ÖZET. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi 2006, 74 sayfa

Transkript

1 II ÖZET TOKAT İLİ GIDA SANAYİ İŞLETMELERİNİN MEVCUT DURUMU, FAALİYETLERİ VE SORUNLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Fatih ÇİNPOLAT Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 2006, 74 sayfa Danışman : Yrd. Doç. Dr. Metin AKAY Jüri : Yrd. Doç. Dr. Metin AKAY Jüri : Doç.Dr.Vedat CEYHAN Jüri : Prof.Dr.Kemal ESENGÜN Bu çalışmada; Tokat ili ve ilçelerinde faaliyet gösteren gıda sanayi işletmelerinin mevcut durumu, faaliyetleri ve sorunları araştırılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak belirlenen beş sektörde 40 gıda sanayi işletmesi basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilirken, sayıca az olan işletmelerde tam sayım uygulanmıştır. Gıda sanayi işletmelerinden verilerin toplanması aşamasında anket yöntemi kullanılmış olup işletmelerden analiz sonucu belirlenen değerler, sektörler itibariyle işletmeler ortalaması şeklinde ortaya konulmuştur. İşletmelerin hukuki yapıları, sahip olduğu alan, mülkiyet durumu, yan kuruluş bilgileri, yatırım teşviklerinden yararlanma durumu, kredi kullanım durumu, sosyal faaliyetlerin bulunma durumu, işletmecilerin yaş, eğitim ve deneyim durumu, işletmelerin teknolojik yapı ve üretim, istihdam, hammadde temini ve pazarlama yapısı ile ilgili bilgiler işletme kayıtları ve görüşmelerden yararlanılarak elde edilmiştir. Araştırmada incelenen gıda sanayi işletmelerinde kapasite kullanım oranları; et ve et ürünleri sanayinde %27, süt ve süt ürünleri sanayinde %57,1, meyve ve sebze işleme sanayinde %45,8, şeker sanayinde %100, un sanayinde ise %48,6 olarak bulunmuştur. İncelenen gıda sanayi işletmelerinde toplam kişi istihdam edilmekte olup bunun %2,1 i et ve et ürünleri sanayinde, %5,6 sı süt ve süt ürünleri sanayinde, %24 ü sebze ve meyve işleme sanayinde, %44,8 i şeker sanayinde, %23,5 i ise un sanayinde istihdam edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gıda sanayi, hammadde, teknolojik yapı, şeker sanayi.

2 III TEŞEKKÜR Araştırmanın tüm aşamasında değerli görüşleri ile çalışmaya yön veren, yakın ilgi ve aydınlatıcı katkıları ile araştırmanın gerçekleştirilmesini mümkün kılan sayın hocam Yrd.Doc.Dr.Metin AKAY a teşekkürüm borcun ötesindedir. Çalışmanın sonuna kadar sürekli beni teşvik eden, yardımlarını esirgemeyen amcam İsmail ÇİNPOLAT a ve araştırma verilerinin sağlanmasında ilgilerini esirgemeyen değerli sanayici işadamlarımıza teşekkür ederim. TOKAT 2006 Zir. Müh. Fatih ÇİNPOLAT

3 IV İÇİNDEKİLER ABSTRACT...I ÖZET II TEŞEKKÜRLER...III İÇİNDEKİLER LİSTESİ... IV ÇİZELGELER LİSTESİ VI KISALTMALAR LİSTESİ...VIII 1 GİRİŞ KONU İLE İLGİLİ DAHA ÖNCE YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR MATERYAL VE YÖNTEM Materyal Yöntem ARAŞTIRMA BÖLGESİNİN GENEL TANITIMI Araştırma Bölgesinin SosyoEkonomik Yapısı Nüfus, İstihdam ve Eğitim Durumu Tokat İlinin Türkiye nin Gayri Safi Yurt İçi Hasılasına (GSYİH) Katkısı ve Sektörlere Göre Gelişme Hızları Tokat İlinde İmalat Sanayiinin Genel Durumu Tokat İlinde Dış Ticaret Araştırma Bölgesinin Tarımsal Yapısı Tokat İlinin Arazi Varlığı ve Dağılımı Bitkisel ve Hayvansal Üretim TÜRKİYE DE GIDA SANAYİNİN MEVCUT DURUMU Türkiye de Gıda Sanayinin Gelişim Süreci Gıda Sanayinin Mevcut Durumu Üretim, Talep ve Kapasite Kullanım Durumu Dış Ticaret Durumu Gıda Sanayi İşletmelerinin Sektörel ve Bölgesel Dağılımı....31

4 V 6. ARAŞTIRMA BULGULARI Tokat İli Gıda Sanayi İşletmelerin Mevcut Durumu ve Faaliyetleri Genel Bilgiler Teknolojik Yapı ve Üretim Gıda sanayi İşletmelerinde İstihdam Ham madde temin yapısı Pazarlama Yapısı Tokat İli Gıda Sanayi İşletmelerinin Tarım Sektörüyle Olan İlişki Düzeyleri Tokat İli Gıda Sanayi İşletmelerinde Karşılaşılan Mevcut Sorunlar Et ve Et Ürünleri Sanayi İşletmelerinin Karşılaştıkları Mevcut Sorunlar Süt ve Süt Ürünleri Sanayi İşletmelerinin Karşılaştıkları Mevcut Sorunlar MeyveSebze İşleme Sanayi İşletmelerinin Karşılaştıkları Mevcut Sorunlar Şeker Sanayi İşletmelerinin Karşılaştıkları Mevcut Sorunlar Un Sanayi İşletmelerinin Karşılaştıkları Mevcut Sorunlar SONUÇ...64 KAYNAKLAR.66 EKLER Ek ÖZGEÇMİŞ

5 VI ÇİZELGELER LİSTESİ Çizelge Çizelge 3.1. Örnekleme Kapsamı, Seçimi ve İşletme Sayıları Çizelge 4.1. Tokat İli Kent ve Kırsal Nüfusu(2000) Çizelge 4.2. Tokat İli Nüfusunun İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Dağılımı (2000) 13 Çizelge 4.3. İktisadi Faaliyet Kollarına Göre GSYİH ve Tokat İlinin Katlısı...14 Çizelge 4.4. Tokat İli İmalat Sanayii İşletmelerinin Dağılımı ve İstihdam Bilgileri (1999)...15 Çizelge 4.5. Tokat İli Dış Ticareti ( 2004 ) Çizelge 4.6. Bazı Sosyal ve Ekonomik Göstergelerle Tokat İli ve Türkiye Karşılaştırması Çizelge 4.7. Tokat İli Arazi Varlığı ve Dağılımı Çizelge 4.8. Tokat İli Tarla Ürünleri Üretim Miktar ve Değeri (2002). 18 Çizelge 4.9. Tokat İlinde Yetiştirilen Sebzelerin Üretim Miktarları, Fiyat ve Değerleri...19 Çizelge Tokat İlinde Yetiştirilen Meyvelerin Ağaç Sayıları, Üretim Miktar ve Değerleri (2002) Çizelge Tokat İli Hayvan Varlığı (2002) Çizelge Tokat İli Hayvansal Üretim Miktar, Fiyat ve Değeri(2002)...22 Çizelge 5.1. Gıda Sanayii Üretim ve Talep Yapısı (2001)...29 Çizelge 5.2. Gıda Sanayinde Kurulu Kapasite Ve KKO (1998) Çizelge 5.3. Gıda Sanayinin Alt Sektörler İtibariyle İhracat, İthalat ve Dış Ticaret Dengesi...31 Çizelge 6.1. Tokat İlinde Gıda Sanayi İşletmelerinin Sektörel ve Bölgesel Dağılımı Çizelge 6.2. Tokat İlinde Gıda Sanayii İşletmelerinin Hukuki Yapısı Çizelge 6.3. Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerin Sahip Olduğu Alanlar Çizelge 6.4. Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinin Mülkiyet Durumları...35 Çizelge 6.5. Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinin Yan Kuruluş Bilgileri...35

6 VII Çizelge 6.6. Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerin Yatırım Teşviklerinden Yararlanma Durumları...36 Çizelge 6.7. Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinde Kredi Kullanım Durumları...37 Çizelge 6.8. Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinde Sosyal Tesislerin Bulunma Durumu Çizelge 6.9. İşletme Yöneticilerinin Yaş Durumu Çizelge İşletmecilerin Eğitim Durumları ve Deneyimleri.39 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerin Altyapı Sorunlarının Bulunma Durumu...40 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinde ARGE Biriminin Varlığı...41 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerin Kullandıkları Teknoloji Düzeyleri Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinin Tam Kapasite Çalışmama Nedenleri 42 Çizelge İşletmelerin Kurulu Kapasiteleri ve Kapasite Kullanım Oranları...44 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinin Üretim ve Katma Değerleri (2004)..45 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinde İstihdam Yapısı...46 Çizelge 6.18 Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinde Vardiya Sayısı Ve Süresi Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinin Tarımsal Hammaddeye Ödedikleri Değer ve Bunun Tarımsal Hammadde Temin Yerlerine Göre Dağılımı...49 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerin Hammaddeyi Temin Etme Kanalları Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerin Pazarlama Alanları Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerinin Pazarlama Kanalları...52 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii İşletmelerin Reklam ve Promosyon Stratejileri...53 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii Alt Sektörleri Parasal İşlemler Çizelgesi (YTL).55 Çizelge Tokat İli Gıda Sanayii Alt Sektörleri İçin Hesaplanan Bazı Katsayılar...55

7 VIII KISALTMALAR LİSTESİ AB. Avrupa Birliği ABD...Amerika Birleşik Devletleri ARGE..AraştırmaGeliştirme DİE...Devlet İstatistik Enstitüsü DPT...Devlet Planlama Teşkilatı EBK......Et Balık Kurumu GSYİH..Gayri Safi Yurt İçi Hasıla KKGM...Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü KKO. Kapasite Kullanım Oranı MTGA...Modern Teknolojiye Geçiş Aşamasında ÖİK...Özel İhtisas Komisyon Raporu ISIC... International Standart Industrial Classification ( Uluslar arası Standart Endüstriyel Sınıflandırma) PANKOBİRLİK...Pancar Ekicileri Kooperatifler Birliği

8 2 ve uzun sürede tüketilebilecek hale getiren bir sektördür. de yerine getirmektedir.

9 3 toplamak mümkündür.

10 4

11 5 sektörlerinde faaliyet göstermektedirler.

12 6 TAPKI (2001) Hatay ilinde faaliyet gösteren 58 adet küçük ve orta ölçekli süt ve süt

13 7

14 8 3. MATERYAL VE YÖNTEM 3.1. Materyal 3.2. Yöntem a) Et ve Et Ürünleri Sanayii; b) Süt ve Süt Ürünleri Sanayii; d) Su Ürünleri Sanayii;

15 9 f) Un ve Unlu Ürünler Sanayii; Buna göre et ve et ürünleri sanayiinde 5 adet, süt ve süt ürünleri sanayiinde 8 adet, meyve

16 10 Örneklenen Alt sektörler Et ve et ürünleri sanayii 5 5 Süt ve süt ürünleri sanayii ,0 Un sanayii , ,5 iii) her

17 11 aij = xij / xj burada; aij j indisi ise sektörü ifade etmektedir. aij ij Chery, H., 1965). KKO= Fiili Kapasite/ Kurulu Kapasite * 100 j ye

18 12 (Çizelge 4.1). Merkez Almus Artova Erbaa Niksar Pazar Sulusaray Turhal Zile nüfus (adet) Kent nüfusu (adet) (adet) ,3 82,2 65,5 55,2 54,7 50,6 73,9 83,9 62,9 27,1 55,7 52, ,5

19 13 Sektörler ElkSuGaz Ticaret Hizmetler Erkek Nüfus (adet) , , , , , , , , , iken, bu oran Tokat ilinde %35 dir. Nüfus (adet) ,5 0,00 1,43 0,02 0,03 0,62 0,10 0,46 3,83 0 Nüfus (adet) , , , , , ,38 3 1, , ,

20 14 Türkiye Pay Sektörler (ytl) Sanayi Ticaret Konut Serbest meslek ,60 28,40 5,90 21,40 12,80 2,40 5,10 2,30 4,40 7,10 5,80 8,90 7,60 2,20 2,40 6, ,60 34,60 4,70 8,60 12,30 0,80 7,20 1,30 1,70 11,50 1,00 6,90 6,50 3,80 3,20 2, , , Tokat ilinde imalat sanayiinin genel durumu etmektedir. (ytl) Tokat Pay

21 15 Sektörler (içki ve tütün sanayi dahil) Tekstil sanayii Metal ve makine sanayii Orman ürünleri sanayi Kimya sanayi Maden sanayi Kaynak: Anonim, 2005c, http// ( adet ) 58 26, , ,30 14,20 14,60 10,60 6,40 2,30 2, ,20 17,20 8,60 3,80 2,40 1,30 1,20 8 3, ,

22 16 Sektörler Makine sanayii Orman ürünleri sanayii ,5 3,1 1,1 53,0 1,3 Göstergeler Kaynak: Anonim, 2005e, Birim Binde , Tokat 89,6 1,1 7,1 2,2 Türkiye 48,52 14,15 83,115 5,79 64,90 18,20 88,0 4,50 74,03 48, ,91 13, ,38 9, ,67 87, ,20 80, ($) ($) 221,8 671,

23 17 Faydalanma durumu Verimli Arazi ha ha (%54,5) (%85,0) arazisi ha (%70,0) arazi (%45,5) ha Verimsiz arazi TOPLAM Alan (ha) Arazi nev i ha (%15,0) Tarla arazisi (%89,6) Bahçe Arazisi (%10,4) (%45,5) Tarla arazisi Nadas bahçe arazisi Sebze arazisi alan Kendi grubu içerisindeki si si ,3 80, ,9 9, ,5 4, ,8 5, , , ,

24 Bitkisel ve hayvansal üretim Ürünler Arpa Çavdar Yulaf Pirinç Mahlut Baklagiller Nohut Mercimek Fasulye Endüstriyel bitkiler Tütün Soya Yumru bitkiler Patates Yem bitkileri Yonca Korunga Ankara. Ekilen alan (ha) Kendi grubu Genel toplam içindeki ,23 16,34 0,02 0,06 2,15 0,14 0, ,00 4,97 57,40 9, ,57 71,44 0, ,76 0,24 69, ,61 0,27 74,48 0, ,48 23,52 2,13 Verim (kg/ha) , , , , Üretim (ton) (ytl)

25 19 %15 ile baklagiller, %10 ile endüstri bitkileri, %3 ile yem bitkileri, %2 ile yumru bitkiler ve Sebzeler üretim Lahana (yaprak) Marul (göbekli) Ispanak Maydanoz Baklagil sebzeleri Fasulye Bakla Barbunya Fasulye Meyvesi yenen sebzeler Bamya Kavun Karpuz Kabak Domates Biber (sivri) Havuç Üretim miktar (ton) üretim içerisindeki 0 4,83 2,05 0,03 0,20 0,15 0,90 1,48 0,01 4,77 4,39 0,03 0,35 89,90 0,01 0,32 1,36 7,36 0,65 4,41 0,07 74,55 0,65 0,52 0,51 0,09 0,34 0,02 0,04 0,02 Fiyat (YTL)

26 20 YTL ile karpuz takip etmektedir (Çizelge 4.9). Meyveler Armut Ayva Elma Erik Zerdali Kiraz Sert kabuklular Ceviz Badem Kestane Üzümsü meyveler Çilek Dut Nar Üzüm Ankara Meyve veren Meyve vermeyen Üretim (Ton) üretim içerisinde si 23,75 5,78 0,29 17,60 0,07 22,04 2,06 0,36 0,15 3,71 0,60 10,36 4,80 4,88 0,003 2,20 0,39 2,29 0,001 49,33 0, ,05 0,004 47,78 (YTL)

27 21 etmektedir. Hayvan Kendi Grubu Hayvan nev i Dana (kültür) Dana (melez) Dana (yerli) Manda Manda Manda Yavrusu Koyun Koyun (Yerli) Kuzu (Yerli) Keçi At Tavuk Hindi Ördek Kaz Ankara. 4.11). (adet) Fiyat (YTL) 95,77 4,71 15,66 26,96 4,28 17,56 26,60 4,23 2,34 1,89 92,15 58,65 33,50 7,85 5,86 1,99 447, , , , , , , , , ,112 81,424 94,310 58,867 70,357 76,522 52,125 18,42 3,58 78,00 86,54 2,90 83,64 4,30 2,59 6,57 0 6,101 4,930 6,142 11,229 5,913 8,

28 22 Tokat ilinde toplam ton süt üretilmekte olup, bunun %91 ini inek sütü Hayvansal ürünler Süt Koyun sütü Keçi sütü Manda sütü Et Koyun eti Keçi eti Manda eti Yumurta (ton) Bal Deri (adet) Ankara. Miktar (ton) Kendi grubu 4,92 0,38 90,85 3,85 19,15 3,92 73,09 3,84 Fiyat (YTL/kg) 0,380 0,422 0,422 0,376 0,376 5,022 4,700 4,310 5,145 5,025 1,790 6,223 10,466 2,404 1,125 (YTL)

29 23 ürünleri üreten özel sektör tesisleridir.

30 24 (Anonim, 2001a).

31 25. Türkiye de modern yöntemlerle meyve suyu pulp üretmekte, 12 si sadece tüketici

32 26 (Anonim, 2001c). ciklet, çikolata ve çikolata

33 27 Sektörün içinde trava dizici makineler getiriline kadar küçük imalathanelerde

34 28

35 29 sanayi ve süt ve süt ürünleri sanayi takip etmektedir. un ve unlu mamuller sanayinde üretimtalep dengesi pozitif iken; su ürünleri sanayi, et ve et sanayidir. Sektörler Üretim Talep Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un ve unlu mamuller sanayi Su ürünleri sanayi Yem sanayi Ürt/Talep ½ ,1 14,0 7,0 10,9 39,9 1,3 9,0 3, ,5 14,3 3,3 11,1 40,2 1,6 9,2 3,8 87,8 99,7 216,4 100,4 101,5 83,3 99,8 101, ,2

36 30 kapasite Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un ve unlu mamuller sanayi Un sanayi Unlu mamuller Su ürünleri mamulleri sanayi Yem sanayi KKO 38,9 31, , , ,5 42, ,9 42,5 24, , ,0

37 31 sanayii takip etmektedir. Et ve et ürünleri sanayii, süt ve süt ürünleri sanayii ve bitkisel ve Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un ve unlu mamuller sanayi Su ürünleri sanayi Yem sanayi göstermektedir (Anonim, 2001g) ,8 1,4 38,2 28,8 8,4 0,5 15,2 2, , , , , , , , , Net ihracat (12)

38 Genel bilgiler Sektörler Merkez Organize sanayi (1) bölgesi Turhal Zile Erbaa Niksar Pazar Almus Artova (1) Süt ve süt ürünleri sanayi (adet) Et ve et ürünleri sanayi (adet) Meyvesebze sanayi (adet) (adet) Un sanayi (adet) (adet) , , ,3 16,9 10,8 13,9 4,6 3,1 3,1 1,5 1,5 hem de süt ve süt ürünleri sanayinde faaliyet göstermektedirler.

39 33 göstermektedir. Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi ürünleri sanayidir (Çizelge 6.2). Anonim Limited Kolektif 20,0 25,0 57,1 33,3 20,0 12,5 28,6 50,0 20,0 40,0 62,5 14,3 16,7 40,0 30,0 2,5 27,5

40 34 ( ortalama ) Sektörler 2 Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi (m ) ,1 76,5 70,3 96,9 81,5 2 (m ) alan 2 (m ) ,9 23,5 29,7 3,1 18,5 2 sanayinde görülmektedir (Çizelge 6.4). olup, bunun %3,1 i

41 35 Sektörler Kira Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi Öz mülk 20,0 8,3 80,0 91,7 5,0 95,0 Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi sahiptirler. Üretim 20,0 12,5 8,3 Pazarlama 60,0 25,0 64,3 41,7 Her ikisi 20,0 12,5 14,3 16,7 Hiç biri 50,0 21,4 33,3 10,0 47,5 15,0 27,5

42 36 Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi Evet 80,0 25,0 35,7 41,7 20,0 75,0 64,3 58,3 42,5 57,5

43 37 Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi 20,0 28,6 20,0 25,0 21,4 16,7 12,5 14,3 8,3 40,0 37,5 64,3 25,0 60,0 62,5 35,7 75,0 12,5 20,0 10,0 42,5 57,5 Servis 20,0 14,3 7,5 Evet Servis + Yemekhane Yemekhane 12,5 25,0 42,8 28,6 50,0 33,3 35,0 25,0 20,0 37,5 85,7 83,3 80,0 62,5 14,3 16,7 67,5 32,5

44 38 Sektörler Et ve et ürünleri sanayi 39,6 60,0 40,0 Süt ve süt ürünleri sanayi 38,7 12,5 50,0 25,0 12,5 45,6 7,1 21,4 57,2 14,3 56,0 Un sanayi 43,6 8,3 25,0 41,7 25,0 43,1 7,5 32,5 42,5 17, ).

45 39 Sektörler Et ve et ürünleri sanayii Süt ve süt ürünleri sanayii Un sanayii 20,0 12,5 Lise 60,0 62,5 71,4 86,7 Üniversite 20,0 25,0 28,6 13,3 5,0 70,0 25, ,5 14,3 16,7 17, ,0 40,0 25,0 25,0 35,7 21,4 25,0 33,3 30,0 27, ,0 12,5 28,6 25,0 25,0 %21 i pazarlama, %43 ü kredi temini ve pazarlama, %7 si makine teçhizat ve pazarlama, %4 ü

46 40 Elektrik Enerjisi Kanalizasyon 22,5 77,5 87,1 22,5 6,5 6,5 9,7

47 41 Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Evet Un sanayi 25,0 21,4 8,3 75,0 78,6 91,7 15,0 85,0 (Çizelge 6.13).

48 42 Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi Geleneksel teknoloji Modern teknoloji 40,0 12,5 14,3 12,5 40,0 50,0 57,1 91,7 65,0 frekans (1) M.T. G.A 20,0 37,5 28,6 8,3 22, ,5 30,3 23,7 10,5 76

49 43

50 44 Kapasite durumu Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayii Un sanayii (Çizelge 6.16). Kurulu kapasitesi Fiili kapasitesi K.K.O 27,6 57,1 45,8 6,5 ton/gün 163 ton/gün 470 ton/gün 1,8 ton/gün 93 ton/gün 210 ton/gün ton/gün ton/gün ton/gün 860 ton/gün 48,6

51 45 Sektörler Un sanayi (ytl) Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi 1,5 9,7 28,7 33,1 27,0 (ytl) ,8 11,4 44,0 26,8 17,

52 ). Personel Sektörler Un sanayi ,1 5,6 24,0 44,8 23,5 Teknik personel 23,5 18,2 12,6 1,9 10, ,8 (adet) Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi (adet) Geçici personel 27,5 26,8 17,8 12,9 23,1 17,6 Daimi 33,7 60,7 49,0 54,6 36,0 24,5 66,7 35,2 39,4

53 47 zaman belirlenmektedir.

54 48 Sektörler Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi (adet) 1,00 1,00 2,00 2,00 1,00 Vardiya süresi (saat) 9,21 8,65 8,19 8,00 8,54 Sezon içerisinde Vardiya süresi (adet) (saat) 1,00 10,33 1,00 9,84 2,00 8,46 3,00 8,00 1,00 9,60

55 49 Sektörler maddeye ödenen içindeki si Et ve et ürünleri sanayi ,45 80,0 20,0 Süt ve süt ürünleri sanayii ,32 56,3 43, ,35 42,0 56,2 1, ,36 83,4 16, ,52 64,0 34,0 2, ,3 31,7 1,0 Un sanayii 2000).

56 50 Sektörler Et ve et ürünleri sanayii Süt ve süt ürünleri sanayii Un sanayii hammaddeye Çiftçi Tüccar ,0 20, ,7 54, ,0 20,0 60, ,0 15,0 55, ,4 20,3 15,6 25,7 göre belirlenmektedir. Süt ve süt ürünleri sanayinde üretici birliklerinin, kooperatiflerin ve

57 51 üretim Sektörler içindeki si (ytl) Et ve et ürünleri sanayi ,5 65,0 35,0 Süt ve süt ürünleri sanayii ,6 15,0 85, ,8 15,0 75,0 10, ,1 7,0 77,9 15, ,0 40,0 53,0 7, ,8 70,5 9,7 Un sanayii

58 52 Sektörler Perakendeci (ytl) Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Un sanayi tüketici ,0 60,0 25, ,0 15,0 3, ,0 15,0 5, ,0 2, ,0 52,0 3, ,7 20,7 3,6

59 53 materyallerdir, Sektörler (f) Reklamda bulunma durumu Evet Gazete, dergi, Katolog, kitap Promosyon Fuar (f) frekans 31 77, , Et ve et ürünleri sanayi (f) 3 60,0 Süt ve süt ürünleri sanayi (f) sanayi (f) Un sanayi sanayi (f) (f) 75, ,7 2 40, , ,3 14,8 20,4 8,0 34,1 3,4 3,4 4, ,6 14,3 42, ,8 21,0 10,5 26,3 5,3 5,3 5, ,0 17,5 7,5 35,0 5,0 2,5 5, ,3 23,8 9,5 38,1 4, ,4 1 14,3 2 5,3 5 12,5 2 9, Meyve 19

60 54

61 55 Sektörler Ham madde Emek Brüt katma faktörler girdi =(toplam üretim) Sektörler Bölgesel girdi (2) Et ve et ürünleri sanayi Süt ve süt ürünleri sanayi Et ve et ürünleri sanayi 0, , , , ,21690 Meyvesebze Un sanayi Süt ve süt Meyvesebze ürünleri sanayi 0, , , , , , , , , ,61573 sanayi 0, , , , ,32540 Un sanayi 0, , , , ,25250

62 56 Alt sektörle itibariyle ise;

63 57 konularda bilgilendirmektedir. Verilen gübrenin bedeli daha sonra pancar bedelinden

64 58 söylenebilir.

65 59

66 60 benimsetilebilinir.

67 61

68 62 mümkündür.

69 63 çekmektedirler.

70 64 7 SONUÇ sanayii için süt toplama merkezleri kurulabilir.

71 65

72 66 KAYNAKLAR No:2207,Ankara.. DPT,, 2001d 2001e, 2001g, 2002a, 2002b. 2885, Ankara., 2005a, 2005b d.

73 67 ARIKBAY, C., BALTACI, S., BÜLBÜL, M., ve ARK., CHERY, H.B., CLARK, P.G., Samsun. ESENGÜN, K., AKAY, M., GÖKTOLGA, Z.G., KARGACIER, O., GÜRLER, A.Z. ve KIZILASLAN, N., KIZILASLAN, H., 2000.

74 68 KARABAYIR, C., 2001 igeme. Adresi, Ankara. KARKACIER, O., GÜLSE, S., 2000 Ekonomisi Kongresi (Bildiri), 1.Cilt, Ankara. KARKACIER, O., KARLUK, R., KÜÇÜKÇONGAR, M., ÖZDEN, Ç., 2001a. Makarna sanayi, ÖZDEN, Ç., 2001b. Bisküvi sanayi, Süt ve Süt Mamulleri Sanayinde Küçük ve Orta Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 13, Adana, Sayfa TAPKI, N., TARAKLI, D., (Bildiri), Nisan, Ankara.

75 69 Doktora Tezi, Adana.

76 70 EKLER Ek 1: Anket formu ) Girdiyi temin etme yöntemi nedir?

77 71... a) geleneksel b) modern a) Geleneksel c)en son teknoloji

78 72 19) Eksik üretim kapasitenin nedenleri sizce nelerdir?... a) gazete, dergi vb. c) televizyon radyo

79 73 a) evet (faaliyetleri...) 2... b) servis e) lokal... 2

80 74 43) 18.soru evet ise sorulacak) a) kredi temini b) makine teçhizat c) pazarlama