Ünye Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklığı konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetim raporu
İçindekiler Sayfa Konsolide finansal tablolarla ilgili bağımsız denetim raporu 1-2 Konsolide bilanço 3 Konsolide kapsamlı gelir tablosu 4 Konsolide öz sermaye değişim tablosu 5 Konsolide nakit akım tablosu 6 Konsolide finansal tablolara ilişkin notlar 7-57
Bağımsız denetim raporu Ünye Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş. Ortakları na, Giriş Ünye Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklığı nın (Grup) hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ilişkin konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özsermaye değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal tablolarla ilgili olarak işletme yönetiminin sorumluluğu Grup yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız denetim kuruluşunun sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, konsolide finansal tablolarda yer alan tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Ünye Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklığı nın gerçek konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited Erdem Tecer, SMMM Sorumlu Ortak, Başdenetçi 27 Şubat 2013 İstanbul, Türkiye (2)
konsolide bilanço (Tüm tutarlar Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir) Varlıklar Cari dönem Bağımsız denetimden geçmiş Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş Dipnot referansları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Dönen varlıklar 163.726.079 135.744.063 Nakit ve nakit benzerleri 4 38.032.518 39.790.728 Finansal yatırımlar 5 9.487.015 8.736.231 Ticari alacaklar 79.340.929 56.919.975 - İlişkili taraflardan ticari alacaklar 8 9.353.477 8.497.962 - Diğer ticari alacaklar 8 69.987.452 48.422.013 Diğer alacaklar 9 102.518 50.808 Stoklar 10 35.949.845 28.476.093 Diğer dönen varlıklar 16 813.254 1.770.228 Duran varlıklar 151.322.074 157.235.973 Diğer alacaklar 9 93.118 61.273 Finansal yatırımlar 49 49 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 6 20.849.171 22.412.321 Maddi duran varlıklar 11 128.726.927 133.976.952 Maddi olmayan duran varlıklar 12 599.473 651.939 Diğer duran varlıklar 16 1.053.336 133.439 Toplam varlıklar 315.048.153 292.980.036 Kaynaklar Kısa vadeli yükümlülükler 32.004.044 20.283.845 Finansal borçlar 7 10.438.337 - Ticari borçlar 14.209.262 12.511.620 - İlişkili taraflara ticari borçlar 8 1.838.402 1.947.732 - Diğer ticari borçlar 8 12.370.860 10.563.888 Diğer borçlar 9 1.755.737 1.802.115 Dönem karı vergi yükümlülüğü 23 4.520.282 4.042.252 Borç karşılıkları 14 139.169 717.366 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 15 314.375 293.616 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 16 626.882 916.876 Uzun vadeli yükümlülükler 10.627.763 10.575.021 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 15 6.646.759 5.059.883 Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 23 3.981.004 5.515.138 Özkaynaklar 272.416.346 262.121.170 Ana ortaklığa ait özkaynaklar 272.416.346 262.121.170 Ödenmiş sermaye 17 123.586.411 123.586.411 Sermaye düzeltmesi farkları 17 31.040.805 31.040.805 Yabancı para çevrim farkları 1.349.925 2.251.341 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 17 57.901.760 51.014.996 Geçmiş yıllar karları 17-1.881.381 Net dönem karı 17 58.537.445 52.346.236 Toplam kaynaklar 315.048.153 292.980.036 İlişikte 7 ile 57 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (3)
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide kapsamlı gelir tablosu (Tüm tutarlar Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir) Dipnot referansları Cari Dönem Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak 31 Aralık 2012 Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak 31 Aralık 2011 Sürdürülen faaliyetler Satış gelirleri 18 242.748.348 225.141.203 Satışların maliyeti (-) 18 (157.728.476) (144.351.346) Brüt kar 85.019.872 80.789.857 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 19 (6.354.407) (6.733.067) Genel yönetim giderleri (-) 19 (13.018.990) (11.943.468) Araştırma ve geliştirme giderleri (-) 19 (145.197) (146.609) Diğer faaliyet gelirleri 21 2.523.611 2.312.864 Diğer faaliyet giderleri (-) 21 (247.162) (476.762) Faaliyet karı 67.777.727 63.802.815 Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımların zararlarındaki paylar 6 (1.563.149) (2.332.382) Finansal gelirler 22 11.215.731 14.811.405 Finansal giderler (-) 22 (3.825.709) (10.034.682) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı 73.604.600 66.247.156 Sürdürülen faaliyetler vergi gelir/(gideri) Dönem vergi gideri 23 (16.601.289) (16.215.263) Ertelenmiş vergi geliri 23 1.534.134 2.314.343 Net dönem karı 58.537.445 52.346.236 Diğer kapsamlı gelir/(gider) Yabancı para çevrim farklarındaki değişim (901.416) 2.773.191 Diğer kapsamlı gelir (vergi sonrası) (901.416) 2.773.191 Toplam kapsamlı gelir 57.636.029 55.119.427 Dönem karının dağılımı Ana ortaklık dışı paylar - - Ana ortaklık payları 58.537.445 52.346.236 Toplam kapsamlı gelirin dağılımı Ana ortaklık dışı paylar - - Ana ortaklık payları 57.636.029 55.119.427 Hisse başına kazanç (kr) 24 0,47 0,42 İlişikte 7 ile 57 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (4)
Ünye Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş.ve Bağlı Ortaklığı 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide öz sermaye değişim tablosu Not Ödenmiş sermaye Sermaye düzeltmesi farkları Yabancı para çevrim farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıl karları ve net dönem karı Toplam 1 Ocak 2011 itibariyle bakiye 123.586.411 31.040.805 (521.850) 44.504.375 53.745.479 252.355.220 Net dönem karı - - - - 52.346.236 52.346.236 Diğer kapsamlı gelir - - 2.773.191 - - 2.773.191 Toplam kapsamlı gelir - - 2.773.191-52.346.236 55.119.427 Yedeklere transfer - - - 6.510.621 (6.510.621) - Ödenen temettüler 1 - - - - (45.353.477) (45.353.477) 31 Aralık 2011 itibariyle bakiye 123.586.411 31.040.805 2.251.341 51.014.996 54.227.617 262.121.170 1 Ocak 2012 itibariyle bakiye 123.586.411 31.040.805 2.251.341 51.014.996 54.227.617 262.121.170 Net dönem karı - - - - 58.537.445 58.537.445 Diğer kapsamlı gider - - (901.416) - - (901.416) Toplam kapsamlı gider - - (901.416) - 58.537.445 57.636.029 Yedeklere transfer - - - 6.886.764 (6.886.764) - Ödenen temettüler 1 - - - - (47.340.853) (47.340.853) 31 Aralık 2012 itibariyle bakiye 123.586.411 31.040.805 1.349.925 57.901.760 58.537.445 272.416.346 İlişikte 7 ile 57 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (5)
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide nakit akım tablosu Cari dönem Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş Bağımsız denetimden geçmiş Dipnot referansları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 İşletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları Vergi öncesi dönem karı 73.604.600 66.247.156 - Finansal giderler 22 428.774 1.078.442 - Finansal gelir 22 (3.132.535) (3.603.882) - Maddi duran varlıkların satışından kaynaklanan kazanç (98.102) (215.692) - Finansal varlıkların yeniden değerlemesinden kaynaklanan ve gelir tablosunda muhasebeleştirilen (kazanç)/kayıp 22 (750.784) 2.835.896 - İştirak karlarından elde edilen zararlar 6 1.563.150 2.332.382 - Duran varlıkların amortisman ve itfa payları 11, 12 15.809.403 14.161.579 - Temettü gelirleri (586.846) (683.061) - Kredi kur farkı gelirleri - (31.350) - Kıdem tazminatı karşılığı gideri 15 1.236.959 1.318.961 - Kullanılmayan izin karşılığı gideri / (geliri) 15 32.246 55.652 - Kıdem teşvik karşılığı gideri 15 577.018 103.307 - Dava karşılığı gideri,net 14 (578.197) 91.000 88.105.686 83.690.390 İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler Ticari alacaklardaki artış (22.420.954) (13.762.351) Stoklardaki (artış) /azalış (7.473.752) (4.378.833) Diğer alacaklar ve dönen varlıklardaki azalış/(artış) 905.264 (433.886) Ticari borçlardaki (azalış)/ artış 1.697.642 3.213.601 Diğer duran varlıklarda (azalış)/artış (951.742) (133.439) Diğer borçlar ve kısa vadeli yükümlülüklerdeki azalış (347.859) (3.319.353) Ödenen gelir vergisi 23 (16.123.259) (12.271.024) Ödenen kıdem tazminatı 15 (16.262) (267.918) Ödenen kıdem teşvik primleri 15 (210.839) - Faaliyetlerden elde edilen nakit 43.163.925 52.337.187 Yatırım faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları Finansal varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışı - (49) Alınan faizler 3.077.015 3.785.857 İştiraklerden alınan temettüler 586.846 683.061 Maddi duran varlık satışlarından elde edilen nakit 119.374 257.521 Maddi duran varlık alımı amacıyla yapılan ödemeler 11 (11.475.820) (13.967.521) Maddi olmayan duran varlık alımı amacıyla yapılan ödemeler 12 (122.801) (80.765) Yatırım faaliyetlerinden kullanılan net nakit (7.815.386) (9.321.896) Finansman faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları Alınan krediler 16.236.685 7.207.720 Kredi geri ödemeleri (6.000.000) (22.612.718) Ödenen faizler (227.123) (1.245.090) Ödenen temettüler 1 (47.340.853) (45.353.477) Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit (37.331.291) (62.003.565) Yurtdışı faaliyetlerden kaynaklanan çevrim farkları 196.782 (64.548) Nakit ve nakit benzerlerindeki azalış (1.982.752) (18.988.274) Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 4 39.607.287 58.660.109 Dönem sonu nakit ve nakit benzeri değerler 37.821.317 39.607.287 Faiz tahakkukları 211.201 183.441 Faiz tahakkukları dahil dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 4 38.032.518 39.790.728 İlişikte 7 ile 57 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (6)
konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar 1. Grup un organizasyonu ve faaliyet konusu Ünye Çimento Sanayii ve Ticaret Anonim Şirketi 1969 yılında Ünye de kurulmuş ve üretim faaliyetlerine başlamıştır. Şirket in ticaret siciline kayıtlı adresi Devlet Sahil Yolu Mevkii, Ünye/Ordu dadır. Şirket in ana faaliyet konusu çimento ve klinker üretimi ve satışıdır. Şirket in ana ortağı %51,33 oranında Ordu Yardımlaşma Kurumu dur. Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK), özel hukuk hükümlerine tabi, mali ve idari bakımdan özerk, tüzel kişiliği haiz bir kuruluş olup, 1 Mart 1961 tarihinde 205 sayılı yasa ile kurulmuştur. TSK mensuplarının yardımlaşma ve emeklilik fonu olan OYAK, anayasamızın öngördüğü sosyal güvenlik anlayışı içinde, üyelerine çeşitli hizmet ve faydalar sağlamaktadır. OYAK ın sanayi, finans ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren 50 yi aşkın doğrudan ve dolaylı iştiraki de bulunmaktadır.oyak ile ilgili detaylı bilgilere resmi internet sitesi olan (www.oyak.com.tr) adresinden ulaşılabilmektedir. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle konsolide finansal tablolar, aşağıdaki şirketlerin Ünye Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklığı na tam konsolidasyon yöntemine göre konsolide edilmesiyle hazırlanmıştır. Oyak Beton daki yatırım ise özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirilmiştir. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Şirket Sektör İştirak oranı (%) İştirak oranı (%) Unye CEM SRL Çimento Satışı 100 100 Oyak Beton Hazır Beton Satışı 20 20 Ünye CEM SRL 2007 yılında Romanya da kurulmuş olup, ana faaliyet konusu çimento satışıdır. Şirket in kayıtlı sermaye tavanı 300.000.000 TL dir (31 Aralık 2011-300.000.000 TL). Şirket in hisse senetleri 21 Şubat 1990 den beri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında ( İMKB ) işlem görmekte olup, sermayenin hissedarlar arasındaki dağılımı aşağıdaki gibidir: Ortaklar % 31 Aralık 2012 % 31 Aralık 2011 Ordu Yardımlaşma Kurumu 51,33 63.437.443 51,33 63.437.443 Nuh Gayrimenkul İnşaat. A.Ş. 23,72 29.317.957 23,72 29.317.957 Nuh Beton A.Ş. 16,31 20.156.429 16,31 20.156.429 Halka açık kısım 8,64 10.674.582 8,64 10.674.582 Nominal sermaye 100 123.586.411 100 123.586.411 Ödenen temettü 26 Mart 2012 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul sonucu Şirket, 2011 yılı karına ait 47.340.853 TL tutarında temettü dağıtmaya karar vermiştir. Bu karar doğrultusunda borsada işlem gören kaydileşmiş payların temettü alacakları 28 Mayıs 2012 tarihinde ilgili üyelerin Takasbank A.Ş. nezdindeki serbest hesaplarına aktarılmıştır. 2011 yılına ilişkin 2012 yılında hisse başına ödenen brüt temettü 0,38 kuruştur. Finansal tabloların onaylanması Finansal tablolar, yönetim kurulu tarafından onaylanmış ve 27 Şubat 2013 tarihinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul un finansal tabloları değiştirme yetkisi bulunmaktadır. (7)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar Finansal tabloların hazırlanış ilkeleri ve belirli muhasebe politikaları Şirket, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Yeni Türk Ticaret Kanunu ( Yeni TTK ) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkede faaliyet gösteren bağlı ortaklık - Unye CEM SRL, muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulunduğu ülkenin para birimi cinsinden ve o ülkenin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadır. Unye CEM SRL nin finansal tabloları, yapılan düzeltme ve sınıflamalar ile ana ortaklığın muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirilmiştir. Şirket, finansal tablolarını, SPK tarafından 9 Nisan 2008 tarihinde yayımlanan Seri:XI, No:29 numaralı Tebliği uyarınca (bundan sonra SPK Muhasebe Standartları olarak anılacaktır) belirlenen ve uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunmuştur. Finansal tablolar Şirket in yasal kayıtlarına dayandırılmış ve TL cinsinden ifade edilmiş olup, SPK Muhasebe Standartları na göre Şirket in durumunu layıkıyla arz edebilmek için bir takım düzeltme ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır. Bu düzeltme kayıtları ve sınıflandırmalar temel olarak; hisse senetlerinin gerçeğe uygun değere getirilmesi, kıdem teşvik ve kullanılmayan izin karşılıkları, dava karşılıklarının ayrılması, alacak ve borç reeskont hesaplama etkileri, ertelenmiş vergi hesaplamasının etkileri, maddi duran varlıkların kalan faydalı ömürlerindeki farklılıklar ve kıst amortisman esasına göre amortismana tabii tutulmalarının etkileri, kıdem tazminatının Uluslararası Muhasebe Standardı ( UMS ) 19 a göre hesaplanmasının etkilerinden oluşmaktadır. Kullanılan para birimi Şirket in bağlı ortaklığı için fonksiyonel para birimi Romanya Leyi (Ron) olmakla birlikte mali durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket in geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan TL ye çevrilerek konsolidasyon çalışmalarına dahil edilmiştir. Konsolidasyona ilişkin esaslar Konsolide finansal tablolar Şirket ve Şirket in bağlı ortaklığının finansal tablolarını ve özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirilen yatırımları kapsar. Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide gelir tablosuna dahil edilir. Özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirilen yatırımlar konsolide bilançoda, alış maliyetinin üzerine Şirket in iştirakin net varlıklarındaki payına alım sonrası değişikliklerin eklenmesi veya çıkarılması ve varsa değer düşüklüğü karşılığının düşülmesiyle gösterilmektedir. Konsolide gelir tablosu, Şirket in iştiraklerinin faaliyetleri sonucundaki payını yansıtmaktadır. İştirakin kar veya zararına henüz yansıtılmamış tutarların iştirakin özkaynaklarında ortaya çıkardığı değişiklikler de Şirket in iştirakteki payı oranında iştirakin defter değerinde düzeltme yapılmasını gerekli kılabilir. Bu değişikliklerden Şirket e düşen pay doğrudan Şirket in kendi özkaynaklarında muhasebeleştirilir. Gerekli olması halinde, Grup un izlediği muhasebe politikalarıyla aynı olması amacıyla bağlı ortaklığının finansal tablolarında muhasebe politikalarıyla ilgili düzeltmeler yapılmıştır. Tüm grup içi işlemler sonucu oluşan alacak ve borç bakiyeleri, ilgili döneme ait gelir ve giderler konsolidasyon çalışmalarında elimine edilmiştir. Konsolide bağlı ortaklığın net varlıklarında ana ortaklık dışı pay bulunmamaktadır. (8)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.2 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle geçerli yeni ve değiştirilmiş standartlar ve UFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır. 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar aşağıdaki gibidir: UMS 12 Gelir Vergileri Esas Alınan Varlıkların Geri Kazanımı (Değişiklik) UMS 12, i) aksi ispat edilene kadar hukuken geçerli öngörü olarak, UMS 40 kapsamında gerçeğe uygun değer modeliyle ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerindeki ertelenmiş verginin gayrimenkulün taşınan değerinin satış yoluyla geri kazanılacağı esasıyla hesaplanması ve ii) UMS 16 daki yeniden değerleme modeliyle ölçülen amortismana tabi olmayan varlıklar üzerindeki ertelenmiş verginin her zaman satış esasına göre hesaplanması gerektiğine ilişkin güncellenmiştir. Değişikliklerin geriye dönük olarak uygulanması gerekmektedir. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Değişikliğin Grup un finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olmamıştır. UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar Geliştirilmiş Bilanço Dışı Bırakma Açıklama Yükümlülükleri (Değişiklik), Değişikliğin amacı, finansal tablo okuyucularının finansal varlıkların transfer işlemlerini (seküritizasyon gibi) - finansal varlığı transfer eden taraf üzerinde kalabilecek muhtemel riskleri de içerecek şekilde - daha iyi anlamalarını sağlamaktır. Ayrıca değişiklik, orantısız finansal varlık transferi işlemlerinin hesap döneminin sonlarına doğru yapıldığı durumlar için ek açıklama zorunlulukları getirmektedir. Karşılaştırmalı açıklamalar verilmesi zorunlu değildir. Değişiklik sadece açıklama esaslarını etkilemektedir ve Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde etkisi olmamıştır. Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu (Değişiklik) Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu Unsurlarının Sunumu Değişiklikler 1 Temmuz 2012 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir fakat erken uygulamaya izin verilmektedir. Yapılan değişiklikler diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilen kalemlerin sadece gruplamasını değiştirmektedir. İleriki bir tarihte gelir tablosuna sınıflanabilecek (veya geri döndürülebilecek) kalemler hiçbir zaman gelir tablosuna sınıflanamayacak kalemlerden ayrı gösterilecektir. Değişiklikler geriye dönük olarak uygulanacaktır. Değişiklik sadece sunum esaslarını etkilemektedir ve Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde bir etkisi olmayacaktır. (9)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar (Değişiklik) Standart 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilmiştir. Bazı istisnalar dışında uygulama geriye dönük olarak yapılacaktır. Standartta yapılan değişiklik kapsamında birçok konuya açıklık getirilmiş veya uygulamada değişiklik yapılmıştır. Yapılan birçok değişiklikten en önemlileri tazminat yükümlülüğü aralığı mekanizması uygulamasının kaldırılması ve kısa ve uzun vadeli personel sosyal hakları ayrımının artık personelin hak etmesi prensibine göre değil de yükümlülüğün tahmini ödeme tarihine göre belirlenmesidir. Düzeltilmiş standardın Grup mali tabloları üzerinde etkisi, gelir tablosunda ertelenmiş vergi etkisi sonrasında 427.278 TL daha fazla gelir kaydedilmesi şeklinde olacaktı. UMS 27 Bireysel Finansal Tablolar (Değişiklik) UFRS 10 nun ve UFRS 12 nin yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 27 de de değişiklikler yapmıştır. Yapılan değişiklikler sonucunda, artık UMS 27 sadece bağlı ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler ve iştiraklerin bireysel finansal tablolarda muhasebeleştirilmesi konularını içermektedir. Bu değişikliklerin geçiş hükümleri UFRS 10 ile aynıdır. Söz konusu standardın Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar (Değişiklik) UFRS 11 in ve UFRS 12 nin yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 28 de de değişiklikler yapmış ve standardın ismini UMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar olarak değiştirmiştir. Yapılan değişiklikler ile iştiraklerin yanı sıra, iş ortaklıklarında da özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirme getirilmiştir. Bu değişikliklerin geçiş hükümleri UFRS 11 ile aynıdır. Değişiklikler 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Söz konusu standardın Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum - Finansal Varlık ve Borçların Netleştirilmesi (Değişiklik) Değişiklik muhasebeleştirilen tutarları netleştirme konusunda mevcut yasal bir hakkının bulunması ifadesinin anlamına açıklık getirmekte ve UMS 32 netleştirme prensibinin eş zamanlı olarak gerçekleşmeyen ve brüt ödeme yapılan hesaplaşma (takas büroları gibi) sistemlerindeki uygulama alanına açıklık getirmektedir. Değişiklikler 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Söz konusu standardın Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar - Finansal Varlık ve Borçların Netleştirilmesi (Değişiklik) Getirilen açıklamalar finansal tablo kullanıcılarına i) netleştirilen işlemlerin şirketin finansal durumuna etkilerinin ve muhtemel etkilerinin değerlendirilmesi için ve ii) UFRS ye göre ve diğer genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış finansal tabloların karşılaştırılması ve analiz edilmesi için faydalı bilgiler sunmaktadır. Değişiklikler geriye dönük olarak 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri ve bu hesap dönemlerindeki ara dönemler için geçerlidir. Değişiklik sadece açıklama esaslarını etkilemektedir ve Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde bir etkisi olmayacaktır. (10)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UFRS 9 Finansal Araçlar Sınıflandırma ve Açıklama Aralık 2011 de yapılan değişiklikle yeni standart, 1 Ocak 2015 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olacaktır. UFRS 9 Finansal Araçlar standardının ilk safhası finansal varlıkların ve yükümlülüklerin ölçülmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirmektedir. UFRS 9 a yapılan değişiklikler esas olarak finansal varlıkların sınıflama ve ölçümünü ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılan finansal yükümlülüklerin ölçümünü etkileyecektir ve bu tür finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin kredi riskine ilişkin olan kısmının diğer kapsamlı gelir tablosunda sunumunu gerektirmektedir. Standardın erken uygulanmasına izin verilmektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından onaylanmamıştır. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar Standart 1 Ocak 2013 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler bazı farklı düzenlemelerle geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler ve UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir. UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardının konsolidasyona ilişkin kısmının yerini almıştır. Hangi şirketlerin konsolide edileceğini belirlemede kullanılacak yeni bir kontrol tanımı yapılmıştır. Mali tablo hazırlayıcılarına karar vermeleri için daha fazla alan bırakan, ilke bazlı bir standarttır. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler Standart 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler bazı düzenlemelerle geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar ve UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir. Standart müşterek yönetilen iş ortaklıklarının ve müşterek faaliyetlerin nasıl muhasebeleştirileceğini düzenlemektedir. Yeni standart kapsamında, artık iş ortaklıklarının oransal konsolidasyona tabi tutulmasına izin verilmemektedir. Söz konusu standardın Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları Standart 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler bazı düzenlemelerle geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar ve UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir. UFRS 12 daha önce UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardında yer alan konsolide finansal tablolara ilişkin tüm açıklamalar ile daha önce UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar ve UMS 28 İştiraklerdeki Yatırımlar da yer alan iştirakler, iş ortaklıkları, bağlı ortaklıklar ve yapısal işletmelere ilişkin verilmesi gereken tüm dipnot açıklamalarını içermektedir. Yeni standart kapsamında Grup diğer işletmelerdeki yatırımlarına ilişkin daha fazla dipnot açıklaması verecektir. Değişiklik sadece açıklama esaslarını etkilemektedir ve Grup un finansal durumunu veya performansı üzerinde bir etkisi olmayacaktır. (11)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UFRS 13 Gerçeğe Uygun Değerin Ölçümü Yeni standart gerçeğe uygun değerin UFRS kapsamında nasıl ölçüleceğini açıklamakla beraber, gerçeğe uygun değerin ne zaman kullanılabileceği ve/veya kullanılması gerektiği konusunda bir değişiklik getirmemektedir. Tüm gerçeğe uygun değer ölçümleri için rehber niteliğindedir. Yeni standart ayrıca, gerçeğe uygun değer ölçümleri ile ilgili ek açıklama yükümlülükleri getirmektedir. Bu standardın 1 Ocak 2013 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemlerinde uygulanması mecburidir ve uygulama ileriye doğru uygulanacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Yeni açıklamaların sadece UFRS 13 ün uygulamaya başlandığı dönemden itibaren verilmesi gerekmektedir yani önceki dönemlerle karşılaştırmalı açıklama gerekmemektedir. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UFRYK 20 Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri 1 Ocak 2013 tarihinde ya da sonrasında başlayan finansal dönemler için yürürlüğe girecek olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Şirketlerin karşılaştırmalı olarak sunulan dönemin başından itibaren üretim aşamasında oluşan hafriyat maliyetlerine bu yorumun gerekliliklerini uygulamaları gerekecektir. Yorum, üretim aşamasındaki hafriyatların ne zaman ve hangi koşullarda varlık olarak muhasebeleşeceği, muhasebeleşen varlığın ilk kayda alma ve sonraki dönemlerde nasıl ölçüleceğine açıklık getirmektedir. Söz konusu yorum Şirket için geçerli değildir ve Grup un finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olması beklenmemektedir. Uygulama Rehberi (UFRS 10, UFRS 11 ve UFRS 12 değişiklik) Değişiklik 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişiklikler geriye dönük düzeltme yapma gerekliliğini ortadan kaldırmak amacıyla sadece uygulama rehberinde yapılmıştır. İlk uygulama tarihi UFRS 10 un ilk defa uygulandığı yıllık hesap döneminin başlangıcı olarak tanımlanmıştır. Kontrolün olup olmadığı değerlendirmesi karşılaştırmalı sunulan dönemin başı yerine ilk uygulama tarihinde yapılacaktır. Eğer UFRS 10 a göre kontrol değerlendirmesi UMS 27/TMSYK 12 ye göre yapılandan farklı ise geriye dönük düzeltme etkileri saptanmalıdır. Ancak, kontrol değerlendirmesi aynı ise geriye dönük düzeltme gerekmez. Eğer birden fazla karşılaştırmalı dönem sunuluyorsa, sadece bir dönemin geriye dönük düzeltilmesine izin verilmiştir. UMSK, aynı sebeplerle UFRS 11 ve UFRS 12 uygulama rehberlerinde de değişiklik yapmış ve geçiş hükümlerini kolaylaştırmıştır. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Grup, değişikliğin finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar (Değişiklik) UFRS 10 standardı yatırım şirketi tanımına uyan şirketlerin konsolidasyon hükümlerinden muaf tutulmasına ilişkin bir istisna getirmek için değiştirilmiştir. Konsolidasyon hükümlerine getirilen istisna ile yatırım şirketlerinin bağlı ortaklıklarını UFRS 9 Finansal Araçlar standardı hükümleri çerçevesinde gerçeğe uygun değerden muhasebeleştirmeleri gerekmektedir. Değişiklik 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilmiştir. UFRS deki iyileştirmeler UMSK, mevcut standartlarda değişiklikler içeren 2009 2011 dönemi Yıllık UFRS İyileştirmelerini yayınlamıştır. Yıllık iyileştirmeler kapsamında gerekli ama acil olmayan değişiklikler yapılmaktadır. Değişikliklerin geçerlilik tarihi 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleridir. Gerekli açıklamalar verildiği sürece, erken uygulamaya izin verilmektedir. Bu proje henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Grup, projenin finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. (12)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UMS 1 Finansal Tabloların Sunuşu: İhtiyari karşılaştırmalı ek bilgi ile asgari sunumu mecburi olan karşılaştırmalı bilgiler arasındaki farka açıklık getirilmiştir. UMS 16 Maddi Duran Varlıklar: Maddi duran varlık tanımına uyan yedek parça ve bakım ekipmanlarının stok olmadığı konusuna açıklık getirilmiştir. UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum: Hisse senedi sahiplerine yapılan dağıtımların vergi etkisinin UMS 12 kapsamında muhasebeleştirilmesi gerektiğine açıklık getirilmiştir. Değişiklik, UMS 32 de bulun mevcut yükümlülükleri ortadan kaldırıp şirketlerin hisse senedi sahiplerine yaptığı dağıtımlardan doğan her türlü gelir vergisinin UMS 12 hükümleri çerçevesinde muhasebeleştirmesini gerektirmektedir. UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama: UMS 34 de her bir faaliyet bölümüne ilişkin toplam bölüm varlıkları ve borçları ile ilgili istenen açıklamalara açıklık getirilmiştir. Faaliyet bölümlerinin toplam varlıkları ve borçları sadece bu bilgiler işletmenin faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili merciine düzenli olarak raporlanıyorsa ve açıklanan toplam tutarlarda bir önceki yıllık mali tablolara göre önemli değişiklik olduysa açıklanmalıdır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar (Değişiklik) UFRS 10 standardı yatırım şirketi tanımına uyan şirketlerin konsolidasyon hükümlerinden muaf tutulmasına ilişkin bir istisna getirmek için değiştirilmiştir. Konsolidasyon hükümlerine getirilen istisna ile yatırım şirketlerinin bağlı ortaklıklarını UFRS 9 Finansal Araçlar standardı hükümleri çerçevesinde gerçeğe uygun değerden muhasebeleştirmeleri gerekmektedir. Değişiklik 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilmiştir. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu değişikliğin Şirket in (Grup un) finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olması beklenmemektedir. 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti Hasılat Gelirler, tahsil edilmiş veya edilecek olan alacak tutarının gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. Tahmini müşteri iadeleri, indirimler ve karşılıklar söz konusu tutardan düşülmektedir. Malların satışı: Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartların tamamı yerine getirildiğinde muhasebeleştirilir: Grup un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Grup un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi, İşlemle ilişkili ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması, ve İşlemden kaynaklanan ya da kaynaklanacak maliyetlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi. (13)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Temettü ve faiz geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, kar dağıtım kararının açıklanmasını takiben hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman kayda alınır. Stoklar Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir. Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar maliyet bedelinden birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklüğü karşılığının düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Kiralama veya idari amaçlı ya da hali hazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Grup un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve gelir tablosuna dahil edilir. Maddi duran varlıklara ait amortisman süreleri aşağıdaki gibidir: Ekonomik ömür Yeraltı ve yerüstü düzenleri Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Özel maliyetler 8-20 yıl 25-50 yıl 3-20 yıl 4-15 yıl 3-20 yıl 5-50 yıl (14)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Maddi olmayan varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Bilgisayar yazılımı Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, faydalı ömürlerine göre (5-15 yıl) amortismana tabi tutulur. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar araştırma ve geliştirme giderleri Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde gelir tablosuna kaydedilir. Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar: maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması, maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması, maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması, varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması, maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka kaynakların olması, ve varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması. İşletme içi yaratılan maddi olmayan varlık tutarı, maddi olmayan duran varlığın yukarıda belirtilen muhasebeleştirme şartlarını karşıladığı andan itibaren oluşan harcamaların toplam tutarıdır. İşletme içi yaratılan maddi olmayan varlıklar kayda alınamadıklarında, geliştirme harcamaları oluştukları dönemde gider olarak kaydedilir. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında, işletme içi yaratılan maddi olmayan varlıklar da ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Maddi olmayan duran varlıklar için kullanılan itfa süreleri aşağıdaki gibidir: Ekonomik ömür Aktifleştirilen geliştirme giderleri Haklar 5 yıl 3-15 yıl (15)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Varlıklarda değer düşüklüğü İtfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu mümkün olan en düşük seviyede gruplanmaktadır ve (nakit üreten birimler) değer düşüklüğüne tabi olan finansal olmayan varlıklar varsa her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir. Borçlanma maliyetleri Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklara ilişkin olmayan diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir. Finansal araçlar Finansal varlıklar Finansal varlıklar gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar, satılmaya hazır finansal varlıklar ve kredi ve alacaklar olarak sınıflandırılır. Etkin faiz yöntemi Etkin faiz yöntemi, finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplamının, ilgili finansal varlığın tam olarak net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışında sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktadır. Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar; alım-satım amacıyla elde tutulan finansal varlıklardır. Bir finansal varlık kısa vadede elden çıkarılması amacıyla edinildiği zaman söz konusu kategoride sınıflandırılır. Finansal riske karşı etkili bir koruma aracı olarak belirlenmemiş olan türev ürünleri teşkil eden bahse konu finansal varlıklar da gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu kategoride yer alan varlıklar, dönen varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Krediler ve alacaklar Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü düşülerek gösterilir. (16)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. İtfa edilmiş değerinden gösterilen finansal varlıklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Satılmaya hazır özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı, değer düşüklüğünün iptal edileceği tarihte yatırımın değer düşüklüğü hiçbir zaman muhasabeleştirilmemiş olması durumunda ulaşacağı itfa edilmiş maliyet tutarını aşmayacak şekilde gelir tablosunda iptal edilir. Satılmaya hazır özkaynak araçlarının gerçeğe uygun değerinde değer düşüklüğü sonrasında meydana gelen artış, doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Finansal yükümlülükler Grup un finansal yükümlülükleri ve özkaynak araçları, sözleşmeye bağlı düzenlemelere, finansal bir yükümlülüğün ve özkaynağa dayalı bir aracın tanımlanma esasına göre sınıflandırılır. Grup un tüm borçları düşüldükten sonra kalan varlıklarındaki hakkı temsil eden sözleşme özkaynağa dayalı finansal araçtır. Belirli finansal yükümlülükler ve özkaynağa dayalı finansal araçlar için uygulanan muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. Finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler veya diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler, gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve her raporlama döneminde, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle yeniden değerlenir. Gerçeğe uygun değerlerindeki değişim, gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Gelir tablosunda muhasebeleştirilen net kazanç ya da kayıplar, söz konusu finansal yükümlülük için ödenen faiz tutarını da kapsar. (17)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler, finansal borçlar dahil, başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Kur değişiminin etkileri Şirket in finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası na çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Kur farkları, aşağıda belirtilen durumlar haricinde, oluştukları dönemdeki kar ya da zararda muhasebeleştirilirler: Geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme kalemi olarak ele alınan ve bu tür varlıkların maliyetine dahil edilen kur farkları, Yurtdışı faaliyetindeki net yatırımın bir parçasını oluşturan, çevrim yedeklerinde muhasebeleştirilen ve net yatırımın satışında kar ya da zararla ilişkilendirilen, ödenme niyeti ya da ihtimali olmayan yurtdışı faaliyetlerden kaynaklanan parasal borç ve alacaklardan doğan kur farkları. Grup un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı özkaynak olarak sınıflandırılır ve Grup un çevrim fonuna transfer edilir. Söz konusu çevrim farklılıkları yabancı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde gelir tablosuna kaydedilir. Hisse başına kazanç Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net karın, yıl boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur. Türkiye de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları bedelsiz hisse yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmuştur. (18)