NORVEÇ DOPİNGLE MÜCADELE SİSTEMİ

Transkript

1 NORVEÇ DOPİNGLE MÜCADELE SİSTEMİ Norveç Dopingle Mücadele Kurumu Dopingle Mücadele 2003 yılına kadar Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu içindeki bir birim tarafından yürütülmüştür. Sporda doping kontrollerinin ve doping vakalarının yargılamalarının Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonundan bağımsız bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla 3 Haziran 2003'te Norveç Kültür Bakanlığı ve Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu ile birlikte vakıf statüsünde Norveç Dopingle Mücadele Kurumu kurulmuştur. Norveç Dopingle Mücadele Kurumunun merkezi Oslo dadır. Doping kontrollerinin yapılması ve doping vakalarını yargılama sorumluluğu, Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu ile Norveç Dopingle Mücadele Kurumu arasında imzalanan bir sözleşme ile bu Kuruma verilmiştir. Vakıf statüsündeki Norveç Dopingle Mücadele Kurumu nda, Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu tarafından atanan 3 kişi, Norveç Kültür Bakanlığı tarafından atanan 3 kişi olmak üzere 6 kişiden oluşan bir Yönetim Kurulu bulunmaktadır. Yönetim Kurulu olağan olarak yılda en az üç kez, ayrıca gerektiğinde toplanır ve tavsiye niteliğinde kararlar alır. Alınan kararlar Genel Müdür ile İletişim, Spor ve Bilim, Sistem ve Sonuçların Değerlendirilmesi ve Tıp olmak üzere dört bölümün başkanları tarafından oluşturulan icra organı tarafından yerine getirilir. Norveç Dopingle Mücadele Kurumu Vakıf Senedine göre Yönetim Kurulu üyelerinin hukuk, tıp ve finans alanlarında gerekli uzman bilgisine sahip olması ve vakfın faaliyetlerine ilişkin bağımsız olmaları gerekmektedir. Bu bağlamda, Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu ya da bir ulusal spor federasyonu yöneticisi, ya da Norveç hükümeti (ilgili Bakanlık), Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu veya ulusal spor federasyonu çalışanları yönetim kurulu üyesi olamazlar. Yönetim kurulu üyelerinin, bağımsızlık, dürüstlük ve tarafsızlık gibi temel ilkelere saygılı olma zorunluluğu vakıf senedinde özellikle belirtilmiştir. Norveç Dopingle Mücadele Kurumu Vakıf Senedine göre aşağıdakileri faaliyetleri yürütür: Doping kontrol faaliyetlerini yürütmek, Kendi kovuşturma komitesi aracılığıyla Yargılama Makamı ve Temyiz Kurulu öncesi kovuşturma faaliyetlerini yürütmek, Eğitici, bilgilendirici ve önleyici çalışmaları teşvik etmek, Uluslararası iş birliğini teşvik etmek, dopingle mücadele çalışmaları için nitelikli yapı kurmamış ülkelere önerilerde bulunmak ve yardım etmek, Araştırmalara katkıda bulunmak, Norveç Dopingle Mücadele Kurumunda Çalışan Eleman Kadrosu Norveç Dopingle Mücadele Kurumu nda bir Genel Müdür ve 19 tam ya da yarı zamanlı eleman çalışmaktadır. Genel müdür kurallara, talimatlara ve yönetim kurulu tarafından alınan kararlara uygun olarak vakfın yönetiminden sorumludur. Merkezde İletişim, Spor ve Bilim, Sistem ve Sonuçların Değerlendirilmesi ile Tıp olmak üzere dört bölüm bulunmaktadır. Tüm ülke çapında eğitici, doping kontrol görevlisi ya da kan alım görevlisi, doping kontrol

2 eşlikçisi ve 3 veteriner görev yapmaktadır. Dopingle Mücadelenin Maddi Kaynağı Dopingle Mücadeleye tahsis edilen maddi kaynağın tamamını Kültür Bakanlığı karşılamaktadır. Bu kaynak son yıllarda düzenli olarak artmış ve 2013 yılında toplam 30 milyon Norveç kronuna (3,6 milyon Euro) ulaşmıştır. Bu maddi kaynak üç bölüme ayrılmaktadır; 1) Norveç Dopingle Mücadele Kurumunun finansmanının karşılanması, 2) Norveç Doping Kontrol Laboratuarının finansmanının karşılanması, 3) WADA bütçesine mali katkının ödenmesi. Norveç Dopingle Mücadele Kurumunun Finansmanı Esas sözleşmeye göre, Norveç Dopingle Mücadele Kurumu, Norveç hükümetinin sübvansiyonları sayesinde finanse edilir. Norveç Dopingle Mücadele Kurumu Kültür Bakanlığından, bir yıllık hibe alır yılında 23,6 milyon Norveç kronu tahsis edilmiştir yılı için bu rakamın 26 milyon Norveç kronu (3,2 milyon Euro) olmasına karar verilmiştir. Bu hibe ile Norveç Dopingle Mücadele Kurumu Sözleşmesi nde belirtilen amaçların yerine getirilmesi hedeflenmektedir. Finansman öncelikli hedeflerin karşılanmasını sağlama, uygulama ve raporlama sistemine dayanmaktadır. Bu doğrudan finansmanın yanı sıra Bölgesel Bilgi Ağları oluşturmak amacıyla Norveç Sağlık Kurumundan, Çin ve Rusya ile iş birliği projeleri için Dışişleri Bakanlığından, Okul projeleri için Bölgesel Konseylerden maddi destek alınmaktadır yılında Norveç Sağlık Kurumundan 4,2 milyon Norveç kronu (500 bin Euro), Çin ve Rusya ile iş birliği projeleri için Dışişleri Bakanlığından 25,5 milyon Norveç kronu (3,1 milyon Euro), Okul projeleri için Bölgesel Konseylerden 35 milyon (4,2 milyon Euro) maddi destek alınması planlanmıştır. Doping Kontrol Programı Norveç Dopingle Mücadele Kurumu Doping Kontrol için Uluslararası Standarta uygun olarak Norveç teki spor dallarında Doping Kontrol programını koordine eder. Norveç Dopingle Mücadele Kurumu örneklerin toplanması, analiz için Dünya Dopingle Mücadele Ajansı tarafından akredite edilen laboratuvara taşınmasından sorumludur. Norveç Kayıtlı Doping Kontrol Havuzu nda 150 ve üst düzeyde 4000 sporcu bulunmaktadır yılı için toplam 3000 doping kontrol örneği alınması planlanmıştır. Kovuşturma Kurulu Norveç Dopingle Mücadele Kurumu doping konusunda Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonunun ceza hükümleri ihlalleri ile bağlantılı olarak Dopingle Mücadele Disiplin Kurulundan önce savcılık faaliyetlerini yürütmesi gereken kendi kovuşturma kurulunu kurmuştur. Kovuşturma Kurulunun, Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu tüzüklerindeki hükümlere uygun olarak dopingle ilgili davalarda Kovuşturma yetkisi vardır. Norveç Dopingle Mücadele Kurumu Kovuşturma Kurulu faaliyetleri için getirilen suçlamaların yargılanmasıyla bağlantılı ve hukukun genel ilkelerine uygun olarak, adil ve objektif süreç sağlamak amacıyla talimatlar hazırlamıştır.

3 Kovuşturma Kurulu bir başkan ve iki üyeden oluşur. Başkanı bir hukukçudur ve diğer iki üye tıp ve farmakoloji alanlarında gerekli uzmanlık bilgisine sahip kişilerden seçilir. Kovuşturma Kurulu üyeleri, faaliyetlerinde bağımsızdır ve Norveç hükümeti (ilgili Bakanlık), Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu veya ulusal spor federasyonlarda herhangi bir görevde bulunanlar ya da istihdam edilenler Kovuşturma Kurulu üyesi olamazlar. Norveç Doping Kontrol Laboratuvarı Norveç Dopingle Mücadele Kurumu tarafından alınan Doping Kontrol örnekleri Norveç teki tek resmî WADA akredite laboratuvar olan Oslo Üniversitesi Hastanesi Norveç Doping Kontrol Laboratuvarı tarafından analiz edilir. Norveç Doping Kontrol Laboratuvarı, Oslo Üniversitesi Hastanesi nin bir parçasıdır. Norveç Doping Kontrol Laboratuvarı nda Norveç, Danimarka, WADA ve Uluslararası Spor Federasyonları tarafından alınan Doping kontrol örnekleri analiz edilmektedir. Bir yılda yaklaşık 5000 örnek analiz edilmektedir. Laboratuvarın bütçesi 2014 yılı için 12 milyon Norveç kronudur (1,4 milyon Euro). Norveç Doping Kontrol Laboratuvarı Kültür Bakanlığından, bir yıllık hibe alır yılı için bu rakam 6 milyon Norveç kronudur (0,7 milyon Euro). Bu hibe ile temel maliyetler, yeni ekipman, yeni analiz yöntemlerinin geliştirilmesi, araştırma faaliyetlerinin masraflarının karşılanması hedeflenmektedir. Finansman, öncelikli hedeflerin karşılanmasını sağlama, uygulama ve raporlama sistemine dayanmaktadır. Bütçenin geri kalan kısmı ise analiz edilen Doping Kontrol örnekleri karşılığında dopingle mücadele kuruluşlarından gelmektedir. Laboratuvarda 17 kişi çalışmaktadır. Dopingle Mücadele Eğitim Programları Temiz Spor Kulübü, Temiz Sporcu, Temiz Okul, Temiz Egzersiz Salonu olmak üzere 4 Dopingle Mücadele Eğitim Programı bulunmaktadır. Temiz Egzersiz Salonu Projesi 2004 yılında Egzersiz Salonlarında doping kullanımını önlemek amacıyla başlatılan projeye toplam 300 egzersiz salonunda devam edilmektedir. Bu egzersiz salonlarında müşterilere ve eğitmenlere eğitim çalışması yapılmaktadır. Bu hizmetin karşılığında her egzersiz salonu Norveç Dopingle Mücadele Kurumuna yıllık yaklaşık 500 Euro ödeme yapmaktadır. Egzersiz salonu yöneticilerinin doping yaptığından şüphelendiği müşterilerine ücreti karşılığı doping kontrol testleri de yapılabilmektedir. Bu projeye katılan egzersiz salonunun girişine asılabilecek bir Temiz Egzersiz Salonu sertifikası verilmektedir. Norveç Kültür Bakanlığının Dopingle Mücadeledeki Rolü Sporda Dopingle Mücadele politikasından sorumlu devlet organı Norveç Kültür Bakanlığıdır. Norveç Dopingle Mücadele Kurumu ile Bakanlığın iş birliğinin mükemmel olduğu bildirilmektedir. Norveç Kültür Bakanlığının Sporda Dopingle Mücadeledeki Başlıca Sorumlulukları Şunlardır: 1. UNESCO Sporda Dopingle Mücadele Sözleşmesi ve Avrupa Konseyi Dopingle Mücadele Sözleşmesi gibi sporda doping ile ilgili uluslararası enstrümanlar ile uyum sağlamak 2. Dopingle Mücadele alanında iyi bir organizasyon yapısını sağlamak 3. Sporda Dopingle Mücadele düzenlemelerinin pratikte uygulanması için sorumlu dopingle mücadele kuruluşları için sağlam bir mali çerçeve sağlamak

4 Sporda Dopingle Mücadele ile ilgili Uluslararası Sözleşmelerin Uygulanması Uluslararası sözleşme hükümlerinin uygulanması genel olarak aşağıdakilerle sağlanır: Dopingle Mücadele alanında iyi bir organizasyon yapısı Dopingle mücadele faaliyetlerinde kamu finansmanı Doping maddeleri ticaretini ve kaçakçılığını düzenleyen mevzuat Ulusal ve uluslararası koordinasyon ve iş birliği Örgütsel Yapı ve Sorumluluklar Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu (NIF) Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu Tüzüğü ndeki dopingle mücadele düzenlemeleri NIF Genel Kurul tarafından kabul edilmiştir Dünya Dopingle Mücadele Kurallarının Norveç teki İmza Sahibi Tarafı, Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu dur. Dopingle Mücadele Disiplin Kurulu ve Temyiz Kurulu Dopingle Mücadele Disiplin Kurulu ve Temyiz Kurulu üyeleri Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu Genel Kurul tarafından atanır. Dopingle Mücadele Disiplin Kurulu 3 kişiden ve Temyiz Kurulu 5 kişiden oluşmaktadır. Her iki yapı da örgütsel olarak birbirinden ayrılmıştır ve Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonunun yönetim otoritesine tabi değildir Yasaklı Madde Kaçakçılığı ile İlgili Mevzuat Norveç Genel Ceza Kanunu 162 b maddesine göre hukuka aykırı olarak doping olarak kabul herhangi bir maddeyi gönderen, ithal eden, ihraç eden, satan, nakleden, üreten herhangi bir kişinin bir doping suçu ile suçlanacağını ve 2-6 yıl hapis cezası istemiyle mahkemeye sevk edileceğini belirtmektedir. İlaçlar ile ilgili Norveç Yasası Norveç Sağlık ve Bakım Hizmetleri Bakanlığı dopingi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul etmiştir. 1 Temmuz 2013 itibarıyla yürürlüğe giren İlaçlar ile ilgili yasada toplumda doping maddelerinin yasa dışı edinilme, bulundurulması ve kullanılması yasaklanmaktadır. Ulusal Koordinasyon Örgütlü Sporda Koordinasyon Kültür Bakanlığı, Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu ve Norveç Dopingle Mücadele Kurumu, örgütlü spordaki dopingle mücadele ile ilgili konuları görüşmek üzere yılda bir kez bir araya gelirler.

5 Örgütlü Sporun Dışındaki Koordinasyon Sivil toplum kuruluşlarının toplum tabanlı dopingle mücadele çalışmalarını koordine etmek amacıyla Norveç Sağlık ve Bakım Hizmetleri Bakanlığı başkanlığında bir bakanlıklar arası grup kurulmuştur. Bu grup, dopingle mücadele alanındaki bilgileri paylaşmak, bakanlıkların gerekli bilgiye sahip olmasını sağlamak ve alınması gereken belirli eylemleri planlarını önermek için toplanır. Diğer Dopingle Mücadele Programları Egzersiz Salonlarında, Norveç Otomobil Sporları Federasyonunda, Ulusal Silah Birliği, Savunma ve Polis Akademilerinde eğitim, önleme ve doping kontrol programları oluşturulmuştur. Ulusal Kurumlarla İş Birliği Norveç Dopingle Mücadele Kurumu, Kültür Bakanlığı, Sağlık ve Bakım Hizmetleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Ulusal Polis Teşkilatı, Gümrük Teşkilatı, Norveç Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu, Spor Federasyonları ile dopingle mücadele alanında iş birliği çalışmaları yapmaktadır. Uluslararası İş Birliği Avrupa Konseyi Dopingle Mücadele Sözleşmesi Norveç 1989 yılında Sözleşmeyi imzalamış ve İzleme Grubu ile Sözleşme nin takip çalışmalarına katılmaktadır. UNESCO Sporda Dopingle Mücadele Sözleşmesi Norveç 2005 yılında Sözleşmeyi imzalamış ve Kültür Bakanlığı Eylül 2013 te Paris te yapılan Dördüncü Taraf Konferansı na katılmıştır. WADA Hükümetler Dünya Dopingle Mücadele Kurallarının imza sahibi tarafı değildir, ancak Kültür Bakanlığı WADA ya karşı mali yükümlülüklerini yerine getirmektedir ve yılları arasında 2015 Dünya Dopingle Mücadele Kurallarının tüm revizyon sürecine katkı sağlamıştır. IADA (International Anti-Doping Arrangement) Norveç, resmen yılda bir kez toplanan IADA ya üye on devletten biridir, grubun temel amacı, dopingle mücadele alanında iyi uygulama modellerinin üretilmesini ve tartışılmasını sağlamaktır. (TBMM Doping Sorununu Araştırma Komisyonu Raporu ndan alınmıştır.)