ilkögretim OKULLARı VE LiSELERDE ÖGRENiM GÖREN KIZ VE ERKEK ÖGRENCiLERiN BEDEN EGiTiMi VE SPOR DERSiNE ilişkin TUTUMLARı



Benzer belgeler
LisE BiRiNCi SINIF ÖGRENCiLERiNiN BEDEN EGiTiMi VE SPORA ilişkin TUTUM ÖLÇEGi ii

ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPORA İLİŞKİN TUTUMLARI SECONDARY SCHOOL STUDENTS ATTITUDES OF PHYSICAL EDUCATION AND SPORT

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİĞE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Ağustos 2018 Cilt: 7 Sayı: 3 ISSN:

İLKÖĞRETİM, LİSE VE ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPORA İLİŞKİN TUTUMLARININ KARŞILAŞTIRIMASI

ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu Sağlık Bilimleri Dergisi Cilt:2,Sayı:2, Sayfa:1-8

BİR İSTATİSTİK TUTUM ÖLÇEĞİNİN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİĞİ

HACETTEPE ÜNivERSiTESi SPOR BiLiMLERi VE TEKNOLOJiSi YÜKSEK OKULU'NA GiRişTE YAPILAN

Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu Sağlık Bilimleri Dergisi Cilt:2,Sayı:3, Sayfa:1-8

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLİĞİ ÜÇÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN COĞRAFYA DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi

N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ CİNSİYET DEĞİŞKENİNE GÖRE İNCELENMESİ (BURDUR ÖRNEĞİ)

Anadolu Lisesi Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Elementary Education Second Level Students Attitude to The Mathematic lesson: An Example For Bitlis City

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

MÜZİK ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARI

İLKÖĞRETİM SINIF ÖĞRETMENLİĞİ, FEN BİLGİSİ VE MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BİLGİSİ ÖĞRETİMİNE YÖNELİK TUTUMLARI

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 19, OCAK , S İSTANBUL ISSN: Copyright

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK

Üniversite Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi Dersine İlişkin Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Okulöncesi Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitim Yapmaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

İLKÖĞRETİM OKULU 6, 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUL YAŞAMININ NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ *

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV

8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ (TOKAT İLİ ÖRNEĞİ)

Anahtar Kelimeler:Tutum,tutum ölçeği,matematik tutum ölçeği THE ATTITUDES TOWARDS MATHEMATİCS COURSE OF SECONDARY EDUCATION STUDENTS

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ (BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

ÜSTÜN ZEKALI/YETENEKLİ ÖĞRENCİLER ile NORMAL GELİŞİM GÖSTEREN ÖĞRENCİLERİN ÇEVREYE YÖNELİK TUTUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME STİLLERİ, CİNSİYET ÖĞRENME STİLİ İLİŞKİSİ VE ÖĞRENME STİLİNE GÖRE AKADEMİK BAŞARI 1

<>GRETMEN ADAYLARıNIN ÖGRETMENLİK SERTİFİKAsI DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARı

BEDEN EGiliMi ÖGRElMENLERiNiN BEDEN EGiliMi VE SPORA ilişkin FELSEFi GÖRÜŞLERi

Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU. efe.atauni.edu.tr

ÖĞRETMENLERİN BİLGİSAYARA YÖNELİK TUTUMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Hasan GÜRBÜZ * Mustafa KIŞOĞLU **

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖSS ve ÖZEL YETENEK SINAVI PUANLARINA GÖRE GENEL AKADEMİK BAŞARILARI

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN KİŞİLERARASI ÖZYETERLİK İNANÇLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

İLKOKUL ÇOCUKLARI İÇİN UYUMSAL DAVRANIŞ ÖLÇEĞİ BİR GEÇERLİK - GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI*

Araştırma Makalesi / Research Article. Technical Program Students' Attitudes Towards Analysis of Computer and Internet Use

İLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Sosyal Bilgiler Eğitimi Öğrencilerinin Sosyo-Ekonomik Durumlarının Atılganlık Durumlarına Etkisi. Yrd. Doç. Dr. Saadet TEKİN.

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı

Necat Toprak 1, Leyla Saraç 1.

GİRİŞ İlköğretim ve ortaöğretimde öğrencilerin matematik dersinden başarısız olmaları önemli bir sorundur. Öğrencilerin başarılı olmalarını etkileyen

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Erzurum 2 Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Ankara

ULUSLAR ARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ VE AKADEMİK BAŞARILARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

FARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN

Ortaokul Öğrencilerinin Teknolojiye Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sibel GÜRBÜZOĞLU YALMANCI, Solmaz AYDIN

Fizik Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi 1

KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS Ders Notları II (19 Nisan 2012)

ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN FİZİK PROBLEMLERİNİ ÇÖZMEYE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölüm Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerinin İncelenmesi

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MATEMATİK OKURYAZARLIĞI ÖZYETERLİK DÜZEYLERİ

ORTAÖĞRETĠM VE YÜKSEK ÖĞRETĠM ÖĞRENCĠLERĠNĠN ĠNTERNET KULLANIMINA YÖNELĠK TUTUMLARININ ÇEġĠTLĠ DEĞĠġKENLERE GÖRE INCELENMESĠ

Beden eğitimi ve spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarının istihdam durumlarına yönelik. öğrenci görüşleri

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

İLKÖĞRETİMDE MÜZİK ÖĞRETMENİNİN KULLANDIĞI ÇALGININ ÖĞRENCİNİN DERSE İLİŞKİN TUTUMUNA ETKİSİ

"SPARDA GÜDÜLENME ÖLÇEGI -SGÖ-"NIN TÜRK SPORCULARı IÇiN GÜVENiRLIK VE GEÇERLIK ÇALIŞMASI

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

ELETRONİK SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Electronic Journal of Social Sciences

ÖĞRETMENLERİN BEDEN EĞİTİMİ DERSİNDE ORTAYA ÇIKAN İSTENMEYEN DAVRANIŞLARA KARŞI KULLANDIKLARI YÖNTEMLER. Abstract

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Programı 1. Sınıf Öğrencilerinin Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Dersine Yönelik Algıları

ILKÖGRETiM 8. SINIF KIZ VE ERKEK ÖGRENCilERiN BEDEN EGi,-iMi DERS

Tablo 2- Öğretim Yılı ve Eğitim Seviyesine Göre Okullaşma Oranları

TİCARET VE TURİZM EĞİTİM FAKÜLTESİNDE OKUYAN ÖĞRENCİLERİN OKUL DENEYİMİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI

FEN BİLGİSİ DERSİNE İLİŞKİN BECERİ VE TUTUMLARIN ÖLÇÜLMESİ MEASURING THE ACHIEVEMENT IN AND ATTITUDES TOWARDS SCIENCE COURSES

Middle East Journal of Education(MEJE)

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri

Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Bakışlarıyla İlgili Bir Değerlendirme

YÜKSEKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNDE BEDEN EĞİTİMİ DERSİNE YÖNELİK TUTUM ALGILARININ İNCELENMESİ (ORDU ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY *

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

The Relationship between Technological Competencies and Attitudes of Pre-service Teachers towards Technology

Lise Öğrencilerinin Biyoloji Dersine Yönelik Tutumlarının Farklı DeğiĢkenler Açısından Ġncelenmesi

SANAYİ İŞÇİLERİNİN DİNİ YÖNELİMLERİ VE ÇALIŞMA TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ - ÇORUM ÖRNEĞİ

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fizik Laboratuvarına Yönelik Tutumlarının Karşılaştırılması

EĞİTİMDE YEŞİL İNSAN TÜKETİMDE YEŞİL ÜRÜN: NAZİLLİ İİBF VE NAZİLLİ MYO ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BİR DUYARLILIK ANALİZİ ÇALIŞMASI

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ (BAYBURT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖRNEĞİ)

UŞAK İL MERKEZİNDE GÖREVLİ SINIF ÖĞRETMENLERİNİN İLKYARDIM BİLGİ SEVİYELERİNİN ARAŞTIRILMASI Hakan UŞAKLI *

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM ORTAK SINAV TEST VE MADDE İSTATİSTİKLERİ

Transkript:

ilkögretim OKULLARı VE LiSELERDE ÖGRENiM GÖREN KIZ VE ERKEK ÖGRENCiLERiN BEDEN EGiTiMi VE SPOR DERSiNE ilişkin TUTUMLARı THE ATTITUDES OF MALE AND FEMALE STUDENTS FROM THE PRIMARY AND SECONDARY SCHOOLS TOWARDS PHYSICAL EDUCATION COURSES Metin ŞİŞKO*, Gıyasettin DEMİRHAN* ÖZET: Araştırma, ilköğretim okulları ve liselerde öğrenim gören kız ve erkek öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya,ıı ilköğretim okulunda öğrenim gören 523 kız ve 607 erkek, LO lisede öğrenim gören 453 kız ve 189 erkek olmak Üzere toplam 2072 öğrenci katıhnıştır. Öğrencı tutumlarının ölçülmesi için Demirhan ve Altay (1999) tarafından gdiştirilen 24 maddelik tutum ölçeğinden yararlanılmıştır. Ölçekten alınabilecek en yüksek puan 120, en düşük puan 24'tür. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.93, test-tekrar test sonucu hesaplanan sııııfiçi korelasyon katsayısı 0.85, ölçüt geçerliği katsayısı 0.83' tür. Verilerin çözümlemesinde Tck Yönlü Varyans Analizinden yararlanılmış, hata payı 0.05 alınmıştır. Verilerin çözümlemesi sonucunda, öğrencilerin beden eğitimi dersine ilişkin tutum puanları arasmda istatistikselolarak anlamlı bir fark bulunmuştur ( i' > 0.05 ). Anahtar Sözcükler: lutum, beden eğitimi ve spor ABTRACT: The purpose of this research was to investigate the attitudes of male and female students from the primary and secondary school s towards physical education courscs. The research involved 2072 students in total; 523 feınale and 607 malc students from II primary schools and 453 female and 489 male students from 10 secondary schools. The attitude scale with 24 articles, which was developcd by Demirhan and Altay (1999) has been used in order to evaluate the students' attitudes. The highest possible grade to be achieved at the test is 120 while the lowest is 24. 'Ine Cronbach Alpha reliability coefficient of the scale is 0.93, the intraclass corrclation coefficient 0.85, and the scale validity coefficient 0.83. Throughout the analysis of the data, the one-way-variaııce analysis is employed and a possible error ratio is taken as 0.05. S ignificant difference was found between the attitude grades towards the physical education conrses of the male and female students Kcywords: attıtude, physical educatian and sports. 1. GIRIŞ Bireyin, bir konuya ilişkin olarak bilgi ve becerisinin yeterli olması konuya ilişkin davranışları göstermede onu yeterli kılabilir. Fakat birey güdü1enmezve olumlu tutum içerisinde olmazsa davranışları gerçekleştirıneye dönük yeterli eğilim göstermeyebilir. Bu nedenle, öğretme-öğrenme ortamındaki bireylerin öğrenmeye ilişkin olumlu tutumlarımn geliştirilmesi gerekir. Öğrenciler okul yaşantıları süresince konular, öğretmenler ve sınıf arkadaşlarına ilişkin olarak genellikle olumlu bakış açısı oluştururlar.kurallara uyarlar, başkalarıyla uyumlu çalışırlar, onlara saygı gösterirler ve serbest zamanlarım yararlı etkinlikler için kubamrlar. Adı geçen davramşların gösterilmesinde tutum birçok zaman etkin roloynayabilir. Bu bağlamda tutum; belli birey, nesne ya da ortamlara olumlu ya da olumsuz bir şekilde tepkide bulunma eğilimi olarak tammlanmaktadır (Morgan, 1995). Klausmaier ve Goodwin ise tutumu; bir fikir, nesne ya da insana ilişkin olumlu veya olumsuz yönde oluşan tepki gösterme eğiliminin duygusal düzeyi olarak tammlamaktadırlar (Klausmaier ve Goodwin, 1966). Tutum, en olumludan en olumsuza kadar çeşitli derecelerde olabilir. Olumsuz tutumlar; nesne ya da fikir konusunda olumsuz inanca sahip olma, onu reddetme veya sevmeme, ona karşı hareketlerde bulunma demektir. Olumlu inanca sahip olma, onu benimseme ve sevme ise olumlu tutum göstergesidir. Programlarda yer alan Hacettepe Üniversitesi, Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu, Beytepe - Ankara *

206 Metin Şişko - Gıyasettin Demirhan [ 1. of Ed 23 her ders gibi beden eğitimi ve spor dersine ilişkin olarak da öğrenciler olunı1u veya olumsuz tutum geliştirebi1irler. Tutumun olumlu olması dersin verimli işlenmesini sağlayıp öğretmeni güdüleyebilir (Demirhan ve Altay, 2001). Birey bir nesneye ya da olaya olumlu tutum geliştirdiyse ona doğru yaklaşır ve onu destekler, eğer bir nesneye ya da olaya olumsuz tutum geliştirdiyse ondan uzaklaşır, hatta olumsuz davranışlar gösterir. Ancak, tutumlar değişebi1ir, zamanla yenileri kazanılabi1ir. Bu nedenle tutumlara ilişkin yapılacak araştırmalar beden eğitimi ve spor öğretmenlerine önemli bulgular sağlayabi1ir. Beden eğitimi ve spor etkinliklerine ilişkin tutuma yönelik birçok araştırma yapılnuştır. Bunların bir bölümü ölçek geliştirme, bir bölümü ise tutum ölçmeye yöneliktir. Tutum ölçmeye yönelik bazı araştırmalar makalede sunulmuştur. Luke ve Cope'ye göre ilgi ve gereksinimlere dayanan programlar, öğretmenin öğretmedeki etkililiği, öğrencileri anlaması ve beden eğitiminin gerekliliğine inanma öğrencilerin olumlu tutum kazanmalarında etkendir (Luke ve Sinclair, 1991). Aicinena' ya göre öğrencilerin beden eğitimine ilişkin olumlu tutum geliştirmelerinde öğretmen davranışı, sınıf çevresi, aile ve okul yönetimi önem taşımaktadır (Aicinena, 1991). Fowler' a göre ise; ilkokul öğrencilerinin öğretmen davranışının farkında olmaları beden eğitimine ilişkin olumlu tutumu yükseltmektcdir. Stensaasens' in bulguları ise 7., 8. ve 9. sınıf öğrencilerinin öğretmen merkezli yaklaşıma i1işkin olumsuz tutum geliştirdiklerini göstermektedir (Aicinena, 1991). Öğrencilerin öğretmenleri ile birebir ilişkiye girmeleri de olumlu tutum geliştirmede önemlidir (Figley, 1985). Hunter'ın yaptığı araştırmada liseli kızların öğretmen etkileşiminden mutlu olduklarını ortaya koymuştur. Bu nedenle öğretmenlerin öğrencilerin sınıf etkinliklerine etkin katılımlarını sağlamaları söylenmektedir (Aicinena, 1991). Figley'in görüşü ise öğrencilerin, öğretmenlerinin kendileri ilc az ilgilendiklerini sezdiklerinde olumsuz tutum geliştirdikleri yönündedir. Fiziki çevre, arkadaş davranışları, değer1endirme, uygulamadaki eş, öğretirnin adımlanması, etkinliklerin öğrenme zor1uğu gibi birçok etmen olumlu tutum geliştirmede etkilidir. Kalaba1ık sınıflar öğrencide olumsuz tutum geliştirmektcdir. Sıkılma ve utanma duyuları katılımı önlemektedir. Gereksiz tekrar ve yüzeyse11ik olumsuz tutumda etkendir (Figley, 1985). Machintosh ve Albinson ise yaptıkları araştırmada beden eğitimini seçen öğrencilerin dersler ve okula ilişkin olumlu tutum geliştirdiklerini ortaya koymuşlardır (Machintosh ve Albinson, 1982). Haladyna ve Thomas'ın yaptıkları araştırmada da ilkokul öğrencilerinin beden eğitimi başta olmak üzere sanat ve müzik derslerine ilişkin tutum orta1amalarının diğer derslerden daha yüksek olduğu görülmektedir (Haladyna ve Thomas, 1979). Figley, yaptığı araştırmada lise öğrencilerinin tutumlarını incelemiş ve olumlu tutumun %41.6'sının öğretmen, %31.2'sinin eğitim programı, kalan %27.2'sinin ise sıra ile sınıf atmosferi, öğrencinin kendini algılaması, akran davranışlaı ve benzeri diğer nedenlerden kaynaklandığını, olumsuz tutumun ise %35.6 oranı ile eğitim programı, %33.3 ile öğretmen, kalan %31.1 'nin ise sırası ile sınıf atmosferi, akran davranışı, öğrencinin kendini algılaması ve diğerlerinden kaynaklandığını ileri sürmüştür (Figley, 1985). Luke ve Sinclair'in bulguları da aynı yönde sonuçlar vermektedir (Luke ve Lofne, 1994). Birtwistle ve Brodie de, ilkokul ve ortaokulda öğrenim gören erkek ve kız öğrencilerin beden eğitimi dersine ilişkin tutumları ve dersin sağlığa yararı açısından düşüncelerini araştırmışlardır. Kız ve erkekler beden eğitimi dersinin sağlığa yararını önemli bulmuşlar, estetik buluşta ise her iki grupta da kızların erkeklerden daha olumlu tutum içerisinde oldukları gözlenmiştir (Birtwistle ve Brodie, 1991). Tannehil ve Zakrajsek de, değişik kültür1erden gelen orta ve lise gençliğinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları hakkında fikir edinmek için bir araştırma yapmıştır. Tümü desteklemesc de, öğrenciler beden eğitimi dersini zevkli ve eğlenceli olduğu için seçtiklerini belirtmişlerdir (Tannehil ve Zekrajsek, 1993). Buradan hareketle araştırmanın amacı, ilköğretim okulları ve liselerde öğrenim gören kız ve erkek öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumlarını incelemektir.

İlköğretim Okulları ve Liselerde Öğrenim Gören Kız ve Erkek Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine İlişkin Tutumları 207 2. YÖNTEM 2.1. Araştırma Grubu Araştırma grubu, 1999-2000 öğretim yılında Ankara' run merkez ilçelerinde bulunan ve rasgele örnekleme yoluyla seçilen 11 llköğretim Okulunun S.sınıfında öğrenim gören 523 kız ve 607 erkek, 10 Lisenin birinci sınıfında öğrenim gören 453 kız ve 489 erkek toplam 2072 öğrenciden oluşmaktadır. 2.2. Veri Toplama Araçları Öğrenci tutumlarırun belirlenebilmesi için Demirhan ve Altay tarafından geliştirilen, 12 olumlu, 12 olumsuz olmak üzere 24 maddeden oluşan tutum ölçeği kullanılnuştır Ölçek, "Tamamiyle katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, katılmıyorum, tamamiyle katılmıyorum" ifadelerinden oluşmaktadır. Ölçeğin olumlu maddeleri; "Tamamiyle katılıyorum" ifadesinden başlayarak 5, 4, 3, 2,1 şeklinde, olumsuz maddeleri ise "Tamamiyle katılnuyorum" ifadesinden başlayarak 5, 4, 3,2, i şeklinde puanlanmıştır. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 24, en yüksek puan 120'dir. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.93, araştınııa grubuna benzer 40 kişiye 2 kez uygulanması sonucu elde edilen sımfiçi korelasyon katsayısı 0.85'tir. Ölçüt geçerliği için kullanılan ve Pehlivan tarafından geliştirilen tutum ölçeğinin benzer 24 kişilik gruba uygulanmasıyla elde edilen korelasyon katsayısı da 0.83'tür. llköğretim okulu sekizinci sınıf ve lise birinci sınıf öğrencilerinin tutum ölçeğine ilişkin tutarlıklarına bakmak için verilerin toplanmasından önce 30 öğ- renciye ayrıca uygulanması ile hesaplanan korelasyon katsayısı 0.65'tir. Bu verilere göre güvenirlik ve geçerlik katsayılarının kullanılabilir derecede yüksek oldukları söylenebilir. 2.3. Verilerin Toplanması Araştırmanın yapılabilmesi amacıyla Ankara Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğünden izin alınmıştır. Daha sonra, ilgili okullar dolaşılarak beden eğitimi ve spor dersi öğretmenlerine bilgi verilmiş, ölçeği n beden eğitimi ve spor dersi öncesi uygulamaları istenmiştir. Ölçek, açıklamalara uygun şekilde 15 dakikalık sürede uygulandıktan sonra toplanarruştır. 2.4. Verilerin Analizi Araştırmada kız ve erkek öğrencilerin tutum düzeyleri hesaplanmış ve cinsiyete göre karşılaştırması yapılmıştır. Araştırma kapsarrunda 2200 ölçek dağıtılnuş, bunların 2135'i geri toplanabilmiştir. Toplanan ölçeklerden 63 tanesi eksik ya da hatalı dolduruldukları için değerlendirme dışı tutulmuş, ilköğretim okullarındaki 523 kız, 607 erkek, liselerdeki 453 kız,489 erkek toplam 2072 öğrencinin verileri değerlendirmeye alınmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, tek yönlü varyans analizi ve Tukey testinden yararlanılmış, hata payı 0.05 alınmıştır. 3. BULGULAR Araştırmaya katılan öğrencilerin ilköğretim ve lise düzeylerinde cinsiyetlerine göre dağılınu, tutum puanları ortalamaları ve standart sapma değerleri Tablo l' de verilmiştir. Tablo 1. Araştırmaya katılan öğrencilerin ilk ve ortaöğretim düzeyleri ve cinsiyetierine göre dağılımı, tutum puanları ortalamaları ve standart sapma değerleri Gruplar N % X Ss İlköğretim Kız 523 0,25 3.7092 0.6071 Erkek 607 0,29 3.7804 0.6243 Lise Kız 453 0,22 3.6526 0.6241 Erkek 489 0,24 3.7967 0.6353 Tablo i 'de görüldüğü gibi araştırmaya katılan İlkÖğretim sekizinci sınıfında öğrenim gören kız Öğrencilerin sayısı 523, bunların tutum puanları ortalama."ı 3.7092::!:0.6071, erkek öğrencilerin sayısı 607, bunların tutum puanları ortalaması 3.7804:!:0.6243, lise düzeyinde öğrenim gören kız öğrencilerin sayısı 453, bunların tutum puanları ortalaması 3.6526::!:0.6241 ve erkek Öğrenci-

208 Metin Şişko - Gıyasettin Demirhan 1. of [ Ed 23 lerin sayısı 189, bunların tutum puanları ortalaması 3.7967:t0.6353'tür. Araştırmaya katılan öğrencilerin tutum puanları arasında anlamlı fark olup olmadığına ilişkin varyans analizi sonuçları Tablo 2'de verilmiştir. Tablo 2. Araştırmaya katılan öğrencilerin ilköğretim ve lise düzeyleri ile cinsiyetierine göre tutum puanları varyans analizi sonuçları Kareler Serbestlik Kareler Toplamı Derecesi Ortalaması F P Gruplar Arası 5,951 3 1,984 Grup İçi 801,644 2068 0,388 5,118 0,02 Toplam 807,596 2071 (p<0.05) Tablo 2'ye göre, araştırmaya katılan öğrencilerin tutum puanları arasında istatistikselolarak fark olduğu görülmektedir ( p< 0.05 ). Öğrencilerin tutumpuanları arasındakifarkın hangi gruptan kaynaklandığını anlamak için alt test olarak Tukey testi yapılmıştır. Bu teste ilişkin bulgular Tablo 3'te verilmiştir. Tablo 3. Araştırmaya katılan öğrencilerin ilköğretim ve lise düzeyleri ile cinsiyetlerine göre tutumpuanları arasındaki farkı belirlcycn Tukey tcsti sonuçları Gruplar Ortalamalar Arası Fark 1. İlköğretim kız 9,665 2. Lise kız ~-~ 1. İlköğretim kız 4,116 3. İlköğretim erkek 1. İlköğretim kız 5,745 4. Lise crkek 2. Lisc kız 0,1278* 3. İlköğretim erkek 2. Lise kız 0,1441 * 4. Lise erkek 3. İlköğretim erkek 1,628 4. Lise erkek * ( p < 0.05 ) Tablo 3' e göre, araştırmaya katılan öğrencilerin ilköğretim ve lise düzeyleri ile cinsiyetlerine göre tutum puanları arasındaki farkın lise düzeyi kızların tutum puanlarından kaynaklandığı söylenebilir. Çünkü lise birinci sınıfta öğrenim gören kız öğrencilerin tutum puanı ortalaması diğerlerinden düşüktür. 4. TARTIŞMA VE YORUM Araştırmanın amacı, ilköğretim sekizinci sınıf ve lise birinci sınıflarında öğrenim gören kız ve erkek öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumlarını saptamaktır. Bu bağlamda ele alınan bulguların tartışma ve yorumu aşağıda verilmiştir. Ortalamalara bakıldığında, ilköğretimde öğrenim gören kız öğrencilerin tutum puanlarının lise birinci sınıfta azaldığı, erkeklerin tutum puanlarının ise yükseldiği görülmektedir. Bu durum anlamlı şekilde açıklanamaz. Çünkü düşüş ve yükselişlerin oranı yüksek değildir. Kız ve erkek öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutum puanları ortalamaları 3.65 ile 3.80 arasındadır. Belirtilen ortalamalar 5 puan üzerindendir ve 4 puana karşılık gelen "Katılıyorum" seçeneğine yakındır. Bu da beden eğitimi ve spor dersinin öğrenciler tarafından beğenildiği anlamına gelebilir. Üniversite sınavında beden eğitimi ve spora ilişkin sorularayer verilmemesine karşın öğrencilerin bu derse ilişkin olumlu tutum göstermeleri ders öğretmenleri ve programı açısından istenilen bir durum olmalıdır. Nitekim, Figley'in yaptığı araştırmada olumlu ve olumsuz tutumlarla ilgili en çok sözü edilen etkenlerin öğretmen ve öğretim programı olduğu yönündedir (Figley, 1985). Diğer yandan, beden eğitimi ve spor dersinin öğrencilerin hareket gereksinimlerini karşılaması ve zihinsel rahatlama ortamı olarak algılanma olasılığı, derslerin eğlenceli geçmesi, diğer ders ortamlarma karşın daha özgür hareketedilmesive öğrencilerin fıziksel olarak yeni beceriler kazan-

ilköğretim Okulları ve Uselerde Öğrenim GÖren Kız ve Erkek Öğrencilerin Beden J<.gitimive Spor Dersine ilişkin Tutumları 209 maları bunun nedeni sayılabilir. Tannehil ve Zakrajsek' in yaptıkları araştırmanın bulguları da Öğrencilerin, eğlenceli olduğu için beden eğitimi dersini sevdiklerini ve bunun1a birlikte sosyal ve kü1türel farklılıkların da beden eğitimi dersine ilişkin tutumları etkilediği yönündedir (Tannehil, 1993). Araştırma bulgularına göre; kız ve erkek Öğrencilerin tutum puanları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p < 0.05 ). Bu fark lisede öğrenim gören kız öğrencilerin görüşlerinden kaynaklanmaktadır. Kız Öğrencilerin görüş ortalamaları daha düşüktür. Kız Öğrencilerin, sosyokü1türel nedenlerden dolayı daha az dışadönük davranmaları ve daha az spor yapmaları bu durumu etkilemiş olabilir. Çünkü olumlu tutumun oluşması sadece örgün eğitim sayesinde olmamaktadır. Aile, akran grubu, gör-işit araçları ve benzeri değişkenlerde tutumun oluşmasında etkendir. Okullardaki yaşantıların da adıgeçen yaşantılarla benzerlik taşıması, erkeklere oranla kızların ortalamasının düşük çıkmasına neden olmuş olabilir. Toon ve Gench'un yaptıkları araştırmada özürlü ve sağlıklı lise öğrencilerinin beden eğitimine ilişkin tutumları konusunda yaptıkları araştırmada kızlar ve erkeklerin tutumları arasında istatistiksel bir an1amlı fark görülmemiştir (Toon ve Gench, 1990). Lise birinci sınıfta Öğrenim gören kız grubu dışındakilerin tutum puanları ile Toon ve Gench'in araştırma bulgularının benzerlik gösterdiği söylenebilir. Ifaladyna ve Thomas'ın yaptıkları araştırmada erkek öğrencilerin okula ilişkin tutumlarında kız Öğrencilere göre daha fazla bir düşüş olduğu görüımüştür (Haladyna ve Thomas, 1979). Van Wersch, Trew ve Turner'ın yaptıkları araştırmaya göre de 11-14 yaş grubundaki kızların beden eğitimine ilişkin ilgileri erkeklerden daha yüksek düzeydedir (Van Wersch, Trew ve Turner, 1992). Falsam ve Sherry'in araştırmalarına göre ise ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinde kız ve erkekler arasında belirgin farklılık bulunmamaktadır (Falsom ve Sharry, 1992). Hicks, Wiggins, Christ ve Mode'un araştırma verilerine göre de estetik boyutta erkek Öğrencilerin tutum puanları kız Öğrencilerin tutum puanlarından da- ha düşüktür (Hicks, Wiggins, Christ ve Mode, 2001). Adıgeçen araştırmalara ilişkin bulgular ile yapılan bu araştırmanın bulguları arasında farklılık bulunmaktadır. Bu farklılıklar; eğitimin kültüre göreliği, beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin yetişme tarzı ilea derslerin hedetlerindeki ve işlenişindeki farklılıklardan kaynaklanmış olabileceğini düşündürmektedir. Tartışmalardanhareketle, kız ve erkek Öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutum puanları olumludur ve tutum puanları ortalamaları arasında belirgin farklılık bulunmamaktadır. Bu nedenle, derslerin işlenmesi sırasında Öğretmenlerinbu durumu dikkate alarak, kız ve erkekleri ayırmak ya da herbirine farklı etkinlikler yaptırmak gibi düşünceyle hareket etmemeleri gerekir. Ancak yine de, değişik yaş, toplumsal yapı, kültür ve benzeri değişkenleri de dikkate alarak yapılacak araştırmalarile bu araştırma bulguları desteklenmeli ve zenginleştirilmelidir. KAYNAKÇA Aicinena, S. (1991). "The teacher and student attitudes toward physical education". The Physical Educator, Late Winter, 28-31. Birtwistle G.E. ve Brodie. D.A. (1991). "Children's attitudes towards activitiyand perceptions of physical education". Health Education. 6, 4, 465-478. Demirhan, G. ve Altay, F. (2001). "Lise birınci sınıf öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin ıutumlan ölçeği II". Spor Bilimleri Dergisi. 10,2,9-20. Figley, G.E. (1985). "Detenninants of attitudes toward physical education". Journal of Teaching in Physical Education, 4,229-240. Folsom, M. ve Sherry, L. (1992). "A comparasion of upper clementary school children 's attitudes toward physical activitiy". Paper presented at the Ammal Meeting of the American Al1iance for Health. Physical Education, Recreation and Dance (Indianapalis, IN April). The ERIC Database 1999-09.!Ialadyna, T. ve Thomas, G. (1979). "The attitudes of clcmentary school children toward school and subjecı matters". Journal of Experimental Education, 48 (1),18-23.

210 Metin Şişko - Gıyasettin Demirhan l. of [ Ed 23 Hicks, K., Wiggigns, M., Christ, M. ve Mood, F. (2001). "Sex differences in grade three students' attitudes toward physical activity". Perceptual Motor Skills. 93, 97-102, Klausınaier, LU. ve Goodwin, W. (1966). Learning and human abilities. Newyork. Harper and Row. S:343. Luke, M. D. ve Sinclair D. (1991). "Gender difference in adolescents auitudes toward school physical edueation". Journal of Teaching Physical Education. 11,31-46. Luke, M. D. ve Lome, C. D. (1994). "Student attitudes toward teacher behavior and program content in school physical education". The Physical Educatoro Spring, 57-66. Macintosh, D. ve Albinson, l. (1982). "Physical education in Ontario Secondary Schools". Canadian Association for Health, Physical Education and Recreation Journal, 48 (3), 14-17. Morgan, T. C. (1995). Psikolojiye giriş. (Çeviri Yayın Sorumlusu: S. Karakaş). Ankara. Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları. S.435. Tannehil, D ve Zekrajsek, D. (1993). "Student auitudestoward physical education: a multicultural study". Journal of Teaching Physical Education. 13,78-84. Toon C.l. ve Gench, B.E. (1990). "Auitudes of handicapped and nonhandicapped high school students toward physical education". Perception Motor Skill. 70, 3 Pt 2, 1328-1330. Van Wersch A.K., Trew, E. ve ı. Turner. (1992). "Post-primary school pupil's interest in physical education: age and gender differences". British Journal of Educational Psychology. 62,1,56-72.