TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KAPASİTE DEĞERLENDİRME YÖNETMELİĞİ Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu yönetmeliğin amacı TMO nin her türlü maddi duran varlığı ve iş gücüne ait kapasitesinin değerlendirilmesi iş ve işlemlerini düzenlemektir. Yönetmelik, kapasite kullanımı ve atıl kapasitelerin tanımı, değerlendirme esasları, fiyat tespiti, uygulanması ve ilgili diğer hususları kapsar. Kapasite Kullanımının Tanımı Madde 2- Kapasite kullanımı, yönetimin politika ve prensipleri doğrultusunda, TMO nin her türlü depo, silo, makine, cihaz, fabrika, atölye, bina ve tesisler ile iş gücünün TMO nin kendi işleri yanında, kiralama, umumi mağazacılık muamelesi veya özel paket anlaşmalar çerçevesinde ücret karşılığı Kamu ve özel kişi ve kuruluşlara kullandırılması, bunlara hizmet vermesidir. Atıl Kapasitenin Tanımı Madde 3- Atıl kapasite TMO ne ait her türlü depo, silo, makine, cihaz, fabrika, atölye, bina ve tesisler ile iş gücünün esas görevlerinin yerine getirilmesinden sonra artan kapasitedir. Bunların, TMO tarafından ücret karşılığında kamu ve özel kişi ve kuruluşların yararlandırılması atıl kapasitelerin değerlendirilmesidir. Değerlendirmeye Konu Olan Kapasiteler Madde 4- TMO nde değerlendirmeye konu olan kapasiteler aşağıda gösterilmiştir. a- TMO depolama tesislerinde özel ve tüzel kişilere ait, TMO tarafından uygun görülen mal ve ürünlerin bedeli karşılığında muhafaza edilmesi, temizlenmesi, ilaçlanması ve kurutma cihazlarında kurutulması, b- İthalat ve ihracatta, liman siloları, pnömatikler ve benzeri makine, araç gereç ve cihazların, kiralama, özel hizmet anlaşmaları ve benzeri yollarla, yükleme ve boşaltma işleri için özel ve tüzel kişilere kullandırılması, c- TMO ne ait bina, arsa, arazi, silo, depo, ambar ve benzeri tesisler ile cihaz, avadanlık, taşıt aracı ve malzemenin kısmen veya tamamen kiraya verilmesi, anılan bina ve tesislerin uygun yerlerinin reklam yeri olarak aynı şekilde kiraya verilmesi, d- Yükleme, boşaltma ve taşıma müteahhitlerinin taahhütlerine ilişkin elevatör ve diğer yükleme, boşaltma ile taşıma cihaz ve araçlarının ilgili iş izahnamesi dahilinde müteahhitlere kullandırılması, e- Basküllerle tartı yapılması, 1
f- Üçüncü şahıslara ait depo, değirmen ve diğer muhafaza yerlerinin temizlenmesi, dezenfektesi ve malların fümige edilmesi, g- TMO tesislerinde bulunan su, elektrik, telefon ve benzeri mal ve hizmetlerin üçüncü şahıslara bedeli karşılığında kullandırılması, h- Taşra Teşkilatında bulunan ve atıl kalmış olan işyeri mutfakları, çay ocakları ve benzerlerinden uygun görülenlerin müstecire verilerek işletilmesi, ı- TMO ne ait eğitim, dinlenme ve spor tesislerinden imkanlar ölçüsünde kamu, özel kişi ve kuruluşların yararlandırılması, i- TMO Bilgi İşlem Birimlerinde, kamu ve özel kişi ve kuruluşların bilgi işlem hizmetlerinin yapılması. Kapasitelerin Değerlendirilme Esasları Madde 5- Kapasitelerin değerlendirilmesi, TMO nin iş durumuna, imkanlarına ve çalışma politikasına göre düzenlenir. TMO ne ait her türlü taşınmazların kiraya verilmesi ile merkez ve taşra teşkilatındaki tesis, cihaz, malzeme, teknoloji ve iş gücünden Ofis dışı kişi ve kuruluşların yararlandırılmaları konusu yayımlanacak Atıl Kapasite Ücretlerini Belirleme ve Uygulama Esasları doğrultusunda Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlüklerine verilen yetki çerçevesinde piyasa durumları da göz önünde bulundurularak ücret belirlenir ve uygulanır. Kapasitelerin değerlendirilmesinde, değerlendirmeye konu olan mal ve hizmetler esas görevleri aksatmayacak fakat atıl kapasiteden de azami ölçüde yararlanılacak şekilde düzenlenir. Bu amaçla Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlüklerince sözleşme öncesi belirlenen ölçü ve normlar dahilinde hizmet verilir. Değerlendirme İşlerinin Yürütülme Şekli Madde 6- Kapasite değerlendirme işleri aşağıda açıklandığı şekilde yürütülür. a- Umumi Mağazacılık kapsamında bulunan depolar ile atıl durumdaki her türlü deponun kiraya verilmesi işlemleri konuyla ilgili olarak yayımlanan veya yayımlanacak iç ve dış mevzuat ile bu Yönetmelik çerçevesinde verilecek talimatlar doğrultusunda yapılır. TMO tarafından kullanılmayan depo, hangar, beton ve çelik silolar ile büro binası, sosyal tesisler, arsa ve arazilerin kısmen veya tamamen kiraya verilmesinde piyasa fiyatları esas alınır. Bu durumda tesislerde kullanılan elektrik, su, doğal gaz, personel vs. gibi değişken giderlerin kiralayana ait olup olmaması göz önünde tutulur. Bu şekildeki tesislerin kısmen veya tamamen kiraya verilmesinde Genel Müdürlük yetkilidir. 2
Bu hizmetlerde yapılacak sözleşme genel esasları, APK Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda Alım ve Muhafaza, Mali İşler, Ticaret, Teknik İşler, Haşhaş ve Alkaloid İşleri Dairesi Başkanlıklarından oluşan bir komisyon tarafından belirlenir. Sözleşme genel esasları Hukuk Müşavirliğinin görüşü alındıktan sonra Genel Müdürlüğün onayını takiben yürürlüğe girer. Sözleşmeye konulması gereken özel hükümler Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlükleri tarafından piyasa durumu da göz önünde bulundurularak belirlenir. Sözleşme özel hükümleri için de hukuki görüş alınır. b- İthalat ve ihracatta liman siloları ve pnömatikler ile diğer yükleme boşaltma cihazlarının kullandırılması ve kiraya verilmesi işlemleri yayımlanan ve yayımlanacak mevzuat doğrultusunda yapılır. Fiyat, hizmetin verilebilmesi için gerekli olan değişken giderler esas alınarak tespit edilir. Tespit edilen fiyatın piyasa fiyatlarından düşük olması halinde hesaplanan fiyat uygun oranda artırılır. İthalat ve ihracatta liman siloları ve pnömatikler ile diğer yükleme-boşaltma cihazlarının kullandırılması ve kiraya verilmesinde yapılacak sözleşme genel esasları, APK Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda Alım ve Muhafaza, Mali İşler, Ticaret ve Teknik İşler Daire Başkanlıklarından oluşan bir komisyon tarafından belirlenir. Sözleşme genel esasları Hukuk Müşavirliğinin görüşü alındıktan sonra Genel Müdürlüğün onayını takiben yürürlüğe girer. Sözleşmeye konulması gereken özel hükümler taşra Şube/İşletme Müdürlükleri tarafından piyasa durumu göz önünde bulundurularak belirlenir. Sözleşme özel hükümleri için de hukuki görüş alınır. c- Kullanma alanları sınırlı olan veya kiraya verilmesinde herhangi bir sakınca bulunmayan cihaz, avadanlık ve benzeri malzemenin kiralanmasında kira ücreti, Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlüklerince değişken giderler ve piyasa fiyatları dikkate alınarak belirlenir. d- Baskül bulunan işyerlerinde, değişken giderler ve piyasa koşulları dikkate alınarak taşra Şube/İşletme Müdürlüklerince fiyat belirlenir ve uygulanır. e- TMO nun her türlü tesis ve alanlarının uygun bölümleri ışıklı veya ışıksız reklam yeri olarak kiraya verilebilir. Bu durumda reklamın kapladığı alan; ışıklı reklamlarda tesisat ve çekeceği elektrik gücü, sayacı, sistem ve konusu ile diğer işletme ve teknik konularla kira ve enerji bedelinin ödeme şekli, sözleşme süresi ve benzeri hususlar Genel Müdürlükte ilgili birim Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlüklerince tespit edilerek bir sözleşme metnine bağlanır ve anlaşma buna göre yapılır. 3
f- Elevatörler, pnömatikler ve diğer yükleme-boşaltma cihaz ve taşıt araçlarının kiraya verilmesinde veya özel anlaşmalarla kullandırılmasında değişken giderler esas alınarak fiyat tespit edilir, tespit edilen fiyatın piyasa fiyatlarından düşük olması halinde hesaplanan fiyat uygun oranda arttırılır. Kiralama işleminde ilgili sözleşme düzenlenerek kiraya verilmesi işlemi uygulanır. Kiralama, Genel Müdürlükçe belirlenen, genel esaslar çerçevesinde, Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlüklerince hazırlanacak sözleşmeler doğrultusunda yapılır. g- Üçüncü şahıslara ait depo, değirmen ve diğer muhafaza yerlerini temizlemek, dezenfekte etmek ve fümige etmek ve benzeri işlerde değişken giderler ve piyasa fiyatları dikkate alınarak taşra Şube/İşletme Müdürlüklerince fiyat tespit edilir. h- TMO ne ait eğitim, dinlenme ve spor tesislerinin atıl kapasitelerinin değerlendirilmesinde değişken giderler ve piyasa rayiçleri dikkate alınarak ücret tespiti ve değerlendirme esasları bu tesislerin bağlı olduğu Genel Müdürlük ilgili birimleri ile taşra Şube/İşletme Müdürlükleri tarafından belirlenir. ı- Genel Müdürlük ve Bölge/İşletme Müdürlüklerinde bulunan mutfak, çay ocakları ve benzerlerinin yalnızca mutfak ve çay ocağı olarak bir müstecire verilerek değerlendirilmesi, bu tür mahallerin bulunduğu işyerinin bağlı bulunduğu, Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlükleri tarafından yapılacak değerlendirme ve fiyat teklifine göre tespit edilir. i- İş ve kapasite durumuna göre TMO nin bilgi işlem birimlerinde resmi ve özel kuruluşların bilgi işlem hizmetleri yürütülebilir. Bilgi işlem hizmetlerine ilişkin fiyat tespiti ve diğer hususlar ilgili Daire Başkanlığınca belirlenecek sözleşme esasları çerçevesinde uygulanır. j- Kapasite değerlendirme hizmetlerinin Yönetmelik hükümleri ve gerektiğinde verilecek özel talimatlar çerçevesinde düzenlenmesi Genel Müdürlükçe, yürütülmesi ve takibi hizmet ile doğrudan ilgili olan Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlüklerinin sorumluluğundadır. k- Bu Yönetmelikte ve Atıl Kapasite Ücretlerini Belirleme ve Uygulama Esasları Cetvelinde Uygulama Esasları nda yer almayan ve kesin fiyat tespiti yapılamayan kapasite değerlendirme işlerinde Genel Müdürlükten talimat alınarak işlem yapılır. Fiyat Tespiti Madde 7- Atıl kapasitelerin değerlendirilmesinde uygulanacak fiyatlar konu ile ilgili olarak yayımlanan veya yayımlanacak mevzuat ile belirlenecek normlar ve esaslar dahilinde Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlüklerince piyasa koşulları da dikkate alınarak, en az değişken giderleri karşılayacak şekilde belirlenir. Her türlü atıl kapasite işlemlerinde günün şartlarına göre belirlenecek fiyatlar uygulanır. 4
Ücretlerin Tahsili Madde 8- Atıl kapasite hizmetlerine ait ücretlerin peşin olarak tahsili esastır. Hizmetin birim fiyatı üzerinden yapılacak iş miktarına göre tahakkuk yapılır. İşin gerçekleşmesinden sonra kesin tahakkuk yapılarak varsa kalan miktar ilgililere iade edilir. Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarına veya bunlar aracılığıyla özel sektöre verilen liman işyerlerimizdeki gemi yükleme/boşaltma işleriyle ilgili atıl kapasite hizmetleri için peşin tahsilât esası uygulanmayabilir. Bu durumda atıl kapasite hizmetlerine ait ücretin iş bitiminden sonra alınmasına karar verilmesine, konu ile ilgili protokol ve/veya sözleşme yapılmasına, sözleşmenin ilgili maddelerinin, hukuki görüş alındıktan sonra sözleşme genel esasları çerçevesinde düzenlenmesine ve uygulamanın takibine Şube Müdürlükleri yetkilidir. Şube Müdürlükleri tarafından, kamu kurum ve kuruluşları ile yapılan protokole ilave olarak hizmetten yararlananlar ile ayrıca Gemi Yükleme/Boşaltma Hizmet Sözleşmesi ve gerekmesi halinde Depo Kira Sözleşmesi imzalanır. (01.06.2005 tarihli ve 13/162-4 sayılı YKK ile yapılan değişiklik.) Yapılan İşlerin Takip ve Kontrolü Madde 9- Genel Müdürlükte ilgili birim, Taşra Teşkilatında Şube/İşletme Müdürlükleri yıl içinde kendi hinterlandındaki atıl kapasitelerin ne şekilde değerlendirildiği, değerlendirilememiş ise nedenleri ve çözüm önerileri ile gerçekleştirilen atıl kapasite işlerini, işin mahiyeti, uygulanan fiyat, elde edilen gelir ve giderler ile gerekli diğer bilgileri gösteren bir cetvel düzenleyerek altışar aylık dönemler halinde ve istenildiğinde ilgili Genel Müdürlük birimlerine gönderirler. Bu raporlar ilgili Merkez birimlerince takip edilerek atıl kapasite faaliyetlerinde gerçekleşme ve performans değerlendirilir. Her türlü deponun kiraya verilmesi, ilaçlama ve analiz işlemleri hususlarındaki rapor ve teklifler Alım ve Muhafaza Dairesi Başkanlığı ile Teknik İşler Dairesi Başkanlığına; araba baskülü, kurutma, eleme-temizleme, havalandırma, gemi yüklemeboşaltma hizmetleri ile gemi yükleme-boşaltma hizmetlerine bağlı depolamalar; kiraya verilecek sosyal tesis, yemekhane ve spor salonları, yurtiçinde cenaze nakli ile bunların haricindeki atıl kapasite faaliyetlerine ilişkin raporlar ve teklifler Teknik İşler Dairesi Başkanlığına gönderilir. (01.06.2005 tarihli ve 13/162-4 sayılı YKK ile yapılan değişiklik.) Muhasebeleştirme Madde 10- Kapasitelerin değerlendirilmesine ait gelir ve giderlerin hesaplara alınması ve diğer muhasebe işlemleri TMO Muhasebe İşleri İzahnamesi, Genel Hesap Planı ve Açıklamaları ile Mali İşler Daire Başkanlığınca verilecek talimatlar çerçevesinde yürütülür. 5
Personelin Görev ve Sorumlulukları Madde 11- Ücret karşılığı yapılacak atıl kapasite hizmetleri dolayısıyla işyeri yöneticileri ve bu işlerle ilgili personel, yönetmelik hükümleri, talimatlarla tespit edilen esaslar ve yapılan anlaşma hükümleri çerçevesinde bu işleri yerine getirmekle görevlidir. Taşra Şube/İşletme Müdürleri, değişken giderlerin hesaplanmasını, piyasa araştırmasının yapılmasını, fiyat tespiti ve bunların belgelenmesi ile ilgili görev dağılımını yapmakla ve yapılan işleri onaylamakla yetkilidir. Taşra Şube/İşletme Müdürleri gerekli düzenlemeleri yapıp, ilgili komisyonların oluşturulmasını ve görev dağılımını organize eder. Fiyat tespitinde belirleyici olacak piyasa araştırmasının yapılabilmesi için gerekli kriterler; taşra Şube/İşletme Müdürleri tarafından yöre şartları göz önüne alınarak belirlenir. Tespit edilen fiyatla atıl kapasitelerin kiraya verilmesinde taşra Şube/İşletme Müdürlükleri yetkilidir. Diğer Hususlar Madde 12- Her türlü deponun kiraya verilmesinde tereddüde düşülecek hususlarda, Şube Müdürlükleri Teknik İşler Dairesi Başkanlığına müracaat eder. Teknik İşler Dairesi Başkanlığı konunun ilgisine göre Alım ve Muhafaza, Ticaret, Haşhaş ve Alkaloid İşleri Dairesi Başkanlıklarından biri veya bir kaçı ile koordineyi yaparak konu hakkındaki çözümü sağlar. Bu Yönetmelik kapsamından çıkarılması veya ilavesi önerilen veya gereken hizmetler veya kiralama işlemleri; ilgili birimler tarafından yeni düzenlemesine ait işlemleri tamamlandıktan sonra APK Dairesi Başkanlığı koordinatörlüğünde, iç mevzuat düzenleme esasları dahilinde gerekli işlemleri yapılır. Yürürlükten Kalkan Mevzuat Madde 13- Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle, 960062/273 sicil ve yayım no.lu 08.07.1993 yürürlük tarihli TMO Kapasite Değerlendirme Yönetmeliği yürürlükten kalkar. Yürürlük Madde 14- Yönetim Kurulunun 20/03/2003 tarih, 8/79-6 sayılı kararıyla kabul edilen bu Yönetmelik 01.04.2003 tarihinden itibaren yürürlüğe girer. 6