DENET VERGİ DUYURU. Kurumlar 2 yıldan fazla aktiflerinde kalmış olan taşınmazları sattıklarında diğer istisna şartları da sağlanmış olmak kaydıyla;

Benzer belgeler
ŞİRKET ARSASININ HASILAT PAYLAŞIMI YÖNTEMİYLE SATIŞINDA KURUMLAR VERGİSİ VE KDV İSTİSNASI UYGULAMASI

DENET VERGİ DUYURU ELEKTRİK SATIŞLARININ KURUMLAR VERGİSİ VE KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN BEYAN EDİLECEĞİ DÖNEM

DENET VERGİ DUYURU. YILLARA SİRAYET EDEN GEMİ İNŞA ve ONARMA İŞLERİNİN ( GVK nun 42. Maddesi ) KAPSAMINDA OLDUĞU YÖNÜNDEKİ İDARİ GÖRÜŞLER

ŞİRKETLERİN KAT KARŞILIĞI ARSA TESLİMLERİ TAŞINMAZ TİCARETİ YAPTIKLARI ANLAMINA MI GELİR?

KDV İNDİRİMİNDE ZAMAN SINIRININ KALDIRILMASI GEREĞİ VE BU SINIR AÇISINDAN ÖZEL HESAP DÖNEMİ KULLANAN

DENET VERGİ DUYURU 85 SAYILI CUMHURBAŞKANI KARARINA GÖRE TÜRK PARASINA UYARLANACAK SÖZLEŞMELERE İLİŞKİN DAMGA VERGİSİ UYGULAMASI HAKKINDA SİRKÜLER

AKTİFE KAYITLI TAŞINMAZLARIN BAŞKA ŞİRKETLERE AYNİ SERMAYE OLARAK KONULMASINDA KDV

ŞİRKET AKTİFİNDE KAYITLI ARSANIN KAT KARŞILIĞI MÜTEAHHİDE VERİLMESİ

DENET VERGİ DUYURU MAKİNE-TEÇHİZAT FİNANSMANI İÇİN KULLANILAN KREDİLERDE BSMV İSTİSNASI

DENET VERGİ SİRKÜLER

DENET VERGİ DUYURU AR-GE & TASARIM MERKEZLERİNDE ARTIRIMLI AR-GE İNDİRİMİ UYGULAMASI

DENET VERGİ DUYURU ÖZET :

DENET VERGİ DUYURU E-DEFTER KULLANAN MÜKELLEFLER AÇISINDAN DEFTER TASDİK BİLGİSİ E-DEFTER BERAT BİLGİLERİDİR.

ÖZEL MATRAH ŞEKİLLERİ İLE ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE KDV DÜZENLEMESİ

DENET VERGİ DUYURU. KUR FARKLARININ KDV ye TABİ OLMADIĞI YÖNÜNDEKİ ÖNEMLİ DANIŞTAY KARARI

DENET VERGİ DUYURU BİNALARIN KURUMLAR VERGİSİ VE KDV İSTİSNALI OLARAK SATIŞINDA CİNS TASHİHİ YAPTIRILMASI KONUSU

DENET İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK SİRKÜLERİ

DENET VERGİ DUYURU HURDA HALİNE GELMİŞ SABİT KIYMETLER İLE İMALAT ATIĞI VEYA ARTIĞI ŞEKLİNDEKİ HURDALARIN SATIŞINDA KDV

İnşaat işlerinde Katma Değer Vergisine ilişkin bazı konular 2

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

DENET İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK SİRKÜLERİ

Randıman Bağımsız Denetim A.Ş.

Doç.Dr.Sami Karacan. Doç.Dr.Sami Karacan 1

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2018/69

DENET İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK SİRKÜLERİ

DİĞER ÖZEL DOSYALAR. 1- Sahibi Oldukları Arsaları Kat Karşılığı Müteahhide Veren Gerçek Kişilerde Elde Edilen Kazanç Nasıl Vergilendirilir.

DENET VERGİ DUYURU. Duyuru Tarihi : Duyuru No : 2018/122 Yayımlandığı Yer : VERGİ DÜNYASI TEMMUZ 2018 SAYI : 443

İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN MUHASEBE ve VERGİSEL SORUNLARI

Arsa Karşılığı İnşaat İşlerinin Vergilendirilmesinde Ne Değişti?

Özet: Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair (Seri No.17) Tebliğde;

DENET VERGİ DUYURU. BDO Yayıncılık A.Ş. ŞİRKET ORTAK VE YÖNETİCİLERİNİN SİGORTALILIĞI VE BİLDİRİMLERİ

SİRKÜLER İstanbul,

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT

DENET VERGİ DUYURU. Duyuru Tarihi : Duyuru No : 2017/021 Yayımlandığı Yer : YAKLAŞIM DERGİSİ Şubat 2017 Sayı No: 290

DENET VERGİ SİRKÜLER 2016 YILI YENİDEN DEĞERLEME ORANI % 3,83 OLARAK İLAN EDİLMİŞTİR (474 NO.LU VUK GENEL TEBLİĞİ)

DENET DUYURU. BDO Yayıncılık A.Ş. KONSİNYE SURETİYLE SATIŞLARDA BELGELEME, KDV ve MUHASEBELEŞTİRME

Arsa karşılığı bağımsız bölüm tesliminin gelir vergisi karşısındaki durum-1

-Satış konusunun taşınmaz, iştirak hissesi, kurucu senetleri,intifa senetleri, rüçhan hakkı olması,

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü. Sayı : [I

DENET VERGİ DUYURU ADİ ORTAKLIĞIN TİCARET ŞİRKETİNE DEVRİ VEYA TİCARET ŞİRKETİNE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı: [ ]-15442

DENET İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK SİRKÜLERİ

DENET DUYURU. BDO Yayıncılık A.Ş. CARİ HESAP AFFI KAPSAMINDA BORCUNDAN KURTULAN ŞİRKETİN VERGİSEL DURUMU

Sat Geri Kirala İşlemi ile Sağlanan Vergisel Avantajlar. Sat Geri Kirala İşlemi ile Sağlanan Vergisel Avantajlar

Arsasını kat karşılığı müteahhite verenler de KDV ödeyecek

DENET DUYURU. BDO Yayıncılık A.Ş YILI MALİ TATİLİ BAŞLADI. Duyuru Tarihi : Duyuru No : 2012/054

1. KONU: 2. KONUYLA İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER: 2.1. Vergi Mevzuatında Yer Alan Düzenlemeler:

DENET VERGİ DUYURU MÜŞTERİ SADAKATİ ( PARA PUAN ) KAPSAMINDA YAPILAN İSKONTOLARIN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU

DENET İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK SİRKÜLERİ

FİNANSAL KİRALAMADA SAT GERİ KİRALA İŞLEMLERİNİN VERGİ UYGULAMALARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ (II)

İCRA YOLUYLA VEYA DİĞER NEDENLERLE MÜZAYEDE MAHALLİNDE YAPILAN SATIŞLARIN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU

DENET DUYURU EMİSYON PRİMLERİ. Duyuru Tarihi : Duyuru No : 2015/084 Yayımlandığı Yer : YAKLAŞIM DERGİSİ Haziran 2015 Sayı : 270

İstanbul, SİRKÜLER ( )

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü)

YENİ KURUMLAR VERGİSİ KANUNU TASARISINA GÖRE TAŞINMAZLAR VE İŞTİRAK HİSSELERİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI. İrfan VURAL Gelirler Kontrolörü

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/142 Ref: 4/142

- Ön ödemeli elektronik haberleşme hizmetlerinde özel matrah şekli uygulaması,

TAŞINMAZ SATIŞLARINDA KDV İSTİSNASI KONUSUNDA KDV GUT NDE YAPILAN DÜZENLEME VE AÇIKLAMALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü. Sayı

HASILAT PAYLAġIMI KARġILIĞI ĠNġAAT ĠġLERĠNDE ARSA SAHĠBĠ KURUMLARIN VERGĠLENDĠRĠLMESĠ

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR

DENET VERGİ DUYURU 2017 YILINDA YAPILAN YATIRIMLARA SAĞLANAN ÖZELLİKLİ TEŞVİKLER

YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK ve BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş.

DENET VERGİ DUYURU. Duyuru Tarihi : Duyuru No : 2016/120 Yayımlandığı Yer : YAKLAŞIM DERGİSİ Sayı : 285. Mehmet MAÇ Yeminli Mali Müşavir

HASILAT PAYLAġIMI KARġILIĞI ĠNġAAT ĠġLERĠNDE ARSA SAHĠPLERĠ ĠLE MÜTEAHHĠTLERĠN GELĠR VERGĠSĠ KARġISINDAKĠ DURUMU

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Sirküler No : Sirküler Tarihi :

KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN MAHKEME KARARIYLA KAZANDIKLARI TAZMİNATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ

DENET DUYURU. BDO Yayıncılık A.Ş.

ŞİRKETLERE AYNİ SERMAYE OLARAK KONULABİLECEK KIYMETLER VE BU İŞLEMİN VERGİLENDİRİLMESİ

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2019/17

KONUT TESLİMLERİNDE KDV ORANLARINA VE KDV İADESİNE VE VERGİLENDİRİLMESİNE YÖNELİK YAPILAN SON DÜZENLEMELER. Ali ÇAKMAKCI. Yeminli Mali Müşavir

Arkan&Ergin Uluslararası Denetim ve Y.M.M. A.Ş.

DENET VERGİ DUYURU BEDELSİZ EDİNİLEN HİSSELERİN SATIŞINDA MALİYET SORUNU

Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi Ocak 2015 sayısında yayınlanmıştır.

DENET VERGİ DUYURU MİRAS PAYLAŞIM SÖZLEŞMELERİNİN VERASET VE İNTİKAL VERGİSİNE ETKİSİ

Kapsam Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.

DENET DUYURU. KAR DAĞITIMINDAN ( %15 Stopajdan ) KAÇINILARAK ŞİRKETTEN FAİZSİZ BORÇ PARA ALINMASININ AĞIR SONUÇLARI

Özelge: Şirket hissedarlarına ait arsanın kiralanarak arsa üzerine yapılacak binanın inşaasına ilişkin harcamaların GV ve KDV karşısındaki durumu.

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

SİRKÜLER. Tarih: Sayı:2017/20 KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL UYGULAMA TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPAN 10 SERİ NOLU KDV TEBLİĞİ HAKKINDA

ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. 2017/85

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı : [ /5]

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2013/76

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 1) NDE BAŞLIK DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SERİ NO:

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM ÖZEL İNŞAAT İŞLERİYLE İLGİLİ BAZI TEMEL KAVRAM VE KURUMLAR

KATILIMCILARA TAHSİSLİ VE TAPUSU VERİLMİŞ ARSALARIN DEVİR VE SATIŞINDA KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI

Sayı : 2013/194 7 Tarih : Ö Z E L B Ü L T E N. GELĠR VERGĠSĠ KANUNU TASARISINA GÖRE KAT KARġILIĞI ĠNġAAT ĠġLERĠNDE VERGĠLENDĠRME DÜZENĠ

SAT VE GERİ KİRALA SİSTEMİ İLE E-BÜLTEN (SELL AND LEASEBACK) İŞLETMELERE BÜYÜK AVANTAJLAR.

CİRO PRİMLERİNİN KDV KARŞISINDAKİ DURUMUNA İLİŞKİN SORUNLAR DEVAM EDİYOR

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/41 Ref: 4/41

GAYRİMENKUL SATIŞ KAZANCI İSTİSNASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)

Özelge: Yurt dışı mukimi 硸rmalardanشى alınan hizmetlerin gelir ve kurumlar vergisi ile KDV karşısındaki durumu ve belge düzeni hk.

SİRKÜLER NO: POZ-2010 / 58 İST, Seri No lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği yayımlandı.

DENET VERGİ DUYURU ÖTV İADE HAKKININ BAŞVURU SÜRESİYLE SINIRLANDIRILMASININ EMSAL YARGI KARARLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

YURTDIŞINDA MUKİM KURUMLARIN TÜRKİYE DEKİ TAŞINMAZ SATIŞLARININ VERGİLENDİRİLMESİ

TÜRKİYE DIŞINDA MUKİM OLANLARA İLK DEFA YAPILACAK KONUT VE İŞYERİ TESLİMLERİ KDV DEN İSTİSNA EDİLMİŞTİR

Konut teslimlerinde Satıcı Müteahhit Tarafından Fazla Hesaplanan KDV nin Konut alıcısına İade Edileceği

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/36 Ref: 4/36

Transkript:

DENET VERGİ DUYURU Duyuru Tarihi : 28.11.2018 Duyuru No : 2018/176 Yayımlandığı Yer : YAKLAŞIM DERGİSİ ARALIK 2018 SAYI : 312 Mehmet MAÇ Yeminli Mali Müşavir mehmet.mac@bdo.com.tr ŞİRKETLERİN ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT VEYA HASILAT PAYI KAPSAMINDA ARSA DEVRETMELERİNDE KURUMLAR VERGİSİ VE KDV İSTİSNALARI Özet: Kurumlar 2 yıldan fazla aktiflerinde kalmış olan taşınmazları sattıklarında diğer istisna şartları da sağlanmış olmak kaydıyla; - Bu satıştan doğan kurumlar vergisinin %50 si kadar istisna uygulayabilmekte, - Taşınmaz satış faturasını KDV istisnalı olarak düzenleyebilmektedirler. Bu yazımızda, diğer istisna şartlarının sağlandığı varsayımına göre, taşınmazın nakit karşılığı satılmayıp arsa karşılığı inşaat sözleşmesine veya hasılat payı karşılığı arsa satış sözleşmesine konu edilmesi durumunda söz konusu %50 kurumlar vergisi istisnasının ve KDV istisnasının geçerli olup olmayacağı ele alınmıştır. BDO Yayıncılık A.Ş. Eski Büyükdere Cad. No.14 Park Plaza Kat:4 34398 Maslak/İstanbul Turkey Tel: +90 212 365 62 00 Fax: +90 212 365 62 02 e-mail: bdo@bdo.com.tr www.bdo.com.tr Garantisi ile sınırlı bir Birleşik Krallık şirketi olan BDO International Limited in üyesi ve bir Türk anonim şirketi olan BDO Yayıncılık A.Ş., bağımsız üye kuruluşlardan oluşan BDO ağının bir parçasını teşkil etmektedir. BDO International global ağının toplam gelirleri 2017 yılında 8,1 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. BDO, 160 den fazla ülkede bulunan 1.500 ofiste faaliyet göstermekte olup, bu ofislerde denetim ve danışmanlık hizmetleri veren ortaklar dahil dünya çapında 74.000 nin üzerinde kişi çalışmaktadır. Dikkat ve titizlikle hazırlanan bu yayın, geniş anlamda görüşleri içermekte olup, genel bir yol gösterici olarak değerlendirilmelidir. Özel durumlarla ilgili olarak, mesleki görüş ve yardım almadan, bu yayına dayanarak uygulamalarda bulunulmamalıdır. Bu konuların kendi özel durumunuza ilişkin etkilerini görüşmek için BDO Yayıncılık A.Ş. ile temas kurabilirsiniz. Bu yayındaki bilgilere dayanarak belli eylemlerde bulunmak veya bulunmamak nedeniyle doğabilecek zararlar nedeniyle, BDO Yayıncılık A.Ş. ve ortakları, çalışanları ile yazarları herhangi bir yükümlülük veya sorumluluk kabul etmemektedirler. Sayı : 2018/176/1

Vardığımız sonuç, arsa karşılığı inşaatta %50 KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASININ UYGULANAMAYACAĞI hasılat payı karşılığı arsa satışında ise UYGULANABİLECEĞİ şeklindedir. Maliye İdaresi nin KDV konusundaki görüşü, yine her iki durumda da KDV İSTİSNASININ UYGULANABİLECEĞİ yönündedir. Anahtar Kelimeler: Arsa karşılığı inşaat, hasılat payı karşılığı arsa satışı, kurumlar vergisi 5/1-e, KDV 17/4-r, taşınmaz ticareti. 1. KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI AÇISINDAN: 1.1. Arsa Karşılığı İnşaata Konu Edilen Arsalar İçin Kurumlar Vergisi İstisnası Uygulanamaz: 1 No.lu KV Tebliği nin 5.6.2.4.1. no.lu bölümünde aşağıdaki ifadeler mevcuttur: 5.6.2.4.1. Taşınmazlar ile iştirak hisselerinin para karşılığı olmaksızın devir ve temliki, trampası ve kamulaştırılması İstisna uygulanabilmesi için taşınmazlar ile iştirak hisselerinin satılması ve bu işlemden bir kazanç elde edilerek, satan kurumun mali yapısında bir iyileşmenin olması gerekmektedir. Bu nedenle, söz konusu aktif kalemlerin para karşılığı olmaksızın devir ve temliki, TRAMPASI gibi işlemler İSTİSNA KAPSAMINA GİRMEMEKTEDİR. KAT KARŞILIĞINDA ARSA DEVRİNDE olduğu gibi, bir mal veya hakkın başka bir mal veya hak ile değiştirilmesini ifade eden TRAMPA işlemlerinde de söz konusu İSTİSNA HÜKMÜ UYGULANMAYACAKTIR. Görüldüğü gibi Maliye İdaresi kurumlar vergisi istisnasının gerektirdiği diğer şartlar sağlanmış olsa bile, taşınmazın arsa karşılığı inşaat ilişkisi çerçevesinde elden çıkarılması halinde KV istisnası uygulanmayacağı yönündeki görüşünü net bir şekilde ortaya koymuştur. (5, 6, 7 no.lu dipnotlarda belirttiğimiz özelgelerde bu idari görüş tekrarlanmaktadır. ) 7104 sayılı Kanun la KDV Kanunu na hüküm eklenmek suretiyle getirilen, arsa karşılığı inşaat ilişkisi kapsamında arsa verilip karşılığında inşaat alınmasının trampa işlemi olduğu hükmü, Maliye İdaresi nin bu görüşüne destek vermiş bulunmaktadır. Danıştay ın da Maliye İdaresi nin bu görüşüne paralel kararı mevcuttur. Sayı : 2018/176/2

Karara konu olayda bir şirket aktifinde 2 yıldan fazla kalmış arsanın %55 ini vermek suretiyle bu arsa üzerinde yapılan inşaatın %45 ini teşkil eden 31 adet bağımsız bölümü almış ve bunların 26 sını süratle satarak mali durumunu güçlendirmiştir. İdare nin olumsuz görüşü nedeniyle istisnanın uygulanmadığı kurumlar vergisi beyannamesini ihtirazı kayıtla vererek dava açmıştır. Bu dava vergi mahkemesi tarafından reddedilmiştir. Mükellef, arsa teslimi nakit karşılığı yapılmamış olmakla beraber, teslim alınan bağımsız bölümlerin süratle paraya çevrilmesi suretiyle, Kanunun gerekçesinde aranan, mali yapının güçlendirilmesi durumunun gerçekleştiği savıyla Danıştay a başvurarak kararın bozulmasını istemiştir. Danıştay ise, vergi mahkemesini haklı bularak temyiz talebini reddetmiştir. 1 Sonuç olarak taşınmaz, arsa karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında devredilmişse, inşaatın bitiminde müteahhitle karşılıklı olarak düzenlenecek trampa faturasının sebebiyet vereceği kurumlar vergisi, KVK nun 5/1-e maddesindeki istisnaya konu edilememektedir. 1.2. Hasılat Paylaşımı Yoluyla Satılan Taşınmazlarda Kurumlar Vergisi İstisnası Bakımından Durum: Hasılat payı karşılığında arsa satışı niteliği itibariyle arsa karşılığı inşaattan farklıdır. Çünkü, - Hasılat payı karşılığı arsa satışında SATIŞ BEDELİ NAKİT OLARAK ALINMAKTADIR. - Arsa karşılığı inşaatta ise, SATIŞ BEDELİ NAKİT DEĞİL AYINDIR. ( Bu işlemin trampa olduğu Kanun hükmü 2 ile sabittir. ) Kurumlar vergisi istisnasının uygulanmasında taşınmaz satış bedelinin 2 yıl içinde nakit olarak tahsil edilmesi şartı vardır. Bu nedenle arsa karşılığı inşaat yoluyla taşınmaz devrinde, devir bedelinin nakit değil ayın ( bağımsız bölüm ) olması nedeniyle istisna uygulanamayacağı yönündeki yorum, istisna hükmünün lafzı ile uyumludur. 1 Danıştay 3. Dairesi nin 28.09.2010 tarih ve E.2008/3855, K.2010/2827 sayılı kararı. 2 KDV Kanunu nun 2/5. maddesi. Sayı : 2018/176/3

Ancak hasılat payı karşılığında arsa satışı NAKİT KARŞILIĞI yapılan bir taşınmaz satışı olup 2 yıllık süre içinde yapılan tahsilat, diğer şartların da mevcudiyeti halinde kurumlar vergisi istisnasının uygulanmasını bize göre gerekli kılar. Çünkü, işlemin hasılat payı karşılığı yapılması sadece satış bedelinin ilgili arsa üzerinde yapılacak bağımsız bölümlerin satış bedeline endekslenmesi hali demek olup, bunun diğer nakit karşılığı satış işlemlerinden bize göre farkı yoktur. 3 Hasılat payı karşılığı arsa satışı yapıldığında kurumlar vergisi istisnasının uygulanıp uygulanmayacağı yönünde yargı kararına rastlanmamıştır. Bu konuda ortaya çıkabilecek tek tereddüt, 60 No.lu KDV Sirküleridir. Bu Sirkülerin 1.8.2. no.lu bölümünde İdare hasılat payı karşılığı arsa satışının arsa karşılığı inşaat olarak değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürmüştür. Böyle bir benzetme, arsa karşılığı inşaatta KV istisnasının kabul edilmediği ortamda, hasılat payı karşılığı arsa satışında da KV istisnasının uygulatılmayabileceğini akla getirmektedir. Biz böyle bir tereddüt duyulmaksızın hasılat payı karşılığı arsa satışlarında KV istisnası uygulanabileceği görüşündeyiz. Çünkü, 60 No.lu Sirkülerdeki benzetme yerinde değildir. Söz konusu benzetmenin yerinde olmadığı hususu KDV Kanunu nun 2. maddesine eklenen, arsa karşılığı inşaat işleminin trampa olduğu hükmü ile daha belirgin hale gelmiştir. Trampa Borçlar Kanunu nda düzenlenmiş olan özel bir sözleşme türüdür. Hasılat payı karşılığı arsa satışı ise, alelade nakit karşılığı satış işlemidir. Bu işlemin ticari organizasyon ve adi ortaklık teşkil ettiği şeklindeki görüşlere katılmıyoruz. Özellikle kurumlar vergisi istisnasında 2 yıl içinde nakden tahsil edilme şartının aranıyor olması ve hasılat payı karşılığı arsa satışında bu şartın yerine getirilebiliyor oluşu, satış işleminin hasılat payı ölçüsüne göre fiyatlandırılarak yapılmasının kurumlar vergisi istisnasına engel teşkil etmediğini, aksine istisna hükmünde aranan şartın yerine getirilebildiği bir satış şekli olduğunu ortaya koymaktadır. ANCAK ; 8 no.lu dipnotta belirttiğimiz özelgelerde yer alan ve katılmadığımız aşağıdaki ifadeler, bu konuda tespit edebildiğimiz olumsuz idari görüşler olarak göz önünde tutulmalıdır: İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şirketinizin aktifinde iki tam yıldan uzun süredir kayıtlı bulunan ve üzerinde üretim tesislerinin de yer aldığı arsayı "hasılat paylaşımı" modeliyle, bir inşaat şirketine satmayı düşündüğünüzü 3 Hasılat payı karşılığı arsa satışı işlemlerini vergisel yönden incelediğimiz yazımız Lebib Yalkın Dergisi nin 2011 Mart sayısında yayımlanmış olup bu yazı www.denet.com.tr ( yayınlarımız makaleler Mehmet MAÇ 2011 ) adresli sitemizde görülebilir. Sayı : 2018/176/4

belirterek; satış sonrası oluşacak gayrimenkul satış kazancının, kurumlar vergisinden ve arsa tesliminin katma değer vergisinden istisna olup olmadığı konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir... Bu durumda, her ne kadar firmanızca yapılan arsa tesliminde inşaa edilen bağımsız bölümler yerine bunların satışından elde edilen hasılattan pay alınmış olsa da, aslında yapılan işin arsa karşılığı inşaat olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Buna göre, arsa satışında uygulayacağınız hasılat paylaşımı modeliyle, taşınmaz ticareti yapmış olacağınızdan, bu satış nedeniyle oluşacak kazanca, Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan istisnanın uygulanması mümkün değildir. Yukarıda belirttiğimiz nedenlerle bu özelgeye kesinlikle katılmıyoruz. Zaten aynı özelge aşağıdaki 2.2. no.lu bölümde belirttiğimiz üzere KDV açısından da bariz hata içermektedir. 2. KDV İSTİSNASI AÇISINDAN: Bilindiği üzere KDV Kanunu nun 17/4-r maddesi ile kurumların aktifinde en az 2 tam yıl süre ile bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler KDV den istisna edilmiş, sadece taşınmaz ticareti yapan kurumların bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmazlar istisna kapsamı dışında tutulmuştur. ( Nakit tahsilat şartı yoktur. ) 2.1. Arsa Karşılığı İnşaata Konu Edilen Arsalar İçin, Diğer Şartlar Sağlanmış Olmak Kaydıyla KDV İstisnası Uygulanabilmektedir: KDV Kanunu nun 17/4-r maddesindeki istisna, kurumların 2 yıl aktifinde kalmış taşınmazların satış suretiyle teslimini konu almaktadır. 4 Arsa karşılığı inşaat ilişkisinin bir trampa ilişkisi olduğu Kanun hükmü ile sabitlenmiştir. ( KDV Kanunu nun 2/5. maddesine 7104 sayılı Kanun ile eklenen hüküm. ) 6098 Sayılı Borçlar Kanunu nun 282 nci maddesi şöyledir : MADDE 282- MAL DEĞİŞİM SÖZLEŞMESİ, taraflardan birinin diğer tarafa bir veya birden çok şeyin zilyetlik ve mülkiyetini, diğer tarafın da karşı edim olarak başka bir veya birden çok şeyin zilyetlik ve mülkiyetini devretmeyi üstlendiği sözleşmedir. 4 www.denet.com.tr adresli web sitemizde bulunan KDV-6 isimli e-kitabımızın 17. maddeye ilişkin 5.19 no.lu bölümünde, bu maddenin 4-r bendi ile ilgili geniş açıklama mevcuttur. Sayı : 2018/176/5

Görüldüğü gibi, trampa ilişkisini içeren sözleşmeler Borçlar Kanunu nda mal değişim sözleşmesi olarak isimlendirilmiştir. Borçlar Kanunu nun 283 üncü maddesinde ise, mal değişim sözleşmelerinin satış sözleşmelerine ilişkin hükümlere tabi bulunduğu ve bu sözleşmelerde HER İKİ TARAFIN DA HEM SATICI HEM DE ALICI DURUMUNDA OLDUĞU belirtilmektedir. Borçlar Kanunu na göre trampanın tarafları alıcı ve satıcı sıfatına sahip olduğu ve arsa karşılığı inşaat trampa sayıldığı için arsa sahibinin, arsa karşılığı inşaat anlaşması kapsamında arsasının bir kısmını devretmesi KDV istisnası için aranan SATIŞ SURETİYLE DEVİR şartını sağlamaktadır. Her ne kadar arsa karşılığı inşaatta, arsa satışı nakit karşılığı değil ( inşaat karşılığı ) ise de KDV istisnası açısından nakit tahsilat şartı yoktur. Taşınmaz ticareti yapmayan bir kurum, 2 yıl aktifte kalmış arsasını, arsa karşılığı inşaat işlemine konu etmekle, bu işlem kapsamında arsa satışı açısından taşınmaz ticaretine başlamış olamaz. Taşınmaz ticareti olsa olsa arsanın müteahhide devrinden sonra ele geçirilen bağımsız bölümlerin satışı suretiyle olabilir. Çünkü arsa karşılığı inşaatta arsa sahibi kendi payına düşen bağımsız bölümleri teslim aldığında müteahhitle olan ilişkisi sona ermektedir. Teslim alınana bağımsız bölümlerin kiraya verilmesi, satılması veya kullanılması müstakil ve yeni bir işlem alanıdır. Bu gibi işlemler arsanın devrinden sonra gerçekleşeceği için, arsanın bir kısmını müteahhide devri, daha sonra yapılacak bağımsız bölüm satışlarının etkisi ile peşinen taşınmaz ticareti kapsamında yapılmış devir sayılamaz. Her ne kadar KDV Kanunu nun 17/4-r maddesine ilişkin Kanunun gerekçesinde.. kurumların mali yapılarını güçlendirme amacının bulunduğu belirtilmekte ise de, Kanun metninin açık olduğu hallerde gerekçe metninin dikkate alınmaması yönünde hukuk kuralı vardır. Kaldı ki arsanın nakit karşılığı satışı yerine arsa karşılığı inşaat yoluyla değerlendirilmesinin mali yapıyı güçlendirme açısından genellikle daha iyi netice vermekte oluşu, söz konusu gerekçe ifadesinin istisnaya engel teşkil etmediği, aksine desteklediği sonucunu vermektedir. Zaten Maliye İdaresi özelgeler yoluyla taşınmaz satışının arsa karşılığı inşaat suretiyle yapılmasının KDV istisnasını engellemediği görüşünü kabul etmiş bulunmaktadır. Tespit edebildiğimiz en eski tarihli özelgede 5, arsa sahibi şirket ile müteahhit arasındaki arsa karşılığı inşaat ilişkisi ile ilgili olarak aşağıdaki açıklama yapılmıştır:.. teslime konu arsalar, en az iki tam yıl süreyle satışı yapan şirketin aktifinde kayıtlı olması halinde ( arsa sahibi şirketin faaliyet konusunda arsa 5 Sivas Defterdarlık Gelir Müdürlüğü nün 02.08.2012 tarih ve 55-8 sayılı özelgesi. Sayı : 2018/176/6

alım-satım işleminin yer almaması ve bu işin ticaretini yapmaması şartıyla ) Kanunun 17/4-r MADDESİ KAPSAMINDA KDV den İSTİSNA OLACAKTIR. Aynı görüşü içeren başka bir özelgede 6 ;..arsaların kat karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden müteahhide tesliminde, arsanın en az 2 tam yıl aktifinizde kayıtlı olması, faaliyet konusu ile ilişkilendirilecek şekilde iktisadi işletmeye dahil olmaması ve arsa alım satımının mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürülmemesi şartlarının birlikte gerçekleşmesi kaydıyla KDV den İSTİSNA TUTULMASI MÜMKÜN BULUNMAKTADIR. denilmiştir. Keza, 2 yıldan fazla aktifte kalan arsasının bir kısmını bir müteahhit şirkete kat karşılığı olarak veren tekstilci firmaya verilen bir özelgede 7 ;..ana faaliyet konusu iplik örme işi olan şirketinizin 17.06.2009 tarihinde almış olduğu arsanın kat karşılığı olarak Şti.'ye tesliminde, arsanın en az iki tam yıl aktifinizde kayıtlı olması ve arsa alım satımının mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürülmemesi şartlarının birlikte gerçekleşmesi kaydıyla KDV'den İSTİSNA TUTULMASI MÜMKÜN BULUNMAKTADIR. şeklinde görüş belirtilmiştir. Yukarıdaki özelgelere göre, bağımsız bölüm alınması mukabilinde ( arsa karşılığı inşaat yoluyla ) arsa satılmış olması tek başına istisnayı engelleyen bir husus olmamakla beraber, istisna uygulanmasını engelleyen başka hususların bulunması halinde söz konusu arsa satışının KDV li faturaya bağlanması gerektiği tabiidir. 2.2. Hasılat Paylaşımı Yoluyla Satılan Arsalarda Diğer Şartlar Sağlanmış Olmak Kaydıyla KDV İstisnası Uygulanabilmektedir: 2011 yılında çıkarılmış olan 60 No.lu KDV Sirküleri ile, mevcut KDV Sirkülerleri yürürlükten kaldırılmış ve daha önceki 59 adet sirkülerin güncel hali tek metinde toplanmıştır. 60 No.lu Sirkülerin 1.8.2. no.lu bölümünde şöyle denilmektedir: 1.8.2. Uygulamada "hasılat paylaşımı", "gelir paylaşımı" vb. şekillerde düzenlenen sözleşmeler uyarınca yapılan işlerde, inşa edilen bağımsız birimler yerine bunların hasılatı paylaşılmakta olup, bu tür sözleşmeler gereğince yapılan işlerin de 30 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde düzenlenen "arsa karşılığı inşaat" olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. 6 İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı nın 15.08.2012 tarih ve 766 sayılı özelgesi. 7 Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı nın 04.10.2013 tarih ve 125-57 sayılı özelgesi. Sayı : 2018/176/7

Bu çerçevede; - Bağımsız birimlerin üçüncü şahıslara satışında, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte sadece müteahhit tarafından üçüncü şahıslara fatura düzenlenecek, faturada gösterilen toplam bedel üzerinden bağımsız birimin niteliğine göre % 1 veya % 18 oranında KDV hesaplanarak beyan edilecektir. - Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarih itibariyle hasılattan kendisine kalan pay için müteahhide arsa satış faturası düzenleyecek, fatura bedeli üzerinden genel esaslara göre KDV hesaplayarak beyan edecektir. Arsa tesliminin, KDV'nin konusuna girmemesi veya KDV'den istisna edilmiş olması halinde bu teslimde KDV hesaplanmayacaktır Görüldüğü gibi taşınmaz satış işleminin hasılat payı esası kapsamında yapılmış olmasının, tek başına KDV istisnasına engel teşkil etmediği yönünde Sirküler hükmü mevcuttur. 8 Ancak, hasılat payı karşılığı satılan arsa ile ilgili olarak istisna uygulanmasını engelleyen hususların bulunması halinde söz konusu arsa satışının KDV li faturaya bağlanması gerektiği tabiidir. 8 Bu açık Sirküler hükmüne rağmen Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığınca verilen 18.04.2012 tarih ve 102 sayılı özelgede hasılat paylaşım modeli kapsamında arsa satış işlemi yapılması ticari faaliyet olarak değerlendirilmiş ve bu nedenle KDV Kanunu nun 17/4-r maddesindeki istisnanın uygulanamayacağı ileri sürülmüştür. Keza Sivas Defterdarlık Gelir Müdürlüğü tarafından verilen 09.04.2014 tarih ve 2013/6-4 sayılı özelgede şahsi arsasını hasılat payı karşılığı olarak satan bir gerçek kişiye hitaben; tapuda adınıza kayıtlı arsa üzerinde yürütülen inşaat faaliyetinin hasılat paylaşımı sözleşmesine istinaden icra edilmesi şahsınız yönünden ticari organizasyonun varlığına karine teşkil edeceğinden, söz konusu faaliyetin ticari faaliyet olarak değerlendirilmesi ve hasılat paylaşımı sözleşmesine istinaden hissenize isabet eden gelirin de Gelir Vergisi Kanunun ticari kazanç hükümleri çerçevesinde vergilendirilmesi gerekmektedir. denilmiş olup, bu bakış tarzına göre hasılat payı karşılığında arsa satışı, arsa ticareti kapsamına girmekte dolaysıyla KDV istisnasının da uygulanamayacağı izlenimi doğurmaktadır. ( Bu özelgedeki bakış tarzının da 60 No.lu Sirkülere uymadığı görülmektedir.) Sayı : 2018/176/8

3. SONUÇ: Kurumlar 2 yıldan fazla aktiflerinde kalmış olan ve diğer istisna şartlarını da taşıyan arsalarını ( veya binalarını yıkılıp yeni inşaat yapılmak üzere ); Arsa karşılığı inşaat yoluyla devrettiklerinde, - Kurumlar vergisi istisnası uygulayamazlar, - KDV istisnası uygulayabilirler. Hasılat payı karşılığında sattıklarında ; - Tahsilat 2 yıl içinde yapılmak şartıyla kurumlar vergisi istisnası uygulanabileceği görüşündeyiz. ( Bu konuda aksi yönde görüş içeren katılmadığımız bir özelge vardır, yargı kararına rastlanmamıştır. ) - KDV istisnası uygulanacağı yönünde Sirküler hükmü vardır ve bu hüküm yerindedir. ( Aksi yönde bir özelge bulunmakla beraber Sirkülere aykırılığı nedeniyle bu özelgenin hükmü bulunmadığı görüşündeyiz. ) - Satış işlemi tekildir. Muhatap sadece müteahhittir. Arsanın inşaatın ve/veya tahsilatın ilerleyişine göre parça parça devredilmesi işleme ticari boyut kazandırmayacağı gibi, arsa paylarının bağımsız bölümler bazında tapuda doğrudan müteahhidin müşterilerine devredilmesi de bu tekil satışın parçalı ve farklı kişilere satış şeklinde algılanmasını gerektirmez. Sayı : 2018/176/9

KAYNAKÇA - Kurumlar Vergisi Kanunu ve 1 No.lu Tebliği, - KDV Kanunu ve 60 No.lu Sirkülerin 1.8. no.lu bölümü, - Dipnotlardaki özelgeler ve Danıştay Kararı, - Sayın Hayreddin ERDEM in Yaklaşım Dergisi nin Eylül 2008 sayısında yayımlanan Şirket Aktifine Kayıtlı Arsaların Kat Karşılığı Verilmesi İşleminde KDV başlıklı yazısı, - Sayın Güray ÖĞRENDİK in www.muhasebetr.com adresli sitede yer alan 11.09.2012 tarihli ve Şirketlerin Kat Karşılığı Arsa Teslimleri Taşınmaz Ticareti Yaptıkları Anlamına mı Gelir? başlıklı yazısı. - Sayın Dr. İsmail PAMUK un www.vergi360.com adresli sitede 12.03.2018 tarihinde yayımlanmış olan Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Arsa Sahibi Kurumların Vergilendirilmesi başlıklı yazısı. - Sayın Çoşkun ARAS ın Yaklaşım Dergisi nin Mayıs 2010 sayısında yayımlanan En Az İki Tam Yıl Aktifte Kayıtlı Bulunan Arsaların Kat Karşılığı Verilmesi İşleminin KDV Karşısındaki Durumu başlıklı yazısı. Sayı : 2018/176/10