Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI
Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu, En az 4 hafta süren 18 yaş altı ile sınırlandırılmış olan Kişinin anne ya da bağlanma figüründen ayrılma durumu veya ayrılma beklentisinde yoğun anksiyeteyaşaması ile karakterizedir Çocukluktan ergenliğe doğru AAB sıklığının azaldığı kabul edilmektedir Çocukluk ayrılma anksiyetesibozukluğu (ÇAAB) prevelansı: %4 (DSM IV American Psychiatric Association, 1994)
AAB tanı sınıflandırma sistemlerinde başlangıcı 18 yaşından önce olur kriteri ile sınırlandırılsa da yapılan bazı çalışmalar YAAB dan da bahsetmektedir ( Manicavasagarve ark., 1997, 2000 ) 1997 yılında yapılan bir çalışmada ÇAAB nunerişkin yaşamda hastalığın yetişkin formu olarak devam edebileceği bildirilmiştir (Manicavasagarve ark., 1997)
Bütün bunlar yanında yetişkinlikte ayrılma anksiyetesi belirtileri saptanan bireylerin bir kısmında yakınmaların ilk olarak yetişkinlik döneminde ortaya çıktığı belirlenmiştir (Manicavasagar ve ark. 2000) Yapılan bir çalışmada yetişkin ayrılma anksiyetesi bozukluğunun (YAAB) yaşam boyu prevelansı%6.6 olarak bildirilmiş ve YAAB na DSM de yer verilmesi gerektiği vurgulanmıştır (Shear ve ark., 2006)
2012 yılında yayınlanan, anksiyete bozukluğu ve duygudurum bozukluğu tanılı 454 hasta ile yapılan bir cohortçalışmasında yetişkin ayrılma anksiyetesiile komplike yas arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (Pini ve ark., 2012) Manicavasagarve ark. nın1997 yılında yaptığı bir çalışmada ise yetişkin ayrılma anksiyetesibozukluğunun eksen 2 tanıları içerisinde en sık bağımlı kişilik bozukluğu ile birliktelik gösterdiği bulunmuştur
Amaç: Bu çalışmada obsesif kompulsif bozukluğunun yetişkin ayrılma anksiyetesi ile olan ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır
Yöntem: CBÜTF Etik kurulu onayı CBÜ Psikiyatri AD genel polikliniği; 22 OKB tanılı hasta 22 Sağlıklı gönüllü Yaş Cinsiyet Eğitim düzeyi SCID-I Yale Brown Obsesyon Kompulsiyon Derecelendirme Ölçeği (Y-BOCS) Padua Envanteri (PE) Ayrılık AnksiyetesiBelirtileri için Yapılandırılmış Klinik Görüşme Ölçeği (AAB-YKG) Ayrılma AnksiyetesiBelirti Envanteri (AABE) Yetişkin Ayrılık Anksiyetesi Özbildirim Listesi (YAA)
Ayrılık Anksiyetesi Belirtileri için Yapılandırılmış Klinik Görüşme Ölçeği (AAB- YKG): Cyranowskive ark. 2002 8 er maddeli 2 bölüm 3 ise ÇAAB veya YAAB Türkçeye çevirilerek psikometrik çalışmaları yapılmıştır (Diriöz ve ark.,2010) Ayrılma Anksiyetesi Belirti Envanteri (AABE): Siloveve ark.,1993 15 maddeli 4 lü likert tipi, öz-bildirim ÇAA belirtileri sorgulanır Türkçe yeçevrilerek, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları Diriözve ark.,2010 Kesme puanı: 12
Yetişkin Ayrılık Anksiyetesi Özbildirim Listesi (YAA): Manicavasagar ve ark. 2003 27 maddeli 4 lü likert tipi, özbildirim YAA belirtileri sorgulanır Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik: Diriöz ve ark. 2010 Kesme puanı: 25 İstatistiksel Analiz : SPSS 17 paket programı Sosyodemografikverilerin her iki gruptaki dağılımının karşılaştırılması amacı ile ki kare testi Bağımsız değişkenler arası ilişkiyi saptamak için ise StudentT Testi uygulanmıştır
SONUÇLAR
SosyodemografikVeriler OKB Sağlıklı Gönüllüler YAŞ (ort.) 36.9 40.09 CİNSİYET Erkek (%) 5 (22.7) 4 (18.2) Kadın (%) 17 (77.3) 18 (81.8) EĞİTİM İlkokul (%) 14 (63.6) 14 (63.6) Lise (%) 5 (22.7) 4 (18.2) Üniversite (%) 3 (13.6) 4 (18.2) MEDENİ HAL SED Bekar (%) 9 (40.9) 2 (9.1) Evli (%) 11 (50.0) 16 (72.7) Boşanmış/Dul 2 (9.1) 4 (18.2) Üst(%) 1 (4.5) 1 (4.5) Orta(%) 20 (90.9) 20 (90.9) Alt (%) 1 (4.5) 1 (4.5)
Sosyodemografik Veriler AİLE TİPİ OKB Sağlıklı Gönüllüler Çekirdek(%) 21 (95.5) 20 (90.9) Geniş(%) 1 (4.5) 2 (9.09) MESLEK İşsiz (%) 1 (4.5) 1 (4.5) Ev Hanımı (%) 12 (54.5) 4 (18.2) Memur (%) 2 (9.1) 5 (22.7) İşçi(%) 3 (13.6) 12 (54.5) Serbest (%) 1 (4.5) 0 Çiftçi (%) 2 (9.1) 0 Emekli (%) 1 (4.5) 0 TEDAVİ DURUMU Yok (%) 3 (13.6) -- Var (%) 19 (86.4) -- EKTANI Yok (%) 17 (77.3) -- MDB (%) 5 (22.7) --
Sosyodemografikverilere bakıldığında dikkat çeken iki bulgu; OKB grubunda bekar olma oranı %40.9(9) iken bu oran sağlıklı gönüllülerde %9.1(2) oranında saptanmıştır Bir diğeri ise OKB grubunda ev hanımı ve işsiz olma durumu %60(13) düzeyinde iken, sağlıklı gönüllülerde bu oran %22.7(5) olarak belirlenmiştir
Yapılan değerlendirmelerde YAAB; Obsesif Kompulsif Bozukluk 16 Sağlıklı gönüllüler 3 OKB tanısı almış olan hastalar, sağlıklı gönüllüler ile kıyaslandığında; Ayrılık Anksiyetesi Belirtileri için Yapılandırılmış Klinik Görüşme(AAB- YKG) Ayrılma AnksiyetesiBelirti Envanteri (AABE) Yetişkin Ayrılık AnksiyetesiÖzbildirimListesi (YAA) puanları OKB grubunda anlamlı oranda yüksek saptanmıştır (p<0.05)
Tartışma: Bazı çalışmalar ÇAAB ninerişkinlikte spesifik olarak panik bozukluk için artmış risk ile ilişkili olduğunu bildirirken, son yıllardaki bir çok çalışma erişkinlikte genel olarak anksiyete bozuklukları için bir risk faktörü olduğunu öne sürmektedir (Silove ve ark., 2007) AAB çocukluk çağına özgü değil YAAB ile anksiyeteve duygudurumbozukluklarının birlikteliği Panik bozukluğa spesifik değil
Bekar olma Çalışmayan bireyler Hastalığın bir sonucu Bu iki durum ayrılık anksiyetesibelirtilerinin çocukluktan erişkinliğe uzanmasının bir yordayıcısıolarak yorumlanabilir Psikiyatri birimlerine başvuran hastalarda yüksek YAAB varlığı Tedavi ve prognoza etkisi belirsiz
Çalışmanın Kısıtlılıkları: Örneklem sayısının düşük olması Sağlıklı gönüllü grubunun hastane personelinden seçilmesi
Öneriler OKB ve genel olarak anksiyete ve duygudurum bozuklukları üzerinde çalışan hekimlerin YAAB varlığı açısından dikkatli olmaları gerekmektedir Konu ile ilgili daha büyük örneklemlive çeşitli dizaynlarda çalışmalara ihtiyaç vardır
Teşekkürler.