Mali Bülten. No: 2010/91. Konu : Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ve Vergi Affına İlişkin Kanun Tasarısı. 1. Yasa Tasarısının Kapsamı

Transkript

1 15 Aralık 2010 Mali Bülten No: 2010/91 VERGİ Konu : Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ve Vergi Affına İlişkin Kanun Tasarısı, Daha önceki bültenlerimizde Başbakan Yardımcısı Ali Babacan tarafından yapılan basın açıklamasına yer verdiğimiz Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunulmuştur. Bültenimizde tasarının kapsamına giren alacaklar ve bu alacakların dönemleri özet olarak verildikten sonra tasarı ile getirilen önemli düzenlemelere değinilecektir. 1. Yasa Tasarısının Kapsamı 1.1. Kapsama Giren İdare ve Alacaklar Taslak Kanuna göre affın kapsamına giren idare ve alacaklar aşağıdaki gibi belirtilmiştir. Maliye Bakanlığı / Vergiler, vergi cezaları, gecikme faiz ve gecikme zamları Gümrük Müsteşarlığı / Gümrük vergileri, faizler, zamlar, gecikme cezaları ve idari para cezaları Sosyal Güvenlik Kurumu / Sosyal güvenlik primleri, idari para cezaları gecikme cezaları ve gecikme zammı İl Özel İdareleri / Çeşitli harç ve katılma payı gibi bazı alacakları Belediyeler / Belediyelerin vergi, tarifeden doğan ücret ve su alacakları Büyükşehir Belediyeleri, Su ve Kanalizasyon İdareleri / Su ve atık su alacakları TEDAŞ / TEDAŞ ın elektrik alacakları YURT- KUR / YURT-KUR un öğrenim kredisi alacakları TRT / Elektrik payı ve bandrol ücretleri kaynaklı alacakları

2 2 No 2010/91 KOSGEB TOBB OSB / KOSGEB in desteklerden kaynaklanan alacakları / TOBB un ve bağlı odalarının oda aidatı alacakları / Elektrik, su, doğalgaz ile yönetim aidatları alacakları Enerji ve Tabi Kaynaklar / Devlet hissesi, Devlet hakkı, özel idare payı, Bakanlığı madencilik fonu Denizcilik Müsteşarlığı / Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet payı 1.2. Kapsama Giren Alacakların Dönemi Yasa Tasarısının kapsadığı alacakların dönemleri aşağıdaki gibidir. Vergiler ve gümrük vergileri Sosyal güvenlik primleri Elektrik ve su alacakları tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi, vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, Beyana dayanan vergilerde tarihine kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi, vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, 2010 yılına ilişkin tarihinden önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları Haziran 2010 ve önceki aylara ait; - İşveren ve sigortalılara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi - İsteğe bağlı sigortalılar ve topluluk sigortalılarına ilişkin primler - Yaşlılık, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikteki kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanların aylığından kesilmesi veya kendisince ödenmesi gereken sosyal güvenlik destek primi tarihine kadar bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları ve gecikme cezası, gecikme zammı Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından takip edilen Haziran 2010 ve önceki aylara ilişkin damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ile bunlara bağlı gecikme zammı tarihinden önce ödenmesi gereken elektrik ve su alacakları

3 No 2010/91 3 TOBB ve bağlı odaların aidatları OSB alacakları Diğer alacaklar Kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmesi gereken aidatlar tarihi itibarıyla ödeme süresi geçtiği halde ödenmeyen alacaklar tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde Kanun un yürürlüğe girdiği tarihte ödenmemiş olan alacaklar. 2. Tahsilatın Hızlandırılmasına İlişkin Hükümler 2.1. Kesinleşmiş Alacaklara İlişkin Düzenlemeler Kesinleşmiş alacaklar için bu hükümlerden yararlananların; Alacak asıllarının tamamını, Alacak aslına bağlı olmayan cezaların %50 sini, İştirak, yardım ve teşvik fiilleri nedeniyle kesilen vergi cezalarının % 50 sini, Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarlarını ödemeleri halinde; Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların tamamı, Alacak aslına bağlı olmayan cezalarının kalan % 50 si, İştirak, yardım ve teşvik fiilleri nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan % 50 si, Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamının silineceği belirtilmiştir Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklar a) Kanunun yayımlandığı tarih itibariyle ilk derece mahkemesi nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda; Alacak asıllarının %50 si, alacak aslına bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarların ve asla bağlı olmayan cezaların % 25 nin ödenmesi şatıyla; Vergi asıllarının %50 si, vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi/idari cezaların tamamı, asla bağlı olmayan cezaların % 75 i ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamının silineceği belirtilmiştir. b) Kanunun yayımlandığı tarih itibariyle itiraz veya temyiz süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda; Terkine ilişkin karar olması halinde; İlk tarhiyatta/tahakkukta esas alınan vergilerin %20 si, alacak aslına bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarların asla bağlı olmayan cezaların % 10 nun ödenmesi şatıyla;

4 4 No 2010/91 Vergi asıllarının kalan %80 ni, vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi/idari cezaların tamamı, asla bağlı olmayan cezaların % 90 ı ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamının silineceği belirtilmiştir. Tasdik veya tadilen tasdike ilişkin karar olması halinde; Tasdik edilen vergilerin tamamı, alacak aslına bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarların asla bağlı olmayan cezaların % 25 nin ödenmesi şatıyla; Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi/idari cezaların tamamı, asla bağlı olmayan cezaların % 75 i ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamının silineceği belirtilmiştir. Son kararın bozma kararı olması halinde; Alacak asıllarının %50 si, alacak aslına bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarların asla bağlı olmayan cezaların % 25 nin ödenmesi şartıyla; Vergi asıllarının %50 si, vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi/idari cezaların tamamı, asla bağlı olmayan cezaların % 75 i ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamının silineceği belirtilmiştir. Son kararın kısmen onama kısmen bozma kararı olması halinde onanan kısım için; Tasdik edilen vergilerin tamamı, alacak aslına bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarların asla bağlı olmayan cezaların % 25 nin ödenmesi şatıyla; Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi/idari cezaların tamamı, asla bağlı olmayan cezaların % 75 i ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamının silineceği belirtilmiştir. Son kararın kısmen onama kısmen bozma kararı olması halinde bozulan kısım için; Alacak asıllarının %50 si, alacak aslına bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarların asla bağlı olmayan cezaların % 25 nin ödenmesi şatıyla; Vergi asıllarının %50 si, vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi/idari cezaların tamamı, asla bağlı olmayan cezaların % 75 i ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamının silineceği belirtilmiştir Ortak Düzenlemeler Aşağıdaki hükümler yukarıda açıklanan kesinleşmiş alacaklar ve kesinleşmemiş veya dava aşamasındaki alacaklar için geçerlidir. Kanun un yayımını izleyen ikinci ayın sonuna kadar yazılı başvuru yapılması gerekir. Kanun un yayımımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar peşin veya ilk taksit Kanun un yayımı tarihini izleyen üçüncü ayda başlamak üzere 18 taksitte ödeme yapılabilir.

5 No 2010/91 5 Verginin taksitle ödenmesi halinde altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birinin tercih edilmesi şarttır. Taksitler ödeme süresine bağlı olarak; 6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde 1,05; 9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde 1,07; 12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde 1,10; 18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde 1,15 kat arttırılır. 3. İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Bulunan İşlemler 3.1.İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Bulunan Vergiler Kanunun kapsadığı dönemlerle ilgili olarak Kanunun yayım tarihinden önce başlamış ancak bu tarihe kadar tamamlanamamış olan vergi incelemeleri, takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam edilecek ve bu işlemlerin tamamlanmasından sonra; Tarh edilen verginin %50 si ile gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar ile bu tarihten sonra ihbarnamenin tebliği ile belirlenen dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin tamamının, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın %25 nin, iştirak nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezalarında cezanın %25 nin ödeneceği; Verginin kalan %50 sinin, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın %75 nin, vergi aslına bağlı vergi cezaları ile Kanunun yayım tarihine kadar uygulanacak gecikme faizinin tamamının ve iştirak nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezalarında cezanın %75 nin silineceği belirtilmiştir. Bu hükümlerden yararlanmak için dava açılmaması gerekir. Bu hükümlerden yararlananlar uzlaşma, tarhiyat öncesi uzlaşma ve vergi cezalarında indirimden yararlanamazlar. Kanunun yayım tarihi itibarıyla, tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunulmuş ancak uzlaşma günü gelmemiş veya uzlaşma sağlanamamış ancak vergi ve ceza ihbarnameleri tebliğ edilmemiş alacaklar için de bu hükümlerden yararlanılabilir. Kanunun yayımlanmasından sonra sonuçlanan tarhiyatlarda bu hükümlerden yararlanabilmek için dava açılmaması şarttır. İhbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yazılı başvuru yapılması gerekir. Ödenmesi gereken vergilerin, ihbarnamenin tebliğini takip eden aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemlerde altı taksitte ödenmesi gerekir Pişmanlıkla ya da Kendiliğinden Yapılan Beyanlar Kanunun kapsadığı dönemle ilişkili olarak Kanunun yayımını izleyen ikinci ayın sonuna kadar, Vergilerin tamamı ve pişmanlık zammı, gecikme faizi yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarın ödeneceği; Vergi ve idari cezaların tamamı ile pişmanlık zammı ve gecikme faizinin tamamının silineceği belirtilmiştir.

6 6 No 2010/91 Emlak vergisi bildirimini süresinde vermemiş veya eksik tahakkuk ettirmiş olanlar bildirimde bulunmak şartı ile, tahakkuk eden vergi ve katkı payının tamamı ile gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarın ödenmesi durumunda alacaklara bağlı gecikme zammı ve vergi cezaları silinecektir. Kanun un yayımını izleyen ikinci ayın sonuna kadar yazılı başvuru yapılması gerekir. Kanun un yayım tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar peşin veya ilk taksit;kanun un yayımı tarihini izleyen üçüncü ayda başlamak üzere 18 taksitte ödeme yapılabilir. Verginin taksitle ödenmesi halinde, taksitler ödeme süresine bağlı olarak; 6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde 1,05; 9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde 1,07; 12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde 1,10; 18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde 1,15 kat arttırılır. 4 Matrah ve Vergi Arttırımı Kanun taslağında; 2006, 2007, 2008 ve 2009 yıllarına ait (Gelir-Kurumlar Vergisi, Stopaj ve KDV) vergi matrahlarının öngörülen oranda arttırılması ve belli oranda vergi ödenmesi koşulu ile bu yıllar için söz konusu vergi türlerine bağlı olarak vergi incelemesine tabi tutulmayacakları belirtilmiştir. Vergi türlerine göre matrah artırım oranları ve asgari matrah artış tutarları aşağıdaki tablolarda yer almaktadır. Gelir vergisinde matrah artırımı Matrah Artış Asgari Matrah Artırılan Matrah Üzerinden Yıl Oranı (%) Artış Tutarı (TL) Ödenecek Vergi Oranı (%) Kurumlar vergisinde matrah artırımı Matrah Artış Asgari Matrah Artırılan Matrah Üzerinden Yıl Oranı (%) Artış Tutarı (TL) Ödenecek Vergi Oranı (%)

7 No 2010/91 7 Matrah arttırımında bulunulan döneme ilişkin olarak bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kesinleşen tarhiyatlar ilgili dönem beyanları ile birlikte dikkate alınır. Arttırım yapılan yıla ilişkin yıllık beyannamelerin süresinde verilmesi ve tahakkuk eden vergilerin süresinde ödenmesi ve Kanunun tahsilatın hızlandırılmasına ilişkin hükümlerinden faydalanılmaması şartıyla arttırılan matrahlara veya asgari matrahlara uygulanacak vergi oranı %15 olacaktır. Matrah arttırımında bulunulan yıla ait zararların %50 si, 2010 ve izleyen yıllarda mahsup edilemez. Kıst döneme ilişkin matrah arttırımında, asgari matrahlar faaliyette bulunulan ay sayısı dikkate alınarak hesaplanır. Yatırım fon ve ortaklıklarının kurumlar vergisinden istisna kazançlarının bulunması halinde, vergi incelemesine ve tarhiyata muhatap olunmaması için bu kazançlar üzerinden tevkif edilen vergilerin, ait olduğu yıla ilişkin olarak matrah artırımından yararlanılması zorunludur. Kurumların, % 19,8 oranında stopaja tabi yatırım indirimi istisnasından yararlanan kazançlarının bulunması halinde, vergi incelemesine ve tarhiyata muhatap olunmaması için bu kazanç üzerinden tevkif edilen vergilerin, ait olduğu yıla ilişkin olarak matrah artırımından yararlanılması zorunludur. Katma Değer Vergisinde Artırım Her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verilen katma değer vergisi beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden aşağıdaki oranlarda katma değer vergisi hesaplanacaktır. Yıl Oran (%) , ,5 İşlemlerinin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden olması veya diğer nedenlerle hesaplanan katma değer vergisi bulunmaması halinde, ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah arttıtımında bulunulmuş olması şartıyla arttırılan matrah üzerinden %18 oranında katma değer vergisi artırımında bulunulabilir. Gelir (stopaj) Vergisinde Artırım Her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verilen muhtasar beyannamelerde yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi hesaplanacaktır.

8 8 No 2010/91 Yıl Oran (%) Matrah ve Vergi arttırımında önemli konular Başvuru süresi; Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar yazılı başvuru yapılması gerekir. Ödeme süreleri; ödemeler tek seferde veya ilk taksidi Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde en fazla onsekiz eşit taksitte yapılabilir. Taksitle ödeme yapılması halinde; altı taksit için 1,05; dokuz taksit için 1,07; oniki taksit için 1,10 ve onsekiz taksit için 1,15 oranında faiz uygulanır. Ödemeler kredi kartı ile yapılabilir. Hesaplanarak veya arttırılarak ödenen vergiler, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak kabul edilemez. Matrah ve vergi arttırımında bulunulması, bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlamış olan vergi inceleme ve takdir işlemlerine engel teşkil etmez. Fakat incelemelerin kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ayın başından itibaren 1 ay içinde sonuçlandırılmaması halinde incelemelere devam edilmez. 5. Stok Beyanları İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar İşletmede bulunduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar; mükellefler veya bağlı olunan meslek kuruluşlarınca tespit edilecek rayiç bedeli ile Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirilip defterlere kaydedilir. Bildirim yapılan sabit kıymetler için amortisman hesaplaması yapılmaz. Defterlere kaydedilen bu kıymetler için bilançonun pasif kalemleri içinde özel bir karşılık hesabı açılır. Bu karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi hallerinde sermayenin unsuru sayılarak vergilendirilmez. Bildirimi yapılan bu kıymetlerin genel orana tabi olanları üzerinden %10, indirimli orana tabi olanlar üzerinden tabi olunan oranın yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilir.ödenen bu vergi hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez. Kıymetli maden ve ziynet eşyası imalatı ve ticareti ile uğraşan mükellefler, işletmede yer alan ancak kayıtlarda yer almayan kıymetli madenleri için %2,5 oranında vergi öderler. Bildirimi yapılan kıymetlerin satılması halinde satış bedeli defter değerinden düşük olamaz.

9 kpmg.com.tr No 2010/91 9 Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar ve kasa mevcudu Bize ulaşın Vergi Hizmetleri Yetkin Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. Yapı Kredi Plaza C Blok Kat 5 Büyükdere Cad. Levent İstanbul Tel. +90 (212) Fax. +90 (212) KPMG Ankara Ofis Turan Güneş Bulvarı 15. Cadde No: 41 Yıldızevler Çankaya Ankara Tel :+90 (312) Fax : +90 (312) İşletme kayıtlarında yer alan ancak işletmede mevcut olmayan mallar, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar aynı cinsten mallara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kar oranı dikkate alınarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesi suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirilebilirler itibariyle kasa hesabında görülmekle birlikte işletme kayıtlarında yer almayan kasa mevcutları bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar beyan edilebilirler. Bu tutar üzerinden %10 oranında vergi ödenir. Beyan edilen bu kasa mevcutları dağıtılmış kar payı sayılır ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmaz. Dağıtılmış sayılan kar payları için herhangi bir tarhiyat yapılmaz. Konu hakkındaki gelişmeler bültenlerimiz ile ayrıca duyurulacaktır. Saygılarımızla KPMG İzmir Ofis 1456 Sokak No : 10/1 Punta İş Merkezi K: 11 Alsancak - İzmir Tel : +90 (232) Fax : +90 (232) Bu dökümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın, bu dökümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. KPMG International Cooperative bir İsviçre kuruluşudur. KPMG bağımsız şirketler ağının üye firmaları KPMG International Cooperative e bağlıdır. KPMG International Cooperative müşterilerine herhangi bir hizmet sunmamaktadır. Hiç bir üye firmanın KPMG International Cooperative e veya bir başka üye firmayı üçüncü şahıslar ile karşı karşıya getirecek zorlayıcı yada bağlayıcı hiçbir yetkisi yoktur Yetkin Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş., KPMG International Cooperative'in üyesi bir Türk şirketidir. KPMG adı ve KPMG logosu KPMG International Cooperative in tescilli ticari markalarıdır.