebep olduğu durumlarda elektriksel frenleme yapılır. Kumanda devrelerinde
DetaylıElektronik Kontrol Paneli
Elektronik Kontrol Paneli L-ION-EF21 Mikrokontrolör esaslı dijital teknoloji Gelişmiş kullanıcı arabirimi 2x16 Dijital LCD gösterge Kullanışlı Türkçe menü yapısı Parametre ayarları ile çok çeşitli sistemlere
DetaylıIDC101 Bağlantı Şeması
IDC101 Bağlantı Şeması 1 Şubat 2018 IDC101 Kontrol Panosuna ait kullanım kitapçığı okunduktan sonra elektriksel bağlantıların nasıl yapılacağı ile ilgili bilgiler bu dokümanda yer almaktadır. Her bir elektriksel
Detaylı6. ENVERSÖR PAKET ŞALTER
6. ENVERSÖR PAKET ŞALTER Küçük güçlü motorlarda devir yönü değiştirme genellikle, buton ve kontaktör yerine paket şalterle veya kollu şalterle yapılmaktadır. Daha çok ekonomik olmaları nedeniyle tercih
DetaylıDC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri
DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri Armatür (endüvi) gerilimini değiştirerek devri ayarlamak mümkündür. Endüvi akımını değiştirerek torku (döndürme momentini) ayarlamak mümkündür. Endüviye uygulanan
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ
YENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ Yenilenebilir enerji sistemleri eğitim seti temel olarak rüzgar türbini ve güneş panelleri ile elektrik üretimini uygulamalı eğitime taşımak amacıyla tasarlanmış, kapalı
DetaylıElektrik. Alternatif Akım Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları
Elektrik Alternatif Akım Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları 24.12.2013 Dr. Levent Çetin 2 24.12.2013 Dr. Levent Çetin 3 Buton/Anahtar / Limit Anahtarı Kalıcı butona basıldığında, buton
DetaylıENC50-8 MAGNET- KONTROL SİSTEMİ TEKNİK PLAN
ENC50-8 MAGNET- KONTROL SİSTEMİ TEKNİK PLAN ENC serisi magnet kontrol sistemleri yoğun proseslerde elektromagnetleri çalıştırmak için geliştirilmiştir. Ana kontrol/güç devrelerinde kontaktör kullanılmayan
DetaylıSCADA SISTEMLERI ILE PERFORMANS YÖNETIM SISTEMI UYGULAMALARı. Elma Yönetim ve Otomasyon Sistemleri
SCADA SISTEMLERI ILE PERFORMANS YÖNETIM SISTEMI UYGULAMALARı Elma Yönetim ve Otomasyon Sistemleri SCADA NEDIR? Proses (İşlem), Endüstriyel ve Bina Otomasyonunda kullanılan Programlanabilir Kontrolörler
Detaylı6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1
6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1 Günümüzde kullanılan elektronik kontrol üniteleri analog ve dijital elektronik düzenlerinin birleşimi ile gerçekleşir. Gerilim, akım, direnç, frekans,
DetaylıCNC (COMPUTER NUMERİCAL CONTROL)
CNC (COMPUTER NUMERİCAL CONTROL) Bilgisayarlı Sayısal Kontrol(CNC- Computer Numerical Control), takım tezgahlarının sayısal komutlarla bilgisayar yardımıyla kontrol edilmesidir. CNC Tezgahlarda, NC tezgahlardan
DetaylıENDÜSTRİYEL TİP GAZ DEDEKTÖRLERİ. powered by
ENDÜSTRİYEL TİP GAZ DEDEKTÖRLERİ IPACK ENDÜSTRİYEL GAZ ÖLÇÜMLEME VE KONTROL SİSTEMLERİ Endüstriyel işletmelerde kullanılan yanıcı parlayıcı patlayıcı ve/veya toksik gazların anlık veya sürekli olarak tespiti
DetaylıROAD BLOCKER TEKNİK KLAVUZU
ROAD BLOCKER TEKNİK KLAVUZU TSH Teknik Servis Hizmetleri A.Ş Road Blocker - 2005 İÇİNDEKİLER Teknik Özellikler 3 Tanım 4 Elektronik Kontrol Panosu 4 Motor Koruma Rölesi 4 Termik Röle 4 Timeout Zaman Rölesi
DetaylıPLC3 4 ÜNİTELİ. PLC Eğitim Seti. Tamamen mekatronik özel tasarım. Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin. %100 kendi imalatımız
PLC3 PLC Eğitim Seti %100 kendi imalatımız Tamamen mekatronik özel tasarım Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin 4 ÜNİTELİ Magazin Robotik Kol Konveyör Parça Ayırma DC Motorlu UYGULAMALI
DetaylıUYGULANMIŞ ÖRNEK PLC PROGRAMLARI
UYGULANMIŞ ÖRNEK PLC PROGRAMLARI Örnek 1: Örneğ e başlamadan önce CPU yu 221 seçmeliyiz.(bu işlem program sonunda da yapılabilir.) Girişler I 0.0 dan I 0.5 e, Çıkışlar Q 0.0 dan Q 0.3 e kadardır. Amacı
DetaylıŞekil 4.12 : Klasik kumanda devresi. Ladder devresi : Network1. Network 2. Network 3 I0.0
4.8 - Örnek problemler : Örnek 1 : Bir sistemde, 2 adet motor çalıştırılacaktır. Start butonuna ilk defa basıldığında sadece 1 nolu motor devreye girecek ve sürekli çalışacaktır. 1. motor çalışmaya başladıktan
DetaylıRTX 6A-BX RF Uzaktan Kumanda
RTX 6A-BX RF Uzaktan Kumanda delab Deniz Elektronik Laboratuvarı Tel:0216-348 65 21 Yüksek performanslı 6 kanal RF kontrol alıcı verici seti. Çalışma frekansı UHF 434.9 MHz. Endüstriyel çalışmalara uyumlu.açık
DetaylıDENEY 3 HAVALI KONUM KONTROL SİSTEMİ DENEY FÖYÜ
DENEY 3 HAVALI KONUM KONTROL SİSTEMİ DENEY FÖYÜ 1. Deneyin Amacı Bu deneyde, bir fiziksel sistem verildiğinde, bu sistemi kontrol etmek için temelde hangi adımların izlenmesi gerektiğinin kavranması amaçlanmaktadır.
DetaylıYAKLAŞIM SENSÖRLERİ (PROXIMITY) Endüktif, Kapasitif ve Optik Yaklaşım Sensörleri
YAKLAŞIM SENSÖRLERİ (PROXIMITY) Endüktif, Kapasitif ve Optik Yaklaşım Sensörleri Sanayi fabrika otomasyonunda proximity (yaklasım) sensorler kullanılır. Porximity sensorler profesyonel yapıda cevre sartlarından
DetaylıDCS DCS ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ & YAZILIM
DCS RF İLE UZAKTAN KONTROL SİSTEMLERİ UZAKTAN MOTOR KONTROL SİSTEMLERİ SU DEPOSU & KUYU OTOMASYONU VERİ AKTARIM ÜNİTELER ( DATA TRANSFER ) RF ISM 433 / 868 /915 Mhz Alıcı & Verici ünitesi ( Etki alanı
DetaylıEPLC-6 Kontrol Paneli
EPLC-6 Kontrol Paneli 1. Ürün Bilgisi EPLC-6, 4.3 TFT dokunmatik ekrana sahip özel tasarlanmış PLC ve röle modülünden oluşan bir pompa kontrol ünitesidir. Dokunmatik PLC ünitesi pano kapağına, röle modülü
DetaylıBir bölgede başka bir bölgeye karşılıklı olarak, veri veya haberin gönderilmesini sağlayan.sistemlerdir.
1.1.3. Scada Yazılımından Beklenenler Hızlı ve kolay uygulama tasarımı Dinamik grafik çizim araçları Çizim kütüphaneleri Alarm yönetimi Tarih bilgilerinin toplanması Rapor üretimi 1.1.4. Scada Sistemleri
Detaylı4. Kontaktör : 4.1. Kontaktörün Özellikleri:
4. Kontaktör : Kontaktör, genel anlamda elektrik devrelerini açıp kapamaya yarayan ve bir tahrik sistemi aracılığı ile uzaktan kumanda edilebilen bir tür elektrik anahtarıdır. Kontaktör, devreyi çok sık
DetaylıYAKMA YÖNETİM SİSTEMLERİ. www.selnikel.com
Verim Artışı %3-5 Yakıt Tasarrufu Kazan/Brülör MM Kontrol Modülü DTI Bilgi Aktarım Ünitesi EGA Baca Gazı Analiz Cihazı Yardımcı Ekipmanlar YAKMA YÖNETİM SİSTEMLERİ Yüksek teknoloji ürünü Autoflame Yakma
DetaylıPROSES KONTROL DENEY FÖYÜ
T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNA TEORİSİ, SİSTEM DİNAMİĞİ VE KONTROL ANA BİLİM DALI LABORATUARI PROSES KONTROL DENEY FÖYÜ 2016 GÜZ 1 PROSES KONTROL SİSTEMİ
DetaylıTEKNİK ÖZELLİKLER. Giriş Beslemesi. Giriş besleme voltajı. Motor Çıkışı. Motor gerilimi. Aşırı yük ve kısa devre korumalı.
1 TEKNİK ÖZELLİKLER Giriş besleme voltajı Maks. güç harcaması Besleme koruması Motor gerilimi Motor çıkış akımı Motor kontrol şekli Motor koruması Encoder tipi Encoder çözünürlüğü Encoder voltajı Kumanda
DetaylıSayılar, cebir, denklemler ve eşitsizlikler, fonksiyonlar, trigonometri, komplerks sayılar, logaritma
KONTROL ve OTOMASYON TEKNOLOJİSİ DERS İÇERİKLERİ I. Yarıyıl Matematik - I Sayılar, cebir, denklemler ve eşitsizlikler, fonksiyonlar, trigonometri, komplerks sayılar, logaritma Bilgisayar - I Wındows işletim
DetaylıKONELSIS Energy & Electric & Automation SCADA / DCS SİSTEMLERİ
KONELSIS Energy & Electric & Automation SCADA / DCS SİSTEMLERİ 2 INDEX 1. KONELSIS 1.1 Hakkımızda 1.2 KONELSİS ve Enerji Sektörü 2. SCADA / DCS Sistemleri 2.1 KONELSIS ve SCADA / DCS Sistemleri 2.2 SCADA
DetaylıPROMEDA.
PROMEDA 2016 www.promeda.net Otomasyon Elektromekanik Elektrik Anahtar teslim Otomasyon çözümlerimizle size; elektrik enstelasyonundan karmaşık proje imalatlarına, özel makina otomasyonundan yoğun scada
DetaylıFRENIC MULTİ ÖZET KULLANIM KLAVUZU
FRENIC MULTİ ÖZET KULLANIM KLAVUZU GENEL BİLGİLER SÜRÜCÜ KONTROL BAĞLANTILARI PLC 24 VDC CM DİJİTAL GİRİŞ COM UCU FWD REV X1 X5 EN DİJİTAL GİRİŞLER ( PNP / NPN SEÇİLEBİLİR ) ENABLE GİRİŞİ SW1 Y1 Y2 DİJİTAL
DetaylıMentor II - DC Sürücü
1 Mentor II - DC Sürücü un stün Performansı 2 DC sistem sürücüleri içinde dünyadaki en verimli sürücü Mikroişlemci kontrollu, 25 A den 1850 A e kadar 1 & 4 bölgeli Ayrıntılı gösterge, kolay anlaşılır fonksiyon
DetaylıHibrit motor yol vericiler konveyör bantlarının sürekliliğini arttırır.
Hibrit motor yol vericiler konveyör bantlarının sürekliliğini arttırır. Phoenix Contact Elektronik Tic. Ltd. Şti. Kısıklı Mah. Hanım Seti Sok. No:38/A 34692 B. Çamlıca - Üsküdar İstanbul/Türkiye Mersis:0729002180800018
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ
YENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ KULLANIM KİTAPÇIĞI ve Deneyler İÇİNDEKİLER Eğitim Seti Özellikleri 3 Hibrid Şarj Regülatörü Modülü Özellikleri 4 DC-AC İnverter Modülü Özellikleri 5 AKÜ Modülü Özellikleri
Detaylı