HAVVA DUDU ALBAYRAK VE DİĞERLERİ/TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru No: 24470/09) Strazburg 21 Haziran 2011



Benzer belgeler
EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ MEHMET ÖZEL ve diğerleri - TÜRKİYE DAVASI (Başvuru no: 50913/99) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRASBOURG.

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ ÜÇÜNCÜ DAİRE ŞENOL ULUSLARARASI NAKLİYAT, İHRACAT VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:75834/01)

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ. MEHMET MÜBAREK KÜÇÜK - TÜRKİYE DAVASI (Başvuru no:7035/02) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRASBOURG.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. ZEYTİNLİ/TÜRKİYE (Başvuru no /04) KARAR STRAZBURG. 26 Ocak 2010

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE ERHUN -TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru numaraları: 4818/03 ve 53842/07) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG

CONSEIL DE L EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE ADNAN ÖZDEMĐR -TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:4574/06)

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. YER VE GÜNGÖR/TÜRKİYE (Başvuru no /06 ve 48581/07) KARAR STRAZBURG.

A V R U P A K O N S E Y Đ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. GEÇGEL ve ÇELİK/TÜRKİYE (Başvuru no. 8747/02 ve 34509/03) KARAR STRAZBURG.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE ÇETKİN -TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 30068/02) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYİ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE YUMUŞAK VE YILDIRIM - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 15725/07)

CONSEIL DE L EUROPE AVRUPA KONSEYİ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ. İKİNCİ DAİRE ACET vd - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 22427/06) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE TOK VE DİĞERLERİ - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:37054/03, 37082/03, 37231/03 ve 37238/03 )

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYİ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARAMAN VE BEYAZIT - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 73739/01) KARAR STRAZBURG

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE GÜNGİL TÜRKİYE. (Başvuru no /03 ) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG. 10 Mart 2009

CONSEIL DE L EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE BEK -TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:23522/05) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE LÜTFĐ DEMĐRCĐ VE DĐĞERLERĐ - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 28809/05)

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. MEHMET YILDIZ vd.-türkiye DAVASI (Basvuru no:14155/02) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ

AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE MEHMET SELÇUK - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 13090/04 ) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE METİN - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 26773/05) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

KAYA VE SEYHAN/TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 30946/04) Strazburg 15 Eylül 2009

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ APOSTOLİDİ VE DİĞERLERİ- TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:45628/99) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ (ADİL TATMİN) STRAZBURG

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ KANĐOĞLU VE DĐĞERLERĐ - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:44766/98, 44771/98 VE 44772/98)

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE EYÜP AKDENİZ -TÜRKİYE DAVASI

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE MENEMEN MİNİBÜSÇÜLER ODASI -TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 44088/04) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG

CON S EI L D E KONSEYĐ

CONSEIL DE L EUROPE AVRUPA KONSEYİ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ. İKİNCİ DAİRE KANAT ve BOZAN -TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:13799/04)

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE ABDURRAHİM DEMİR - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 41213/02) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. YAVUZ ve diğerleri -TÜRKİYE DAVASI

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE S.S. BALIKLIÇEŞME BELDESİ TARIM KALKINMA KOOPERATİFİ VE DİĞERLERİ - TÜRKİYE DAVASI

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

ĐKĐNCĐ DAĐRE FETHULLAH AKPULAT - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 22077/03) KARAR STRAZBURG. 15 Şubat 2011

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE SONKAYA - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 11261/03) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

(Başvuru no: 42422/04, 2102/05, 18194/05, 18772/05, 33222/05, 36990/05 ve 37050/05) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ STRAZBURG.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ DÖRDÜNCÜ DAİRE NACARYAN VE DERYAN - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:19558/02 ve 27904/02 )

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE SERİN -TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:18404/04) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE KOP -TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 12728/05) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

A V R U P A K O N S E Y Đ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. ZÖHRE AKYOL/TÜRKİYE (Başvuru no /03) KARAR STRAZBURG. 4 Kasım 2008

CON S EI L D E KONSEYĐ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

İKİNCİ DAİRE KABUL EDĠLEBĠLĠRLĠK HAKKINDA KARAR

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KAHRAMAN KORKMAZ VE DİĞERLERİ - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:47354/99 ) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

COU N CI L OF KONSEYĐ

ĐKĐNCĐ DAĐRE EYÜP KAYA TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 17582/04) STRAZBURG. 23 Eylül 2008

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE EMİNE ARAÇ - TÜRKİYE. (Başvuru no: 9907/02) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. KESHMIRI/TÜRKİYE (Başvuru no /08) KARAR STRAZBURG. 13 Nisan 2010

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ AYAZ VE DĐĞERLERĐ - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:11804/02) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ KONUK - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 49523/99) KARAR STRAZBURG.

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE MEHMET ZÜLFĐ TAN - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 31385/02)

CONSEIL DE L EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE KÜRÜM -TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:56493/07) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYİ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ AKAT - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: / 98) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ DÖRDÜNCÜ DAİRE. Gümüşten -Türkiye Davası (Başvuru no: 47116/99)

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE NİN SARAR / TÜRKİYE KARARI * ** (Başvuru no. 1947/09, Karar Tarihi: 27 Mart 2012)

A V R U P A K O N S E Y Đ

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ KEKĐL DEMĐREL - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:48581/99) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE SELİN ASLI ÖZTÜRK -TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:39523/03) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

COUNCIL OF EUROPE AVRUPA KONSEYİ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE ÇATAK TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 26718/05) KARAR STRAZBURG.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE BAHÇECİ VE TURAN - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 33340/03) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE BĐNGÖL - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 36141/04) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

YOLDAŞ VD./Türkiye. Başvuru numaraları: 23706/07, 37912/07, 43801/07, 54514/07, 56503/07, 1033/08, 1522/08 ve 2635/08 Strazburg 15 Mart 2011

CONSEIL DE L EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE EDĐP USLU -TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:43/02) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

A V R U P A K O N S E Y Đ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYİ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ. D.A. ve B.Y. - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:45736/99) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

CON S EI L D E KONSEYĐ

AVRUPA ĠNSAN HAKLARI MAHKEMESĠ ĠKĠNCĠ BÖLÜM MELDA AKPINAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE DAVASI. (Başvuru No /06) KARAR STRAZBURG.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

İKİNCİ BÖLÜM. Mübeyen POLAT / TÜRKĠYE DAVASI. (Başvuru no. 3143/12) KABUL EDĠLEBĠLĠRLĠK HAKKINDA KARAR

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KEKLİK VE DİĞERLERİ - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:77388/01) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ. ÇELĐK ve YILDIZ - TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: / 99) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

İKİNCİ DAİRE BAYAR / TÜRKİYE (NO.5) KARAR STRAZBURG. 25 Mart 2014

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ BÖLÜM KABUL EDİLEBİLİRLİK HAKKINDA KARAR

CON S EI L D E KONSEYĐ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ ÜÇÜNCÜ DAİRE GÜNSİLİ VE YAYIK - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:20872/02 ) KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG.

ĐKĐNCĐ DAĐRE. (Başvuru No /07) KARAR STRAZBURG. 24 Eylül 2013

CONSEIL DE L'EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ KADRĐYE YILDIZ VE DĐĞERLERĐ- TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no: 73016/01)

(Başvuru no: 3197/05) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ STRAZBURG. 20 Ekim 2009

ĐKĐNCĐ DAĐRE KARAR. Başvuru n o 43627/09 Misak HAÇĐKOĞLU/TÜRKĐYE STRAZBURG

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. YILDIZ YILMAZ/TÜRKİYE (Başvuru no /01) KARAR STRAZBURG. 11 Ekim 2005

CONSEIL DE L EUROPE AVRUPA KONSEYĐ AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ ĐKĐNCĐ DAĐRE DAYANAN -TÜRKĐYE DAVASI. (Başvuru no:7377/03) KARARIN ÖZET ÇEVĐRĐSĐ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ USLU - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no:33168/03) NİHAİ KARARIN ÖZET ÇEVİRİSİ STRAZBURG 12 NİSAN 2007

AVRUPA ĐNSAN HAKLARI MAHKEMESĐ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE ÖZGÜR RADYO-SES RADYO TELEVİZYON YAYIN YAPIM VE TANITIM A.Ş. - TÜRKİYE DAVASI. (Başvuru no: 11369/03)

A V R U P A K O N S E Y Đ

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ ÜÇÜNCÜ DAİRE. TACİROĞLU - TÜRKİYE (Başvuru no /02) KARAR STRAZBURG. 2 Şubat 2006

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İKİNCİ DAİRE. GÜMÜŞSOY/TÜRKİYE (Başvuru no /07) KARAR STRAZBURG. 11 Ekim 2011

Transkript:

HAVVA DUDU ALBAYRAK VE DĐĞERLERĐ/TÜRKĐYE DAVASI 1 HAVVA DUDU ALBAYRAK VE DİĞERLERİ/TÜRKİYE DAVASI (Başvuru No: 24470/09) Strazburg 21 Haziran 2011 İşbu karar AİHS nin 44/2 maddesinde belirtilen koşullar çerçevesinde kesinleşecektir. Şekli düzeltmelere tabi olabilir. USUL Türkiye Cumhuriyeti Devleti aleyhine açılan (24470/09) no lu davanın nedeni T.C. vatandaşları Havva Dudu Albayrak, Halil Albayrak ve Serhan Albayrak ın (başvuranlar) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ne 10 Nisan 2009 tarihinde İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına ilişkin Sözleşme nin (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi - AİHS) 34. maddesi uyarınca yapmış olduğu başvurudur. Başvuranlar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) önünde Ankara Barosu avukatlarından F. Sağlam tarafından temsil edilmektedir. OLAYLAR I. DAVANIN KOŞULLARI Havva Dudu Albayrak, Halil Albayrak ve Serhan Albayrak sırasıyla 1956, 1960 ve 1988 doğumlu olup, Mersin de ikamet etmektedir. İlgili şahıslar, 25 Haziran 1983 tarihinde doğan ve 27 Temmuz 2004 tarihinde vefat eden Sinan Albayrak ın sırasıyla annesi, babası ve erkek kardeşidir. 1 Aralık 2003 tarihinde, Sinan Albayrak (bundan böyle «Sinan» olarak anılacaktır) Bilecik te askerlik hizmetine başlamıştır. Sinan, orduya alınmadan önce herkes gibi psikolojik muayene de dahil olmak üzere bir dizi sağlık kontrolünden geçirilmiş ve doktorlar kendisini askerlik yapmaya elverişli bulmuştur. 9 Şubat 2004 tarihinde, Bilecik teki acemilik döneminden sonra ilgili şahıs Mardin Ömerli Jandarma Tabur Komutanlığı na katılmıştır. 27 Temmuz 2004 tarihinde, sabah saat 05.15 sıralarında pusuda beklerken Sinan, G-3 tüfeği ile er Rıfat Uç ve Erhan Şener e birkaç kez ateş ederek ikisini de öldürmüş ve daha sonra kendi kafasına bir kurşun sıkarak intihar etmiştir. Olayı öğrenen askeri savcı derhal olay yerine gelmiştir. Bir olay yeri tespit tutanağı düzenlenmiş ve fotoğraflar çekilmiştir. Savcı nezaretinde cesedin dış incelemesi yapılmıştır. Adli Tıp Kurumu Diyarbakır Şube Müdürlüğü tarafından bir klasik otopsi gerçekleştirilmiştir. Balistik inceleme raporu düzenlenmiştir. Savcılık tarafından açılan soruşturmaya paralel olarak bir idari soruşturma başlatılmıştır. Birçok tanığın ifadesine başvurulmuştur. 8 Mart 2005 tarihinde, askeri savcı, Sinan ın bir cinnet anında iki arkadaşını öldürdükten sonra intihar ettiğinin açıkça anlaşıldığı gerekçesiyle, takipsizlik kararı vermiştir. Aynı gün hazırlanan iddianamede askeri savcı, Sinan ile diğer iki askeri tokatladıkları ve dövdükleri gerekçesiyle iki komutanın mahkûm edilmesini istemiştir. Bu dava sonunda iki sanık, Askeri Ceza Kanunu nun 117. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bir astını darp etmek suçundan para cezasına mahkûm edilmiş ve daha sonra cezaları ertelenmiştir.

HAVVA 2 DUDU ALBAYRAK VE DĐĞERLERĐ/TÜRKĐYE DAVASI 4 Ekim 2005 tarihinde, başvuranlar Askeri Yüksek İdare Mahkemesi önünde tazminat davası açmıştır. Başvuranlar, Sinan ın ruhsal sorunlarına ilişkin yakınlarının uyarılarına ve bunu kanıtlayan tıbbi raporlara rağmen, askeri yetkililerin sözkonusu olayı engellemek için gerekli önlemleri almadığını öne sürmüş ve Sinan ın ölümünden onların sorumlu olduğunu savunmuştur. Başvuranlara göre, Sinan askerlik hizmeti için elverişli olmadığından, çürüğe ayrılması gerekirdi. Kanıt olarak ilgili şahıslar, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ne Sinan ın sağlık durumuna ilişkin 2 Mayıs 2002 (1) ve 21 Ağustos 2003 (2) tarihli iki tıbbi rapor sunmuştur. İdare ise, Sinan ın askere çağırıldığı tarihte bu belgelerden haberdar olmadıklarını savunmuş, Sinan ın jandarma tabur komutanlığına katılmadan önce herkes gibi bir sağlık muayenesinden geçirildiğini ve doktorların kendisine verdiği askerlik hizmetine elverişli raporuna itiraz etmediğini eklemiştir. 30 Nisan 2008 tarihinde, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi başvuranların talebini reddetmiştir. Yüksek mahkeme, Sinan ın intiharı ile askeri idarenin tutumu arasında bir nedensellik bağı bulunmadığı kanaatine varmıştır. Yüksek mahkemeye göre, Sinan askerlik hizmeti için elverişlidir. Sinan, Rıfat Uç u alaycı ve iğneleyici laflarını kaldıramadığı için, Erhan Şener i ise serseri kurşunlarla öldürmüştür. Sinan daha sonra kendi kafasına bir kurşun sıkarak intihar etmiştir. Hakimler, bu koşullar altında idarenin hiçbir sorumluluğu olmadığı sonucuna varmıştır. 9 Haziran 2008 tarihinde, başvuranlar kararın düzeltilmesi talebinde bulunmuştur. 8 Ekim 2008 tarihli kararda, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi bu itirazı da reddetmiştir. Sözkonusu karar başvuranlara 27 Ekim 2008 tarihinde tebliğ edilmiştir. HUKUK I. AİHS NİN 2.MADDESİNİN İHLAL EDİLDİĞİ İDDİASI HAKKINDA Başvuranlar, askeri yetkililerin iki başvuranın oğlu ve diğerinin kardeşi olan Sinan Albayrak ın yaşam hakkını koruma pozitif yükümlülüklerini yerine getirmediklerini ileri sürmekte ve bu bağlamda AİHS nin 3. ve 5. maddelerinin ihlal edildiğini savunmaktadır. Hükümet, bu sava karşı çıkmaktadır. Dava konusu olayların hukuki değerlendirmesini yapmakla yükümlü olan AİHM, başvuranların dile getirdiği şikâyeti tarafların atıfları ile bağlantılı bulmamakta ve bu nedenle sözkonusu şikâyetin AİHS nin 2. maddesi açısından incelenmesinin yerinde olacağı kanaatine varmaktadır (İtalya aleyhine Guerra ve diğerleri davası, 19 Şubat 1998, prg. 44, Karar ve hükümlerin derlemesi 1998-I). A. Kabuledilebilirliğe ilişkin Hükümet, hiçbir kabuledilemezlik itirazı sunmamaktadır. AİHM, başvuranların şikâyetinin AİHS nin 35. maddesinin 3. paragrafı anlamında açıkça dayanaktan yoksun olmadığını ve başka bir kabuledilemezlik gerekçesi bulunmadığını tespit etmektedir. Dolayısıyla sözkonusu şikâyetin kabuledilebilir ilan edilmesi uygun olacaktır. B. Esasa ilişkin 1. Tarafların savları Başvuranlar, yakınlarının ölümünün zorunlu askerlik hizmeti sırasında ve Devlet in sorumluluğu altındayken vuku bulduğunu iddia etmektedir. Başvuranlar, bu bağlamda intiharı engelleyebilecek önleyici tedbirlerin alınmadığından şikâyetçi olmaktadır. Hükümet, başvuranların bu savına itiraz etmekte ve Sinan ın intiharında yetkililerin hiçbir sorumluluğu olmadığını savunmaktadır. Bu bağlamda Hükümet, askerlerin fiziksel ve ruhsal bütünlüğünü korumak için öngörülen mekanizmanın aşağıdaki gibi işlediğini belirtmektedir. Bir tertip çağrılmadan önce, askere alınacaklar arasında sağlık sorunları bulunma riski taşıyanların tespit edilmesi için önlemler alınmıştır. Büyük şehirlerde, askerlik şubelerinde yasal yeterlik muayenesi sırasında müdahale edecek bir psikiyatr bulunmaktadır. Kırsal kesimde, köy

HAVVA DUDU ALBAYRAK VE DĐĞERLERĐ/TÜRKĐYE DAVASI 3 muhtarı, ilgili şahısın varsa geçmişteki sorunları ve karakteri hakkında yetkilileri bilgilendirmekle yükümlü olup, ilgili şahısın özel sorunları olup olmadığını da araştırması gerekmektedir. Savunma Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan bir protokol gereğince, hastaneler, geçmişte sağlık sorunu yaşayan kişileri askerlik şubelerine bildirmekle yükümlüdür. Psikolojik sorun yaşadığını söyleyen ya da bu yönde sağlık raporu olan asker adayları psikiyatrik muayeneden geçirilmek üzere askeri hastanelere gönderilmektedir. Orduya katıldıktan sonra askerler, önce askerlik hizmeti çerçevesinde hak ve yükümlülükler, güvenlik önlemlerinin, silah kullanımının, iç yönetmeliğin ve özellikle tıbbi ve psikolojik sorunlar karşısında sergilenecek davranışların öğretilmesi de dahil olmak üzere temel bir eğitim görmektedir. Eğitim merkezlerinden birine geldikten sonra, on beşinci gün askerler, kişilik ve davranış şekli testinden geçirilmektedir. Psikolojik sorunu olanlar tıbbi merkezlere gönderilmekte ve sağlık durumları takip edilmektedir. Bir sağlık muayenesi ve psikolojik kontrol sistemi hayata geçirilmiş ve her askere bir doktora görünmeyi talep etme hakkı verilmiştir. Orduya katılmadan önce şizofreni, depresyon hastası ya da uyuşturucu bağımlısı olan kişiler, misyonlarının ağır yükü nedeniyle baskıya maruz kalan kişiler gibi yakından ve düzenli olarak izlenmektedir. İhtiyaç duyulduğunda, bu kişiler misyonları sırasında ya da bittikten sonra psikolojik rehabilitasyon merkezlerine gönderilirler. Psikolojik sorunları olduğu kesinleşmiş kişiler, görevlerini yaparken yardım almaktadır. Gerektiğinde, ilgili şahısın askerlik hizmetini yerine getirmedeki ruhsal yeterliliğini belirlemek için askerin yakınları çağırılmaktadır. Öte yandan, personel ve askerlerin duyarlığını artırmak üzere «Kadrolu personel kılavuzu», «Güvenlik ve kazaların önlenmesi» ve «Hukuki yardım» gibi broşürler kullanıma sunulmaktadır. Silahlı kuvvetler düzenli olarak psikolojik sorunu olan askerlerin takip usulüne ilişkin talimatlar yayınlamaktadır. Son olarak, 19 Ocak 2005 tarihli yönetmelik gereğince, tıbbi raporlarla psikolojik sorunları kesinleşmiş askerler silah taşımamakta ve idari ya da benzer işlere verilmektedir. Hükümet, daha sonra Türkiye aleyhine Kılınç ve diğerleri davası (n o 40145/98, 7 Haziran 2005) kararına uyum çerçevesinde genel önlemler alındığını hatırlatmakta ve Bakanlar Kurulu nun 20 Haziran 2007 tarih ve CM/ResDH (2007) 99 sayılı kararına atıfta bulunmaktadır. Ayrıca Hükümet, mevcut davada, askerlik hizmeti sırasında uyulması gereken kuralların ve kazalara mahal vermemek için ya da kaza anında uygulanacak davranış biçimlerinin başvuranın oğlu dahil tüm askerlere bildirildiğini ve kanıt olarak imzalarının alındığını belirtmektedir. Hükümet, dahası askerlik hizmeti için elverişli olup olmadığının belirlenmesi amacıyla fiziksel ve psikolojik muayenelerden geçirilen Sinan Albayrak ın daha sonra herkes gibi eğitim gördüğünü, kişilik testleri ile uygun tıbbi muayenelerden yararlandığını kaydetmektedir. Hükümet, ne Sinan ın ve ne de ailesinin, askeri yetkililere genç adamın daha önce yaşadığı sağlık sorunları ile ilgili bilgi vermediğini savunmaktadır. Hükümete göre, Sinan ın intiharında yetkililerin hiçbir sorumluluğu bulunmamaktadır. Başvuranların yakınını muayene eden doktorlar, ilgili şahsı intihara sürükleyecek herhangi bir ciddi psikolojik sorun tespit etmemişlerdir. Hiç kimse ilgili şahısın böyle davranacağını öngöremezdi. Zira Sinan ın psişik durumunun iki askeri öldürüp intihar edebilecek kadar bozuk olduğunu düşündürecek hiçbir işaret bulunmuyordu. İlgili şahıs normal davranışlar sergilediğinden daha yakın ve özel bir takibe ihtiyaç duyulmamıştır. Hükümetin düşüncesine göre, Sinan ın intiharından askeri yetkililerin sorumlu tutulması ve kazanın önlenmesi için daha fazla önlem almamakla suçlanması, dosyadaki unsurlar ve AİHS nin 2. maddesinde dile getirilen yükümlülükler bağlamında onlara aşırı bir yük dayatılması anlamına gelmektedir. Hükümet, son olarak olaydan sonra cezai ve idari soruşturmalar yürütüldüğünü hatırlatmakta ve bu soruşturmaların etkinliğinin hiçbir şekilde eleştiriye açık olmadığını savunmaktadır. Başvuranlar, iddialarını yineleyerek bu argümanlara itiraz etmekte ve Hükümetin hatırlattığı teorik önlemlerin mevcut davada düzgün bir şekilde uygulanmadığını savunmaktadır. 2. AİHM nin değerlendirmesi

HAVVA 4 DUDU ALBAYRAK VE DĐĞERLERĐ/TÜRKĐYE DAVASI AİHM, AİHS'nin 2. maddesinin 1. paragrafının ilk cümlesinin Devletlere iç hukuki düzende kendi yargısına tabi kişileri üçüncü şahısların eylemlerine ya da gerektiğinde kendi eylemlerine karşı korumak amacıyla gerekli tüm tedbirleri almaları yönünde pozitif yükümlülük getirdiğini bir kez daha hatırlatmaktadır (Türkiye aleyhine Tanrıbilir davası, n o 21422/93, prg. 70, 16 Kasım 2000 ve Birleşik Krallık aleyhine Keenan davası, n o 27229/95, prg. 89-93, CEDH 2001-III). AİHM, daha sonra zorunlu askerlik hizmeti için de tartışma götürmez bir biçimde geçerli olan bu yükümlülüğün (İspanya aleyhine Álvarez Ramón davası (karar), no 51192/99, 3 Temmuz 2001), her şeyden önce, Devletlere yaşama hakkını tehdit eden durumlara karşı etkin bir caydırma mekanizması oluşturacak yasal ve idari çerçeve kurma görevi verdiğini hatırlatmaktadır (Abdullah Yılmaz, ilgili bölüm, prg. 55-58, ve gerekli değişiklikler yapılmak şartıyla, Türkiye aleyhine Öneryıldız davası [GC], n o 48939/99, prg. 89, CEDH 2004-XI). Ayrıca, bir Devlet sade vatandaşlarını askere çağırma kararı aldığında ve zorunlu askerlik hizmeti sözkonusu olduğunda, yasal ve idari çerçeve, hem yaşam, faaliyet ve askerlik görevine yönelik risk teşkil etme seviyesine göre ve hem de farklı insan unsurları göz önüne alınarak uygun ve güçlü kurallara bağlanmalıdır (Türkiye aleyhine Lütfi Demirci ve diğerleri davası, n o 28809/05, prg. 31, 2 Mart 2010). AİHM nin daha önce belirttiği gibi, böylesi bir düzenlemede, kendilerini askerlik yaşamının doğasında var olan tehlikeler karşısında bulan askerlerin etkin bir şekilde korunmasını gözeten uygulamaya ilişkin önlemler ile hiyerarşinin farklı basamaklarındaki sorumlular tarafından işlenebilecek kusur ve hataların tespit edilmesini sağlayacak usuller öngörülmelidir. Son olarak AİHM, bu bağlamda, askerlerin korunmasının sağlanmasına yönelik düzenleyici tedbirlerin ilgili sağlık kuruluşları tarafından uygulamaya geçirilmesinin de gerekli olduğunu hatırlatmaktadır (Álvarez Ramón, ilgili bölüm). Zira, askeriyeye bağlı sağlık hizmet birimlerinin sağlık uygulamaları dahilindeki davranışları, bazı durumlarda, AİHS'nin 2. maddesi açısından sorumluluk yükleyebilir (Türkiye aleyhine Kılınç ve diğerleri davası, n o 40145/98, prg. 40-43, 7 Haziran 2005 ve Birleşik Krallık aleyhine Powell davası (karar), n o 45305/99, CEDH 2000-V). Askeri yetkililerin Sinan Albayrak ın yaşam hakkını koruma pozitif yükümlülüklerini yerine getirmediği iddiası karşısında AİHM, yerleşik içtihadına uygun olarak, mevcut davada askeri yetkililerin ilgili şahısın intihar etmesi için ortada bir risk olduğunu bilip bilmediklerini ya da bilmeleri mi gerektiğini; şayet ilk sorunun cevabı olumlu ise, bu riskin önlenmesi için sözkonusu yetkililerin kendilerinden makul olarak beklenen her şeyi yerine getirip getirmediklerini araştıracaktır (Tanrıbilir, ilgili bölüm, prg. 72, ve Keenan, ilgili bölüm, prg. 92). Askerlik hizmetine elverişlilik muayenesi ile ilgili olarak AİHM, Hükümete göre, Sinan ın orduya katılmadan önce yaşadığı psikolojik sorunlar hakkında askeri yetkilileri bilgilendirdiğini gösteren herhangi bir belge bulunmadığını kaydetmektedir. Bu nedenle, Hükümete göre, yetkililer Sinan ın hasta olduğunu bilemezdi. AİHM, bu argümana katılmamaktadır. Zira ilgili şahıs orduya katılmadan önce herkes gibi sağlık kontrolünden geçirildiği ve muayene eden doktorların onun iki tıbbi raporla açıkça belgelendiği gibi kişilik bozukluğu ve psikotik bozukluk hastası olduğunu teşhis etmeleri gerektiği için, mevcut dava koşullarında Sinan ın sağlık sorunları hakkında yetkilileri bilgilendirip bilgilendirmediği konusu sadece izafi bir önem taşımaktadır. Ayrıca, Savunma Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan protokol gereğince, hastanelerin geçmişte sağlık sorunları olduğu belgelenen kişileri askerlik şubelerine bildirmeleri gerekmektedir. Oysa Sinan, doktorlar tarafından askerlik hizmetine elverişli olarak değerlendirilmiştir. AİHM, genç adamın askerlik hizmetini başlatmadan önce doktorların, ilgili şahısın sağlık durumunun askeri yaşamla ne kadar uyumlu olduğunu ya da fiziksel ve ruhsal bütünlüğü için bir risk oluşturup oluşturmadığını belirlemek amacıyla psikolojik bozukluğun varlığını ve gerektiğinde boyut ve ciddiyetini teşhis etmeleri gerektiği kanaatine varmaktadır. AİHM, şayet böyle bir bozukluk teşhis edilirse, olayların meydana geldiği dönemde uygulanan iç hukukun, askerlik hizmetine geçici elverişsizlik durumunda erteleme ya da izin gibi önlemler öngördüğünü gözlemlemektedir. Dahası,

HAVVA DUDU ALBAYRAK VE DĐĞERLERĐ/TÜRKĐYE DAVASI 5 böyle bir elverişsizliğe tekabül eden ve bir erteleme gerektiren hastalık ve diğer özürlerin listesi ilgili yönetmeliğin ek inde yer almaktadır. Ayrıca, yetkili mercilerin psikoz gibi ciddi bir akıl hastalığından muzdarip olan ve daha sonra iki askeri öldürdükten sonra intihar eden bir kişiyi askerliğe elverişli bulmaları, AİHM nin, Sinan ın orduya katılımından önce ve sonra ruhsal yeterliliğinin askeri sağlık birimleri tarafından saptanması ve takip edilmesi konusunda mevcut yönetmelik uygulamasının başarısız kaldığı sonucuna varması için yeterlidir. AİHM, Savunmacı Devlet in mağdurdan kaynaklanan herhangi bir öngörüsüzlük ya da hata gösteremeyeceği böylesi bir durumda, sorumluluğun Devlet e ait olduğunu hatırlatmaktadır (Türkiye aleyhine Servet Gündüz ve diğerleri davası, n o 4611/05, prg.83, 11 Ocak 2011, ve Kılınç ve diğerleri, ilgili bölüm, prg.56). Sonuç olarak, AİHS nin 2. maddesi ihlal edilmiştir. II. AİHS NİN 41. MADDESİNİN UYGULANMASI HAKKINDA 41. madde başlığı altında başvuranlar, maddi tazminat olarak beraberce 3 533,85 TL talep etmektedir. Manevi tazminat olarak, Havva Dudu Albayrak 100 000 Euro, Halil Albayrak ve Serkan Albayrak ise her biri için 50 000 Euro talep etmektedir. Başvuranlar son olarak, yargılama masraf ve giderleri için 4 846,50 TL talep etmekte ve kanıt mahiyetinde avukat ücretleri ve tercüme masraflarına ilişkin faturalar ile iç hukuktaki mahkeme harçlarına ilişkin makbuzlar sunmaktadır. Hükümet itiraz etmekte ve AİHM nin bu talepleri reddetmesini istemektedir. Maddi zararla ilgili olarak AİHM, iddia edilen zarar ile AİHS ihlali arasında aşikâr bir nedensellik bağı bulunması gerektiğini ve adil tatminin, gerektiğinde, mali destek kaybı başlığı altında bir tazminat içerebileceğini hatırlatmaktadır (Lütfi Demirci ve diğerleri, ilgili bölüm, prg. 41, ve Türkiye aleyhine Kavak davası, n o 53489/99, prg. 109, 6 Temmuz 2006). Ancak, mevcut davada AİHM, başvuranların, oğulları Sinan Albayrak ın ölüm tarihine kadar kendilerine maddi destek verdiği konusunda herhangi bir kanıt belgesi sunmadıklarını gözlemlemektedir. AİHM, bu nedenle maddi tazminat talebini reddetmektedir. Manevi tazminat ile ilgili olarak ise AİHM, başvuranlar Havva Dudu Albayrak ve Halil Albayrak a ortaklaşa 18 000 Euro ve Serkan Albayrak a da 9 000 Euro ödenmesinin hakkaniyete uygun olacağına hükmetmektedir. Yargılama masraf ve giderlerine gelince AİHM, yerleşik içtihadına göre, AİHS nin 41. maddesi açısından yalnızca gerçekliği ve gerekliliği ispat edilmiş makul tutardaki yargılama masraf ve giderlerinin ödenebileceğini hatırlatmaktadır. Ayrıca, masraf ve giderler ancak tespit edilen ihlal ile ilintili olduğu ölçüde geri alınabilir (bakınız AİHM İç Tüzüğü nün 60. maddesi ve diğerleri arasında, İtalya aleyhine Beyeler davası (adil tatmin) [GC], n o 33202/96, prg. 27, 28 Mayıs 2002, ve Almanya aleyhine Sahin davası [GC], n o 30943/96, prg. 105, CEDH 2003-VIII). Yukarıdaki bilgiler ışığında AİHM, elindeki unsurlar ile yargılama masraf ve giderlerinin geri ödenme kıstaslarını dikkate alarak, bu başlık altında başvuranlara ortaklaşa 1 000 Euro ödenmesinin makul olacağı kanaatine varmaktadır. AİHM, gecikme faizinin Avrupa Merkez Bankası nın marjinal kredi faiz oranına üç puanlık bir artış eklenerek belirlenmesini uygun görmektedir. BU GEREKÇELERE DAYALI OLARAK, AİHM, 1. Oybirliğiyle, başvurunun kabuledilebilir olduğuna; 2. Bire karşı altı oyla, AİHS nin 2. maddesinin ihlal edildiğine; 3. Bire karşı altı oyla,

HAVVA 6 DUDU ALBAYRAK VE DĐĞERLERĐ/TÜRKĐYE DAVASI a) AİHS nin 44/2 maddesi gereğince kararın kesinleştiği tarihten itibaren üç ay içinde, ödeme tarihindeki döviz kuru üzerinden TL ye çevrilmek ve her türlü vergiden muaf tutulmak üzere, Savunmacı Devlet tarafından başvuranlar Havva Dudu Albayrak ve Halil Albayrak a ortaklaşa 18.000 (on sekiz bin) Euro ve başvuran Serkan Albayrak a 9.000 (dokuz bin) Euro manevi tazminat ve yargılama masraf ve giderleri için başvuranlara ortaklaşa 1.000 (bin) Euro ödenmesine; b) yukarıda belirtilen sürenin sona erdiği tarihten ödemenin yapılmasına kadar geçen süre için, sözkonusu meblağlara, Avrupa Merkez Bankası nın anılan dönem için geçerli olan marjinal kredi faiz oranına üç puanlık bir artış eklemek suretiyle belirlenecek basit faiz uygulanmasına; 4. Oybirliğiyle, adil tatmine ilişkin diğer taleplerin reddine; KARAR VERMİŞTİR. İşbu karar Fransızca olarak hazırlanmış ve AİHM nin iç tüzüğünün 77. maddesinin 2. ve 3. paragraflarına uygun olarak 21 Haziran 2011 tarihinde yazılı olarak bildirilmiştir. Mevcut karar ekinde, AİHS nin 45/2 ve İçtüzüğün 74/2 maddeleri uyarınca Yargıç A. Sajo nun ayrı oy görüşü yer almaktadır.