Haliç Kongre Merkezi 16.11.2017 Sayın Bakanlarım, Sayın Valim,Sayın Milletvekillerim,Sayın TOBB başkanım, Çeşitli Kurum ve SKuruluşlarımızın Değerli Başkan ve Temsilcileri, Yurt içi ve yurt dışından katılım sağlayan kıymetli misafirler, Değerli MÜSİAD Üyeleri ve Dostları, Kıymetli Basın Mensupları, Sayın Cumhurbaşkanımızın himayelerinde gerçekleştirdiğimiz Küresel Katılım Finans Zirvesi GPAS İstanbul a hoş geldiniz. Hepinizi saygıyla selamlıyorum. 1
Kıymetli Misafirler, GPAS, oldukça geniş bir katılımla, yeni bir finansal yapılanmaya yönelik çok farklı fikir ve tespitleri bir araya getirecek olan, eşine ender rastlanır tartışma platformu olarak tasarlanmıştır. Sonuçlarının da yine bu amaç çerçevesinde çıkması, en büyük temennimdir. Önümüzdeki iki gün boyunca sürecek tüm bilgi akışından evvel, konuya farklı bir açıdan yaklaşmak isterim. En azından tanımları netleştirmek isterim: Gerçek bir sürecin, belli ölçekler ile zaman üzerinde işletilmesi ya da taklit edilmesine simülasyon denir. Süreç modellenir, kodlanır ve belli bir zamanda yaşanıyormuş gibi yapılır. Böylece gerçek olanın yaşanması halinde, ortaya çıkacak olası hatalar, 2
aksaklıklar, riskler önceden test edilmiş olur. Simülasyon bir mühendislik marifetidir. Ama yaşamak, bir mühendislik ödevi değildir kıymetli, misafirler. Takas ile başlayıp soluğu 21. Yüzyılda, postmodern kapitalizmde alan iktisadi yolculuğumuzun en sıkıntılı hesabı nedir bilirsiniz: değer, saklama ya da değişim ölçütlerimizin zaman karşısındaki değerleme işlemleri. Fonların yönetimi ve bunların ekonomi adına faydalı kullanımları. Nakit, vadesiz mevduat, nakde çevrilebilir değerler ve gerektiğinde para gibi görev yapabilecek çeşitli araçlar Yani fonlar. Fonlar finansın temel araçlarıdır. Ancak, her fon ve onu izleyen işlemler, zaman değeri denilen bir kısıt içinde hareket eder. Çünkü finansmanda temel amaç, bugünün değil yarının gereklerini sağlamaktır. Yani riskleri en aza indirmek ve paranın zaman değerini korumak. Bu bakımdan finansa dair faaliyetler, aslında birer simülasyondur. 3
Bu noktada biraz durmak, soluklanmak lazım kıymetli misafirler, Burada bir durup, kendimize şunu sormamız gerekiyor: bizim yaşadığımız hayat simülasyon değil, gerçek; o zaman ne için gerçek olmayan bir sistemde işlerimizi yürütmeye çabalıyoruz? Tüm bu süreçlerin temelinde yatan kavram nedir? Elbette para Pekii günümüzde para tam olarak nedir? Klasik tanım ve kullanım amacının çok ötesinde bir para ve değerleme yani finans sitemiyle karşı karşıyayız kıymetli misafirler. Para artık; değişim, değer ya da saklama fonksiyonlarının çok ötesinde, bir emtia haline gelmiştir. Para emtiası üzerinden sürekli artan bir getiri talebi maalesef üretime ve işgücüne dönmemektedir. Paranın kendi etrafında oluşan kısır ekonomik döngü ne verimlilik ne de refah kriterlerini sağlamaktadır. 4
Para üzerinden değerlenen servet ve refah kavramı reel değildir. Bizleri iktisadi faaliyetin 2 temel piyasasından alıkoymaktadır: Emek ve hammadde. Yani insan ve üretim. Kıymetli misafirler, İnsani finansın çıkış noktası, tam da budur. Simülasyonlar içinde yok olmaya terk ettiğimiz gerçek hayatın, gerçek parametrelerini geri çağırmak. Nedir bunlar?: kaynaklar ve kaynak kullanımları, hammaddeler, üretim prosesleri, iş gücü, üretmek adına yatırım, tasarruf, tasarruf adına yatırım, bölüşüm ve bölüşümün yeniden üretim ve yatırıma sevk edilmesi. Döngüyü para eksenli değil, mal, hizmetler, işgücü ve refah ekseninde yeniden inşa etmek. Finans sistemini yok etmek değil, ona alternatifler sunmak. Fon ihtiyacı, değerleme ya da zaman değeri kavramlarını görmezden gelerek 5
hayali bir balonu şişirmek değil, finansın temel kavramlarını, insani bir bakış açısıyla yeniden düşünmek. Faiz ya da kar payı zorunluluğunu tartışmak, zaman değeri kavramının tanımı etrafında bu kavramları yeniden şekillendirmek. Toplumların inanç ve yaşam biçimlerine saygı duyan yeni bir iktisadi zihniyetin olasılıklarını ortaya koymak. Özgürlük kavramının bu denli itibar kazandığı yeni bin yılımızda, risk yönetimini unutmadan, iktisadi faaliyet özgürlüğü hakkını kullanmak. Bir günde her şeyin, bir dokunuşla değişmeyeceğini elbette biliyoruz; fakat bugün burada yeni bir finans anlayışının paradigmasının temellerini atıyoruz. Nedir bu temel paradigmalar: 6
İnsani Değerleri, Finansal Değerlerin Üstünde Tutan İnsanı Para İçin Değil, Parayı İnsan İçin Çalıştıran. Ahlaki Değerleri Finansal Değerlerin Üstünde Tutan Para, Zaman Ve Tecrübeyi Buluşturarak Üretime Dönüştüren. Tek Bir Bireyin Değil, Toplumun toplam kazancını hesaplayan Toplumsal Büyümeyi Amaçlayan İş Süreçleri Ve Finansal Araçları İş Modeli İçinde Entegre Eden Tüketen, Sömüren, Yok Eden Değil, Üreten, Sürdüren, Var Eden sistemler kuran Birikimleri Bir Araya Getiren, Kazancı ve Riski Paylaşan 7
Atıl kaynakları Bir Araya Getiren, Üretime, Kazanca Dönüştüren Paranın ne iş yaptığını bilen Yatırımcıyı Ve Girişimciyi, Ürün Ve Süreç Geliştireni Bir Araya Getiren İnsani finans budur MÜSİAD olarak üretimi, ortaklığı, yatırımı, istihdamı, katma değerli ihracatı arttıran iş modelleri oluşturmak için tüm paydaşlarla çalışıyoruz. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı ile gayrimenkul yatırımlarından elde edilen geliri, yatırımcılarla paylaşan, yatırımcıların, hangi ölçekte olursa olsun, projelere ortak olabilmesinin önünü açan, projelerin finansmanı ile ülke ekonomisine katkı sağlayan 8
Uzun vadeli, toplumsal kalkınmayı hızlandıran emeklilik fonlarını kaldıraç olan kullanan Girişim Sermayesi Fonu yla, ilgili sektöre uluslararası vizyon verebilecek, büyüme potansiyeli olan girişimleri veya fikirleri, üretim odaklı finansal modeller ile geliştiren Sermaye Piyasalarını üretim odaklı besleyen iş modelleri önceliklerimiz arasında bulunmaktadır. Çıktılarıyla ülke ekonomisine çarpan katkısı etkisi sağlayacak tarım ve hayvancılık sektörünü bilhassa önceliklerimiz arasında bulunmaktadır. Bu bağlamda Tarımsal Yatırım Fonu yla yeni bir tarım iş modeli oluşturuyor, Girişim Sermayesi Fonu, Gayrimenkul Yatırım Fonu ndan sonra Tarımsal 9
Yatırım Fonu nu fonların ülke ekonomisine kazandırılmasında önemli rol oynayacağını düşünüyoruz. Önceliğimiz para artırmak değil, insanların refahını yükseltmek ve bunu sürdürülebilir kılacak bir düzen kurmak. Toplantımızın ana teması olarak belirlediğimiz İnsani Finans, bu arayışımızda geldiğimiz çok önemli bir durağı işaretliyor. Peygamber Efendimizin, ticarette de güzel ahlakı, erdemi, adaleti temel alan anlayışı, her zaman bizlerin iş hayatına ışık olmuştur. Şimdi amacımız, bu değerli yaklaşımı yalnızca kendi işletmelerimizde, kendi sosyal çevremizde uygulamakla yetinmeyip, tüm iş dünyasına adapte etmek. 10
Biz, helal anlayışının, yediğimizle, içtiğimizde sınırlı tutulmaması gerektiğine inanıyoruz. Sosyal hayatta da helal olanın yasal hale gelmesi için çalışmalar yapıyoruz. Zira faiz Yüce Allah emriyle her üç dinde de haramdır. Yasaktır. MÜSİAD olarak ortak iş modelleri oluşturmayı amaçlıyoruz. İnsani finansta, bankacılıktan sigortacılığa, yatırım finansmanından, emeklilik fonlarına kadar finansal sistemin tüm paydaşları için paranın nasıl kazanıldığı en önemli konudur. Özetle; paradan para kazanmaz. Modelin merkezine üretimi koyar. Üretime dayalı ekonomik modeli destekler. 11
Yatırım yaparken, insani ve ahlaki kriterleri göz önünde bulundurur. Bu model, insanın para için değil, paranın insan için çalışmasını hedefler. Bütün bu projelerimiz, MÜSİAD Stratejik Sektörler ve Politikalar başkanlığımız bünyesinde geliştiriliyor ve arkadaşlarımızın, alternatif modeller üzerine çalışmaları devam ediyor. Sayın Bakanlarım,Değerli Misafirler, Konuşmamın başında da değindiğim gibi MÜSİAD olarak biz, ekonomide alternatif finans modelleri ile de iş dünyasının üstündeki yükün azaltabileceğine inanıyoruz. 12
Bunun basit bir finansal mekanizma dönüşümü arayışı olmadığını biliyoruz. Bu sürecin sosyal, ekonomik, siyasal, kültürel ve psikolojik birçok farklı parametresi söz konusu olacak. Bu temel paradigma dönüşüm sürecini, bu gerçekleri göz ardı etmeden, tüm paydaşlarla beraber yürüteceğiz. Sözlerimi burada bitirirken, GPAS İstanbul un, iş dünyamız ve ülkemiz için hayırlara vesile olmasını ve çok boyutlu bir değişimin ilk adımı kabul edilmesini temenni ediyorum. Zirveye, destek veren tüm kurumlarımıza ve sponsorlarımıza şükranlarımı sunuyorum. Bütün katılımcılarımıza teşekkür ediyor, sizleri saygı ve muhabbetle selamlıyorum. Allaha emanet olun. 13
Abdurrahman Kaan Genel Başkan 14