Doç. Dr. Ahmet M. GÜNEŞ Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi. Avrupa Birliği Hukukuna Giriş

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Doç. Dr. Ahmet M. GÜNEŞ Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi. Avrupa Birliği Hukukuna Giriş"

Ebru Erçetin
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Doç. Dr. Ahmet M. GÜNEŞ Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Avrupa Birliği Hukukuna Giriş

2 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX TABLOLAR CETVELİ... XIX KISALTMALAR...XXI BİRİNCİ BÖLÜM AVRUPA BÜTÜNLEŞME SÜRECİNİN AŞAMALARI I. Genel Olarak...1 II. Kuruluş Evresi ( )...7 A. İlk Adımlar...7 B. Avrupa Topluluklarının Kuruluşu...10 III. Bütünleşme ve Tedrici Genişleme Evresi ( )...14 IV. Kurumsal Reformlar ve İç Pazarın Tamamlanması Evresi ( )...17 V. Anayasallaşma Evresi ( ) A. Maastricht Antlaşması B. Amsterdam Antlaşması C. Nice Antlaşması D. Avrupa Birliği Anayasa Antlaşması...32

3 X E. Lizbon Antlaşması Genel Belirlemeler Lizbon Antlaşması ile Getirilen Yenilikler...39 İKİNCİ BÖLÜM AVRUPA BİRLİĞİ NİN KURUMSAL YAPISI I. Genel Açıklamalar...47 II. Avrupa Konseyi...51 A. Genel Olarak...51 B. Tarihsel Gelişim...51 C. Görev ve Yetkiler...53 D. Oluşum E. Karar Alma Usulleri...57 III. Konsey...59 A. Genel Olarak...59 B. Oluşum C. Görev ve Yetkiler D. Karar Alma Usulleri Basit Çoğunlukla Karar Alınması Oybirliği ile Karar Alınması Nitelikli Çoğunluk ile Karar Alınması IV. Komisyon A. Genel Olarak B. Oluşum...78 C. Görev ve Yetkiler D. Karar Alma Usulleri...89 E. Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi V. Avrupa Parlamentosu...93 A. Genel Olarak...93

4 B. Tarihsel Gelişim C. Oluşum D. Çalışma Usulü E. Görev ve Yetkiler F. Demokrasi Açığı Meselesi VI. Avrupa Birliği Adalet Divanı A. Genel Olarak B. Kurumsal Yapı ve İşleyiş C. Görev ve Yetkiler D. Mahkeme E. Uzman Mahkemeler VII. Avrupa Sayıştayı VIII. Avrupa Merkez Bankası IX. Diğer Kurumlar A. Ekonomik ve Sosyal Komite B. Bölgeler Komitesi C. Avrupa Yatırım Bankası ÜÇÜNCÜ BÖLÜM AVRUPA BİRLİĞİ NİN HUKUK DÜZENİ I. Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları A. Birincil Kaynaklar Kurucu Antlaşmalar Örf ve Adet Hukuku Hukukun Genel İlkeleri B. İkincil Kaynaklar Tüzük Yönerge a. Genel Olarak b. Yönergelerin Ulusal Hukuka Aktarılması XI

5 XII c. Yönergelerin Ulusal Hukuka Hatalı Aktarılması veya Hiç Aktarılmaması aa. Ulusal Hukukun Yönergeye Uygun Yorumlanması bb. Yönergelerin Doğrudan Etkisi cc. Tazminat Talebi Karar Tavsiye ve Görüşler C. Uluslararası Hukuk D. Kaynaklar Arasındaki Hiyerarşi II. Avrupa Birliği Hukukunun Temel Özellikleri A. Birlik Hukukunun Ulusalüstü Özelliği B. Birlik Hukukunun Birliği C. Birlik Hukukunun Özerkliği D. Birlik Hukukunun Üstünlüğü E. Birlik Hukukunun Doğrudan Etkililiği Genel Olarak Birincil Hukuk Hükümlerinin Doğrudan Etkililiği İkincil Hukuk Hükümlerinin Doğrudan Etkililiği III. Avrupa Birliği nde Hukuk Koyma A. Genel Olarak B. Avrupa Birliği ve Üye Devletler Arasındaki Yetki İlişkisi Birliğin Münhasır Yetkisi Paylaşılan Yetki Çerçeve Yetki C. Yetki Bölüşümü ve Kullanımı Bağlamında Önem Arz Eden İlkeler Sınırlı Yetki İlkesi Subsidiarite İlkesi Orantılılık İlkesi D. Hukuk Koyma Usulleri

6 XIII 1. Olağan Yasama Usulü Danışma Usulü Onay Usulü E. Avrupa Birliği Hukukunun Uygulanması Doğrudan Yürütme Dolaylı Yürütme F. Avrupa Birliği Hukukunun Yorumu DÖRDÜNCÜ BÖLÜM YARGISAL KORUNMA I. Genel Olarak II. Yargılama Esasları III. Dava Türleri A. İhlal Davası B. İptal Davası C. Hareketsizlik Davası D. Akit Dışı Sorumluluktan Kaynaklanan Tazminat Davası E. Önkarar Usulü F. Geçici Yargısal Korunma BEŞİNCİ BÖLÜM İÇ PAZAR HUKUKU I. İç Pazar A. Genel Açıklamalar B. İç Pazar Kavramı C. İç Pazara İlişkin Yetkiler D. İç Pazarın Gerçekleştirilmesine Yönelik Araçlar II. Ayrımcılık Yasağı A. Genel Ayrımcılık Yasağı B. Ayrımcılık Yasağı Tedbirleri

7 XIV C. Özel Ayrımcılık Yasağı D. Ters Yönlü Ayrımcılık III. Avrupa Birliği Vatandaşlığı A. Genel Belirlemeler B. Birlik Vatandaşlığı nın Kazanılması ve Kaybedilmesi C. Birlik Vatandaşlığı nın Muhtevası Genel Olarak Serbest Dolaşım Hakkı Diğer Haklar IV. Serbestiler A. Serbestîlere İlişkin Genel Esaslar Genel Belirlemeler Uygulama Alanı Koruma Kapsamı Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu Serbestîlerin Muhatapları B. Malların Serbest Dolaşımı Malların Serbest Dolaşımının Uygulama Alanı a. Maddi Bakımından Uygulama Alanı b. Kişi Bakımından Uygulama Alanı Gümrük Birliği a. Gümrük Vergileri ve Eş Etkili Tedbirlerin Kaldırılması b. Ortak Gümrük Tarifesinin Oluşturulması c. Ayrımcı İç Vergilerin Yasaklanması Miktar Kısıtlamaları ve Eş Etkili Önlemlerin Kaldırılması a. Miktar Kısıtlamaları b. Eş Etkili Önlemler aa. Dassonville Kararı bb. Cassis de Dijon Kararı

8 XV cc. Keck Kararı dd. Diğer İçtihadi Gelişmeler Malların Serbest Dolaşımına Müdahalenin Hukuka Uygunluğu a. Yazılı Hukuka Uygunluk Nedenleri b. Kısıtlamaların Sınırı c. Yazılı Olmayan Kısıtlama Nedenleri d. Kısıtlamaların Temel Haklar Bakımından Hukuka Uygunluğu Ticari Devlet Tekellerinin Yapılandırılması C. İşçilerin Serbest Dolaşımı Genel Olarak İşçilerin Serbest Dolaşımının Uygulama Alanı a. Maddi Bakımdan Uygulama Alanı aa. İşçi Kavramı bb. Sınıraşan Bağlantı cc. Dolaşım Hakları dd. Kamu Yönetiminde İstihdama İlişkin İstisna b. Kişi Bakımından Uygulama Alanı İşçilerin Serbest Dolaşımının İhlali a. Ayrımcılıklar b. Kısıtlamalar İşçilerin Serbest Dolaşımına Yönelik Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu D. İş Kurma Hakkı Genel Olarak İş Kurma Hakkının Uygulama Alanı a. Maddi Bakımdan Uygulama Alanı b. Kişi Bakımından Uygulama Alanı İş Kurma Hakkının Kapsamı İş Kurma Hakkına Yönelik Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu

9 XVI 5. İş Kurma Hakkına İlişkin İkincil Düzenlemeler E. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Genel Olarak Hizmetlerin Serbest Dolaşımının Uygulama Alanı a. Maddi Bakımdan Uygulama Alanı b. Kişi Bakımından Uygulama Alanı Hizmetlerin Serbest Dolaşımının Kapsamı Hizmetlerin Serbest Dolaşımına Yönelik Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu Hizmetlerin Serbest Dolaşımına İlişkin İkincil Düzenlemeler F. Sermayenin Serbest Dolaşımı Genel Olarak Sermayenin Serbest Dolaşımının Uygulama Alanı a. Maddi Bakımdan Uygulama Alanı b. Kişi Bakımından Uygulama Alanı Sermayenin Serbest Dolaşımının Kapsamı Sermayenin Serbest Dolaşımına Yönelik Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu Sermayenin Serbest Dolaşımına İlişkin İkincil Düzenlemeler ALTINCI BÖLÜM ORTAK DIŞ VE GÜVENLİK POLİTİKASI I. Genel Olarak II. Tarihsel Gelişim III. Karar Alma Usulü IV. Araçlar V. Kurumsal Yapı ve Aktörler VI. Finansman ve Yargısal Korunma VII. Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası

10 XVII YEDİNCİ BÖLÜM ÖZGÜRLÜK, GÜVENLİK VE ADALET ALANI I. Genel Olarak II. Tarihsel Gelişim III. Kurumsal Yapı ve Aktörler IV. Araçlar ve Yetki Kuralları V. Sınır Kontrolleri, İltica ve Göç Politikası A. Sınır Kontrolleri B. İltica Politikası C. Göç Politikası VI. Sivil Konularda Adli İşbirliği VII. Cezai Konularda Adli İşbirliği A. Karşılıklı Tanıma ve Hukuki Düzenlemelerin Yaklaştırılması B. Asgari Kurallar C. Suçların Önlenmesi D. Eurojust E. Avrupa Savcılığı Ofisi VIII. Polisiye İşbirliği KAYNAKÇA

Benzer belgeler

Dr. Ahmet M. GÜNEŞ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi AVRUPA BİRLİĞİ ÇEVRE HUKUKU

Dr. Ahmet M. GÜNEŞ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi AVRUPA BİRLİĞİ ÇEVRE HUKUKU İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii İÇİNDEKİLER...ix KISALTMALAR...xxi GİRİŞ...1 Birinci Bölüm AVRUPA BİRLİĞİ