A. Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü Prof. Dr. Hayrettin Anteplioğlu

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "A. Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü Prof. Dr. Hayrettin Anteplioğlu"

Transkript

1 A. Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü Prof. Dr. Hayrettin Anteplioğlu KLİNtGİMtZDE SIGIRLARDA RASLADIGIMIZ TOPALLIKLAR VE BUNLARIN NEDENLERİNE TOPLU BİR BAKıŞ Hayrettin Anteplioğlu* Faruk Akın * * Boiteries que Nous Avons Rencontrees Chez lez Bovins Anıenes a Notre Clinique et une Vue Generale sur Leur Etiologie: Resume: Dans notre travail, nous avon etudie les affections des pieds et des extremites determinant des boiteries chez les bovins de differentes especes presentes ii notre clinique. Les affections qui produisaient des boiteries ont ete groupees sous 9 parties chez ı73 tetes des bovins, ainsi que : boiteries dues axu phlegmons, tendovaginites suppurees, arthrites suppurees, pudodermites aseptiques aigues, deformations des onglons et exungulation, necroses et de phlegmons coronaires, decollement des onglons, ulceres de sole de I' onglon et d' autres boiteries dont le dıagnostic n' etant pas precisement pose. Dans se travail on a eludie la repartition des origines des boiteries d' apres les espkes bovines, leur pourcentage de diffusion a travers des regions et des tissus, les methodes de traitement et le pourcentage de reussite. "On a etudie en outre, dans la mesure du possible, las pertes de production, particulierement celles de laciation dues aux boiteries che;: les bovins. On a constale que les pertes en question atteignaient en moyenne a 7,6 p. 100 par tete de vache dans certaines ajfections. Özet: Çalışmamızda Kliniğimize getirilen değişik ırklara ait sığır/ar da topallıklara neden olan ayak ve ekstremite hastalıkları üzerinde durulmuştur. Prof. Dr. A.Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü Öğretim Üyesi. Ankara - Türkiyc. Doç. Dr. A.Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü Öğrctim Üyesi. Ankara - Türkiye.

2 Kliniğimizde Sığırlarda Rastladığıouz Topaılıklar ve Bunlann Nedenlerine baş sığırda topallıklara neden olan hastalıklar 9 bölüm altında toplanmıştır. Bunlar: Phlegmon'ları ilgili topallıklar, Tendovaginitis purulenta' lar, Arthritis suppurativa' lar, Pododermatitis aceptica acuta, Tırnak deformasyonlarh ve exungulation, Corium coranarium necros'ları ve tırnak decolement' leri, Solea ulcus' ları, kesin diagnosu konmayan topallıklardır. Çalışmada topallık nedenlerinin sığır ırklarına göre dağılımları, regio ve dokulara yayılış yüzdeleri, sağıtım yöntemleri ve bunların başarı oranları üzerinde de durulmuştur. Ayrıca Sığırlardaki topallıklarının neden oldukları verim kayıplarından, özellikle süt değeri üzerinde olanaklar ölçüsünde araştırma yapılmış ve bu kaybın, inek başına bazı hastalıklarda % 7,6 olduğu tesbit edilmiştir. Giriş Sığır yetiştiriciliğinde, topaılıklar büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu durum bilinen bir gerçek olmakla beraber, konu özellikle hayvan yetiştiricileri ve ilgili personel tarafından yeterince önemsenmediğinden, kayıplar giderek önemli boyutlara ulaşır. İngilterede süt inekçiliği yapanların değerlendirmelerine göre; retentio secundinarum, süt humması, mastitis gibi önemli görülen hastalıklar kadar sığır topallıklarının da verim düşüşlerine neden olduğu saptanmıştır. Özellikle süt sığırlarında, İngilterde topallık oranının % 3,8 olduğu gözlenmiştir. 6 yıllık bir değerlendirmeye göre de ekstremitelere ait lezyonların % 9 unda asıl nedene bağlı topaılıklar izlenmiştir. (8). Genital yolların hastalıkları, memeler ve yavru ya ait lezyonlar oranı ise topallıklara oranla daha az olarak saptanmıştır. Örneğin; 776 süt sığırı üzerinde yapılan bir istatistikte, topallık nedeniyle kasaplık edilen hayvan sayısı % 14 kadar olduğu görülmüştür (8). 20 yıllık araştırmalarımıza göre ilk ıo senede topallık nedeniyle Kliniğimize getirilen sığırların oranı toplam hasta sayısına oranla % 4,2 kadardır. İkinci ıo yıllık dönemde ise bu oran % ı6,7 kadar bir artış göstermiştir. Bu artışım 1970 yıllarından sonra özellikle 1975 te doruk noktasına ulaştığı dikkati çekmektedir. Bu artışı büyük bir olasılıkla, ülkemizde atın değerinin belirli bir ölçüde azalıp, sığır türünün ekonomik verim yönünden önemine bağlasak bile bunun dahaçok ülkemizde yetiştiricilik bakım şartları ile hijyenik koşullarının yetersizliğine ilişkin olabileceğini düşünmek gerekir. Ekonomik yönden topllıklara bağlı verim kayıplarını; süt veriminde azalma, beden ağırlığında düşüş, hareket kısıtlığına bağlı

3 H:ıyrcttin Anlcplioğ1ıI-F"ruk Akın olarak yemden yararlanmanın yeterince olmaması, yetiştiricilerin topallığa gerekli önemi vermemeleri, bu konu ilc ilgili sağltımın yeterince yapılmaması ve sağltınlın parasal değerinin fazla bulunması ile damızlık özelliğinin yitirilmesi gibi nedenlere bağlamak olasılığı vardır (3, 13). Verim kayıplarımn saptanması oldukça zordur. Bir yaklaşım olarak topallıklara bağlı süt kayıplarının ortalama % 5 oranında olduğu görülür. Bıına g-öre parasal yitirim bir ölçüde az görülebilirsed e buna birde % 30 Ilik bir beden ağırlından doğan et kaybının eklenmesiyle yüksek bir uüzeye ulaştığı rahatça görülür (II, ı6). Bir sığırın yaşamını sürdürebilmesi için bir at kadar hareketli olması gerkmez, ancak hareketleri kısıtlanmış, ağrı duyan bir sığırda nasıl "NO FOOD - ~O HORS" diye tekrarlanan bir deyim varsa, bu bir sığır içinde belirli bir ölçüde geçerli olabilir. Çünkü ayağı yararlanmış bir boğanın sağıtırnı, tendoları yangılaşmış bir atın ki kadar önemlidir (2, 8). Çok geniş bir konu olmakla beraber biz son io yıl içerisindeki kliniğimize topallık nedeniyle getirilen sığırlarda topllığa neden olan hastalıklara, sağıtımlarına toplu bir bakış ve istatistik bir veri olarak böyle bir ön çalışmayı sunmayı amaç edindik, Sığır topallıklarının önemli bir sorunu, doğru bir diagnozun konmasıdır. Bunun için iki temel ilkenin uygulanması gerekir. Bunlardan biri hastanın öz geçmişinin iyi saptanması, diğeride olgunun bir sistem içerisinde muayenesinin tamamlanmasıdır. Özellikle muayeneler sırasında pclvis kemiklerinin kırıklarının saptanmasında önemli bir yeri olan exploratio-per rec/um, radiyolojik muayenelerle, labaratuv'ar teşhis yöntemlerine büyük ölçüde yer vermek gerekir (4,8). Özellikle ayak kzyonlarının saptanmasında tırnağın muayenesi önemli bir yer tutar. Bu amaçla tırnak!ezyanlarının görülmesinde tırnak yontmalarına baş vurulmalıdır. Bu konuda Boucbaer (8)'in araştırmalarına göre; süt sığırlarındaki topaılıkların nedenlerinin 4 j3 ünün yaralanma, enfeksiyonlar, arthritis'ler ve romatizmanın bir komplikasyonu olarak ortaya çıkan pododermatitis infectionsa'ya bağlı olduğu görülmektedir. Buna karşın et sığırlarında topalhklara neden olarak gene pododermetitis'ler gösterilmekle beraber, tırnak arası üremeler, tırnak uzamaları; dermatitis interdigitalis vegatativa'lar gösterilmiştir (8). Sığırlarda topallığa neden olan lezyonlar önem sıralarına göre; fistüller, pododermatitis ehronica, tırnak deformasyonları, interdigital vegetasyonlar, şap ve tırnak ulcus'larıdır (5, 18).

4 Kliııiğinıizde Sığırlarda Rastladığımız Topaılıklar ye Buıılann Nedenlerine Sığırlar yapısal nedenierine bağlı oiarak bazı hastalıkiara predispoze bir durum gösterirler. Özellikle sığırlar ayakta dururken beden ağırlıklarını düzenii bir biçimde tüm ayakları üzerinde dağıtmak zorundadırlar. Aksi durumlarda eklemeler, kemikler ve buniarı birleştiren dokuiar sürckli olarak stress altında kalırlar. Doğal yapısı çok dü?; yada aşırı bükülmüş bacak kuruluşları arthritis'lerin kolay oluşumlarının yanısıra yeterli bir düzeyde buiunmayan ökçeler, yabancı cisim batmalarıyla eziklere daha yatkın bir durum gösterir. Tırnakların da eşit büyükiükte ve düzgün olarak yere basmaiarı gerekir. Aksi yapılı oian tırnakiarda atrofiier oldukça sık olarak oiuş,:,r 2,8,9,10,19). Sığırlarda görülen bazı bozukların, doğmasal niteiikte an oma- \iier oiduğu görüiür. Bunların başında cerebellar ataxie önemii bir yer tutar. Bu tür bozukiukta cerebellum'un gelişim eksikliğine bağlı olarak hareketlerde değişik derecede düzensiziikici' izienir ve sağıtım da yetersiz olarak kalır (2). Klinik izlenimlerimiz son yıllarda buzağı vc dan ai arda congenitai bauleturc ve arthro-myodyspiasie oiguiarında belirli öiçülerde artışlar görüldüğünü kanıtlar niteliktedir. Özellikle doğmasal tendo kontraktürleri, hafif veya orta derecedc ise, hayvanın ayakta durmasına, sınırlı da olsa olanak verebiiiyorsa o zaman tendoiar üzerine yapılan masajlar, aiçılı bandajiar, bu tür oiguiarın ŞiruıjikaI sağıtımını elverişli kliar. Üçüncü derecedeki congenital bouietür olgularında ise tendolara uyguianan tenotomie ve tenoraphie operasyoniariyie sağıtıiarak % 100'e yakın bir başarı ya uiaşllır (I). Bu gün için gene m. pectoralis'ierin myotonie'lerinden ileri gelen fuııksiyonei bozuk- IukIarın sağıtılma oianağl yoktur (6, ı2). DoğmasaI olarak ağır yapılı sığıriarda görülen tırnak deviyasyoniarı uygun bir biçimde tırnağın yontujmaiarıyia sınırlı bile olsa düzeitiiebiiir. Ancak buna ek oiarak iskelct sistemine ait deformasyoniar buiunursa bu kusuru düze!tmek oianağl pek yoktur. Bir yaşındaki sığırlarda görüicn, dik ve düz yapıya sahipoian tarsus eklemi oiguiarında, gastrocnemius'un paraiizisi izienir. Şiddetli topallık belirtileri ile ayağını yere basamayacak şekilde semptom- Iarla ortaya çıkar. Bu tür olayiarda sağıtım olarak m. gastrocnemius iie m. rıexor digitaiis sııperficalis'in tenotomisi iie geçici bir iyiieşme elde ediiir. Bouckncrt (8), ayni oigunun kesin sağıtımında nen'us tibiaiis in Ilcuretomie'sini önermektedir. Tırnak bakımındaki düzensizlikierin, sığır topajııkiarına neden oldukiarı biiincn bir gerçcktir. Özellikle. sırasında kcsiip düzeitiimeycn tırnakiar, bazı ayak IüıstalıkIarının ortaya çıkmasına 'sebep

5 148 Hayrettin Anteplioğlu-faruk Akın olurlar. Örneğin: Tırnak kırılmaları (duyarlı dokuları içerenler), özellikle ökçe çatlakları, topu k ve falanks'ların a~ırı basınçlarına bağlı olarak olu~an ezikler, solea u1cus'ları ve panarisium gibi bozukluklar bu tür nedenlerle fazlasiyle olu~ur (10, ll, 13). Tırnak bakımı düzensizlikleri ile ilgili bozuklukların sağıtımları genellikle tırnakları yontma ve düzeltilmeleriyle sağlanır. Tırnak bakımı ile ilgili olarak ortaya çıkan kompilikasyonlardan, solea ungulae'nin perforasyonu, u1cus'u veya delinmesi, sağıtımı kabullenil' bir sonuç doğurur. Buna kar~ın ökçelerin bu tür bir bozuklukla kar~ı kaqıya kalması, hemen çoğunlukla III. phalanx ekleminde büyük bir riski olan arthtiris suppurativa gibi bir komplikasyonun ortaya çıkmasına neden olur. Bu gibi olgularda tırnağın uygun yontulmasından sonra creolin compresi veya huil de cade ile yapılacak sağıtım yarar sağlayabilir (10,13,19). tnterdigital üremeler (Dermatitis vegatativa interdigitalis), süt ve besi sığırlarında görülür. Özellikle besi sığırlarında ~ekillenmesi daha fazladır. Bu lezyonda kalıtsal bir predispozisyon ile a~ırı besienmenin önemli bir etkinliği vardır. Hastalık inter digital olarak yağ dokusunun dı~arıya doğru çıkmasiyle ba~lar ve bunu derinin kalınla~ması izler ve bu yere doğru bir uzantı halinde belirlenir. Tırnak arasındaki dokularla zemin arasında, özellikle bası~ sırasında a~ırı bir duyarlığın ortaya çıkmasına neden olduğundan ~iddetli bir topallık doğurur. Bu tür bozuklukların sağıtımında yumu~atıcı pomatlar uygulamanın yanı sıra, koterizasyon ve Şirurjikal müdahele yarar sağlar (5, 18). Sığırlarda önemli bir fonksiyonel bozukluğa neden olan diğer bir hastalıkta solea ungulae'nin u1cus'iarıdır. Taban ülserleri çoğunlukla ağır yapılı besi sığırlarında veya iri bedenli sütçü ırkıarda gözlenir. Ancak bunlar dı~ında eksik ahır hijiyeni, beslenme bozuklukları, ileri gebelikler gibi faktörlerin etkileri altında tüm sığırlarda da görülebilir. Belirlenen bu hazırlayıcı faktörler dı~ında yapıcı olarak tırnak tabanına etkiyen sürekli basınçlar ve travmatik nedenlerle bölgesel dola~ım bozuklukları söylenebilir (7.8.14,18,19). Solea u1cus'ları çoğunlukla bazı komplikasyonlara da neden olabilirler. Örnek olarak, bazı vejetasyonlar, enfekte yaralar ve özellikle m.flexor digitalis profundus tendo'sunun nekrozu söz konusu olabilir. Olu~agclen u1cus'lar hemen çoğunlukla tabanın arka ve orta 1/3 snınrına yakın ve longitudinal eksenin 1 cm. yakınında yer alırlar. Taban u1cus'larının çoğunlukla boğalarda ön ayak, ineklerde

6 Kliniğimizde Sığırlarda Rastladığımız Topallıklar ve Bunlann Kedenlerine ise daha çok arka ayaklarda olu~tukları görülür. Adı geçen ulcus'- ların büyüklükleri 1-1,5 cm kadar çapındadırlar, derinlikleri ise çok deği~iktir. Hayvanlarda özellikle yatı~ ve kalkı~lar güçlükle yapılabilir. Taban ülserlerinin sağıtımında; tırnağın yontulmasiyle birlikte ayrılan ve mortifiye olmu~ dokuların uzakla~tırılması, butone uçlu koterle koterizasyon ve antimon triklörür ile pansuman uygulanması öğütlenir (2,8,9,10,11,16). Sığırlarda topallıklara neden olan diğer bir önemli faktör de ekstremitelerde ~ekillenen kırıklardır. Özellikle tuber coxae kırıkları bu hayvanlarda önemli bir bölümü olu~tururlar. Ba~langıçta birkaçgün süreyle görülen topailık günler sonra ortadan kalkabilir. Ancak region al asimetri sürekli kalır ( 11). Sığırlarda tibia fractur"lerinin, alçılı oandajlarla veya tomas cebireleri ile sağıtıma alınmaları, belirli ölçülerde iyilqmeler sağlar. Metatarsus ve metacarpus kırıkları da genellikle bandaj ve percutan transfictation yöntemleriyle sağıtılabilir. Buna kar~ı III. phalanx kırıkları çoğunlukla transfersal ve bazanda parçalı fractur'ler ~eklinde olurlar. Klinik iyile~me de 1,5 ila 2 ay kadar sürer. Şiddetli topallık yaparlar ve çoğunlukla iyile~melerde bir sekel sürekli olarak kalır 14,15,16,17,19). Genç sığırlarda yürüme ve sıçrama funksiyonları sırasında articulus tarsi ile topuk eklemi distorsion'ları oldukça sık olur, ~iddetli bası~ topallığı lokal ısı artl~1 ve ~i~kinlikle karakterize olan bu gibi olgularda alçılı bandaj uygulamalarının yararından söz edilir ve bandajların üç hafta kadar yerlerinde kalmaları sağlık verilir (2,9, 15,17,19). İneklerde çayır ve mer'a da contusion ve trauma'lara bağlı olarak nervus obturatiorus'un uni-yada bilateral paralysilcri de topailıklar yönünden önemli bir yer alır. Bazen adı geçen sinirin rupturlarından da söz edilir gün süreyle hayvanların yattıkları yerlerden' kalkmaları çok güçtür. Özellikle topuk ekleminin flexion'larıyla bacakların abduction hareketleri dikkat çekicidir. Sağıtımda bu gibi olgularda Glyconate de calcium ile Vitamin B 1 ile, Stricnin, Veratrin enjeksiyonları ve friksiyonlar önerilir. Bunun yanısıra iyi beslenmeye de özen gösterilir. N. peronealis'in ezik veya yaralanmaları daha çok ineklerde doğumlardan sonra izlenir. Belirgin semptom olarak topuk ve tarsus eklemlerinin flexionları saptanır. Sürekli yatmalara bağlı olarak decubitis gibi bozuklukların olu~umu da gecikmez (2,6,8).

7 150 Hayrettin Anteplioğlu-faruk Akın Bazende nedeni belli olmadan veya pyeolonephritis gibi endeksiyonlara bağlı olarak musculus gastrocnemius'un rupturları gözlenir. Ancak bilinen bir gerçek olarak adı geçen kasa yakın olarak yapılan kusuriu enjeksiyonların bu tür bir lezyona neden oldukları gözlenmiştir (2,6, i2, i9). Gerek besi ve gerekse süt sığıriarında her yaşta görülen ve sığır topallıklarının bilinen en belli başlı nedeni pododermatitis infectiosa' dır. Hastalığın esas nedeninin i963 tc yapılan çalışmalarla Fusiformis nodosus ve Spirocheta penortha olduğu açıklanmıştır. Senenin her mevsimi görülen bozukluk, özellikle yağışlı mevsimlerde ilkbahar, sonbahar ve kışın ortaya çıkar. Bu ara sert ve kuru zeminler hastalığın ortaya çıkmasında predispoze bir faktör gibi etkir. Ayak dokularında yara ve çatlakların oluşumuyla birlikte hastalığın ortaya çıkması gecikmez. Bozukluğun bilinen komplikasyonlarından biride arthritis suppurativa'dır. Sağıtırnda antibiyotik ve sulfamitlerin paren tera i uygulamalarının yanısıra tırnak bakımına özel bir özen gösteririir. Nekrotik dokuların uzaklaştırılması. antiseptik ve bakır sülfat kompresleriyle oralolarak iyot preparatiarı verilmesi öğütlenir. Sonuç alınamayan olgularda parmak rezeksiyonları başarıyla uygulanabilir (4,5, 18). Sığıriarda semptomatik topallıklarda ortaya çıkabilir. Özellikle Virütik diyarelerde, şapta, mastitis'lerde, A.E.D. avitaminozlarında, ketozislerde ve daha birçok hastalıklarda da sığırlarda topaılıklar gözlenir (2,8,9,10,11,13). Materyal ve Metot çalışmamızın materyalini i967- i977 yılları arasında Kliniğimize topailık nedeniyle getirilen 64 montafon, 17 holstein, 8 i yerii ırka ait toplam i73 baş sığır oluşturdu. Olgularımızın i65 i inek, 6 sı boğa ve tosun, 2 side düve olarak saptandı. Yaş ortalamaları 1-12 yaş arasında değişiklik gösterdi. Olgularımızın muayenelerinde topallığa neden olan lezyonlar; 15 sığlı'da arka bacaklarda, i 8 inde topu k ve tarsus eklemlerinde, 6 sında ön ekstremitclerin değişik eklemlerinde, ı8 inde ayaklarda, 47 sinde tırnaklarda, 3 olayda parmak arasında, 8 inde corium coranarium'da, 37 sinde solea ungulae'de 2 ı inde de değişik organ ve dokularda gözlendi. Sağltım yöntemimiz genellikle tıbbi ve operatif olarak iki yönlü yapıldı. Tıbbi sağıtırnda antiseptik yaş kompresler (% 3 cireolin,

8 Kliniğimizde Sığırlarda Rastladığınuz TopaJııklar ve BuııJann Nedenlerine... ISI % 0,1 rivanol, efmazin,!ikid solüsyonlarıyla) ve banyolar sıcak du~lar ile özellikle ayak lezyonlarında % 5 lik Bakır sülfat ve Huil de cade kullanıldı. Operatif sağıtımlar ise daha çok ayak eklemleriyle phalanx'ların irinli arthritis'leri, osteomyelitis'leri ile gangrenlcrinde phalanx rezeksiyonları Pfeifcr yöntemleri ilc gerçekle~tirildi. Osteoarthritis chronica deformans gibi bozukluklarla komplike olmu~ olan olgularda, noktadağın (point de feu)'dan yararlanıldı ve!ıu sağıtım, gerekenierde ongan vesicatoir ve sıcak du~larla birleştirildi. Özellikle ayakların yumuşak doku lezyonları ve yangıse1 olaylarında son günlerde yararlılıkları tartışılan Hyridoid pomadından da uygulandı. Bu ara genel bozukluk (beden ısısı artı~ı, i~talısızlık gibi) saptanan ve genel bir sepsise karşı paranteral yollardan Eftalon (50-25 ml). Strepto-vetisilin, Geosel gibi Antibiyotik ve sulfamid deriyeleri en az bq gün süreyle uygulandı. Beden ısı1arında c C. lık artış görülenlerde iki gün süreyle 2 lt. kadar % 5 lik Dextrose ile Ringer Laktat solüsyonlarından damar içi yolla enjekte edildi. Vitamin preparat1arından ADEMt~ ile Caleium ve Vit. C combinasyonları üç günde bir tekrarlanan dozlar halinde kas içi yollarla ~ırınga edildi. Olgularımız çalı~mamızı oluşturan ı73 olguyu, hastalıklar bakımından benzerlik göstermesi ve izleme kolaylığı bakımından 9 ana grup altında toplayarak inceledik. ı. Gr: Exlremile phlegmon'lanna bağlı (opaltıklar: ı5 olguyu kapsayan ve tüm olgularımızın % 8,67 sını olu~turan bu bölümde 9 hayyanda arka ekstremitelerde özellikle regio femoralis'te, 6 olayd!!. praesternal böigeden ha~layarak ön bacakiarın proximal bölümierine kadar yayıian diffus phlcgmon'lar izlenmi~tir. Deği~ik derecelerde topailık ve genel durum bozukluklarının ortaya çıkmasının yanısıra, bunlara birde i~tahsızlık tablosu eklenmiştir. Bu gruptaki olgularımıza sağıtım olarak lokal % oranında pomad ictiholee ile pomad iodo-iodurec ve bölgenin ekerdiği ölçüde sıcak duşlar uygulandı. Ayrıca tüm olgulara parenteral % ml. Eftalon ile Geosol ml. kombine oiarak veriidi. Ayrıca tüm hastalara 2 lt. % 5 Dextrose eriyiği tv. yolla enjekte edilmiştir. Olayların % 4 ünde (6 olguda) tam rezolüsyon, % 4,9 unda (7 olgu), Apseleşmeler (resim ıla), % 1,9 unda (2 olgu) geniş doku kaybı ile ile ilgili gangrenie~me izlenmi~tir. Apselqmc gösteren olgularda iyi-

9 152 Hayrettin Anteplioğlu-Faruk Akın leşme olayları 15 gün ile 1 ayarasında değişiklik göstermiştir. Geniş mortifikasyonlarla komplike olanlarda ise 2-2,5 ayarasında iyileşmeler izlenmiştir. Olguların etiyolojik araştırmalarında özellikle sternal bölgeden yapılan vaceination'ların % 3 oranında bu tür komplikasyona yol açtığı dikkati çekmiştir. (Resim ljb). Diğerleride değişik nedenlere bağlı olarak gene bir çoğunun kusurlu enjeksiyonlarla özellikle irkitici ilaçların kas ve deri altı enjeksiyonlarına bağlı olarak oluşturukları gözlenmiştir. Sağıtım sonucunda; olgularımızın % 86,6 sında iyileşme, % 13,6 sında da oluşagelen sikatrizasyonlara bağlı sekeller kalmıştır. II. Gr: Tendovaginitis purulenta'lar: 18 olguyu kapsayan bu bölümdeki hastalarımızın, tüm olay sayımızın % io, 40 nı oluşturmuştur. 13 ü montafon 2 si holstein ve :) ü yerli ırka ait olan bu ineklerin tarsus ve topu k eklemi çevresinde yer alan flexor ve extensor tendoların tendovaginalarında irinli (purulent) tendovaginitis saptanmıştır (Resim: 2ja-b), 4 ho Istein inekte de tarsus eklemi lateralinde ten dovaginitis enfectionsa izlenmiştir. Bunlardan, iki olguda. Brusellosa, birinde de Tuberculose'a, sonuncusunda da Tayleriose'a ilgili tendovaginitis olayları gözlenmiştir. (Bakteriyolojik ve Salgınlar K.B / gün ve s. yazıları). 14 olayda tendovaginaların punksiyon ve irigasyonlarından ( uj. kristal penisilin ile Serum fizyolojik karışımı) sonra bölge, % 0,1 Rivanol solüsyonuyla 3-4 gün süreyle komprese alınmıştır. Tekrarlayan lokal antibiyotik aplikasyonlariyle birlikte (2-3 kez), hayvanlara parenteral yolla Eftalon ve Geosel enjeksiyonları yapılmıştır. Enfeskyöz nitelik gösteren olgular ise sağıtıma alınmayarak elden çıkarılmışlardır. Bu bölümde, 14 olguda sağıtımdan % 77, 77 oranında başarı elde edilmiştir. Ancak 6 olguda punksiyondan olumlu bir sonuç elde ~dilemeyince apse sağıtımına baş vurulmuştur. Bu sağıtım şeklinde 4 olguda şiddetli kanama olduğunu bu ara vurgulamak gerekir. Bu kanarnalara karşı Cotorizasyon ve ligatür ile, basınçlı sargı uygulamaları yapılmış ve olumlu sonuç elde edilmiştir Gr: Artlıritis sr:ppurativa olguları: 6 olguluk ve % 3,46 oranında bir grubu kapsar. 4 ü yerli ve 2 si montafon olan ineklerden 2 sinde Articulus tarsi'de, 3 ünde sağ arka, birinde de sol ön topu k ekleminde şiddetli topallığı neden olan ağrılı, çok şişkin ve üzerinde bir iki tane yara ile irinli akıntı bulunan Arthritis purulenta tesbit edilmiştir (Resim: 3). Sağıtım olarak bu hayvanlara günde iki kez, sıcak hidro terapi ile lj3 oranında sulandırılmış Efurazin likid ve % 0,1 lik Sol. Rivanol kompresierine ek bir olguda iki, diğerlerinde bir kez olmak

10 Kliniğimizde Sığırlarda Rastladığımız Topaılıklar ve Bunlann Nedenlerine üzere nokta dağı yapılmıştır. Bu ara dört olguda metritis ve pyometra ile ilgili komplikasyonlar izlenmiştir. Bununda hastalıkların uzun bir süre iyileşmelerinde olumsuz yönde etkdikleri gözlenmiştir. Hayvanlarda tek yönlü kalça bölgesinde musküler atrofilerin yanısıra genel. durum bozuklukları ve zayıflamalar saptanmıştır. Metritis'lerin sağtımıyla birlikte hayvanlara Geosol, Eftalon, Strepto-vetisilin kombinasyonları ve serum uygulamalarına gidilmiştir. Bir olgu dışında diğer olaylarda sağıtımdan % 90 oranında topallıkta azalma izlenmiştir. Bir olguda da Pfifer yöntemi ile i. phalanx'ın rezeksiyonu yapılmıştır. Bu sonki olaydada ı ay içinde olumlu sonuç elde edilmiştir. IV. Gr: Pododermatitis aceptica acuta: 8 i yerli, ıo u montafon ırka ait ı8 olayda, toplam olgularımıza oranla % ıo, 40 sığlı'da pododermatitis aseptica acuta izlenmiştir. 8 hayvanda arka ayaklarda, 6 sında önlerde, 4 ünde hem ön ve hemde arkalarda şiddetli topailık gözlenmiştir. 5 olguda ayrıca coroner phlegmon ve panarisium'la komplikasyon tesbit edilmiştir. Bazı olgularda, bunlara ek tırnak deformasyonlarıda saptanmıştır. Sağıtımda sadece % 5 oranında Bakır Sülfat eriyiği banyo ve kompresieri ile pomad hyridoid uygulanmıştır. Tırnak deformasyonu bulunanlarda ayrıca bunların düzeltilme işlemine de gidilmiştir. Tüm olgularda iyileşme yönünden olumlu sonuçlar alınmıştır. V. Gr: Tırnak d~formasyonları ve Exungulation olayları: Toplam olay sayısının % 27, 16 sını veya 47 olguyu kapsayan bu bölümde; 27 yerli, ıı montafon 9 holstein ırkına ait boğa ve inekler yer almıştır. Özellikle kış aylarında uzun süre ahır bakımında hareketsiz kalmış ineklerde aşırı tırnak uzamalarına bağlı yürüyüş bozuklukları gözlenmiştir (Resim: 4). Ayrıca bu grupta bunların etkileriyle travmatik nedenlere bağlı exungulation olayları ile tırnak kırılma ve hatalı yontulmalarına bağlı şiddetli kanamayla komplike olmuş olgulara raslanmıştır. Tırnak uzamaları genellikle yontularak düzeltilmiştir. Exungulation olgularından ikisi akut formda olduklarında gerekli antisepsisinin sağlanmasından sonra % 3 ereolin compresi ve sonrada Ruil de cade ile pansuman uygulamaları bu olaylarda olumlu sonuç alınmasına neden olmuştur. Buna karşı 4 olgunun sonucu izlenememiştir. VI. Gr: Tırnak arası üreme ve vejetasyonlar: 3 olguda raslanan ve toplam sayımıza oranla % ı,73 olarak saptanan bu tür bozukluklar, 2 si montafon boğada, bir diğeri de yerli bir inektc izlenmiştir. Parmak arası dokulardan köken alan bu tür üremeler, büyük olasılıkla,

11 154, Hayrettin AntepIioğlu-Faruk Akın kirli ahır irkiltileri sonu meydana geldiği düşünülmüştür. Şekillencn bu vejetasyonların değişik büyüklükte büyük ölçüde kanamaya meyilli, karnıbahar benzeri ve fena kokulu oldukları ve topallığa nedcn oldukları gözlenmiştir. Özellikle boğaların çok ağır yapılı oldukları tesbit edilmiştir. Bu tür oluşumların sağıtlmlarında Antiseptik kompresier dışında coterizasyon vc % 5 lik bakır sülfat eriyiği ilc pansumanlardan yararlanılmıştır. Sağltım sonunda rcşüt olayları da görülmemiştir. ViI. Gr: Corium corolzairum necros'lan ve lımak decolement' leri: 5 montafon ve :1 yerli inekte saptanan v(~ toplam olgularımıza oranla % 4,62 sini oluşturan bu bozukluklar II. phalanx ekıeminin şişkinliği ile göze çarpan, mortifiye olmuş dokularla birlikte irinlqme (Resim: 6) ve fistül odakları izlenmiştir. Hayvanda şiddetli bir topaılığın yanısıra genel durum bozuklukları zayıflama ve müsküler atrofiler gözlenmiştir. trinin bakteriyol~jik nmayenderinde necrose basillerinin üredikleri saptanmıştır. 8 olguda da arka ayaklarda izlenen bu lczyonlarda sadece iki olguda parmak rezeksiyonuna gidilmiştir 2 olguda lateral parmakta, di.ğerlerinde de medialde hastalığın şekillendiği tesbit edilmiştir. Hastalarda klinik bulgu olarak beden ısınında C bir yükselme, iştahsızlık ve yatma isteği ile özellikle tarsus eklemleri lateralinde decubitııs saptanmıştır. Hastaların tümüne ml. Eftalon ve % 5 Dextrose ile Ringer laetate İ.V. yolla enjekte edilmiştir. Lokal olarak sıcak duş, % O, i Rivanol ve croline % 3 ilc % 5 lik bakır sulfat eriyiği kompresieri uygulanmıştır. Bu grup olguların sağıtımları ortalama 1,5 ay kadar sürmüş üç olgudan olumlu sonuç alınmış diğerleri kasaplık olarak değerlendiril mişlerdir. VIII. Gr: Taban ulcııs'ları: Toplam 37 olguyu kapsayan bu grup olaylar toplam sayıya göre % 21, 38 ini oluşturmuştur. 4 ü boğa, 33 üde inek olan olayların ıi montafon kalaıı 26 sıda holstein ırkına aittirler. 13 olguda lezyonlar arka ayaklarda ve medial parmak tabanlarında (Resim: 5), 18 inde arka ayakları ökçelerinde, 5 inde de önlerde ve tırnak arası bölgelerde gözlenmiştir. Soleada değişikçapta ve derinlikte mortifiye olmuş ve kokuşuk, kanamaya meyilli şiddetli topailık yapan ukus'lar, 12 olgu dışında genci durum bozukluğuna raslanmamıştır. Sağıtırnda ilk :3 gün süreyle uygulanan neolin kompresinden sonra Huil de cade pom. madecassol, ether iodophormce' ve pom. Hyridoid'in değişik aralıklarla uygulamalarından sonra, parenteral yollarla Vitasol-ADEMİ0;' (VİL A.D.E) cakium ve ViL C enjeksiyonları ve antibiyotik sağıtımları yapılmıştır. Bunlara ek olarak ahır

12 Kliniğimizık Sı~ı..ı"l"fl:ı R"stl",lı~lml7. T"p"llıkl"r \'0 B""I"rın 1\"<I,,ıılorine hijiyenik koşullarıda olanaklar ölçüsünde sağlanmaya çalışılmıştır. Bu grupta sağıtımlar sonucuud,ı 28 olguda başarılı sonuçlar alınmış kalau 9 hayvanın durumları da izlenememiştir. ıx. Gr: Kesin diagııose konamayan vqa değişik bo?:.llklııklara bağlı topallık olguları: Toplam olgu sayımıza göre % i 2, i 3 ünü (2 i olgu) kapsayan bu bölümdeki hastaların io unda ön bacaklarda, i i inde de arka ekstremitclerde ııni veya bilateral değişik derecelerde topaılıklar izlenmiştir. io u montafon, 6 sı holstein 5 ide yerli olan (2 si düve) ineklerde rectal palpasyonda pelvis kemiklerinde symphisair ayrılma (Kırık) izlenmiştir. Nedenlerini pek araştırmadığımız bu olaylarda daha çok myositis ve romatizmaya etkili sağıtımlar uygulanmıştır, ayrıca iki olayda tendo rupturları gözlenmiştir. Bu amaçla Butazolidin (Amp.) olarak günaşırı dozlarda iki ampul t.m., Dolor neurolıion, % 20 Salisilade de soud m. t.v. olarak, %) 2,5 Bicarbonate de soud (tv.) ve corticosteriid preparatları ile lokal friksiyonlar yapılmıştır. Bu ara beden ısısı yüksek olanlara Antibiyotik uygulamaları yapılmıştır. Symphiser ayrılmalar dışında tüm ol. gularda olumlu sonuçlar alınmıştır. Sonuçlar On senelik bir dönemi içeren ve 173 sığırda topallıklara yol açan ayak, extremite ve diğer doku hastahklarım 9 ana başlık altında toplamaya çalıştık. Extremite ve diğer komşu dokularda, dolaylı olarak etkiyen ve topallıklara neden olan phelcgmonlar toplam olgu sayınıımızın % 8,67 sini oluşturdu. Phlcgmon'ların arka bacaklarda % 60oralıında, önlerde ise, % 40 düzeyinde oluştuğuna tanık olduk. Phelegmon olgularında erken sağltıma alınanlarda % 4 oranın~ da rezolüsyon gecikmiş olgularda (/0 1,9 oranında gangrenlenlc komplikasyon izlendi. Kalan % 4,9 luk grupta ise apselqmeler gözlendi. Phlegmon'ların etiyolojilcrinde % 3 oranında, kusurlu enjeksiyonları n ve özellikle prae-sternal bölgede yapılan koruyucu aşıların etkinlikleri görüldü. Bu grupta sağıtımlardan % 86,6 oranında iyileşme elde edildiği % 13,6 sında da hafif bir topallığa neden olan sekellerin sürekliliği izlendi. Tendovaginitis purulenta'larda topailık yönünden çok, özellikle enfeksiyöz nitelikte olanların Tüberküloz ve Bruselloz yönünden dikkat edilmesi görüşüne varılarak, olanaklar ölçüsünde bu gibi olgularda bakteriyolojik ve serolojik muayenelerin yapılması gereği

13 1.:;6 Hayrettin Anteplioğhı-Farıık Akın vardır. Olgularımızın % ının oluşturan bu grupta özellikle holstein ve montafon ırkıarında, bu tür bozuklukların % 88,8 oranında oluştukları dikkati çekti. Bunun büyük bir olasılıkla ırk ve ağır beden yapısıyla ilgisi olabileceği düşünüldü. Sağıtımda tendovaginal irrigasyonlarla lokal penisilin ve yaş kompres uygulamalarının olumlu sonuç almada yararı görüldü. Bu tür sağıtımla iyileşme oranı % 77,77 apse sağıtımıyla ise % 33,3 oranında şifa elde edildi. Ancak apse açılırken fazla miktarda (punksiyon sırasında) kanamanın görülebileceğini akıldan çıkartmamak gerekir. Enfeksiyöz nitelikte olan tendovaginitis olgularında sağıtım işlemine girişilmedi. Tendovaginitis olgularında süt veriminde düşüş oranı ortalama bir değer olarak % 3 kadar saptanabildi. Arthritis suppurativ olgularına % 3,46 oranında rastlandı. Bunun % 66 oranında yerli ırkıarda % 33 de montafon ineklerde şekillendiği gözlendi. Bozukluğun % 83,33 oranında arka ayaklarda oluştuğu ayrıca dikkati çekti. Bu tür olgularda hastalığın % 66 oranında Metritis ve pyometra gibi hastalıklarla komlike olduğu da görüldü. Bununda, sağıtıma olumsuz yönden etkili olduğu saptandı. Arthritis suppurativa'larla ilgili olarak ortaya çıkan topallıklarda sağıtımdan sonra % 90 oranında bir azalma gözlenmişse de sadece bir olguda phalanx rezeksiyonu yapma zorunluluğu doğdu. Ayrıca bu grupta ki olaylarda genel zayflama, ekstremitelerde inaktivite atrofileriyle birlikte süt oranında % 8 varan bir azalma saptandı. % 10, 40 oranında saptadığımız ve % 55,5 çoğunlukla man tafon ırkıarda rastladığımız pododermatitis aceptica acuta olgularında, semptom olarak şiddetli bir topailık izledik. Coronaire phlegmon ve panarisium gibi olaylarla da komplikasyon yapahileceği saptanan bu tür bozukluğu biz daha çok arka ekstremitelerde izledik. Ancak dört ayakta da şekillenebilen olgulara rasladık. Sağıtımda, özellikle % 5 Bakır sulfat, pom. Hyriodid'ten ve antiseptik kompresierden yararlandık. Olguların tümünden de olumlu sonuçlar aldık. Olgularımız arasında % 27,16 yı bulan ve 9 gurup arasında çoğunluğu olı;ışturan tırnak deformasyonları ve büyük ölçüde yürüyüş bozukluğu yaptığı saptandı. % 57,44 oranında yerli ve montafon ırkıarda rasladığımız bu olayların % 82,28 inin ön tırnaklarda meydana geldiği görüldü. Ayrıca beceriksizce yapılan tırnak yontma işlemleri sırasında önemsenebilecek kanarnaların oluşabileceği saptandı. Gene bu tür tırnak deformasyonları % 12, 76 oranında sığırlarda exungulation olgularına neden olabileceği gözlendi.

14 Kliniğimizde Sığırlarda Rastladığunız Topaılıklar ve Bunların Kedenlerine Tırnak arası vejetatif üremeler çalışmamızda % 1,73 oranında izlendi. Şiddetli topallık gözlenen bu tür olgularda, üremelerin koterizasyonu ve % 5 lik Bakır sulfat eriyiği ile yapılan kompresler topallığın 1-2 gün içerisinde ortadan kalkmasına yararlı oldu, ayrıca nüks olaylarıda izlenmedi. Corium coran ari um necros'ları da oldukça ender izlendi ve çalışmamızın % 4,62 sini oluşturdu. Gencl durum bozukluğu ile belirlenen olgularda 40 cc_ 4 i oc lik bir beden ısısı artışı saptandı. Oluşagelen çok şiddetli topaılığın yanı sıra, lateral parmakta necrose belirtileri ile Osteomyclitis izlendi. Bu tür olgular arasında büyük olasılıkla kaçınılmaz görülen bu tür komplikasyonlar ancak phalanx rezeksiyonlarıyla sağıtılmaya çalışıldı. Daha çok arka ayaklarda saptadığımız bu olguların iyileşme oranı % 37,5 olarak saptandı. Başarısız sonuçlar, daha çok kroniklqmiş olgularda gözlendi. Bu grupta saptanabilen süt verimi azalması % i2 kadardır. Olgularımız arasında % 21,38 oranında yer alan taban ukus' larının, % 70,27 si holstein'larda gözlendi, Ukus'lar ayrıca % 48, 64 oranında arka ayakların ökçeleriyle, tabanın medialinde tesbit edildi. Olguların % 67,56 sında genel durum bozukluğu ile süt veriminde % 8 oranında düşüş izlendi. Sağıtımda özellikle antiseptik kompres, banyo ve pom. Hyridoid uygulamaları olumlu sonuçlar verdi ve başarı oranı % 75,67 olarak saptandı. % 12,13 bulan çalışmamız ın bu kesiminde kesin diagnoz konamadı. Ancak bunlar dışında bu gruba soktuğumuz, özeııikle arka ekstremitelerde oluşan ve tüm flexor tendoları içeren tendo rupturları sadece iki olguda izlendi. Bunlardan sadece birisine uygulanan tendo dikişi ve bandajlar olumlu sonuç verdi. Tutuk bir yürüyüş biçiminde saptanan ve daha çok Klinikman Myositis ve romatizmaya bağladığımız diğer olgularımız Butawlidin (Enjektab 1), Salycilade de soude ve Corticosteroid preparatları ile sağıttık. Çoğunlukla da bu tür sağıtım bazı olgularda % 47,61 oranında başarı sağladı. Gene bu gruba kattığımız pelvis'teki symphissi ayrılmalarındaki sağıtımlar yetersiz kaldı. Tartışma Sığır türünün hayvancılık ekonomisindeki önemli katkısının tartışmazlığı bir gerçektir. Bu nedenledil'ki DIkmeizde sığır besi ve yetiştiriciliği son yıllarda hızlı bir gelişme gösterdi. Bu artış hızı, sadece Kliniğimize getirilen sığır hasta sayısındaki % 20 lik bir artışla

15 _ !l HayreHin Arıteplioğln-Farıık Akın dahi olsa kanıtlanabilir. Ancak giriş bölümünde de değindiğimiz gibi bu artış öiellikle 1970 yıllarından sonra göze batar bir düzeye ulaştı. Buna paralel olarak da özellikle hastalıklar yönünden yabancı ırkıarda Ülkemizin bakım ve hijyenik koşullarına uygun bir biçimde ayak ve extremite bozuklukları bir sorun olarak belirlendi. 850 sığır üzerinde çalışmamız dışında yaptığımız bir değerlendirmeye göre Kliniğimizde indigestionla ilgili operasyonlar ilk 5 yıl önce % 20 iken, bu gün % 32,98 e ulaşmıştır. Buna karşın topallıkla ilgili bozukluklar % 57,68, diğer şirurjikal hastalıklarsa % 9,34 düzeyinde kalmıştır. Oysa İngilterede sığır topallıkları ile ilgili bir arştırmada extremitelerde ilgili fonksiyon bozuklukları % 3,8 dir (8). Bu karşılaştırmadanda anlaşılacağı üzere Ülkemizde sığır topallıklarına neden olan hastalıklar oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Gene İngilterede süt ineklerinde topallıklada ilgili süt kayıpları % 5 d üzeyindedir (8). Çalışmamızda sadece Tendovaginitisler, Arthritis suppurativa'larla Osteorthritis ve taban ulcus'larını içeren topallık olgularında inek başına ortalama % 7,6 oranında bir süt yitirimi saptayabildik. Tırnak bakımındaki düzensizliklerle ilgili olarak ortaya çıktığı belirtilen topaılıklar ve bazı ayak hastalıklarını (tırnak çatlak ve kırılmaları, taban ezikleri, soka ulcus'ları gibi) (ı O, ıı, ı 2, ı9), biz çalışmamızda aşırı tırnak uzamaları şeklinde belirledik ve bunların büyük ölçüde fonksiyon bozukluklarına neden olduklarını gözledik. Aynı zamanda bazı olgularda exungulation gibi komplikasyonları ortaya çıkarabileceklerine tanık olduk. Bu ara tırnak düzeltilmeleri ile ilgili yontma işlemleri sırasında şiddetli kanama olguları ile de karlaştırdık. Et sığırları topallıklarında oluşa gelen tırnak uzamalarının yanısıra, inter digital vegetation'ların biiyük ölçüde topallığı neden oldukları belirtilir (8). Çalışmamızda bu tür vegatation'la ilgili olgular oldukça ender görüldü. Bunlar ancak ağır yapılı boğalarda izlendi ve literatür kayıtlara uygun olarak yapılan sağıtımlardan da olumlu sonuçlar alındı, rcşüt olaylarınada raslanmadı. Sığır topallıklarının rıedenlerinde literatürlei'ce ön sıralarda önemleri belirtilen pododermatitis ehronica olgularını (5,18), bizde çalışmamızda oldukça sık izledik. Ayrıca bunların corenar phlegmon ve panarisium gibi ayak hastalıkları ilc beraber bulunduklarına tanık olduk. Sağıtımda % 5 Bakır sulfat ve Hyridoid ile antibiyotik ve antiseptik kompres uygulamalarından olumlu sonuçlar elde ettik. Sığırların önemli bir topallık soruilli olarak belirlenen solea ulcus'larının oluş nedenleri, yerleşim noktaları ile komplikasyon-

16 Kliniğimizde Sığırlarda Rasıladığınuz TopaJııklar ye Buııların :\"edenleriııe.. o 159 larının (2,9) bir bölümünü bizde aynı doğrultuda izledik ve etiyolojik olarak bunların oluş nedenlerini hiz daha çok ahır hijyenine bağladık. Bu grup altında izlediğimiz olguların bir bölümünde, genel durum bozukluğuda ayrıca saptandı. Oluşagelen u!cus'ların daha çok holstein ırkıarında ve büyük ölçüde de arka ayaklarda şekillendiğini gördük. Ayrıca bunlardan bir kısmının Exungulation'larIa komplike olabileceğine de tanık olduk. Eskimemiş olgularda ayrıca sağıtımlardan başarılı sonuçlarda elde ettik. Hertürlü sığır ırkında görülebileceği belirtilen (4,5, i8), pododermatitis infectiosa olgularını tipik formalarını izlcyemedik. Ancak Arthritis suppurativa, tendovaginitis cnfectiosa olaylarına bağlı topallıklara fazlaca rasladık. Arthritis suppurativa ile komplike osteomyelitis'lerde phalanx rezeksiyonları başarılı sonuçlar verdi. Sığır topallıklarının etiyolojileri arasında yer alan extremite kırıkları ile bunların sağıtımlarıyla ilgili çeşitli yöntemleri (11,17,19) biz pek denemedik, ancak ö:,;elliklc pelvis kırıklarından symphisis ayrılmaları sağıtımı kabul etmez bir sorun olarak kaldı ve bu tür olgulara çoğunlukla kesim öneriidi. Özellikle Myositis, romatizma, gibi olgulara oldukça,ık rasladık ve bunların nedenlerini klinikçe hemen tayin edemediğimizden ve teşhisierini hemen koyamadığımızdan olgulara daha çok semptomatik sağıtımlar uyguladık ve çoğundanda olumlu sonuçlar elde ettik. Sonuç olarak Kliniğimizde saptadığımız topalhk olguları, sığırlarda yaklaşık olarak % 57 oranını bulmaktadır. Buna karşın ekonomik yönden topallıklara bağlı süt kayıpları ise saptayabildiğimiz kadariyle % 7,6 düzeyindedir. Bunun dışında et ve diğer verim yönünden bir değerlendirme yapılamamıştır. İleriki araştırmalarda ışık tutar amaciyle bir çalışmayı özellikle Klinik yapanlara sunmayı yararlı bulduk. Literatür 1- Akın, F., Samsar, Eo, Güzel, No, Şener, G. (1977): Buzac~ı ve Danalarda Aqrure-Bouleture olayları ile bunların sağıtımları üzerinde denemeler. A.üo Vet. Fak. Dergisi. C. XXIII, 3-4, Amstutz, H.E. (1965): Cattle Lameııess.j.A.V.MoA., AntepHoğlu, H. (I 967): Evcil Hayvanların Dış hastalıkları Klinik Diagnozu A.ü. Basımevi, 208.

17 ](.0 Hayrettiıı AlIteplioğJıı-fa1'llk Akın 4- Anteplioğlu, H., Akın, F., Güzel, N. (ı 976): Holsiein bir Boğada phalanx Reeestion'u A.D. Vet. Fak. Dergisi, C. XXXII, 1-2, Artun, B.S. (I 972): Veteriner Ortopedi. A.D. Basımevi, Blaxter, K.L., Mc. Gill. RF. (ı 955): Museular D)'stroph)', Vet. Reviews and Annotaıions, ı 94- i LO. 7.- Bolz, W., Dietz, O., Sehleiter, H. (I 973): Tral'te de patholvgie Chimrgieale Spiciale Veterinarre. T. ı., Ed. Vigot Freres, Bouebaert, j. (1964): Lamenesses in Cal/le. Nord. Vet. Med., Forınbton, C., jones, E.W. (1956): A Spastic Form Lameness ill Friesian Cattle. Vet. Rcc. 68, Gupta, RB., Fincher, M.G., Bruner, D.W. (1964): A Stud)' of the Etiolog)' oj Foot Rat in Cattle. Corncil VeL, 66, Loeh, F.B., Davies, M.E., Maerae, W.D., Withers, F.W. (I 960): Diseases Westage and Husbandıy in the British Daiı)' Herd. 12- Mae. Kellar, j.e. (I 960): The Oecurenee ~f Museular If.Jpertropll)' in South Devon Cattle. Vet. Rec. 72, Roberts, S.J., Kiesel, G.K., Lewis, V N.F. (1949): Foot Rat in Cattle-Asmall Controll Experiments. Corncil Vet Saınsar, E., Akın, F., Güzel, N., Koç, B., Ersüıner, C., Yavru, N. (I 977): Ankara Bölgesi süt ineklerinin Ekstremiteleriıule görülen Şimrjikal IIastalıklar ve bunların hazırlapeı nedenleri. Türk Vet. Hek. Der. Fergisi, 47, 4, Sehiervan, L. (I 964): Fraetll1'Cof the HadI Bone in the Cow. ~io;d. Vet. ~1ed. 308-':1 i Sınith, A.R, Albright, j.l., Arıniston, E.E., Boley, L.E., Brodie, B.O., Hatch, RD., Thurınan, j.e. (ı 966): Six Year Combination ~f Dairy Cal/le Practiee. Calls illinois Vet., 7, Soniehsen, H.V. (I 964): Cetar:arpal Fraeture in Cat/le. Surgiwl Traetınent I~y Percuftl1lemOIlSTransfı'lation. Nord. Vet. \iled. : i Villeının, M. (1969): Les Aj[ections des Daigı> Che< les Bovins. Vigot Freres Ed., Weaver, A.D. (I 964): Same A,ıpeet of Boviue Foot Disease. Nord. Vet. Med Yazı 22,2. i978 günü alınmıştır. Af anuserit Recu le

18 Kliniğimizde Sı~ırl'lTIıu Rnsılndı~ımız TopaJııklar \"c Bnnlarııı Nedenlerine... lgi Resim: I-a. İncktc Regio feıııoralis'te bir apse olgusu (cas d'une abcee form ce a la regıon femorale ehez une va che) Resim: i-b. Bir incktc aşı sonucu oluşan strenum'da f1egmon (phlegıııon stenıa! formı' a la suit de \'aetination ch ez une vlclıe) Resim: 2-a. Tarsal eklemierde iki taraflı enfeksiyöz tendovaginitis (Bi-laterak tendovaginite infeetieuse du tarse) Resim: 2.b. Tarsal eklemde tektaraflı bir tendovaginitis (Cni-laterale tendovaginite du tarsc)

19 162 Hanettin Anleplioğln-F,ıl'lık Akııı Resim: 3. Bir nckte irinli arthritis (Arthrite suppurce ehez une vaehe). Resim: 4. Sığırda tımak deformasyonları (DCformation des onglon ehez un bovin) Resim: 5. Bir sığırda solea'da tra,'ınatik ulcus (Ukere traumatiqııe de la sole d'un bov;ıı). Resım: 6. Sığırda tırnak ekıemi veya corium coranarium'da irinli,'c ncktotik yangı (I nflamation sııppuree et nccrotiquc d 1'articlılation de I'onglon)

TABAN ÜLSERİ --- ULCUS SOLEA VEYSEL TAHİROĞLU

TABAN ÜLSERİ --- ULCUS SOLEA VEYSEL TAHİROĞLU TABAN ÜLSERİ --- ULCUS SOLEA VEYSEL TAHİROĞLU Tanım: Süt ineklerinde çoğunlukla arka bacakların lateral, seyrek olarak ön bacakların medial tırnaklarında lokalize olan, boynuz tabakasının erozyonu ile

Detaylı

TIRNAK ÇATLAKLARI. Koroner kenardan Taban kenarından ilerleyen *Horizontal. Yüzlek Derin Sümbük Terbi Ökçe Taban Ökçe dayağı çatlağı

TIRNAK ÇATLAKLARI. Koroner kenardan Taban kenarından ilerleyen *Horizontal. Yüzlek Derin Sümbük Terbi Ökçe Taban Ökçe dayağı çatlağı TIRNAK ÇATLAKLARI Koroner kenardan Taban kenarından ilerleyen *Horizontal Yüzlek Derin Sümbük Terbi Ökçe Taban Ökçe dayağı çatlağı Tırnak çatlakları Nedenleri Kuru ortamlar Tırnak bakımının yapılmaması

Detaylı

TIRNAK ÇATLAKLARI. Koroner kenardan Taban kenarından ilerleyen *Horizontal. Yüzlek Derin Sümbük Terbi Ökçe Taban Ökçe dayağı çatlağı

TIRNAK ÇATLAKLARI. Koroner kenardan Taban kenarından ilerleyen *Horizontal. Yüzlek Derin Sümbük Terbi Ökçe Taban Ökçe dayağı çatlağı TIRNAK ÇATLAKLARI Koroner kenardan Taban kenarından ilerleyen *Horizontal Yüzlek Derin Sümbük Terbi Ökçe Taban Ökçe dayağı çatlağı Tırnak çatlakları Nedenleri Kuru ortamlar Tırnak bakımının yapılmaması

Detaylı

A. Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü ve Kliniği Prof. Dr. H. Anteplio<~lu. HOLSTEİN BİR BOGADA PHALANX RESECTİoN'U

A. Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü ve Kliniği Prof. Dr. H. Anteplio<~lu. HOLSTEİN BİR BOGADA PHALANX RESECTİoN'U -----_.._----- --- ----------- -----, A. Ü. Veteriner Fakültesi Şirurji Kürsüsü ve Kliniği Prof. Dr. H. Anteplio

Detaylı

AYAK HASTALIKLARI VEYSEL TAHİROĞLU

AYAK HASTALIKLARI VEYSEL TAHİROĞLU AYAK HASTALIKLARI VEYSEL TAHİROĞLU AYAK HASTALIKLARININ OLUŞUMUNDA ETKİLİ FAKTÖRLER 1-Genetik faktörler 2-Yemler ve Beslenme 3-Ahır yapısı, idaresi(işletmecilik) ve sığırın rahatı 4-Sığır Davranışları,

Detaylı

Şekil 70.Tırnak çatlağı çeşitleri

Şekil 70.Tırnak çatlağı çeşitleri 8.8. TIRNAK ÇATLAĞI VE NALI Tanımı: Paries ungulae nin cylindiri cornei lere (boynuz borucuk) paralel olarak ayrılmasına ve bütünlüğünün bozulmasına tırnak çatlağı denir. Ard ayaklarda ön kısımda, ön ayaklarda

Detaylı

BEYAZ ÇİZGİ HASTALIĞI VEYSEL TAHİROĞLU

BEYAZ ÇİZGİ HASTALIĞI VEYSEL TAHİROĞLU BEYAZ ÇİZGİ HASTALIĞI VEYSEL TAHİROĞLU Tanımı : Solea nın abaxial kenarı üzerinde solea ve tırnak duvarı arasındaki fibröz birleşme noktasının ayrılmasıyla karakterize bir hastalık tablosudur Etiyoloji

Detaylı

Erzurum Yöresinde Süt Sığırlarında Görülen Ayak Hastalıklarının İnsidansı ve Bunların Sağaltımı

Erzurum Yöresinde Süt Sığırlarında Görülen Ayak Hastalıklarının İnsidansı ve Bunların Sağaltımı Erzurum Yöresinde Süt Sığırlarında Görülen Ayak Hastalıklarının İnsidansı ve Bunların Sağaltımı Nazmi ATASOY Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı- ERZURUM ÖZET Bu çalışmada; Ekim

Detaylı

2019 YILI ÇİFTLİK HAYVANLARI ALT SINIR ÜCRET TARİFESİ (At, Sığır, Tay-Buzağı, Koyun-Keçi, Domuz)

2019 YILI ÇİFTLİK HAYVANLARI ALT SINIR ÜCRET TARİFESİ (At, Sığır, Tay-Buzağı, Koyun-Keçi, Domuz) 1 2019 YILI ÇİFTLİK HAYVANLARI ALT SINIR ÜCRET TARİFESİ (At, Sığır, Tay-Buzağı, Koyun-Keçi, Domuz) MUAYENE ve TANI (Hayvan Başına) (10 dan fazla sayıda hayvan için %40 oranında indirim yapılır) KLİNİKTE

Detaylı

Ders Sunusu ( ) Ruminant Cerrahisi Dersi

Ders Sunusu ( ) Ruminant Cerrahisi Dersi Ders Sunusu (23.12.2008) Ruminant Cerrahisi Dersi Prof.Dr. O. Sacit GÖRGÜL Öğr.Gör.Dr. Göksen ÇEÇEN ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ Ayak Hastalıklarında Uygulanan Operasyonlar Tırnak cerrahisine

Detaylı

3.1. DURURKEN BACAKLARIN DURUŞU Ön bacak duruşları Ön bacak duruşlarının önden görünümü:

3.1. DURURKEN BACAKLARIN DURUŞU Ön bacak duruşları Ön bacak duruşlarının önden görünümü: 3. ATLARDA BACAK DURUŞLARI (AMUDİYET) Bir tırnağın biçimi hayvanın bacağının duruşuna bağlıdır. Kusurlu bir bacak yapısı bazı hastalıkların gerçek nedenini oluşturur. Bacak kemiklerinin yönünün bütün basınç

Detaylı

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar YARALANMALAR YARA NEDİR? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon

Detaylı

Şekil 22. Tırnağın dorsal duvar uzunluğu veyerle yaptığı açı Şekil 23. Ayak ekseninin yerle yaptığı açı ve ökçelerin durumu

Şekil 22. Tırnağın dorsal duvar uzunluğu veyerle yaptığı açı Şekil 23. Ayak ekseninin yerle yaptığı açı ve ökçelerin durumu 3. NORMAL SIĞIR TIRNAĞININ ÖZELLİKLERİ - Tırnak büyüklükve şekil bakımından, sığırın yapısı ile orantılı olmalıdır - Tırnağın dorsal duvarının yer ile yaptığı açı 45-55 arasında uzunluğu ise, ökçe yüksekliğine

Detaylı

Afyonkarahisar ve Çevresinde Sığır Ayak Hastalıklarının Prevalansı

Afyonkarahisar ve Çevresinde Sığır Ayak Hastalıklarının Prevalansı Kocatepe Veteriner Dergisi Kocatepe Veterinary Journal ARAŞTIRMA MAKALESİ ve Çevresinde Sığır Ayak Hastalıklarının Prevalansı RESEARCH ARTICLE Senem ÖZCAN 1, Kamuran PAMUK 2* Kocatepe Vet J (2009) 2 (2):

Detaylı

Ağrı İlinde Sığırlarda Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi

Ağrı İlinde Sığırlarda Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi Ağrı İlinde Sığırlarda Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi Selvinaz YAKAN Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Eleşkirt Celal Oruç Hayvansal Üretim Yüksek Okulu, Hayvan Sağlığı Anabilim Dalı, Ağrı,

Detaylı

Simental sığır ırkının anavatanı İsviçre dir. Simental hem süt ve hemde etçi olmalarından dolayı kombine bir sığır ırkıdır. Dünyada bir çok ülkede

Simental sığır ırkının anavatanı İsviçre dir. Simental hem süt ve hemde etçi olmalarından dolayı kombine bir sığır ırkıdır. Dünyada bir çok ülkede BESİLİK BÜYÜKBAŞ SIMMENTAL (SİMENTAL) Simental sığır ırkının anavatanı İsviçre dir. Simental hem süt ve hemde etçi olmalarından dolayı kombine bir sığır ırkıdır. Dünyada bir çok ülkede yetiştirilmektedir.

Detaylı

MEME LOBU YANGISI. süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp. süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek.

MEME LOBU YANGISI. süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp. süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. MASTİT 1 MEME LOBU YANGISI süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. giderleri süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp fonksiyonel meme lobunun kaybı hayvanın ölümü

Detaylı

SIĞIRLARDA KIZGINLIĞIN BELİRLENMESİ VE ÜREME KUSURLARI. Araş. Gör. Koray KIRIKÇI

SIĞIRLARDA KIZGINLIĞIN BELİRLENMESİ VE ÜREME KUSURLARI. Araş. Gör. Koray KIRIKÇI SIĞIRLARDA KIZGINLIĞIN BELİRLENMESİ VE ÜREME KUSURLARI Araş. Gör. Koray KIRIKÇI Ahi Evran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, KIRŞEHİR koray.kirikci@ahievran.edu.tr (Yazıların bilimsel ve

Detaylı

SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim

SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı Hazırlayan Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Virolojik Teşhis Laboratuvarı Etken: Etken,

Detaylı

KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMA Kırık: Kemik dokusunun bütünlüğünün bozulmasına kırık denir. Çeşitleri: Kapalı kırık: Deri bütünlüğünün bozulmadığı, çevre dokularının ve organların çok fazla zarar görmediği kırıklardır.

Detaylı

Kırık, Çıkık ve Burkulmalar

Kırık, Çıkık ve Burkulmalar Kemik bütünlüğünün bozulmasına kırık denir. Kırıklar darbe sonucu veya kendiliğinden oluşur. Kapalı ve açık kırık çeşitleri vardır. Kapalı Kırık: Kemik bütünlüğü bozuktur, ancak deri sağlamdır. Açık Kırık:

Detaylı

MEME LOBU YANGISI. süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. giderleri. süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp

MEME LOBU YANGISI. süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. giderleri. süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp MASTİT 1 MEME LOBU YANGISI süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. giderleri süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp 2 HAYVAN Sağlığı fonksiyonel meme lobunun kaybı

Detaylı

Alt extremite kemikleri üst extremiteye uygun olarak sınıflandırılmıştır.

Alt extremite kemikleri üst extremiteye uygun olarak sınıflandırılmıştır. Alt extremite kemikleri üst extremiteye uygun olarak sınıflandırılmıştır. Alt extremite kemikleri iki kalça kemiği ile omurganın kuyruk sokumu kemiği arasında oluşan pelvis (leğen kavşağı) ile başlar.

Detaylı

İLK YARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI...1

İLK YARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI...1 İÇİNDEKİLER Bölüm I: İLK YARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI...1 A. İLK YARDIM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR...1 1. İlk Yardım ve Acil Bakımın Özellikleri...2 B. KORUMA...12 1. Olay Yerinin Değerlendirilmesi...12 2. Olay

Detaylı

Ruminant Cerrahisi Ders Sunusu- XII.hafta ( ) Prof. Dr. O. Sacit GÖRGÜL Öğr. Gör. Dr. Göksen ÇEÇEN

Ruminant Cerrahisi Ders Sunusu- XII.hafta ( ) Prof. Dr. O. Sacit GÖRGÜL Öğr. Gör. Dr. Göksen ÇEÇEN Ruminant Cerrahisi Ders Sunusu- XII.hafta (30.12.2008) Prof. Dr. O. Sacit GÖRGÜL Öğr. Gör. Dr. Göksen ÇEÇEN Bilek dikleşmesi, diz bükülmesi medikal ve operatif sağaltımları ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ VETERİNER

Detaylı

Sığır Ayak Hastalıklarından Korunma. Yrd. Doç. Dr. İbrahim AKIN Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Aydın

Sığır Ayak Hastalıklarından Korunma. Yrd. Doç. Dr. İbrahim AKIN Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Aydın Sığır Ayak Hastalıklarından Korunma Yrd. Doç. Dr. İbrahim AKIN Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Aydın Başlıklar Giriş Neden önemli Dikkat edilmesi gerekenler Sonuç

Detaylı

2. SIĞIRLARDA BACAK DURUŞLARI

2. SIĞIRLARDA BACAK DURUŞLARI 2. SIĞIRLARDA BACAK DURUŞLARI Bacak duruşları tırnağın biçimine, aşınmasına ve yürüyüşe etkir. Burada da bacak duruşları hayvana 3-4 metre mesafeden önden, yandan ve arkadan bakılarak değerlendirilir.

Detaylı

LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR!

LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! Lenfödem, lenf sıvısının dolaşımındaki yetersizlik yüzünden dokular arasında proteinden zengin sıvı birikimine bağlı olarak şişlik ve ilerleyen

Detaylı

CERRAHİ ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

CERRAHİ ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI CERRAHİ ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği

Detaylı

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM 5- YARALANMALARDA İLKYARDIM YARALANMALARDA İLKYARDIM Yara nedir? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir.

Detaylı

Alt extremite kemikleri üst extremiteye uygun olarak sınıflandırılmıştır.

Alt extremite kemikleri üst extremiteye uygun olarak sınıflandırılmıştır. Alt extremite kemikleri üst extremiteye uygun olarak sınıflandırılmıştır. Alt extremite kemikleri iki kalça kemiği ile omurganın kuyruk sokumu kemiği arasında oluşan pelvis (leğen kavşağı) ile başlar.

Detaylı

KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLKYARDIM. Yrd. Doç.Dr. Kadri KULUALP

KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLKYARDIM. Yrd. Doç.Dr. Kadri KULUALP KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLKYARDIM Yrd. Doç.Dr. Kadri KULUALP Kırık Nedir? Kırık, kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar darbe sonucu yada kendiliğinden oluşabilir. Büyük kemiklerin kırılması sonucu

Detaylı

Araştırmacılar. Araştırma İNEKLERDE ÜREME VERİMİ KLİNİK ENDOMETRİTİS

Araştırmacılar. Araştırma İNEKLERDE ÜREME VERİMİ KLİNİK ENDOMETRİTİS Araştırmacılar Klinik Endometritis Tanısı Konmuş Laktasyondaki Sütçü İneklerde, İntrauterin Dekstroz Uygulamalarının İyileştirme Oranı Üzerine Etkisi (Araştırma Ön Sonuçları) Araştırma Erciyes Üniversitesi

Detaylı

MAVİ DİL BLUETONGUE (BT) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim

MAVİ DİL BLUETONGUE (BT) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim MAVİ DİL BLUETONGUE (BT) Hastalık Kartı Hazırlayan Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Virolojik Teşhis Laboratuvarı Etken: Etken Reoviruslardan bir Orbivirus'tur.

Detaylı

8. BİÇİMİ DEĞİŞMİŞ TIRNAKLARIN NALLANMASI (ORTOPEDİK NALLAR )

8. BİÇİMİ DEĞİŞMİŞ TIRNAKLARIN NALLANMASI (ORTOPEDİK NALLAR ) 8. BİÇİMİ DEĞİŞMİŞ TIRNAKLARIN NALLANMASI (ORTOPEDİK NALLAR ) 8.1. DÜZ TABAN TIRNAK VE NALI Solea ungulae nin çukurluğunu kaybedip margo solearis ile aynı seviyeye gelmiş tırnaklara Düztaban tırnak denir.

Detaylı

7.KUSURLU YÜRÜYÜŞLER VE BUNLARA UYGUN NAL ÇAKILMASI Kusurlu yürüyüşler topuk çalma, yetiştirme ve sürçme olmak üzere 3 şekildedir.

7.KUSURLU YÜRÜYÜŞLER VE BUNLARA UYGUN NAL ÇAKILMASI Kusurlu yürüyüşler topuk çalma, yetiştirme ve sürçme olmak üzere 3 şekildedir. 5. ÇEŞİTLİ BACAK DURUŞLARINA GÖRE NAL ÇAKILMASI 5.1. Önleri veya ardları açık duruşta: Bu bacak duruşunda dış yan ökçe iç taraftakine göre daha fazla kesilerek ikisi aynı seviyeye getirilir. Bu durumda

Detaylı

Omurga-Omurilik Cerrahisi

Omurga-Omurilik Cerrahisi Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve

Detaylı

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ Prof.Dr.Ayşe Kılıç draysekilic@gmeil.com AMAÇ Lokomotor sistemin temel yapılarını ve çocuklarda görülen yakınmalarını, öykü, fizik muayene ve basit tanı yöntemlerini öğrenmek

Detaylı

ULUSAL 2-3 KONGRESİ. Türk Veteriner Jinekoloji Derneği. 15-18 Ekim 2015. 1. Tohumlama: % 60 2. Tohumlama: % 90 GİRİŞ. 83 Günde Görülen Östrus

ULUSAL 2-3 KONGRESİ. Türk Veteriner Jinekoloji Derneği. 15-18 Ekim 2015. 1. Tohumlama: % 60 2. Tohumlama: % 90 GİRİŞ. 83 Günde Görülen Östrus SÜTÇÜ İNEKLERDE FARKLI SENKRONİZASYON PROTOKOLLERİNİN GEBELİK ORANI ÜZERİNE ETKİSİ GİRİŞ Damızlık süt inekçiliği işletmelinde h yıl bir yavru almak önemli bir hedeftir. Murat ABAY 1, Tayfur BEKYÜREK 1,

Detaylı

Prof.Dr. Selahattin Kumlu

Prof.Dr. Selahattin Kumlu Döl Verimi Sürü Yönetim Programı Prof.Dr. Selahattin Kumlu Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Antalya Amaç; Sürü Yönetim Programı Asgari kayıpla üretim Koruma yoluyla tedavi ihtiyacını

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HAYVAN SAĞLIĞI VE HASTALIKLARDAN KORUNMA

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HAYVAN SAĞLIĞI VE HASTALIKLARDAN KORUNMA DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HAYVAN SAĞLIĞI VE HASTALIKLARDAN KORUNMA LVS 2 III. 3 3 4 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü

Detaylı

SÜT SIĞIRLARINDA DIŞ YAPININ ÖNEMİ. Prof. Dr. Selahattin KUMLU Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Antalya

SÜT SIĞIRLARINDA DIŞ YAPININ ÖNEMİ. Prof. Dr. Selahattin KUMLU Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Antalya SÜT SIĞIRLARINDA DIŞ YAPININ ÖNEMİ Prof. Dr. Selahattin KUMLU Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Antalya Açıklamalar Bu sunumun amacı 1. buzağısını doğurmuş ineklerin değerlendirilmesinde

Detaylı

DOĞUM SONU EVDE BAKIM (ANNE EĞİTİMİ) Hazırlayan: Aysun Çakır Acıbadem Kadıköy Hastanesi Eğitim ve Gelişim Hemşiresi 24.06.2010

DOĞUM SONU EVDE BAKIM (ANNE EĞİTİMİ) Hazırlayan: Aysun Çakır Acıbadem Kadıköy Hastanesi Eğitim ve Gelişim Hemşiresi 24.06.2010 DOĞUM SONU EVDE BAKIM (ANNE EĞİTİMİ) Hazırlayan: Aysun Çakır Acıbadem Kadıköy Hastanesi Eğitim ve Gelişim Hemşiresi 24.06.2010 DOĞUM SONRASI AĞRI Altı haftaya kadar karın alt bölgesinde aralıklı ağrılar

Detaylı

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Dr. Nazan ÇALBAYRAM ÇÖLYAK HASTALIĞI Çölyak hastalığı bir malabsorbsiyon sendromudur. Hastalık; gluten içeren unlu gıdalara karşı genetik bazda immünojik bir intolerans

Detaylı

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: İLKYARDIMIN TEMEL İLKELERİ

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: İLKYARDIMIN TEMEL İLKELERİ İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: İLKYARDIMIN TEMEL İLKELERİ I. İLKYARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI...3 A. İLKYARDIM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR...3 1. İlkyardımın Tanımı...3 2. Acil Tedavinin Tanımı...3 3. İlkyardım ve

Detaylı

Sivas ve Yöresinde Sığır Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi

Sivas ve Yöresinde Sığır Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi Sivas ve Yöresinde Sığır Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi İbrahim YURDAKUL *, İlker ŞEN Cumhuriyet Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Sivas, Türkiye. Geliş Tarihi: 29.01.2018

Detaylı

8.9. AYRILMIŞ PARİES UNGULEA VE NALI

8.9. AYRILMIŞ PARİES UNGULEA VE NALI 8.9. AYRILMIŞ PARİES UNGULEA VE NALI Paries ungulae nin alt kısmında beyaz çizgi hizasında solea ungulae den ayrılmasına Ayrılmış paries ungulae denir (Şekil 77-a). Çoğunlukla ön tırnakların iç yan kısımlarında

Detaylı

Diyabetik Ayak Yaralarının Önlenmesinde ve Takibinde Hemşirenin Rolü

Diyabetik Ayak Yaralarının Önlenmesinde ve Takibinde Hemşirenin Rolü Diyabetik Ayak Yaralarının Önlenmesinde ve Takibinde Hemşirenin Rolü Ayak sorunlarının çoğu önlenebilir Alt ekstremite ampütasyonlarının çoğunun sebebi diyabetik ayak hastalığıdır. Ayak sorunlarının çoğu,

Detaylı

BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU. Önder SÖZEN Koordinatör 19.03.2014

BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU. Önder SÖZEN Koordinatör 19.03.2014 BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU Önder SÖZEN Koordinatör 19.03.2014 SUNU PLANI Çalışma Grubu Bağlı Enstitüler/İstasyonlar Dünya ve Türkiye de Büyükbaş Hayvancılık Verileri Devam Eden, Sonuçlanan,

Detaylı

Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü 01330 Adana Bir ineğin kendisinden beklenen en yüksek verimi

Detaylı

GONARTROZ UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ

GONARTROZ UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ GONARTROZ UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ Gonartroz, diz ekleminde progresif olarak ortaya çıkan kıkırdak yıkımı, osteofit oluşumu ve subkondral skleroz ile karakterize noninflamatuvar, kronik, dejeneretif bir hastalıktır.

Detaylı

Damızlık İnek Seçimi. Zir. Müh. Zooteknist. Tarım Danışmanı Fatma EMİR

Damızlık İnek Seçimi. Zir. Müh. Zooteknist. Tarım Danışmanı Fatma EMİR Damızlık İnek Seçimi Zir. Müh. Zooteknist Tarım Danışmanı Fatma EMİR Süt sığırcılığını iyi seviyelere çıkarmak için seleksiyon ve çevre şartları önemlidir. Seleksiyon? Her yılın farklı dönemlerinde çeşitli

Detaylı

Diabetik Ayak Yarasında Evde Bakım Hizmetinde Aile Hekiminin Yeri

Diabetik Ayak Yarasında Evde Bakım Hizmetinde Aile Hekiminin Yeri + Diabetik Ayak Yarasında Evde Bakım Hizmetinde Aile Hekiminin Yeri Doç. Dr. S. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Tıp fakültesi Aile Hekimliği AD III. ULUSAL DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI SİMPOYUMU, Mayıs

Detaylı

Yaralanmalar. Bölüm 5

Yaralanmalar. Bölüm 5 Yaralanmalar Bölüm 5 Kapsam: Yara nedir? Kaç çeşit yara vardır? Yaraların ortak belirtileri nelerdir? Yaralanmalarda ilkyardım nasıl olmalıdır? Ciddi yaralanmalar nelerdir? Ciddi yaralanmalarda ilkyardım

Detaylı

Topallık Kontrol Programı

Topallık Kontrol Programı Topallık Kontrol Programı AYAK VE TIRNAK PROBLEMLERİNİN NEDENLERİ Doğal yaşam ortamı çayır ve meralar olan sığırların, yoğun yetiştirme programları gereği yaşamlarının büyük kısmını beton zeminler üzerinde

Detaylı

Spor yaralanmaları ve tedavi yöntemleri

Spor yaralanmaları ve tedavi yöntemleri Spor yaralanmaları ve tedavi yöntemleri İster amatör olarak spor yapın, isterseniz profesyonel sporcu olun, başınıza en sık gelen olaylardan biridir sakatlanmak. Yazan: Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Detaylı

ÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR

ÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR ÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR HAREKET SİSTEMİ Üç ana yapı taşı Kemikler Kaslar Eklemler Oynamaz eklemler (Kafa tası) Yarı oynar eklemler (Omurga) Oynar eklemler

Detaylı

Kars ve Yöresinde Sığırların Bakım ve Barındırma Koşulları ile Ayak Hastalıkları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Kars ve Yöresinde Sığırların Bakım ve Barındırma Koşulları ile Ayak Hastalıkları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi Harran Üniv. Vet. Fak. Derg. 2012; 1(1): 22-27 Araştırma Makalesi Kars ve Yöresinde Sığırların Bakım ve Barındırma Koşulları ile Ayak Hastalıkları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi 1 2 2 2 2 Sadık

Detaylı

Sığırlarda Ayak Hastalıklarının Radyolojik ve Biyomekanik İlişkilendirilmesi: 13 Olguluk Bir Ön Çalışma

Sığırlarda Ayak Hastalıklarının Radyolojik ve Biyomekanik İlişkilendirilmesi: 13 Olguluk Bir Ön Çalışma 89 Uludag Univ. J. Fac. Vet. Med. 34 (2015), 1,2: 89-93 Sığırlarda Ayak Hastalıklarının Radyolojik ve Biyomekanik İlişkilendirilmesi: 13 Olguluk Bir Ön Çalışma Hakan SALCI 1 Geliş Tarihi: 25-11-2015 Kabul

Detaylı

Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları

Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları Hayvan Beslemede Vitamin ve Minerallerin Önemi Vitaminler, çiftlik hayvanlarının, büyümesi, gelişmesi, üremesi, kısaca yaşaması ve verim vermesi için gerekli metabolik

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

Sığır Yetiştiriciliğinde Sinekle Mücadele Problemi. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ

Sığır Yetiştiriciliğinde Sinekle Mücadele Problemi. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Sığır Yetiştiriciliğinde Sinekle Mücadele Problemi Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Sinekler gerek sebep oldukları hastalıklar gerekse verim kayıplarından dolayı sığır yetiştiriciliğinde ekonomik kayıplara neden

Detaylı

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Travma; ani olarak dıştan mekanik bir etki sonucu meydana gelen, sağlığı tehdit eden, fiziksel ve ruhsal hasarlara yol açan bir olaydır.

Detaylı

P U B E R TA S, SUNİ T O H U M L A M A, G E B E L İ K V E T E R İ N E R HEKİ M : A H M E T K E S K İ N

P U B E R TA S, SUNİ T O H U M L A M A, G E B E L İ K V E T E R İ N E R HEKİ M : A H M E T K E S K İ N S I Ğ I R L A R D A P U B E R TA S, SUNİ T O H U M L A M A, G E B E L İ K V E D O Ğ U M V E T E R İ N E R HEKİ M : A H M E T K E S K İ N PUBERTAS Üreme yeteneğinin elde edilme olgusudur. Pubertas İlk kızgınlık

Detaylı

İnfluenza virüsünün yol açtığı hastalıkların ve ölümlerin çoğu yıllık grip aşıları ile önlenebiliyor.

İnfluenza virüsünün yol açtığı hastalıkların ve ölümlerin çoğu yıllık grip aşıları ile önlenebiliyor. Her yıl milyonlarca kişiyi etkileyen bir solunum yolu enfeksiyonu olan grip, hastaneye yatışı gerektirecek kadar ağır hastalık tablolarına neden olabiliyor. Grip ve sonrasında gelişen akciğer enfeksiyonları

Detaylı

İneklerde Sütçülük özellikleri. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ

İneklerde Sütçülük özellikleri. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ İneklerde Sütçülük özellikleri Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Herhangi bir sığırın verimliliğini belirleyen ekonomik ömür süresini etkileyebilme yeteneğine sahip ve kalıtım yolu ile generasyonlara belirli ölçülerde

Detaylı

Yaralanmalarda Ve Göze, Kulağa, Buruna Yabancı Cisim Kaçmalarında İlk Yardım

Yaralanmalarda Ve Göze, Kulağa, Buruna Yabancı Cisim Kaçmalarında İlk Yardım Yaralanmalarda Ve Göze, Kulağa, Buruna Yabancı Cisim Kaçmalarında İlk Yardım Yara Nedir? Bir travma sonucu deri ya da mukoza bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar

Detaylı

YYÜ. Vet. Fak. Derg. 2003,14 (1):14-18

YYÜ. Vet. Fak. Derg. 2003,14 (1):14-18 Şanlıurfa ve Yöresinde Sığır Ayak Hastalıklarının Prevalansı * Nihat ŞINDAK 1 Oktay KESKİN 2 Halil SELÇUKBİRİCİK 1 Hasan SERTKAYA 1 1 Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Şanlıurfa.

Detaylı

MEME LOBU YANGISI. süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. giderleri. süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp

MEME LOBU YANGISI. süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. giderleri. süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp MASTİT 1 MEME LOBU YANGISI süt veriminde azalma sütün imhası laboratuvar giderleri ilaç giderleri vet.hek. giderleri süt endüstrisinde önemli ekonomik kayıp HAYVAN Sağlığı fonksiyonel meme lobunun kaybı

Detaylı

GENEL VETERİNER KLİNİĞİ PRENSİPLERİ VE EKİPMAN BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU

GENEL VETERİNER KLİNİĞİ PRENSİPLERİ VE EKİPMAN BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU GENEL VETERİNER KLİNİĞİ PRENSİPLERİ VE EKİPMAN BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU Hasta Hastalık Semptom, sendrom Sağaltım Prognoz Koruma Muayene yöntemleri Hastalık belirtileri Temel Kavramlar HASTA Vücudun tutuluşu,

Detaylı

Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi

Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi Spontan Foot Drop (Düşük k Ayak) Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi Dr. Mustafa Akgün, Dr. Zehra Akgün, Dr. Christoph Garner Mentamove Merkezi Bursa Türkiye Keywords: Lumbar Disc Disease, Foot Drop,

Detaylı

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR PROF. DR. AHMET HAKAN VURAL OP. DR. GÜLEN SEZER ALPTEKİN ERKUL OP. DR. SİNAN ERKUL

Detaylı

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst.

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst. VETERİNER İLAÇ KALINTILARININ ÖNEMİ ve VETERİNER İLAÇ KALINTILARI TEST METOTLARI Beyza AVCI TÜBİTAK -ATAL 8-9 Ekim 2008 İZMİR KALINTI SORUNU? Hayvansal kökenli gıdalarda, hayvan hastalıklarının sağaltımı,

Detaylı

VETERİNER İLAÇ KALINTILARININ ÖNEMİ ve VETERİNER İLAÇ KALINTILARI TEST METOTLARI. Beyza AVCI TÜBİTAK -ATAL 8-9 Ekim 2008 İZMİR

VETERİNER İLAÇ KALINTILARININ ÖNEMİ ve VETERİNER İLAÇ KALINTILARI TEST METOTLARI. Beyza AVCI TÜBİTAK -ATAL 8-9 Ekim 2008 İZMİR VETERİNER İLAÇ KALINTILARININ ÖNEMİ ve VETERİNER İLAÇ KALINTILARI TEST METOTLARI Beyza AVCI TÜBİTAK -ATAL 8-9 Ekim 2008 İZMİR KALINTI SORUNU? Hayvansal kökenli gıdalarda, hayvan hastalıklarının sağaltımı,

Detaylı

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011 Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını

Detaylı

T. C. DİCLE ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ KAMU HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

T. C. DİCLE ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ KAMU HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BİRİM: BESİN/GIDA HİJYENİ VE TEKNOLOJİSİ ANABİLİM DALI T. C. 1 Gıda analizleri mikrobiyolojik- 2 Gıda analizleri serolojik ve toksikolojik- 3 Danışmanlık hizmeti 1. Yapılacak analizleri ve ilgili mevzuatı

Detaylı

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri Kansızlık (anemi) kandaki hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre kabul edilen değerlerin altında olmasıdır. Bu değerler erişkin erkeklerde 13.5 g/dl, kadınlarda 12 g/dl nin altı kabul edilir. Kansızlığın

Detaylı

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün; Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak

Detaylı

Basınç Nedir? Uluslararası Katılımlı Palyatif Bakım ve Hospis Kongresi Mart 2018 ġiģli-ġstanbul

Basınç Nedir? Uluslararası Katılımlı Palyatif Bakım ve Hospis Kongresi Mart 2018 ġiģli-ġstanbul Basınç Yarası Bakımı Yrd. Doç. Dr. Ġbrahim AYDOĞDU BVÜ Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi AD Uluslararası Katılımlı Palyatif Bakım ve Hospis Kongresi 09-11 Mart 2018 ġiģli-ġstanbul Basınç Nedir? Ağırlık bir

Detaylı

Enjeksiyona Bağlı Siyatik Sinir Hasarında Mentamove Uygulaması Sonuçları. Olgu Sunumu Op. Dr. Mustafa AKGÜN Nöroşirürji Uzmanı ve Mentamove Eğitmeni

Enjeksiyona Bağlı Siyatik Sinir Hasarında Mentamove Uygulaması Sonuçları. Olgu Sunumu Op. Dr. Mustafa AKGÜN Nöroşirürji Uzmanı ve Mentamove Eğitmeni Enjeksiyona Bağlı Siyatik Sinir Hasarında Mentamove Uygulaması Sonuçları Olgu Sunumu Op. Dr. Mustafa AKGÜN Nöroşirürji Uzmanı ve Mentamove Eğitmeni 44 yaş Erkek (İşçi) Şikayeti: Sağ Bacağında Şiddetli

Detaylı

Gebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri;

Gebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri; Gebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri; Aile Sağlığı Merkezlerinde Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezlerinde Toplum Sağlığı Merkezlerinde ÜCRETSİZ verilmektedir. Temizlik, genel vücut

Detaylı

DİYABETİK AYAK YARA BAKIMI ve HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI SEMA İNCE DİYABETİK AYAK YARA BAKIM HEMŞİRESİ Ç.Ü.T.F. ENDOKRİN VE METABOLİZMA BD

DİYABETİK AYAK YARA BAKIMI ve HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI SEMA İNCE DİYABETİK AYAK YARA BAKIM HEMŞİRESİ Ç.Ü.T.F. ENDOKRİN VE METABOLİZMA BD DİYABETİK AYAK YARA BAKIMI ve HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI SEMA İNCE DİYABETİK AYAK YARA BAKIM HEMŞİRESİ Ç.Ü.T.F. ENDOKRİN VE METABOLİZMA BD SUNUM İÇERİĞİ Diyabetik ayak Diyabetik ayak yara nedenleri Etiyopatogenezi

Detaylı

Genellikle 1-3 günlük tedavi yeterlidir. Romatizma tedavilerinde en az bir hafta uygulanır.

Genellikle 1-3 günlük tedavi yeterlidir. Romatizma tedavilerinde en az bir hafta uygulanır. Prospektüs FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Metamizol steroid olmayan yangı giderici bir pyrazolone'dur. Analjezik, antiinflamatuar ve antipiretik etkilere sahiptir. Narkotik olmayan analjezikler grubuna girer.

Detaylı

ULUSAL KONGRESİ. Türk Veteriner Jinekoloji Derneği. 15-18 Ekim 2015. Liberty Hotels Lykia - Ölüdeniz / Fethiye - Muğla AMAÇ

ULUSAL KONGRESİ. Türk Veteriner Jinekoloji Derneği. 15-18 Ekim 2015. Liberty Hotels Lykia - Ölüdeniz / Fethiye - Muğla AMAÇ KÖPEK MEME TÜMÖRLERİNDE TEDAVİ SEÇENEKLERİ AMAÇ Yaşam kalitesini ve süresini uzatmak Nüks veya yeni tümör oluşumlarını engellemek Yrd.Doç.Dr. Nilgün GÜLTİKEN Metastaz oluşumunu engellemek Tümör dokusunda

Detaylı

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM VII KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLKYARDIM

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM VII KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLKYARDIM Sağlık Bülteni İLK YARDIM ODTÜ G. V. ÖZEL MERSİN OKULLARI Mayıs 2014 BÖLÜM VII KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLKYARDIM Kırık nedir? Kırık, kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar darbe sonucu ya da kendiliğinden

Detaylı

Doç.Dr. V. Soydal ATASEVEN

Doç.Dr. V. Soydal ATASEVEN Doç.Dr. V. Soydal ATASEVEN Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı, Hatay Sığırların Nodüler Ekzantemi - Afrika Hastalığı (LSD) Sığırların Üç Gün Hastalığı (Bovine Ephemeral

Detaylı

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak İNME Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND ye aittir. Kaynak

Detaylı

YENİ BıR OPERASYON TEKNİGı ıle AT VE SIGIRLARDA ıç FITIK KESE sı BULUNAN HERNİA VENTRALıS'LERİN TEDA vtsı. Giriş

YENİ BıR OPERASYON TEKNİGı ıle AT VE SIGIRLARDA ıç FITIK KESE sı BULUNAN HERNİA VENTRALıS'LERİN TEDA vtsı. Giriş Ankara Universitesi, Veteriner Fakültesi il. Şirurji Kürsüsü Prof. Dr. B. Sıtkı Artun YENİ BıR OPERASYON TEKNİGı ıle AT VE SIGIRLARDA ıç FITIK KESE sı BULUNAN HERNİA VENTRALıS'LERİN TEDA vtsı Mustafa Temizer*

Detaylı

Yaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana

Yaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana Yazar Ad 111 Prof. Dr. Selçuk BÖLÜKBAŞI Yaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana gelir. Kas-iskelet sistemi vücudun destek

Detaylı

Giriş. Anatomi. Anterior kompartman BACAK YARALANMALARI. Tibia. Fibula

Giriş. Anatomi. Anterior kompartman BACAK YARALANMALARI. Tibia. Fibula BACAK YARALANMALARI Gülçin BACAKOĞLU Giriş Alt bacak yaralanmaları daha sık görülür Tibia en sık kırılan kemiktir Beraberinde önemli yumuşak doku yaralanmaları oluşabilir Değerlendirmede hikaye ve FM önemlidir

Detaylı

MEME KANSERİ. Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler

MEME KANSERİ. Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler MEME KANSERİ Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler KANSER NEDİR? Hücrelerin kontrolsüz olarak sürekli çoğalmaları sonucu yakındaki ve uzaktaki başka organlara yayılarak kötü klinik

Detaylı

AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD)

AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD) AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD) 1 GÜNDEM Tanım Epidemiyoloji (Hastalığın Yayılımı) Mücadele Soru-Cevap 2 Afrika Hastalığı Nedir? Sivrisinek, kene ve sokucu sineklerle

Detaylı

CRANĠUM HASTALIKLARI

CRANĠUM HASTALIKLARI CRANĠUM HASTALIKLARI CRANĠUM CONTUSĠONLARI Etkileyen kontüzyonun Ģekline, Ģiddetine ve etkiyen maddenin yapısına göre, kafatasının yumuģak ve sert dokularında değiģik derecede birtakım bozukluklar oluģur.

Detaylı

DÜVE VE İNEKLERDE KIZGINLIK TAKİBİ

DÜVE VE İNEKLERDE KIZGINLIK TAKİBİ DÜVE VE İNEKLERDE KIZGINLIK TAKİBİ Sütçü inek işletmelerindeki başlıca kayıplar: Düşük süt verimi Düşük döl verimi - Üreme sistemi hastalıkları - Üremenin kontrolündeki aksaklıklar Metabolik sorunlar Ayak

Detaylı

Minavit Enjeksiyonluk Çözelti

Minavit Enjeksiyonluk Çözelti Prospektüs ; berrak sarı renkli çözelti olup her ml'si 500.000 IU Vitamin A, 75.000 IU Vitamin D 3 ve 50 mg Vitamin E içerir. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ uygun farmasötik şekli, içerdiği A, D 3 ve E vitamin

Detaylı

Ek-1 MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ DEKANLIĞI HİZMET ENVANTERİ DİĞER(ÖZEL SEKTÖR İSTENEN BELGELER TAŞRA BİRİMLERİ MAHALLİ İDARE

Ek-1 MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ DEKANLIĞI HİZMET ENVANTERİ DİĞER(ÖZEL SEKTÖR İSTENEN BELGELER TAŞRA BİRİMLERİ MAHALLİ İDARE Ek1 MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ HİZMET ENVANTERİ SIRA NO 1 2 KURUM KODU. STANDART DOSYA PLANI KODU HİZMETİN ADI Klinik Muayene Klinik Bilimler nün Hasta muayenesini Radyografik Muayene Röntgen çekimini

Detaylı

PELVİS KIRIKLARI. Prof. Dr. Mehmet Aşık

PELVİS KIRIKLARI. Prof. Dr. Mehmet Aşık PELVİS KIRIKLARI Prof. Dr. Mehmet Aşık PELVİS KIRIKLARI Pelvis, lokomotor sistemin en fazla yük taşıyan bölümüdür. İçindeki majör damar, sinir ve organ yapıları nedeniyle pelvis travmaları kalıcı sakatlık

Detaylı

OSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ

OSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ OSTEOARTRİT Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ Eklem kıkırdağından başlayıp, eklemlerde mekanik aşınmaya ve dejenerasyona yol açan kronik bir eklem hastalığıdır. LİTERATÜRDEKİ İSİMLERİ ARTROZ DEJENERATİF ARTRİT Yavaş

Detaylı

ÜNİTE-10. Kırık Çıkık ve Burkulmalarda İlk Yardım

ÜNİTE-10. Kırık Çıkık ve Burkulmalarda İlk Yardım 1 ÜNİTE-10 Kırık Çıkık ve Burkulmalarda İlk Yardım KONU BAŞLIKLARI 2 Giriş Kırıklar ve İlk Yardım Çıkık ve İlk yardım Burkulma ve İlk Yardım Kırık Çıkık ve Burkulmada Tespit Yöntemleri GİRİŞ 3 Ülkemizde

Detaylı

Anatomi. Ayak Bileği Çevresi Deformitelerinde Tedavi Alternatifleri. Anatomi. Anatomi. Ardayak dizilim grafisi (Saltzman grafisi) Uzun aksiyel grafi

Anatomi. Ayak Bileği Çevresi Deformitelerinde Tedavi Alternatifleri. Anatomi. Anatomi. Ardayak dizilim grafisi (Saltzman grafisi) Uzun aksiyel grafi Ayak Bileği Çevresi Deformitelerinde Tedavi Alternatifleri Dr. Önder Kılıçoğlu İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD Tibia ve talus eklem yüzleri paralel Medial ve lateral

Detaylı