İçindekiler (Detaylı)

Transkript

1 İçindekiler (Detaylı) Önsöz İçindekiler (Özet) İçindekiler (Detaylı) Tablolar Listesi Grafikler Listesi Şekiller Listesi Ayrım I Genel Çerçeve: Temel Kavramlar ve Kuramlar 1 Bölüm 1. Para Tanımı ve Anlamı Paranın İşlevleri Değişim Aracı Olarak Para Hesap Birimi (Değer Ölçütü) Olarak Para Değer Saklama Aracı Olarak Para Paranın Tarihi: Ödeme Sisteminin Gelişimi Antik Çağda Para Tek ve Çift Metal Para Sistemleri 8 Kutu 1.1. Gresham Kanunu: Kötü Para İyi Parayı Kovar! Temsili ve Karşılıksız (İtibari) Para Sistemleri Modern Para Sistemi 11 Kutu 1.2. Banka, Bankacı, Banknot ve Çek Para Arzı ve Parasal Büyüklüklerin Tanımları Ekonomik Faaliyetler, Değişkenler ve Olgular Açısından Paranın Gücü 15 Kutu 1.3. Para, Gelir ve Servet Para, Toplam Fiyat Düzeyi ve Enflasyon Para, Toplam Üretim, Büyüme Hızı ve Ekonomik Trend Para ve Faiz Oranları Para, Kamu Maliyesi, Bütçe Açıkları ve Finansmanı 21 Kutu 1.4. Finansal ve Fiziksel Aktiflerin Likiditesi 23 Kaynaklar (1) Bölüme Ek: Gelir ve Üretim Hesaplamaları, Fiyat Göstergeleri ve Döngüler 25 E1.1. Gelir 25 E1.2. Üretim 28 E Üretim Sektörleri 28 E Üretim Açıkları ve Kapasitesi 28 E Sanayi Üretiminin Ölçülmesi 28 E1.3. Fiyat Ölçütleri, Enflasyon ve Beklenen Enflasyon 29 E Enflasyon, Deflasyon ve Fiyatlar Genel Düzeyi 29 E Fiyat Endeksleri 29 E Endeksler ve Deflatörlerin Fark ve Üstünlükleri 30 E Fiyat Endekslerini Hesaplama Yöntemleri 31 E Beklenen Enflasyon Reel Faiz Oranları ve Fisher Denklemi 33 E1.4. Nominal ve Reel Büyüklüklerin Farkı 35 E1.5. Ekonomik Döngüler 35 Bölüm 2. Finans Sisteminin Genel Görünümü Oyuncular ve Oyunun Amacı: Finansman Gereksinimi ve Karşılanması Fon Fazlası ve Fon Açığı Olanlar Tasarruf ve Yatırım 41 Kutu 2.1. Ekonomiler Arası Gelişmişlik Farklılıkları ve Fon Açığı Olanların Değişen Profili 42 Kutu 2.2. Yatırımın Farklı Anlamları 43

2 Fon Transferi Süreci: Finansal Sistemin Temel Fonksiyonu 48 Kutu 2.3. Sistem Yaklaşımı Çerçevesinde Finansal Sistem Oyun Alanı: Finansal Piyasalar Para ve Sermaye Piyasaları Birincil ve İkincil Piyasalar Örgütlü ve Örgütsüz Piyasalar Profesyonel Oyuncular: Finansal Aracılar Dolaylı Finansmanın Avantajları Mevduat Toplayan Kuruluşlar Mevduat Toplamayan Kuruluşlar Oyun Araçları: Finansal Araçlar Para Piyasası Araçları Sermaye Piyasası Araçları Oyunun Kuralları ve Hakemler: Finansal Düzenleme ve Denetleme Deplasmanda Oynamak: Uluslararası Finansal Sistem 64 Kaynaklar (2) 64 Ayrım II Finansın Temelleri: Kavramlar ve Kuramlar 67 Bölüm 3. Finansın Temel Kavramları Paranın Maliyeti: Faiz Oranları, Kar Payı, Sermaye Kazancı ve Getiri Paranın Maliyetini Etkileyen Unsurlar: Ödünç Verilebilir Fonlar Kuramı nın Temelleri Faiz Oranları ve Getiri Oranları Arasındaki Fark Aktif Talebi ve Aktif Talebi Fonksiyonu 73 Kaynaklar (3) 75 Bölüm 4. Risk ve Getiri: Finansal Kararlarda Tercih Sorunu Olasılık Dağılımı: Olmak ya da Olmamak Beklenen Getiri Oranı ve Risk Beklenen Getirinin Ölçülmesi: Ağırlıklı Ortalama Riskin Ölçülmesi: Standart Sapma 82 Kutu 4.1. Normal Dağılım İçin Olasılık Alanları ve Çan Eğrisi Riskten Kaçınma ve Gerekli Getiri Portföyün Riski ve Getirisi: Sermaye Aktif Fiyatlama Modeli nin Temelleri 88 Kutu 4.2. Bireysel ve Kurumsal Yatırımcılar İçin Portföyün Anlamı Kovaryans ve Korelasyon Katsayısı İki Aktiften Oluşan Portföyde Riskin ve Getirinin Ölçülmesi İki Aktiften Oluşan Portföyde Beklenen Getiri İki Aktiften Oluşan Portföyün Riski Risk, Kovaryans ve Korelasyon Çok Aktifli Portföylerde Risk ve Getiri Risksiz Aktifin Portföye Eklenmesi Piyasa Portföyü ve Ayırma Teoremi Sermaye Piyasası Doğrusu Münferit Menkuller İçin Risk ve Beklenen Getiri Beta Menkul Piyasa Doğrusu Sistematik ve Sistematik Olmayan Risk 103 Kaynaklar (4) 106 Bölüm 5. Faiz Oranları Faiz Oranının Tanımı ve Ölçümü Borçlanma Araçları Kredilerde Faiz Oranı, Şimdiki Değer ve Gelecek Değer Tek Dönemli Basit Kredi Çok Dönemli Basit Kredi Sabit Faiz Durumu 111

3 Değişken Faiz Durumu Faiz Geliri Üzerinden Vergi Alınması Durumu Sabit Ödemeli Krediler Tahvillerin Fiyatı ve Net Hasılası İskontolu Tahviller Kuponlu Tahviller Tahvillerde Faiz Oranlarının Alternatif Ölçütleri Cari Kazanç İskonto Temelinde Kazanç Tahvillerde Toplam Getiri veya Getiri Oranı Nominal ve Reel Faiz Oranları 116 Kaynaklar (5) 117 Bölüm 6. Faiz Oranlarının Davranışlarının Açıklanması Ödünç Verilebilir Fonlar Teorisi: Tahvil Piyasası Yaklaşımı Tahvil Talep Eğrisinin Türetilmesi Tahvil Arz Eğrisinin Türetilmesi Tahvil Piyasasında Arz ve Talep Tahvil Piyasası ve Ödünç Verilebilir Fonlar Piyasası Arasındaki İlişki Tahvil Talebi Eğrisinin Yer Değiştirmesine Yol Açan Unsurlar Tahvil Arzı Eğrisinin Yer Değiştirmesine Yol Açan Unsurlar Faiz Oranının Davranışının Analizi İçin Tahvil Piyasasının Kullanımı Beklenen Enflasyon Oranı ve Fisher Etkisi Ekonomik Döngülerin Etkisi Likidite Tercihi Teorisi: Para Piyasası Yaklaşımı Likidite Tercihi Modelinde Servetin Rolü Para Talebi ve Para Talebi Eğrisi Para Arzı Eğrisi Faiz Oranı ve Para Piyasası Dengesinin Belirlenmesi Likidite Tercihi Teorisinde Faiz Oranı Değişmeleri Para Arzı ve Faiz Oranları Arasındaki İlişki 133 Kaynaklar (6) 134 Bölüm 7. Faiz Oranlarının Risk ve Vade Yapısı Faiz Oranlarının Risk Yapısı Risk ve Faiz Oranları Arasındaki İlişki Risk Priminin Teorik Açıklaması 136 Kutu 7.1. Tahvil Değerleme Sistemi Faiz Oranlarının Likidite Yapısı Likidite ve Faiz Oranları Arasındaki İlişki Likidite Priminin Teorik Açıklaması Faiz Oranlarının Vergi Yapısı Vergi Oranları ile Faiz Oranları Arasındaki İlişki Vergi Priminin Teorik Açıklaması Faiz Oranlarının Vade Yapısı Beklentiler Hipotezi Bölümlenmiş Piyasalar Teorisi Tercih Edilen Ortam ve Likidite Primi Teorileri Gelecekteki Kısa Dönemli Faiz Oranlarının ve Ekonomik Koşulların Tahmin Edicileri Olarak Kazanç Eğrileri 145 Kutu 7.2. Risk Türleri 147 Kaynaklar (7) 148 Bölüm 8. Hisse Senedi Değerlemesi: Rasyonel Beklentiler Teorisi ve Etkin Piyasalar Hipotezi Hisse Senedinin Fiyatının Hesaplanması Tek Dönemli Değerleme Modeli Genelleştirilmiş (Çok Dönemli) Kar payı Değerleme Modeli Gordon Büyüme Modeli Aktif Fiyatları Piyasada Nasıl Belirlenir? 151

4 8.2. Rasyonel Beklentiler Teorisi Alternatif Beklenti Yaklaşımları Optimal Kestirimler ve Rasyonel Beklentiler Optimal Kestirimler Optimal Kestirimler Olarak Rasyonel Beklentiler Beklentilerin Rasyonel Olmamasının Nedenleri Beklenti Davranışına Rasyonel Beklentilerin Yansımaları Etkin Piyasa Hipotezi: Finansal Piyasalarda Rasyonel Beklentiler Etkin Piyasa Hipotezi Etkin Piyasa Hipotezinin Daha Baskın Bir Türü Etkin Piyasa Hipotezinin İspat Edilmesi Hipotezin Lehindeki Kanıtlar Hipotezin Aleyhindeki Kanıtlar Etkin Piyasa Hipotezinin Genel Bir Değerlendirmesi 157 Kaynaklar (8) 158 Ayrım III Finansal Aracılar: Yapıları, İşleyişleri ve Yönetimleri 159 Bölüm 9. Finansal Aracılığın Ekonomik Analizi ve Aracılı Finansmanın Fon Transferi Sürecindeki Önemi Ekonomik Faaliyetlerin Dışsal Finansmanı İşlem Maliyetleri ve Finansal Yapı Dolaylı (Aracılı) Finansmanın Yararları İşlem Maliyeti Türleri ve Bunları Azaltma Yöntemleri Orantısız Bilgilenmenin Yol Açacağı Riskin Düşürülmesi Orantısız Bilgilenme, Yanlış Seçim ve Ahlaki Tehlike Sorunları Orantısız Bilgilenme ve Limonlar Sorunu Yanlış Seçim ve Finansal Yapı Yanlış Seçim Sorununun Çözümüne Yardım Eden Araçlar Bilginin Özel Şirketlerce Üretimi ve Satışı Finansal Aracılık Teminatlar ve Net Değer Ahlaki Tehlike ve Borçlanma ile Öz Kaynak Finansmanı Arasındaki Tercih Ahlaki Tehlike ve Bürokratik Davranış Teorisi İşveren Temsilcisi Sorunun Çözümüne Yardım Eden Araçlar Bilginin Özel Şirketlerce Üretimi ve Satışı Finansal Aracılık Borçlanma Anlaşmaları Ahlaki Tehlike ve Borç Piyasaları Ahlaki Tehlike Sorununun Çözümüne Yardım Eden Araçlar Kışkırtıcı Dürtülerle Uyumlu Net Değer Sınırlandırıcı Taahhütlerin Konulması, İzlenmesi ve Uygulanması Finansal Aracılık 168 Kaynaklar (9) 169 Bölüm 10. Finansal Aracıların İşleyişinin ve Yönetiminin Temelleri Bir Şirket Olarak Finansal Aracı Kaynak-Kullanım Esasları Amaç Fonksiyonları Finansal Aracıların Diğer Şirketlerden Farkları Bilanço Yapısı Farkları Bilanço Yönetimi Farkları Finansal Aracıların Öncelikli Görevleri Finansal Aracıların Aktif Pasif Yönetiminin Temelleri Gelir veya Kullanım Boyutu Gider veya Kaynak Boyutu 181

5 Aracıların Optimal Sermaye Yapıları Finansal Risk ve Kaldıraç Finansal Aracıların Ücret Temelli Hizmetleri Temel Aracılık Faaliyetlerinden Alınan Ücretler Hizmetlerden Alınan Ücretler İşlemlere Dayalı Hizmet Ücretleri Komisyonculuk Hizmetleri Finansal Aracıların Karlılıkları 187 Kaynaklar (10) 189 Bölüm 11. Bankacılık Sektörünün Genel Görünümü ve Düzenlemeler Dünyada ve Türkiye de Bankacılığın Gelişimi Dünyada Bankacılık Türkiye de Bankacılık Osmanlı Döneminde Bankacılık Cumhuriyet Döneminde Bankacılık 200 Kutu Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Bankacılık Sisteminin Parçaları Mevduat Bankaları: Ticari Bankalar Mevduat Toplamayan Bankalar: Yatırım ve Kalkınma Bankaları Banka Ölçekleri Ölçek ve Ölçek Ekonomileri Ölçekleri Belirleme Kriterleri Türk Bankacılık Sektöründe Ölçekler Bankacılık Sistemleri Bireysel ve Kurumsal Bankacılık Evrensel Bankacılık ve Anglosakson Bankacılığı Özel Bankacılık ve Kamu Bankacılığı Holding Bankacılığı Türk Bankacılık Sektörü Türk Bankacılık Sektörünün Ekonomideki ve Finans Sistemindeki Yeri 220 Kutu Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Türk Bankacılık Sektörünün Temel Özellikleri Türkiye de Ticari Bankacılık Alt Sektörü Türk Bankacılık Sektöründe Performans ve Sermaye Yeterliliği Piyasa Yapısı ve Rekabet Şartları Elektronik Bankacılık Faaliyetleri Türkiye de Bankacılık Sisteminin Denetimi ve Düzenlemeler Türkiye de Bankacılık Düzenlemelerinin Geçmişi Son Dönemde Yapılan Bankacılık Düzenlemelerinin Kapsamı Türkiye de Bankacılığın Gözetimi ve Denetiminden Sorumlu Kurumlar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu (TSMF) Bankacılık Sisteminde Destek Hizmeti Veren Kuruluşlar Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. (BKM) Bankalararası Takas Odaları Merkezi (BTOM) 249 Kutu Türkiye de Çek Takasının Tarihi Gelişimi Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. (KKB) Türkiye de Kredi Kayıt Hizmetlerinin Gelişimi KKB Kredi Referans Sistemi KBB nin Üyelerine Verdiği Hizmetler 253 Kaynaklar (11) 253 Bölüm 12. Ticari Bankacılık Ticari Banka Bilançosunun Temel Unsurları Ticari Bankaların Fon Kaynakları: Pasifler Mevduatlar 256 Kutu Niteliklerine Göre Mevduatlar 258

6 Mevduat Dışı Kaynaklar 259 Kutu Sendikasyon Kredileri Ticari Bankanın Fon Kullanımları: Aktifler Nakit Değerler Krediler Bir Ticari Bankanın Temel Operasyonları 262 Kutu Plasman ve Yatırım Kavramlarının Ayrımı Ticari Bankalarda Aktif ve Pasif Yönetimi Likidite ve Nakit Yönetimi Nakit Yönetimi Baumol Modeli Miller ve Orr Modeli Likidite Yönetimi ve Karşılıkların Rolü Ticari Bankalarda Başarısızlıktan Korunma Aktif Yönetimi Pasif Yönetimi Kredi Yönetiminin Temelleri Kredi Yönetimi Yöntemleri Eleme ve İzleme Uzun Dönemli Müşteri İlişkileri Kredi Teminatları Kredi Tayınlaması Ticari Bankalarda Kredi İşlemleri Kredilendirme Süreci Bilgi ve Kredi Standartları C nin Analizi Kredi Sözleşmeleri Kredilendirme Sürecinin Sayısal Analizi Banka Kredisi Türleri İtfa Edilen Krediler Üzerine Eklenen Kredi İskonto Faizli Krediler Kredi Kayıpları Kredi Portföyünün Çeşitlendirilmesi ve Banka Sermayesinin Yetersizliği Kredi Korelasyonu ve Sermaye Yeterliliği 295 Kaynaklar (12) 295 Bölüm 13. Ticari Bankacılıkta Aktif Pasif Yönetimi Teknikleri Banka Karlılığının Yönetimi Kaldıraç Oranları Devir Hızı Oranları Karlılık Oranları Oranlar Arasındaki İlişkiler Oran Analizinin Sınırları Geleneksel Aktif Pasif Yönetimi Teknikleri CAMEL Yaklaşımı Sermaye Yeterliliği Aktif Kalitesi Yönetim Kalitesi Kazanç Oranı Likidite Başabaş Noktası Analizi Kaynak Maliyeti Analizi Kaldıraç, Karlılık ve Risk Marjinal Borç Maliyeti Analizi Öz Kaynak Maliyeti Çağdaş Aktif Pasif Yönetimi Teknikleri Açık ve Açık Yönetimi Net Faiz Marjı ve Getiri Üzerindeki Etkilerin Analizi: Varyans Analizi Faiz Oranı Karışım Analizi 315

7 Varyans Analizi Süre Analizi Sürenin Hesaplanması Fiyat Esnekliği Süre ve Esneklik Arasındaki İlişki Süre Analizinin Temel Varsayımları ve Bunlara Yönelik Eleştiriler Banka Aktif Pasif Yönetiminde Süre 320 Kaynaklar (13) 322 Bölüm 14. İslami Bankacılık ve Özel Finans Kurumları İslami Bankacılığın Gelişimi İslami Bankacılığın Temel Prensipleri İslami Bankacılığın Yönetsel Esasları İslami Bankacılığın Statüsü 328 Kutu İslami Yatırım Fonları Türkiye de İslami Bankacılık Uygulaması: Özel Finans Kurumları Türkiye de İslami Bankacılığın Doğuşu ve Gelişimi Özel Finans Kurumlarının Bilanço Yapıları Fon Kaynakları Cari Hesaplar Katılma Hesapları 334 Kutu Özel Finans Kurumları Güvence Fonu Toplanan Fonların Kullandırılması Cari Hesaplarda Biriken Fonların Kullandırılması Katılma Hesaplarında Biriken Fonların Kullandırılması Kar ve Zarara Katılma Hesaplarının İşleyişi 339 Kutu Özel Finans Kurumları Birliği (ÖFKBİR) 342 Kaynaklar (14) 343 Bölüm 15. Yatırım ve Kalkınma Bankacılığı Türkiye de Yatırım ve Kalkınma Bankalarının Gelişimi Yatırım Bankaları ve Yatırım Bankacılığı Yatırım Bankacılığı Türleri Yatırım Bankacılığı Faaliyetleri Halka Arza Aracılık Halka Arza Aracılık Süreci Halka Arz İşlemlerinde Dağıtım Kanalları ve Fiyatlandırma Yatırım Bankalarının Hizmeti ve Risk Almanın Maliyeti Yeşil Ayakkabı Opsiyonu Yeni Menkul Değerlere Yatırım Birleşmeler ve Devralmalar Piyasa Yapıcılık ve Menkul Değer Ticareti Yatırım Bankalarının Bilanço Yapıları Kalkınma Bankaları ve Kalkınma Bankacılığı 356 Kutu Proje ve Program Kredileri Kalkınma Bankalarının Fonksiyonları Tasarrufların Hareketli Kılınması ve Sürdürülebilirlik Kalkınma Bankalarının Bilanço Yapıları Çok Uluslu Kalkınma Bankaları 362 Kutu Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Türkiye de Yatırım ve Kalkınma Bankacılığı Sektörünün 365 Kısa Bir Değerlendirmesi Kaynaklar (15) 367 Bölüm 16. Sigortacılık: Sigorta Şirketleri ve Emeklilik Fonları Sigortacılığın Dünyada ve Türkiye de Gelişimi Sigorta ve Sigorta Şirketlerinin Toplumsal ve Ekonomik Yararları Sigortacılıkta Risk ve Getiri Sigorta Şirketlerinin Bilanço Yapıları ve Özellikleri 375

8 Sigorta Şirketlerinin Bilanço Kalemleri Aktifler Pasifler Hayat ve Hayat Dışı Sigorta Şirketlerinin Finansal Farklılıkları Sigorta Şirketlerine Has Finansal Özellikler Hayat Sigortası Şirketleri Hayat Sigortası Poliçeleri Ömür Boyu Süren Hayat Sigortası Poliçeleri Dönemsel Hayat Sigortası Poliçeleri Evrensel Hayat Sigortası Poliçeleri Emeklilik Ağırlıklı Hayat Sigortası Poliçeleri: Yıllık Ödemeler Sabit Dönemli Yıllık Ödemeler Yıllık Hayat Ödemeleri Sağlık Sigortası Poliçeleri 387 Kutu Teknik ve Mali Karlar Mal ve Sorumluluk Sigortası Şirketleri Mal ve Sorumluluk Sigortalarında Prim Hesabı Mal ve Sorumluluk Sigortası Poliçeleri Kara Sigortaları Kara Sigortaları Yangın Sigortaları Nakliyat (Taşımacılık) Sigortaları Kaza Sigortaları Tarım Sigortaları Deniz Sigortaları Hava Sigortaları Bireysel Emeklilik Sistemi ve Emeklilik Fonları Emeklilik Fonlarının Rolleri Emeklilik Geliri ve Bunun Riskleri Vergilerden Korunmakta Bir Araç Olarak Emeklilik Fonları Finansal Derinleşme Aracı Olarak Emeklilik Fonları Batıda Uygulanan Emeklilik Planları Tanımlanmış Yarar Planları Tanımlanmış Katkı Planları Diğer Emeklilik Planları Standart Emeklilik Planlarının Riskleri Türkiye deki Bireysel Emeklilik Sistemi ve Emeklilik Fonları Uygulaması Bireysel Emeklilik Şirketleri ve Aracıları Bireysel ve Grup Emeklilik Sözleşmeleri ve Emeklilik Planları 403 Kutu Emeklilik Gözetim Merkezi A.Ş. (EGM) Emeklilik Yatırım Fonları Katılımcıların Hak ve Yükümlülükleri Emeklilik Fonlarının Finansal Yönetimi Pasiflerin Yönetimi Aktiflerin Yönetimi Sigortacıların Sigortası: Reasürans Şirketleri Reasürans Gereksinimi Reasüransın İşleyiş Mekanizması Reasürans Kullanımı Tazminat Maliyetlerinin İstikrarı Poliçe Düzenleme Esnekliği ve Kapasitesi Finansman Teknik ve Diğer Destek Reasürans Yöntemleri Anlaşmalı Reasürans İhtiyari Reasüranslar İhtiyari Zorunluluk Reasüransları Reasürans Havuzları Reasürans Türleri Kota Payı Reasürans İhtiyati (Eksedan) Reasürans 417

9 Aşırı Hasar Reasüransı Her Risk Temelinde Her Olay Temelinde Aşırı Hasar Oranı Reasüransları Prim Değerlemesi ve Poliçe Düzenleme Orantılı Reasürans Primleri Orantısız Reasürans Primleri Yakıcı Maliyet Oranları Hasara Göre Risk Belirlenmesi Özel Poliçe Düzenleme Bedelleri Reasürans Piyasası Dünya Reasürans Piyasası 423 Kutu Lloyd s Türk Reasürans Piyasası Reasürans Programlarının Düzenlenmesi Mal Motor ve Sorumluluk Denizcilik ve Havacılık Hayat Sigortaları ve Emeklilik Finansal Reasürans Reasürans Şirketlerinin Bilanço Yapıları Sigorta Şirketlerinin Dağıtım Kanalları Doğrudan Pazarlama Kanalları Doğrudan Posta Olası Müşterileri Seçme Acenteler Birlikler Dolaylı Pazarlama Kanalları Sigorta Komisyoncuları (Broker lar) Yarı Zamanlı Acenteler Eve Hizmet Veren Acenteler Hayat Sigortacılığında Dağıtım Kanalları Satış Programları 434 Kutu Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği (TSRŞB) 434 Kaynaklar (16) 435 Bölüm 17. Finansman Şirketleri Finansman Şirketlerinin Aktif ve Pasif Kompozisyonları Ticari Finansman Şirketleri Finansal Kiralama Şirketleri Finansal Kiralamanın Tanımı ve Finansal Kiralamaya Konu Olan Mallar Dünya da ve Türkiye de Finansal Kiralamanın Gelişimi Finansal Kiralamanın Türleri Uygulama Açısından Genel Ayrım Türkiye de Finansal Kiralama Türleri 443 Kutu Finansal Kiralama Taksitli Satış Ayrımı Finansal Kiralamanın Temel Faydaları Faktoring Şirketleri Faktoringin Tanımı 449 Kutu Uluslararası Faktoring Yöntemleri Dünyada ve Türkiye de Faktoringin Gelişimi Faktoring Türleri Faktoringin Temel Yararları Forfaiting Şirketleri Forfaiting in Tanımı ve Konusu Forfaitingin Dünya da ve Türkiye deki Gelişimi Forfaitingin Türleri Forfaitingin Temel Yararları Tüketici Finansman Şirketleri Tüketici Finansmanının Tanımı ve Konusu 462

10 Tüketici Finansman Şirketlerinin Dünyada ve Türkiye de Gelişimi Tüketici Finansmanı Türleri Tüketici Finansman Şirketlerinin Temel Yararları 464 Kutu İpoteğe Dayalı Konut Finansmanı ve İpotek Şirketleri 466 Kaynaklar (17) 467 Bölüm 18. Sermaye Piyasası Aracıları Aracı Kurumlar Aracı Kurumların Faaliyetleri Aracı Kurumların Örgüt Yapıları: Merkez ve Merkez Dışı Birimleri Aracı Kurumların Bilanço Yapıları Yatırım Fonları Yatırım Fonlarının Unsurları Yatırım Fonlarının Sınıflandırılması Yatırım Fonlarının Performansları Sharpe Endeksi Treynor Endeksi Jensen in Alfa sı Risk Uyumlu Yatırım Fonu Performansı Türkiye de Yatırım Fonları Yatırım Fonlarının Yasal Boyutu Türkiye de Yatırım Fonu Kurabilecek Taraflar Türkiye deki Yatırım Fonu Türleri Yatırım Fonu Katılma Belgeleri Yatırım Fonlarının Yönetim İlkeleri Yatırım Fonlarının Sağladığı Yararlar 489 Kutu Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği (TSPAKB) Yatırım Ortaklıkları Yatırım Ortaklığı Türleri Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Özel Durumlar Portföy Yönetim Şirketleri Portföy Yönetim Şirketleri 495 Kaynaklar (18) 497 Ayrım IV Finansal Piyasalar ve Araçlar 499 Bölüm 19. Para Piyasaları ve Para Piyasası Araçları Para Piyasalarının Gelişimi Para Piyasalarının Ekonomik Fonksiyonları Para Piyasası Araçları Hazine Bonoları Finansman Bonoları Repo ve Ters Repo Sözleşmeleri Türkiye de Para Piyasalarının Yapısı ve İşleyişi TCMB Bünyesindeki Para Piyasaları: Örgütlü Piyasa TCMB Bankalararası Para Piyasası 508 Kutu TCMB Bankalararası Para Piyasası nın Doğuşu ve Gelişimi Piyasa Katılımcılarının Yerine Getirmesi Gereken Koşullar Piyasada Gerçekleştirilen İşlemlerin Türleri 510 Kutu Elektronik Fon Transfer Sistemi (EFT) ve Elektronik Menkul Kıymet Transfer Sistemi (EMKT) Para Piyasası İşlemleri İçin Aranan Teminatlar TCMB Bankalararası Para Piyasasının İşleyişi TCMB Açık Piyasa ve Açık Piyasa İşlemleri 517 Kutu TCMB Açık Piyasa İşlemlerinin Yasal Dayanağı: 1211 sayılı TCMB Kanunu nun 52 ve 56. Maddeleri Piyasa Katılımcılarının Yerine Getirmesi Gereken Koşullar 518

11 Piyasada Gerçekleştirilen İşlemlerin Türleri Açık Piyasa İşlemleri İçin Aranan Teminatlar 520 Kutu Repo İşlemlerine Teminat Olacak Menkul Kıymetlerin Minimum Değerleri Koşulunun Hesabı Açık Piyasanın İşleyişi TCMB Döviz ve Efektif Piyasası 525 Kutu TCMB nin Gösterge Niteliğindeki Kurları Belirlemesi TCMB Döviz ve Efektif Piyasası nda Alt Piyasalar TCMB Döviz ve Efektif Piyasası nın İşleyişi Örgütsüz Para Piyasaları Bankalararası Para Piyasası Bankalararası Döviz Piyasası Serbest Döviz Piyasası Para Piyasalarının Başlıca Katılımcıları Ticari Bankalar Özel Finans Kurumları Aracı Kurumlar Yetkili Müesseseler Devlet: Hazine ve Yerel Yönetimler Merkez Bankası 535 Kutu Farklı Ülke Uygulamalarında Diğer Para Piyasası Katılımcıları 536 Kaynaklar (19) 536 Bölüm 20. Sermaye Piyasaları ve Sermaye Piyasası Aracıları Dünyada ve Türkiye de Sermaye Piyasalarının ve Borsaların Gelişimi Menkul Değer Borsalarının Ekonomik Fonksiyonları Borsa Sistemleri Sürekli Müzayede Sistemi Serbest Pazarlık Sistemi Merkezi ve Ademi Merkezi Borsa Sistemleri Bilgisayarlı Sistem Borsa Emirleri Genel Anlamda Borsa Emirlerinin Sınıflandırılması İMKB de Uygulanan Borsa Emirleri Sermaye Piyasası Araçları Hisse Senetleri ve Türleri Tahviller ve Türleri Diğer Sermaye Piyasası Araçları Türkiye de Sermaye Piyasalarının Yapısı ve İşleyişi İ.M.K.B. de Piyasalar ve Pazarlar: Örgütlü Piyasa İMKB Hisse Senetleri Piyasası 553 Kutu İMKB Hisse Senetleri Piyasası Endeksleri ve Hesaplanması 555 Kutu Takas ve Saklama: İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.(TAKASBANK) İMKB Tahvil ve Bono Piyasası 558 Kutu İMKB Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) Endeksleri İMKB Uluslararası Pazar İMKB Vadeli İşlemler Piyasası Bankalararası Tahvil Piyasası: Örgütsüz Piyasa 564 Kutu İMKB de Veri Dağıtımı ve Veri Dağıtımı Firmaları Türkiye de Sermaye Piyasası Aracıları 564 Kutu Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) 568 Kaynaklar (20) 570 Bölüm 21. Türev Ürünler Piyasası ve Riskten Korunma Türev Ürün Piyasalarının Gelişimi Forward ve Future Piyasaları Spot, Forward ve Future Sözleşmelerin Tanımlanması Forward ve Future Piyasaların Kullanım Amaçları Hisse Senedi Portföylerindeki Sistematik Riskin Azaltılması Fon Maliyetlerinin Garanti Altına Alınması 576

12 Sabit Faizli Kredilerin Fonlanması Uluslararası Faiz Oranı Farklılıklarından Kar Sağlamak Bilançoların Riskten Korunması Forward Sözleşmelerle Faiz Oranı Riskinden Korunma Forward Faiz Oranı Anlaşmaları Forward Sözleşmelerle Döviz Riskinden Korunma Doğrudan Forward Döviz Alım Satımı Faiz Arbitrajı Kurun Sabitleştirilmesi Future Sözleşmelerle Faiz Oranı Riskinden Korunma Risk ve Getiri Üzerinde Riski Önlemenin Etkileri Futures Sözleşmelerle Döviz Riskinden Korunma Future Sözleşmelerle Kredi Riskinden Korunma Future Sözleşmelerin Fiyatlaması Opsiyon Piyasaları Opsiyon Terminolojisi Opsiyon Priminin Belirlenmesi Faiz Oranı Riskine Karşı Opsiyon Stratejileri Yalın Stratejiler Örtülü Stratejiler Tavan, Taban ve Bunların Birlikte Belirlenmesi (Yaka) Faiz Oranı Opsiyonları ile Sabit Getirili Menkul Değerler Opsiyonlarının Karşılaştırılması Opsiyonlarda Sözleşme Sayısının Hesaplanması Opsiyon Fiyatlaması İki Terimli (Binom) Fiyatlama Modeli Black Scholes Opsiyon Fiyatlama Modeli Sona Ermekteki Call Opsiyonların Fiyatlandırılması Sıfır Kullanım Fiyatı ve Vadeye Kadar Sonsuz Zamanla Bir Call Opsiyonun Fiyatlandırılması Black Scholes Opsiyon Fiyatlama Modeli Put Opsiyonların Fiyatlandırılması Opsiyonlarla Riskten Korunma Riski Önlemede Fiyat Duyarlılığı Swap Piyasası Döviz Swapları Faiz Swapları 613 Kaynaklar (21) Bölüme Ek: Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. 616 E21.1. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası nın Amaçları 617 Kutu E21.1. Türkiye de Ticaret Borsaları ve İzmir Ticaret Borsası 617 E21.2. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası nda Piyasa Yapısı 618 E21.3. İşlem Sistemi 618 E21.4. Borsada Seans Saatleri 618 E21.5. Takas İşlemleri ve Takas Merkezi 618 E21.6. Garanti Fonu Uygulaması 619 Bölüm 22. Altın ve Kıymetli Maden Piyasaları Altın Piyasaları: Arz Talep Yapısı ve Fiyat Oluşumu Dünya Piyasalarında Talep Endüstriyel Altın Talebi Tasarruf ve Yatırım Amaçlı Talep Merkez Bankalarının Altın Talebi Dünya Piyasalarında Arz Dünya Altın Fiyatları Türkiye de Altın Arzı, Talebi ve Fiyat Oluşumu Türkiye de Altın Talebi Türkiye de Altın Arzı İstanbul Altın Borsası (İ.A.B.) 631

13 İ.A.B. Altın Piyasası Gümüş Piyasaları: Arz Talep Yapısı ve Fiyat Oluşumu Dünya Gümüş Talebi Dünya Gümüş Arzı Fiyatlar ve Fiyat Oluşumu Gümüşte Forward İşlemler Türkiye de Gümüş Piyasası Türkiye de Gümüş Arzı ve Talebi Türkiye de Örgütsüz ve Örgütlü Gümüş Piyasaları Platin Piyasaları Platin Arzı, Talebi ve Fiyatları Türkiye de Platin Piyasası Vadeli Kıymetli Maden Piyasaları Vadeli Altın Piyasaları İ.A.B. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası 640 Kutu Altın Rafinerileri 642 Kaynaklar (22) 642 Ayrım V Uluslararası Finansal Sistem 643 Bölüm 23. Döviz Kurları ve Yurtdışı Finansal Yatırımlar Temel Kavramlar ve Tanımlamalar Paranın Değer Kazanması ve Kaybetmesi Paranın Değer Kazanması Paranın Değer Kaybetmesi Yabancı Bir Ülkede Yatırım Yapmaktan Beklenen Getirinin Ölçülmesi Döviz Kurlarının Belirlenmesi Geleneksel Döviz Kuru Modeli Faiz Oranı Paritesi Aktif Modeli Yabancı Aktiflerin Beklenen Getiri Eğrisinin Türetilmesi Ulusal Aktiflerin Beklenen Getiri Eğrisi Döviz Piyasasında Denge Kısa Dönemde Döviz Kurlarını Etkileyen Unsurlar Doğrudan Etkisi Olan Unsurlar Dolaylı Etkisi Olan Unsurlar: Uzun Dönem Döviz Kurunun Belirlenmesi Döviz Kurunun Davranışını Açıklamakta Aktif Modelinin Kullanılması 655 Kaynaklar (23) 658 Bölüm 24. Uluslararası Finans Piyasaları Uluslararası Para Piyasası Sendikasyon Kredileri Euro-Ticari Kağıtlar Kağıt Yayınlama İmkanları Taahhüt Edilmiş İmkanlara Karşı Destekleme İmkanları Uluslararası Tahvil Piyasası Düz Tahviller Değişken Oranlı Tahviller Hisse Senedi Bağlantılı Tahviller Euro-tahviller Uluslararası Hisse Senedi Piyasası Alternatif Ticaret Süreçleri Uluslararası Hisse Senedi Piyasası Kapitalizasyonu Dünyanın En Büyük Hisse Senedi Piyasaları Avrupa Hisse Senedi Piyasaları Yükselen Ekonomilerde Hisse Senedi Piyasaları 665 Kutu Uluslararası Finans Kurumu Çifte Listeleme, Takas ve Saklama 666

14 Uluslararası Piyasa Endeksleri 666 Kaynaklar (24) 666 Bölüm 25. Uluslararası Bankacılık Ulusal Bankaların Yurtdışı Faaliyetleri Uluslararası Ticari Bankacılık Uluslararası Ticari Bankacılıkta Bağlantı Türleri Temsilcilikler Muhabir Bankalar Acenteler Şubeler İştirakler ve Bağlı Kuruluşlar Konsorsiyumlar ve Ortak Girişimler Kıyı Bankacılığı Uluslararası Ticari Bankacılık İşlemleri Geleneksel Bankacılık İşlemleri Modern Bankacılık İşlemleri Uluslararası Sermaye Standartları Uluslararası Kredilendirme Uluslararası Banka Kredilerinin Kaynakları Azgelişmiş Ülkelerde Borç Krizi Uluslararası Yatırım Bankaları 681 Kaynaklar (25) 682 Bölüm 26. Finans Sisteminde Yeni Yönelimler ve Çağdaş Sorunlar Finansal Yenileşme Teorisi Sınırlama Teorisi Piyasa, Teknoloji ve Politika Teorisi Düzenleme ve Vergileme Teorisi Piyasa Etkinliği Teorisi Küresel Finansal Yönelimler Finans Piyasalarının Entegrasyon Düzeyindeki Artış Finansal Aracılarda Dönüşüm: Mega Finansal Aracılar Finansal İşlemlerin ve Ürünlerin Değişen Boyutu: Yeni Piyasalar İçin Yeni Ürünler Para Piyasası Ürünlerindeki Gelişmeler Sermaye Piyasası Ürünlerindeki Gelişmeler Yeni Risk Anlayışı: Sistemik Riskin Artan Önemi Hukuki Sorunlar: Deregülasyon mu, Reregülasyon mu? 695 Kaynaklar (26) 697 Ayrım VI Finansal Sistemin Ekonomisi 699 Bölüm 27. Merkez Bankası ve Para Arzı Süreci Merkez Bankacılığının Dünya da ve Türkiye de Gelişimi Merkez Bankasının Fonksiyonları Merkez Bankasının Yapısı Merkez Bankasının Bağımsızlığı Bürokratik Davranış Teorisi ile Merkez Bankasının Davranışlarının 706 Açıklanması Para Arzı Sürecine Giriş Para Arzı Sürecindeki Oyuncular Parasal Taban ve Para Çarpanının Ürünü Olarak Para Arzı Parasal Taban Merkez Bankasının Analitik Bilançosu Parasal Tabanın Hesaplanması Parasal Tabanı Etkileyen Unsurlar Parasal Taban ve Ödünç Verilemez Parasal Taban Özel Bankalarca Para Yaratılması 711

15 Merkez Bankası Açık Piyasa Alımları ve Özel Bankanın Kredi Açması Merkez Bankasının Açık Piyasa İşlemleri ve Bankacılık Sistemi Bankacılık Sistemindeki ve Para Arzındaki Değişmelerin Analizi Mevduat Çarpanı Para Çarpanı Para Çarpanının Türetilmesi Para Çarpanını Belirleyen ve Etkileyen Unsurlar Para Çarpanının Hesaplanması Merkez Bankasının Para Arzı Üzerindeki Kontrolü Para Çarpanı ve Parasal Tabanın Kontrolü Açık Piyasa İşlemleri İskonto Kredileri 719 Kaynaklar (27) 720 Bölüm 28. Para Politikasının Yönlendirilmesi Amaçlar, Araçlar ve Hedefler Arasındaki İlişkiler Para Politikasının Araçları Açık Piyasa İşlemleri Reeskont Politikası Zorunlu Karşılıklar Politikası Para Politikasının Amaçları Para Politikasının Hedefleri: Para arzı mı Faiz Oranları mı? Para Arzı Hedefleri ve Faiz Oranları Faiz Oranı Hedefleri ve Para Arzı Ara Hedefler Faaliyet Hedefleri 731 Kaynaklar (28) 732 Bölüm 29. Para Talebi Teorisi Para Teorisinin Temelleri Paranın Miktar Teorisi ve Para Talebi Mübadele Denklemi Klasik Miktar Teorisi Para Talebi Tartışması ve Cambridge Denklemi Cambridge Denklemi Dolaşım Hızı Üzerine Tartışmalar Keynes in Likidite Tercihi Teorisi Para Talebini Etkileyen Güdüler Keynesyen Para Talebi Fonksiyonu Paranın Dolaşım Hızı ve Keynesyen Para Talebi Keynesyen Para Talebi Üzerine İleri Çalışmalar Baumol Tobin Modelleri Spekülatif Para Talebi ve Tobin Modeli Monetarist Yaklaşım Friedman ın Para Talebi Fonksiyonu Monetarist Para Talebinin Özellikleri ve Farklılıkları Paranın Modern Miktar Teorisi Para Talebi Üzerine Ampirik Bulgular 743 Kaynaklar (29) 743 Bölüm 30. Keynesyen Gelir Harcama Modeli: Toplam Talep ve Denge Üretim Düzeyi Temel Varsayımlar Milli Gelir, Toplam Üretim ve Toplam Talebin Bileşenleri Tüketim Planlı Otonom Yatırımlar Makro Ekonomik Denge ve Dengesizlik 747

16 30.6. Yatırım ve Otonom Tüketim Çarpanları Modelin Bütünsel Analizi Gelir-Harcama Modelinde Toplam Talep ve Denge Diğer Çarpanlar ve Etkileri Toplam Talebi ve Denge Üretim Düzeyini Etkileyen Unsurlar Modelin ve Çarpanların Cebirsel Olarak Türetilmesi 754 Kaynaklar (30) Bölüme Ek: Klasik Makro Modelin Temel Özellikleri 756 Bölüm 31. IS-LM Modeli: Para ve Maliye Politikalarının Analizi IS Eğrisi LM Eğrisi IS-LM Modelinde Denge ve Dengesizlik Para Politikası Maliye Politikası Para ve Maliye Politikalarının Karşılaştırmalı Değerlendirmesi Para ve Maliye Politikalarının Etkileri Para Politikasının Etkileri Maliye Politikasının Etkileri Aşırı Koşullar Amaç Çatışmaları, Zamanlama ve Esneklik Kurallara Karşı Takdir Hakkı Enflasyon Hedeflemesi 774 Kaynaklar (31) Bölüme Ek: Monetarizm (Parasalcılık) 777 E31.1. Temel Varsayımlar 777 E31.2. Politika Önerileri 778 Bölüm 32. Toplam Talep Toplam Arz Analizi ve Para Politikası Keynesyen Toplam Talep Eğrisi Monetarist Toplam Talep Eğrisi Uzun Dönem Toplam Arz Eğrisi Kısa Dönem Toplam Arz Eğrisi Toplam Arz Toplam Modelinde Denge Kısa Dönem Denge ve Dengesizlik Uzun Dönem Denge ve Dengesizlik Toplam Talep Toplam Arz Modeline Dayanan Para Politikası 790 Kaynaklar (32) Bölüme Ek: Çağdaş Düşünce Okulları ve Politika Önerileri 794 E32.1. Yeni Klasik Görüş 794 E Rasyonel Beklentiler ve Politika Etkisizliği 795 E Reel Döngü Modelleri 795 E32.2. Yeni Keynesyen Görüş 796 Dizin (Türkçe İngilizce) 797 Dizin (İngilizce Türkçe) 817 Ekonomi ve Finans Sistemiyle İlgili Kurum ve Kuruluşlar Listesi 837

17 Tablolar Listesi Tablo 1.1. Takas Ekonomisi ile Para Ekonomisinde Oluşan Fiyatların Sayıları 6 Tablo 1.2. TCMB nin Para Arzı Tanımları 14 Tablo 1.3. Bazı Gelişmiş Ülkelerin Para Arzı Tanımları 14 Tablo 4.1. Olasılık Dağılımları 77 Tablo 4.2. A ve B Şirketleri için Olasılık Dağılımları 79 Tablo 4.3. Beklenen Getiri Oranlarının Hesaplanması 80 Tablo 4.4. Standart Sapmanın Hesaplanması 83 Tablo Türkiye de Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Kurulan İlk Bankalar 196 Tablo Türkiye de Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Şube Açan İlk Yabancı Bankalar 197 Tablo Türkiye de Kurulan İlk Milli Sermayeli Bankalar 198 Tablo Döneminde Kurulan Milli Yerel Bankalar 199 Tablo Döneminde Türkiye de Şube Açan Yabancı Bankalar 200 Tablo Döneminde Türkiye de Kurulan Bankalar 202 Tablo Döneminde Kurulan Bankalar 204 Tablo Döneminde Türk Bankacılık Sisteminde Tasfiye Süreci: TMSF ye Devredilen Bankalar 207 Tablo /9 İtibariyle Türk Bankacılık Sektörü nün Durumu 209 Tablo Sonu İtibariyle Bankacılık Sektöründe Ölçekler 215 Tablo Karta Dayalı Elektronik Bankacılık Hizmetlerinin Beş Yıllık Gelişimi 237 Tablo İnternet Üzerinden Verilen (Sanal) Bankacılık Hizmetleri (2004/9) 237 Tablo TMSF nin Gelir Kaynakları (2005) 245 Tablo TMSF nin Son Yirmi Yıllık Prim Gelirleri 246 Tablo BKM Destekli Kredi Kartı Hizmetlerine İlişkin Veriler 248 Tablo Bir Ticari Banka Bilançosunun Genel Unsurları 256 Tablo Türkiye de Bir Ticari Banka Bilançosunun Genel Unsurları 260 Tablo İtfalı Bir Kredinin Ödenmesi 292 Tablo Özel Finans Kurumlarının Bilançolarının Temel Unsurları 331 Tablo Türkiye de ÖFK ların Son Beş Yıllık Dönemde Bazı Finansal Büyüklüklerinin Gelişimi 337 Tablo Türkiye de ÖFK ların Son Beş Yıllık Finansal Oranları 337 Tablo Katılma Hesaplarının İşleyişi 340 Tablo Halen Faaliyetlerini Sürdüren Yatırım ve Kalkınma Bankaları 347 Tablo Yatırım Bankalarının Düzenledikleri Hizmet Sözleşmesi Sayıları 351 Tablo Türkiye de Yatırım ve Kalkınma Bankalarının Sermaye Piyasalarına İlişkin Yetki Alanları 354 Tablo Yatırım Bankası Bilançosunun Temel Unsurları 355 Tablo Kalkınma Bankası Bilançosunun Temel Unsurları 360 Tablo Çok Uluslu Kalkınma Bankaları 362 Tablo Çok Uluslu Kalkınma Bankalarının Verdikleri Finansman Hizmetleri 364 Tablo Türkiye deki Yatırım ve Kalkınma Bankalarının Seçilmiş Bilanço Kalemlerinin Son Beş Yıllık Gelişimi 366 Tablo Hayat ve Hayat Dışı Sigorta Şirketlerinin Bilançolarının Temel Unsurları 376 Tablo Türk Sigorta Sektöründe Seçilmiş Konsolide Finansal Büyüklükler 379 Tablo Türk Sigorta Sektöründe Hayat ve Hayat Dışı Prim Üretimi (Milyar TL) 381 Tablo Sigorta Türlerine Göre Riske Maruz Kalma Ölçütleri 390 Tablo Hayat Dışı Sigorta Dallarında Teknik Karların Gelişimi (Milyar TL) 393 Tablo Bireysel Emeklilik Sistemine İlişkin Temel Veriler 402 Tablo Türkiye deki Bireysel Emeklilik Şirketleri 402 Tablo Türkiye de Emeklilik Yatırım Fonlarının Dağılımı (%) 405 Tablo Kota Payı Reasürans 417 Tablo İhtiyati (Eksedan) Reasürans 417 Tablo Kaybı Aşan Risk Temelinde Aşırı Kayıp Reasüransı 418 Tablo Üç Yıllık Yakıcı Maliyetin Hesaplanması 422 Tablo Türkiye de Reaüsrans Primlerinin Son Beş Yıllık Gelişimi 424 Tablo Türkiye de Reasürans Şirketlerinin Aldıkları ve Verdikleri Komisyonlar 425 Tablo Reasürans Şirketlerinin Bilançolarının Temel Unsurları 428

18 Tablo Türk Sigorta Sektöründe Banka Şube Acenteleri (2003) 433 Tablo Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Dağıtım Kanallarının Gelişimi 433 Tablo Türkiye de Finansal Kiralama İşlemi Yapan Aracılar Tablo Türkiye deki Finansal Kiralama Şirketlerinin Bazı Finansal Büyüklükleri 442 Tablo Mal Gruplarına Göre Yurtiçi ve Yurtdışı Finansal Kiralama İşlemleri 442 Tablo Fatura Değerine Göre Finansal Kiralama İşlemlerinin Sektörel Dağılımı 444 Tablo Kira Alacağı Değerine Göre Finansal Kiralama İşlemlerinin Sektörel Dağılımı 444 Tablo Türkiye de Kökenine Göre Faktoring Şirketleri 448 Tablo Türkiye deki Faktoring Şirketlerinin Bazı Finansal Büyüklükleri 449 Tablo Yurtiçi ve Yurtdışı Faktoring İşlemlerinde Taraflar 449 Tablo Faktoring İşlemlerinde Uygulanan Faiz, Komisyon ve Vade (2004) 450 Tablo Dünya da ve Türkiye de Faktoring Şirketlerinin Ciroları (Milyon $) 452 Tablo Türkiye deki Tüketici Finansman Şirketlerinin Ortaklık Yapısı 463 Tablo Türkiye deki Tüketici Finansman Şirketlerinin Faaliyet Alanları 464 Tablo Tüketici Finansman Şirketlerinin Kuruluşlarından Tarihine Kadar Açtıkları Kredilerin Adet ve Tutarları 465 Tablo Türkiye deki Tüketici Finansman Şirketlerinin Bazı Finansal Büyüklükleri 467 Tablo Türlerine Göre Aracı Kuruluşlar 469 Tablo Sadece Sermaye Piyasası Faaliyetleri Yapan Aracı Kuruluşlar 470 Tablo Yetki ve İzin Belgelerine Göre Aracı Kurumlar 471 Tablo Aracı Kurumların Sermaye Piyasası Faaliyetlerinin Hacmi 472 Tablo Aracı Kurumların Hisse Senedi İşlem Hacimleri (%) 472 Tablo Öz Sermaye Büyüklüğüne Göre Aracı Kurumların Hisse Senedi İşlem Hacimlerinin Değişim Oranları (%) 473 Tablo Aracı Kurumların Merkez Dışı Birimleri 475 Tablo Aracı Kurum Bilançosunun Unsurları 476 Tablo Aracı Kurumların Özet Bilanço Toplamları (Milyar TL) 477 Tablo Aracı Kurumların Özet Bilanço Toplamlarının Oranları (%) 477 Tablo Aracı Kurumların Gelir Yapısı (%) 477 Tablo Aracı Kurumların Diğer Hizmet Gelirlerinin Dağılımı (%) 478 Tablo Sharpe Endeksi ile Yatırım Fonlarının Performans Değerlemesi Türkiye deki Yatırım Fonlarına İlişkin Veriler 484 Tablo A Tipi Yatırım Fonlarının Dağılımı (%) 487 Tablo B Tipi Yatırım Fonlarının Dağılımı (%) 488 Tablo A ve B Tipi Yatırım Fonlarının Endeks Getirileri 489 Tablo Türkiye de Portföy Yönetim Şirketlerine İlişkin Veriler 497 Tablo Bankalararası Para Piyasasında İşlem Saatleri 510 Tablo TCMB Bankalararası Piyasa Çift Taraflı İşlem Hacmi (Bin YTL) 513 Tablo TCMB Bankalararası Piyasa da Gerçekleşen Ağırlıklı Ortalama Basit Faiz (%) 514 Tablo TCMB Açık Piyasa da Repo İşlem Hacmi ve Faiz Oranları 522 Tablo TCMB Açık Piyasa da Ters Repo İşlem Hacmi ve Faiz Oranları 523 Tablo Tablo Tablo TCMB Döviz ve Efektif Piyasası TL-Döviz ve TL-Efektif Alt Piyasalarının İşlem Adetleri ve Hacimleri ($) 529 TCMB Döviz ve Efektif Piyasası Döviz-Döviz, Döviz-Efektif ve Efektif-Efektif Alt Piyasalarının İşlem Adetleri ve Hacimleri ($) 529 TCMB Döviz ve Efektif Piyasası Döviz Depo Alt Piyasasının İşlem Adetleri ve Hacimleri ($) 530 Tablo Yetkili Müesseselerin Sayıları ve İllere Göre Dağılımları 534 Tablo Yetkili Müesseselerin İşlem Hacimleri (milyon $) 534 Tablo Yetkili Müesseselere Dair Bilgiler (milyar TL) 535 Tablo Aracı Kurumların İnternet ve Çağrı Merkezi İşlemleri 545 Tablo Hisse Senetleri Piyasası Seans Saatleri 554 Tablo İMKB Tahvil ve Bono Piyasasında İşlem Saatleri 559 Tablo İMKB Uluslararası Pazar da Seans Saatleri 562 Tablo İMKB DİBS Fiyat ve Performans Endekslerinin Gelişimi 562 Tablo Türk Sermaye Piyasalarında Faaliyet Gösteren Aracılar ve Diğer Katılımcılar Tablo Yılı İtibariyle İMKB de Faaliyet Gösteren Aracı Kuruluşlar 567 Tablo Müşteri Bazında Aracı Kuruluşların Hisse Senedi İşlem Hacimleri (%) 567 Tablo Put Call Parite Portföyünün Olası Sonuçları 608 Tablo Riski Önlenmiş Portföy 609

19 Tablo E21.1. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası A.Ş. nin Ortaklık Yapısı 616 Tablo E21.2. VOB da Planlanan Seans Saatleri 618 Tablo Altın Bar ve Külçelerin Gram ve Ons Karşılıkları 623 Tablo Türkiye nin Önemli Altın Yatakları 631 Tablo Yıl Sonu İtibariyle İstanbul Altın Borsası Üyeleri 633 Tablo İ.A.B. Altın Piyasası İşlemlerinin Gelişimi 634 Tablo Gümüşe Dayalı Forward ve Future Sözleşmelerin İşlem Gördüğü Önemli Borsalar 637 Tablo Önemli Vadeli Altın Piyasalarında Sözleşme Büyüklükleri 641 Tablo Dünyanın Sermaye Büyüklüğüne Göre En Büyük Bankaları 672 Tablo Ekonomi Politikası Amaçları, Araçları ve Hedefleri 724 Grafikler Listesi Grafik 1.1. Türkiye de Paranın Büyüme Oranları (Dar ve Geniş Para) 16 Grafik 1.2. Türkiye de Döneminde Paranın Büyüme Oranı ve Enflasyonun Gelişimi 17 Grafik 1.3. Türkiye de Döneminde GSMH nın Gelişimi ve Potansiyel GSMH 19 Grafik 1.4. Türkiye de Döneminde Ekonomik Büyüme ve Trend 20 Grafik 1.5. Türkiye de Parasal Büyüme Oranı ve Faiz Oranları 21 Grafik 1.6. Türkiye de Döneminde Kamu Kesimi Açığının Gelişimi 22 Grafik Türk Bankacılık Sektöründe Ölçeklere Göre Bankaların Ağırlıkları (2003) 217 Grafik Türk Finans Sisteminde Türk Bankacılık Sektörünün Payı 221 Grafik Türk Finans Sisteminin ve Türk Bankacılık Sektörünün Aktif Toplamı Olarak GSMH İçindeki Payları (2003) 222 Grafik Türk Bankacılık Sektöründe Toplam Aktiflerin, Kredilerin ve Mevduatların GSMH ye Oranındaki Gelişme 222 Grafik Türk Bankacılık Sektöründe Aktif Büyüklükleri Açısından Banka Gruplarının Paylarının Son Elli Yıllık Gelişimi 224 Grafik Türk Bankacılık Sektöründe Öz Kaynaklar Açısından Banka Gruplarının Paylarının Grafik Son Elli Yıllık Gelişimi 225 Türk Bankacılık Sektöründe Net Karlılık Açısından Banka Gruplarının Paylarının Son Elli Yıllık Gelişimi 226 Grafik Ticari Bankacılık Alt Sektöründe Aktiflerin Gelişimi ( /9) 227 Grafik Milli Sermayeli ve Yabancı Sermayeli Ticari Bankalarda Aktiflerin Gelişimi ( /9) 228 Grafik Ticari Bankacılık Alt Sektöründe Mevduatların Gelişimi ( /9) 229 Grafik Milli Sermayeli ve Yabancı Sermayeli Ticari Bankalarda Mevduatların Gelişimi ( /9) 229 Grafik Ticari Bankacılık Alt Sektöründe Kredilerin Gelişimi ( /9) 230 Grafik Milli Sermayeli ve Yabancı Sermayeli Ticari Bankalarda Kredilerin Gelişimi ( /9) 230 Grafik Türk Ticari Bankacılık Sektöründe ROA ya Göre Performansın Gelişimi ( /9) 231 Grafik Türk Ticari Bankacılık Sektöründe ROE ya Göre Performansın Gelişimi ( /9) 232 Grafik Türk Ticari Bankacılık Sektöründe Sermaye Yeterliliği ( /9) 233 Grafik BKM Sisteminde Yapılan İşlemlerin Dağılımı (2003) 248 Grafik Türkiye de ÖFK ların Konsolide Aktif ve Pasiflerinin Dağılımı 331 Grafik Türkiye de ÖFK ların Fon Kaynak ve Kullanımlarının Dağılımı (2004/9) 332 Grafik ÖFK ların Gelir Gider Yapısının Analizi (2004/9) (% Dağılım) 333 Grafik ÖFK ların Ücret ve Komisyon Temelli Hizmet Gelirlerinin Dağılımı (2004/9) 333 Grafik ÖFK ların Detaylı Fon Kaynak Kullanım Analizi (2004/9) 336 Grafik Türkiye de Yatırım Bankalarının Bilanço Aktif ve Pasiflerinin Dağılımı (2003) 356 Grafik Türkiye de Kalkınma Bankalarının Bilanço Aktif ve Pasiflerinin Dağılımı (2003) 361 Grafik Yatırım ve Kalkınma Bankalarının Türk Bankacılık Sistemindeki Büyüklükleri 365 Grafik Yatırım ve Kalkınma Bankalarının Son On Yıllık Dönemdeki Performansları 366 Grafik Yatırım ve Kalkınma Bankalarının Sermaye Yeterliliğinin Son Beş Yıllık Gelişimi 367

20 Grafik Türkiye de Sigorta Şirketlerinin (Hayat Hayat Dışı) Konsolide Bilançosunda Aktif ve Pasiflerin Dağılımı (2004) 377 Grafik Türk Sigorta Sektöründe Toplam ve Kişi Başına Primlerin Artışı (%) 380 Grafik Türkiye de Hayat ve Hayat Dışı Sigorta Primlerinin Dağılımı (2004) 382 Grafik Türkiye de Hayat Sigortası Şirketlerinin Karlılıklarının Gelişimi (milyar TL) 387 Grafik Türkiye de Hayat Dışı Sigorta Şirketlerinin Karlılıklarının Gelişimi (milyar TL) 394 Grafik Türkiye de Bireysel Emeklilik Sözleşmelerinin Dağılımları 404 Grafik Türkiye de Reasürans Şirketlerinin Karlarının Gelişimi (milyar TL) 425 Grafik Türkiye de Reasürans Şirketlerinin Konsolide Bilançosunda Aktif ve Pasiflerin Dağılımı (2004) 429 Grafik Türkiye de Sigorta Şirketlerinin Banka Dışı Acenteler 431 Grafik Fatura ve Kira Alacağı Değerlerine Göre Finansal Kiralama İşlemlerinin Sektörel Dağılımı Grafik Yılı İtibariyle Dünyada ve Türkiye de Faktoring İşlemlerinin Hacmi 453 Grafik Yılı İtibariyle Dünya da ve Türkiye de Faktoring İşlemlerinin Hacmi 453 Grafik TCMB Döviz ve Efektif Piyasası nda Toplam İşlem Adedi ve İşlem Hacmi ($) 531 Grafik İMKB Hisse Senetleri Piyasası Ulusal 100 Fiyat Endeksinin Gelişimi 556 Grafik İMKB Ulusal Mali ve Sınai Endekslerin Gelişimi 557 Grafik İMKB Hisse Senetleri Piyasası Ulusal Hizmet ve Ulusal Teknoloji Endeksleri 568 Grafik İMKB Hisse Senetleri Piyasası Ulusal Getiri Endekslerinin Gelişimi 569 Grafik İMKB Hisse Senetleri Piyasasında İşlem Hacmi ve İşlem Miktarının Gelişimi 569 Grafik Londra Altın Borsasında Altın Fiyatlarının Gelişimi (Ons/$) 629 Grafik İ.A.B. Altın Piyasası Endeksinin Gelişimi 635 Grafik Serbest Piyasada Altın Fiyatlarının Gelişimi 635 Şekiller Listesi Şekil E1. Ekonomik Döngü veya Dalgalanma 36 Şekil E2. Reel ve Potansiyel Gelir Hareketleri ve Üretim Açıkları 37 Şekil 2.1. Genel Ekonomik Sistemin İşleyişi: Ekonomik Birimlerin Gelir ve Harcama Akımları 41 Şekil 2.2. İnsanların Yaşam Süresince Gelir ve Harcama Davranışları 44 Şekil 2.3. Genel Ekonomik Sistemde Finans Sisteminin Rolü: Makro Açıdan Fon Transferi Süreci 50 Şekil 2.4. Finansal Sistemin İşleyişi: Mikro Açıdan Fon Transferi Süreci 51 Şekil 2.5. Finansal Piyasaların Yapısı 53 Şekil 2.6. Finansal Aracılar 56 Şekil 4.1. A ve B Şirketlerinin Beklenen Getiri Oranlarının Olasılık Dağılımları 81 Şekil 4.2. A ve B Şirketlerinin Beklenen Getiri Oranlarının Sürekli Olasılık Dağılımları 82 Şekil 4.3. Normal Olasılık Dağılımı Eğrisi: Çan Eğrisi 84 Şekil 4.4. A ve B Şirketlerinin Getiri Oranlarının Olasılık Dağılımlarının Karşılaştırılması 86 Şekil 4.5. İki Aktifli Bir Portföyde Kusursuz Pozitif Korelasyonla Risk ve Getiri Kombinasyonları 92 Şekil 4.6. İki Aktifli Bir Portföyde Kusursuz Negatif Korelasyonla Olası Risk ve Getiriye Kombinasyonları 93 Şekil 4.7. Korelasyon Katsayısının +1 ile 1 Arasında Olması Durumunda Risk ve Getiri Kombinasyonları 94 Şekil 4.8. = 1 Durumunda XY Portföyünün Getirisi ve Olasılık Dağılımı 95 Şekil 4.9. = +1 Durumunda XY Portföyünün Getirisi ve Olasılık Dağılımı 97 Şekil = +0.6 Durumunda XY Portföyünün Getirisi ve Olasılık Dağılımı 98 Şekil Sermaye Piyasası Doğrusu Üzerinde Borçlanma ve Borç Verme 100 Şekil Sermaye Piyasası Doğrusu 101 Şekil Piyasa Menkul Doğrusu 104 Şekil Portföy Riski Üzerinde Portföy Büyüklüğünün Etkileri: Sistematik ve Sistematik Olmayan Riskler 105 Şekil Sistematik Riskin Hesaplanması: nın Geometrik Ölçümü 106 Şekil 6.1. Tahvil Piyasasında Arz, Talep ve Denge 121 Şekil 6.2. Tahvil Piyasasının Ödünç Verilebilir Fonlar Piyasasına Dönüşümü 122