1. 2. Kalker gibi tortul kayaçların metamorfik kayaçlarına dönüşmesinde etkili olan faktörler aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir (5 puan)? A. Soğuma - Buzullaşma B. Ayrışma - Erime C. Sıcaklık - Basınç D. Aşınma - Tortulaşma 3. Aşağıdakilerden hangisinde verilen kayaçların ikisi de başkalaşım sonucunda oluşmuştur (5 puan)? A. Mermer - Kalker B. Elmas - Kömür C. Elmas Bazalt D. Mermer Elmas E. Gnays Kalker 4. -Tabakalı yapıya sahiptirler. - İçlerinde fosil bulunur. - Çökelme ile oluşmuştur. Yukarıda bir kayaç türünün bazı özellikleri verilmiştir. Aşağıdaki kayaçlardan hangisi bu kayaç grubu içinde yer almaz (5 puan)? A) Traverten B) Jips C) Kömür D) Mermer E) Tebeşir 5. Aşağıdaki taşlardan hangisi volkanik faaliyetlere bağlı olarak meydana gelmemiştir (5 puan)? A) Granit B) Bazalt C) Tüf l D) Kalker E) Andezit 6. Aşağıdaki şekilde belirtilen göl oluşumu hangisidir (5 puan)? A. Karstik göl B. Tektonik göl C. Alüvyal Set Gölü D. Krater Gölü E. Volkanik Set Gölü 7. Kayaçlar kaç gruba ayrılır. Adlarını yazınız(5 puan)? 8. Aşağıdakş şekilde numaralandırılmış şekilde Peri bacalarının olşumunda etkili olan kaçayları adlarını yazını (2x2.5=5)? 1. 2. 9. Aşağıdaki dünya dilsiz haritasında numaralandırılmış alanların hangi kıtalar ve okyanuslara ait olduğunu yazınız (Okyanus- Kıtalar)(9x2=18 puan)? No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Kıta-Okyanus 10. Tektonik göllere üç tane örnek veriniz (5 puan)?
11. Aşağıdaki haritada numaralandırılmış akarsuların akarsu havzalarının adlarını şeklin altında belirtilen numaraların karşısına yazınız (14x1=14 puan)? 12. Aşağıdaki şekilde numaralandırılmış göllerin isimlerini tabloya yazınız (10x2=20 puan) No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Göller 13. Aşağıdaki kavram haritasında belirtilen boşlukları doğru şekilde doldurunuz (8x1=8 puan)
1. Günlük sıcaklık farkının az ve nemin fazla olmasına bağlı olarak kayaçlar üzerinde oluşan çözünme türünü açıklayarak Dünya üzerinden çok görüldüğü yerleri yazınız. 2) Yeryüzünü oluşturan kayaçların ufalanan kırıntıları akarsular, rüzgarlar, buzullar, dalga ve akıntılar gibi dış kuvvetler tarafından taşınır. Taşınan bu malzemeler okyanus ve göl tabanlarında birikerek zaman içinde sıkışıp tortul kayaçlara dönüşür. Tortul kayaçlar da tortulanma özelliklerine bağlı olarak üç gruba ayrılır. Bu tortul kayaçlardan çözünerek suya karışan minerallerin suyun buharlaşması ya da durgunlaşmasıyla dibe çökerek sertleşmesiyle oluşan kayaçlara ne denir? Bu tortul kayaçlara iki örnek veriniz. 3. Karalar üzerindeki çukurlarda birikmiş durgun sulara göl denir. Bulundukları bölgenin iklim jeolojik ve jeomorfolojik yapısına bağlı olarak farklılık gösteren dünyanın hemen her tarafına dağılmış irili ufaklı bir çok göl bulunur. Dünya da en büyük tatlı su gölü Kuzey Amerika'daki Superior Gölü ve en tuzlu gölü de Lut gölüdür. Buna göre; 3.a. Göl sularının acı, tatlı ve tuzlu olmasına etki eden faktörleri açıklayınız 3.b. Türkiye de suları tatlı olan göllere 2 adet örnek veriniz. 4-Aşağıdaki soruları doğru(d) ya da yanlış (Y) olarak değerlendiriniz. 4.a.Tor topografyası granit bloklarından oluşur. ( ) 4.b. Dünyada en fazla tatlı suya sahip su kaynakları göllerdir. ( ) 4.c. Gidegeni olan göller tatlı suya sahiptir. () (TRC1001K03) 4.d. Baraj gölleri doğal heyelan sonucu meydana gelir. ( ) 4.e. Amazon ve Kongo nehirleri düzenli rejime sahip akarsulardır. ( ) 5. Aşağıdaki boşluklara uygun gelen terimleri yazınız. (Akifer, 3. Jeolojik, kimyasal tortul, okyanuslar, 1. jeolojik,dış püskürük, ilkel zaman, bataklıklar, iç püskürük, kapalı havza, Atlas Okyanusu) 5.a.Kalker ve kayatu...zu kayaçlara örnektir. (TRC1001K01) 5.b.Taşkömürü....zamanda, linyit ise... zamanda oluşmuştur. (TRC1001K01) 5.c.Püskürük kayaçların oluşumunda...etkilidir. (TRC1001K01) 5.d. İçinde yer altı suyu bulunduran tabakaya... denir (TRC1001K03) 5.e. Magma yeryüzüne doğru yükselir ve yeryüzüne çıkıp katılaşırsa.....kayaçlar oluşur. (TRC1001K01) 6.Kömür çok miktarda bitkisel maddenin havasız bir ortamda ve basınç altında değişmesi sonucunda oluşan bir kayaçtır.
Buna göre; kömür aşağıdaki kayaç türlerinden hangisine bir örnektir?( TRC1001K01) A)İç püskürük B)Dış püskürük C)Organik tortul kayaçlar D) Kimyasal tortul kayaçlar E) Başkalaşım kayaçlar 7.Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız 7.1. Mağaraların tavanlarından damlayan suların içindeki erimiş halde bulunan maddelerin zamanla tortulaşıp sertleşmesiyle oluşan sarkıtlar oluşum bakımından aşağıdaki kayaç gruplarından hangisine örnektir? A)Başkalaşım B)Kimyasal tortul C)Organik tortul D)Fiziksel tortul E)Püskürük 7.2 Aşağıdakilerden hangisi şekildeki kaynağın özelliği değildir? TRC1001K03 A)Bulunduğu bölgede mağaraların yaygın olması B)Sularının soğuk olması C)Kireç bakımından zengin olması D)Sularının basınçlı olarak fışkırarak çıkması E)Su seviyesinin yıl içinde değişiklik göstermesi 7.3. Göller oluşumlarına ve sularının kimyasal özelliklerine göre sınıflandırılır. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklı bir özelliğe göre sınıflandırmadır? TRC1001K03 A)Acı B)Tatlı C)Sodalı D)Tektonik E)Tuzlu 7.4.Aşağıda verilen kayaçların hangisinde fosil bulunmaz? (TRC1001K01) A) Granit B) Tebeşir C) Taş Kömürü D) Linyit E) Turba 7.5.Bir akarsudan sulama amacı ile yılın ancak belli bir kesiminde yararlanabiliyorsa bu durum akarsuyun öncelikle hangi özellliği ile ilgili olabilir? (TRC1001K03) A) Rejimi B) Akımı C) Hızı D) Eğimi E) Yükü
7.6. Ürgüp-Göreme çevresindeki peri bacalarının oluşumunda aşağıdaki kayaçlardan hangisi etkili olmuştur? (TRC1001K01) A) Kalker B) Kil taşı C) Granit D) Tüf E) Kaya tuzu 7.7 Tebeşir çok miktarda bitkisel maddenin havasız bir ortamda ve basınç altında değişmesi sonucunda oluşan bir kayaçtır? (TRC1001K01) Buna göre; kömür aşağıdaki kayaç türlerinden hangisine bir örnektir?( TRC1001K01) A)İç püskürük B)Dış püskürük C)Organik tortul kayaçlar D)Kimyasal tortul kayaçlar E)Başkalaşım kayaçlar 7.8-. Yağmur ve kar sularıyla beslenir. II. Oluşumunda tabakaların yapısı ve uzanışı etkilidir. III. Tarımda sulama amacıyla kullanılır. Yukarıda özelliği verilen kaynak suyu aşağıdakilerden hangisidir?(trc1001k03 A) Fay kaynağı B) Vadi kaynağı C) Artezyen kaynağı D) Karstik kaynak E) Gayzer kaynağı 7.9.. Aşağıda verilen kayaçların hangisinin oluşumu yanlış eşleştirilmiştir? (TRC1001K01) A) Kalker Kimyasal Tortul B) Bazalt Dış Püskürük C) Çakıl taşı Fiziksel Tortul D) Linyit Organik Tortul E) Taş kömürü Mekanik Tortul 7.10.- Aşağıdakilerden hangisi akarsuların beslenme kaynaklarından biri değildir? (TRC1001K03) A) Kar erimeleri B) Yeraltı suları C) Göller D) Kaynak suları E) Denizler