CYBH IN KLİNİK ÖNEMİ
1)
Gonore = Gonokoksik Üretrit Neisseria gonorea, gr(-) diplokok Enfekte biriyle temastan sonraki 3-10 gün içinde üretrit tablosu gelişir, ancak bu süre 12 saat ile 3 aya kadar değişebilir
Gonore = Gonokoksik Üretrit Erkeklerde tek bir cinsel ilişki ile bulaştırma olasılığı %50-60 iken, kadınlardan bulaşma riski %35 dir. Oran cinsel ilişki sayısıyla artar. Rektal yol bulaşma açısından oral yoldan daha risklidir. NGU ile mikst olabilir
Gonore = Gonokoksik Üretrit KLİNİK Klinik olarak bol pürülan akıntı (SARI-YEŞİL) ve dizüri Meatal ödem ve kızarıklık da iştirak edebilir. Üretral hassasiyet Tedavi edilmezse 3. ayın sonunda asemptomatik hale gelir
Gonore = Gonokoksik Üretrit Komplikasyon olarak : - Periüretrit - Üretra darlığı - Epididimit İnfertilite - Artrit - Endokardit - Hepatit - Menenjit Gonore
Gonore = Gonokoksik Üretrit Kadınlarda tedavi edilmeyen serviks enfeksiyonları endometrit ve salpenjite yol açarak pelvik enflamatuar hastalığa neden olur. Perinatal geçiş: Genitoüriner mukozaya maruz kalma sonucu neonatal göz enfeksiyonları ve pnömoni oluşabilir..
Gonore = Gonokoksik Üretrit Tanı Üretral akıntı: Yüksek büyütmeli alan (x1000) başına >5 lökosit İdrar:Yüksek büyütmeli (x400) alan başına >10 lökosit +lök. Esteraz pozitiflik Yayma preperatın gram boyama tetkiki ile konabilir Tipik intrasellüler diplokokların görülmesi durumunda, kültür yapmaya bile gerek kalmaz Kültür kesin tanı koydurur (Thayer Martin veya NewYork City besi yerleri). Kültür özellikle farengial ve rektal hastalığı olanlarda gereklidir Kültür belirli durumlarda kullanılır. Klinik tanı açık değilse Tedaviye rağmen sonuç elde edilemiyorsa Direkt immünofluoresan tetkiki, koagulasyon testi, Enzim Immünoassay yapılabilir. LCR, DNA amplifikasyon testi
Gonore = Gonokoksik Üretrit Hastadan en iyi örnek son işemesinden 1 ve tercihen 4 saat sonra akıntı henüz idrarla atılmamışken alınır. Ca alginatlı bir çubuk üretradan sokularak nazikçe çevrilir. Alınan materyal lama sürülerek Gram boyama ve hemen kültür ortamına ekilir
Gonore = Gonokoksik Üretrit AYIRICI TANI Nongonokoksik üretritlerle benzer semptomlar gösterir. Hem gonokosik hemde nongonokoksik mo lar birlikte enfeksiyon yapabilirler
Gonore = Gonokoksik Üretrit TEDAVİ Hastanın cinsel partnerininde değerlendirilip tedavi edilmesi gerekir. Tedavi başladıktan 12 saat sonra akıntı kaybolur As first-choice treatment cefixime, 400 mg orally as a single dose or ceftriaxone, 1g intramuscularly as a single dose Alternative regimens ciprofloxacin, 500 mg orally as single dose ofloxacin, 400 mg orally as single dose levofloxacin, 250 mg orally as as single dose.
Gonore = Gonokoksik Üretrit NONGONOKOSİK ÜRETRİTLERLE BİRLİKTELİĞİ NEDENİYLE (%30) TEDAVİYE Doksosiklin 100mg 2x1 7 gün eklenir
NON-GONOKOKSİK ÜRETRİTLER Chlamidya Trachomatis % 25-60 Üreoplasma Urealyticum %20-50 Mycoplasma Hominis %15-25 Trichomanas Vaginalis %3 Genç erkeklerdeki epididimitin en sık etkeni C. Trachomatis. Çoğunluğu asemptomatik. Uretrit olgularının yaklaşık %50'den çoğunu oluşturur. NGÜ gelişmesi için uygun inkübasyon periyodu 1-6 haftadır Sosyo-ekonomik düzeyi iyi olan erkekler arasında sıkça rastlanır.
NGÜ KLİNİK Üretral akıntı beyazımsı ve berraktır Genellikle uretral akıntı azdır Meatal kabuklanma veya iç çamaşırda iz bırakan akıntı, sabah ilk idrardan önceye sınırlı kalır Bazan akıntı olmaksızın yalnız uretral kaşıntıdan ve dizüriden yakınmalar vardır Semptomlar gonoreden daha hafif.
NGÜ Servikal klamidya enfeksiyonu bulunan kadınla ilişkide bulunanlarda asemptomatik enfeksiyon olasılığı yüksektir Tedavi edilmese bile yakınmalar, hastaların yaklaşık yarısında 1-3 ay içinde geriler ve kaybolur. Bu yüzden asemptomatik hastaların kaçta kaçının enfeksiyon etkenini taşıdığı ve potansiyel enfeksiyon kaynağı olduğu tartışma konusudur.
NGÜ TANI ÜRETRAL SÜRÜNTÜNÜN İNCELENMESİ GEREKİR. Gram boyamada 5 ten fazla lökosit tanı koydurur. Diplokok görülmüyorsa %98 NGÜ tir. İlk idrarda pozitif lökosit esteraz testi veya saha başına 10 dan fazla lökosit görülmesi üretrit için anlamlıdır. C. Trachomatis i belirlemede ELİSA ve immunfloresans tetkiklerin sensitivitesi %70 tir. Fakat oldukça pahalı yöntemlerdir.
NGÜ KOMPLİKASYON REİTER S Sendromu (üretrit, konjuktivit, artrit,ve mukokütanöz lezyonlar) A. Epididimit. 35 yaş altında seksüel aktif kişilerde oluşan epididimitlerin çoğundan sorumludur. Prostatit Konjuktivit Üretral darlık İnfertilite
NGÜ TEDAVİ As first choice of treatment: azithromycin, 1 g orally as single dose doxycycline, 100 mg orally twice daily for 7 days As second choice of treatment: erythromycin base, 500 mg orally four times daily for 14 days erythromycin ethylsuccinate, 800 mg orally four times daily for 7 days ofloxacin, 300 mg orally twice daily for 7 days levofloxacin, 500 mg orally once daily for 7 days
Sifiliz Etken Tripanoma pallidum (spiroket) İnk. Süresi: 10-90 gün Tüm enfeksiyon hastalıkları içinde en derin ve en karanlık konudur. Deri ve iç organların tümünü tutabilen uzun seyirli, enfeksiyöz bir hastalıktır. Sifiliz
Primer sifiliz(şankr): Tek, ağrısız, sert,oval İnokulasyondan 3 hafta sonra görülür ve 4-6 hafta devam eder Bilateral, hassas olmayan inguinal/regional LAP Lezyon ve LAP ın ağrısız olması, tedavisiz iyileşebilmesi nden dolayı primer sifiliz sıklıkla gözden kaçar. Sifilizin 2. devri başlar
Sekonder Sifiliz: 4-10 hafta sonra Döküntü, mükokutanöz lezyonlar, LAP
Tersiyer Sfiliz: Tedavi edilmeyen hastaların 1/3 ünde gelişir. Sistemik bir hastalıktır. cardiovascular, skeletal, central nervous systems, skin sekelleri Aortitis, meningitis, uveitis, optic neuritis, general paresis, tabes dorsalis,
Tanı ve Tedavi Karanlık alan mikroskopisi İmmünoflouresan mikroskopi Serolojik testler: Nonspesifik VDRL RPR Spesifik FTA-ABS TP-PA HATTS MHA-TP ELIZA Tarama testi olarak VDRL, RPR, TP-PA Doğrulama testi olarak FTA-ABS Tedavi takibi VDRL ile
Tanı ve Tedavi 2 Benzatin penisilin 2,4milyon ünit IM tek doz Penisilin alerjisi varsa: Doksisiklin 2x100 mg/gün 2 hafta Geç latent sifiliz, süresi bilinmeyen latent sfiliz, tersyer sfiliz Benzatin penisilin 2,4milyon ünit IM haftada bir kez, 3 hafta Doksisiklin 4 hafta Takipte: 6, 12. aylarda testler tekrarlanır, erken sifilisde testler 1 yıl içinde negatif (-) olur. Herhangi bir hastada 4 katlık bir titre artışı tedavinin tekrarlanmasını gerektirir.
Sifiliz ŞANKR
Herpes Genitalis Herpes Simpleks tip I, II(%80) Tekrarlayan ve kür sağlanamayan hastalık. Genellikle sessizdir Bulaşmada asemptomatik veya subklinik yayılımı majör faktördür.(%75) HSV2 antibody pozitif bayanların %80 inde enfeksiyon öyküsü yoktur. İnkübasyon süresi 1-26 gündür. Ortalama 4 gündür. Herpes Genitalis
Eritamatöz taban üzerinde multipl veziküller Hastalık virüs saçan lezyon ile direkt temas (kontakt) yoluyla bulaşır. Klinik görünüm sınırlı ödemden ağrılı ülserasyona kadar değişebilir. Primer enfeksiyondan sonra yılda ortalama 4-5 kez semptomatik rekürrens ve her defasında azalan klinik ve period gözlenir. Primer Genital Herpes, genital ülserin en sık nedeni Cinsel yolla bulaşan hastalıkların %20-50 sini oluşturur.
Primer Enfeksiyon: Genital, anal ağrılı ülserler ve bilateral ağrılı inguinal LAP Tekrarlayan epizodlarda sıklıkla daha az klinik semptom vardır (only ulceration of the genital or anal area). Komplikasyonları: pneumonitis, disseminated infection, hepatitis, Meningitis encephalitis
Herpes Genitalis Primer Lezyonlar daha büyük 5,6 günde lezyon belirir Sekonder Lezyonlar daha küçük 1-2 günde lezyon belirir LAP tabloya iştirak edebilir 18-21 günde iyileşir Ağrı, halsizlik, başağrısı, eklem ağrılarını takiben lezyonlar 9-10 günde iyileşir Yanma ve kaşıntı sonrası eritem, vezikül, püstül, ülser gelişir. Herpes Genitalis
Herpes Genitalis
Tanı Klinik görünüm (tek başına yetersiz) Viral kültür %70 (+) (altın standart) Primer enfeksiyon Lezyon varlığı nda tanı şansı artar. Tzanck smear testi %75 (+) (Hızlı ancak çok duyarlı ve spesifik değil) Seroloji (Kullanımı sınırlı) Eliza ile HSV antijen tayini (Yalancı pozitiflik %2) Direk floresan antikor tekniği ile HSV Ig M ve IgG tayini
Kesin tedavi yoktur. Tedavi Rekürrenslerle seyreder Tedavi; semptomları azaltır ve bulaşmayı önler. Topikal tedavi efektif değildir. Rekürrenslerde episodik veya supressif yaklaşım uygulanabilir. Epizodik tedavi uygulanacaksa ilaç prodrom sırasında veya lezyonların başlangıcından 1 gün içinde başlatılmalıdır. Günlük supressif tedavi rekürrenslerin %80 ini önler.
Recommended Oral Treatment for Genital HSV Infection Agent First Clinical Episode Episodic Therapy Suppressive Therapy Acyclovir 400 mg tid for 7-10 days 400 mg tid for 5 days 400 mg bid or 200 mg five times a day for 7-10 days or 200 mg five times a day for 5 days or 800 mg bid for 5 days Famciclovir 250 mg bid for 7-10 days 125 mg bid for 5 days 250 mg bid Valacyclovir 1 g bid for 7-10 days 500 mg bid for 3-5 days 500 mg/day or or 1 g/day for 5 days 1 g/day MMWR Morbid Mortal Weekly Rep 2002;51(RR-6):14
Anogenital HPV Enfeksiyonları Verruca Anogenitalis (kondiloma aküminata) Etken papova virus grubundan olup DNA viruslerindendir İnkübasyon süresi 4 hafta-6ay, Bazen yıllar sonra 90 farklı HPV genotipi tanımlanmış HPV 6 ve 11 ensık görülen tipler HPV 16,18,31,33 ve 35 servikal ve kutanöz kanserler için riskli HPV Enfeksiyonu
HPV Kendiliğinden iyileşebilir (%17) Ciltden cilde temasla bulaşır. Tek bir cinsel temasla bulaşma riski %50 dir. Çoğu subklinik ve asemptomatiktir. Kolejdeki kız öğrencilerde yapılan taramada %60 ın üzerinde lezyon saptanmıştır. (Ho et al, 1998 )
İnokulasyon mikrotravmanın olduğu tarafta olur. Cervix, vagina, urethra, anus,ve conjunctiva, ağız, ve nasal pasaj gibi mukoz membranlarda lezyon olabilir.
HPV KANSER tip 6 ve 11 de kansere dönüşüm riski az Tip 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, and 51 de kadınlarda cervical displazi ve noplasm; erkeklerde squamöz intraepitelyal neoplazi. Cervikal kanserlerin %99 u ve anal kanserlerin %84 ü HPV ile ilişkilidir (tip 16,18) Sigara erkek ve kadında bu riskleri arttırıyor. (Kulasingam et al, 2002 ).
HPV Pembemsi papül olarak başlar, geliştikce büyüyerek karnıbahar manzarasını alır Verrukalar saplı bir papillom olup, yumuşaktır ve üzerleri verriközdür Subklinik ve latent enfeksiyon virolojik prevalansı %30-50 Klinik lezyonlar : Klasik siğil Yassı siğil Keratotik papül Dev kondilom
Tanı Klinik görünüm Acetowhite test : %3-5 lik asetik asitle silinerek beyazlaşan yerlerden biyopsiler DNA hibridizasyon yöntemleri ile özgül HPV tiplerinin saptanması
Tedavi Klasik siğiller kendiliğinden iyileşebilir (telkin) Etkin tedavi: Ablatif Medikal (keratolitik, immünoterapi) Keratolitik tedavi Kantaridin %0.7 Salisilik asit %40 Biklor veya Triklor Asetik %50-80 Kriyoterapi Elektrokoter Lazer Cerrahi exsizyon Podoflox % 0,5 5-Fluorourasil (Verrutol) İmmunoterapi: Levamizol DNCB İnterferon Imiquomid %5 krem (Aldara)
Podofilox (Condilox, Podofilox) 3 gün süre ile 12 saatte bir kez + 4 gün ara verilir 4 tedavi siklüsü tekrarlanır. Günlük solusyon dozu < 0.5 ml/gün Total verrü alanı < 10 cm2 Imiquimod cream Haftada 3 kez yatarken en az 16 hafta Uygulamadan 6-10 saat sonra alan yıkanmalıdır Vaginal lezyonlarda kullanılmaz
Lenfogranüloma Venorum Chlamydia trachomatis, L1, L2, L3 serotipleri Tropikal ve subtropikal bölgelerde İnkübasyon periyodu 3-30 gün Erkeklerde %20-50 fazla oranda görülme Papül, vezikül, püstül ve ülser 1-2 hafta sonra ağrılı inguinal LAP Ateş, halsizlik, baş ağrısı, artalji gibi sistemik belirtiler Anal bölgelerin tutulduğunda fistül, abse ve struktür Lenfogranüloma Venorum
Lenfogranuloma Venorum
Tanı Hücre kültürü Sitoloji Seroloji Frei testi Antijen, antikor tayini DFA EIA Hibridizasyon PCR LCR TMA
Tedavi Tetrasiklin 500mg 4x1, 21 gün Doksisiklin 100mg 2x1, 21 gün
Granüloma İngiunale (Donovanosis) Calymmatobacterium granülomatosis, gr(-) Tropikal ve subtropikal bölgelerde sporadik İnkübasyon 14-50 gün Papül, nodül, ağrısız progresif keskin kenarlı ülserler LAP yok Granüloma İnguinale : İrregüler, keskin kenarlı, ülseratif lezyon
Granüloma İnguinale
Tanı ve Tedavi Biyopsilerde donovan cisimciklerinin görülmesi. ( Wright ve Giemsa boyaları ile) Tetrasiklin 500mg 4x1 Bir hafta Doksisiklin 100mg 2x1 Bir hafta Trimetoprim 160mg sulfametaksazol 800mg 2x1 21 gün Gentamisin, eritromisin,kinolonlar da etkili
Ulcus Molle (Şankroid) Etken: Haemophilus ducreyi, gr(-) Enk. süresi: 1-21 gün Erkeklerde 3 kat daha fazla Tropikal bölgelerde, yaşam standartının düşük olduğu bölgelerde sık. ağrılı, kenarları dekole, kolaylıkla kanayabilen ülserler Unilateral LAP Tipik hassas iltihaplı rüptüre olur. Sifilizle birlikte miks Şankr olabilir Ulcus Molle
Tanı ve Tedavi Ülserden etkenin izolasyonu Kültür PCR Azitromisin 1gr tek doz Seftriakson 250mg tek doz Siprofloksasin 500 2x1, 3 gün Eritromisin 500mg 4x1, 7 gün Trimetoprim 160mg, Sulfametaksazol 800mg 2x1 7 gün Amoksilin+Klavulinik asit 500-125mg 3x1, 7 gün
Molluskum Kontagiosum Poks virus (DNA virusu) Deride küçük, sert,2-5mm çapında yaygın inci beyazı papüller Enkübasyon süresi : 2-3 ay Kontakt veya inokulasyonla yayılır Vücut teması, giysiler, havlularla bulaşabilir Molluskum Kontagiosum
Molluskum Kontagiosum
Molloskum Kontagiosum
Tanı ve Tedavi Makroskopik Biyopsi ve elektron mikroskopu ile inkluzyon cisimcikleri görülebilir Küretaj Elektrokoter Krioterapi Topikal retinoik asit (%20 lik) Yaygın lezyonlarda griseofulvin
CTBH AİDS İlk vaka : 1981 Tüm dünyada >40 milyon HIV ile enfekte, ~14 milyon ölüm (Piot, 1998) ABD : 650,000-900,000 HIV ile enfekte insan İngiltere : 30,000 HIV(+) Bulaşma : Cinsel temas, kontamine kan ve kan ürünleri, perinatal dönemde enfekte anneden bebeğe geçiş.
AİDS Türkiye; İlk vaka : 1985 1985-1997 : 753 seropozitif ( 254 AİDS) Risk gruplarına göre; * Homoseksüel- biseksüel : 68 * Uyuşturucu madde bağımlısı : 84 * Hemofili : 14 * Transfüzyon sonrası : 34 * Heteroseksüel : 333 * In utero : 7 * Bilinmeyen : 213 Agacfidan A., ve ark., 1999
AKUT Ateş, halsizlik, Kas ağrıları, Lenfadenopati Farenjit Döküntü AİDS Klinik tablo KRONİK Erken dönemde semptomsuz; yaygın LAP (inguinal bölge dışı) İleri evrede; Ateş, gece terlemesi, ishal, kilo kaybı Minör fırsatçı enfeksiyonlar
AİDS Fırsatçı Enfeksiyonlar... * Akciğer komplikasyonları (P. Carinii pnömonisi, sitomegalovirüs, bakteriyal enfeksiyonlar) * Gastrointestinal komplikasyonlar; (ishal, emilim bozukluğu, hepatit, kolestaz, perianal ülserler, neoplaziler..) * Nörolojik komplikasyonlar (santral ve periferik sinir sistemi)
AİDS&HIV Enfeksiyonu- Üroloji Üriner sistem enfeksiyonları; Sistit, Prostatit, Epididimit, Uretrit, Genital ülserler Malinite; Kaposi s sarkoma, Nonhodgkin lenfoma, testis tümörleri (germ hücreli tm), Bowen hastalığı (karsinoma in situ) İşeme bozuklukları idrar retansiyonu, detrusor hiper-refleksia, mesane çıkım obstrüksiyonu Urolitiyazis İndinavir taşları Erektil ve ejakulatuar boz.