Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans TÜRKÇE Tamamı Çözümlü SORU BANKASI
Komisyon KPSS Lise ve Ön Lisans Türkçe Soru Bankası ISBN 978-605-318-993-0 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 17. Baskı: 2017, Ankara Proje - Yayın: Özge Işıkçı Dizgi-Grafik-Tasarım: Ünal Tuncel Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA (0312 394 55 91) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 26687 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
SUNU Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Genel Yetenek Testinde önemli bir yeri olan Türkçe bölümündeki 30 soruyu uygun bir süre zarfında ve hatasız çözebilmeniz hedeflenerek hazırlanmıştır. Kitaptaki bütün testler çözümleriyle birlikte hazırlanmıştır. Bu sayede yanlış yaptığınız sorulardan dönüt alabilmeniz hedeflenmiştir. Testlerde yer alan sorular, çıkmış sınav soruları paralelinde hazırlanmış olup çıkması muhtemel sorulara da sıkça yer verilmiştir. Ayrıca kitapta yer alan soruların bir kısmı ünite tarayıcı bir özellik de taşımaktadır. Soru çözümlerine başlamadan önce, konu anlatımlı kaynağa göz atmakta büyük fayda vardır. Test çözümünde soru kökleri iyi okunmalı, soru iyice anlaşılmalı; yanlış yapılan soruların çözümleri mutlaka okunmalıdır. Kamu Personel Seçme Sınavı na hazırlanan değerli adaylarımıza başarılar dileriz. Pegem Akademi
İÇİNDEKİLER Test - 1 Test - 2 Test - 3 Test - 4 Test - 5 Test - 6 Test - 7 Test - 8 Test - 9 Test - 10 Test - 11 Test - 12 Test - 13 Test - 14 Test - 15 Test - 16 Test - 17 Test - 18 Test - 19 Test - 20 Test - 21 Test - 22 Test - 23 Test - 24 Test - 25 Test - 26 Test - 27 Test - 28 Test - 29 Test - 30 Test - 31 Test - 32 Sözcükte Anlam...1 Sözcükte Anlam...4 Sözcükte Anlam...7 Cümlede Anlam...10 Cümlede Anlam...13 Cümlede Anlam...16 Anlatım Biçimleri...19 Paragrafın İçeriği...22 Paragrafın Yapısı...25 Paragraf (Karma Test)...28 Paragraf (Karma Test)...31 Paragraf (Karma Test)...34 Paragraf (Karma Test)...37 Paragraf (Karma Test)...40 Ses Bilgisi...43 Yapı Bilgisi...46 Sözcük Bilgisi...49 Sözcük Bilgisi...52 Cümle Bilgisi...55 Karma Dil Bilgisi...58 Yazım Kuralları...62 Yazım Kuralları...65 Yazım Kuralları...68 Noktalama İşaretleri...71 Noktalama İşaretleri...74 Noktalama İşaretleri...77 Anlatım Bozukluğu...80 Anlatım Bozukluğu...83 Anlatım Bozukluğu...86 Sözel Mantık...89 Sözel Mantık...93 Sözel Mantık...97 Cevap Anahtarı...101
Sözcükte Anlam T Ü R K Ç E 1 1. Divan şiiri; amacı düşündürmek olmayan, duyguları I II III araç diye kullanan, gerçeğe yüz çevirmiş, sözcüklerle IV yapılan bir oyundur. Bakarsınız bir ozan, bir gazelin V ilk beytinde söylediğinin karşıtını söyleyiverir ikinci beytinde. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) I. söz, terimdir. B) II. söz, gerçek anlamda kullanılmıştır. C) III. söz, soyut anlamlıdır. D) IV. söz, deyimdir. E) V. söz, nicel anlamlıdır. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamıyla kullanılmamıştır? A) Badem ağaçlarının gölgelendirdiği bu yolda uzun süre yürümüştük. B) Gözlerinden süzülen yaşları çevresindekilere göstermeden silmeye çalıştı. C) Tam uyumaya başlamıştı ki ani bir hareketle şoför frene bastı. D) Odanın içine yansıyan ışık kanepede uyuyanları bir hayli rahatsız etmişti. E) Ezilmişliğine aldırmadan gömleğinin yakasını düzeltti ve patronun odasına girdi. 2. I. Sanırım bu sene satışlar beklediğimiz gibi iyi gitmiyor. II. Konuşmalardan anladığım kadarıyla yanlış kitaplar okuyoruz. III. Daha önce onlarla tam üç kez görüştüm. IV. Öyle tahmin ediyorum ki bunlar akşama ancak gelir. V. Yalnızca ve yalnızca iki kişi kalmıştık koca sınıftan. Yukarıda altı çizili sözlerden hangi ikisi birbiriyle yakın anlamlıdır? A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) III. ve V. E) IV. ve V. 5. Bir düşünce akımının kaynaklarını tüm imkânlarıyla saptamak, hele bu saptamanın doğruluğu üzerinde herkesin birleşmesini sağlamak olanaksız değilse de zor iştir. Kaynak sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bu cümledeki anlamıyla kullanılmıştır? A) Tezini bu kaynaklarla oluşturman olanaksız. B) Gezegenimizin ışık kaynağı Güneş tir. C) Kaynağını iyi bilmediğin düşüncelerden vazgeç! D) Yer altı kaynaklarımızı değerlendirmeyi henüz öğrenemedik. E) Ülkemizin kaynakları her geçen gün artıyor. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükler anlamca birbirine en yakındır? A) Yalnız yaşayan adam, sadece fener ışığının aydınlattığı karanlık gecelerde, şarkı söyleyerek korkusunu yenmeye çalışırdı. B) Resme biraz daha yaklaşıp şekillerin neye benzediğini anlamaya çalıştı. C) Genç, garip davranışları ve sıra dışı düşünceleriyle dikkatleri üzerine çekmişti. D) Çay içme zamanı gelmişti, bir ara gidip ocağı yaktı. E) Eski albümde sakladığı küçük fotoğraf, bulunduğu yerden yırtılarak çıkarılmıştı. 6. Aşağıdakilerin hangisinde gibi sözcüğü cümleye zaman anlamı katmıştır? A) Çıkış zilini duyduğu gibi kendini, kalabalık ve bunaltıcı sınıftan dışarı attı. B) Başarılı olmak için o da kardeşi gibi düzenli çalışıyordu. C) Onun kitabını okurken birçok okuyucu gibi ben de büyük zevk aldım. D) Sizin de bildiğiniz gibi bu konudaki araştırmalar daha tamamlanmadı. E) Her öğrencisiyle çocuğuymuş gibi ilgilenerek sınıfta sıcak bir hava yaratmayı biliyordu. 1
T Ü R K Ç E 1 Sözcükte Anlam 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt (zıt) anlamlı sözcükler kullanılmıştır? A) Konuyu anlayıp anlamadığını söylemedi. B) Kirli elbiseleri temiz elbiselerden ayırdım. C) Beni sevmediğini söylerken gülümsüyordu. D) Böyle soğuk bir havada yeni dostluklar arıyordum. E) Karşıdan gelen adam önümde durdu. 10. Bir süre sonra kontrollere günaşırı gitmeye başladı. Bu cümledeki altı çizili sözcüğün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Her gün aynı şeyleri işitmekten çok sıkılmıştı. B) Bu sokağı sevdiği için sık sık buradan geçerdi. C) Ahmet, annesini görmeye iki günde bir gidiyordu. D) Hiçbir zaman onun sevgisinden şüphelenmedim. E) Kazandığı paraları yatırım amacıyla kullanacaktı. 8. Bilim yan tutmaz, deriz. Öyle olması gerekir. Fakat doğa bilimleri dışında bilim adamlarının yansız davrandıklarını söyleyemeyiz. Yalnız, onların dilini biraz ağdalı bulduğumuzu saklamayacağız. Her bilim adamı, kültür ve uygarlık söz konusu olunca kendi ulusunu önde görmek ve göstermek eğilimindedir. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerin yerine sırasıyla aşağıdaki sözcüklerden hangileri getirilebilir? A) tutucudur ölçülü B) tarafsızdır kararsız C) özgündür dikkatsiz D) nesneldir karmaşık E) mesafelidir mantıksız 11. Tut- sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde uygun gelmek, çelişmemek anlamında kullanılmıştır? A) Çalışmak, her yaşta insanı canlı tutar. B) Büyükçe bir ev tutup bütün aile oraya taşındılar. C) Kar sabaha kadar bu hızla yağarsa tutar. D) Tuttuğu takım yenilince babam çok üzüldü. E) Mahkemedeki tanıkların sözleri birbirini tutuyordu. 12. Karanlık sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır? A) Karanlık bir geçmişle ne iş yapabilirdi ki? B) Ortalık ne kadar da karanlık, hiçbir şey görünmüyor. C) Karanlıkta, pencerenin altından geçen askerler olurdu. D) Karanlık çökmeye başlayınca şehirde yaşam dururdu. E) Pencereden vuran ışık, odanın içindeki karanlığı dağıtana dek pencerem açık kaldı. 9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde karşıt anlamlı sözcükler kullanılmıştır? A) Dalgın ve isteksiz, tablalarda balıklar Ağlamaklı bir hâli var istiridyelerin B) Bir yerdeyiz uzaklara en yakın olduğumuz Sonsuzluğun kanımıza yürüdüğü o yerde C) Sabahları ayaklarım zor taşıyor beni Sürüklenen bir çuval gibiyim caddede D) Şimdi bütün umutlarım, hayallerim Sararmış ve kurumuş birer yaprak E) Soğuk sularından içtim, serinledim Çağlayan bir nehrin sesini dinledim 13. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır? A) Onun gibi bir adam böyle çiğ bir hareket yapmamalıydı. B) Fazla eşyalarını, acele acele valize doldurdu. C) En sevdiği ve şifalı saydığı meyve ekşi elma idi. D) Bu ağır çantanın içinde ne olduğunu kimse bilmiyor. E) Koşarak basamaklara yaklaştı, merdiveni bir solukta çıktı. 2
Sözcükte Anlam T Ü R K Ç E 1 ÇÖZÜMLER 1. Nicel anlam, ölçülebilen, sayılabilen özellikleri ifade eder. V numaralı oyun sözcüğü ise Yetenek ve zekâ geliştirici, belli kuralları olan, iyi vakit geçirmeye yarayan eğlence anlamında bir sözcüktür. Dolayısıyla sözcük herhangi bir ölçü, sayı ifade etmemektedir. Cevap E 2. I. cümledeki sanırım sözcüğü zaten tahmin anlamı içerdiği için IV. cümledeki öyle tahmin ediyorum ki ifadesi ile aynı anlama gelmektedir. Cevap B 3. C seçeneğindeki garip sözcüğü ile sıra dışı sözcüğü yakın anlamlıdır. Her iki sözcük de acayip, değişik, tuhaf anlamlarını taşımaktadır. Cevap C 7. B seçeneğinde kirli ve temiz sözcükleri karşıt anlamlıdır. Cevap B 8. Parçada geçen yan tutmaz sözü (cümledeki anlamına dikkat edildiğinde) bilim adamlarının, kendi düşüncelerinden uzak durmaya çalıştıklarını; ağdalı sözcüğü de bilim adamlarının dillerinin karmaşık olduğunu ifade etmektedir. Yan tutmak: Taraflardan yalnızca birini desteklemek, yansız davranmamak Ağdalı: Bilinmeyen kelimelerden, anlaşılması güç sözlerden oluşan, karmaşık Öznel: Özneye ilişkin olan, öznede oluşan, nesnelerin gerçeğine değil, bireyin düşünce ve duygularına dayanan, enfüsi, subjektif, nesnel karşıtı Nesnel: Nesne ile ilgili, nesneye ilişkin, öznel karşıtı; bireyin kişisel görüşünden bağımsız olan, objektif Cevap D 4. A, B, C ve D seçeneğindeki sözcüklerin gerçek anlamları şu şekildedir: Yol: Karada insanların ve hayvanların geçmesi için açılan veya kendi kendine oluşmuş, yürümeye uygun yer Yaş: Nemli, ıslak, kuru karşıtı Hareket: Vücudu oynatma, kıpırdatma veya kımıldanma Oda: Evin veya herhangi bir yapının oturma, çalışma, yatma gibi işlere yarayan, banyo, salon, giriş vb. dışında kalan, bir veya birden fazla çıkışı olan bölmesi, göz E seçeneğindeki ezilmek sözcüğünün gerçek anlamı Üstüne basılarak veya bir şey arasına sıkıştırılarak yassılaşmak, biçim değiştirmek şeklindedir. Cümlede ise gerçek anlamını kaybetmiş ve üzülmek, sıkıntıya girmek anlamlarında kullanılmıştır. Cevap E 5. Verilen cümlede kaynak sözcüğü Bir şeyin çıktığı yer, menşe anlamında kullanılmıştır. Aynı anlam C seçeneğinde de vardır. Kaynak sözcüğü, A seçeneğinde araştırma ve incelemede yararlanılan belge, referans, B seçeneğinde herhangi bir enerjinin oluşup çevreye yayıldığı yer, D seçeneğinde bir suyun çıktığı yer, kaynarca, pınar, memba, göz, E seçeneğinde gelir, kazanç, sağlık vb.ni sağlayıcı öge anlamlarında kullanılmıştır. Cevap C 6. A seçeneğinde gibi sözcüğü Çıkış zilini duyduğu gibi... ifadesinde Çıkış zilini duyduğu an (zaman) anlamında kullanılmıştır. Gibi sözcüğü B ve C seçeneğine karşılaştırma, D seçeneğine onaylatma ve E seçeneğine benzerlik anlamı katmıştır. Cevap A 9. B seçeneğinde uzak ve yakın sözcükleri karşıt anlamlıdır. Cevap B 10. Öncüldeki günaşırı sözcüğü Bir gün ara ile, iki günde bir anlamında bir sözcüktür. Sözcüğün anlamı C seçeneğinde aynı şekilde geçmektedir. Cevap C 11. Tut- sözcüğü E seçeneğinde, öncülde belirtildiği gibi uygun gelmek, çelişmemek anlamında kullanılmıştır. A seçeneğinde herhangi bir durumda bulundurmak, B seçeneğinde kiralamak, C seçeneğinde yapışarak veya sokularak çıkmaz olmak, D seçeneğinde ise taraf olmak anlamlarında kullanılmıştır. Cevap E 12. Karanlık sözcüğü A seçeneğinde Yasalara, töreye uygun olmayan anlamında, yani mecaz anlamda kullanılmıştır. Diğer seçeneklerde ise ışık olmayan anlamlarında, yani gerçek anlamlarıyla kullanılmıştır. Cevap A 13. Çiğ sözcüğü A seçeneğinde Yaşının gerektirdiği görgüye ve olgunluğa erişmiş olmayan anlamında, yani mecaz anlamda kullanılmıştır. Diğer seçeneklerdeki sözcükler gerçek anlamlarında kullanılmıştır. Cevap A 3
T Ü R K Ç E 2 Sözcükte Anlam 1. Çal- sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde benzemek, andırmak anlamında kullanılmıştır? A) Saz çalmayı küçüklüğümden beri istemişimdir. B) Çalan şarkıyı bir yerden hatırlıyor gibiyim. C) Kapıyı usulca çalıp büyük bir salona geçti. D) Bebeğin maviye çalan gözleri vardı. E) Kitabı çalmadığına kimse inanmıyordu. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamında kullanılmıştır? A) Kasabanıza gittiğinizde insan ilişkilerindeki sıcaklığı hemen fark edersiniz. B) İnsanlar birbirlerinin omuzlarına basarak yükselmekten vazgeçmelidirler. C) Ailesinin gözünden düşmemek için elinden geleni yapıyordu. D) İnsanlar, öbür yüzlerini görmekten niçin kaçarlar? E) Aşka gönül vermem, aşka inanmam, deyip işin içinden çıkmaya çalıştı. 3. Geçen gün yatırdığım taksiti saymıyor musunuz? Say- sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde bu cümledeki anlamıyla kullanılmıştır? A) Ona yaptığı iyilikler saymakla tükenmez. B) Bunu da sayarsak sizinle ödeşmiş oluruz. C) Her akşam paralarını sayar, kârını hesaplardı. D) Büyüklerini her zaman sayacaksın. E) Sınıfa girince öğrencileri sayarak yoklama yapardı. 4. I. Yağmurlu bir günde evine geldiğimde bana kızma! II. Senin nasıl davranacağını bilmeden sana koşuyorum. III. Hoş bir bahar gününde belki de gökkuşağını unutacaksın. IV. Sanki kırk yıllık dost olduk onunla. V. Gülün cefasını herhâlde bülbül daha iyi bilir. Yukarıdaki cümlelerin hangi ikisindeki altı çizili sözcükler anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) I. ve III. C) III. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V. 5. I. Bu araştırmalar hiç şüphesiz kolay değildir. II. Neredeyse tüm öykülerinde o büyülü ürperti vardır. III. Olayları yavaş yavaş ama ara vermeden anlatıyordu. IV. Hiç yoktan çıkan kavga hepimizin hayatını kararttı. V. Askerlerin hemen hemen hepsi vatana döndüler. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerindeki altı çizili sözler anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) IV. ve V. E) II. ve V. 6. Bir konuda beylik düşüncelerle hareket etmek, sizi, yaptığınız yanlışlardan bile daha kötüsüne götürür. Bu cümledeki altı çizili sözün anlamı aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Amacım, sizi kırmadan yanlışlarınızı göstermekti. B) İstediğiniz kadar kızabilirsiniz bana. C) Söylediklerinizden çok rahatsız olduğumu belirtmeliyim. D) Öyle basmakalıp sözlerle bir yere varacağınızı mı sanıyorsunuz? E) Eskiden bu kadar yalnız kaldığımı anımsamıyorum. 7. 8. I. Nerede hareket orada bereket. II. Ne doğrarsan aşına o çıkar kaşığına. III. Ne oldum dememeli ne olacağım demeli. IV. Ne ekersen onu biçersin. V. Ne karanlıkta yat ne kara düş gör. Yukarıdaki numaralanmış atasözlerinden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) II. ve IV. C) III. ve V. D) I. ve V. E) II. ve III. I. Kimi zaman eski günleri düşünmeden yapamazdı. II. Sonunda buralardan gitmesi gerektiğini anlamıştı. III. Çok çalışmaktan iyice yorgun düşmüştü. IV. Akşamleyin söylediğim sözlerden adamakıllı etkilenmişti. V. Her şey eskiden olduğu gibi güzel olacak mıydı? Yukarıdaki altı çizili sözlerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve III. B) I. ve V. C) II. ve III. D) III. ve IV. E) III. ve V. 4
Sözcükte Anlam T Ü R K Ç E 2 9. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözlerden hangisi ikileme değildir? A) Sokaklardan çer çöp toplayarak geçinmeye çalışırdı. B) Doğru dürüst yayıncılık yapan bir yayınevi istiyordu. C) Ciddi ve aklı başında bir sekreter arıyorduk. D) Bulutlar havada salkım salkım duruyordu. E) Senin yerli yersiz sözlerin hepimizi bıktırdı. 10. Çeviride elbette özgün metin çeşitli ihanetlere uğrar. Çeşitli ihanetlerin de bir sınırı olmalı herhâlde. Bizde başat ihanet, uzun cümlelerin ille de kısaltılmasıdır. Yazar kim bilir ne çok emek harcamış ama çevirmenle yayıncının umrunda değil. 13. I. O, araba sürmese de, ehliyetini daima yanında taşır. II. Haftada bir yayımlanan bu dergiyi sürekli almak istiyorum. III. Onun böylesine ağır konuştuğunu ilk kez duyuyordum. IV. Yanına birkaç parça giysi alıp hemen yola çıktı. V. Burada, çalışmalarınla ilgili bolca kaynak bulabilirsin. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerindeki altı çizili sözler anlamca birbirine en yakındır? A) I ve II B) II ve III C) II ve V D) III ve IV E) IV ve V Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Çeviri yaparken emek harcamak B) Eserin kendi iç yapısına bağlı kalmak C) Çeviri eserleri orijinalinden uzaklaştırmak D) Metinlerin çevirisini uzun cümlelerle yazmak E) Çeviri eserlerin çok okunmasını sağlamak 11. Doldur- sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde Bana boşuna kızıyorsun, seni dün biraz doldurmuşlar anlaşılan. cümlesindeki ile aynı anlamda kullanılmıştır? A) Adam, keçeyi doldurma derdinde anlaşılan. B) Yirmi yaşını dolduralı çok olmuştu büyük abim. C) Arkadaşımı benim hakkımda doldurmuşlar nedense. D) Odanın içini kızarmış ekmek kokusu doldurmuş. E) Fazla eşyaları acele acele valize doldurmuş. 12. Aralarındaki sorunu bana uzun uzadıya anlattı. Bu cümledeki altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Karar vermeden önce enine boyuna konuştular. B) Görüşmeseler de uzun süre bağlarını koparmadılar. C) Uzun kısa demeden bütün öyküleri okudu. D) Öyle yorulmuş ki kanepeye boylu boyunca uzandı. E) Akşam yemeğinde daha neler var neler 14. Fotoğrafçı, kalın bir perdeyi kaldırıp duvarları siyah örtülerle kaplanmış, loş bir odaya götürdü onu. Bir eski zaman canavarına benzeyen fotoğraf makinesinin karşısındaki tabureye oturtup poz verdirdi. Bu parçada birbirine benzetilen varlıklar aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir? A) perde - duvar B) canavar - tabure C) örtü - oda D) fotoğraf makinesi - canavar E) fotoğraf makinesi - tabure 15. Akşam gelmeyecektin hiç olmazsa bir haber verseydin toplantıdakilere. Bu cümledeki altı çizili sözün anlamı aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Sabah sabah hiç yoktan işe geç kaldım senin sayende. B) Düzenli yürüyüş en azından insanı can sıkıntısından kurtarır. C) Çocuklar, olsa olsa uyuyup kalmışlardır; merak etme sen. D) Şimdiye kadar böyle güzel roman okumamıştım. E) Bu işin olmazsa olmaz koşulu daha çok çalışmaktır. 5
T Ü R K Ç E 2 Sözcükte Anlam ÇÖZÜMLER 1. Çal- sözcüğü D seçeneğinde benzemek, andırmak anlamında kullanılmıştır. A seçeneğinde, Bir müzik aletini çalıştırmak B seçeneğinde, Bir müzik aletinden müzik yayımlanması, C seçeneğinde, Vurarak veya sürterek ses çıkartmak, E seçeneğinde ise Başkasının malını gizlice almak, hırsızlık etmek, aşırmak anlamlarında kullanılmıştır. Cevap D 2. İnanmak sözcüğü E seçeneğinde Bir şeyi doğru olarak benimsemek şeklinde gerçek anlamında kullanılmıştır. A seçeneğinde insan ilişkilerindeki sıcaklık, B seçeneğinde omuzlarına basmak C seçeneğinde gözden düşmek ve D seçeneğinde yüzmek sözcüğü gerçek dışı anlamlarda kullanılmıştır. Cevap E 3. Öncüldeki cümlede saymak sözcüğü Hesaba katmak, dikkate almak anlamında kullanılmıştır. Aynı anlam B seçeneğinde de vardır. A, C ve E seçeneğinde Bir şeyin kaç tane olduğunu anlamak için bunları birer birer elden veya gözden geçirmek, sayısını bulmak D seçeneğinde Değeri, üstünlüğü, yaşlılığı, yararlılığı dolayısıyla bir kimseye değer vermek, hürmet etmek anlamlarında kullanılmıştır. Cevap B 4. III. cümlede belki de ve V. cümlede herhâlde sözcükleri Büyük bir ihtimalle anlamlarında kullanılmıştır. Cevap D 5. II. cümlede neredeyse ve V. cümlede hemen hemen sözcükleri yaklaşıklık anlamlarında kullanılmıştır. Cevap E 6. Öncüldeki beylik sözcüğü, cümlede basmakalıp, sıradan anlamlarında kullanılmıştır. Aynı anlam da D seçeneğinde beliritlmiştir. Beylik: 1.Herkesin kullandığı, herkesin bildiği Çaresiz yine güneyde beylik bir tatil köyüne gideceğiz. 2. Basmakalıp Aramızdaki konuşmalar, beylik konuşmalar sınırını aşmamıştı. Cevap D 7. II ve IV numaralı atasözleri yakın anlamlıdır. Ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına: Kişi, kendisi için önceden yaptığı hazırlıkların verimini ileride alır. Ne ekersen onu biçersin: Nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün. Cevap B 8. III. cümlede iyice ve IV. cümlede adamakıllı sözcükleri aynı anlama gelen sözcüklerdir. Cevap D 9. C seçeneğindeki aklı başında sözcüğü ikileme değil, tutarlı, mantıklı düşünen anlamında gelen bir deyimdir. Cevap C 10. Özgün metin çeşitli ihanetlere uğrar. ifadesi, çevirisi yapılan metinden uzaklaşıldığını, orijinaline sadık kalınmadığını ifade etmek için kullanılmış mecazlı bir sözdür. Cevap C 11. Soru kökündeki cümlede doldur- sözcüğü, birini başkası için kötü düşünecek bir duruma getirmek anlamında kullanılmıştır. Bu anlamda bir kullanım C seçeneğinde vardır. Cevap C 12. Soru kökünde verilen altı çizili söz (uzun uzadıya) uzatarak, derinleştirerek, genişleterek, ayrıntılarıyla anlamına gelir. Aynı anlamı içeren sözcük A seçeneğindeki enine boyuna sözcüğüdür. Cevap A 13. Cümlelerde altı çizili sözcüklere bakıldığında anlamca birbirine en yakın olanların I ve II. cümlelerdeki daima ve sürekli sözcükleri olduğu görülmektedir. İki sözcük de her vakit, kesintisiz olarak anlamı taşır. Cevap A 14. Parçada bir eski zaman canavarına benzeyen fotoğraf makinesi sözünden fotoğraf makinesi nin canavar a benzetildiği anlaşılmaktadır. Cevap D 15. Öncüldeki cümledeki altı çizili söz (hiç olmazsa), başka bir şey olmasa bile, en azından anlamlarına gelir. B seçeneğindeki en azından sözüyle hiç olmazsa sözü de aynı anlamlıdır. İki söz de cümlelerde birbirinin yerine kullanılabilmektedir. Cevap B 6