İÇİNDEKİLER 0 - KONU, TARİF, KAPSAM... 1 0.1 - KONU... 1 0.2 - TARİF... 1 0.2.1 - Teçhizat... 1 0. - KAPSAM... 1 1 - GENEL KURALLAR... 1 2 - YÜK DEĞERLERİ... 1 - DÜZGÜN YAYILI YÜKLERİN AZALTILMASI... 2 4 - YATAY YÜKLER...
KONUTLAR VE KAMU BİNALARINDA KULLANIM VE YERLEŞİM YÜKLERİ 0 - KONU, TARİF, KAPSAM 0.1 - KONU Bu standard, konutlarõn ve kamu binalarõnõn tasarõmõnda kullanõlabilecek yük değerlerine dairdir. 0.2 - TARİF 0.2.1 - Teçhizat Teçhizat, mobilya, kitap raflarõ, piyanolar, televizyonlar ve radyolar, buzdolaplarõ, çamaşõr makinalarõ, sergi vitrinleri, laboratuarlardaki özel teknik cihazlar, tiyatro sahneleri, jimnastik aletleri, vb. aletlerdir. 0. - KAPSAM Bu standard, konutlarda ve kamu binalarõnda, kullanõm ve iskandan dolayõ meydana gelen yüklerin en küçük anma değerlerini kapsar. 1 - GENEL KURALLAR Bu standardda belirtilen yük değerleri ve kurallar TS 498 1) 'de belirtilenlerle birlikte geçerli olup, ayrõca TS 1914'teki prensipler de gözönünde tutulmalõdõr. 2 - YÜK DEĞERLERİ 2.1 - Binalarõn kullanõmõ ve iskanõ sonucunda meydâna gelecek yüklerin en küçük anma değerleri, binanõn normal kullanõmõ sõrasõnda meydana gelmesi kesin veya mümkün olan yüklerin en gayrimüsalt durumudur. 2.2 - Düzgün yayõlõ yükler için döşeme tasarõmõ yapõlõrken, en küçük karakteristik değer Çizelge-1'de verilen değerlerden küçük olmamalõdõr. 2. - imalat ve depolama binalarõ gibi çok katlõ yapõlarda, kullanõm ve iskan yükleri, bu bina veya tesislerin kullanõm şartlarõna bağlõ olarak tespit edilir. 2.4 - Döşemeler, düzgün yayõlõ yüklere ek olarak, döşeme elemanlarõna uygulanan en olumsuz tesiri yaratacak münferit yük için de projelendirilmelidir. Eğer münferit yük için ayrõntõlõ veri mevcut değilse; 0,1 mx0,l m'lik kare şeklinde bir alana uygulanan: -Döşemeler ve merdivenler için: 150 kgf (1,5 kn) -Çatõ Odasõ, Çatõlar, Teraslar ve Balkonlar için: 100 kgf 1,0 kn) -Üzerinde sadece insanlarõn yürüyebileceği çatõlar için: 50 kgf(0,5 kn)'luk yükler, münferit yük olarak anõlõr. 1) Bu standard metninde atõf yapõlan Türk Standardlarõnõn numaralarõ metnin sonunda verilmiştir. 1
2.5 - Önemli dinamik yüklerin tesiri, dinamik katsayõlar veya özel dinamik analiz yoluyla dikkate alõnmalõdõr. 2.6 - Çizelge-1'de bölme duvarlarõndan dolayõ gelen yük verilmemiştir; bunlar ayrõ ayrõ ele alõnmalõdõr. Eğer, tasarõmda hesaba katõlmayan bölme duvarlarõnõn ağõrlõğõ 250 kgf/m(2,5 kn/m)'den fazla değil ise;bunlar en küçük atõma değeri 50 kgf/m 2 (0,5 kpa) olan düzdün, yayõl õ yük olarak kabul edilir 2). Diğer bütün durumlarda, bölme duvarlarõnõn tesiri, bulunduklarõ yerlerin, ağõrlõklarõnõn vr binanõn diğer elemanlarõna bağlantõlarõnõn bir fonksiyonu olarak tespit edilir. - DÜZGÜN YAYILI YÜKLERİN AZALTILMASI Sabit teçhizat ve stoklanmõş malzemelerden dolayõ oluşan yükler hariç, düzgün yayõlõ yükler aşağõda belirtilen şekilde azaltõlõr: - Döşeme kirişleri, kirişler tarafõndan taşõnan döşeme bölgesinin boyutlarõnõn fonksiyonu olarak, - Kolonlar, duvarlar, taban ve temellerde yukarõdaki gibi veya ele alõnan katõn üzerindeki katlarõn sayõsõna göre, Kirişlerin hesabõnda, yük bölgesi A(m^ olarak) başõna alõnacak Çizelge-1'de verilmiş yükler aşağõdaki oranlarda azaltõlabilir. - Çizelge-1'de l ve 2 numara ile belirtilen yapõ bölümleri için aşağõdaki katsayõyla çarpõlarak; α 1 = 0, + A (eğer A>18 m 2 ise)...(1) - Çizelge-1 'de 4 numara ile belirtilen yapõ bölümleri için ise aşağõdaki katsayõ ile çarpõlarak azaltõlabilir. α 2 = 0,5 +. (eğer A>6 m 2 ise)... (2) A Kolonlarõn, duvarlarõn, taban ve temellerin hesabõnda Çizelge l'de verilmiş yükler aşağõdaki oranlarda azaltõlabilir. - Çizelge- 1'de l ve 2 numara ile belirtilen yapõ bölümleri için aşağõdaki katsayõyla çarpõlarak: n 1 = 0, + 0,6 n. (n 2 için )... () - Çizelge-1'de 4 numara ile belirtilen yapõ bölümleri için ise aşağõdaki katsayõ ile çarpõlarak azaltõlabilir. n 2 = 0,5 + 0,6 n (n 2 için )... (4) Burada; n = Hesabõ, yapõlan katõn üzerinde bulunan, tamamõyla yüklenmiş kat sayõsõdõr. n = l için; n 1 = 1 n 2 = 1 alõnõr. 2) Bu durum ancak bina strüktürünün bölme yüklerinin bölmeye dik istikamette yeterince dağõtõmõna imkan sağlamasõ durumunda uygulanõr. 2
4 - YATAY YÜKLER Korkuluk ve balkon korkuluklarõnda, birim uzunluk başõna düşen yatay yüklerin en az karakteristik değerleri, aşağõda belirtildiği şekilde alõnõr. - Konutlarda, çocuk yuva ve gündüz bakõm evlerinde, hastahaneler ve diğer sağlõk kuruluşlarõnda: 0 kgf/m(0, kn/m) - Tribün ve spor salonlarõnda: 150 kgf/m(l,5 kn/m) - Diğer binalar ve yapõ bölümlerinde: 80 kgf/õn(0,8 kn/m) Servis platformlarõ, yalnõzca yayalar tarafõndan kullanõlan yaya geçitleri, çatõ korkuluklarõ gibi yerler için: korkuluk ve bariyerlerde on küçük münferit yük karakteristik değeri bariyor boyunca herhangi bir nokta için 0 kgf (0, kn)'a eşit olarak alõnõr. Hafif bölme duvarlarõ için de aynõ yatay münferit yük değeri alõnmalõdõr. No Binalar ve Yapõ Bölümleri Yüklerin En Küçük Anma Değerleri Kgf/m 2 (kn/m 2 ) 1 Konutlar, Okullar ve Gündüz Bakõmevler indeki Yatak Odalarõ, Otel Odalarõ, Hastane ve Senatoryum Odalarõ v.b. 150 (1.5) 2 İdari Bürolar, Teknik ve Bilimsel Çalõşma Merkezleri, Kolej ve Okul Dersaneleri, Vestiyerler, Banyolar, Fabrika veya Kamu Binalarõ Tuvaletleri Eğitim veya Bilimsel Kuruluşlardaki Çalõşma Odalarõ, ve Laboratuvarlar, Bilgi İşlem Cihazõ Odalarõ, Kamu Binalarõ Mutfaklarõ, Teknik Çalõşmalar Yapõlan Katlar, Bodrum Katlarõ vb. 4 5 Salonlar: 4.1. Kitap Raflarõ Bulunmayan Okuma Salonlarõ. 4.2. Kahvehane ve Restorantlardaki Yemek Salonlarõ 4.. Konferans Salonlarõ, Bekleme Odalarõ, Tiyatro ve Konser Salonlarõ, Spor Salonlarõ, Oyun Salonlarõ vb. 4.4. Büyük Mağazalar 4.5. Sergi Salonlarõ. (Sergi malzemeleri, ve Sergi teçhiza tõna ilaveten) Kitap Ralli Kütüphane Odalarõ, Arşiv Odalarõ, Tiyatro Sahneleri v.b. Kitap Ralli Kütüphane Odalarõ, Arşiv Odalarõ, Tiyatro Sahneleri v.b. 250 500 (2.5) (5.0) 6 Tribünler: 6.1. Sabit Oturma Yeri Olan 6.2. Sabit Oturma Yeri Olmayan 500 (5.0) 7 Tavan Arasõ (Teçhizat ve Malzeme Yüklerine "İlaveten) 70 (0.7)
ÇİZELGE 1 in devamõ No Yüklerin En küçük Anma Değerleri Kgf/m 2 kn/m 2 8 Teraslar ve Çatõlar 8.1. Dinlenme Bölgeleri 8.2.İmalat Binalarõ, Fazla Sayõda çalõşana sahip bölgeler, ofisler 150 (1,5) (4,0) 9 Balkonlar ve Verandalar 9.1. Korkuluklar boyunca 0,8 m genişliğinde düzgün yayõlõ yük şeridi 9.2. (9.1) e göre daha gayrimsait olduğu takdirde balkon alanõ üzerinde alõnacak düzgün yayõlõ yük 10 Lobiler, Fuayeler,Koridorlar,Merdivenler: 10.1.No 1 de belirtilenlere bitişik 10.2. No 2 ve de belirlenenlere bitişik 10. No 4 ve 5 de belirtilenlere bitişik 10.4 No 6 da belirtilenlere bitişik 11 Demiryolu ve Metro İstasyonlarõ Platformlarõ 12 Garajlar ve kamyon haricindeki araçlar için araç parkyerleri 250 (2.5) NOTLAR 1 - No 8'de belirtilen yükler daha olumauz sonuçlar veriyorsa, kar yükü yerine alõnabilir. 2 - No 9'da belirtilen yükler, balkonlarõ veya verandalarõ doğrudan destekleyen, yük taşõyõcõ elemanlarõn analizinde dikkate alõnõr. Duvarlarõn alt bölümleri, bodrum kat ve temellerin analizinde; balkonlar veya verandalardaki yük, binanõn ana yapõ bölümlerinin bağlanmasõndan dolayõ oluşan yüke eşit olarak alõnõr ve Hadde 'e uygun olarak azaltõlõr. - çizelge-l'deki yükler; kişilerin ve mobilyalarõn tabii hareketleri sõrasõnda meydana gelen çarpma etkisini de içerir. ATIF YAPILAN TÜRK STANDARDLARI TS 498 TS 1914 4