MNHRP 2015 Yılı Ekim Ayı TUB Çalışma Raporu MNHRP-EKİM-2015 YATIRIM İZLEME CETVELİ FAALİYET ADI BİRİM PROGRAM GERÇEKLEŞME Miktar Tutar (BİN TL.) Miktar Tutar (BİN TL.) Murat Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi 20,716.0 4,902.0 1-Ağaçlandırma faliyetleri 3,043.0 3,400.0 1,912.0 926.0 Bozuk Ormanların Ağaçlandırılması Hektar 960.0 2,196.0 785.0 370.5 Bozuk Ormanların Ağaçlandırılması Bakım İşleri Hektar 474.0 310.0 474.0 155.5 Meşe Rehabilitasyonu Hektar 960.0 605.0 650.0 400.0 Meşe Rehabilitasyonu Bakım İşleri Hektar 249.0 211.0 249.0 0.0 Bozuk Alanlarda Kapatma Hektar 400.0 78.0 0.0 0.0 2-Bozuk arazi,toprak ve flora yatırımları 6,120.0 4,846.0 4,684.0 1,111.6 Bozuk alanlarda erozyon kontrolü Hektar 2,880.0 4,071.0 3,024.0 1,027.4 Erozyon kontrolü bakım işleri Hektar 1,660.0 775.0 1,660.0 84.2 3-Mera/otlatma alanlarının rehabilitasyonu 0.0 1,323.0 0.0 16.5 Kapatma Hektar 400.0 105.0 400.0 16.5 Hayvan içme suyu göletleri Adet 0.0 979.0 0.0 0.0 Hayvan içme suyu sıvatları Adet 0.0 204.0 18.0 0.0 Ortak kullanıma açık basit hayvan barınakları Adet 0.0 35.0 18.0 0.0 4-Tarla içi ve işletme dışı yatırımlar + 0.0 8,800.0 0.0 1,858.5 Buğday ve arpa verimini iyileştirme Hektar 0.0 159.0 279.0 60.8 Hayvansal üretimi iyileştirme + 0.0 1,500.0 0.0 167.8 a-yem bitkisi üretiminin geliştirilmesi Ha 169.0 167.8 b-hayvan barınaklarının iyileştirilmesi Adet 48.0 0.0 Bitkisel üretimi iyileştirme + 0.0 966.0 0.0 565.5 Plastik örtü altı yetiştiriciliğinin geliştirilmesi Adet 0.0 0.0 29.0 332.6 Tarlada sebze üretiminin geliştirilmesi Ha 0.0 0.0 5.3 52.4 Kapama meyve bahçesi kurulumu Ha 0.0 0.0 50.3 180.5 Küçük sulamaların geliştirilmesi + 0.0 4,185.0 0.0 644.4 Tarla içi damla sulamanın geliştirilmesi Ha 52.0 144.9 Sulama havuzları yapımı Adet 48.0 499.5 Toprak kanalların rehabilitasyonu Adet 1.0 0.0 Enerji tasarrufu teknoloji tanıtımı ve yaygınlaştırma + 0.0 1,990.0 1,102.0 420.0 Su ısıtma amaçlı güneş enerjisi üniteleri 0.0 515.0 95.1 Bina izolasyonu 0.0 547.0 311.0 Kuzineli soba 0.0 40.0 13.9 5-Sözleşmeli fidan üretimi + 0.0 235.0 1.0 235.0 6-Ekipman ve malzeme alımı + 0.0 0.0 0.0 0.0 7-Taşıt kiralama giderleri + 0.0 247.0 7.0 113.5 8-Teknik yardım,eğitim,kurs,çalıştay + 0.0 2,100.0 4.0 640.9 MNHRP kapsamında 2015 EKİM Ayı sonu itibariyle yaklaşık 4.900.000TL kaynak kullanılmış olup, Yılın kalan kısmında fidan bedelleri, nakliye ve dikim ile ihata çalışmaları ile meşe rehabilitasyon çalışmalarına yaklaşık 1.000.000TL, Mera faaliyetleri gölgelik, sıvat tesislerine 300.000TL, Kuşhane köyünde devam eden kapalı sistem sulama uygulama projesine ara hakediş ödemesi 800.000TL, hayvan barınaklarının iyileştirilmesi çalışmalarına 700.000TL, Güneş enerjileri, bina izolasyonları ve kuzineli soba alımlarına 4.500.000TL ödeme yapılması öngörüldüğünde toplamda yaklaşık 12.500.000TL gerçekleşme beklenmektedir.
1. Alistan MH da 200 ha erozyon kontrolü ve toprak muhafaza sahası makinalı toprak işleme çalışmaları Muş Varto Alistan MH da Hakesever Köyünde 150 km buror teras, 1,5 km galvanizli kafes tel eşik çalışması tamamlanmıştır. İlbey Köyünde taş kordon yapımı gerçekleşmiştir. Foto: Alistan MH İlbey Köyü Taş kordon tesisi. Foto: Alistan MH Haksever Köyü Toprak Muhafaza ve Erozyon Kont. Tesisleri
2. Elazığ da Büyükçay, Kuşhane, Büyükdere ve Sipini Mikrohavzalarında 10 adet 250 m2, 5 adet 500 m2 seralarda üretim çalışmaları devam etmekte olup Ziraat Müh. Mihriban YARAY tarafından kontrolli yapılmaktadır. Muş ta 8 adet plastik örtülü yay çatılı sera tesis çalışmalarına başlanmıştır. Foto: Muş Karakütük MH Umurca Köyünde Tesis Edilen Sera Foto: Elazığ Sipini MH Karasalkım ve Keklikdere Köylerinde örtü altı yetiştiriciliği çalışmaları 3. Hayvan barınaklarının iyileştirilmesine yönelik olarak Muş ta 39 adet ahır çatı yapımı, Bingöl de 15 adet çatı ve diğer iyileştirme çalışmalarına başlanmıştır. Elazığ da 23 adet çatı ve ahır iyileştirme çalışmalarında nakdi katkılarını yatırmayan faydalanıcıların ahırlarına başlanamamıştır. 3 adet ahırın tesisine başlanabilmiştir.
Foto: Elazığ Ahırlarda iyileştirme çalışmaları Tarım dışı faaliyetlerden enerji tasarruflu teknolojilerin teşvik edilmesine amacıyla 1033 adet sıcak su için güneş panelleri, 977 hanede bina izolasyonu ve 360 adet kuzineli soba alımı tesis çalışmalarına başlanmıştır. Bingöl de tarla içi damla sulama tesis çalışmalarına devam edilmiştir. Foto: Bingöl GÇ MH Yenibaşlar Köyü damla sulama tesisi Foto: Muş Değirmendere MH Elmabulak Köyü
Foto: Bingöl Çapakçur MH Yelesen Köyüve Aşağıköy köylerinde bina dış cephe mantolama çalışmaları Foto: Muş Değirmendere MH Azıklı Köyü Güneş Enerjisi Panellerinin teslimi Mera yatırımları için gölgelik tesislerinin projelendirilmesi yapılmış olup Muş ta 8 adet, Bingöl de 6 adet ve Elazığ da 5 adet tesis gerçekleştirilecektir. Foto: Muş Karakütük MH Gölgelik tesisi
4. Çiftçi keşif ziyaretleri kapsamında Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesinin uygulandığı Çorum, Amasya ve Tokat İllerine 12-16.10.2015 tarihleri arasında çiftçi gezisi organizasyonu gerçekleştirilmiştir. Geziye üç ilden toplam 53 çiftçi ve proje çalışanlarından oluşacak 20 katılımcı olmak üzere toplam 83 kişi katılmıştır. 1. Gün: 13.10.2015 ASHRP nin uygulandığı Çorum İlinde, Oruçpınar Köyü nde karaçam, badem ve mahlep türleriyle yapılan 1100 ha ağaçlandırma sahası ziyaret edilerek uygulamada görevli teknik elemanlardan bilgi alınmıştır. Sahanın işletme şefi tarafından saha hakkında bilgi verilerek köylülerin istekliliği, korumanın ve sahiplenmenin saha da başarıyı arttırdığı ve dikilen badem ve mahlep türlerinin gelir getirici tür olarak ilerleyen yıllarda köylüye gelir sağlayacağı bilgisi verilmiştir. Geziye katılan çiftçilerin ve köy muhtarlarının MNHRP kapsamında çalışılan sahalarda korumada bazı sorunlar yaşadıklarına dair sorunları dile getirmeleri ve çözüm önerilerini iletmeleriyle saha ziyareti sonlandırılmıştır. Çorum İlinde, Oruçpınar Köyünde Orköy kredileriyle verilen su ısıtma amaçlı güneş enerjisi üniteleri, süt sığırcılığı desteği verilen aileler ziyaret edilmiştir. MNHRP kapsamında canlı hayvan desteği verilemediği, Orköy Kredileri ile canlı hayvan desteklerinin, arcılık desteklerinin verilebildiği bilgisi çiftçilere aktarılmıştır.
Aşdavul Beldesinde katı hayvansal atık depolama alanı ziyaret edilmiştir. Bu tesislerden köy genelinde birçok ahırda tesis edilerek gübrelerin toplu depolama alanında biriktirilerek fermente edildiği daha sonra bu gübrenin projeden faydalanan çiftçilerin tarlalarına döküldüğü ve tarımsal verimliliğin arttırılmasına büyük katkı sağladığı belirtilmiştir. Aşdavul Belde Tarımsal Kalkınma Kooperatifi başkanı tarafından gübre depolama yatırımlarının belde kooperatifi tarafından tüm işletme giderlerinin üstlenildiği anlatılmıştır. Geziye katılan çiftçiler arasında en etkili yatırımlardan birisi olarak değerlendirilmiştir.
Aşdavul Beldesinde ASHRP kapsamında tamamen hibe olarak kooperatife alınan gübre sıyırma, nakliye, dağıtım ve parçalama alet ve ekipmanları çiftçilere gösterilerek kullanımları ile ilgili bilgi verilmiştir. ASHRP kapsamında asma fidanları desteği verilerek telli terbiye sistemi çiftçi tarafından yapılan bir bağda ve meyve fidanları proje katkısıyla verilen bir elma bahçesinde ve kiraz bahçesinde incelemelerde bulunulmuştur. Tarım İl Müdürlüğü Teknik elemanları tarafından meyve bahçeleri ve bağlarda tercih edilen kültürel çeşitler, bakım ve idaresi konusunda çiftçilere detaylı bilgi verilmiştir. MNHRP den yapılan meyve fidanı destekleriyle ve demonstrasyon amaçlı kapama meyve bahçesi tesisleriyle söz konusu yatırımların benzerlik gösterdiği ve çiftçilerin projeye güvenlerinin arttığı izlenmiştir.
GTHİM Teknik elemanlarının meyvecilik yatırımlarında küçük parsellerde başarı sağlanamadığını bunun için 6 da ve üzerinde parsellerde çalışılması gerektiğini belirtmişlerdir. ASHRP meyvecilik yatırımlarından sonra bu yatırımların örnek teşkil ederek yörede meyveciliğin yaygınlaştığı görülmüştür. 2. Gün (14.10.2015) Gezi Heyeti tarafından Amasya Orman Bölge Müdürlüğü ziyaret edilerek, Amasya Orman Bölge Müdüründen Amasya da gerçekleştirilen ASHRP faaliyetleri hakkında bilgi alınmıştır. Bölge Müdürü; Heyette yer alan çiftçilere hitaben, projelerine sahip çıkmaları ve yapılacak faaliyetlere inanarak katılım sağlamalarını belirtmiştir. Amasya İlinde ASHRP kapsamında Salhan-1 Havzasında Türkoğlu Köyünde yapılan toprak muhafaza amaçlı ağaçlandırma çalışmalarının yapıldığı saha ziyaret edilmiştir. Saha ziyaretinde Türkoğlu Köyü Muhtarı, aynı zamanda kooperatif başkanı tarafından sahanın geçmişi ve yapılan çalışmalar hakkında bilgi verildi.
Kooperatif başkanı konuşmasında; Ağaçlandırma yapılan sahaların meradan tahsis edildiğini, 82 kooperatif üyesinin olduğunu ve ormancılık faaliyetleriyle geçimlerini sağladıklarını, ağaçlandırma ve bakım çalışmalarıyla köye önemli oranda girdi sağlandığını ve sahaların gönüllü olarak korunduğunu, hayvancılıktan gelir elde edilemediği için köylülerin hayvanlarını yavaş yavaş sattığını ve ormancılık faaliyetlerinden gelir elde ettiklerini, sahaya dikilen ahlatlara armut aşılandığını ve köylünün meyve ihtiyacını karşıladığını, mahleplere kiraz aşılandığını ve ihtiyacı karşıladığını belirtmiştir. Çiftçilerin yörelerinde yapılan ormancılık çalışmalarıyla aynı şekilde faydalı faaliyetler yapılabileceğini ve projeye sahip çıkmaları ve inanmaları gerektiğini vurgulamıştır. Çiftçiler geziden ve saha izlenimlerinden çok etkilendiklerini ve büyük oranda memnuniyetlerini bildirmişlerdir.
Proje kapsamında demonstrasyon amaçlı tesis edilen kiraz kapama meyve bahçesi ziyaret edilerek faaliyetler hakkında GTHİM Teknik elemanlarından bilgi alınmıştır. Tesis edilen meyve bahçesinin 5 da büyüklüğünde olduğu ve 5 yaşında meyve ağaçlarından toplam 18 ton kiraz hasat edildiği ve çiftçinin yaklaşık 54 Bin TL gelir elde ettiği belirtilmiştir. Sahanın sulamasının proje kapsamında hibe edilen sulama tankerleriyle yapıldığı, damla sulama sisteminin çiftçi katkısıyla tesis edildiği vurgulanmıştır. 3. Gün (15.10.2015) Amasya Büyükkızılca Köyü nde Seralar ziyaret edilmiştir. Proje ile tesis edilen seralardan sonra yörede kendiliğinden seracılığın geliştiği, daha önce küçük parselleri bulunan köylülerin açık tarımda gelir elde edemedikleri, seracılık ile küçük parsellerde 500-1000 m2 büyüklüğünde seralardan önemli ölçüde tarımsal gelir elde ettikleri belirtilmiştir. Köy içinde sera tesislerinden sonra hal oluştuğu, soğuk hava depoları ile ürünlerin pazara toplu olarak sunulduğu belirtilmiştir. Tokat İlindeki, Kazova Dimes 1000 başlı Hoistein kültür ırkı süt sığırcılığı tesisine gidildi. Süt sığırcılığının genel hatları ile bakım-besleme konuları ve süt sığırcılığında karşılaşılan sıkıntılar ile ilgili detaylı bilgi alındı. Çiftlik yarı-açık besleme şeklinde olduğu için sığırların olduğu bölüm, süt sağım ünitesinin olduğu bölüm, kuruda olanların (doğumuna 1 ya da 2 ay kalanların) olduğu bölüm ve yeni doğan üniteleri tek tek gezildi. 1000 başlı sağmal ineklerden günlük ortalama 20-22 ton süt verimi elde ettikleri ifade ettiler. Çiftliğin Genel Müdürü bu aşamaya 11 yıl içinde geldiklerini sayı olarak artık 1000 baş ineği geçmediklerini 2 en fazla 3.cü buzağılama dönemini atlatan ve laktasyon periyodunda süt veriminde azalma görülen inekleri elden çıkardıklarını ifade etti.
Amasya daki elma bahçeleri gezilerek faydalanıcılara elma bahçeleri hakkında bilgi verildi. Aynı zamanda elma bahçeleri gezilirken karşılaşmış olduğumuz hünnap bitkisinin de tanıtımı yapıldı. Hünnap bitkisinin asıl yerinin Çin olduğu ve genelde çöl bitkisi olduğu anlatıldı. 2 yaşında olan hünnap bahçesinin gezilmesinde 5*4 Aralıklarla dikilmiş olduğu, 10 ton verim alındığı, pazara sunulduğu zaman ortalama 6.5TL-7.5TL arası satış yapıldığı ve Eylül-Ekim aylarında da hasat edildiği faydalanıcılara anlatıldı. Elma bahçelerinde ise; çeşide göre değişiklik göstererek 15-18 yaşları arasında tam verim verdiği, yarı bodurlarda 3-4 yılda bir verim alındığı genellikle çeşit olarak fuji ve gala çeşitlerinin yöreye uygun olduğu anlatıldı. Hasat öncesi ot biçimi yapıldığı yüksek yerlerde renklerin daha belirgin olduğu, meyve bahçelerinin genelde yamaç ve güney cepheye bakan yerlerde olmasının tercih edileceği faydalanıcılara aktarıldı. Tokat Çamlıbel Bedirkale Havzasında tarımsal ekipman desteği alan Bedirkale Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Makine Parkı ziyaret edilmiştir. Ekim Mibzeri, patates ekme ve söküm makinesi, yonca ekme ve balya makinesi hakkında bilgi verilmiştir. Makinelerin çiftçiler tarafından kullanılarak bakım ve arızalarının faydalanıcılar tarafından yapıldığı ve kooperatifleşmenin önemi anlatılmıştır. Taş toplama makinesi ve süt toplama tankı gibi diğer buna benzer tarımsal ekipmanların MNHRP bütçesinden alınıp alınamayacağının irdelenmesi gerekliliği tartışılmıştır.
Çiftçi keşif ziyaretleri kapsamında ziyaret edilen illerin kent dokusu, çevre ve yaşam standartlarının anlaşılabilmesi, önemli tarihi ve kültürel mekanlarının da deneyim kazandıracağı anlayışıyla kentlerin söz konusu mekanlarında kısa zamanlı gezilerde programda yer almıştır.
ÇİFTÇİ EĞİTİM GEZİSİ DEĞERLENDİRMELER: A) ANKET: Geziye katılan, MNHRP Lediz, Karakütük, Büyükdere, Sipini, Çapakçur, Göynükçayı, Vahkin-Çanakçı, Değirmendere ve Alistan Mikrohavzaları içerisinde yer alıp demonstrasyon programına katılan çiftçilere programla ilgili görüş ve düşünceleri sorularak aşağıdaki anket çalışması yapılmıştır. - Mehmet BULĞAK (Çapakçur MH- Yelesen Köyü); Bize gösterdiğiniz ilgi ve bilgiler için teşekkür ederiz. Gezi dolayısıyla gösterdiğiniz görseller ve müzeler için teşekkür ederiz. Gördüğümüz illerin ve sahaların tümünü beğendik. Memnun kaldık. Bütün orman ve tarım personellerine teşekkür ediyoruz. Tekrar bu tür gezilere katılmak isteriz. Ballıca Mağarasından çok etkilendik. - M. Emin GÜVEN Çorumdaki tarımsal yatırımları çok beğendik. Süt inekçiliği tesisini beğendik. Keşke imkan olsa büyük firmalar bizim bölgemizde de bu tür yatırımlar yapsa. Köy kooperatiflerine verilen makineler çok faydalı. Bizde köylerimize makine desteği istiyoruz. Seyahatimizde konakladığımız tüm oteller ve organizasyon mükemmeldi. - Çiftçi Gezi programı çok iyi geçti. Bu tür gezilerin tekrarını istiyoruz. Gezdiğimiz iller arasında en çok şehzadeler şehri Amasya yı beğendik. Ballıca mağarasının ihtişamı bizi büyüledi. Bu tür tarımsal faaliyetleri İllerimizde yapmak istiyoruz. Bu tür faaliyetlerin gelirlerinden köylülerin ortak yararlanması çok iyi olur. Bu tür gezilere tekrar katılmak isteriz. Eğer okulların tatil olduğu aylara denk gelirse daha rahat gelebiliriz. İdareciler bizimle çok ilgilendiler hepsine minnettarız. - Mehmet Can KARA (Vahkin-Çanakçı MH Dilektaşı Köyü) Özellikle Bölge Müdürlüğümüz olarak yapmış olduğunuz bu tür gezi organizasyonlarından dolayı minnettarız. Gerçekten ziyaret ettiğimiz illerde gerek tarımsal olarak gerekse ağaçlandırma faaliyetleri açısından çok bilgi alışverişinde bulunduk. Ayrıyeten tarihi eskiye dayalı kentler hakkında çok bilgi aldık. Amasya tarihi kent dokusu ve Ballıca Mağarası çok etkileyiciydi. Tekrar organizasyonlara seve seve katılırım. Ege ve Akdeniz Bölgelerini özellikle gezmek görmek isterim. - Ömer KAYANÇİÇEK (Göynükçayı MH) Allahım Devletimize Milletimize zeval vermesin. Herşeyin mükemmel olduğunu söyleyebiliriz. Otel resepsiyonlarında oda dağılımlarına dikkat edilirse her şey daha iyi olabilir. Tabi ki gezinin eşlerle birlikte olması çok iyi düşünülmüş. Seralar ve süt sığırcılığı alanlarından çok etkilendim. Çok mükemmel bir doğa harikasına sahip olan mağarayı gördük. Ve çok dersler çıkarttık. Kooperatif alanında yapılan çalışmaların özellikle gübre atık depolama çalışmalarının başarılı olduğuna şahitlik ettik. Burada emeği geçen ve organizasyonu düzenleyenleri tebrik eder, bu tür gezilerin devam ettirilmesini dilerim. - Mehmet Ali ve Çiğdem ŞEN (Büyükçay MH); Bu organizasyonu düzenleyen devletimize, Elazığ Orman Bölge Müdürlüğümüze Şahin Bey e Mihriban Hanım a teşekkür ederiz. Hepinizden Allah razı olsun. Bizim gördüğümüz Amasyadaki seralar, Tokatta ki çiftlik çok hoşumuza gitti. Diğer gördüğümüz ise birlik beraberlik içinde yapılan çalışmalar bizi çok mutlu etti. İnşallah bizlerde onlar gibi birlik olabiliriz. Amasya tarihi kentini beğenerek gezdik. Araç ve ekipmanları birlik içinde kullanmaları bizi çok etkiledi. Bizde de böyle olmasını temenni ederim. Çorum Amasya ve Tokat çok hoşumuza gitti. Türkiye nin her şehri güzeldir. Tekrar katılma isterim. Ege Bölgesine gezi düzenlenmesini isteriz. - Bingöl Genç Vahkin-Çanakçı MH Yağızca Köy Muhtarı; Organizeen gezi programında ülkemizde yapılan orman projelerinin gayet verimli olduğuna tanıklık ettik. Gerek gittiğimiz illerde gösterilen ilgi gösterilen alaka Ülkemizin sevdasını bizlere moral ve heyecan vermiştir. Yapılan işlerin yararlılığı vatan açısından çok faydalı olduğu inancındayım. Vahkin havzasının çalışmalarının bir taraftan başladığını ve devam edeceğini bilmek beni fazlasıyla heyecanlandırıyor. Bu gezi gözümüzü açmıştır. Gezdiğimiz yerlerde çiftçilerin tüketici olmaktan üretici olmaya geçtiğini gözledim. Gelirini topraktan kazanabildiğine şahit oldum. Bölgemizin de bu tür çalışmalarla birlik beraberlik içerisinde kalkınabileceğine dair moral buldum. Herkese teşekkür ederim. Tekrar düzenlenirse bu tür gezilere seve seve katılırım.
Taşra Uygulama Birimi tarafından 2015 Yılı Ekim Ayına ait çalışmaları kapsayan aylık rapor tarafımızdan düzenlenmiştir. 05.11.2015 Halim ÖZDEMİR Oğuz Kağan NARİÇİ Şahin İNCEDEMİROĞLU MNHRP Proje Saha Yön. Orman Mühendisi MNHRP Proje. Yön.Yrd.