MITIGATING CLIMATE CHANGE Industry Workshop Sanayi Sektöründe Düşük/Sıfır Maliyetli Sera Gazı Azaltım Önlemleri Dr. Theodor Goumas Managing Director, EXERGIA S.A. Ankara, 4-5 October
Düşük/Sıfır Maliyetin Tanımı Düşük/sıfır maliyetin tanımı özneldir ve girişimin ekonomik performansına bağlıdır. Yatırım maliyetinin karşılanabilirliği her yatırımcıya göre farklılık göstermektedir. Eğer azaltım önlemlerinin farklı birikimlere sahipbir hedef kitleye tanıtılırsa, verimlilik üzerine yapılan ortalama hesaplamalar yanıltıcı olabilir. Birçok iyi/kolay uygulama örneğinde, çok önemli olmasına rağmen destek hizmetlerinin maliyeti gözardı edilmektedir.
Ekonomik değerlendirme için temel varsayımlar Pazar fiyatları ve dahili maliyet yaklaşımına dayanmaktadır. Azaltım önlemlerinin doğrudan masrafları, önlemleri desteklemek için yürütülen çalışmalardan ayrı tutulmalıdır. Mevcut değer yaklaşımı, Yıllık Masraf / CO 2eşdeğeri azaltım oranına bağlıdır. Teşvikler hesaba katılmamaktadır
Gösterge eşik değeri Bu uygulamada düşük maliyetli önlemler için eşik değer (20 EURO/tn CO 2es ) olarak belirlenmiştir. Toplam maliyet,diğer çalışmaları da kapsar Uluslararası uyumluluk Rakamlar referans değer olarak ele alınmalı
Türkiye deki Sanayi Kuruluşları için azaltım önlemlerinin değerlendirilmesi Azaltım Önlemleri Doğal gaz kullanımının desteklenmesi Güneş enerji kullanımının desteklenmesi Biomass kullanımının desteklenmesi Yönetim şekli CHP-sanayi Maliyet ($/tn CO2-eq) -8.61 145.88-29.33-54.22-22.03
Sanayiler için düşük maliyetli önlemler 1. Doğal gaz kullanımı Birçok sanayi kuruluşunda doğal gaz kullanımına geçilmesiyle fosil yakıt kullanımının azalması 2. Biyokütlenin yaygın kullanılması (Isı ve CHP) Tarımsal sanayi ya da atıklar ve ağaç işleme birimlerine odaklanma 3. Enerji yönetimi, Bakım ve İşletme Enerji denetimleri, enerji yönetim sistemleri, yapılabilirlik çalışmaları, donanım malzemelerinin değiştirilmesi gibi yaygın olarak bilinen çalışmaların uygulanması
Enerji Yönetimi - Bakım sistemleri Varolan altyapının iyi yönetimi ve elektrikli cihazların verimli kullanımı, ısı yalıtımı ve atık azaltımı gibi çok iyi bilinen uygulamalarla tesisin daha verimli bir şekilde işletilmesi Enerji yönetim sistemleri yazılım, ekipman, işletmenin tasarım ve uygulama esaslarına bağlıolarak oluşturulan mühendislik uygulamalarından oluşmaktadır. Bu bileşenler, enerji üretimi ve kullanımıyla ilgili bütün verileri ölçüp kaydetmektedir. Daha detaylı olan bu sistemler, enerji kullanımının zamana göre değişiminin gözlenmesi, enerji tasarruf hedeflerinin önceliklendirilmesini, planlanmasının karşılaştırılmasını mümkün kılmaktadır. İşletim sırasındaki tüketimin hedeflerle karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır.
Doğal gaz Kullanımı Ekonomik ve Çevresel Boyutta Yararları 1. Birçok sanayi uygulamasında doğal gazın kullanılmasıyla üretim hattının ve ürünün kalitesinin yükselmesi 2. Doğal gazın yakıt olarak kullanılması içeriğindeki hidrokarbonlar nedeniyle enerji verimliliğinde artışa ve CO 2 salımlarında azalmaya neden olmaktadır. 3. Doğal gaz sistemleri oldukça verimlidir. Yakıt olarak kullanımı ise kazanların sıcaklık ayarlarında değişiklikler yapmaya imkan sağlamaktadır. Bu şekilde işletimde esneklik sağlamaktadır.
Biyokütle Kullanımı (Isı ve CHP) Türkiye deki biyoenerji potansiyeli yaklaşık 16.92 Mtep olarak tahmin edilmektedir. Zeytinyağı ve pamuk yağı üretiminden elde edilen atıklar gibi sanayi agro-biyokütleleri üretim esnasında büyük miktarlarda üretilmektedir. Türkiye de tarım ve hayvancılıktan elde edilen artıklar Türkiye deki toplam enerji tüketiminin yaklaşık olarak %22-27 sine eşittir. Küçük CHP sistemlerinin ilk yatırım ve işletim masrafları genellikle yüksektir. Birçok durumda en ekonomik çözüm agro biyokütlenin ısı üretiminde kullanılmasıdır.
Kolay Azaltım Önlemleri İhtiyaç duyulan önlemler genellikle kolay uygulanabilen azaltım önlemleridir. Bilginin aktarılması, bilincin arttırılması ve hassaslık konusunda bilinçlendirme kampanyanlarının düzenlenmesi Deneyimlerin paylaşılması, güncel bilginin aktarılması ve konuyla ilgili tabuların yıkılması için çalıştayların düzenlenmesi Bilgi transferi için eğitimlerin düzenlenmesi Yararların gösterilmesi için uygulama projelerinin yürütülmesi
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Enerji Yönetimi Hedef Kitle Küçük ve orta ölçekli işletmeler Uygulama Yaklaşımı Ekonomik ve çevresel yararları vurgulayan bilgilendirme kampanyaları Nitelikli elemanlar için uygulama el kitaplarıyla eğitim programlarının düzenlenmesi Küçük ve orta ölçekli işletmelerin ihtiyaçlarına yönelik başarılı enerji verimliliği projelerinin üretilmesi için rekabet ortamının yaratılması Beklenen Etki Toplam enerji tüketiminde %15 e varan enerji tasarrufu
Sanayide Bakım sistemlerinin yaygınlaştırılması Hedef Kitle Orta-Büyük Ölçekli İşletmeler Uygulama Yaklaşımı Enerji gözlem ve kayıt sistemleri için varolan altyapıya odaklanılması Küçükmiktarlarda yatırıma ihtiyaç vardır ancak küçük önlemler yeterlidir. Bilinçlendirme kampanyaları, yöneticilere yönelik çalıştayların düzenlenmesi ve Enerji Verimliliği Haftası nda ilgili uygulama projelerinin hazırlanması. Beklenen Etki Tüketilen enerji miktarında %8-15 oranında tasarruf
Doğal gaz kullanımı Hedef Kitle Küçük ve Orta ölçekli işletmeler Uygulama Yaklaşımı İlk yatırım maliyeti var ancak daha kolay uygulanabilen azaltım önlemleri yeterli olacaktır. Doğal gazın ekonomik ve çevresel yararlarını gösteren bilgilendirme kampanyaları. Nitelikli elemanları hedef alan eğitim programları. Beklenen Etki Tüketilen nihai enerjide %8 e varan enerji tasarrufu
Biyokütle Atıkların Yakılması Hedef Kitle Agro-sanayiler ve ağaç işletmeleri Uygulama Yaklaşımı İlk yatırım masrafları vardır Mevsimsel işletime bağlı olarak kar elde etme süreci uzamaktadır. Agro sanayinin ve ağaç işleme tesislerinin ihtiyaçlarına göre ayarlanabilirler. Bilgilendirme kampanyaları Beklenen Etki Yakıt tasarrufuna bağlı olarak CO2 salımlarında azalma
Biyokütleye dayanan CHP sistemleri Hedef Kitle Ağaç işletim tesisleri Uygulama Yaklaşımı İlk yatırım masrafları yüksektir Ek maddi destek gereksinimi vardır Gereksinimlerin karşılanmasıiçin projelerin tanımlanması ve değerlendirilmesi Uzmanlaşmış ve hedefe odaklanan teknik destek Beklenen Etki Varolan gönüllü karbon piyasalarına satılan karbon kredileri
Sonuçlar Sanayilerde düşük maliyetli azaltım önlemleri için ciddi anlamda bir engel yoktur çünkü sanayi kuruluşlarında gerekli teknik deneyim vardır. Tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi gereklidir. Tartışılan önlemlerin büyük bir çoğunluğu için bilgi aktarımı önem taşımaktadır. İnsan kaynakları ve altyapı gereklidir. Önlemlerin pek çoğu dağınık ve küçük ölçekte olduğu için uygulamadaki zorluklar bir merkezi birimin oluşturulmasıyla aşılabilir.