FACTORS INFLUENCING THE USAGE OF MOBILE SHOPPING APPLICATIONS AND THE IMPACT OF THESE FACTORS ON SATISFACTION AND INTENTION TO USE

Benzer belgeler
E-posta: Sevilay USLU DİVANOĞLU

MOBİL PAZARLAMA UYGULAMALARINA YÖNELİK TÜKETİCİ KABULÜNÜ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Atatürk Ü. İİBF Dergisi, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı,

Denetimde Bilgi Teknoloji Ürünleri Kullanımının Teknoloji Kabul Modeli (TKM) İle Araştırılması

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

The International New Issues In SOcial Sciences

İŞSİZ BİREYLERİN KREDİ KARTLARINA İLİŞKİN TUTUM VE DAVRANIŞLARININ YAPISAL EŞİTLİK MODELİYLE İNCELENMESİ: ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ

ulu Sosy Anahtar Kelimeler: .2014, Makale Kabul Tarihi: , Cilt:11,

KULLANICILARIN ONLINE UÇAK BİLETİ SATIN ALMA NİYETLERİNİ ETKİLEYEN ETKENLERİN BELİRLENMESİ

İnternet Alışverişi Tüketici Davranışını Belirleyen Etmenler: Geliştirilmiş Teknoloji Kabul Modeli (E-TAM) ile Bir Model Önerisi

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

PLANLI DAVRANIŞ TEORİSİ (PDT) İLE MUHASEBECİLERİN BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMINA YÖNELİK BİR UYGULAMA

MÜŞTERİLERİN İNTERNET BANKACILIĞINI BENİMSEMELERİNE YÖNELİK KEŞİFSEL BİR ARAŞTIRMA. An exploratory research on consumer adoption of internet banking

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan

T.C. MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İŞLETME FAKÜLTESİ 1. YARIYIL

IDENTIFICATION OF PROMINENT CRITERIAS IN THE SELECTION OF NEW GENERATION SMARTPHONES: AN APPLICATION IN ANADOLU UNIVERSITY

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / ENSTİTÜSÜ / YÜKSEKOKULU BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ /ABD LİSANS PROGRAMI - 2 ( yılı öncesinde birinci

TÜKETİCİLERİN SÜPERMARKET TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

MUHASEBECİLERİN BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMININ TEKNOLOJİ KABUL MODELİ (TKM) İLE İNCELENMESİ

Available online at

ELEKTRONİK PERAKENDE SEKTÖRÜ VE İNTERNET ALIŞVERİŞİ TÜKETİCİ DAVRANIŞI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

ETNOCENTRISIM EFFECT IN BRAND PREFERENCES

KULLANICILARIN BİLGİ SİSTEMİNİ KABULÜNÜ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN UTAUT PERSPEKTİFİNDEN İNCELENMESİ

T.C. GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI

İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İŞLETME BÖLÜMÜ BÖLÜM KODU: 0207

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: Mutlu Yüksel AVCILAR 2. Doğum Tarihi: Unvanı: Doktor Öğretim Üyesi 4. Öğrenim Durumu: Doktora

Artırılmış Gerçeklik Teknolojilerinin Sınıfta Kullanımlarıyla İlgili Bir İnceleme

İnsan Kaynakları Bilgi Sistemlerine Yönelik Algıların Teknoloji Kabul Modeli İle İncelenmesi

Sosyal Ağ Servislerinde Kullanıcı Güveni: Facebook ve Linkedin Karşılaştırması. A.Kübra Özkoç Bilgisayar Ortamında Sanat ve Tasarım Seminer

K U L L A N I M B İLGİLERİ

YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ BÖLÜMÜ YENİ DERS MÜFREDATI (1) FAKÜLTESİ: İŞLETME FAKÜLTESİ / BUSINESS SCHOOL

ersitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maslak Kampüsü, Derece Bölüm/Program Üniversite

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

Yrd. Doç. Dr. Kerem OK Işık Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Enformasyon Teknolojileri Bölümü

MOBİL VİRAL İLETİŞİMDE TUTUM, NİYET VE DAVRANIŞLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ÖLÇÜLMESİ

WEB SİTESİ KALİTESİNİN KULLANMA NİYETİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ONLİNE REZERVASYON SİTELERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

EĞĠTĠMDE YENĠLĠKLERĠN YAYILIMI, KABULÜ VE BENĠMSENMESĠ SÜRECĠNDE YER ALAN ÖĞELER: BĠR ĠÇERĠK ANALĠZĠ ÇALIġMASI

Futbol Ayakkabısı (Krampon) Markalarında Marka Kişiliği ve Marka Değeri Arasındaki İlişki

MOBİL SABİS KABUL VE KULLANIMI: SAKARYA ÜNİVERSİTESİNDE AMPİRİK BİR DEĞERLENDİRME

Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, The Journal of Social Sciences Institute Sayı/Issue:38 Sayfa / Page: ISSN: VAN/TURKEY

Hipotez Kurma. Prof. Dr. Cemal YÜKSELEN Ġstanbul Arel Üniversitesi. 4. Pazarlama Araştırmaları Eğitim Semineri Ekim 2010

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

Türkiye de e-devlet Hizmetleri Kullanımı Araştırması

Müşterilerin Mobil Alışveriş Kanalını Kullanma Niyetini Etkileyen Faktörler

Yönetim Bilişim Sistemleri (Karma) - 1. yarıyıl Hukukun Temelleri Fundamentals of Law TR

İşletme (Türkçe) - 1. yarıyıl. Academic and Social Orientation Hukukun Temelleri Fundamentals of Law TR

Bilgisayar ve İnternet Tutumunun E-Belediyecilik Güvenliği Algısına Etkilerinin İncelenmesi

Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü. Dersler ve Krediler

ÖZGEÇMİŞ SONA MARDİKYAN

Erciyes University, Faculty of Tourism, Department of Tourism Management, Kayseri/Turkey c

Derece Alan Üniversite Yıl Lise Fen Galatasaray

Bireylerin İnternet Bankacılığını Benimsemesini Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi

ALIŞVERİŞ DENEYİMİNE YENİ BİR YAKLAŞIM OLARAK SOSYAL AĞLAR VE KULLANIM NİYETİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

EĞİTİM Doktora Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Eğitim Fakültesi, Bilgisayar Öğretimi ve Teknolojileri Bölümü

Murat BAĞLIBEL Gaziantep Milli Eğitim Müdürlüğü. Mustafa SAMANCIOĞLU Gaziantep Milli Eğitim Müdürlüğü

H 1 : Ölçeğinin alt boyutları ile cinsiyet arasında anlamlı farklılık vardır.

20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir

Üzerinde Etkili Faktörlerin İncelenmesi: Ardahan Üniversitesi Öğrencileri Üzerinde Bir Saha

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans (B.Sc.) Sosyoloji Boğaziçi 1989 Y. Lisans (MBA)

Electronic Letters on Science & Engineering 2(2) (2011) Available online at

SANAYİ İŞÇİLERİNİN DİNİ YÖNELİMLERİ VE ÇALIŞMA TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ - ÇORUM ÖRNEĞİ

Teknolojik Yayılma: Web Tabanlı Muhasebe Yazılımlarının Benimsenmesi* Technological Diffusion: Adoption of Web Based Accounting Software

Kanada Sertifika Programları. Marketing Research and Business Intelligence Eylül, Ocak, Mayıs 42 Hafta 15600

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

Teknoloji Kabul Modeli ve Sınıf Öğretmenleri Üzerinde Bir Uygulama

750 INTERNATIONAL CONFERENCE ON EURASIAN ECONOMIES 2015

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

İLKÖĞRETİM II. KADEME ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRENİM GÖRDÜKLERİ KURUMLARDA KULLANILMAKTA OLAN EĞİTSEL YAZILIMA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

Factors that Affect Instructors Adoption of Electronic Library Services: A Study of Academics in Anadolu University

YERLİ TURİSTLERİN E-SATIN ALMA EĞİLİMLERİNİN TEKNOLOJİ KABUL MODELİNDE ANALİZİ (TKM)

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 53, Eylül 2017, s

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: EZGİ UZEL AYDINOCAK. 2. Doğum Tarihi: 11/05/ Ünvanı: YARD.DOÇ.DR. 4. Öğrenim Durumu: DOKTORA

Akademisyenlerin Mobil İnternet Tercihini Etkileyen Davranışsal ve Demografik Faktörler

Ders Kodu Ders Adı Grup Gün Ders Saatleri Başlangıç Ders Saati Bitiş Ders No Sınıf 1 ADL102 HUKUK USULÜ BİLGİSİ GR01 Perşembe

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. İngilizce İşletme Yönetimi Doktora Programı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

TRAKYA BÖLGESİ NDEKİ ÜNİVERSİTELERDE GÖREV YAPAN ÖĞRETİM ELEMANLARININ ONLİNE ALIŞVERİŞTEN ALGILADIKLARI RİSK VE FAYDA ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Prof. Dr. Emel Şıklar - Yrd. Doç. Dr. Duygu Tunalı - Arş. Grv. Bayezid Gülcan. Öz Bu çalışmada, bilgi teknolojileri ile ilgili yapılan araştırmalarda

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl

Derece Alan Üniversite Yıl Lise Fen Galatasaray Lisesi

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

ÖZGEÇMİŞ SONA MARDİKYAN

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article

T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2014 YILI SUNULAN HİZMETİ DEĞERLENDİRME ANKET RAPORU

Toplam Kalite Yönetimi Uygulamasının Yatan Hasta Memnuniyetine Etkisi: Altı Yıllık Kamu Hastanesi Deneyimi

İNGİLİZCE İŞLETME ANABİLİM DALI YÖNETİCİLER İÇİN İŞLETME YÖNETİMİ GÜZ YARIYILI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS GÖREVLENDİRMELERİ

İnşaat Sektöründe Eğitim Başarı / Başarısızlık İlişkisinin İncelenmesi

THE RESEARCH OF CARGO COMPANIES IN TERMS OF CUSTOMER SATISFACTION AND COMPANY REPUTATION

Global Business Research Congress (GBRC), May 24-25, 2017, Istanbul, Turkey

20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ORGANİZASYONEL ÖZELLİKLERİN KURUMSAL KAYNAK PLANLAMASI UYGULAMA BAŞARISINA ve ALGILANAN ORGANİZASYONEL PERFORMANSA ETKİSİ

20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir

Fırsat Sitelerinden Tekrar Satın Alma Kararını Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Transkript:

FACTORS INFLUENCING THE USAGE OF MOBILE SHOPPING APPLICATIONS AND THE IMPACT OF THESE FACTORS ON SATISFACTION AND INTENTION TO USE DOI: 10.17261/Pressacademia.2018.904 PAP- V.7-2018(57)-p.306-310 Tevfik Sukru Yaprakli 1, Zeynep Kacer 2, Musa Unalan 3 1 Ataturk University, Department of Business Administration, Erzurum, Turkey. sukruyaprakli@atauni.edu.tr, ORCID: 0000-0002-1756-1491 2 Ataturk University, Department of Marketing, Erzurum, Turkey. zeynep.kacer1@gmail.com, ORCID: 0000-0003-3956-0999 3 Firat University, Department of Business Administration, Elazig, Turkey. munalan@firat.edu.tr, ORCID: 0000-0002-1900-0815 To cite this document Yaprakli, T. S., Kacer, Z., Unalan, M. (2018). Factors influencing the usage of mobile shopping applications and the impact of these factors on satisfaction and intention to use. PressAcademia Procedia (PAP), V.7, p.306-310. Permemant link to this document: http://doi.org/10.17261/pressacademia.2018.904 Copyright: Published by PressAcademia and limited licenced re-use rights only. ABSTRACT Purpose- The purpose of this study is to determine the impact of perceived risk, perceived enjoyment, perceived usefulness, perceived ease of use on satisfaction and intention to use in mobile shopping applications. Methodology- For testing the proposed hypotheses, a survey instrument is designed to measure different constructs. Convenience sampling method was used in this study. Data collected from Erzurum in Turkey. After the validation and cleaning of data by removal missing entries, a total of 389 respondet data points is available for carrying out further analysis. Findings- The multiple regression results show that satisfaction and intention to use are influenced by perceived usefulness, perceived ease of use and perceived enjoyment. Also, perceived risk have a significant effect on satisfaction whereas the effect of perceived risk is nonsignificant on intention to use. Conclusion- The seven of eight hypotheses are accepted in our model. The results show that participants have hihger perceived risk when they use to mobile shopping applications. Keywords: Technology acceptance model, perceived risk, perceived enjoyment, satisfaction, mobile shopping applications. JEL Codes: M10, M30, M31 MOBİL ALIŞVERİŞ UYGULAMALARININ KULLANIMINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER VE BU FAKTÖRLERİN MEMNUNİYET VE KULLANMA NİYETİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ÖZET Amaç- Araştırmanın amacı, tüketicilerin mobil alışveriş uygulamaları kullanımında algıladıkları risk, kullanışlılık, kullanım kolaylığı ve keyifin, memnuniyet ve kullanma niyeti üzerindeki etkisini belirlemektir. Yöntem- Veri toplama metodu olarak anket yöntemi seçilmiştir. Anket çalışması kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın ana kütlesini Erzurum il sınırlarında yaşayan 18 yaş ve üzeri katılımcılar oluşturmaktadır. 412 kişiye uygulanan anketin hatalı ve eksik cevapları elendikten sonra 389 adet anket formu değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bulgular- Yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda, algılanan kullanışlılık, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan keyif kullanma niyeti ve memnuniyet üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca algılanan riskin memnuniyet üzerinde etkisi olmasına rağmen kullanma niyeti üzerinde etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç- Araştırma için belirlenen 8 hipotezden 7 si kabul 1 i red edilmiştir. Katılımcıların mobil alışveriş uygulamalarını kullanırken algıladıkları riskin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Teknoloji kabul modeli, algılanan risk, algılanan keyif, memnuniyet, mobil alışveriş uygulamaları. JEL Kodları: M10, M30, M31 DOI: 10.17261/Pressacademia.2018.904 306 PressAcademia Procedia

1. GİRİŞ Her geçen gün gelişen teknoloji ile birlikte tüketici istek ve ihtiyaçları da değişim göstermektedir. Artık tüketiciler geleneksel alışveriş alışkanlıkları yerine sanal ortamlarda alışveriş yapmayı tercih etmektedir. Hayatı kolaylaştıran akıllı telefon, bilgisayar, tablet gibi teknolojiler ile beraber mobil internet sayesinde tüketiciler zaman ve mekan sınırı olmadan istedikleri her türlü ürün veya hizmete kolayca ulaşabilmektedir. Tüketicilere mobil araçlardan ulaşmanın avantajlarını keşfeden firmalar, ibreyi mobil ticarete doğru kaydırmaktadır. Bu çalışmada tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları risk, kullanışlılık, kullanım kolaylığı ve keyifin kullanma niyeti ve memnuniyet üzerindeki etkisi araştırılmıştır. 2. LİTERATÜR 2.1. Teknoloji Kabul Modeli Fishbein ve Ajzen in (1975) önerdikleri ve Türkçesi Sebepli Davranış Teorisi olan TRA (Theory of Reasoned Action) neredeyse tüm insan davranışlarını açıklamak için sosyal psikolojik alanında geniş bir şekilde incelenmiş niyet modelidir. TRA, sosyal davranışların, bireylerin tutumlarına bağlı olduğunu savunmaktadır (Davis ve diğ., 1989). Davis 1989 yılında teorik zemin olarak TRA yı kullandığı Teknoloji Kabul Modelini geliştirmiştir. Teknoloji Kabul Modeli nin amacı bilgi teknolojilerinin son kullanıcıları tarafından kabulünde etkili olan bilişsel ve duyuşsal faktörleri belirlemektir (Davis ve diğ., 1989). TKM teorisi bilgi teknolojileri kullanma davranışının iki belirleyici unsuru içerisinde bulundurur; Algılanan Kullanışlılık (AK), Algılanan Kullanım Kolaylığı (AKK) (Davis ve diğ., 1989). Literatür incelendiğinde bu iki etkenin farklı bilgi teknolojileri kullanma niyetlerini ölçmede önemli etkisi ve yaygın kullanımı çeşitli çalışmalar tarafından kanıtlanmıştır (King ve He, 2006; Lee ve diğ.,2003). Mobil alışveriş uygulamaları gibi belirli bir sistemin kullanıcılar tarafından benimsenmesinde TKM teorisini kullanmak daha uygundur. Çünkü TKM belirli teknolojilere özgü yeni değişkenler ekleyerek teoriyi kolayca genişletmek için fırsatlar sunar (Kim ve diğ., 2010). 2.2. Algılanan Risk Algılanan risk kavramı pazarlama literatüründe ilk kez 1960 yılında Raymond Bauer tarafından ele alınmıştır. Bauer, tüketicilerin satın alma davranışında oluşacak sonuçların belirsizlik içerdiği ve bu sonuçlardan en azından bir kısmının istenildiği gibi olmaması bakımından risk içerdiğini ifade etmiştir (Ross, 1975). Algılanan risk karşılaşılabilecek olumsuz sonuçların belirsizliğini ölçen bir yapıdır (Gillet, 1976) ve tüketicilerin gösterdikleri satın alma davranışlarının önemli bir belirleyicisi olduğu kabul edilmektedir (Kim ve diğ., 2009). Diğer bir tanıma göre, tüketicinin bir ürün veya hizmet satın almasından kaynaklanabilecek olumsuz sonuçlara yönelik algısıdır (Dowling ve Staelin, 1994). Algılanan risk yaygın olarak kişinin bir ürün veya hizmetlerin olası olumsuz sonuçları ile ilgili yaşadığı belirsizlik hissi şeklinde tanımlanmaktadır (Pavlou ve Featherman, 2003). Algılanan risk, tüm satın alma davranışı tiplerinde ve tüketicilerin hangi ürünü, nereden, nasıl ve ne zaman satın alacağı gibi karar alma sürecinin her aşamasında önemli rol oynamaktadır (Mitchell, 1992). Literatürdeki birçok çalışma algılanan riskin tüketicilerin bir teknolojiyi benimsemeleri konusunda oldukça önemli rol oynadığını ortaya koymaktadır (Kim ve diğ., 2008; Wu ve Wang, 2005). 2.3. Algılanan Kullanışlılık Teknoloji Kabul Modeli nin temel değişkenlerinden birisi olan algılanan kullanışlılık bireyin belirli bir sistemi kullanarak kendi iş yapabilirlik düzeyini artıracağına olan inanma derecesidir (Davis, 1989). Diğer bir tanıma göre, bireyin yeni bir teknolojik sistem kullandığında algıladığı toplam değerdir (Kim ve diğ., 2007). Agrebi ve Jallais e göre mobil ticaret kapsamında algılanan kullanışlılık, söz konusu sistemi kullanırken gerçekleştirilen görevlerin iyileştirilmesine ilişkin bireylerin algısıdır (2005). Algılanan kullanışlılık bireylerin teknolojiyle etkileşiminde ve mobil hizmete olan güvenin artmasında önemli rol üstlenir. (Giovannini ve diğ., 2015). Çünkü bireyler satın alma davranışlarının sonuçlarını algıladıkları kullanışlılık açısından değerlendirir ve arzu edilen beklentiler ile gösterilen performansın başarısı göz önünde bulundurularak yeniden kullanma eğilimi yansıtırlar (Venkatesh ve diğ., 2003). Algılanan kullanışlılık maliyetlerin azalması, ürünü elde etmek için gereken süreden tasarruf, etkinliğin artması, işlemler arasındaki zamanın kısalığı gibi faydalardan kaynaklanmaktadır (Shih, 2004). Algılanan kullanışlılığın teknolojinin kullanıcı tarafından benimsenmesinin ve kullanma niyetinin önemli bir belirleyicisi olduğu birçok çalışmada kanıtlanmıştır (Tsu ve diğ., 2009; Davis ve diğ., 1989). 2.4. Algılanan Kullanım Kolaylığı Teknoloji Kabul Modeli ne göre algılanan kullanım kolaylığı, bir kişinin belirli bir teknolojiyi kabul etme ve kullanma niyetini belirlemede önemli rol oynamaktadır (Davis ve diğ., 1989; Kucukusta ve diğ., 2015). Algılanan kullanım kolaylığı bir kişinin bir teknolojik uygulamayı zihinsel bir çaba harcamadan kullanma derecesidir (Davis, 1989). Literatürde birçok çalışmada algılanan kullanım kolaylığı ve memnuniyet arasında anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir (Wu ve Wang, 2005; Khalifa ve Ning Shen, 2008; Dai ve Palvi, 2009). Ancak tüketicilerin mobil alışveriş için akıllı telefon kullanma niyetini araştıran Agrebi ve Jallais çalışmasında algılanan kullanım kolaylığı ve memnuniyet arasında anlamlı bir ilişki olmadığını tespit etmiştir (2015). Algılanan kullanım kolaylığının davranışsal niyet ile pozitif yönde ilişkili olduğunu kanıtlayan çalışmalar da bulunmaktadır (Gefen ve Straub, 2003; Venkatesh ve Davis, 2000). 2.5. Algılanan Keyif Algılanan keyif, teknoloji kullanımında elde edilen faydanın yanı sıra kişinin faliyetlerden algıladığı keyif derecesidir (Davis ve diğ., 1992). Teknolojiyi kullanmanın ne kadar zevkli görüldüğünü açıklayan bir kavram olarak ele alınmaktadır (Nysveen ve diğ., 2005). Algılanan keyif, alışveriş için tek başına ikna etme potansiyeline sahip bir ölçüdür (Childers ve diğ., 2002). Aynı zamanda kullanıcıları yeni bir teknoloji kullanmaya yönlendiren önemli bir faktördür (Bruner ve Kumar, 2005; Lee ve diğ., 2005). Bir teknolojik etkinliği zevk alarak ve keyifli bir şekilde kullanan ve teknolojinin sunduğu değer dışında kişisel olarak etkinliği eğlenceli gören kişilerin bu teknolojiyi benimsemeleri ve DOI: 10.17261/Pressacademia.2018.904 307 PressAcademia Procedia

diğerlerinden yaygın olarak kullanması olasıdır (Han ve D. Han, 2001). Teknoloji kullanımı hakkında yapılan çalışmalarda algılanan keyif memnuniyetin bir öncüsü olarak kabul edilmiştir (Hoffman ve diğ., 2003). 2.6. Memnuniyet Tüketici memnuniyeti kavramı, pazarlama literatüründe merkezi bir konuma sahiptir (Churchill ve Surprenant, 1982). Tüketicinin belirli bir ürün veya hizmeti satın alma davranışı sonrasında beklentiler ile gerçek deneyim arasındaki karşılaştırmanın bir sonucu olarak ortaya çıkan duygusal, olumlu ve öznel değerlendirmeyi ifade eden memnuniyet (Oliver, 1981) önceden edinilen deneyim nedeniyle şikayet, sözel ifade, geri satın alma niyeti ve ürün kullanımı gibi temel satın alma sonrası davranışları açıkladığı düşünülmektedir (Oliver ve Westbrook, 1991). 2.7. Kullanma Niyeti Teknoloji kabul modeli, bilgi sistemlerinin benimsenme davranışlarını ve kullanma niyetini açıklamak için araştırmalarda en çok tercih edilen model olmuştur. Teknoloji Kabul Modeli kullanma niyetinin belirlenmesinde, kullanıcının bir sistem hakkındaki inançlarının etkili olduğunu ileri sürmektedir (Davis, 1989). Birçok alanda gerçekleştirilen çalışmalarda Teknoloji Kabul Modeli temel alınarak ve farklı faktörlerle zenginleştirilerek bireylerin yeni bir teknolojiyi kullanma niyetleri açıklanmaya çalışılmıştır (Wu ve Wang, 2005; Agrebi ve Jallais, 2015). Mobil ödeme kullanma niyetine etki eden faktörlerin araştırıldığı çalışmada, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan kullanışlılığın kullanma niyetinin önemli yordayıcıları olduğu belirlenmiştir (Kim ve diğ., 2010). Pai ve Huang ın çalışmasında bilgi hizmet ve sistem kalitesinin sağlık bilgi sistemi kullanma niyetine etkisinde algılanan kullanışlılığın ve kullanım kolaylığının aracılık ettiği anlaşılmıştır (2011). 3. VERİ VE YÖNTEM Veri toplama metodu olarak anket yöntemi seçilmiştir. Anket çalışması kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın ana kütlesini Erzurum il sınırlarında yaşayan 18 yaş ve üzeri katılımcılar oluşturmaktadır. Araştırmanın örnek büyüklüğü n = π(1 π) (e Z) 2 formülü ile %5 hata payı ve %95 güven aralığında alt sınır 384 olarak belirlenmiştir (Kurtuluş, 1998). Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarını kullanma niyetini etkileyen faktörleri ve bu faktörlerin memnuniyet üzerindeki etkisini incelemek amacıyla 412 kişiye uygulanan anketin hatalı ve eksik cevapları elendikten sonra 389 adet anket formu değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bu çalışmada literatür taraması yapıldıktan sonra amaca en uygun olduğu düşünülen ölçekler şu şekildedir. Algılanan risk beş ifade (Featherman ve Pavlou, 2003; Kang ve diğ., 2012), algılanan kullanışlılık beş ifade (Davis, 1989), algılanan kullanım kolaylığı beş ifade (Davis, 1989; Moore ve Benbast, 1991), algılanan keyif üç ifade (Davis ve diğ., 1992), memnuniyet dört ifade (Bhattacherjee, 2001) ve kullanma niyeti dört ifade (Kim ve diğ., 2010) ile ölçülmüştür. Bu araştırmada uygulanan ölçeklerin cevaplandırılmasında 5 li Likert Tipi kullanılmıştır. Ölçekteki değerlendirme seçenekleri: 1- Kesinlikle Katılmıyorum, 2- Katılmıyorum, 3- Kararsızım, 4- Katılıyorum ve 5- Kesinlikle Katılıyorum şeklindedir. Araştırmanın hipotezleri: H1: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları riskin, memnuniyet üzerinde negatif yönde anlamlı bir etkisi vardır. H2: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları riskin, kullanma niyeti üzerinde negatif yönde anlamlı bir etkisi vardır. Hӡ: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları kullanışlılığın, memnuniyet üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisi vardır. H4: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları kullanışlılığın, kullanma niyeti üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisi vardır. H5: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları kullanma kolaylılığının, memnuniyet üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisi vardır. H6: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları kullanma kolaylılığının, kullanma niyeti üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisi vardır. H7: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları keyifin, memnuniyet üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisi vardır. 4. BULGULAR H8: Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları keyifin, kullanma niyeti üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisi vardır. Çalışmamıza katılan ve uygun bulunan 389 katılımcıdan alınan cevaplar üzerinden analizler yürütülmüştür. Araştırmada kullanılan analiz yöntemleri; tanımlayıcı istatistikler ve regresyon analizlerinden oluşmaktadır. Verilerin analizinde SPSS 22 istatistik programı kullanılmıştır. Yapılan analizler aşağıda sırasıyla açıklanmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin cinsiyetleri açısından incelendiğinde, 389 kişilik örnek büyüklüğünün, 200 kişinin (%51,4) ünü kadın, 189 kişinin ise (%48,6) sının ise erkek olduğu görülmektedir. Cevaplayıcıların yaşlarına bakıldığında çok büyük bir bölümünün (%52,4) 17-24 yaş grubunda olduğu ve bunu %29,0 ile 25-34 yaş grubunun izlediği görülmektedir. Cevaplayıcıların eğitim seviyesine bakıldığında çalışmaya konu olan bireylerin büyük bölümünün üniversite (%67,4) ve bunu %17,2 ile lise, %9,5 ile lisansüstü seviyesinde olduğu görülmektedir. Bireylerin gelir düzeyleri incelendiğinde ilk sırayı aylık 1000TL veya daha düşük gelir elde eden grubun aldığı (%39,8), ikinci sırada ise %19,8 DOI: 10.17261/Pressacademia.2018.904 308 PressAcademia Procedia

ile aylık 2001-3000 TL arasında gelir elde edenlerin geldiği görülmektedir. Meslekler itibarıyla öğrenci ve memurların diğer meslek gruplarına göre daha çok sayıda oldukları görülmektedir. Değişkenlerin genel ortlamalarına bakıldığında, algılanan riskin genel ortalaması (3,81) yüksek düzeydedir. Cevaplayıcıların algılanan kullanışlılığa ilişkin değerlendirmeleri (3,62) dir. Bunu algılanan keyif (3,41) takip etmektedir. Cevaplayıcıların nispeten en düşük değerlendirdikleri boyut algılanan risk (3,02) dir. Bu sonuç mobil alışveriş uygulamalarının algılanan risk açısından düşük algılandığı şeklinde yorumlanabilir. Cevaplayıcıların mobil alışveriş uygulamalarına yönelik memnuniyet hakkındaki genel değerlendirmeleri (3,48), kullanma niyeti hakkındaki genel değerlendirmeleri (3,75) dir. Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları risk, kullanışlılık, kullanım kolaylığı ve keyifin memnuniyete etkisinin incelenmesi amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. Oluşturulan regresyon modeli 0,05 önem düzeyinde istatistiki açıdan anlamlıdır ve R 2 değeri 0,350 olarak bulunmuştur. Buna göre memnuniyeti, modeldeki bağımsız değişkenler olan algılanan risk, algılanan kullanışlılık, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan keyifi ancak %35 oranında açıklayabilmektedir. Modelde yer alan algılanan risk, algılanan kullanışlılık, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan keyif değişkenleri memnuniyeti etkilemektedir. (β =-0,159: P<0.000; β=0,209: P<0,000; β=0,348: P<0,000; β=0,119: P<0,009) Bu sonuçlar bağlamında mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algılanan risk, memnuniyet üzerinde etkisini öngören H1 hipotezi kabul, algılanan kullanışlılığın memnuniyet üzerinde etkisini öngören H3 hipotezi kabul, algılanan kullanım kolaylılığının memnuniyet üzerinde etkisini öngören H5 hipotezi kabul ve algılanan keyifin memnuniyet üzerinde etkisini öngören H7 hipotezi kabul edilmiştir. Tüketicilerin mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algıladıkları risk, kullanışlılık, kullanım kolaylığı ve keyifin kullanma niyeti üzerindeki etkisinin incelenmesi amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. Oluşturulan regresyon modeli 0.05 önem düzeyinde istatistiki açıdan anlamlıdır ve R 2 değeri 0.480 olarak bulunmuştur. Buna göre kullanma niyetini, modeldeki bağımsız değişkenler olan algılanan risk, algılanan kullanışlılık, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan keyifi ancak %48 oranında açıklayabilmektedir. Modelde yer alan algılanan kullanışlılık, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan keyif değişkenleri kullanma niyetini etkilemekte (β=0,165: P<0.000; β=0,477: P<0,000; β=0,215: P<0,000) algılanan risk ise kullanma niyetini etkilememektedir.(β=0,008: P>0,841) Bu sonuçlar bağlamında mobil alışveriş uygulamalarına yönelik algılanan kullanışlılığın kullanma niyeti üzerinde etkisini öngören H4 hipotezi kabul, algılanan kullanım kolaylılığının kullanma niyeti üzerinde etkisini öngören H6 hipotezi kabul, algılanan keyifin kullanma niyeti üzerinde etkisini öngören H8 hipotezi kabul ve algılanan riskin kullanma niyeti üzerinde etkisini öngören H2 hipotezi red edilmiştir. 5. SONUÇ Araştırma için belirlenen 8 hipotezden 7 si kabul 1 i red edilmiştir. Kavramsal modelin bağımsız değişkenleri olan algılanan kullanışlılık, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan keyifin memnuniyet ve kullanma niyeti üzerindeki etkisi incelendiğinde hem memnuniyet hem de kullanma niyeti üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Ancak katılımcıların algılanan risk seviyelerinin kullanma niyetine etkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, daha önceki araştırmalarla tutarlı olarak, algılanan kullanışlılık, algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan keyifin memnuniyet ve kullanma niyeti üzerinde büyük rol oynadığı gözlemlenmiştir (Thakur ve Srivastava, 2013; Wu ve Wang, 2005). Mobil alışveriş uygulamaları ile kullanıcının etkileşimini geliştirmek ve kullanma niyetini artırmak için algılanan yararlılık, kullanım kolaylığı ve keyif üzerinde odaklanılmalıdır. Son derece etkili, yararlı özellikler ve işlevler ekleyerek kullanıcı dostu uygulamalar geliştirilerek kullanıcıların genel alışveriş deneyimlerini iyileştirmek ve kullanma niyetini artırmak mümkündür. KAYNAKLAR Bhattacherjee, A. (2001). An empirical analysis of the antecedents of electronic commerce service continuance. Decision support systems, 32(2), 201-214. Bruner II, G. C., Kumar, A. (2005). Explaining consumer acceptance of handheld Internet devices. Journal of business research, 58(5), 553-558. Childers, T. L., Carr, C. L., Peck, J., Carson, S. (2002). Hedonic and utilitarian motivations for online retail shopping behavior. Journal of retailing, 77(4), 511-535. Churchill Jr, G. A., Surprenant, C. (1982). An investigation into the determinants of customer satisfaction. Journal of marketing research, 491-504. Dai, H., Palvi, P. C. (2009). Mobile commerce adoption in China and the United States: a cross-cultural study. ACM SIGMIS Database: the DATABASE for Advances in Information Systems, 40(4), 43-61. Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 319-340. Davis, F. D., Bagozzi, R. P., Warshaw, P. R. (1989). User acceptance of computer technology: a comparison of two theoretical models. Management science, 35(8), 982-1003. Davis, F. D., Bagozzi, R. P., Warshaw, P. R. (1992). Extrinsic and intrinsic motivation to use computers in the workplace. Journal of applied social psychology, 22(14), 1111-1132. Dowling, G. R., Staelin, R. (1994). A model of perceived risk and intended risk-handling activity. Journal of consumer research, 21(1), 119-134. Featherman, M. S., Pavlou, P. A. (2003). Predicting e-services adoption: a perceived risk facets perspective. International journal of humancomputer studies, 59(4), 451-474. DOI: 10.17261/Pressacademia.2018.904 309 PressAcademia Procedia

Fishbein, M., Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention and behavior: an introduction to theory and research. Gefen, D., Straub, D. W. (2003). Managing user trust in B2C e-services. E-service Journal, 2(2), 7-24. Gillett, P. L. (1976). In-home shoppers. An overview. The Journal of Marketing, 81-88. Giovannini C. J., Ferreira J. B., Silva J. F., Ferreira D. B. (2015). The effects of trust transference, mobile attributes and enjoyment on mobile trust. BAR, Rio de Janeiro, 12 (1/5), 88-108. Han, J., Han, D. (2001). A framework for analyzing customer value of internet business. JITTA: Journal of Information Technology Theory and Application, 3(5), 25. Kang, H., Lee, M. J., Lee, J. K. (2012). Are you still with us? A study of the post-adoption determinants of sustained use of mobile-banking services. Journal of Organizational Computing and Electronic Commerce, 22(2), 132-159. Khalifa, M., Ning Shen, K. (2008). Explaining the adoption of transactional B2C mobile commerce. Journal of enterprise information management, 21(2), 110-124. Kim, C., Mirusmonov, M., Lee, I. (2010). An empirical examination of factors influencing the intention to use mobile payment. Computers in Human Behavior, 26(3), 310-322. Kim, D. J., Ferrin, D. L., Rao, H. R. (2008). A trust-based consumer decision-making model in electronic commerce: the role of trust, perceived risk, and their antecedents. Decision support systems, 44(2), 544-564. Kim, H. W., Chan, H. C., Gupta, S. (2007). Value-based adoption of mobile internet: an empirical investigation. Decision support systems, 43(1), 111-126. King, W. R., He, J. (2006). A meta-analysis of the technology acceptance model. Information & management, 43(6), 740-755. Kucukusta, D., Law, R., Besbes, A., Legohérel, P. (2015). Re-examining perceived usefulness and ease of use in online booking: the case of Hong Kong online users. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27(2), 185-198. Kurtuluş, K. (1998). Pazarlama Araştırmaları. İÜ İşletme Fakültesi Yayınları No 274, 6. Baskı İstanbul. Lee, M. K., Cheung, C. M., Chen, Z. (2005). Acceptance of Internet-based learning medium: the role of extrinsic and intrinsic motivation. Information & management, 42(8), 1095-1104. Lee, Y., Kozar, K. A., Larsen, K. R. (2003). The technology acceptance model: past, present, and future. Communications of the Association for information systems, 12(1), 50. Mitchell, V. W. (1992). Understanding consumers behaviour: can perceived risk theory help?. Management Decision, 30(3). Moore, G. C., Benbasat, I. (1991). Development of an instrument to measure the perceptions of adopting an information technology innovation. Information systems research, 2(3), 192-222. Novak, T. P., Hoffman, D. L., Duhachek, A. (2003). The influence of goal-directed and experiential activities on online flow experiences. Journal of consumer psychology, 13(1-2), 3-16. Oliver, R. L. (1981). Measurement and evaluation of satisfaction processes in retail settings. Journal of retailing. Pai, F. Y., Huang, K. I. (2011). Applying the technology acceptance model to the introduction of healthcare information systems. Technological Forecasting and Social Change, 78(4), 650-660. Ross, I. (1975). Perceived risk and consumer behavior: a critical review. ACR North American Advances. Shih, H. P. (2004). An empirical study on predicting user acceptance of e-shopping on the Web. Information & Management, 41(3), 351-368. Thakur, R., Srivastava, M. (2013). Customer usage intention of mobile commerce in India: an empirical study. Journal of Indian Business Research, 5(1), 52-72. Tsu Wei, T., Marthandan, G., Yee-Loong Chong, A., Ooi, K. B., Arumugam, S. (2009). What drives Malaysian m-commerce adoption? An empirical analysis. Industrial Management & Data Systems, 109(3), 370-388. Venkatesh, V., Davis, F. D. (2000). A theoretical extension of the technology acceptance model: four longitudinal field studies. Management science, 46(2), 186-204. Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: toward a unified view. MIS quarterly, 425-478. Westbrook, R. A., Oliver, R. L. (1991). The dimensionality of consumption emotion patterns and consumer satisfaction. Journal of consumer research, 18(1), 84-91. Wu, J. H., Wang, S. C. (2005). What drives mobile commerce? An empirical evaluation of the revised technology acceptance model. Information & management, 42(5), 719-729. DOI: 10.17261/Pressacademia.2018.904 310 PressAcademia Procedia