Mastercam Temrinleri Prof.Dr. Muammer NALBANT Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi İmalat Mühendisliği Bölümü M Nalbant 2006 1
Temrin 1 Bu temrinde, Şekil 13.11 de görüldüğü gibi 4 yay ve 4 çizgi oluşturmak için Front, Side ve 3D inşa düzlemlerini kullanmayı öğreneceksiniz. 22,5 mm. yarıçaplı iki yayı çizmek için Front Cplane kullanınız. Öndeki yay 75 lik Z değerine ve arkadaki yay -75 lik Z değerine sahiptir. 37,5 mm yarıçaplı iki yayı çizmek için Side Cplane i kullanınız. Sağ ve sol yaylar, 75 ve -75 lik Z değerine sahiptir. 3D Cplane i dört yayın uç noktalarını birleştiren dört çizgiyi çizmek için kullanınız. Sonra bu yüzey profil ögeleri, sırasıyla 14. ve 15. bölümlerdeki iki ruled yüzeyi ve iki fillet yüzeyi çizmek için kullanılacaktır. Şekil 13.11a. Tel kafes model Şekil 13.11b. Yüzey model M Nalbant 2006 2
Temrin 2 Bu temrinde, normal inşa düzlemi, çizgiye dik olan iki yayı çizmek için kullanılır. 20 mm. yarıçaplı iki yayı çizmek için Side Construction Plane kullanınız. Sağdaki yay, 55 lik Z değerine ve soldaki yay -55 lik Z değerine sahiptir. X ekseniyle 35 açı yapan L1 eksen çizgisini çizmek için Top Construction Plane kullanınız. Normal düzlemi L1 çizgisine dik olarak tanımlayınız. L1 çizgisine dik olan iki yayı çizmek için Normal Construction Plane kullanınız. Z Endpoint komutlarını kullanınız ve yay merkezinin Z değerini elde etmek için açılı çizginin ön uç noktasını seçiniz. Dört yayın uç noktalarını birleştiren dört çizgiyi üretmek için 3D Construction modunu kullanınız. İnşa edilen çizim, Şekil 13.16 da gösterilmiştir. Şekil 13.16a. Tel kafes model Şekil 13.16b. Yüzey model M Nalbant 2006 3
Temrin 3 Bu temrinde, Şekil 13.22 de görüldüğü gibi farklı Z seviyelerinde üç öge çizilmiştir. Bu ögeler, 14. bölümde sırasıyla bir sınırlandırılmış yüzey ve bir karkas (loft) yüzey çizmek için kullanılacaktır. Şekil 13.22a. Tel kafes model Şekil 13.22b. Yüzey model M Nalbant 2006 4
Temrin 4 Bu örnekte,ondokuz eliptik çevre, yan inşa düzleminde çizilir (Şekil 13.25). Ondokuz çevreyi çizmek için Side Cplane i kullanınız. Birinci ve son çevre profilleri sırasıyla kendi uç noktaları etrafında 90 ve -90 döndürülür. Bu iki çevrenin döndürülmesi, ön inşa düzlemi kullanılarak yapılmalıdır. Bu kesit çevreleri, karkas yüzey oluşturmak için idealdir. Şekil 13.25a. Tel kafes model Şekil 13.25b. Yüzey model Kesit konumu (yan inşa düzlemindeki Z koordinatı) ve her kesitteki eliptik çevrelerin eksen yarıçapı aşağıda verilmiştir. Kesit Z-değeri Büyük eksen yarıçapı (a) Küçük eksen yarıçapı (b) A 6 24 6 B 7,5 26,25 11,25 C 15 32,49 16,89 D 22,5 35,01 19,14 E 30 36 21 F 37,5 37,5 22,5 G 45 37,5 22,5 H 52,5 36 22,5 I 56,25 33,75 22,5 J 60 31,89 22,5 K 63,75 30,9 22,5 L 67,5 30 22,5 M 71,25 30,9 22,5 N 75 31,8 22,5 O 78,75 33,75 22,5 P 82,5 36 22,5 R 90 37,5 22,5 S 97,5 37,5 22,5 T 99 36 6 M Nalbant 2006 5
Temrin 5 Şekil 13.30 da görülen coons yamayı üretmek için dört profilden faydalanılmıştır. İki along (boyuna) çevre üst görünüşü kullanır. 3 yaya sahip across (çapraz) çevre profili çizmek için Front Cplane i kullanınız. İki boyuna çevreyi çizmek için Top Cplane i kullanınız. Şekil 13.30a. Tel kafes model Şekil 13.30b. Yüzey model M Nalbant 2006 6
Temrin 6 Bu örnekte Şekil 13.37a da görüldüğü gibi bir tel kafes model inşa edilir. Bu, Şekil 13.37b de görüldüğü gibi bir yüzey üretmek için kullanılır. Taban çemberini ve orijinden başlayan ve X eksenine paralel olan çizgiyi Top Cplane de çiziniz Bu çizgiyi orijin etrafında beş kez döndürerek kopyalayınız. Taban çemberi ve altı çizgi arasındaki kesişim noktalarını, altı yayı çizmek için uç noktaları gibi kullanınız. Profil yayı çizmek için Front Cplane kullanınız. Daha sonra bu profil yay, Top Cplane de orijin etrafında döndürülerek 5 kez kopyalanır. Şekil 13.37a. Tel kafes model Şekil 13.37b. Yüzey model M Nalbant 2006 7
Temrin 8 Kadeh Bu örnek, Şekil 13.58 de gösterilen kadeh için tel kafes yüzey profilinin nasıl oluşturulacağını gösterir. Yatay ve düşey çizgiyi, üst ( top ) inşa görünüşte oluşturunuz. üç eğimli çizgiyi oluşturunuz. Sonra yarıçapı 20 olan taban çizgi yayını oluşturduktan sonra şekli tamamlamak için üç kavis ilave ediniz. Şekil 13.58a. Tel kafes profil Şekil 13.58b. Yüzey model M Nalbant 2006 8
Temrin 9 Bu örnekte, kanal yüzey modeli için yüzey profili inşa edilecektir. Bu temrinde 8 çizgiden meydana gelen T kesiti Front Cplane de inşa edilir. İki çizgi ve bir kavisten oluşan kesit şeklini Top Cplane de çiziniz. Kanalın kesiti, T kesitten aşağıya doğru yarım çember kesitine Şekil 13.63 de görüldüğü gibi değişmektedir. Şekil 13.63a Tel kafes model Şekil 13.63b Yüzey Model M Nalbant 2006 9
Temrin 10 Bu örnek, süpürme yüzeyin (Şekil 13.69b) Şekil 13.69a daki tel kafes modelini oluşturur. Çemberin merkezinden başlayan iki yardımcı çizgi oluşturunuz. Bu iki çizgi sonra, iki tarafa sırasıyla 15 mm ve 20mm. ofsetlenir. Çember, uygun budamayla dört fillet ilave etmek için dört parçaya kırılmalıdır. Across yayı, Side Cplane kullanarak oluşturunuz. Şekil 13.69a. Tel kafes model Şekil 13.69b. Yüzey model M Nalbant 2006 10
Temrin 11 Sepet Şekil 13.77 de görülen parça, dört yüzeyden meydana gelmektedir. Bunlar: tabanda düz yüzey, duvar yüzey, duvar ve taban arasındaki fillet yüzey, ve kenar yüzey. Bu dört yüzey için gerekli tel kafes model, Şekil 13.77a da verilmiştir. Parçanın üst ve alt kafeslerini çizmek için Top inşa düzlemini kullanınız. Üst ve alt kafes arasındaki birleştirme çizgilerini çizmek için 3D inşa düzlemini kullanınız. Bu çizgilerin birleşme noktaları, her bir yayın uç noktalarında yakalanır. Kenarın süpürme yayını oluşturmak için yan inşa düzlemini kullanınız. Bu dört yüzey için gerekli tel kafes model, Şekil 13.77a da verilmiştir. Şekil 13.77a. Tel kafes model Şekil 13.77b. Yüzey model M Nalbant 2006 11
Temrin 12 Far Gövdesi Şekil 13.89 da gösterilen far gövdesinin tel kafes modelini çiziniz. Yüzey model, altı yüzeyden meydana gelmektedir. Bunlar: dış kafes yüzey, üst kenar yüzey, düşey duvar yüzeyi, üst iç düz yüzey, eğri yüzey, ve düşey duvar yüzey ve üst iç düz yüzey arasındaki fillet yüzey. Köşeleri yaylı dört dikdörtgeni, belirtilen Z derinliğinde üst görünüşte oluşturunuz. Dış kafes yüzeyin taban profilini biçimlendirmek için dış profili negatif Z yönünde öteleyiniz. Çökertme yüzeyin kenar profilini tanımlamak için üst görünüşte iki yayı ve ön görünüşte diğer iki yayı çiziniz. a. Tel kafes model b. Yüzey model M Nalbant 2006 12
Temrin 13 Saç kurutucu Saç kurutucu, üç parçadan ibarettir. Bunlar: sap, kafes ve tüp. Üst inşa düzleminde üç çemberi çiziniz. Üç teğet yayla biçimlendirilen kafesin kenar profilini ön inşa görünüşünde çiziniz. Tüpü yapmak için ön inşa görünüşünde iki kısmi çember çiziniz. Sapın kenar profilini yan inşa düzleminde çiziniz. Tüp ve sap için kenar profilleri, yüzey kesişimi sağlamak için gerektiğinden daha uzun yapılır. Tel kafes model, Şekil 13.101 de gösterilmiştir. Şekil 13.101a. Tel kafes model Şekil 13.101b. Yüzey model M Nalbant 2006 13
Temrin 14 Fan pervanesi Şekil 13.118 de gösterilen fan pervanesi, göbek etrafında eşit aralıkla dizilmiş yedi pervane kanadından meydana gelmiştir. Her kanadın iki ucu, aynı kesit profiline sahiptir (Şekil 13.119). İç taraftaki uç, yatay çizgiyle 15 döndürülür ve dış taraftaki uç çizgiye göre 40 döndürülür. Uç profil, göbek profili boyunca eğridir. Göbek için kenar profilini, Front Cplane i kullanarak oluşturunuz. Pervane kanadının kesit profilini, Front Cplane de inşa ediniz. Sonra silindir şeklinde olan dış kenar için süpürme yüzey oluşturunuz. Kesit profili bu yüzey üzerine yansıtarak yüzey eğrilerini elde etmek için kullanılır. Parvane kanadı kenar profilini yatay eksene göre 15 döndürünüz ve sonra onu, iç uç için eğri kenar profilini elde etmek üzere dış kenar yüzey üzerine yansıtınız. Pervane kanadı profilini yatay eksene göre 40 döndürünüz ve sonra onu, dış kenar profilini elde etmek için dış kenar yüzey üzerine yansıtınız. Bu kenar profili, daha sonra belirli bir konuma ötelenir. Tel kafes modelin oluşturulmasını kolaylaştırmak için farklı katman ve renkler kullanınız. Şekil 13.118 Şekil 13.119 M Nalbant 2006 14
Temrin 15 Jant kapağı Araba tekerleği jant kapağının yüzey modeli için tel kafes model çiziniz (Şekil 13.145b ve c). Model, bir göbek, bir kenar ve altı cepten meydana gelmektedir. Ceplerin iki eğri kenarı Şekil 13.145a da gösterilmiştir. İki üst ve alt yüzeyde olduğu gibi göbek, kenar ve kafesin kenar profillerini çizmek için de Front Cplane kullanınız. Cep yüzeyin iki çevresini oluşturmak için Top Cplane kullanınız. Önce dış çevre, oluşturulur. Sonra dış çevredeki altı öge, iç çevreyi elde etmek için 10 mm mesafeyle ofsetlenir. Bu iki çevrenin, 15. bölümde cep yüzeyi tanımlayan iki yüzey eğrisini elde etmek için iki yüzey üzerine yansıtıldığına dikkat ediniz. Şekil 13.145a.Temrin profili Şekil 13.145b. Tel kafes model Şekil 13.145c. Yüzey model M Nalbant 2006 15