Sirküler No: 009 İstanbul, 8 Ocak 2016

Transkript

1 Sirküler No: 009 İstanbul, 8 Ocak 2016 Konu: Ülke Bazında Raporlama (Country-by-Country Reporting - CbCR) uygulamasını transfer fiyatlandırması mevzuatına almış ülkelerde iştiraki olan Türkiye merkezli şirketleri 2016 yılında bekleyen yükümlülükler. Özet: Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Matrah Aşındırması ve Kar Aktarımı (BEPS) projesi kapsamında, 13 sayılı Aksiyon Planı ile Ülke Bazında Raporlama (Country-by-Country Reporting - CbCR) öngörmekte ve bu sayede transfer fiyatlandırması dokümantasyonunda şeffaflık ve tutarlılığı ön plana çıkararak dokümantasyon standartlarını yükseltmeyi hedeflemektedir. Hollanda nın da içinde bulunduğu bir çok OECD ülkesi, CbCR düzenlemelerini şimdiden yerel mevzuatlarına 2016 yılından itibaren geçerli olacak şekilde dahil etmiştir. Birçok ülkede ise aksiyon planının yerel mevzuata uyarlanmasına ilişkin hazırlık süreci hali hazırda devam etmektedir. Dolayısıyla, 13 sayılı Aksiyon Planı ile tanımlanan yaklaşımı yerel mevzuatına dahil etmiş ülkelerde iştiraki olan Türkiye merkezli çok uluslu firmalar, şartları karşılamaları durumunda, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren ilave transfer fiyatlandırması dokümantasyon yükümlülüklerinden sorumlu olacaklardır. Aynı zamanda, 2016 yılı içerisinde de transfer fiyatlandırması mevzuatına ilişkin düzenleme ve değişikliklerin ülkeler bazında yakından takip edilmesi ve buna yönelik belgelendirme yükümlülüklerinin yerine getirilmesi gerekecektir. Öte yandan Türkiye nin de söz konusu uygulamayı takip eden dönemde kendi mevzuatına dahil etmesi durumunda ise transfer fiyatlandırması dokümantasyonu, iştirakleri ve bağlı ortaklıkları da kapsayacak şekilde oldukça genişleyecektir. A. Ülke bazında raporlama hakkında (Aksiyon Planı 13) BEPS projesi bir OECD inisiyatifi olup 5 Ekim 2015 tarihinden itibaren tamamlanan toplam 15 Aksiyon Planıyla, çok uluslu şirketlerin çifte vergilendirilmesi veya hiç vergilendirilmemelerini veya kar aktarımı yoluyla matrah aşındırmalarını engellemeye odaklanmaktadır. Bu kapsamda, hali hazırda bağlayıcı olmamalarına rağmen, Aksiyon Planlarının ülkelerin vergi ve transfer fiyatlandırması mevzuatlarına adapte edilmesine ilişkin modeller geliştirilmiştir. Aksiyon Planı 13 kapsamında ise üç aşamalı ( three-tiered approach ) olarak standardize edilmiş bir transfer fiyatlandırması dokümantasyon yaklaşımı tasarlanmıştır. Bu yaklaşım, ülkeler arası bilgi paylaşımını teşvik etmeyi, şeffaflık anlayışını arttırmayı ve tutarlı genel kabul görmüş bir format üzerinden transfer fiyatlandırması raporlama birliği sağlanmasını hedeflemektedir. B. Öngörülen transfer fiyatlandırması dokümantasyonunda hangi yenilikler var? Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş. Maslak Mahallesi Eski Büyükdere Cad. Orjin Maslak Plaza No: 27 Kat: 1-5 Sarıyer İstanbul - Turkey Tel: +90 (212) Fax: +90 (212) Bu dokümanda yer alan açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş. ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. BEPS Aksiyon Planı 13 kapsamında, şeffaflık anlayışına vurgu yapılarak, üç aşamalı bir raporlama yaklaşımından bahsedilmektedir. Bu raporlar aşağıdaki şekilde hazırlanacaktır.

2 - 2 - Ana rapor (Master file): Çok uluslu işletmelerin global tedarik zinciri hakkında bilgi vermeli, faaliyet gösterilen sektöre dair analizler ihtiva etmeli, grup içerisindeki temel mal ve hizmet alım ve satım işlemlerinde uygulanan transfer fiyatlandırması politikalarını açıklamalı ve varsa yapılmış peşin fiyatlandırma anlaşmalarını ihtiva etmelidir. Genel olarak öngörülen raporlama formatı ise aşağıdaki şekildedir: 1) Grubun organizasyon yapısı 2) Grubun faaliyetlerinin analizi ve gerçekleştirilen ticari işlemler 3) Gayri maddi varlıklara ilişkin bilgiler 4) Grup içi mali işlemler 5) Grubun mali ve vergi durumu Yerel rapor (Local file): Ana rapordan farklı olarak yerel rapor, grup içerisinde faaliyet gösteren her bir işletmenin diğer grup şirketleri ile olan işlemlerine odaklanmaktadır. Bu kapsamda yerel rapor, şirketin ticari faaliyetleri kapsamında ilişkili kişileri ile gerçekleştirdiği ürün, hizmet, lisans ve kredi/faiz ve benzer mal ve hizmet alım ve satım işlemlerine ilişkin detaylı bilgileri içermelidir. Genel olarak öngörülen raporlama formatı ise aşağıdaki şekildedir: 1) Yerel şirket ile ilgili bilgiler 2) İlişkili kişilerle yapılan işlemlere ilişkin bilgiler 3) Transfer fiyatlandırması yöntem seçimi ve emsal analizleri 4) Yerel şirketin finansal bilgileri Ülke bazında raporlama (CbCR): Ülke bazında raporlama, grup şirketlerinin faaliyet gösterdiği ülkeler ve şirketler bazında kar, gelir, personel ve varlıklarının, vergi dağılımının istatistiki bir şekilde topluca sunulmasıdır. Diğer bir ifadeyle, ülke bazında raporlama, faaliyet gösterilen ülkelerin vergi idarelerine, çok uluslu şirketlerin farklı ülkelerdeki iştiraklerinin karlılıklarını karşılaştırabilme fırsatı sunacaktır. Öngörülen raporlama formatı aşağıdaki gibidir: 1) Ülke (bağlı olunan vergi idaresi) 2) Faaliyet gösteren şirketin tanımı 3) Gelir 4) Vergi öncesi kar/zarar 5) Ödenmiş gelir/kurumlar vergisi 6) Tahakkuk etmiş gelir/kurumlar vergisi 7) Sermaye 8) Dağıtılmamış karlar 9) Personel sayısı 10) Nakit ya da nakit benzerleri dışındaki maddi varlıklar C. Ülke Bazında Raporlama uygulama paketi ve etkileri Yeni dokümantasyon yaklaşımı transfer fiyatlandırması raporlamasına bir standart kazandırmak ve vergi idarelerinin büyük resmi görmesini sağlamak adına önemli bir adımdır. G20 ye üye devletler Ülke Bazında Raporlama düzenlemelerini kendi ülkelerinin vergi mevzuatına dahil etmek konusunda bir anlayış birliğine varmış olup, birçoğu halihazırda gerekli aksiyonları almış bulunmaktadır. Bununla birlikte, bazı ülkelerin gerekli hukuki düzenlemeleri yapabilmeleri için konuyu ayrıntıları ile değerlendirmelerine ihtiyaç olduğu ve bunun zaman gerektirdiği kabul edilmektedir. OECD tarafından tavsiye niteliğinde ortaya konulan BEPS projesinin, şirketler açısından doğrudan bir bağlayıcılığı olmadığından, ülkeler bazında ilgili kanuni düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.

3 - 3 - Bu şekilde ilgili ülkelerin, benzer düzenlemeleri kendi yasal mevzuatlarına adapte etmeleri beklenmekte ve ülkelerin vergi otoriteleri arasında bir bilgi paylaşım sistemi tesis edilmesi amaçlanmaktadır. Bu ise, yeni transfer fiyatlandırması dokümantasyonu gereklilikleri ile ilgili mevzuat değişikliklerinin şirketler tarafından yakından takip edilmesini gerekli kılmaktadır. D. Ülke Bazında Raporlama şartları BEPS projesi kapsamında 13 sayılı Aksiyon Planı na ilişkin olarak, Ülke Bazında Raporlamanın hazırlanmasına yönelik olarak tavsiye edilen genel koşullar aşağıdaki şekildedir: Ülke Bazında Raporlama düzenlemeleri 1 Ocak 2016 tarihinde veya o tarihten itibaren başlayan mali yıl için uygulanacaktır. İlk rapor 2017 yılında teslim edilecektir. Konsolide gelirleri 750 milyon Euro veya daha fazla olan çok uluslu şirketlere uygulanacaktır. Ana merkezin bulunduğu ülkedeki vergi otoritesine teslim edilerek ilişkili şirketlerin bulunduğu ülkelerdeki vergi otoriteleriyle paylaşılacaktır. İlgili ülkelerde faaliyet gösteren şirketler açısından gelir, kar, vergi (nakit ve tahakkuk etmiş), sermaye, dağıtılmamış karlar, maddi varlıklar ve personel bazında bilgi sunulacaktır. Belirttiğimiz üzere, 13 sayılı Aksiyon Planı ile ilgili olarak hali hazırda bazı ülkeler kendi yasal mevzuatlarında gerekli olan düzenlemeleri yapmışlardır. E. Hollanda da iştirakleri bulunan Türkiye merkezli şirketlerin durumu 15 Eylül 2015 tarihinde yayınlanan ve Hollanda Kurumlar Vergisi Kanunu nda değişiklik öngören taslak kanun, BEPS projesinin 13 sayılı Aksiyon Planı kapsamında, yukarıda ana hatlarına yer verilen üç aşamalı transfer fiyatlandırması dokümantasyonun uygulanmasına yöneliktir. İlgili düzenlemeler uyarınca 1 Ocak 2016 tarihinde başlayan mali yıldan itibaren uygulanmak üzere Ana rapor, Yerel rapor ve Ülke bazında raporlamadan oluşan üç aşamalı dokümantasyon, öngörülen şartları sağlayan çok uluslu işletmeler ve bağlı şirketleri tarafından hazırlanmak zorundadır. a. Ülke bazında raporlama 1. Ana merkezin Hollanda da yerleşik olması durumunda Hollanda Vergi İdaresi tarafından hazırlanan düzenlemeler genel olarak OECD tavsiyeleri ile uyum içerisindedir. Buna göre konsolide grup geliri 750 milyon Euro üzerinde bulunan çok uluslu işletmelerin, Hollanda mukimi ana merkezi, hazırlayacağı ülke bazında raporlamayı mali yılın bitimini takip eden 12 inci ayın sonunda Hollanda Vergi İdaresi ne sunmak zorundadır. Bir diğer deyişle yeni kanun uyarınca uygulama 1 Ocak 2016 tarihinden geçerli olmak üzere başladığından, 2016 yılına ilişkin olarak hazırlanacak Ülke bazında raporlama en geç tarihinde Hollanda Vergi İdaresi ne sunulacaktır. Hollanda Vergi İdaresi ile paylaşılan Ülke bazında raporlama, Hollanda ile ilgili ülke arasında bilgi değişimine yönelik bir anlaşma bulunması halinde, otomatik olarak, çok uluslu işletmenin faaliyet gösterdiği diğer ülkelerin vergi idareleri ile paylaşılacaktır.

4 İştirakin Hollanda da ana merkezin Türkiye de yerleşik olması durumunda Konsolide grup geliri 750 milyon Euro üzerinde bulunan ve ana merkezi Türkiye de olan çok uluslu işletmelerin, Hollanda mukimi iştirakleri de aşağıdaki şartların bir veya daha fazlasının gerçekleşmesi halinde, Ülke bazında rapor hazırlayıp Hollanda Vergi İdaresine teslim etmek zorundadırlar. Ana merkezin bulunduğu ülkede, Ülke bazında raporlama zorunluluğu bulunmaması (Türkiye henüz bu yönde bir zorunluluğu kendi yerel mevzuatına dahil etmemiştir) Ana merkezin bulunduğu ülke ile Hollanda arasında, Ülke bazında raporlamanın otomatik bilgi değişimine ilişkin bir anlaşma imzalanmaması Ülke bazında raporlamanın otomatik bilgi değişimine ilişkin bir anlaşmanın imzalanmasına rağmen, bilgi değişiminin çeşitli sebeplerle gerçekleşmemesi Çok uluslu işletmelerin Hollanda da yerleşik birden fazla iştirakinin bulunması halinde ise bu iştiraklerden bir tanesi yukarıda yer verilen raporlama zorunluluğunu yerine getirmek için grup tarafından görevlendirilebilecektir. Yine çok uluslu işletmeler bünyesinde bulunan ve ana merkez tarafından görevlendirilen bir grup şirketinin surrogate parent entity ana merkez yerine, Ülke bazında raporlamayı, faaliyet gösterdiği ülkede bağlı bulunduğu vergi idaresine teslim etmesi durumunda, Hollanda da yerleşik iştirakin ayrıca Ülke bazında raporlamayı Hollanda vergi idaresine sunmasına gerek kalmayacaktır. Bu durumda Hollanda da yerleşik iştirakin, Hollanda Vergi İdaresi ne hangi şirketin söz konusu raporlamayı hazırlayarak hangi ülkede teslim ettiğinin bilgisini vermesi yeterli olacaktır. Söz konusu bildirimin tarihine kadar yapılması gerekecektir. b. Ana rapor (Master file) ve Yerel rapor (Local file) Ülke bazında raporlamaya ilave olarak, Hollanda da yerleşik şirketler, bağlı bulundukları çok uluslu işletmelerin konsolide gelirlerinin 50 milyon Euro yu aşması halinde ilgili mali yıla ilişkin olarak hem ana rapor hem de yerel rapor hazırlamak zorundadırlar. Söz konusu raporlar talep edildikleri takdirde Vergi İdaresine sunulacaktır. c. Öngörülen cezalar Ülke bazında raporlama kapsamında tanımlanan dokümantasyon yükümlülüğüne uyulmaması halinde, Euro ya varabilecek bir idari para cezası öngörülmektedir. Söz konusu idari para cezasının yanı sıra dokümantasyonun yapılmaması ya da yanıltıcı yapılması hallerinde kasıt unsuruna bağlı olarak 6 ay ile 4 yıl arasında hapis cezası da düzenlemeler içerisinde yer almaktadır. F. Konunun Türkiye merkezli çok uluslu işletmeler açısından değerlendirilmesi 13 sayılı Aksiyon Planı kapsamındaki yeni düzenlemeleri kabul eden ülkelerde mükellef olan çok uluslu şirketler 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olacak raporlamaya ilişkin düzenlemelerinden sorumlu tutulacaklardır. Ülke bazında raporlama, çok uluslu şirketin raporlanan mali yılının son gününden en geç 12 ay sonra paylaşılacak ve bununla birlikte üç aşamalı raporlama standardına uygun olarak firmaların Ana rapor ve diğer ülkelerdeki Yerel raporlarını da hazır etmiş olmaları beklenecektir.

5 - 5 - G20 ve OECD ülkesi olarak, Türkiye, BEPS inisiyatiflerini desteklemektedir. Ancak, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) hali hazırda Türkiye de mevcut transfer fiyatlandırması raporlamasında değişikliğe yol açacak bir Ülke bazında raporlama mevzuatını yerel yasal düzenlemelerin içerisine almamıştır. Bununla birlikte, Türkiye merkezli olup yeni düzenlemeleri kabul eden ülkelerde iştirakleri vasıtasıyla faaliyette olan çok uluslu işletmeler, 2016 yılından itibaren yeni transfer fiyatlandırması dokümantasyon yükümlülüğünden etkilenecektir. Konuyu Hollanda da iştirakleri vasıtasıyla faaliyet gösteren Türkiye merkezli çok uluslu işletmeler açısından değerlendirdiğimizde ise aşağıdaki sonuçlara ulaşılmaktadır. 1) Türkiye merkezli çok uluslu işletmelerin konsolide gelirlerinin 50 milyon Euro altında kalması durumunda, Hollanda da mukim iştiraklerin mevcut transfer fiyatlandırması dokümantasyonunda bir değişiklik bulunmayacaktır. 2) Türkiye merkezli çok uluslu işletmelerin konsolide gelirlerinin 50 milyon Euro yu aşması halinde, Hollanda da mukim iştirak hem ana rapor hem de yerel rapor hazırlamak zorundadır. Söz konusu raporlar talep edildikleri takdirde Hollanda Vergi İdaresine sunulacaktır. 3) Hali hazırda Türkiye de mevcut vergi düzenlemelerinde değişikliğe yola açacak bir Ülke Bazında Raporlama mevzuatı bulunmamaktadır. Türkiye de bu yönde bir zorunluluk bulunmadığından ötürü, konsolide grup geliri 750 milyon Euro üzerinde bulunan ve ana merkezi Türkiye de olan çok uluslu işletmelerin, Hollanda mukimi iştirakleri de Ülke bazında rapor hazırlayıp Hollanda Vergi İdaresine teslim etmek zorundadırlar. 4) Öte yandan Türkiye nin benzer düzenlemeleri önümüzdeki dönemde benzer şartlarla yerel mevzuatına dahil etmesi durumunda, çok uluslu işletmelerin Türkiye deki merkezleri de benzer raporlamayı Türkiye Vergi İdaresi ne yapmak zorunda kalacak ve otomatik bilgi değişimi anlaşmaları ile söz konusu raporlar çok uluslu işletmelerin faaliyet gösterdikleri diğer ülkelerin Vergi İdareleri ile paylaşılacaktır. Bununla birlikte, birçok ülkenin önümüzdeki dönemde benzer raporlama zorunluluğunu kendi yasal mevzuatına dahil edeceği öngörüldüğünde, Türkiye merkezli çok uluslu işletmelerin mevcut transfer fiyatlandırması yapılarını gözden geçirmeleri ve söz konusu raporlama zorunluluğuna dair aksiyonları gündemlerine almaları gerektiği aşikardır. Saygılarımızla. Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş. Erdal Çalıkoğlu Sirküler içeriği hakkında ek bilgi gerektiğinde (212) numaralı telefondan Serdar Sumay (serdar.sumay@tr.ey.com) ile temasa geçmenizi rica ederiz. Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş. ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.