MALĠ MEVZUAT SĠRKÜLERĠ NO: 2017 / 23

Transkript

1 Ġstanbul, 31 Ocak 2017 MALĠ MEVZUAT SĠRKÜLERĠ NO: 2017 / 23 KONU : 6770 Sayılı Kanunla Vergi Mevzuatında Yapılan DeğiĢiklikler Hk sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu Ġle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun 27 Ocak 2017 tarihli Resmi Gazete de yayımlanmış olup, (bir kısım hükümleri 1/1/2017 tarihinden geçerli olmak üzere) yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir sayılı Kanunla aşağıda sayılan Kanunlarda çeşitli değişiklikler yapılmıştır Sayılı Damga Vergisi Kanunu Sayılı Harçlar Kanunu Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunun Sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu Sayılı Maden Kanunu Sayılı Gümrük Kanunu Sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf Ve Yatırım Sistemi Kanunu Sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi Ve K.D.V. Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Sayılı Kamu Finansmanı Ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ~ 1 ~

2 Sayılı Karşılıksız Çek Ve Protestolu Senetler İle Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanunun Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve KHK lerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu Sayılı Sendikalar Ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Sayılı YÖK Elemanlarının Kadroları Hakkında KHK Sayılı Ulaştırma, Denizcilik Ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında KHK 6770 sayılı Kanunla 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunda yapılan değişiklikler (ve bu değişikliklere ilişkin Tebliğ düzenlemesi) 2017/22 sayılı Sirkülerimizde açıklanmıştır sayılı Kanunla Vergi Mevzuatında yapılan diğer değişiklikler ise Sirkülerimizin aşağıdaki bölümlerinde açıklanmıştır sayılı Kanunla Vergi Mevzuatı dışındaki Kanunlarda yapılan değişikliklerden vergi mükelleflerini ilgilendirenler de ayrı bir sirküler ile açıklanacaktır. 1. KURUMLAR VERGĠSĠ KANUNUNDA YAPILAN DEĞĠġĠKLĠKLER 1.1. Sanayi Sicil Belgesini Haiz KOBĠ Kapsamı ĠĢletmelerin BirleĢmeleri Halinde BirleĢme Dönemi Ġçin ve BirleĢme Sonrası Üç Hesap Dönemi Ġçin Üretim Faaliyetlerinden Elde Ettikleri Kazançlara Ġndirimli Kurumlar Vergisi Uygulatma Konusunda Bakanlar Kuruluna Yetki VerilmiĢtir. Sanayi sicil belgesine sahip olan küçük ve orta büyüklükteki işletme (KOBİ) lerin birleşerek daha büyük ölçekli işletmeler haline gelmelerini teşvik etmek maksadıyla, 6770 sayılı Kanunla 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun İndirimli Kurumlar Vergisi başlıklı 32. maddesine aşağıdaki (5) numaralı fıkra eklenmiştir. (5) 19 uncu maddenin birinci fıkrası kapsamında birleşen sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançları ile bu kapsamda birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına uygulanmak üzere kurumlar vergisi oranını %75 e kadar indirimli uygulatmaya, bu indirim oranını, sektörler, iş kolları, üretim alanları, bölgeler, hesap dönemleri itibarıyla ya da orta ve yüksek teknolojili ürün üreten veya imalatçı ihracatçı kurumlar için ayrı ayrı veya birlikte farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu; bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Bahse konu fıkra uyarınca Bakanlar Kurulu fıkrada belirtilen şekilde birleşen KOBİ lerin üretim faaliyetinden elde edecekleri kazançlara birleşme dönemi ve birleşme sonrası üç hesap dönemi için indirimli kurumlar vergisi uygulatabilecektir. Eklenen fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ise Maliye Bakanlığınca belirlenecektir sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe giren değişikliğin uygulanmasına ilişkin olarak BKK ve Maliye Bakanlığının Tebliğ düzenlenmesi beklenmektedir. ~ 2 ~

3 1.2. Yatırım TeĢvik Belgesi Kapsamında 2017 Takvim Yılında GerçekleĢtirilen Ġmalat Sanayi Yatırım Harcamaları Ġçin Yatırım Katkı Oranları ve Kurumlar Vergisi Ġndirim Oranı Daha Yüksek BelirlenmiĢtir sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun İndirimli Kurumlar Vergisi başlıklı 32. maddesinin ilk iki fıkrası aşağıdaki gibidir. İndirimli kurumlar vergisi MADDE 32/A (1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur. (1) (2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder. Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. Bakanlar Kurulu; a) İstatistikî bölge birimleri sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate almak suretiyle illeri gruplandırmaya ve gruplar itibarıyla teşvik edilecek sektörleri ve bu sektörler ile organize sanayi bölgeleri, Gökçeada ve Bozcaada da yapılan yatırımlara ve Bakanlar Kurulunca belirlenen kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yapılan turizm yatırımlarına ilişkin yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirlemeye, b) Her bir il grubu, stratejik yatırımlar veya (a) bendinde belirtilen yerler için yatırıma katkı oranını % 55 i, yatırım tutarı 50 milyon Türk Lirasını aşan büyük ölçekli yatırımlarda ise % 65 i geçmemek üzere belirlemeye, kurumlar vergisi oranını % 90 a kadar indirimli uygulatmaya, c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50 sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir il grubu, bölgesel, büyük ölçekli, stratejik ve öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için sıfıra kadar indirmeye veya %100 e kadar artırmaya, ç) Yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırmaya, yetkilidir sayılı Kanunla 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa aşağıdaki geçici 9. madde eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 9- (1) Mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleştirdikleri imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için, bu Kanunun 32/A maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde %55, %65 ve %90 şeklinde yer alan kanuni oranlar sırasıyla %70, %80 ve %100 şeklinde ve (c) bendinde %50 şeklinde yer alan kanuni oran ise %100 şeklinde uygulanır. Bahse konu geçici madde ile Kurumlar Vergisi Kanununun 32. maddesinin yukarıya alınan (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde yer alan %55, %65 ve %90 oranlarının, mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleştirecekleri imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları ~ 3 ~

4 için ve bunlarla sınırlı olmak üzere, sırasıyla %70, %80 ve %100 şeklinde uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bahse konu geçici madde ile ayrıca, anılan fıkranın ( c) bendinde yer alan, yatırım döneminde diğer faaliyet gelirlerine indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle kullandırılacak yatırıma katkı oranının da, aynı süredeki harcamalar için ve bunlarla sınırlı olmak üzere %100 olarak uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bahse konu geçici 9. madde 1/1/2017 tarihinden geçerli olmak üzere 6770 sayılı Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girmiģtir. Bu itibarla, 2017 yılında YTB kapsamında gerçekleştirilecek imalat sanayine yönelik yatırım harcamaları için geçici 9. madde ile belirlenen yüksek oranlar kullanılacaktır. 2. KATMA DEĞER VERGĠSĠ KANUNUNDA YAPILAN DEĞĠġĠKLĠKLER 2.1 Yatırım TeĢvik Belgesi Kapsamı Yazılım Ve Gayrimaddi Hak SatıĢ Ve Kiralamaları KDV Ġstisnası Kapsamına AlınmıĢtır sayılı Katma Değer Vergisi Kanunun Araçlar, Kıymetli Maden Ve Petrol Aramaları İle Ulusal Güvenlik Harcamaları ve Yatırımlarda İstisna başlıklı 13. maddesinin aşağıya alınan (d) bendi ile Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) kapsamı makine ve teçhizat teslimleri KDV nden müstesna tutulmuştur. d) Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri (Şu kadar ki, yatırım teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi halinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhini veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar) sayılı Kanunla anılan (d) bendine teçhizat teslimleri ibaresinden sonra gelmek üzere ile belge kapsamındaki yazılım ve gayrimaddi hak satış ve kiralamaları ibaresi eklenmiştir. Bu suretle, YTB kapsamında yazılım ve gayrimaddi hak satış ve kiralamaları da KDV nden müstesna tutulmuştur. Yapılan değişiklik 6770 sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe girmiģtir Belediyeler ve Ġl Özel Ġdarelerinin Mülkiyetindeki TaĢınmazların SatıĢı Suretiyle GerçekleĢen Devir ve Teslimlerde KDV Ġstisnası Uygulamasına ĠliĢkin 2 Yıllık Süre ġartı KaldırılmıĢtır. K.D.V. Kanununun Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar başlıklı 17. maddesinin Diğer İstisnalar başlıklı (4) numaralı fıkrasının aşağıya alınan (p) ve (r) bentlerinde sayılan teslimler KDV nden müstesna tutulmuştur. p) Hazinece yapılan taşınmaz teslimi ve kiralamaları, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni ve ön izin verilmesi işlemleri ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca yapılan arsa ve arazi teslimleri, r) Kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri sayılı Kanunla, KDV Kanununun bahse konu 17. maddesinin (4) numaralı fıkrasının (p) bendinde yer alan arsa ve arazi teslimleri, ibaresinden sonra gelmek üzere belediyeler ve il özel idarelerinin mülkiyetindeki taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler, ibaresi ~ 4 ~

5 eklenmiş; (r) bendinde yer alan veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. Bu suretle, belediyeler ve il özel idarelerinin mülkiyetindeki taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler, bu kurumların mülkiyetinde en az iki tam yıl süreyle bulunma Ģartı aranmaksızın, KDV nden istisna tutulmuştur. Öte yandan, bu konuya ilişkin geçiş düzenlemesi amacıyla, 6770 sayılı Kanunla 3065 sayılı K.D.V. Kanununa aşağıdaki geçici 36. madde eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 36- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce belediyeler ve il özel idareleri tarafından iktisadi işletme oluşturmaksızın yapılan taşınmaz teslimlerinde katma değer vergisi aranmaz, bu nedenle geçmişe dönük herhangi bir tarhiyat yapılmaz, daha önce yapılmış olan tarhiyatlardan varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçilir, tahakkuk eden tutarlar terkin edilir, tahsil edilen tutarlar red ve iade edilmez. Yapılan değişiklikler 6770 sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe girmiģtir Ġmalat Sanayine Yönelik Yatırım TeĢvik Belgesi Kapsamında 2017 Yılında GerçekleĢtirilecek Bina ĠnĢaat Harcamalarına ĠliĢkin KDV Ġadesi Uygulamasının Kapsamı GeniĢletilmiĢtir. K.D.V. Kanununa 6322 sayılı Kanunla eklenen geçici 30. madde ile YTB kapsamında asgari 500 milyon Türk Lirası yatırımlarda inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV için iade imkanı getirilmiştir. Anılan maddenin son hali aşağıya alınmıştır. Büyük yatırımlarda iade: GEÇİCİ MADDE 30 31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, yatırım teşvik belgeleri kapsamında asgari 500 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve takvim yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi, izleyen yıl talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade olunur. Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Bu vergiler ve cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı başında başlar. Bu madde kapsamında yer alan asgari sabit yatırım tutarını sektörler itibarıyla veya topluca 50 milyon Türk lirasına kadar indirmeye veya iki katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir sayılı Kanunla bu defa 3065 sayılı K.D.V Kanununa aşağıdaki geçici 37. madde eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 37- İmalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında; a) Asgari 50 milyon Türk lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve 2017 yılının altı aylık dönemleri itibarıyla indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi altı aylık dönemleri izleyen bir yıl içerisinde, b) 50 milyon Türk lirası tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve 2017 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi izleyen yıl içerisinde, talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade olunur. Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren ~ 5 ~

6 gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Bu vergiler ve cezalarda zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı başında başlar. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Bahse konu geçici 37. madde ile imalat sanayine yönelik YTB kapsamındaki yatırımlarda inşaat işleri nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV nın iadesi imkanı genişletilmiştir. Bahse konu geçici 37. madde hükmü 6770 sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe girmiģtir Ġndirimli Orana Tabi ĠĢlemlerde Yıl Ġçinde Mahsuben Ġade Edilemeyen KDV nın, Maliye Bakanlığınca Belirlenecek Sektörler, Mal ve Hizmet Grupları ve Dönemler Ġtibariyle Yılı Ġçinde Nakden Ġade Edilebilmesine Ġmkan SağlanmıĢtır. K.D.V. Kanununun Vergi İndirimi başlıklı 29. maddesinin (2) numaralı fıkrasın aşağıdaki gibidir. 2. Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsuben ödenir. Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edilir. Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir sayılı Kanunla bahse konu fıkraya ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir. Ancak mahsuben iade edilmeyen vergi, Maliye Bakanlığınca belirlenen sektörler, mal ve hizmet grupları ve dönemler itibarıyla yılı içinde nakden iade edilebilir. Eklenen cümle ile indirimli orana tabi teslim ve hizmetlerle ilgili olup, yıl içerisinde indirimle telafi edilemeyen ve mahsuben de iade edilemeyen KDV nın, Maliye Bakanlığınca belirlenecek sektörler, mal ve hizmet grupları ve dönemler itibariyle, izleyen yıl beklenmeksizin, teslim ve hizmetin yapıldığı yılda nakden iade edilebilmesine imkan tanınmıştır. (Bahse konu KDV nın izleyen yıl nakden iade edilmesi önceki düzenlemede de yer almaktadır.) Yapılan değişiklik 6770 sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe girmiģ olup, uygulama için Maliye Bakanlığı düzenlemesi beklenmektedir. 3. DAMGA VERGĠSĠ KANUNUNDA YAPILAN DEĞĠġĠKLĠKLER 3.1. Yolcu TaĢımacı ĠĢlerine Dayalı Döviz Kazandırıcı Faaliyetler Nedeniyle Düzenlenen Kağıtlar da Damga Vergisi Ġstisnası Kapsamına AlınmıĢtır. 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 6728 sayılı Kanunla değişik Ek 2. maddesinde ihracat ve döviz kazandırıcı işlemlerde damga vergisi istisnası konusu düzenlenmiştir. (bakınız, 2016/64 sayılı Sirkülerimiz.) ~ 6 ~

7 Anılan maddenin (2) numaralı fıkrası ile Vergi, Resim, Harç İstinası Belgesi (VRHİB) ne bağlanan ve fıkrada sayılan döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemler nedeniyle, belgenin geçerlilik süresi içerisinde belgede yer alan tutarla sınırlı olmak kaydıyla, düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesna tutulmuş olup, anılan fıkranın (e) ve (f) fıkraları aşağıdaki gibidir. e) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurtiçi veya yurtdışı münhasıran yük taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri. f) Uluslararası yük taşımacılığından döviz olarak kazanılan navlun bedellerinin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri sayılı Kanunla anılan bahse konu bent hükümleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. e) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurtiçi veya yurtdışı taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri. f) Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığından döviz olarak kazanılan bedellerinin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri. Yapılan değişiklikle VRHİB ne bağlanan ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi veya yurt dışı yolcu taşıma işleri ile uluslararası yolcu taşımacılığı faaliyetleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar da, yük taşıma işleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar da olduğu gibi, damga vergisi istisnası kapsamına alınmıştır. Yapılan değişiklik 6770 sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe girmiģtir. 4. HARÇLAR KANUNUNDA YAPILAN DEĞĠġĠKLĠKLER 4.1. Yolcu TaĢımacı ĠĢlerine Dayalı Döviz Kazandırıcı Faaliyetler Nedeniyle Düzenlenen Kağıtlar da Harç Ġstisnası Kapsamına AlınmıĢtır. 492 sayılı Harçlar Kanunun 6728 sayılı Kanunla değişik Ek 1. maddesinde ihracat ve döviz kazandırıcı işlemlerde harç istisnası konusu düzenlenmiştir. (Bakınız, 2016/64 sayılı Sirkülerimiz.) Anılan maddenin (2.) numaralı fıkrası ile Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) ne bağlanan ve fıkrada sayılan döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemler, belgenin geçerlilik süresi içerisinde belgede yer alan tutarla sınırlı olmak kaydıyla, harçtan müstesna tutulmuş olup, anılan fıkranın (e) ve (f) fıkraları aşağıdaki gibidir. e) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurtiçi veya yurtdışı münhasıran yük taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri. f) Uluslararası yük taşımacılığından döviz olarak kazanılan navlun bedellerinin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri sayılı Kanunla anılan bahse konu bent hükümleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. e) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurtiçi veya yurtdışı taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri. f) Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığından döviz olarak kazanılan bedellerinin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri. Yapılan değişiklikle VRHİB ne bağlanan ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi veya yurt dışı yolcu taşıma işleri ile uluslararası yolcu taşımacılığı faaliyetleri de, yük taşıma işlerinde olduğu gibi, harç istisnası kapsamına alınmıştır. ~ 7 ~

8 Yapılan değişiklik 6770 sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe girmiģtir. NOT: Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı İmtiyazname, Ruhsatname ve Diploma Harçları tarifesinin XIII- Bağlama kütüğü ruhsatnamelerinden ve bunların vizelerinden alınacak harçlar: başlıklı bölümünün başlığında ve birinci cümlesinde yer alan ve bunların vizelerinden ibareleri ile üçüncü cümlesinde yer alan ve yapılacak vize ibaresi metinden çıkarılmıştır. Değişiklikle bağlama kütüğü vizeleri harç kapsamından çıkarılmış olup, bu değişik Sirkülerimizin (V) numaralı bölümünde açıklanan 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı KHK de Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun nda yapılan değişikliklere bağlı olarak yapılmıştır. V SAYILI TÜRK ULUSLARARASI GEMĠ SĠCĠLĠ KANUNUNDA YAPILAN DEĞĠġĠKLĠKLER 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı KHK dwe Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 12. maddesinde Mali Hükümler düzenlenmiş olup, anılan maddenin ilk iki fıkrası aşağıdaki gibidir. Bu Kanun uyarınca oluşturulan Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilerin ve yatların işletilmesinden ve devrinden elde edilen kazançlar, gelir ve kurumlar vergileriyle fonlardan istisnadır. Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydedilecek gemilere ve yatlara ilişkin alım, satım, ipotek, tescil, kredi, ve navlun mukaveleleri; damga vergisine ve harçlara; banka ve sigorta muameleleri vergisine ve fonlara tabi tutulmazlar sayılı Kanunla bahse konu 12. Maddenin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye bu fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir. Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydedilecek gemilere ve yatlara ilişkin alım, satım, ipotek, tescil, kredi, gemi kira, zaman çarteri ve tüm navlun sözleşmeleri damga vergisine ve harçlara; bu işlemler nedeniyle alınacak paralar banka ve sigorta muameleleri vergisine ve fonlara tabi tutulmaz. Birinci ve ikinci fıkra hükümleri, gemi ve yatların, Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkin edilerek bir başka sicile kaydedilmek üzere veya sair suretlerle devri aşamasında da uygulanır. Ancak, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydedilen gemilerin, bu sicilden terkin edilerek başka bir sicile kaydedilmek üzere veya sair suretlerle devri halinde, bunların en az altı ay süreyle Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı olarak işletilmiş olması şartı aranır. Değişiklikle gemi kira, zaman çarteri ve tüm navlun sözleşmelerinin de, damga vergisi ve harçlara ve bu işlemler nedeniyle alınacak paraların BSMV ile fonlara tabi tutulmaması sağlanmıştır. Ayrıca, gemi ve yatların Türk Uluslararası Gemi sicilinden terkini/devri işlemleri de, en az altı ay süreyle sicile kayıtlı olarak iģletilmiģ olması Ģartıyla istisna kapsamına alınmıştır. Yapılan değişiklikler 6770 sayılı Kanunun yayımı (27 Ocak 2017) tarihinde yürürlüğe girmiģ olup, değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleşen,işlemlere yönelik geçiş dönemi düzenlenmesi için de 6770 sayılı Kanunla 4490 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici 3. madde eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 3- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, bu Kanun kapsamında tescile tabi deniz araçları arasında bulunan gemi ve yatların Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkin edilerek bir başka sicile kaydedilmek üzere veya sair suretlerle devrine ilişkin olarak bu Kanunun 12 nci maddesi kapsamında istisnalardan yararlananlar hakkında, yararlandıkları bu istisna dolayısıyla geçmişe dönük herhangi bir tarhiyat yapılmaz, daha önce yapılmış olan tarhiyatlardan varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçilir, tahakkuk eden tutarlar terkin edilir, tahsil edilen tutarlar red ve iade edilmez. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. ~ 8 ~

9 VI SAYILI HAZĠNEYE AĠT TAġINMAZ MALLARIN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ VE KDV KANUNUNDA DEĞĠġĠKLĠK YAPILMASINA DAĠR KANUNUNDA YAPILAN DEĞĠġĠKLĠKLER sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve KDV Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun un ek 4. maddesi aşağıdaki gibidir. Ek Madde 4- Türkiye Kızılay Derneği, Türkiye Yeşilay Cemiyeti ve Türkiye Yeşilay Vakfı tarafından kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan mülkiyeti Hazineye, kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde adı geçen Dernek, Cemiyet ve Vakıf lehine kırk dokuz yıl süre ile bedelsiz irtifak hakkı tesis edilebilir, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde ise bunlar adına bedelsiz kullanma izni verilebilir. Bunlardan ayrıca hasılat payı alınmaz. İrtifak hakkı tesis edilen taşınmazların tapu kütüğüne, taşınmazların amacı dışında kullanılmayacağına ilişkin şerh konulur sayılı Kanunla bahse konu ek 4. madde aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. EK MADDE 4- Türkiye Kızılay Derneği, Türkiye Yeşilay Cemiyeti ve Türkiye Yeşilay Vakfı ile Darülaceze Başkanlığı, DarüşşafakaCemiyeti ve Türk Hava Kurumu tarafından kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan mülkiyeti Hazineye kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde adı geçen Dernek, Vakıf, Başkanlık, Cemiyetler ve Kurum lehine kırk dokuz yıl süre ile bedelsiz irtifak hakkı tesis edilebilir. Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde ise bunlar adına bedelsiz kullanma izni verilebilir. Bunlardan ayrıca hasılat payı alınmaz. İrtifak hakkı tesis edilen taşınmazların tapu kütüğüne, amacı dışında kullanılmayacağına ilişkin şerh konulur. Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflardan öğrencilere yönelik eğitim ve yurt temini faaliyeti bulunanlardan Gençlik ve Spor Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından müştereken belirlenen şartları sağlayanlar lehine, kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere mülkiyeti Hazineye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde kırk dokuz yıl süre ile bedelsiz irtifak hakkı tesis edilebilir. Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde ise bunlar adına bedelsiz kullanma izni verilebilir. Bunlardan ayrıca hasılat payı alınmaz. Bu şekilde irtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen taşınmazlardan söz konusu vakıflar tarafından elde edilen gelirin tamamı, münhasıran öğrencilere yönelik eğitim kurumlarının veya yurtların yapım, bakım, onarım, işletim ve benzeri giderlerinin karşılanmasında kullanılır. İrtifak hakkı tesis edilen taşınmazların tapu kütüğüne, amacı dışında kullanılmayacağına ilişkin şerh konulur. 2. Öte yandan bu konuda geçiş dönemini düzenlemek üzere 6770 sayılı Kanunla 4706 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici 21. madde eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 21- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile mülkiyeti Hazineye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde lehine bedelli olarak irtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflardan öğrencilere yönelik eğitim ve yurt temini faaliyeti bulunanlar bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra Kanunun ek 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenecek şartları taşımaları koşuluyla bir yıl içinde talep etmeleri halinde, bedelli olarak tesis edilen irtifak hakkı veya verilen kullanma izni, hasılat payı alınmaksızın kırk dokuz yıl süreli bedelsiz irtifak hakkına veya kullanma iznine dönüştürülebilir. Bu madde kapsamında kalan taşınmazların kullanımlarıyla ilgili olarak tebliğ edilen veya tahakkuk ettirilen kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri tahsil edilmez, tahsil edilenler iade edilmez. 3. Ayrıca, 6770 sayılı Kanunla, 4706 sayılı Kanunun 5. maddesinin aşağıya alınan altıncı fıkrasında yer alan ibaresi 19/7/2003 şeklinde değiştirilmiştir. Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen, Hazineye ait taşınmazlardan, (Değişmeden önceki hali ) tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlar; Hazine adına tescil tarihine bakılmaksızın öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devredilir. Bu şekilde devredilen ~ 9 ~

10 taşınmazlar, haczedilemez ve üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemez. Bu taşınmazlar belediyelerce öncelikle talepleri üzerine yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine, rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır. Bu suretle yapılacak satışlarda satış bedeli, en az yüzde onu peşin ödenmek üzere beş yıla kadar taksitlendirilebilir. Taksit tutarlarına kanunî faiz oranının yarısı uygulanır. Taksitle satışa esas bedel ile taksit süresi ve sayısını belirlemeye belediyeler yetkilidir. Bahse konu tarih değişikliği ile, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen Hazineye ait taşınmazlardan, tarihinden önce üzerinde yapılanma olanların da, öncelikle yapı sahiplerine satılmak üzere belediyelere bedelsiz devri sağlanmaktadır. (Daha önce yapılanma tarihi olarak tarihi belirlenmiştir.) Saygılarımızla Değer Bağımsız Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş., Büyükdere Cad. Nevtron İş Hanı No.119/6, Gayrettepe İstanbul Türkiye Tel: , 02, 04 Faks: ~ 10 ~