Ocak 2018 Hasan BAŞTAŞ Mehmet Eray ARSLANTAŞ Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Sunum Planı 1. Yatırım Teşvik Sistemi a) Amaç ve İlgili Mevzuat b) Yatırım Teşvik Sistemi - Destek Unsurları - Yatırım Teşvik Uygulamaları - Destek Oran ve Süreleri c) Yeni Düzenlemeler 2. İstatistikler 3. Proje Bazlı Teşvik Sistemi 4. Cazibe Merkezleri Programı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 2
Genel Bilgiler Tüm ülkelerce değişik amaçlarla uygulanan ve temelde ülkedeki ekonomik ve sosyal sorunların giderilmesini hedef alan devlet yardımları, kamunun piyasa mekanizmasına müdahale araçlarının en önemlilerinden biridir. Uygulama amacı, kullanılan enstrümanlar ve yöntem bakımından gelişmelere göre hızla adapte edilebilen dinamik bir müdahale aracı olması, devlet yardımlarını ekonomik ve sosyal sorunların çözümünde önemli bir konuma getirmiştir Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Genel Bilgiler Ülkemizde, 1913 yılından beri sistemli bir şekilde uygulanan teşvik tedbirleri, ekonomik gelişmelere paralel olarak büyük değişikliklere uğramıştır. Bu dönem içinde ekonomik, sosyal ve siyasi yönde yaşanan değişimlerin kamu politikalarını büyük ölçüde etkilemesi sonucunda, teşvik uygulamaları hem içerik hem de şekil olarak büyük değişime uğramıştır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
EKONOMİ BAKANLIĞI YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ PROJE BAZLI DESTEK SİSTEMİ CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI
Yatırım Teşvik Sistemi Yatırım Teşvik Mevzuatı Yatırımlar, Bakanlar Kurulu Kararı ve bu Karar ın uygulanmasına ilişkin tebliğ hükümleri çerçevesinde desteklenmektedir. 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (19.06.2012 tarihli Resmi Gazete) 2012/1 Sayılı Uygulama Tebliği (20.06.2012 tarihli Resmi Gazete) Söz konusu mevzuatta, bugüne kadar 15 adet Karar ve 7 adet Tebliğ değişikliği gerçekleştirilmiş olup, bu değişiklikler ile yatırımcı lehine yeni uygulamalar başlatılmıştır. www.ekonomi.gov.tr/mevzuatlar/yatırım teşvik mevzuatı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİNDE DESTEK UNSURLARI Yatırım Teşvik Sistemi KDV İstisnası Sigorta Primi (İşçi Hissesi) Desteğİ Gümrük Vergisi Muafiyeti Gelir Vergisi Stopajı Desteği DESTEK UNSURLARI Vergi İndirimi KDV İadesi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLARIN TEŞVİKİ STRATEJİK YATIRIMLARIN TEŞVİKİ ÖNCELİKLİ YATIRIMLARIN TEŞVİKİ GENEL TEŞVİK UYGULAMALARI - KDV İstisnası - Gümrük Vergisi Muafiyeti - Vergi İndirimi - Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği - Yatırım Yeri Tahsisi - Faiz Desteği - Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6.BÖLGEDE) - Sigorta Primi Desteği (6.BÖLGEDE) - KDV İstisnası - Gümrük Vergisi Muafiyeti - Vergi İndirimi - Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği - Yatırım Yeri Tahsisi - Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6.BÖLGEDE) - Sigorta Primi Desteği (6.BÖLGEDE) - KDV İstisnası - Gümrük Vergisi Muafiyeti - Vergi İndirimi - Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği - Yatırım Yeri Tahsisi - Faiz Desteği - KDV İadesi - Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6.BÖLGEDE) - Sigorta Primi Desteği (6.BÖLGEDE) - KDV İstisnası - Gümrük Vergisi Muafiyeti - Vergi İndirimi - Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği - Yatırım Yeri Tahsisi - Faiz Desteği - Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6.BÖLGEDE) - Sigorta Primi Desteği (6.BÖLGEDE) - KDV İstisnası - Gümrük Vergisi Muafiyeti - Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6.BÖLGEDE) Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 4
KDV İSTİSNASI Yatırım Teşvik Sistemi Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 6
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ Yatırım Teşvik Sistemi Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 7
VERGİ İNDİRİMİ Yatırım Teşvik Sistemi Vergi İndirimi; gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanmasıdır. 2 Bu destek, stratejik yatırımlar, büyük ölçekli yatırımlar, öncelikli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları çerçevesinde düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında sağlanır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 8
VERGİ İNDİRİMİ İKİ AŞAMALI UYGULAMA Yatırım Dönemi; Diğer kurum kazançlarına da uygulanabilir. İndirimli gelir veya kurumlar vergisi, hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmayacak şekilde ve toplam yatırıma katkı tutarının %80 ini ( 2017 yılında yapılacak imalat sanayi yatırımlarında %100) geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına da uygulanabilir. Kısmen veya Tamamen İşletmeye Geçiş Dönemi Sadece teşvikli yatırımdan elde edilen kazanca uygulanır. Yatırım Teşvik Sistemi Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 9
Yatırım Teşvik Sistemi FAİZ DESTEĞİ Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanan bir finansman desteğidir. Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70 ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmı Bakanlığımızca karşılanmaktadır. Bu destek unsuru, stratejik yatırımlar, öncelikli yatırımlar, Ar-Ge ve çevre yatırımları ile 3, 4, 5 ve 6. bölgelerde bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yapılacak yatırımlar için uygulanır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 10
YATIRIM YERİ TAHSİSİ Yatırım Teşvik Sistemi Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar, öncelikli yatırımlar ve bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 11
Yatırım Teşvik Sistemi SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Bu destekten faydalanabilmek için teşvik belgesinin tamamlama vizesinin yapılması gerekir. Büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar, öncelikli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında düzenlenen teşvik belgeleri için uygulanır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 12
SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ Yatırım Teşvik Sistemi Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Genel teşvik uygulamaları hariç olmak üzere, sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 13
Yatırım Teşvik Sistemi GELİR VERGİSİ STOPAJI DESTEĞİ Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken gelir vergisi stopajının asgari ücrete tekabül eden kısmının terkin edilmesidir. Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 14
Yatırım Teşvik Sistemi KDV İADESİ Sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar ile imalat sanayi yatırımları için düzenlenmiş teşvik belgeleri kapsamında 2017 yılında yapılan bina inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV nin iade edilmesidir. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 15
ASGARİ YATIRIM TUTARI Yatırım Teşvik Sistemi Genel Teşvik Sistemi nde asgari sabit yatırım tutarı; I. ve II. Bölgelerde 1 Milyon TL III., IV., V. ve VI. Bölgelerde 500 Bin TL dir. Büyük Ölçekli Yatırımlar için asgari sabit yatırım tutarı yatırım konusuna göre farklılık göstermekle birlikte, asgari 50 Milyon TL olarak belirlenmiştir. Stratejik Yatırımlar için belirlenen asgari sabit yatırım tutarı 50 Milyon TL dir. Bölgesel Teşvik Uygulamaları için ise asgari 500.000 TL den başlamak üzere desteklenen her bir sektör ve her bir il için ayrı ayrı belirlenmiştir. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 16
Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR STRATEJİK YATIRIMLAR ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR GENEL TEŞVİK UYGULAMALARI Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 17
Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI İller arasındaki gelişmişlik farkını azaltmayı ve illerin üretim ve ihracat potansiyellerini artırmayı hedefler. İllerin gelişmişlik seviyelerine göre yardım yoğunlukları farklılaştırılmıştır. Desteklenecek sektörler, illerin potansiyelleri ve ekonomik ölçek büyüklükleri dikkate alınarak tespit edilmiştir. İller, SEGE 2011 çalışması esas alınarak 6 Bölgeye ayrılmıştır Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 18
YENİ BÖLGESEL HARİTA Yatırım Teşvik Sistemi Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 19
BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI Bölgesel Teşvik Uygulamalarında; Karar ekinde iller itibarıyla belirlenen sektörler, asgari kapasite veya tutarları sağlamaları halinde aşağıdaki desteklerden yararlanır. DESTEK UNSURLARI KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği (3.,4.,5. ve 6. Bölgelerde) Yatırım Yeri Tahsisi Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede) Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölgede) Yatırım Teşvik Sistemi Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 20
BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARINDA SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI Destek Unsurları BÖLGELER I II III IV V VI KDV İstisnası VAR VAR VAR VAR VAR VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR Vergi İndirimi* Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırıma Katkı Oranı (%) OSB Dışı 15 20 25 30 40 50 OSB İçi 20 25 30 40 50 55 OSB Dışı 2 yıl 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl OSB İçi 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl 12 yıl Yatırım Yeri Tahsisi VAR VAR VAR VAR VAR VAR Faiz Desteği KDV iadesi İç Kredi Döviz / Dövize Endeksli Kredi (İmalat sanayi yatırımları için) YOK YOK Yatırım Teşvik Sistemi 3 Puan 4 Puan 5 Puan 7 Puan 1 Puan 1 Puan 2 Puan 2 Puan 2017 Yılında Yapılan Bina İnşaat harcamalarına Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl * 2017 yılı imalat yatırımları için (US-97 Kodu: 15-37) yatırıma katkı oranında 15 puan ilave Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 21
Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR STRATEJİK YATIRIMLAR BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR GENEL TEŞVİK UYGULAMALARI Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 22
Yatırım Teşvik Sistemi BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLARIN TEŞVİKİ Teknoloji ve Ar- Ge kapasitesini artıracak, uluslararası alanda rekabet üstünlüğü sağlayacak yatırımların desteklenmesini hedefler. DESTEK UNSURLARI KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede) Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölgede) Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 23
Sıra No BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR Yatırım Konuları Yatırım Teşvik Sistemi Asgari Sabit Yatırım Tutarları (Milyon TL) 1 Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 1000 2 Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 200 3 Liman ve Liman Hizmetleri ile Havalimanı Yatırımları 200 4 Motorlu Kara Taşıtlarının İmalatı Yatırımları 4-a Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları 200 4-b Motorlu Kara Taşıtları Yan Sanayi Yatırımları 50 Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı 5 Yatırımları 6 Transit Boru Hattıyla Taşımacılık Hizmetleri Yatırımları 7 Elektronik Sanayi Yatırımları 8 Tıbbi Alet, Hassas ve Optik Aletler İmalatı Yatırımları 9 İlaç Üretimi Yatırımları 50 10 Hava ve Uzay Taşıtları ve/veya Parçaları İmalatı Yatırımları 11 Makine (Elektrikli Makine ve Cihazlar Dahil) İmalatı Yatırımları Metal Üretimine Yönelik Yatırımlar: Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerin 12 cevher ve/veya konsantresinden nihai metal üretimine yönelik yatırımlar (bu tesislere entegre madencilik yatırımları dahil) Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 24
Yatırım Teşvik Sistemi BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR İÇİN SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI Destek Unsurları BÖLGELER I II III IV V VI KDV İstisnası VAR VAR VAR VAR VAR VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR VAR VAR VAR VAR VAR Vergi İndirimi* Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırıma Katkı Oranı (%) OSB Dışı 25 30 35 40 50 60 OSB İçi 30 35 40 50 60 65 OSB Dışı 2 yıl 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl OSB İçi 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl 12 yıl KDV İadesi (İmalat San. Yat.ı için) 2017 Yılında Yapılan Bina İnşaat har. için Yatırım Yeri Tahsisi VAR VAR VAR VAR VAR VAR Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl * 2017 yılı imalat yatırımları için (US-97 Kodu: 15-37) yatırıma katkı oranında 15 puan ilave Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 25
Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR STRATEJİK YATIRIMLAR ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR GENEL TEŞVİK UYGULAMALARI Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 26
Yatırım Teşvik Sistemi STRATEJİK YATIRIMLARIN TEŞVİKİ Cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak katma değeri yüksek yatırımların desteklenmesini hedefler. STRATEJİK YATIRIM DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ Yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması, Asgari sabit yatırımın 50 milyon Türk Lirasının üzerinde olması, Katma değerin asgari %40 olması, Son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının 50 milyon ABD dolarının üzerinde olması veya Asgari sabit yatırım tutarı üç milyar Türk Lirasının üzerinde olan öncelikli yatırımlar. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 27
STRATEJİK YATIRIMLAR İÇİN SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI Destek Unsurları KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Yatırıma Katkı Vergi İndirimi* Oranı (%) Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği İç Kredi Döviz / Dövize Endeksli Kredi Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği KDV İadesi Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGELER I II III IV V VI VAR VAR 50 7 yıl (6. Bölgede 10 Yıl) VAR 5 Puan 2 Puan 10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) 10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) VAR (Sadece 500 Milyon TL ve üzeri yatırımlar ile 2017 yılı imalat San.yat. daki bina-inş.) * 2017 yılı imalat yatırımları için (US-97 Kodu: 15-37) yatırıma katkı oranında 15 puan ilave Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 28
Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR STRATEJİK YATIRIMLAR ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR GENEL TEŞVİKLER Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 29
Yatırım Teşvik Sistemi ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR 5. Bölge desteklerinden yararlanan yatırım konuları. Madencilik ve Maden Arama Yatırımları Demiryolu ve denizyolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar, Test merkezleri, rüzgar tüneli ve benzeri nitelikteki yatırımlar, Araştırma ve referans laboratuvarı, tüketici güvenliği ve enfeksiyon hastalıkları referans laboratuvarı, ilaç ve tıbbi cihaz analiz ve kontrol laboratuvarı ile deney hayvanları üretim test ve araştırma merkezi birimlerinin yer aldığı laboratuvar kompleksi yatırımları Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 30
ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR Uluslararası fuar alanı yatırımları, Yatırım Teşvik Sistemi Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri veya termal turizminde konaklama yatırımları, Özel sektörün kreş ve gündüz bakımevleri ile okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları, Lisanslı Depoculuk Yatırımları Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 31
ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR Kamu tarafından desteklenen AR-GE projeleri ürünlerinin üretilmesi, Yatırım Teşvik Sistemi Savunma alanındaki yatırımlar, Otomotiv ana sanayi, motor-motor aksamları, aktarma organları/aksamları ve otomotiv elektroniği yatırmaları Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 32
ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR Yatırım Teşvik Sistemi Sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve yer altı doğalgaz depolama yatırımları, Düşük kalorili madenle elektrik üretimi yatırımları, Atık ısıdan geri kazanım ile elektrik üretimi yatırımları, Nükleer enerji santrali yatırımları Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 33
ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR Yatırım Teşvik Sistemi Mevcut tesislerde gerçekleştirilecek enerji verimliliği yatırımları, Karbon elyaf üretimi ve birlikte olmak kaydıyla karbon elyaftan mamul kompozit malzeme üretimi yatırımları, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 34
ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR Yatırım Teşvik Sistemi Direkt soğutmalı slab döküm ve sıcak haddeleme yöntemi ile alüminyum yassı mamul üretimine yönelik entegre yatırımlar. Yenilenebilir enerji üretimine yönelik türbin ve jeneratör imalatı ile rüzgar enerjisi üretiminde kullanılan kanat imalatı yatırımları Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 34
ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR Yüksek Teknolojili ürünlerin üretilmesine yönelik yatırımlar, Yatırım Teşvik Sistemi İlaç, Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı, Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı, Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler ile saat imalatı, Hava ve uzay taşıtları imalatı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 35
Destek Unsurları KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR Yatırım Teşvik Sistemi Destek Oran ve Süreleri* P P Yatırıma Katkı Oranı (%) 40 Vergi İndirimi Vergi İndirim (%) 80 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi KDV İadesi (İmalat sanayi yatırımları için) 7 yıl P 2017 Yılında Yapılan Bina İnşaat harcamalarına Faiz Desteği İç Kredi Döviz / Dövize Endeksli Kredi *1-5. Bölgelerde yapılacak yatırımlar için 5. Bölge desteği 6. Bölgede yapılacak yatırımlar için 6. Bölge desteği 5 Puan 2 Puan Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 37
Yatırım Teşvik Sistemi ORTA YÜKSEK TEKNOLOJİLİ YATIRIMLAR Seçilmiş Orta Yüksek Teknolojili (Makine, İlaç hariç Kimyasal Madde, Motorlu Kara Taşıtları, Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri gibi) ürünlerin üretilmesine yönelik yatırımlar, İstanbul ili hariç olmak üzere 1., 2., ve 3. bölgelerde gerçekleştirilmeleri durumunda 4. Bölge desteklerinden yararlandırılmaktadır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 35
Yatırım Teşvik Sistemi BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR STRATEJİK YATIRIMLAR BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR GENEL TEŞVİK UYGULAMALARI Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 38
GENEL TEŞVİK UYGULAMALARI Bölge ayrımı yapılmaksızın; Yatırım Teşvik Sistemi Teşvik edilmeyecek yatırım konuları ve diğer teşvik uygulamaları kapsamında yer almayan, Belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartını sağlayan yatırımlardır. DESTEKLER: KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölge) KDV İadesi - 2017 Yılında Yapılan Bina İnşaat harcamalarına Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 39
Destek Oran ve Süreleri VERGİ İNDİRİMİ Yatırıma Katkı Oranı (%) Bölgeler Bölgesel Teşvik Uygulamaları Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki I 15 25 II 20 30 III 25 35 IV 30 40 V 40 50 VI 50 60 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 42
VERGİ İNDİRİMİ Destek Oran ve Süreleri BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARINDA VERGİ İNDİRİMİ Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı (%) Vergi İndirim Oranı (%) İşletme / Yatırım Döneminde Uygulanacak Yatırıma Katkı Oranı (%) Yatırım Dönemi İşletme Dönemi 1. Bölge 15 50 80 20 2. Bölge 20 55 80 20 3. Bölge 25 60 80 20 4. Bölge 30 70 80 20 5. Bölge 40 80 80 20 6. Bölge 50 90 80 20 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 43
VERGİ İNDİRİMİ Destek Oran ve Süreleri STRATEJİK YATIRIMLAR İÇİN VERGİ İNDİRİMİ Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı (%) Vergi İndirim Oranı (%) İşletme / Yatırım Döneminde Uygulanacak Yatırıma Katkı Oranı (%) Yatırım Dönemi İşletme Dönemi 1. Bölge 50 90 80 20 2. Bölge 50 90 80 20 3. Bölge 50 90 80 20 4. Bölge 50 90 80 20 5. Bölge 50 90 80 20 6. Bölge 50 90 80 20 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 44
Destek Oran ve Süreleri SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ Bölgeler Süre Bölgesel Teşvik Destek Tavanı (Sabit Yatırıma Oranı) Büyük Ölçekli Yatırımlar Stratejik Yatırımlar 1 2 yıl %10 %3 %15 2 3 yıl %15 %5 %15 3 5 yıl %20 %8 %15 4 6 yıl %25 %10 %15 5 7 yıl %35 %11 %15 6 10 yıl - - - Stratejik yatırımlar için uygulama süresi 6. bölgede 10 yıl, diğer bölgelerde 7 yıldır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 45
Destek Oran ve Süreleri ASGARi ÜCRET VE YASAL KESİNTİLER (01.01.2018-31.12.2018 Dönemi) Normal Uygulama İndirilecek Tutar Brüt Ücret 2.029,50 TL - Sigorta Primi İşçi Payı 284,13 TL 284,13 TL İşsizlik Sigortası Primi İşçi Payı 20,30 TL - Gelir Vergisi Stopajı (A.G.İ. dahil) 258,76 TL 258,76 TL Damga Vergisi 15,40 TL - Kesintiler Toplamı 426,38 TL - Net Ücret 1.603,12 TL - ASGARi ÜCRET VE YASAL KESİNTİLER (01.01.2018-31.12.2018 Dönemi) Sigorta Primi İşveren Payı (% 20.5) 416,05 TL 416,05 TL İşsizlik Sigortası Primi İşveren Payı (% 2) 40,59 TL İŞVEREN YÜKÜ 2.486,14 TL 958,94 TL Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 45
FAİZ DESTEĞİ Destek Oran ve Süreleri Uygulamalar TL Cinsi Kredi Destek Oranı Döviz Cinsi Kredi Azami Destek Tutarı (Bin TL) Ar-Ge ve Çevre 5 Puan 2 Puan 500 Stratejik Yatırımlar 5 Puan 2 Puan Yatırımın %5 i ve azami 50.000 3. Bölge 3 Puan 1 Puan 500 Bölgesel Teşvik 4. Bölge 4 Puan 1 Puan 600 5. Bölge 5 Puan 2 Puan 700 6. Bölge 7 Puan 2 Puan 900 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 46
KULLANILMIŞ KOMPLE TESİS/MAKİNE VE TEÇHİZAT İTHALİ Kullanılmış komple tesis, proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda teşvik belgesi kapsamında ithal edilebilmekte ve belirli destek unsurlarından yararlanabilmektedir. İthalat mevzuatı uyarınca ithali mümkün olan veya ithaline izin verilen makine ve teçhizatlar teşvik belgesi kapsamında ithal edilerek belirli destek unsurlarından yararlanabilmektedir. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 47
2017 YILINDA YAPILAN DÜZENLEMELER Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 51
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamalarının katma değer vergisinden istisna tutulması, Cazibe Merkezleri Programı kapsamında yer alan 4 üncü ve 5 inci bölge illerindeki OSB ler ile Kilis ilinde yer alan OSB lerde gerçekleştirilecek belirli yatırımların 6 ncı bölgede uygulanan desteklerden aynı oran ve sürelerde yararlandırılması Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 52
53
İmalat sanayine yönelik yatırımlara ivme kazandırılması amacıyla, yatırım teşvik belgeli yatırımlarda 2017 yılında gerçekleştirilecek bina-inşaat harcamaları için KDV iadesi imkanı getirilmesi İmalat sanayi yatırımları için,yko 15 puan artırılmış ve Yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde tüm kazançlar üzerinden uygulanacak oranının 2017 yılı harcamaları için %80 den %100 e çıkartılması İmalat sanayi yatırımları için yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar vergi indirimi oranlarının 2017 yılı harcamaları için tüm bölgelerde %100 olarak uygulanması Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 54
Nihai tekstil ürünlerinin katma değerinin arttırılmasında ve üretimde verimliliğin arttırılmasında önem taşıyan komple yeni cinsindeki entegre iplik, dokuma ve apreleme yatırımlarının görece az gelişmiş 5. Bölge illerinin OSB lerinde gerçekleştirilmesi halinde bölgesel desteklerden yararlandırılması Halihazırda genel sistemden desteklenen kauçuk ve kauçuk ürünleri imalatı yatırımlarının 4. ve 5. Bölgelerde gerçekleştirilmesi halinde daha avantajlı olan bölgesel desteklerden yararlandırılması İstihdam problemlerinin üst seviyede yaşandığı Cazibe Merkezleri Programı kapsamında yer alan illerde gerçekleştirilecek çağrı ve veri merkezi yatırımlarının asgari yatırım tutarı şartı aranmadan bölgesel desteklerden yararlandırılması Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 55
Cazibe Merkezleri Programı kapsamında yer alan Üretim Tesisi Taşıma Destek Paketi kapsamında taşınacak yatırımların teşvik sistemi kapsamında, taşınılan bölgeye göre değişmekle birlikte başta istihdam destekleri olmak üzere yatırım tutarına bağlı olarak diğer vergisel desteklerden de yararlandırılması Belirli silah ve mühimmat imalatı yatırımlarının gelişmiş bazı bölgelerimizde var olan üretim kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla 4. Bölge desteklerinden yararlandırılabilecek orta-yüksek teknolojili yatırımlar kapsamına alınması Lisanslı Depoculuk, Nükleer Enerji Santrali ve Laboratuvar Kompleksi yatırımlarının öncelikli yatırım konuları arasına alınması yönünde düzenlemeler yapılmıştır. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 56
Diğer Kurumların Destekleri - Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, - Bilim,Sanayi, ve Teknoloji Bakanlığı, - Kalkınma Bakanlığı, - Maliye Bakanlığı, - KOSGEB, - TÜBİTAK, - Ziraat Bankası gibi, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 57
Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 48 58
01.01.2003 31.12.2017 Dönemine İlişkin İstatistikler Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin Yıllara Göre Dağılımı İzmir İzmir / Türkiye Geneli (%) Yılı Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam 2003 204 877 8.329 6,43 7,51 5,81 2004 210 609 10.712 6,07 3,84 6,76 2005 177 489 6.749 4,98 3,04 4,58 2006 141 684 4.149 5,70 5,15 4,23 2007 126 691 3.496 5,62 3,47 3,48 2008 117 881 3.450 4,78 4,23 3,79 2009 97 767 2.973 4,68 3,25 3,80 2010 151 1.646 4.231 4,25 2,43 3,21 2011 172 2.798 5.266 4,35 6,04 4,39 2012 190 14.226 6.998 4,79 22,55 4,56 2013 194 1.758 6.123 4,25 1,85 3,26 2014 179 4.353 7.873 4,66 6,84 5,48 2015 206 3.484 6.700 4,58 3,51 4,61 2016 228 1.849 6.545 4,46 1,89 4,71 2017 431 7.569 16.281 5,76 4,25 7,19 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 49 59
20.06.2012 31.12.2017 Dönemine İlişkin İstatistikler Yatırım Teşvik Belgelerinin Sermaye Türüne Göre Dağılımı İzmir İzmir / Türkiye Geneli (%) Sermaye Türü Adet Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam Adet Sabit Yatırım İstihdam Yerli Sermaye 1.231 26.997 39.151 4,66 7,03 4,60 Yabancı Sermaye 107 4.594 8.137 7,50 2,34 8,73 Toplam 1.338 31.590 47.288 4,81 5,44 5,00 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 50 60
20 Haziran 2012 31 Aralık 2017 Dönemi Yatırım Teşvik Belgelerinin Sektörlere Göre Dağılımı Sektörü 20.06.2012 31.12.2017 (Şimdiki Dönem) Belge Adedi Sabit Yatırım** İstihdam Enerji 202 2.617 468 Hizmetler 411 7.698 26.557 İmalat 638 19.800 18.401 Madencilik 31 1.043 652 Tarım 56 433 1.210 TOPLAM 1.338 31.590 47.288 ** : Milyon TL Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 52 61
Proje Bazlı Teşvik Sistemi Mevzuat Gerekçe Yasal Dayanak Destekler Müracaat Usul ve Esaslar Değerlendirme Kriterleri Değerlendirme Süreç Diğer Hususlar Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 63
Gerekçe Neden Proje Bazlı Destek Sistemine İhtiyaç Duyulmuştur? Mevcut teşvik sistemi, geniş tabanlı bir uygulama olması nedeniyle yatırımcının ihtiyaç duyduğu desteklerin proje bazlı değerlendirilerek desteklerin çeşitlendirilmesi ya da esnetilmesi mümkün olamamaktadır. Bu durum, ülkemiz için kritik olan bazı yatırımların daha cazip hale getirilmesine imkan vermemektedir. Ayrıca, mevcut teşvik sistemi aynı ürün gruplarında üretim teknolojisi, Ar-Ge kapasitesi, yarattığı eko-sistem gibi unsurlarıyla öne çıkan yatırımlara pozitif ayrımcılık yapma imkanı sağlamamaktadır. EKONOMİ BAKANLIĞI 64
Yasal Dayanak Mevzuat 6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (7 Eylül 2016) 2016/9495 sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar (26 Kasım 2016) EKONOMİ BAKANLIĞI 65
Amaç Amaç Ülkemizin mevcut durumda veya gelecekte ortaya çıkabilecek kritik ihtiyaçlarını karşılayacak, Arz güvenliğini sağlayacak, Dışa bağımlılığı azaltacak, Teknolojik dönüşüme katkı sağlayacak, Yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek 100 milyon doların üzerindeki yatırım projelerinin proje bazlı olarak özel destek mekanizması ile desteklenmesidir. EKONOMİ BAKANLIĞI 66
Destek Unsurları * KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Enerji Desteği Altyapı Desteği İzin, Tahsis, Ruhsat, Lisans ve Tescil Kolaylığı veya İstisnası Gelir Vergisi Stopajı Desteği Faiz Desteği Vergi İndirimi veya İstisnası KDV İadesi Nitelikli Personel Desteği Sermaye Katkısı Yatırım Yeri Tahsisi Kamu Alım Garantisi EKONOMİ BAKANLIĞI 67
Destek Unsurları Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası, Bina inşaat harcamaları için KDV İadesi, Yatırım tutarının 2 katına kadar Kurumlar Vergisi İndirimi veya 10 yıla kadar Kurumlar Vergisi İstisnası Vergisel Destekler 10 yıla kadar Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, 10 yıl süreyle Gelir Vergisi Stopajı Desteği, 5 yılı geçmemek üzere aylık brüt asgari ücretin 20 katına kadar Nitelikli Personel Desteği, İstihdam Destekleri EKONOMİ BAKANLIĞI 68
Destek Unsurları Enerji tüketim harcamalarının % 50 sine kadar en fazla 10 yıl süreyle Enerji Desteği, Yatırımın finansmanında kullanılan yatırım kredisi için 10 yıla kadar Faiz veya Kâr Payı Desteği, Yatırım tutarının %49 unu geçmemek üzere ve edinilen payların 10 yıl içerisinde halka arz veya yatırımcıya satışı şartıyla Sermaye Katkısı, Finansman Destekleri EKONOMİ BAKANLIĞI 69
Destek Unsurları 49 yıl süreyle bedelsiz Yatırım Yeri Tahsisi ve yatırımın tamamlanmasını müteakip öngörülen istihdamın 5 yıl sağlanması şartıyla söz konusu taşınmazın bedelsiz olarak yatırımcıya devredilmesi, Projenin gerektirdiği durumlarda Altyapı Desteği, Yatırım Yeri İle İlgili Destekler Belirli süre veya miktarda Kamu Alım Garantisi, İzin, Ruhsat, Tahsis, Lisans ve Tescillerde istisna getirilmesi veya kolaylık sağlanması. Diğer Destekler EKONOMİ BAKANLIĞI 70
Müracaat Müracaatların Alınması Çağrı Usulü Stratejik hedeflerimiz çerçevesinde belirlenecek yatırım konuları için çağrı usulü ile yatırım projelerinin alınması ve değerlendirmeye tabii tutulması Müracaat Davet Usulü Konusunda yetkin firmaların belirli bir yatırım için projelerini sunmak üzere davet edilerek projelerinin değerlendirilmesi EKONOMİ BAKANLIĞI 71
Süreç Ekonomi Bakanlığınca müracaatların davet veya duyuru usulü ile toplanması Müracaatların Bakanlık tarafından değerlendirilmesi 1 2 Gerekli şartlara haiz projelerin Bakanlık tarafından Bakanlar Kuruluna sunulması 3 Destek Kararı alınan projeler için Bakanlık tarafından teşvik belgesi düzenlenmesi Desteklenmesine karar verilen her bir proje için Bakanlar Kurulu tarafından Destek Kararı alınması 5 4 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 72
Değerlendirme Süreci Değerlendirme Yapılacak değerlendirme sonucu desteklenmesi öngörülen projenin niteliklerine ve ihtiyaçlarına uygun olan destekler belirlenerek Bakanlar Kuruluna sunulur. Destek Kararı Desteklenmesine karar verilen her bir proje için Bakanlar Kurulu Kararı (Destek Kararı) yayımlanır. Uygulama Bakanlar Kurulu tarafından Destek Kararı ile proje bazlı olarak desteklenmesine karar verilen projeler için Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenir. EKONOMİ BAKANLIĞI 73
Muhtemel Yatırım Konuları Yenilenebilir enerji üretim teknolojileri Cevhere dayalı entegre metalürji tesisleri Petrokimya Sağlık teknolojileri (Tıbbi cihaz, ilaç v.b.) Ulaştırma teknolojileri, Tarım Teknolojileri Savunma sistemleri, uzay ve havacılık teknolojileri Biyoteknoloji, nanoteknoloji, bilişim ve haberleşme teknolojileri, vb. EKONOMİ BAKANLIĞI 74
Cazibe Merkezleri Programı 76
Cazibe Merkezleri Programı Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında 6. Bölge illeri için sağlanan destekler, Gümrük Vergisi Muafiyeti KDV İstisnası ve İadesi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Sigorta Primi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Faiz Desteği Vergi İndirimi Enerji Desteği Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 77
Mehmet Eray ARSLANTAŞ Hasan BAŞTAŞ Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü TEŞEKKÜRLER 2018