ARAŞTIRMA ÖNERİLERİNİN HAZIRLANMASI VE RAPORUN YAZILMASI
Sununun Bölümleri Araştırma Önerilerinde Önemli Hususlar Nicel Araştırma Önerilerinin Genel Yapısı Nicel Araştırma Önerilerinin Hazırlanışı ve Değerlendirilmesi
PROJE ÖNERİSİ YAZMADA ÖNEMLİ HUSUSLAR Araştırma raporunun yazılması araştırma sürecinin son aşamasıdır. Son aşama olmasına rağmen raporun yazılmasına araştırma ile birlikte başlanmalıdır.
Proje Önerisinde Dil Araştırma raporu edebiyat metni değildir. Anlatım parlak ve çekici olmasından çok, açık ve anlaşılır olması tercih edilir. Bir araştırma raporunda aranacak en önemli özellikler sadelik, açıklık, söylenmek istenenin yalın ve dolaysız olarak söylenmiş olmasıdır. Çok kısa ve çok uzun paragraflardan kaçınılmalıdır. Bazı kelimelerin kullanılmamasına özellikle dikkat edilmelidir. Bunların başında şey, çok, sık sık, hep, az vb.
Proje Önerisinde Dil Önerilerde ben biz ve benim gibi birinci şahısla ilgili ifadelere yer verilmemelidir. Eğer kişi kendisinden bahsetmek zorunda ise ben yerine araştırmacı ifadesini kullanmalıdır. Gramer bakımından geçmiş zaman kipi kullanmalıdır. Ona kadar olan sayıları kelime olarak ondan büyük sayıları rakamlarla yazmak bir kural halini almıştır
Proje Önerisinde Uyum (Paralellik) Bir araştırma projesinin yazılışında daha yazmaya başlamadan önce raporun şekli, tablo ve cetvellerin biçimi, dipnot ve kaynakların yazılması, terimlerin tanımları ve istatistik işlemlerde izlenecek yollar ve denenceleri test etmede kullanılacak anlamlılık düzeyi gibi noktalarla ilgili birtakım kararlar verilmeli ve bu kararlara raporun başından sonuna kadar aynen uyulmalıdır.
Proje Önerisinde Başlıklar 1. Bölüm başlığı:büyük harflerle, ortada ve simetrik olarak yazılır. 2. Orta ana başlık: ortada, büyük harflerle, simetrik olarak yazılır. 3. Orta alt başlık: ortada, simetrik olarak, küçük ve varsa siyah harflerle yazılır. Kelimelerin ilk harfi büyük olur. 4. Yan başlık: sayfanın en solunda, küçük ve varsa siyah harflerle yazılır. 5. Paragraf başlık: yeni paragraf olarak başlar. Küçük harflerle, varsa siyah yazılır.metne aynı satırda devam edilir.
Tablo ve Grafikler Atıf yapılıncaya kadar raporda fiziki olarak yer almamalıdır. Tablo aynı sayfaya yer yoksa onu izleyen sayfaya yerleştirilmeli. Tabloda üçten fazla değişkene, yani üç çeşit bilgiden fazlasına yer verilmemelidir. Çizim, şekil, yazı temiz ve estetik olmalıdır. Bir tablo başlığının tablo ile ilgili genel ve tüm tanıtmayı içerecek şekilde olması gerekir.
Nicel Araştırma Önerileri İçin Temel Hususlar Nicel araştırma için bir öneri yazma özel araştırma soruları veya formülleştirilmiş hipotezlerin nasıl olacağına ilişkin desen kararlarının verilmesi gerekir. Araçlar ve araştırma konusu ile ilişkili kararlar araştırma probleminin yazımı kadar önemlidir.
GENEL ŞEKİL (FORMAT) Nicel araştırma önerilerini genellikle araştırma önerilerinin sunum şekli takip eder. Bu proje nicel bir araştırma çalışmasının amacını ve araştırma yapmada izlenecek adımların açıklanmasını kapsar. Nicel araştırma önerileri eğitim araştırmalarında tümdengelim yöntemini benimser.
GİRİŞ A. Genel bir araştırma probleminin ifadesi: Problem cümlesi açık, net ve kesin olmalıdır. Okuyucu araştırma probleminin öneminin farkına varması sağlanmalıdır ve eğitim alanındaki çalışmaları önemsetilmelidir. Problem ifadesi literatürle ilişkilendirilmelidir. Problem ifadesinin oluşmasında arka planda yapılan çalışmalar ifade edilmelidir.
B. Literatür taraması Literatür taraması önceki araştırma ve teorik görüşlerden oluşan problemler hakkında bilgi verir ve böylece yapılan çalışmanın gerekliliğini ve arka planını ortaya koymuş olur. Literatür taraması literatürde görüş ayrılıklarının teşhisi, önceki araştırmaların dizaynlarının eleştirisi, araştırmacıların görüşleri ve araştırma problemi üzerine çalışılmış şuana kadarki bilgilerin tartışılması ile sona erer.
C. Araştırma Problemleri ve Hipotezleri Problem veya hipotezlerin değişkenleri ifade edildikten sonra araştırmaya konu olan çalışmadaki anahtar terimler ifade edilir. Problemin şekli izlenecek araştırma desenine göre teşhis edilir. Problem veya hipotezler deneysel ve deneysel olmayan desenler şeklinde ikiye ayrılır. Araştırmada tercih edilmiş terimler, değişkenler araştırma problemi veya hipotezlerden sonra ifade edilir.
D. Çalışma Konusunun Önemi Araştırmacı genel bir araştırma probleminde tanımlanmış alanda var olan bilgi ve teorileri ele alır.bu çalışmaların sonuçlarını tartışır. Başka bir araştırmaya yol açabilecek imalarda bulunur. Uygulamalar için deneme niteliğinde olan potansiyel anlayışları ifade eder.
ARAŞTIRMA DESENİ VE YÖNTEM A. Araştırma Evreni Örneklemin nasıl seçildiği,örnekleme yöntemi, örneklemin büyüklüğü gibi konularda tatmin edici bilgiler verilir. Evren ve örneklemin daha iyi anlaşılması için gerekirse şekil, grafik ve tablolardan yararlanılır.
B. Ölçme Araçları Araştırma problemi ve hipotezlerde geçen tanımlanmış değişkenlerin ölçülmesi için kullanılan araçların neler olduğu ve ne için seçildiği ifade edilir. Ölçme araçlarının güvenirliliği ve geçerliliği özet halinde rapor edilmelidir.
C. Prosedür (Araştırma yöntemi/deseni) Araştırılabilir değişkenler arasındaki ilişkiler belirtilir. Tarama araştırmalarda gözlem listesi ve anketlerin ön hazırlığı anlatılır. Deneysel testlerin spesifikliği değişkenlerin birbirine karışmasını önlemek için tedbirler alınır
D. Veri analizi Bir araştırmanın sonuçları toplanacak verilerin türüne, kalitesine ve doğruluğuna bağladır. Verilerin analizinde veriler üzerinde yapılan işlemler belirtilmeli ve hipotezler sırasıyla test edilmeli, sınanmalıdır. Bu kısımdaki açıklamalar henüz yorumlamaya tabi tutulmadan elde edilmiş olan yansız ve objektif sonuçlardır. Veri analizinde istatistiksel teknikler kullanılır, sunumda ise bu veriler nasıl özelleştirilip takdim edileceği belirlenir. Gerekirse her bir problem veya hipotezler için kullanılan istatistiksel yöntemlerin seçiliş nedenleri ve uygulamaları mantıklı olarak açıklanır. Burada araştırmanın amacı, evrenin büyüklüğü, araçların türleri de yer alır.
E. Yöntem Yöntem araştırma deseniyle ilgili olup, bu bölümde yöntemler, verilerin cinsi, veri toplama teknikleri, evren,örneklem ve istatistiksel yöntemler açıklanacak; neden bu tekniklerin seçildiği belirtilecektir. Adı geçen yöntemin seçilişini etkileyen etkenler açıklanmalı ve seçiş nedenleri okuyucuyu ikna edebilecek şekilde belirtilmelidir.
KAYNAKLAR Kaynak listesi öneri konusunu örnek olarak verilmesinde ve önerilerin geliştirilmesinde kullanılan kaynakları içerir. Kaynak listesinde başlıca literatür taraması bulunur. Bunun yanında genel bir araştırma probleminin ifadesi, araştırmanın önem derecesinden bahsedilir. Metodolojik yöntem listelenir. Önerilerde kullanılan her bir kaynak ifade edilmeli ve bunlar kaynaklarda bulunmalıdır. Her bir girişte araştırma önerileri için kullanılan kaynaklar gösteriler.
EKLER Ekler bölümünde ekonomik ve net bir şekilde kullanılan materyallere yer verilir. Bu bölüm okuyucu ihtiyaç duyduğu zaman ulaşabileceği bir kaynak haline gelir.
Ekler bölümünde bulunabilecek konular Örnekleme yönergesi Deneklerin ikna edilme şeklinden haber verilme, araştırma için gerekli izinden bahsetme Pilot çalışmalar Gözlem ölçekleri, görüşme ölçekleri,anket kopyaları Veri toplama çalışmaları Güvenilir araştırma uzmanları,yöneticiler ve araştırmada yardımcı olan görevliler İstatistik analizinde veya araştırma deseninde kullanılan diyagram modelleri Araştırma özeti son rapor.
Bir Proje Önerisinin Hazırlanması ve Değerlendirilmesi Bir önerinin hazırlanması iki aşamada gerçekleşir. A. Hazırlanacak öneri için uygun desenin seçilmesi. B. Hazırlanmış çalışmanın yazılmadan önce öneriye yönelik değerlendirmelerin yapılması.
A)BİR ÇALIŞMA ÖNERİSİNİN HAZIRLANIŞI Burada her üniversitenin belirlediği öneri hazırlama formatı ve stili vardır. Format, önerinin genel düzenleme ve organizasyon şeklini ifade eder. Stil (model) heceleme, büyük küçük harf, noktalama ve hazırlanırken takip edilen yazım kuralarını belirtir. Yayınlanmış kılavuzlarda bulunan format ve stilleri birçok üniversite kendine uyarlayarak format ve stiller oluştururlar. APA ve GMS Yayınlanmış olarak bulunan kılavuz formatlarıdır.
A) BİR ÇALIŞMA ÖNERİSİNİN HAZIRLANIŞI Doğru heceleme, gramer yapısı ve noktalama bir araştırma önerisinden beklenen özelliklerdir. Deneyimli araştırmacılar öneri yazmayı yazma, tekrar yazma olarak ifade ederler. Bir öneri elli sayfanın üzerinde ise içindekiler bölümü rapora eklenir. Giriş sayfasında önerinin başlığı, yazarın adı,tarih yer alır.başlık on beş kelime yahut daha az olmalıdır. Önerinin hazırlanması bittikten sonra en son hali araştırmacı tarafından tekrar gözden geçirilir.
B) Önerinin Değerlendirilmesi Bir önerini ön hazırlığı bittikten sonra seçilmiş olan araştırma deseni ve amaçlara uygunluğu araştırma uzmanları tarafından eleştirisel olarak incelenir.
Araştırma önerilerinin zayıf noktaları 1. Ortada bir problemin olması yeterli değildir. Sadece araştırma probleminin ortaya konması başlı başına araştırmada önemli kriter değildir. Bu problem durumunun literatürle ilişkilendirilmesi ve verilerle güçlendirilmesi gerekir. 2. Araştırma probleminin sınırlandırılması araştırmada odaklaşmayı ve araştırma yöntem-desenlerinin seçiminin kolaylaşmasını sağlar. Bu sağlanamadığı takdirde araştırmanın yöntem ve amacı belirleme güçleşecektir. 3. Araştırma deseni, özel araştırma problemi,hipotezler mantıksal olarak araştırma konusu ve amacıyla uyum sağlamalıdır. Araştırmada uyumluluk (paralellik ) sağlanamadığı durumlarda araştırma amacı ve konusundan uzaklaşır.
Araştırma önerilerinin zayıf noktaları 4. Nicel araştırma önerileri, araçlar bilgi analizinde yeterli olarak detaylandırılmalıdır. Yani tümdengelim yöntemine göre araştırma değerlendirmesine gidilmelidir. Nitel araştırmalarda ise tümevarım yöntemi kullanılır. 5. Araştırma desenin sınırlandırılması kendi başına yeterli değildir. Fakat her desen araştırma problemi ve veri toplama tekniklerine göre seçimi yapılır.