Kalıcı Davranış Ürünü Kaydı Haftalık hece testinde doğru sözcük sayısı, Bilgisayar klavyesi ile yazılan doğru sözcük sayısı, Öğrencinin resminde yer alan perspektif sayısı gibi pek çok akademik davranış kalıcı ürünü olan davranışlardır. Bu tür davranışların ürünleri kayıt edilir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 1
Kalıcı Davranış Ürünü Kaydı Kalıcı ürünleri ölçmek için dikkat edilmesi gereken üç ilke vardır: 1. Hedef davranışın her meydana gelişi aynı kalıcı ürünle sonuçlanmalıdır. 2. Kalıcı ürün yalnızca hedef davranışın sonucunda ortaya çıkmalıdır. 3. Kalıcı ürün kayıt edilirken araç-gereç kullanılacaksa, bunlar hedef davranışı etkilememelidir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 2
Kalıcı Davranış Ürünün Özellikleri Kalıcı ürün kayıtlarında; kalıcı davranış ürünü özellikleri ve kalıcı ürünün kayıt edilmesindeki amaç önemlidir. Kayıt edilmek istenen materyalin doğası önemlidir. Örneğin belli bir alanda, birbirine yakın içerikte, aynı zorlukta testler veriyorsanız, her hafta öğrencinin doğru çözdüğü problem sayısını kayıt edebilirsiniz. Doç. Dr. Sezgin Vuran 3
Kalıcı Davranış Ürünün Özellikleri Eğer uygulanacak testlerin zorluk düzeyleri ya da soru sayıları değişkenlik gösteriyorsa, her testte doğru çözülen problemlerin oranını kayıt etmek daha iyi olacaktır. Fakat uygulanacak testin soru sayısı ya da zorluğu değişkenlik gösteriyorsa ne oran ne de sayı öğrencinin daha fazla çalışıp çalışmadığına dair doğru sonuç vermeyebilir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 4
Kalıcı Davranış Ürünü Kaydında Amaç Kalıcı ürünleri kayıt ederken göz önünde bulundurulması gereken bir diğer faktör o ürünün kayıt edilmesindeki amaçtır. Eğer amaç öğrencinin haftalık testlerdeki yanlış sayısını azaltmaksa, yanlışlar kayıt edilebilir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 5
Kalıcı Davranış Ürünü Kaydında Amaç Eğer problem çözme ya da bitirme hızı ile ilgileniliyorsa, saymak ya da oran kullanışlı değildir. Bu durumda tüm çalışmaya ayrılan zaman o sürede tamamlanan problem sayısına bölünmelidir. Örneğin: 1 saatte 10 problem 60/10=6 dk. Doç. Dr. Sezgin Vuran 6
Kalıcı Davranış Ürünü Bütün davranışları eşzamanlı olarak değiştirmek ya da kayıt etmek mümkün değildir. Bu nedenle, değiştirilmek istenen davranışın belirlenmesi ve tanımlanması davranışın nasıl ölçüleceğinin de belirlenmesi anlamına gelir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 7
Kalıcı Davranış Ürünü Örneğin: Okullarda sıkça karşılaştığımız; masaların üzerindeki yazılar, lavabonun ya da döşemenin üzerindeki su miktarı, oyun bahçesine atılan çöpler kalıcı ürün olarak kayıt edilebilirler. Doç. Dr. Sezgin Vuran 8
Kalıcı Davranış Ürünü Öğretmenlerin yüz yüze kaldıkları problem bu davranışları nasıl kayıt edecekleridir. Bu durumda ne ile ilgilenildiği önemlidir. Masaların üzerindeki karalamaların sayısı mı? Her bir masa üzerindeki karalama sayısı mı? Yer döşemesinin ıslanıp ıslanmaması m? Yer döşemesindeki su miktarı mı? Doç. Dr. Sezgin Vuran 9
Kalıcı Davranış Ürünü Lavabo döşemesindeki su miktarı ile ilgileniyorsanız; Islak mı? Değil mi? Çok yüzeysel bir kayıt olabilir. Daha duyarlı bir ölçme için yerdeki ıslanan Doç. Dr. Sezgin Vuran 10 fayansları sayabilirsiniz.
Örneğin; Kalıcı Davranış Ürünü Okulun bahçesine her gün atılan çöp miktarını ölçmeyi hedefliyorsanız, her çöp parçasını saymak pek akıllıca değildir. En iyi yol okulun bahçesini eşit parçalara bölüp tesadüfi olarak birkaç parça seçip bu parçalara düşen çerçöp sayısını veya çerçöpün ağırlığını ölçmek ve kayıt etmek Doç. Dr. uygun Sezgin Vuranolabilir. 11
Kalıcı Ürün Kaydı Yapılabilecek Davranışlara Örnekler Oturma odasında bırakılan eşya/giysi sayısı Bulaşıkların yıkanıp yıkanmadığı Oyuncakların yere atılıp atılmadığı Lambaların söndürülüp söndürülmediği Halının ya da yatağın ıslatılıp ıslatılmadığı Doç. Dr. Sezgin Vuran 12 Çocuğun saçının taranıp taranmadığı
Kalıcı Ürün Kaydı Yapılabilecek Davranışlara Örnekler Hatalı üretilen parçalar Yanlış park edilen araçlar Şiddetli yağıştan sonra kar ve buzun temizlenip temizlenmediği Önemli Not: Bir davranışı kayıt etmek için harcadığınız zaman ve çaba o davranışı gerçekten değiştirme isteğiniz ile yakından ilgilidir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 13
Fotoğraf ve Video İle Kayıt Zaman zaman kalıcı ürünlerin daha da kalıcılığını sağlamak amacı ile fotoğraflar ve video kayıtları kullanılabilir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 14
Fotoğraf ve Video İle Kayıt Örneğin; Tırnak yeme davranışını değiştirmeyi hedefliyorsanız, düzenli aralıklarla öğrencinin ellerinin fotoğrafını çekebilirsiniz. Tırnak boyunu cetvelle ölçerek kayıt eder, fotoğraf kanıtlarını kullanabilirsiniz. Bir başka örnek olarak öğrencilerin legolarla yaptıkları ürünleri fotoğraflayabilirsiniz. Doç. Dr. Sezgin Vuran 15
Kontrol Listeleri İle Davranış Kaydı Öğretmenler tarafından kolayca kullanılır. Kontrol listeleri oluşturulurken davranış yaptı/yapmadı, doğru/yanlış, uygun/uygun değil gibi kategorilere ayrılmalıdır. Özellikle güvenlik gerektiren işlerin kaydında uygundur. Çocukların kendi odalarını ya da masalarını temizlemeleri, bir tabağa yerleştirilecek yiyeceklerin yeri ve sırası (yiyecek Doç. Dr. Sezgin Vuran 16 hazırlama) gibi davranışlar kayıt edilebilir.
Kontrol Listeleri İle Davranış Kaydı Kontrol listeleri bireyin bir davranışı için kullanılabileceği gibi bir grup davranış içinde kullanılabilir. Kontrol listeleri kullanılmadan önce pilot çalışma gerektirir. Kayıt formu ya da veri toplama çizelgesi hazırlanır ve kayıt başlatılır. Eğer çizelgede ya da davranışları tanımında problemler varsa bunlar ön çalışmada not edilir ve hatalar giderilinceye kadar gözden geçirilir. Doç. Dr. Sezgin Vuran 17