ŞEFFAFLIĞA ÇAĞRI MERKEZİ

Transkript

1 ŞEFFAFLIĞA ÇAĞRI MERKEZİ E.OYA ÖZARSLAN ŞEFFAFLIK DERNEĞİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI DEDEMAN İSTANBUL

2

3 Şeffaflık Derneği Ülkenin demokratik, sosyal ve ekonomik yönden gelişimi için toplumun tüm kesimlerinde şeffaflık, dürüstlük ve hesap verebilirlik ilkelerini hâkim kılma amacını taşır. Faaliyetlerinde kamu, özel sektör, sivil toplum ile ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliğini esas alır. Şeffaflık, açıklık ve hesap verebilirlik ilkelerinin ülkedeki yolsuzluğun panzehiri olduğuna inanarak bu doğrultuda faaliyetlerde bulunmayı hedeflemektedir.

4 Şeffaflık Derneği, yolsuzluğu; sosyal, ekonomik ve politik krizleri besleyen, hukukun üstünlüğü ve demokratik sistemin işleyişini engelleyen, rekabeti ve ekonomik gelişimi imi önleyen, doğal kaynakların doğru kullanımını engelleyen, ve insanları yoksulluk ve sefalete sürükleyen bir olgu olarak görmektedir.

5 Dernek, çalışma prensiplerini Yolsuzluğun temel ve sistemik nedenleri ile mücadele etmek Faaliyetlerinde polisiye bir nitelik taşımamak İsimleri deşifre etmemek Yolsuzluk dosyaları açmamak Tek tek kişi, kurum ve olaylara odaklanmamak üzerine kurmuştur.

6 Uluslararası Şeffaflık Örgütü Transparency International / TI Yolsuzluğun toplumlar üzerindeki yıkıcı etkisini sonlandırmak için insanları dünya çapında güçlü bir koalisyon içinde bir araya getiren, yolsuzlukla mücadeleye liderlik eden küresel bir sivil toplum kuruluşudur.

7 Uluslararası Şeffaflık Örgütü Transparency International / TI 1993 teki kuruluşundan bu yana, yolsuzlukla mücadele hareketine ivme kazandırarak tüm dünyada milyonların yaşamının iyileştirilmesinde yol gösterici rolü üstlenmiştir. 90 dan fazla ülkede kurulmuş ülke kolları ile küresel bir ağ oluşturur. Bu ülke kolları, kendi alanlarında çeşitli yöntemlerle yolsuzlukla mücadele etmektedir.

8 Uluslararası Şeffaflık Örgütü nün Kullandığı Araçlar Yolsuzluk Algılama Endeksi The Corruption Perception Index / CPI Rüşvet Verenler Endeksi The Bribe Payers Index / BPI Küresel Yolsuzluk Barometresi The Global Corruption Barometer / GCB

9 Uluslararası Şeffaflık Örgütü nün Kullandığı Araçlar Küresel Yolsuzluk Raporu The Global Corruption Report / GCR Rüşvete Karşı İş Dünyası Kuralları The Business Principles for Countering Bribery Uluslararası Şeffaflık Örgütü Dürüstlük Taahhütleri TI s Integrity Pacts

10

11 Şeffaflığa Çağrı Merkezi Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu nun Demokrasi ve İnsan Hakları için Avrupa Aracı (DİHAA) Programı çerçevesinde hayata geçirilmektedir. Merkez in bu projedeki doğal partneri Uluslararası Merkez in bu projedeki doğal partneri Uluslararası Şeffaflık Örgütüdür.

12 Şeffaflığa Çağrı Merkezi Amaç yolsuzlukla mücadele konusunda sivil inisiyatif geliştirmektir. Vatandaşların günlük yaşamlarında yolsuzluk karşısında neler yapabilecekleri konusunda bilgi düzeyinin artırılması ve yasal ve kurumsal düzeylerde yolsuzlukla mücadele yaklaşımları ve mekanizmaları hakkında bilincin artırılması hedeflenmektedir.

13 Merkezin rasyoneli Yolsuzlukla mücadele vatandaşlar katıldığında daha etkin olacaktır. Vatandaşla birebir bağlantıda olmak, yolsuzluk pratiklerine ilişkin daha derin bir anlayış geliştirmemizi sağlar. İnsanların deneyimlerinin yansıtılması, yolsuzluk karşıtı girişimlerin meşruiyetini güçlendirir.

14 Uluslararası Şeffaflık Örgütü nün ülke kolları tarafından dünya çapında 56 ülkede uygulanmaktadır. Mavi-Mevcut Merkezler / Sarı-Yakında Açılacaklar / Yeşil-Genel Sekreterlik

15 Bugün itibarıyla 17 ülke kolu daha Şeffaflığa Çağrı Merkezi kurmayı talep etmektedirler. Mavi-Mevcut Merkezler / Sarı-Yakında Açılacaklar / Kırmızı-Açılması Düşünülenler / Yeşil-Genel Sekreterlik

16 Kurulduklarından itibaren Şeffaflığa Çağrı Merkez leri den fazla ilk temas gerçekleştirmiştir. Temas Number Sayısı of Initial Contacts Toplam Total 19,002 65,464 Bilinmeyen Unknown 601 1,098 Erkek Male 10,269 39,393 Kadın Female 7,207 22,216 Number of Temas Initial Contacts Sayısı Toplam Merkezin başlangıcından itibaren 2009 yılı Since start of ALAC operations 2009

17 Tüm merkezlerde yolsuzluk alanları Yargı Mülkiyet Hakları Kamu İhalesi Polis Özel Sektör Denetim / Ruhsat Vergi / Maliye Eğitim İnşaat izinleri Sağlık Politik Parti Özelleştirme Gümrük

18 Şeffaflığa Çağrı Merkezi nin ilgilendiği olaylar İşletme ruhsatı almak gibi küçük vakalardan milyon avroları bulan büyük çaptaki vakalara kadar büyük çeşitlilik göstermektedir.

19 Yetkililerle şirket görevlilerinin gizli anlaşmaları sonucu Yol Güvenliği Teşkilatı ölüme sebebiyet verecek şekilde, reklam panolarının (Billboard) otobana çok yakın yerleştirilmesine izin vermek istedi. Bilgi edinme kanunu kapsamında bu anlaşma metnini halk görmek istedi ancak bu istek reddedildi. Bunun üzerine dava açıldı ve hükümetten soruya sadece cevap vermesi değil aynı zamanda kaynak teşkil edecek dokümanlar ı sağlaması istendi. Bu dava konusunda örnek teşkil ederek bilgi edinme kanunun işlerliğine katkıda bulunmuştur.

20 Çok uluslu büyük bir havagazı şirketi tarafından işletilen havagazı projesinde köylülerden son derece yüksek katkı payı/ aidat istendi. Uluslararası Şeffaflık Örgütü desteğiyle yürütülen kamuoyu bilgilendirme kampanyaları sonucunda havagazı şirketi tarafından istenilen yüksek meblağlı katkı payları hükümet tarafından üstlenildi.

21 Sendika normalde ücretsiz olan sağlık sigortası için ilave bir harç talep etti. Bu uygulama ilçede oldukça yayılarak devam etti. İlçe sakinleri Uluslararası Şeffaflık Örgütü ne başvurdu ve yapılan ikili görüşmeler sonucunda bu uygulama durduruldu.

22 Çevre: Orman bakanlığı on yıllık sistematik ormansızlaştırma/ ormandan yoksun bırakma eyleminden sonrasında, bundan $ lık bir kâr edildiği ortaya çıkarıldı. Arazi: Su, kanalizasyon ve elektrik altyapısı kurulduktan sonra yeniden ıslah edilen $ değerindeki devlet arazisi üzerindeki Toplu Konut Projesi büyük çaplı gizli anlaşmalar yapıldığı iddiasıyla iptal edildi. Karar sonunda bozuldu.

23 Şeffaflığa Çağrı Merkezi, insanların yolsuzluğa karşı kayıtsız olduğu görüşünü reddeder. İnsanlara kullanışlı, güvenilir, geçerli mekanizmalar sağlandığında insanlar yolsuzlukla olan mücadelenin aktif birer parçası olurlar.

24 Şeffaflığa Çağrı Merkezi Faaliyeti Vatandaşlara yolsuzlukla mücadelede aktif bir rol üstlenmelerini sağlamak için bilgi ve bilinç düzeylerini artırarak bu mücadelede yalnız olmadıklarını gösterir. Yolsuzluğa maruz kalan ya da tanık olan bireyleri Yolsuzluğa maruz kalan ya da tanık olan bireyleri yolsuzlukla ilgili şikâyette bulunmak ve şikâyetlerini takip etmelerinde kolaylaştırıcı olarak onları destekler.

25 Şeffaflığa Çağrı Merkezi İşleyişi Yolsuzluğa maruz kalan, tanık olan ve bu iddialarını yetkili makamlara bildirmek isteyen vatandaşlarımıza bilgi, destek ve uzmanlık sunar. Vatandaşlarımıza sahip oldukları haklar, yolsuzluk Vatandaşlarımıza sahip oldukları haklar, yolsuzluk fiillerine karşı koymak için yasal sistemin sunduğu olanaklar ve konuyla ilgili idari merciler hakkında bilgi vererek elini güçlendirir.

26 Başvuranlar, dar gelirlilerden girişimcilere kadar çok değişik kesimlerden olmaktadır. Çoğunlukla başka hiçbir seçeneği olmayan dezavantajlı gruplardan Haklarını aramakta kararlı güçlü bireylere kadar Her kesimden herkes

27

28 Şeffaflığa Çağrı Merkezi ne nasıl ulaşılabilir? Vatandaşlar yolsuzlukla ilgili bildirimde bulunmak ya da merkez faaliyetleri hakkında bilgi almak için; Sabit hatlardan numaralı ücretsiz hattımızı arayarak İnternet sitemiz üzerinden e-formlarını doldurarak Merkezimizi ziyaret ederek bize ulaşabilirler.

29 Şeffaflığa Çağrı Merkezi nin Çalışma Kuralları İsimsiz bildirimlere destek sağlamaz. Yolsuzluk vakalarına ilişkin soruşturma yürütmez. Kişi ya da kurumlara karşı hiçbir biçimde kampanya düzenlemez. Mahkemeye intikal etmiş vakalara destek ve yardım sağlamaz. Kendisine başvuranları mahkemede temsil etmez, onlardan vekâlet almaz.

30 Şeffaflığa Çağrı Merkezi nin Çalışma Kuralları Yolsuzluğa maruz kalan ya da tanık olanlara yasal mevzuat çerçevesinde, sorunların çözülmesi için en iyi şekilde profesyonel destek sağlar, ancak onlar adına dilekçe vb resmi belge düzenlemez. Yasalara göre incelenmesi ve yaptırım uygulanması gereken yolsuzluk vakalarını izler ve gerekli desteği sağlar; ancak yolsuzluk fiilinin işlenip işlenmediğine dair bir belge düzenlemez, suçlamada bulunmaz. Vatandaşların yolsuzlukla mücadele çabalarını uzmanlık ve bilgiyle buluşturarak yolsuzluk vakalarının yetkili otoritelerce tanınmasını sağlar.

31 Şeffaflığa Çağrı Merkezi nin gelecek hedefi nedir? Merkez çalışma süresince Türkiye nin yedi ayrı şehrine çalışma ve tanıtım ziyaretleri yapacaktır. effaflı a Ça rı Merkezi olarak hedefimiz, ziyaret Şeffaflığa Çağrı Merkezi olarak hedefimiz, ziyaret edilecek bu yedi şehirde yedi Merkez daha kurmaktır.

32 YOLSUZLUK VE USULSÜZLÜKLE KARŞILAŞTIĞINIZDA, KİMSELERİ ARAYAMADIĞINIZDA BİZİ ARAYIN