Uz Dr İbrahim Hakan BUCAK Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD
Sunum Planı Tanım Amaç Metod Sonuçlar Tartışma
Gıda Güvencesizliği Yeteri kadar besleyici ve dengeli gıdaların toplumsal olarak uygun biçim ve yollarla elde edilememesi ya da sınırlı miktarda elde edilmesidir.
Dünya Gıda Zirvesi raporuna göre; insanların, aktif ve sağlıklı bir hayat sürdürebilmeleri için günlük gıda ihtiyaçlarına fiziksel ve ekonomik olarak ulaşımı sağlanmalıdır.
Hastanemize başvuran olgularda gıda güvencesizliğinin belirlenmesini ve ailelerin özelliklerini ortaya koymayı amaçladık.
Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Polikliniğine 01.09.2011-30.11.2011 tarihleri arasında çeşitli yakınmalarla başvuran 283 olgunun ebeveynine, gıda güvencesizliğini belirlemek amacı ile 18 sorudan oluşan anket uygulandı.
Anket 1) Yiyecek almayla ilgili kaygınızı oldu mu? a)evet b)hayır 2)Yiyeceğinizin bittiği ve yiyecek alacak paranızın olmadığı oldu mu? a)evet b)hayır 3)Sizin ya da aile bireylerinin sağlıksız yiyecekler tükettiği oldu mu?(son kullanma tarihi geçmiş vb) a)evet b)hayır 4)Paranız olmadığından dolayı çocuklarınız için ucuz yiyecekler aldığınız oldu mu? a)evet b)hayır 5)Paranız olmadığından dolayı çocuklarınızı sağlıksız yiyeceklerle beslediğiniz oldu mu? a)evet b)hayır 6)Paranız olmadığı için çocuklarınızın yeterli beslenemediği oldu mu? a)evet b)hayır 7)Ailenizin yetişkin bireylerinden yemeklerinin miktarını azaltan ya da öğün atlamak zorunda kalan oldu mu? a)evet b)hayır 8) 7.soruya cevap evet ise; Bu ne kadar sıklıkta oluyor? a)her ay mutlaka b)bazı aylar c)1-2 ay oldu
9) Paranız olmadığı için az yemek yediğinizi düşündüğünüz oldu mu? a)evet b)hayır 10) Kendinizi aç hissettiğiniz fakat yeterli yiyeceğiniz olmadığı için yemek yiyemediğiniz oldu mu? a)evet b)hayır 11)Yeterli beslenemediğiniz için kilo kaybettiniz mi? a)evet b)hayır 12)Aile bireylerinizden herhangi birinin 1 gün boyunca yiyecek alacak parası olmadığı için yemek yemediği oldu mu? a)evet b)hayır 13)12. Soruya evet cevabı verildi ise; Bu ne kadar sıklıkta oluyor? a)her ay mutlaka b)bazı aylar c)1-2 ay oldu 14)Yeterli yiyecek alacak paranız olmadığı için çocuklarınızın yemeklerinin miktarını azalttığınız oldu mu? a)evet b)hayır 15)Yiyecek alacak paranız olmadığı için çocuklarınızın öğün atladığı oldu mu? a)evet b)hayır 16)15. Soruya cevap evet ise; Bu ne kadar sıklıkta oluyor? a)her ay mutlaka b)bazı aylar c)1-2 ay oldu 17)Çocuklarınızın acıktığı fakat sizin yiyecek bulamadığınız oldu mu? a) evet b)hayır 18)Yeterli yiyecek alacak paranız olmadığı için çocuklarınızın 1 gün boyunca yemek yiyemediği oldu mu? a)evet b)hayır
Tüm evet yanıtları, her ay mutlaka oldu ve bazı aylar oldu fakat her ay değil yanıtları olumlu, Hayır ve sadece 1-2 ay oldu cevapları olumsuz olarak değerlendirildi.
Hiç olumlu cevabın olmaması gıda güvenceli 1-2 olumlu cevap sınırda gıda güvenceli, 3-7 olumlu cevap gıda güvencesiz 8-18 olumlu cevap ağır gıda güvencesiz olarak gruplandırıldı.
Sonuçlar Çalışmamıza 283 olgunun ebeveyni katıldı. Soruları yanıtlayan ebeveynlerin 208 i (% 73,5) anne 53 ü (%18,7) baba 22 si (%7,8) diğer (Anneanne, babaanne, teyze ve dayı)
Eğitim durumu Ebeveynlerin 138 i (% 48,8) ilköğretim 86 sı (%30,4) lise 31 i (%11) üniversite mezunu 29 unun (%9,9) ise okuma yazması yoktu.
Hane Geliri 79 u (% 27,9) 0-500 114 ü (% 40,3) 500-1000 64 ü (% 22,6) 1000-2000 26 sının (% 9,2) >2000
Ailedeki çocuk sayısı 72 sinin (% 25,4) bir 101 inin (% 35,7) iki 58 inin (% 20,5) üç 52 sinin (% 18,4) dört
90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Gıda güvenceli Sınırda gıda güvenceli Gıda güvencesiz Olgu sayısı 82 58 86 57 Olgu % 29 20,5 30,4 20,1 Ağır gıda güvencesiz
Dünya genelinde ABD de %85,5 gıda güvenceli, %14,5 gıda güvencesiz Kanada genelinde %9,2 gıda güvencesiz Yine Kanada da Aborjinler de %29 gıda güvencesiz Yine Kanada da Nanavut Bölgesinde gıda güvencesizlerin oranı %21-83 arasında değişmektedir.
Kimler riskli grup Resmi yoksulluk sınırı altında bir gelire sahip olanlar Boşanmış ailede yaşayanlar Kırsal alanda yaşayanlar Irk
Gıda güvencesiz olguların Akademik performansları yaşıtlarına göre geri Demir eksikliği anemisi sıklığı artmakta Herhangi bir hastalık nedeniyle hastaneye yatış oranı artmakta Adolesanların daha sık psikolojik problemler yaşadığı ve bu olguların intihar girişimlerinin arttığı bildirilmekte
Kıymaz T ve ark. Tarımsal üretimin desteklenip, kırsal alandan şehre göçün önlenmesi ile gıda güvencesizliğinin aşılacağını bildirmişlerdir.
TÜİK (Türkiye istatistik kurumu) Satın alma gücü dikkate alındığında 2009 senesinde kısal kesimde yaşayanlarda %11,9 olan yoksulluk, 2010 yılında %9,61 e düşerken, Kentsel bölgelerde yaşayanlarda yoksulluk oranı %0,96 dan %0,97 ye yükselmiştir.
Sonuç Gıda güvencesizliği ortaya çıkardığı sorunlar nedeni ile gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için önemli bir sağlık sorunudur. Ülkemizde gıda güvencesizliği ile ilgili araştırmaların daha geniş alanda daha fazla aileye ulaşılarak yapılmasının gerekli önlemlerin alınması için şart olduğunu düşünmekteyiz.
TEŞEKKÜRLER