31 ARALIK 2007 TARİHİ İTİBARİYLE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU, KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
Şekerbank T.A.Ş. Yönetim Kurulu na İstanbul ŞEKERBANK T.A.Ş. VE MALİ ORTAKLIKLARI 1 OCAK-31 ARALIK 2007 DÖNEMİNE AİT BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Şekerbank T.A.Ş. ve konsolidasyona tabi ortaklıklarının ( Grup ) 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide bilançosu, aynı tarihte sona eren döneme ait konsolide gelir tablosu, nakit akış tablosu, özkaynak değişim tablosu ve önemli muhasebe politikaları ile diğer açıklayıcı notların bir özetini denetlemiş bulunuyoruz. Banka Yönetim Kurulunun Sorumluluğuna İlişkin Açıklama Banka Yönetim Kurulu, rapor konusu finansal tabloların 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerinin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Türkiye Muhasebe Standartları ile Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamalara uygun olarak ve hata ya da suistimal dolayısıyla önemlilik arz eden ölçüde yanlış bilgi içermeyecek şekilde hazırlanmasını ve sunulmasını sağlayacak bir iç kontrol sistemi oluşturulması, uygun muhasebe politikalarının seçilmesi ve uygulanmasından sorumludur. Yetkili Denetim Kuruluşunun Sorumluluğuna İlişkin Açıklama Bağımsız denetimi yapan kuruluş olarak üzerimize düşen sorumluluk, denetlenen finansal tablolar üzerinde görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bankalarda Bağımsız Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik ve uluslararası denetim standartlarına uyumlu olarak gerçekleştirilmiştir. Finansal tabloların önemlilik arzedecek ölçüde bir hata içermediğine ilişkin makul güvence sağlayacak şekilde bağımsız denetim planlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Bağımsız denetimde; finansal tablolarda yer alan tutarlar ve finansal tablo açıklama ve dipnotları hakkında denetim kanıtı toplamaya yönelik denetim teknikleri uygulanmış; bu teknikler istihdam ettiğimiz bağımsız denetçilerin insiyatifine bırakılmış, ancak, duruma uygun denetim teknikleri, finansal tabloların hazırlanması ve sunumu sürecindeki iç kontrollerin etkinliği dikkate alınarak ve uygulanan muhasebe politikalarının uygunluğu değerlendirilerek belirlenmiştir. Aşağıda belirtilen bağımsız denetim görüşünün oluşturulması için yeterli ve uygun denetim kanıtı sağlanmıştır. Bağımsız Denetçi Görüşü Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, bütün önemli taraflarıyla, Grubun 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla mali durumunu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonuçları ile nakit akımlarını 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 37 ve 38 nci maddeleri gereğince yürürlükte bulunan düzenlemelerde belirlenen muhasebe ilke ve standartlarına uygun olarak doğru bir biçimde yansıtmaktadır. DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU Özlem Gören Güçdemir, SMMM Sorumlu Ortak Baş Denetçi İstanbul, 9 Nisan 2008
ŞEKERBANK T.A.Ş. NİN 31 ARALIK 2007 TARİHİ İTİBARİYLE HAZIRLANAN YIL SONU KONSOLİDE FİNANSAL RAPORU Adres : Büyükdere Cad. No:171 Metrocity Kat:11 1. Levent 34330 İstanbul Telefon : (212) 319 70 00 Faks : (212) 319 73 79 Elektronik site adresi : www.sekerbank.com.tr Elektronik posta adresi : malikontrolvemuhasebe@sekerbank.com.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından düzenlenen Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ e göre hazırlanan yıl sonu konsolide finansal rapor aşağıda yer alan bölümlerden oluşmaktadır: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER ANA ORTAKLIK BANKANIN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI İLGİLİ DÖNEMDE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR KONSOLİDASYON KAPSAMINDAKİ GRUBUN MALİ BÜNYESİNE İLİŞKİN BİLGİLER KONSOLİDE DİĞER AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Bu finansal rapor çerçevesinde finansal tabloları konsolide edilen bağlı ortaklıklarımız, iştiraklerimiz ve birlikte kontrol edilen ortaklıklarımız aşağıdadır: Bağlı Ortaklıklar İştirakler Şekerbank Kıbrıs LTD. Şekerbank Off-shore Şeker Factoring Hizmetleri A.Ş. Şeker Yatırım ve Menkul Değerler A.Ş. Şeker Finansal Kiralama A.Ş. Bu raporda yer alan konsolide finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, bunlara ilişkin ek ve yorumlar ile Bankamız kayıtlarına uygun olarak, aksi belirtilmediği müddetçe bin Yeni Türk Lirası cinsinden hazırlanmış olup, bağımsız denetime tabi tutulmuş ve ilişikte sunulmuştur. İstanbul, 9 Nisan 2008 Erdal ARSLAN Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Hasan Basri GÖKTAN Genel Müdür Halil Can YEŞİLADA Denetim Komitesi Başkanı Mesut ÖZDİNÇ Genel Müdür Yardımcısı İrem SOYDAN Mali Kontrol ve Muhasebe Birim Müdürü Bu finansal rapor ile ilgili olarak soruların iletilebileceği yetkili personele ilişkin bilgiler Ad-Soyadı/Unvan : H. Cenk EYNEHAN / Yatırımcı İlişkileri ve İştirakler Müdürü Tel No : (212) 319 73 63 Faks No : (212) 319 70 41
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM Genel Bilgiler Sayfa No I. Ana Ortaklık Banka nın kuruluş tarihi, başlangıç statüsü, anılan statüde meydana gelen değişiklikleri ihtiva eden bankanın tarihçesi 1 II. Ana Ortaklık Banka nın sermaye yapısı, yönetim ve denetimini doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortakları, varsa bu hususlarda yıl içindeki değişiklikler ile dahil olduğu gruba ilişkin açıklama 1 III. Ana Ortaklık Banka nın, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim kurulu üyeleri ile genel müdür ve yardımcılarının varsa bankada sahip oldukları paylara ilişkin açıklamalar 2 IV. Ana Ortaklık Banka da nitelikli pay sahibi olan kişi ve kuruluşlara ilişkin açıklamalar 2 V. Ana Ortaklık Banka nın hizmet türü ve faaliyet alanlarına ilişkin özet bilgi 2 İKİNCİ BÖLÜM Konsolide Finansal Tablolar I. Konsolide bilanço 4 II. Konsolide nazım hesaplar tablosu 6 III. Konsolide gelir tablosu 7 IV. Konsolide özkaynaklarda muhasebeleştirilen gelir gider kalemlerine ilişkin tablo 8 V. Konsolide özkaynak değişim tablosu 9 VI. Konsolide nakit akış tablosu 10 VII. Konsolide kar dağıtım tablosu 11 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Muhasebe Politikaları I. Sunum esaslarına ilişkin açıklamalar 12 II. Finansal araçların kullanım stratejisi ve yabancı para cinsinden işlemlere ilişkin açıklamalar 12 III. Konsolide edilen ortaklıklara ilişkin bilgilerin sunumu 13 IV. Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile türev ürünlere ilişkin açıklamalar 14 V. Faiz gelir ve giderine ilişkin açıklamalar 14 VI. Ücret ve komisyon gelir ve giderlerine ilişkin açıklamalar 14 VII. Finansal varlıklara ilişkin açıklama ve dipnotlar 14 VIII. Finansal varlıklarda değer düşüklüğüne ilişkin açıklamalar 17 IX. Finansal araçların netleştirilmesine ilişkin açıklamalar 17 X. Satış ve geri alış anlaşmaları ve menkul değerlerin ödünç verilmesi işlemlerine ilişkin açıklamalar 17 XI. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlıklar ile bu varlıklara ilişkin borçlar hakkında açıklamalar 18 XII. Şerefiye ve diğer maddi olmayan duran varlıklara ilişkin açıklamalar 18 XIII. Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar 19 XIV. Kiralama işlemlerine ilişkin açıklamalar 19 XV. Karşılıklar ve koşullu yükümlülüklere ilişkin açıklamalar 20 XVI. Çalışanların haklarına ilişkin yükümlülüklere ilişkin açıklamalar 20 XVII. Vergi uygulamalarına ilişkin açıklamalar 21 XVIII. Borçlanmalara ilişkin ilave açıklamalar 22 XIX. Hisse senetleri ve ihracına ilişkin açıklamalar 22 XX. Aval ve kabullere ilişkin açıklamalar 22 XXI. Devlet teşviklerine ilişkin açıklamalar 22 XXII. Raporlamanın bölümlemeye göre yapılmasına ilişkin açıklamalar 23 XXIII. Diğer hususlara ilişkin açıklamalar 23 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Konsolide Mali Bünyeye İlişkin Bilgiler I. Konsolide sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin açıklamalar 24 II. Konsolide kredi riskine ilişkin açıklamalar 28 III. Konsolide piyasa riskine ilişkin açıklamalar 34 IV. Konsolide operasyonel riske ilişkin açıklamalar 35 V. Konsolide kur riskine ilişkin açıklamalar 36 VI. Konsolide faiz oranı riskine ilişkin açıklamalar 38 VII. Konsolide likidite riskine ilişkin açıklamalar 43 VIII. Finansal varlık ve borçların gerçeğe uygun değeri ile gösterilmesine ilişkin açıklamalar 46 IX. Başkalarının nam ve hesabına yapılan işlemler, inanca dayalı işlemlere ilişkin açıklamalar 47 BEŞİNCİ BÖLÜM Konsolide Mali Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar I. Konsolide bilançonun aktif hesaplarına ilişkin açıklama ve dipnotlar 48 II. Konsolide bilançonun pasif hesaplarına ilişkin açıklama ve dipnotlar 71 III. Konsolide nazım hesaplara ilişkin açıklama ve dipnotlar 81 IV. Konsolide gelir tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar 86 V. Konsolide özkaynak değişim tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar 92 VI. Konsolide nakit akış tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar 93 VII. Ana Ortaklık Banka nın dahil olduğu risk grubuna ilişkin açıklamalar 94 VIII. Ana Ortaklık Banka nın yurt içi, yurt dışı, kıyı bankacılığı bölgelerindeki şube veya iştirakler ile yurt dışı temsilciliklerine ilişkin açıklamalar 96 ALTINCI BÖLÜM Diğer Açıklamalar I. Ana Ortaklık Banka nın faaliyetine ilişkin diğer açıklamalar 97 YEDİNCİ BÖLÜM Bağımsız Denetim Raporu I. Bağımsız denetim raporuna ilişkin olarak açıklanması gereken hususlar 97 II. Bağımsız denetçi tarafından hazırlanan açıklama ve dipnotlar 97
BİRİNCİ BÖLÜM GENEL BİLGİLER I. Ana Ortaklık Banka nın Kuruluş Tarihi, Başlangıç Statüsü, Anılan Statüde Meydana Gelen Değişiklikleri İhtiva Eden Bankanın Tarihçesi 1953 yılında 14 ortaklı bir Türk bankası olarak Eskişehir de faaliyetlerine başlayan Pancar Kooperatifleri Bankası Anonim Şirketi, 1956 yılında Şekerbank T.A.Ş. adını alarak merkezini Ankara ya nakletmiştir. Banka 1996 yılında %15 hissesini halka açmış olup, bugün hisselerinin %31.34 lük kısmı halka arz edilmiş durumdadır. Banka nın ana hissedarı Şekerbank T.A.Ş. Personeli Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı, sosyal güvenlik sistemi içinde üyelerine emeklilik güvenceleri sağlamaktadır. Şekerbank T.A.Ş. nin finans, ticaret, şeker sanayi, yem sanayi, madencilik alanlarında çeşitli iştirak ve bağlı ortaklıkları bulunmaktadır. Ana Ortaklık Banka nın faaliyet alanı her türlü nakdi ve gayrinakdi Türk Lirası ve döviz üzerinden krediler açmak, sermaye piyasası işlemlerini yapmak, TL ve YP mevduat toplamak, ve diğer bankacılık hizmetlerini yapmaktır. II. Ana Ortaklık Banka nın Sermaye Yapısı, Yönetim Ve Denetimini Doğrudan Veya Dolaylı Olarak Tek Başına Veya Birlikte Elinde Bulunduran Ortakları, Varsa Bu Hususlarda Yıl İçindeki Değişiklikler İle Dahil Olduğu Gruba İlişkin Açıklama 31 Aralık 2007 ve 31 Aralık 2006 tarihleri itibariyle başlıca hissedarlar ve sermaye aşağıda belirtilmiştir: Hissedarların Adı Cari Dönem Ödenmiş Sermaye % Önceki Dönem Ödenmiş Sermaye % Şekerbank T.A.Ş. Personeli Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı 135,915 33.98 66,912 53.53 TuranAlem Securities JSC 135,915 33.98 - - Halka Arz 125,345 31.34 36,415 29.13 Şekerbank T.A.Ş. Personeli Sosyal Sigorta Sandığı Vakfı - - 18,550 14.84 Diğer 2,825 0.70 3,123 2.50 Toplam 400,000 100.00 125,000 100.00 Ana Ortaklık Banka nın ana hissedarları olan Şekerbank T.A.Ş. Personeli Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı nın sahip olduğu 24,438,773 adet (%19.5510) ve Şekerbank T.A.Ş. Personeli Sosyal Sigorta Sandığı Vakfı nın sahip olduğu 18,034,612 adet (%14.4277) olmak üzere Şekerbank T.A.Ş. nin sermayesinde toplam 42,473,385 adet (%33.9787 oranındaki) pay İMKB Toptan Satışlar Pazarı nda 424,733,850 YTL bedelle TuranAlem Securities JSC ye 15 Mart 2007 tarihi itibariyle devredilmiştir. Satış bedeli nakden ve peşin olarak 15 Mart 2007 tarihinde tahsil edilmiştir. Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu nun 10 Nisan 2007 tarih ve 289 sayılı kararı ile, Ana Ortaklık Banka nın ödenmiş sermayesinin 125,000 Bin YTL den 400,000 Bin YTL ye, 275,000 Bin YTL nakden artırılmasına karar verilmiştir. 29 Ağustos 2007-12 Eylül 2007 tarihleri arasında İMKB Rüçhan Pazarında 275,000,000 adet nominal değerli hisse için rüçhan hakları kullanılmış olup, bu sürenin sonunda rüçhan hakkı kullanılmayan 1,556,353.33 YTL nominal bedelli hisse senedi 19 Eylül 2007-20 Eylül 2007 tarihleri arasında İMKB Birincil Piyasada satışa sunulmuştur. Rüçhan haklarının tümünün kullanımının ardından 24 Eylül 2007 tarihi itibariyle Banka nın sermayesi 275,000 Bin YTL tutarında nakden artmıştır. Artırıma konu 275,000 Bin YTL lik sermaye, 16 Kasım 2007 tarihinde İstanbul Ticaret Sicili Memurluğu nda tescil edilerek sermaye artırım işlemleri tamamlanmış olup 21 Kasım 2007 tarihli Ticaret Sicil Gazetesi nde yayınlanmıştır. 1
III. Ana Ortaklık Banka nın, Yönetim Kurulu Başkan Ve Üyeleri, Denetim Kurulu Üyeleri İle Genel Müdür Ve Yardımcılarının Nitelikleri Varsa Bunlarda Meydana Gelen Değişiklikler İle Ana Ortaklık Banka da Sahip Oldukları Paylara İlişkin Açıklamalar Ünvanı Yönetim Kurulu Başkanı Genel Müdür Yönetim Kurulu Üyeleri Denetçiler Genel Müdür Yardımcıları Teftiş Kurulu Başkanı İsmi Erdal Aslan Dr.Hasan Basri Göktan Dr.Hasan Basri Göktan Yerkin Tatishev Erdal Batmaz Emin Erdem Halil Can Yeşilada Kairat Bektanov Murat Yuldashev Saduakas Mameshtegi Tatiana Alekseevna Filippova Khosrow Kashani Zamani M. Cahit Başer Kuat Seksenalınov Mehmet Ünal Abdullah Yücel Akbulut Çetin Aydın Murat Ishmuhamedov Ramazan Karademir Orhan Karakaş Salih Zeki Önder Abdurrahman Özciğer Mesut Özdinç Hüseyin Serdar Tanol Türkoğlu Meriç Uluşahin Zafer Ersan Yönetim Kurulu Üyesi Khosrow Kashani Zamani halka arzdan 100 Bin YTL nominal tutarda (%0.03) hisseye sahiptir. Ana Ortaklık Banka nın Genel Müdürü Dr. Hasan Basri Göktan, 1 Şubat 2008 tarihi itibariyle görevini Meriç Uluşahin e devretmiş olup Dr. Hasan Basri Göktan, 1 Şubat 2008 tarihinden başlamak üzere Ana Ortaklık Banka nın Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini üstlenmiş bulunmaktadır. IV. Ana Ortaklık Banka da nitelikli pay sahibi olan kişi ve kuruluşlara ilişkin açıklamalar: Ad Soyad/Ticari Unvanı Pay Tutarları Bin YTL Pay Oranları Ödenmiş Paylar Bin YTL Ödenmemiş Paylar Şekerbank T.A.Ş. Personeli Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı 135,915 33.98 135,915 - TuranAlem Securities JSC 135,915 33.98 135,915 - V. Ana Ortaklık Banka nın Hizmet Türü Ve Faaliyet Alanlarına İlişkin Özet Bilgi Ana Ortaklık Banka nın faaliyet alanı her türlü nakdi ve gayrinakdi Türk Lirası ve döviz üzerinden krediler açmak, sermaye piyasası işlemlerini yapmak, TL ve YP mevduat toplamak ve diğer bankacılık hizmetlerini yapmaktır. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle Ana Ortaklık Banka nın yurt içinde 235 şubesi ve yurt dışında 1 temsilciliği bulunmaktadır (31 Aralık 2006: 209 yurt içi, 1 yurt dışı temsilcilik). 2
İKİNCİ BÖLÜM KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR I. Konsolide Bilanço II. Konsolide Nazım Hesaplar Tablosu III. Konsolide Gelir Tablosu IV. Konsolide Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo V. Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu VI. Konsolide Nakit Akış Tablosu VII. Konsolide Kar Dağıtım Tablosu 3
I. Sunum Esaslarına İlişkin Açıklamalar ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MUHASEBE POLİTİKALARI Ana Ortaklık Banka, yasal kayıtlarını, finansal tablolarını ve finansal tablolarına baz teşkil eden dökümanlarını Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe, Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ile Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) ve, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, açıklama ve genelgeler ile Türk Ticaret Mevzuatı ve Vergi Mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadır. Uygulanan muhasebe ilkeleri Geçmiş dönem finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan muhasebe ilkeleri ve değerleme yöntemleri 16 Ocak 2005 tarihli ve 25702 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu nun 1 sıra Nolu Finansal Tabloların Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğ hükümleri çerçevesinde Türkiye Muhasebe Standartları na ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak muhasebeleştirilmesi esasına dayanarak düzenlenmiştir. Buna ilave olarak geçmiş dönem finansal tablolarının, cari dönem ile karşılaştırmalı olarak verilebilmesi için gerekli sınıflandırmalar yapılmıştır. II. Finansal Araçların Kullanım Stratejisi ve Yabancı Para Cinsinden İşlemlere İlişkin Açıklamalar Ana Ortaklık Banka, bankacılığın her alanında faaliyetlerini sürdürmeyi amaçlamaktadır. Grup, finansal araçlara ilişkin stratejilerini kaynak yapısına bağlı olarak yönlendirmektedir. Kaynak yapısı ağırlıklı olarak mevduattan oluşmaktadır. Yatırım araçları genellikle likit enstrümanlardan seçilmektedir. Yükümlülükleri karşılayacak likidite sağlanmaktadır. Bilanço tarihi itibariyle Grubun aktif ve özkaynak yapısı yükümlülüklerini karşılayacak düzeydedir. Ana Ortaklık Banka dalgalı kur rejiminin yarattığı risklerden dolayı uzun süreli yüksek tutarlı döviz pozisyonları taşımak yerine kısa vadeli stratejilerle piyasa hareketlerine uyumlu pozisyon yönetimi yaparak riski kontrol etmektedir. Müşteri işlemlerinden kaynaklanan kur riski doğduğunda Ana Ortaklık Banka karşı işlemler yapma yoluna giderek pozisyonunu kapatmaya çalışmaktadır. Bilanço kalemlerinin vade yapısı, yeniden fiyatlama dönemleri ve faiz oranları dikkate alınarak getiri ve risk analizleri yapılmakta ve gerekli yatırım kararları verilmektedir. Bütçe içerisinde vade bazında limitler konulmuş ve aktif kalemlerin dağılımı belirlenmiştir. Bilanço dışı vadeli işlemler, toplam döviz ve faiz pozisyonuna dahil edilerek yönetilmektedir. Müşterilerin yapacağı vadeli işlemler önceden müşteri bazında belirlenmiş kredi ve risk limitleri dahilde yapılır. Yapılan vadeli işlemlerde özellikle bilanço dışı işlemlerin ağırlığını oluşturan döviz swapları, bankanın döviz nakit akımının kur riski oluşturmadan yönetilmesi amacıyla yapılmaktadır. Ana Ortaklık Banka, mevduatın kısa vadesinden kaynaklanan risklerden korunmak için daha uzun vadeli kaynaklara yönelmekte, aktifinde ise değişken faizli kalemlerin oranını arttırmaya özen göstermektedir. 12
III. Konsolide Edilen Ortaklıklara İlişkin Bilgiler Konsolidasyon kapsamına alınan kuruluşların belirlenmesinde 8 Kasım 2006 tarihli 26340 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ esas alınmıştır. Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyon kapsamındaki ortaklıklar bu raporda birlikte Grup olarak adlandırılmaktadır. Finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerin muhasebe ve raporlama standartlarına; Türk Ticaret Kanunu ve/veya Finansal Kiralama Kanunu ve/veya Sermaye Piyasası Kurulu nun tebliğlerinde belirlenen finansal tablo ve raporların sunulmasına ilişkin ilke ve kurallara uygun olarak hazırlayan bağlı ortaklıkların finansal tabloları yapılan gerekli birtakım düzeltmelerle TMS ve TFRS ye uygun hale getirilmektedir. Konsolidasyon Yöntemi ve Kapsamına İlişkin Açıklamalar Konsolidasyon kapsamındaki kuruluşların ünvanları, ana merkezlerinin bulunduğu yerler: Şirket Ünvanı Ana Merkez Konsolidasyon Yöntemi Şeker Kıbrıs Ltd. Lefkoşa/K.K.T.C. Tam Konsolidasyon Şeker Finansal Kiralama A.Ş. İstanbul/Türkiye Tam Konsolidasyon Şekerbank Off-Shore Lefkoşa/K.K.T.C. Tam Konsolidasyon Şeker Yatırım Menkul Değerler A.Ş. İstanbul/Türkiye Tam Konsolidasyon Şeker Factoring Hizmetleri A.Ş. İstanbul/Türkiye Tam Konsolidasyon Bağlı ortaklıklarca kullanılan muhasebe politikalarının Ana Ortaklık Banka dan farklı olduğu durumda farklılıklar finansal tablolarda önemlilik kriteri dikkate alınarak uyumlaştırılmaktadır. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları 31 Aralık 2007 ve 31 Aralık 2006 tarihleri itibariyle hazırlanmıştır. Ana Ortaklık Banka ve bağlı ortaklıklar arasındaki işlemler ve bakiyeler karşılıklı netleştirilmektedir. Yabancı Para İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Yabancı para işlemlerden doğan kur farkı gelirleri ve giderleri işlemin yapıldığı dönemde kayıtlara intikal ettirilmiştir. Dönem sonlarında, yabancı para aktif ve pasif hesapların bakiyeleri, dönem sonu Ana Ortaklık Banka gişe döviz alış kurlarından değerlemeye tabi tutularak Yeni Türk Lirası na çevrilmiş ve oluşan kur farkları, kambiyo karı veya zararı olarak kayıtlara yansıtılmıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle yabancı para işlemlerin Yeni Türk Lirası na dönüştürülmesinde ve bunların konsolide finansal tablolara yansıtılmasında kullanılan USD kur değeri 1.1593 Tam YTL dir (31 Aralık 2006 1.4055 Tam YTL). Aktifleştirilmiş kur farkları bulunmamaktadır. Kur riski yönetim politikasının temel esasları ile ilgili bilgiler, Dördüncü Bölüm de V no lu dipnotta verilmektedir. Borçlanmayı temsil eden menkul değerler bulunmamaktadır. Parasal nitelikli finansal aktiflerin Türk parasına dönüştürülmesinden kaynaklanan kur farkları gelir tablosunda yer alan Kambiyo Karı/Zararı kalemleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Konsolidasyon kapsamındaki yabancı para cinsinden bağlı ortaklıkların aktif ve pasif kalemleri dönem sonu kapanış kuru ile, gelir ve gider kalemleri ise yıllık ortalama kurlar kullanılarak YTL ye dönüştürülmüştür. Konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkların özkaynaklarının enflasyon ve devalüasyon farklarından doğan 52 Bin YTL tutarındaki (31 Aralık 2006 (77) Bin YTL) kur farkı zararı özkaynaklar altında açılan diğer kar yedekleri hesabında muhasebeleştirilmiştir. 13
IV. Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri İle Türev Ürünlere İlişkin Açıklamalar Grubun türev işlemleri yabancı para swap, faiz swap ve vadeli alım satım sözleşmelerinden meydana gelmektedir. Vadeli döviz alım satım sözleşmeleri ile swap işlemlerinin rayiç değerinin tespitinde, söz konusu işlemler ilgili sözleşme kurlarının bilanço tarihine iskonto edilerek indirgenmiş değerleri ve dönem sonu döviz alış kurları karşılaştırılarak değerlendirilmekte, alım satım arasındaki farklardan ortaya çıkan kur farkı reeskontları cari dönem gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Faiz swap işlemlerinin rayiç değerinin tespitinde swap işleminin dönem başı ve ilk faiz yenileme süresi arasındaki faiz oranları dikkate alınarak hesaplanan iskonto edilmiş değerleri kullanılmaktadır. Bazı türev işlemler ekonomik olarak riskten korunma sağlamakla birlikte, bu işlemler finansal riskten korunma muhasebesine (hedge) uygun kalem olarak tanımlanması için tüm gereken koşullar yerine getirilmediği için Finansal Araçlar: Muhasebeleştirilme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (TMS 39) kapsamında alım satım amaçlı olarak muhasebeleştirilir ve söz konusu araçlar dolayısıyla gerçekleşen kazanç veya kayıp kar zarar tablosu ile ilişkilendirilir. Bu araçlara ilişkin gerçeğe uygun değerdeki değişimlerden oluşan realize olmamış kayıp veya kazançlar mevcut vergi mevzuatı çerçevesinde kanunen kabul edilmeyen gelir ya da gider olarak değerlendirilir. V. Faiz Gelir ve Giderine İlişkin Açıklamalar Faiz gelirleri ve giderleri gerçeğe uygun değerleri ile kayıtlara yansıtılmakta olup, mevcut anapara tutarı göz önünde bulundurularak etkin faiz (finansal varlığın ya da yükümlülüğün gelecekteki nakit akımlarını bugünkü net defter değerine eşitleyen oran) yöntemi ile tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. İlgili mevzuat gereğince donuk alacak haline gelmiş kredilerin ve diğer alacakların faiz tahakkuk ve reeskontları iptal edilmekte ve söz konusu tutarlar tahsil edilene kadar faiz gelirleri dışında tutulmaktadır. VI. Ücret ve Komisyon Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar Herhangi bir vadeli işleme ilişkin olarak tahsil edilen/ödenen ücret ve komisyon gelir/giderleri tahakkuk esasına göre, diğer ücret ve komisyon gelir/giderleri ise tahsilat esasına göre muhasebeleştirilmektedir. VII. Finansal Varlıklara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Finansal araçlar finansal aktifler, finansal pasifler ve türev enstrümanlardan oluşmaktadır. Finansal araçlar Grubun ticari aktivite ve faaliyetlerinin temelini oluşturmaktadır. Bu enstrümanlarla ilgili riskler Grubun aldığı toplam riskin çok önemli bir kısmını kapsamaktadır. Finansal enstrümanlar Grubun bilançosundaki likidite, kredi ve piyasa risklerini her açıdan etkilemektedir. Grup, bu enstrümanların alım ve satımını müşterileri adına ve kendi nam ve hesabına yapmaktadır. Finansal varlıklar, Grubun ticari faaliyet ve operasyonlarının önemli bir bölümünü meydana getirmektedir. Bu araçlar finansal tablolardaki likiditeyi, kredi ve faiz riskini ortaya çıkarma, etkileme ve azaltabilme özelliğine sahiptir. Finansal araçların normal yoldan alım satım işlemleri teslim tarihi ( settlement date ) esas alınarak muhasebeleştirilmektedir. Teslim tarihi, bir varlığın Gruba teslim edildiği veya Grup tarafından teslim edildiği tarihtir. Teslim tarihi muhasebesi, (a) varlığın işletme tarafından elde edildiği tarihte muhasebeleştirilmesini ve (b) varlığın işletme tarafından teslim edildiği tarih itibariyle bilanço dışı bırakılmasını ve yine aynı tarih itibariyle elden çıkarma kazanç ya da kaybının muhasebeleştirilmesini gerektirir. Teslim tarihi muhasebesinin uygulanması durumunda, işletme, teslim aldığı varlıklarda olduğu gibi, ticari işlem tarihi ve teslim tarihi arasındaki dönem boyunca varlığın gerçeğe uygun değerinde meydana gelen değişimleri muhasebeleştirir. Normal yoldan alım veya satım, bir finansal varlığın, genellikle yasal düzenlemeler veya ilgili piyasa teamülleri çerçevesinde belirlenen bir süre içerisinde teslimini gerektiren bir sözleşme çerçevesinde satın alınması veya satılmasıdır. İşlem tarihi ile teslim tarihi arasındaki süre içerisinde elde edilecek olan bir varlığın gerçeğe uygun değerinde meydana gelen değişiklikler, satın alınan aktifler ile aynı şekilde muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değerde meydana gelen değişiklikler, maliyet bedeli veya itfa edilmiş maliyetinden gösterilen varlıklar için muhasebeleştirilmez; gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan bir finansal varlığa ilişkin olarak ortaya çıkan kazanç veya kayıp, kar ya da zararda; satılmaya hazır finansal varlığa ilişkin olarak ortaya çıkan kazanç veya kayıp ise özkaynaklarda muhasebeleştirilir. 14
VII. Finansal Varlıklara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) Aşağıda her finansal aracın tahmini gerçeğe uygun değerlerini belirlemede kullanılan yöntemler ve varsayımlar belirtilmiştir. Nakit Değerler, Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlar Nakit ve nakit benzeri kalemler, nakit para, vadesiz plasman ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Bu varlıkların defter değeri gerçeğe uygun değerleridir. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Alım satım amaçlı menkul değerler piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kar sağlamak amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak, kısa dönemde kar sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan varlıklardır. Alım satım amaçlı menkul kıymetler ilk olarak elde etme maliyeti üzerinden kayda alınırlar. İlgili kıymetin elde edilmesine ilişkin işlem maliyetleri elde etme maliyetine dahil edilir. Söz konusu menkul değerlerin maliyet değerleri ile piyasa değeri arasında oluşan pozitif fark faiz ve gelir reeskontu olarak, negatif fark ise Menkul Değerler Değer Düşüş Karşılığı hesabı altında muhasebeleştirilir. Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar, Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar ve Krediler Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, vadesine kadar elde tutulma niyetiyle edinilen, fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve krediler ile alacaklar dışında kalan menkul kıymetlerden oluşmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıklar, krediler ve alacaklar, vadeye kadar elde tutulacak ve alım satım amaçlı menkul kıymetler dışında kalan tüm menkul kıymetlerden oluşmaktadır. Menkul değerlerin ilk kayda alınmasında işlem maliyetlerini de içeren elde etme maliyeti kullanılmaktadır. İlk kayda alımı müteakip satılmaya hazır finansal varlıkların değerlemesi rayiç değeri üzerinden yapılmakta ve rayiç değerdeki değişikliklerden kaynaklanan ve menkullerin iskonto edilmiş değeri ile rayiç değeri arasındaki farkı ifade eden gerçekleşmemiş kar veya zararlar özkaynak kalemleri içerisinde Menkul Değerler Değer Artış Fonu hesabı altında gösterilmektedir. Aktif piyasalarda işlem gören borçlanma senetlerinin rayiç değeri borsa fiyatına, borsa fiyatının bulunmaması halinde ise Resmi Gazete fiyatına göre belirlenmiştir. Aktif bir piyasada bir fiyatın bulunmadığı durumlarda, rayiç değerin tespitinde TMS de belirtilen diğer yöntemler kullanılmaktadır. Krediler ve alacaklar borçluya para sağlama yoluyla yaratılanlardan alım satım ya da kısa vadede satılma amacıyla elde tutulanlar dışında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ise ilk kayda alımdan sonra, var ise değer azalışı için ayrılan karşılık düşülerek, iç verim oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş değeri ile muhasebeleştirilmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlardan kazanılmış olan faizler, faiz geliri olarak kaydedilmektedir. Önceden vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar arasında sınıflandırılan ancak, sınıflandırma esaslarına uyulmadığından iki yıl boyunca bu sınıflandırmaya tabi tutulmayacak finansal varlıklar bulunmamaktadır. Grup, finansal varlıkların yukarıda açıklanan sınıflamalara göre tasnifini anılan varlıkların edinilmesi esnasında yapmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların alım ve satım işlemleri menkul değerlerin teslim tarihine göre muhasebeleştirilmektedir. 15
VII. Finansal Varlıklara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) Krediler ve Ayrılan Özel Karşılıklar Ana Ortaklık Banka, krediler ve alacakların ilk kaydını elde etme maliyeti ile yapmakta, kayda alınmayı izleyen dönemlerde TMS ye uygun olarak etkin faiz oranı yöntemi kullanarak iskonto edilmiş değerleri üzerinden muhasebeleştirmektedir. Dövize endeksli bireysel ve ticari krediler, açılış tarihindeki kurdan Yeni Türk Lirası na çevrilerek Türk Parası ( TP ) hesaplarda izlenmektedir. Geri ödemeler, ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplanmakta, oluşan kur farkları gelir-gider hesaplarına yansıtılmaktadır. 26 Ocak 2007 tarihi itibariyle Tek Düzen Hesap Planında yapılan değişiklik uyarınca, dövize endeksli kredilerin anapara net kur farkı gelirleri kambiyo kar/zararının içerisinde gösterilmiştir. 31 Aralık 2006 gelir tablosu bu değişikliğe göre yeniden sınıflanmıştır. Tahsili ileride şüpheli olabilecek krediler için karşılık ayrılmakta ve masraf yazılmak suretiyle cari dönem karından düşülmektedir. Takipteki alacaklar karşılığı, mevcut kredilerle ilgili ileride çıkabilecek muhtemel zararları karşılamak amacıyla, Ana Ortaklık Banka yönetiminin kredi portföyünü kalite ve risk açısından değerlendirerek, ekonomik koşulları ve diğer etkenleri ve ilgili mevzuatı da göz önüne alarak ayırdığı tutardır. Ana Ortaklık Banka, 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmış olan Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca III., IV. ve V. grup kredileri için, takipteki alacağının tamamına özel karşılık ayırmaktadır. Söz konusu özel karşılıklar, Karşılık ve Değer Düşme Giderleri-Özel Karşılık Giderleri hesapları kullanılarak kar/zarar hesaplarına intikal ettirilmektedir. Bu tür kredilerle ilgili olarak yapılan tahsilatlarda öncelikle söz konusu kredinin ana para borçları karşılanmakta, ardından faiz alacakları tahsil edilmektedir. Söz konusu kredilerle ilgili cari dönem içinde ayrılan karşılıklara istinaden yapılan tahsilatlar gelir tablosunda Krediler ve Diğer Alacaklar Karşılığı hesabından düşülmekte, önceki dönemlerde karşılık ayrılmış ya da aktiften silinmiş olan kredilere istinaden yapılan anapara tahsilatları sonucunda serbest kalan karşılık tutarları Diğer Faaliyet Gelirleri hesabı altında çalışan Geçmiş Yıllar Giderlerine ait Tahsilat hesabına, faiz gelirleri ise Takipteki Alacaklardan Alınan Faizler hesabına alacak vererek kaydedilmektedir. Serbest kalan karşılık tutarları Karşılık ve Değer Düşme Giderleri - Özel Karşılık Giderleri hesabına ters kayıt verilerek kapatılmaktadır. Özel karşılıkların dışında, Ana Ortaklık Banka yukarıda belirtilen yönetmelik hükümleri çerçevesinde kredi ve diğer alacakları için genel kredi karşılığı ayırmaktadır. Ana Ortaklık Banka 1 Kasım 2006 tarihine kadar nakdi kredi ve diğer alacaklar için binde 5, gayrinakdi krediler için binde 1 oranında genel kredi karşılığı hesaplarken, bahse konu oranlar 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik de yapılan değişiklik ile 31 Ekim 2006 sonrasında nakdi kredi ve diğer alacaklar bakiyesi artış göstermişse artan kısım için yüzde 1, 31 Ekim 2006 bakiyesi için binde 5, 31 Ekim 2006 sonrasında gayrinakdi krediler bakiyesi artış göstermişse artan kısım için binde 2, 31 Ekim 2006 bakiyesi için ise binde 1 oranında genel kredi karşılığı ayırmaktadır. 16
VIII. Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğüne İlişkin Açıklamalar Grup, her bilanço döneminde, bir finansal varlık veya finansal varlık grubunun değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin ortada tarafsız göstergelerin bulunup bulunmadığı hususunu değerlendirir. Anılan türden bir göstergenin mevcut olması durumunda Grup ilgili değer düşüklüğü tutarını tespit eder. Bir finansal varlık veya finansal varlık grubu, yalnızca, ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden daha fazla olayın ( zarar/kayıp olayı ) meydana geldiğine ve söz konusu zarar olayının (veya olaylarının) ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki tahmini nakit akışları üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. İleride meydana gelecek olaylar sonucunda oluşması beklenen kayıplar, ne kadar olası olursa olsunlar muhasebeleştirilmez. IX. Finansal Araçların Netleştirilmesine İlişkin Açıklamalar Finansal varlıklar ve borçlar, Grubun netleştirmeye yönelik kanuni bir hak ve yaptırım gücüne sahip olunması ve ilgili finansal aktif ve pasifin net tutarları üzerinden tahsil etme/ödeme niyetinin olması durumunda veya ilgili finansal varlığın ve borcun eş zamanlı olarak gerçekleştirilmesi veya ödenmesi halinde sözkonusu finansal varlıklar ve borçlar bilançoda net tutarları üzerinden gösterilir. X. Satış ve Geri Alış Anlaşmaları ve Menkul Değerlerin Ödünç Verilmesi İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Grup, müşterilerle repo anlaşmaları çerçevesinde yapılan hazine bonosu ve devlet tahvili alım-satım işlemlerini Tek Düzen Hesap Planı na uygun olarak bilanço hesaplarında takip etmektedir. Dolayısıyla, repo anlaşması çerçevesinde müşterilere satılan devlet tahvili ve hazine bonoları, Grubun repoya konu menkul değerleri sınıflamasına bağlı olarak, finansal tablolarda alım satım amaçlı, satılmaya hazır ve vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler kalemleri altında sınıflandırılmakta ve ilgili hesabın değerleme esaslarına göre değerlemeye tabi tutulmaktadır. Repo işlemlerinden elde edilen fonlar ise pasif hesaplarda para piyasaları ana kalemi altında ayrı bir kalemde repo işlemlerinden elde edilen fonlar olarak muhasebeleştirilmektedir. Bu tür işlemler kısa vadeli olup repoya konu olan menkul kıymetlerin tümü Devlet İç Borçlanma Senetleri nden oluşmaktadır. Bu işlemlerden oluşan gelir ve giderler gelir tablosunda Menkul Değerlerden Alınan Faizler ve Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler hesaplarında gösterilmektedir. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle, Grubun 106 Bin YTL tutarında ters repo işlemi bulunmaktadır (31 Aralık 2006 1,000 Bin YTL). 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle, Grubun ödünce konu edilmiş menkul değerleri yoktur (31 Aralık 2006 - Yoktur). 17
XI. Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar ile Bu Varlıklara İlişkin Borçlar Hakkında Açıklamalar Satış olasılığı yüksek olan; yönetim kademesi tarafından, varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına ilişkin bir plan yapılmış ve alıcıların tespiti ile planın tamamlanmasına yönelik aktif bir program başlatılan varlıklardan oluşmaktadır. Ayrıca, varlık (veya elden çıkarılacak varlık grubu) gerçeğe uygun değeriyle uyumlu bir fiyat ile aktif olarak pazarlanıyor olmalıdır. Ayrıca satışın, sınıflandırılma tarihinden itibaren bir yıl içerisinde tamamlanmış bir satış olarak muhasebeleştirilmesinin beklenmesi ve planı tamamlamak için gerekli işlemlerin, planda önemli değişiklikler yapılması veya planın iptal edilmesi ihtimalinin düşük olduğunu göstermesi gerekir. Grubun satış amaçlı duran varlığı bulunmamaktadır. Durdurulan bir faaliyet, bir bankanın elden çıkarılan veya satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir bölümüdür. Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar gelir tablosunda ayrı olarak sunulur. Grubun durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. XII. Şerefiye ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar Ana Ortaklık Banka nın konsolide ekli mali tablolarında bulunan şerefiye değer düşüklüğü için test edilmiş ve net defter değeri karşılık ayırmak suretiyle sıfırlanmıştır. Maddi olmayan duran varlıklar 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyona göre düzeltilmiş tutarları ile izlenmekte olup, itfa payları, doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. 31 Aralık 2004 tarihine kadar amortismana tabi varlıkların maliyetine ilave edilmiş varsa kur farkı, finansman giderleri ve yeniden değerleme artışı ilgili varlığın maliyetinden düşülerek bulunan yeni değerler üzerinden enflasyona göre düzeltme işlemine tabi tutulmuş olup, bu tarihten sonra elde etme değerleri ve varlığın kullanılabilir hale getirilebilmesi için gerekli diğer doğrudan giderlerin ilavesi suretiyle bulunmuş maliyet bedeli ile izlenmekte ve varsa değer düşüklüğü için karşılık ayrılmakta ve doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfa edilmektedir. Ana Ortaklık Banka nın diğer maddi olmayan duran varlıklar olarak sınıfladığı başlıca varlıklar bilgisayar yazılımlarıdır. Söz konusu varlıkların amortisman süresinin belirlenmesinde özel bir kriter uygulanmamış olup Vergi Usul Kanunu (V.U.K.) hükümlerine bağlı kalınmış ve bu kıymetler için faydalı ömür 5 yıl olarak belirlenmiştir. Ana Ortaklık Banka da yaygın olarak kullanılmakta olan bilgisayar programları Ana Ortaklık Banka bünyesinde ve çalışanları tarafından hazırlanmakta olup, bu yazılımlarla ilgili giderler aktifleştirilmemektedir. Özel maliyetler doğrusal amortisman yöntemi ile 4 yılda itfa edilmektedir. Muhasebe tahminlerinde amortisman süresi, amortisman yöntemi veya kalıntı değer bakımından cari dönemde veya sonraki dönemlerde önemli etkilerinin olması beklenen bir değişiklik yoktur. 18
XIII. Maddi Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar Ana Ortaklık Banka nın gayrimenkullerinin net defter değerleri 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş, 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle; bağımsız ekspertiz şirketleri tarafından yapılan güncel ekspertiz değerleri ile karşılaştırılmış ve gerekli değer düşüklüğü karşılıkları ayrılmıştır. 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Ana Ortaklık Banka muhasebe politikasında değişikliğe giderek maddi duran varlıkları içinde yer alan gayrimenkullerin değerlemesinde; 16 Sayılı Maddi Duran Varlıklara İlişkin Standart kapsamında yeniden değerleme metodunu benimsemiştir. Bağımsız ekspertiz şirketleri tarafından yapılan 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle yapılan ekspertiz değerleri finansal tablolara yansıtılmıştır. Ekspertiz değerine getirmenin etkisi 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle brüt 61,394 Bin YTL (ertelenmiş vergi sonrası net 49,115 Bin YTL) dir (31 Aralık 2006 Brüt: 37,419 Bin YTL; ertelenmiş vergi sonrası net 29,935 Bin YTL). Diğer maddi duran varlıklar 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyona göre düzeltilmiş maliyet tutarları ile, bu tarihten sonra elde etme tutarları ve varlığın kullanılabilir hale getirilebilmesi için gerekli diğer doğrudan giderlerin ilavesi suretiyle bulunmuş maliyet bedeli ile izlenmekte, varsa değer düşüklüğü için karşılık ayrılmakta ve doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulmaktadır. Bilanço tarihi itibariyle aktifte bir hesap döneminden daha az bir süre bulunan varlıklara ilişkin olarak, bir tam yıl için öngörülen amortisman tutarının, varlığın aktifte kalış süresiyle orantılanması suretiyle bulunan tutar kadar amortisman ayrılmaktadır. Cari dönem içinde uygulanan amortisman yönteminde değişiklik yapılmamış olup, kullanılan amortisman oranları ilgili aktiflerin ekonomik ömürlerine tekabül eden oranlara yaklaşık olup, aşağıda belirtildiği gibidir: % Nakil Vasıtaları 20 Mobilya, Mefruşat ve Büro Makinaları, Diğer Menkuller 3 50 Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kar veya zarar, net elden çıkarma hasılatı ile ilgili maddi duran varlığın net defter değerinin farkı olarak gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Maddi duran varlığın onarım maliyetlerinden varlığın ekonomik ömrünü uzatıcı nitelikte olanlar aktifleştirilmekte, diğer onarım maliyetleri ise gider olarak kayıtlara yansıtılmaktadır. Maddi duran varlıklar üzerinde rehin, ipotek veya tedbir bulunmamaktadır. Maddi duran varlıklarla ilgili alım taahhüdü bulunmamaktadır. Muhasebe tahminlerinde, cari dönemde önemli bir etkisi olan ya da sonraki dönemlerde önemli bir etkisi olması beklenen değişiklikler bulunmamaktadır. XIV. Kiralama İşlemlerine İlişkin Açıklamalar Finansal kiralama yoluyla elde edinilen sabit kıymetler kiralama işlemlerine ilişkin 17 Sayılı Kiralama İşlemlerine İlişkin Standart çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir. Bu kapsamda yabancı para borçlardan oluşan finansal kiralama işlemleri işlemin yapıldığı tarihteki kurla çevrilerek aktifte bir varlık pasifte bir borç olarak kayıt edilmektedir. Yabancı para borçlar dönem sonu değerleme kuru ile Türk Parası na çevrilerek gösterilmiştir. Kur artışlarından/azalışlarından kaynaklanan farklar ilgili dönem içerisinde gider/gelir yazılmıştır. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde döneme yayılır. Finansal kiralama işlemi her muhasebe döneminde faiz giderine ek olarak amortismana tabi varlıklar için amortisman giderine yol açmaktadır. Kullanılan amortisman oranı 16 Sayılı Maddi Duran Varlıklara İlişkin Standardı na uygun olarak hesaplanmakta olup uygulanan oran %20 dir. Grup, operasyonel faaliyetleri dahilindeki kira anlaşmalarına istinaden yaptığı kira ödemelerini kira süresi boyunca, eşit tutarlarda gider kaydetmektedir. 19
XIV. Kiralama İşlemlerine İlişkin Açıklamalar (devamı) Grubun, Şeker Finansal Kiralama A.Ş. tarafından Kiralayan sıfatıyla gerçekleştirdiği finansal kiralama işlemlerine ilişkin olarak, finansal kiralama alacakları için faiz ve anapara tutarlarını kapsayan asgari kira ödemelerinin brüt tutarı finansal kiralama alacakları hesabında gösterilmiştir. Kira ödemelerinin toplamı ile söz konusu sabit kıymetlerin maliyeti arasındaki fark olan faiz ise kazanılmamış gelirler hesabına yansıtılmaktadır. Faiz geliri, kiralayanın kiralanan varlıkla ilgili net yatırım tutarı üzerinden sabit bir dönemsel getiri oranı yaratacak şekilde hesaplanarak kaydedilir. XV. Karşılıklar ve Koşullu Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda karşılık finansal tablolarda ayrılır. Karşılıklar, bilanço tarihi itibariyle yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın Grup yönetimi tarafından yapılan en iyi tahminine göre hesaplanır ve etkisinin önemli olduğu durumlarda bugünkü değerine indirmek için iskonto edilir. XVI. Çalışanların Haklarına İlişkin Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar Tanımlanmış Fayda Planları Türkiye de mevcut kanunlar çerçevesinde, Grup istifa ya da kötü hal dışında görevine son verdiği veya emeklilik hakkı kazanan personeline beher çalışma yılı için 30 günlük ücret üzerinden kıdem ve beher çalışma yılı üzerinden hesaplanacak ihbar süresi için ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür. 19 Sayılı Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı na göre bir yıllık çalışma hizmetini tamamlayan ve emeklilik sebebiyle çalışma süresi biten veya kendi isteğiyle ayrılma veya çıkarılma durumları haricinde kalan diğer sebepler için çalışanlar için toplam fayda hesaplanmaktadır. Türkiye de herhangi bir fon ayırma yükümlülüğü bulunmadığı için bu fayda planları için bir fon oluşturulmamıştır. Çalışanların cari veya önceki dönemlerde yerine getirmiş oldukları hizmetlerin maliyeti tanımlanmış fayda planı çerçevesinde bağımsız aktüerler tarafından yıllık olarak öngörülen yükümlülük yöntemiyle hesaplanmaktadır. Bütün aktüeryal kazanç ve zararlar gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir. Yükümlülüğün belirlenmesinde Grup bağımsız aktüerlerden yararlanmakta, iskonto oranı, çalışan devir hızı, ve gelecekteki maaş artışları gibi konularda varsayımlarda bulunmaktadır. Bu varsayımlar yıllık olarak gözden geçirilmektedir. 31 Aralık 2007 itibariyle çalışan hakları yükümlülüğü 19,878 Bin YTL olup bu tutarın 18,218 Bin YTL si kıdem tazminatı, 1,660 Bin YTL si izin karşılıklarından oluşmaktadır. (31 Aralık 2006 13,031 Bin YTL kıdem tazminatı karşılığı, 702 Bin YTL izin karşılığı). Tanımlanmış Katkı Planları Ana Ortaklık Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu Şekerbank T.A.Ş. Personeli Sosyal Sigorta Sandığı Vakfı, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu nun (SSK) geçici 20. maddesine göre kurulmuştur. SSK Kanunu kapsamında kurulmuş olan Banka sandıklarının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu nun geçici 23. maddesi ile kanunun yayımını izleyen üç yıl içinde SSK ya devredilmesi öngörülmüş, bu kapsamda 30 Kasım 2006 tarih ve 2006/11345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla devre ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Buna karşılık, devre ilişkin ilgili kanun maddesi Cumhurbaşkanı tarafından 2 Kasım 2005 tarihinde yapılan başvuruya istinaden Anayasa Mahkemesi nin 31 Mart 2007 tarih ve 26479 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan 22 Mart 2007 tarih ve E.2005/39, K.2007/33 sayılı kararı ile iptal edilmiş ve yürürlüğü kararın yayım tarihinden itibaren durdurulmuştur. Öte yandan, sandıkların devrine ilişkin yukarıda belirtilen 30 Kasım 2006 tarih ve 2006/11345 sayılı Bakanlar Kurulu kararında yer alan esaslar çerçevesinde %10.24 teknik faiz oranı kullanılarak 31 Aralık 2007 itibariyle Şekerbank T.A.Ş. Personeli Sosyal Sigorta Sandığı Vakfı için aktüer denetlemesi yapılmış ve teknik bilanço raporunda fiili veya teknik açık bulunmaması sebebiyle, 31 Aralık 2007 tarihli finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. BDDK, Bankacılık Kanunu nun banka sandıklarının SSK ya devrini öngören geçici 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının iptal edilmesinin hali hazırda uygulanmakta olan ve yukarıda açıklanan ölçüm ve yöntemlerini değiştirmeyeceği yönünde görüş bildirmiştir. 20
XVII. Vergi Uygulamalarına İlişkin Açıklamalar Kurumlar Vergisi TBMM Genel Kurulu nda 13 Haziran 2006 tarihi itibariyle kabul edilen ve 21 Haziran 2006 tarihli Resmi Gazete ile ilan edilen 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu nun 32. maddesine göre kurumlar vergisi oranı %30 dan %20 ye indirilmiş olup, Kurumlar Vergisi Kanunu nun 37. maddesine göre ise 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemlerine uygulanmak ve 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibariyle oluşan kazançlar üzerinden %20 (31 Aralık 2006 - %20) oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte, ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın biriyle yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi provizyonunun doğrudan özkaynaklar ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili olan kısmı özkaynaklar hesap grubunda yer alan ilgili hesaplarla netleştirilmektedir. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle 3,414 Bin YTL (31 Aralık 2006: 1,696 Bin YTL) tutarındaki ertelenmiş vergi karşılığı özkaynaklar ile ilişkilendirilen kalemlerle ilgili olduğundan, özkaynaklar hesap grubunda yer alan Menkul Değerler Değer Artış Fonu hesabı içerisinde netleştirilerek gösterilmiştir. Kurumlar Vergisi Kanunu na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar beş yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları kontrol edilebilmektedir. Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü / Aktifi Grup, finansal tablolarda yansıtıldıkları dönemlerden sonraki dönemlerde vergiye tabi tutulan gelir ve gider kalemlerinden kaynaklanan zamanlama farkları üzerinden ertelenmiş vergi aktifi veya yükümlülüğü hesaplamakta ve kayıtlarına yansıtmaktadır. 31 Aralık 2007 ve 31 Aralık 2006 tarihleri itibariyle ise, Gelir Vergilerine İlişkin 12 Sayılı Türkiye Muhasebe Standardı ve BDDK nın 08 Aralık 2004 tarihli BDDK.DZM.2/13/1-a-3 nolu genelgesinde belirtilen değişiklikler uyarınca Banka vergi mevzuatına göre, sonraki dönemlerde indirilebilecek mali kar elde edilmesi mümkün görüldüğü müddetçe, genel kredi karşılıkları dışında kalan indirilebilir geçici farklar üzerinden ertelenmiş vergi aktifi, bütün vergilendirilebilir geçici farklar üzerinden ise ertelenmiş vergi yükümlülüğü hesaplamıştır. Ertelenmiş vergi aktif ve yükümlülükleri netleştirilmek suretiyle finansal tablolara yansıtılmıştır. Netleştirme sonucunda oluşan net ertelenmiş vergi aktifi bilançoda ertelenmiş vergi aktifi, net ertelenmiş vergi yükümlülüğü ise ertelenmiş vergi pasifi olarak gösterilmektedir. Ertelenmiş vergi geliri ise ilişikteki gelir tablosunda ertelenmiş vergi geliri olarak gösterilmiş olup bu tutar 18,971 Bin YTL dir (31 Aralık 2006: 9,997 Bin YTL ertelenmiş vergi gideri). Ertelenmiş vergi aktifinin doğrudan özkaynaklar ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili olan kısmı özkaynaklar hesap grubunda yer alan ilgili hesaplarla netleştirilmekte olup bu tutar 3,414 Bin YTL dir (31 Aralık 2006: 1,696 Bin YTL). Ayrıca BDDK nın söz konusu genelgesi uyarınca ertelenmiş vergi aktif ve pasifinin netleştirilmesi neticesinde gelir bakiyesi kalması halinde, ertelenmiş vergi gelirlerinin kar dağıtımına ve sermaye artırımına konu edilmemesi gerekmektedir. 21
XVIII. Borçlanmalara İlişkin İlave Açıklamalar Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde gelir tablosuna kaydedilmektedir. Grubun kendisinin ihraç ettiği, borçlanmayı temsil eden araçlar bulunmamaktadır. Grup hisse senedine dönüştürülebilir tahvil ihraç etmemiştir. XIX. Hisse Senetleri ve İhracına İlişkin Açıklamalar: Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu nun 10 Nisan 2007 tarih ve 289 sayılı kararı ile, Ana Ortaklık Banka nın ödenmiş sermayesinin 125,000 Bin YTL den 400,000 Bin YTL ye 275,000 Bin YTL nakden artırılmasına karar verilmiştir. 29 Ağustos 2007-12 Eylül 2007 tarihleri arasında İMKB Rüçhan Pazarında 275,000,000 adet nominal değerli hisse için rüçhan hakları kullanılmış olup, bu sürenin sonunda rüçhan hakkı kullanılmayan 1,556,353.33 YTL nominal bedelli hisse senedi 19 Eylül 2007-20 Eylül 2007 tarihleri arasında İMKB Birincil Piyasada satışa sunulmuştur. Rüçhan haklarının tümünün kullanımının ardından 24 Eylül 2007 tarihi itibariyle Ana Ortaklık Banka nın sermayesi 275,000 Bin YTL tutarında nakden artmıştır. Artırıma konu 275,000 Bin YTL lik sermaye, 16 Kasım 2007 tarihinde İstanbul Ticaret Sicili Memurluğu nda tescil edilerek sermaye artırım işlemleri tamamlanmış olup 21 Kasım 2007 tarihli Ticaret Sicil Gazetesi nde yayınlanmıştır. XX. Aval ve Kabullere İlişkin Açıklamalar Aval ve kabuller, müşterilerin ödemeleri ile eşzamanlı olarak gerçekleştirilmekte ve olası borç ve taahhütler olarak bilanço dışı işlemlerde gösterilmektedir. XXI. Devlet Teşviklerine İlişkin Açıklamalar Grubun kullandığı devlet teşviği bulunmamaktadır. 22
XXII. Raporlamanın Bölümlemeye Göre Yapılmasına İlişkin Açıklamalar Grup misyonu gereği, ağırlıklı olarak kurumsal ve bireysel bankacılık ve yatırım bankacılığı alanlarında faaliyet göstermektedir. Cari Dönem Bireysel Kurumsal Diğer Toplam Net faiz Gelirleri (148,726) 597,865 13,061 462,200 Net ücret ve komisyon geliri ve diğer faaliyet gelirleri 13,812 93,709 127,378 234,899 Ticari kar/zarar 1,298 78,658 (84,671) (4,715) Temettü gelirleri - - 380 380 Kredi ve diğer alacaklar değer düşüş karşılığı (3,188) (854) (184,661) (188,703) Diğer faaliyet giderleri - (427) (346,996) (347,423) Özkaynak yöntemi uygulanan ortaklıklardan kar/zarar - - - - Vergi öncesi kar (136,804) 768,951 (475,509) 156,638 Vergi karşılığı - - - (28,126) Net dönem karı - - - 128,512 ÖncekiDönem Bireysel Kurumsal Diğer Toplam Net faiz gelirleri (21,941) 290,894 7,444 276,397 Net ücret ve komisyon geliri ve diğer faaliyet gelirleri 8,147 41,222 190,745 240,114 Ticari kar/zarar 1,001 (19,086) 9,243 (8,842) Temettü gelirleri - - 613 613 Kredi ve diğer alacaklar değer düşüş karşılığı (3,773) (907) (150,347) (155,027) Diğer faaliyet giderleri - (2,265) (282,815) (285,080) Özkaynak yöntemi uygulanan ortaklıklardan kar/zarar - - - - Vergi öncesi kar (16,566) 309,858 (225,117) 68,175 Vergi karşılığı - - - (24,618) Net dönem karı - - - 43,557 XXIII. Diğer Hususlara İlişkin Açıklamalar Bulunmamaktadır. 23
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER I. Konsolide Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar Konsolide sermaye yeterliliği standart oranının tespitinde kullanılan risk ölçüm yöntemleri; Sermaye yeterliliği standart oranının hesaplanması 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanmış olan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik ve 10 Ekim 2007 tarih ve 26669 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik çerçevesinde yapılmaktadır. Grubun Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik esaslarına göre hesaplanan konsolide sermaye yeterliliği standart oranı %15.90 olarak gerçekleşmiştir (31 Aralık 2006 - %14.42). Sermaye yeterliliği standart oranının hesaplanmasında hesap ve kayıt düzenine ilişkin mevzuata uygun olarak düzenlenen veriler kullanılır. Ayrıca, Bankaların Sermaye Yeterliliği Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik esaslarına göre piyasa riskine esas tutar hesaplanarak sermaye yeterliliği standart oranı hesaplamalarına dahil edilmiştir. Özkaynak hesabında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınan tutarlar risk ağırlıklı varlıklar, gayrinakdi krediler ve yükümlülüklerin hesaplanmasına dahil edilmez. Risk ağırlıklı varlıkların hesaplanmasında, tükenme ve değer kaybı ile karşı karşıya olan varlıklar, ilgili amortismanlar ve karşılıklar düşüldükten sonra kalan net tutarlar üzerinden hesaplara alınır. Gayrinakdi krediler ile ilgili işlemlerde, kredi riskine esas tutarların hesaplanmasında, karşı taraftan olan alacaklar, varsa bu işlemler için Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik e istinaden ayrılan ve pasif hesaplar arasında izlenen özel karşılıklar düşüldükten sonraki net tutar üzerinden, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine Ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik in 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında belirtilen krediye dönüştürme oranları ile çarpıldıktan sonra Sermaye Yeterliliği Analiz Formu nda belirtilen risk ağırlıklarının uygulanması suretiyle hesaplanır. Döviz ve faiz haddi ile ilgili işlemlerde, kredi riskine esas tutarların hesaplanmasında, karşı taraftan olan alacaklar, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine Ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik in 5 inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında belirtilen krediye dönüştürme oranları ile çarpıldıktan sonra Sermaye Yeterliliği Analiz Formunda belirtilen risk ağırlıkları ile ağırlıklandırılır. 24
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) I. Konsolide Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar (devamı) Konsolide Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: Konsolide Ana Ortaklık Banka Risk Ağırlıkları Risk Ağırlıkları %0 %20 %50 %100 %0 %20 %50 %100 Kredi Riskine Esas Tutar Bilanço Kalemleri (Net) 1,824,579 204,480 1,347,147 2,869,477 1,801,747 202,419 1,347,147 2,680,417 Nakit Değerler 73,650 2 - - 72,943 2 - - Vadesi Gelmiş Menkul Değerler - - - - - - - - T. C. Merkez Bankası 217,570 - - - 205,594 - - - Yurt İçi, Yurt Dışı Bankalar, Yurt Dışı Merkez ve Şubeler - 204,441-43 - 202,380-43 Para Piyasalarından Alacaklar - - - - - - - - Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar 106 - - - 3,288 - - - Zorunlu Karşılıklar 150,127 - - - 143,182 - - - Krediler 48,642-1,327,254 2,368,375 47,840-1,327,254 2,176,343 Tasfiye Olunacak Alacaklar (Net) - - - 19,863 - - - - Kiralama İşlemlerinden Alacaklar - - - - - - - - Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 1,087,110 - - - 1,083,990 - - - Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırımlar 78,925 - - - 78,925 - - - Aktiflerimizin Vadeli Satışından Alacaklar - - - 7,087 - - - 7,087 Muhtelif Alacaklar 23,677 - - 160,644 23,677 - - 138,500 Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 92,135 37 19,893 47,775 91,817 37 19,893 43,427 İştirak, Bağlı Ortak. ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) (Net) - - - 17,984 - - - 71,430 Maddi Duran Varlıklar - - - 179,627 - - - 176,793 Diğer Aktifler 52,637 - - 68,079 50,491 - - 66,794 Nazım Kalemler 7,972 988,096 60,690 405,484 7,761 987,303 60,680 400,935 Gayrinakdi Krediler ve Taahhütler 7,972 977,288 60,690 405,478 7,761 976,495 60,680 400,924 Türev Finansal Araçlar - 10,808-6 - 10,808-11 Risk Ağırlığı Verilmemiş Hesaplar - - - - - - - - Toplam Risk Ağırlıklı Varlıklar 1,832,551 1,192,576 1,407,837 3,274,961 1,809,508 1,189,722 1,407,827 3,081,352 (*)T.C. Merkez Bankası ve Zorunlu Karşılıklar satırları K.K.T.C. Merkez Bankası bakiyelerini de içermektedir. Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi: Banka Konsolide Ana Ortaklık Banka Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem Kredi Riskine Esas Tutar 4,217,395 2,655,054 4,023,210 2,473,703 Piyasa Riskine Esas Tutar 141,600 52,513 134,675 34,213 Operasyonel Riske Esas Tutar (*) 913,083-855,186 - Özkaynak 838,084 390,508 844,101 419,799 Özkaynak/(KRET+PRET+ORET) *100 15.90 14.42 16.84 16.74 (*) Temel gösterge yöntemine göre hesaplanmıştır. 25
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) I. Konsolide Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar (devamı) Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Konsolide Ana Ortaklık Banka Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem ANA SERMAYE Ödenmiş Sermaye 400,000 149,401 400,000 125,000 Nominal Sermaye 400,000 149,401 400,000 125,000 Sermaye Taahhütleri (-) - - - - Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı 59,300 59,300 59,300 59,300 Hisse Senedi İhraç Primleri 5,729 1,157 5,177 - Hisse Senedi İptal Kârları - - - - Yasal Yedekler 7,059 25,788 24,606 23,459 I. Tertip Kanuni Yedek Akçe (TTK 466/1) 7,059 11,384 10,202 9,055 II. Tertip Kanuni Yedek Akçe (TTK 466/2) - 14,404 14,404 14,404 Özel Kanunlar Gereği Ayrılan Yedek Akçe - - - - Statü Yedekleri - - - - Olağanüstü Yedekler 188,628 114,406 191,118 113,650 Genel Kurul Kararı Uyarınca Ayrılan Yedek Akçe 192,161 117,783 190,450 116,950 Dağıtılmamış Kârlar 668-668 - Birikmiş Zararlar - - - - Yabancı Para Sermaye Kur Farkı (4,201) (3,377) - (3,300) Yasal Yedek, Statü Yedekleri ve Olağanüstü Yedeklerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı - - - - Kar 127,379 33,431 122,861 77,369 Net Dönem Karı 127,379 43,557 122,861 52,001 Geçmiş Yıllar Karı - (10,125) - 25,368 Muhtemel Riskler İçin A. Serb. Karşılıkların Ana Sermayenin %25 ine Kadar Olan Kısmı - - - - İştirak ve Bağlı Ortaklık Hisseleri ile Gayrim. Satış Kazançları - 668-668 Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermayenin %15 ine Kadar Olan Kısmı - - - - Azınlık Payları 10,354 - - - Zarar (-) (Yedek Akçelerle Karşılanamayan Kısım) - - - - Net Dönem Zararı - - - - Geçmiş Yıllar Zararı - - - - Özel Maliyet Bedelleri (-) 6,635 3,097 6,624 3,005 Peşin Ödenmiş Giderler (-) 4,638 2,519 2,261 759 Maddi Olmayan Duran Varlıklar (-) 13,710 6,376 13,401 5,645 Ana Sermayenin %10 unu Aşan Ertelenmiş Vergi Varlığı Tutarı (-) - - - - Kanunun 56 ncı maddesinin Üçüncü Fıkrasındaki Aşım Tutarı (-) - - - - Konsolidasyon Şerefiyesi (Net) (-) - - - - Ana Sermaye Toplamı 798,449 384,151 803,062 399,446 KATKI SERMAYE Genel Karşılıklar 36,367 17,351 36,109 17,103 Menkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45 i - - - - Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45 i 22,102 13,471 22,102 13,471 İştirakler, Bağlı Ortaklıklar Ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Bedelsiz Hisseleri - - - - Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermaye Hesaplamasında Dikkate Alınmayan Kısmı - - - - İkincil Sermaye Benzeri Borçlar - - - - Menkul Değerler Değer Artış Fonu Tutarının %45 i 6,149 3,053 5,114 3,407 İştirakler ve Bağlı Ortaklıklardan - - (1,020) 315 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan 6,149 3,053 6,134 3,092 Sermaye Yedeklerinin, Kâr Yedeklerinin ve Geçmiş Yıllar K/Z ının Enflasyona Göre Düzeltme Farkları (Yasal Yedek, Statü Yedekleri ve Olağanüstü Yedeklerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı hariç) - - - - Katkı Sermaye Toplamı 64,618 33,875 63,325 33,981 ÜÇÜNCÜ KUŞAK SERMAYE - - - - SERMAYE 863,067 418,026 866,387 433,427 26
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) I. Konsolide Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar (devamı) SERMAYEDEN İNDİRİLEN DEĞERLER 24,983 27,518 22,286 13,628 Konsolidasyon Dışı Bırakılmış Bankalar ve Finansal Kuruluşlardaki Ortaklık Payları - - - - Bankalara, Finansal Kuruluşlara (Yurt İçi, Yurt Dışı) Veya Nitelikli Pay Sahiplerine Kullandırılan İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Krediler İle Bunlardan Satın Alınan Birincil Veya İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Borçlanma Araçları - - - - Özsermaye Yöntemi Uygulanmış Ancak Aktif ve Pasifleri Konsolide Edilmemiş Bankalar ve Finansal Kuruluşlara İlişkin Ortaklık Payları - 11,307 - - Kanunun 50 ve 51 inci Maddeleri Hükümlerine Aykırı Olarak Kullandırılan Krediler - - - - Bankaların, Gayrimenkullerinin Net Defter Değerleri Toplamının Özkaynaklarının Yüzde Ellisini Aşan Kısmı İle Alacaklarından Dolayı Edinmek Zorunda Kaldıkları Ve Kanunun 57 nci Maddesi Uyarınca Elden Çıkarılması Gereken Emtia Ve Gayrimenkullerden Edinim Tarihinden İtibaren Beş Yıl Geçmesine Rağmen Elden Çıkarılamayanların Net Defter Değerleri - 4,219-4,219 Diğer - - - - TOPLAM ÖZKAYNAK 838,084 390,508 844,101 419,799 (*) 31 Aralık 2007 itibariyle Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına ve Alacaklardan Dolayı Edindikleri Emtia ve Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin geçici birinci maddesine göre elden çıkarılacak gayrimenkuller yönetmelikteki tarihlerden itibaren edinilmiş sayılarak sermayeden indirilen değerler arasına eklenmemiştir. 27
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar Kredi riski Grubun ilişki içinde bulunduğu karşı tarafın; Grup ile yaptığı sözleşme gereklerine uymayarak yükümlülüğünü kısmen veya tamamen zamanında yerine getirememesinden oluşabilecek risk ve zararları ifade eder. Kredi tahsisi her bir borçlu ve borçlular grubu bazında belirlenen limitler dahilinde yapılmaktadır. Kredi tahsisi sürecinde Ana Ortaklık Banka nın içsel derecelendirme süreci çerçevesinde birçok mali ve mali olmayan kriter dikkate alınmaktadır. Coğrafi bölgeler ve sektörler bu kriterler içindedir. Kredilerin sektörel dağılımı yakından izlenmektedir. Ana Ortaklık Banka kredi politikası gereği firmaların derecelendirilmesi, kredi limitleri ve teminatlandırma süreci birlikte dikkate alınmakta, maruz kalınan kredi risklerinin izlenmesi gerçekleştirilmektedir. Borçlu ve borçlu gruplar için risk limitleri belirlenmiş olup haftalık ve aylık bazda izlenmektedir. Ana Ortaklık Banka kredi müşterilerinin risk limitleri; yasal mevzuata uygun olarak, Yönetim Kurulu nca belirlenen yetkiler dahilinde; Şubeler, Bölge Müdürlükleri, Kredi Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, Genel Müdür, Kredi Komitesi ve Yönetim Kurulu na ait kredilendirme yetki limitleri çerçevesinde tahsis edilmekte, kredi müşterilerinin finansal durumlarına ve kredi ihtiyaçlarına ya da Ana Ortaklık Banka nın gerekli görmesine bağlı olarak söz konusu limitler değiştirilebilmektedir. Açılan krediler sürekli izlenmekte ve alınan hesap durum belgeleri ile firmaların mali durumları değerlendirilmekte olup, kredi limitleri yılda bir veya ekonomik koşullara paralel olarak gerekli görüldüğünde güncellenmektedir. Ana Ortaklık Banka, kullandırdığı kredileri ve diğer alacakları için yeterli miktarda teminat almaktadır. Alınan teminatlar kefalet, gayrimenkul ipoteği, nakit blokajı, müşteri veya gerçek kişi çekleri şeklinde olabilmektedir. Hazine işlemlerinden ve müşteri bazlı ticari işlemlerden kaynaklanan risk ve limitler günlük olarak takip edilmektedir. Ayrıca muhabir bankaların derecelerine göre tahsis edilen limitleri ile Ana Ortaklık Banka nın özkaynakları dahilinde alabileceği maksimum riskin kontrolü de günlük olarak yapılmaktadır. Günlük olarak yapılan işlemlerle ilgili olarak risk limitleri belirlenmekte, bilanço dışı işlemlerle ilgili olarak risk yoğunluğu sistemsel olarak takip edilmektedir. Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik te öngörüldüğü şekilde kredi ve diğer alacakların borçlularının kredi değerlilikleri düzenli aralıklarla izlenmektedir. Açılan krediler için alınan hesap durumu belgelerinin büyük bir çoğunluğu denetlenmiş finansal tablolardan alınmıştır. Kredi işlemlerinin niteliklerine ve şirketlerin mali yapılarına göre teminat unsurları oluşturulmaktadır. Ana Ortaklık Banka nın vadeli işlem ve benzeri diğer sözleşmeler cinsinden tutulan pozisyonları için Yönetim Kurulu tarafından işlem limitleri tahsis edilmekte ve işlemler bu limitler dahilinde gerçekleştirilmektedir. Vadeli işlemlerde hak ve edinimlerin yerine getirilmesi vadede mümkündür. Ancak riskin minimuma indirilmesi amacıyla mevcut pozisyonların ters pozisyonları gerektiğinde piyasalardan alınarak risk kapatılmaktadır. Tazmin edilen gayrinakdi krediler, vadesi geldiği halde ödenmeyen krediler gibi aynı risk ağırlığına tabi tutulmaktadır. Kredilerden yenilenen ve yeniden itfa planına bağlanan kredi ve diğer alacaklar, tutar olarak Ana Ortaklık Banka finansal tablolarını önemli ölçüde etkileyecek büyüklükte olmadığından mevzuatta belirlenen izlenme yöntemi dışında ilave bir yöntem geliştirilmemiştir. Ana Ortaklık Banka nın yurt dışı mali kurum ve ülke riskleri genellikle uluslararası derecelendirme şirketleri tarafından yatırım seviyesinde olan yani minimum yükümlülüklerini yerine getirememe riski taşımayan mali kurum ve ülkeler üzerinde alınmaktadır. Bu nedenle karşılaşılabilecek muhtemel riskler Ana Ortaklık Banka nın mali yapısı dikkate alındığında önemli bir risk oluşturmamaktadır. 28
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Ana Ortaklık Banka nın, uluslararası bankacılık piyasasında aktif bir katılımcı olarak diğer finansal kurumların finansal faaliyetleri ile birlikte değerlendirildiğinde önemli ölçüde kredi riski yoğunluğu bulunmamaktadır. 31 Aralık 2007 itibariyle, Ana Ortaklık Banka nın ilk büyük 100 nakdi kredi müşterisinden olan alacak tutarı 763,423 Bin YTL olup (31 Aralık 2006 428,332 Bin YTL), toplam nakdi krediler içindeki payı %20.96 dır (31 Aralık 2006 - %20.96). 31 Aralık 2007 itibariyle, Ana Ortaklık Banka nın ilk büyük 100 gayrinakdi kredi müşterisinden olan alacak tutarı 803,409 Bin YTL olup (31 Aralık 2006-787,854 Bin YTL), toplam gayrinakdi krediler içindeki payı %34.32 dir (31 Aralık 2006 - %37.77). 31 Aralık 2007 itibariyle, Ana Ortaklık Banka nın ilk büyük 100 kredi müşterisinden olan nakdi ve gayrinakdi alacak tutarının toplam bilanço içi varlıklar ve nazım hesaplar içindeki payı %5.77 dir (31 Aralık 2006 - %7.19). 31 Aralık 2007 itibariyle, Ana Ortaklık Banka tarafından üstlenilen kredi riski için ayrılan genel karşılık tutarı 36,367 Bin YTL dir (31 Aralık 2006 17,351 Bin YTL). Kredi riskinin kullanıcılara ve coğrafi bölgelere göre dağılımı tablosu: Kişi ve Kuruluşlara Kullandırılan Krediler Cari Dönem Önceki Dönem Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlara Kullandırılan Krediler Önceki Cari Dönem Dönem Menkul Değerler (*) Diğer Krediler (**) Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem Kullanıcılara göre kredi dağılımı Özel Sektör 3,039,297 1,708,921 - - - - 18,090 18,033 Kamu Sektörü 3,617 - - - 1,348,365 1,189,517 - - Bankalar - - 18,069 - - - 204,520 285,122 Bireysel Müşteriler 560,774 308,590 - - - - - - Sermayede Payı Temsil Eden MD - - - - - - - - Toplam 3,603,688 2,017,511 18,069-1,348,365 1,189,517 222,610 303,155 Coğrafi bölgeler itibariyle bilgiler Yurt İçi 3,602,175 2,017,511 - - 1,348,365 1,189,517 22,307 29,095 Avrupa Birliği Ülkeleri 645 - - - - - 125,006 225,492 OECD Ülkeleri (***) 68 - - - - - 3,275 14,055 Kıyı Bankacılığı Bölgeleri 37 - - - - - - - ABD, Kanada - - - - - - 71,964 34,450 Diğer Ülkeler 763-18,069 - - - 58 63 Toplam 3,603,688 2,017,511 18,069-1,348,365 1,189,517 222,610 303,155 (*) Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan, Satılmaya Hazır ve Vadeye Kadar Elde Tutulacak menkul değerleri içermektedir. (**) THP de ilk üç sütunda yer alanlar dışında sınıflandırılan ve 5411 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde bilanço içi kredi olarak tanımlanan işlemleri içermektedir. (***) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri 29
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Coğrafi bölgeler itibariyle bilgiler: Varlıklar Yükümlülükler Gayrinakdi Krediler Sabit Sermaye Yatırımları (**) Net Kar Cari Dönem Yurt İçi 6,073,985 5,001,512 2,312,522-127,379 Avrupa Birliği Ülkeleri 133,724 368,425 25,766 - - OECD Ülkeleri (*) 3,404-12 - - Kıyı Bankacılığı Bölgeleri - 7,594 - - - ABD, Kanada 71,964 61,531 123 - - Diğer Ülkeler 19,068 6,388 2,767 - - İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) - - - 17,984 - Dağıtılmamış Varlıklar/Yükümlülükler - 13,450 - - - Toplam 6,302,145 5,458,900 2,341,190 17,984 127,379 Önceki Dönem Yurt İçi 3,915,948 3,721,991 2,085,421-45,561 Avrupa Birliği Ülkeleri 225,226 30,779 197 - - OECD Ülkeleri (*) 11,136 156 - - - Kıyı Bankacılığı Bölgeleri - 20,042 - - - ABD, Kanada 34,450 10,016 - - - Diğer Ülkeler 60-105 - - İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) - - - 17,033 - Dağıtılmamış Varlıklar/Yükümlülükler - - - - - Toplam 4,186,820 3,782,984 2,085,723 17,033 45,561 (*) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri (**) Sermaye yatırımları sütununa sabit sermaye yatırımlarını oluşturan tutarlar yazılmış olup, bu tutarlar varlıklar sütununda ayrıca gösterilmemiştir. 30
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Sektörlere göre nakdi kredi dağılımı: Cari Dönem Önceki Dönem TP (%) YP (%) TP (%) YP (%) Tarım 735,234 22.91 14,787 3.59 89,253 4.92 1,802 0.89 Çiftçilik ve Hayvancılık 711,027 22.16 6,218 1.51 86,605 4.77 1,802 0.89 Ormancılık 9,463 0.29 191 0.05 - - - - Balıkçılık 14,744 0.46 8,378 2.03 2,648 0.15 - - Sanayi 875,228 27.27 182,356 44.21 550,008 30.31 121,612 59.96 Madencilik ve Taşocakçılığı 167,755 5.23 32,727 7.93 50,902 2.81 15,977 7.88 İmalat Sanayi 640,791 19.96 144,551 35.05 499,106 27.50 105,635 52.08 Elektrik, Gaz, Su 66,682 2.08 5,078 1.23 - - - - İnşaat 601,656 18.75 113,174 27.42 436,190 24.04 34,329 16.93 Hizmetler 800,158 24.93 83,578 20.28 424,425 23.38 40,669 20.05 Toptan ve Perakende Ticaret 278,051 8.66 15,370 3.73 131,945 7.27 12,741 6.28 Otel ve Lokanta Hizmetleri 40,642 1.27 29,600 7.18 26,440 1.46 10,010 4.94 Ulaştırma ve Haberleşme 160,059 4.99 4,412 1.07 92,261 5.08 4,192 2.07 Mali Kuruluşlar 111,448 3.47 31,732 7.69 28,757 1.58 12,441 6.13 Gayrimenkul ve Kira. Hizm. 9,940 0.31 - - 96,135 5.30 669 0.33 Serbest Meslek Hizmetleri 77,012 2.40 1,838 0.46 25,895 1.43 546 0.27 Eğitim Hizmetleri 15,670 0.49 - - 5,932 0.33 - - Sağlık ve Sosyal Hizmetler 107,336 3.34 626 0.15 17,060 0.93 70 0.03 Diğer (*) 197,009 6.14 18,577 4.50 314,823 17.35 4,400 2.17 Toplam 3,209,285 100.00 412,472 100.00 1,814,699 100.00 202,812 100.00 (*)Faiz gelir tahakkuk ve reeskontları diğer kalemi içerisinde gösterilmiştir. Aşağıdaki tablo bilanço kalemlerinin maksimum kredi riski duyarlılıklarını göstermektedir: Cari Dönem Önceki Dönem Bankalar 204,520 285,122 Gerçeğe Uygun Değer Farki Kar/Zarara Yansıtılan Fv (Net) 100,007 248,726 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 1,169,363 823,985 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 82,675 117,521 Verilen Krediler (*) 3,807,270 2,151,443 Toplam 5,363,835 3,626,797 Garanti ve Kefaletler 2,341,190 2,085,723 Taahhütler 818,704 769,706 Toplam Kredi Riski Duyarlılığı 8,523,729 6,482,226 (*) Verilen krediler, 104,734 Bin YTL (31 Aralık 2006: 66,622 Bin YTL) faktoring alacakları ve 80,779 Bin YTL (31 Aralık 2006: 67,310 Bin YTL) kiralama işlemlerinden alacakları içermektedir. 31
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Grubun finansal varlıklarının dağılmış olduğu sektörlere göre analizi, mevcut teminatları dikkate alınmamış halleri ile aşağıda sunulmaktadır: Riske Maruz Maksimum Brüt Tutar (**) Cari Dönem Tarım 756,579 Çiftçilik ve Hayvancılık 723,803 Ormancılık 9,654 Balıkçılık 23,122 Sanayi 1,094,672 Madencilik ve Taşocakçılığı 221,664 İmalat Sanayi 801,248 Elektrik, Gaz, Su 71,760 İnşaat 743,461 Hizmetler 2,538,640 Toptan ve Perakende Ticaret 349,516 Otel ve Lokanta Hizmetleri 79,505 Ulaştırma ve Haberleşme 169,551 Mali Kuruluşlar 1,700,554 Gayrimenkul ve Kira. Hizm. 9,940 Serbest Meslek Hizmetleri 84,896 Eğitim Hizmetleri 19,943 Sağlık ve Sosyal Hizmetler 124,735 Diğer (*) 230,483 Toplam 5,363,835 Önceki Dönem Tarım 93,375 Çiftçilik ve Hayvancılık 90,727 Ormancılık - Balıkçılık 2,648 Sanayi 728,824 Madencilik ve Taşocakçılığı 98,699 İmalat Sanayi 628,769 Elektrik, Gaz, Su 1,356 İnşaat 491,189 Hizmetler 1,992,321 Toptan ve Perakende Ticaret 173,923 Otel ve Lokanta Hizmetleri 37,853 Ulaştırma ve Haberleşme 104,825 Mali Kuruluşlar 1,515,122 Gayrimenkul ve Kira. Hizm. 96,804 Serbest Meslek Hizmetleri 28,675 Eğitim Hizmetleri 10,927 Sağlık ve Sosyal Hizmetler 24,192 Diğer (*) 321,088 Toplam 3,626,797 (*) Faiz gelir tahakkuk ve reeskontları diğer kalemi içerisinde gösterilmiştir. (**) Riske maruz brüt tutar faktoring alacakları ve kiralama işlemlerinden alacakları da içermektedir. 32
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Kredi Derecelendirme Sistemi Kredi riski Grubun içsel değerlendirme (rating) sistemine göre değerlendirilmektedir. Ana Ortaklık Banka yeni kredi teklifleri de göz önüne alınarak YTL ve YP Genel Limitleri toplamı 100 Bin YTL ve üzerinde olan ve genel kabul görmüş derecelendirme kriterlerine uyan tüm kurumsal/ticari kredi müşterileri derecelendirme sisteminde değerlendirmektedir. Ana Ortaklık Banka nın iştirak ve bağlı ortaklıklarınca kullandırılan krediler ise, Ana Ortaklık Banka nın içsel değerlendirme (rating) sistemi kapsamına dahil değildir. Rating Notu Değerlendirme Nakdi Risk G.Nakdi Risk Toplam Risk AAA Çok yüksek kalite - - - AA Yüksek kalite - 4,227 4,227 A İyi kalite 33,543 191,437 224,980 BBB Kalite 264,143 502,781 766,924 BB Orta kalite 701,459 784,600 1,486,059 B Alt kalite 681,414 442,913 1,124,327 CCC Düşük kalite 8,309 12,667 20,976 CC Vasat 8,237 838 9,075 C Zayıf 96 22 118 D Çok zayıf - - - Rating Modeli Kapsamında Olmayan (*) 1,861,260 401,705 2,262,965 Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 63,296-63,296 Toplam 3,621,757 2,341,190 5,962,947 (*) Ana Ortaklık Banka için YTL ve YP Genel Limitleri toplamı 100 Bin YTL ve Ana Ortaklık Banka nın iştirak ve bağlı ortaklıklarınca kullandırılan kredileri içermektedir. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle finansal varlık sınıfı bazında kredi kalitesi aşağıdaki gibidir: Vadesi geçmemiş ve değer kaybına uğramamış olanlar Vadesi geçmiş veya değer kaybına uğramış olanlar Toplam Cari Dönem Verilen krediler Kurumsal krediler 864,993 119,395 984,388 KOBİ lere verilen krediler 1,669,340 323,406 1,992,746 Tüketici kredileri 520,335 69,623 589,958 Diğer 74,528-74,528 Toplam 3,129,196 512,424 3,641,620 Önceki Dönem Verilen krediler Kurumsal krediler 1,421,464 261,194 1,682,658 KOBİ lere verilen krediler - - - Tüketici kredileri 281,304 49,020 330,324 Diğer 30,969-30,969 Toplam 1,733,737 310,214 2,043,951 33
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Vadesi veya anlaşma koşulları yeniden gözden geçirilen finansal varlıkların kayıtlı değeri: Cari Dönem Önceki Dönem Verilen krediler Kurumsal krediler 9,419 12,756 KOBİ lere verilen krediler - - Diğer - - Toplam 9,419 12,756 III. Konsolide Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar Grup, finansal risk yönetimi amaçları çerçevesinde piyasa riskinden korunmak amacıyla 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmış olan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik kapsamında piyasa riski yönetimi faaliyetlerini belirlemiş ve gerekli önlemleri almıştır. Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu taşıdığı temel riskleri göz önünde bulundurarak bu risklere ilişkin limitleri belirlemekte ve söz konusu limitleri piyasa koşulları ve Ana Ortaklık Banka stratejileri doğrultusunda dönemsel olarak revize etmektedir. Ayrıca Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu, risk yönetimi bölümü ile üst düzey yönetimin, Ana Ortaklık Banka nın maruz kaldığı çeşitli riskleri tanımlama, ölçme, kontrol etme ve yönetme hususlarında gerekli tedbirleri almalarını sağlamıştır. Bilanço içi ve bilanço dışı hesaplarda Grup tarafından tutulan pozisyonların finansal piyasalardaki dalgalanmalarından kaynaklanan faiz ve kur riskleri ölçülmekte, sermaye yükümlülüğünün hesaplamasında aşağıdaki tabloda yer verilen standart metot ile hesaplanan riske maruz değer dikkate alınmaktadır. Standart metot dışında içsel model kullanılarak hesaplanan piyasa riski değeri (Riske Maruz Değer), senaryo analizi ve stres testleri kullanılarak desteklenmekte olup, tarihsel simülasyon, Monte Carlo simülasyonu, parametrik yöntem olmak üzere 3 farklı yöntemle günlük olarak hesaplanmakta ve üst yönetime raporlanmaktadır. a) Piyasa Riskine İlişkin Bilgiler Tutar (I) Genel Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot 7,621 Getirisi Faiz Oranı ile İlişkilendirilmiş Finansal Araçlardan Kaynaklanan 7,621 Hisse Senedi, Yatırım Fonu ve Katılma Belgesi Pozisyonlarından Kaynaklanan - (II) Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot 7 Getirisi Faiz Oranı ile İlişkilendirilmiş Finansal Araçlardan Kaynaklanan 5 Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü 2 Hisse Senedi, Yatırım Fonu ve Katılma Belgesi Pozisyonlarından Kaynaklanan - (III) Kur Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot 3,700 Sermaye Yükümlülüğü 3,700 Kur Riskine Tabi Opsiyonlar İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - (IV) Emtia Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot - (V) Takas Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot - (VI) Opsiyonlardan Kaynaklanan Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot - (VII) Risk Ölçüm Modeli Kullanan Bankalarda Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - (VIII) Piyasa Riski İçin Hesaplanan Toplam Sermaye Yükümlülüğü (I+II+III+IV+V+VI) 11,328 (IX) Piyasa Riskine Esas Tutar (12.5 x VIII) ya da (12.5 x VII) 141,600 34
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) III. Konsolide Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) b) Dönem içerisinde ay sonları itibariyle hesaplanan piyasa riskine ilişkin ortalama piyasa riski tablosu: Cari Dönem Önceki Dönem Ortalama En Yüksek En Düşük Ortalama En Yüksek En Düşük Faiz Oranı Riski 6,116 5,154 5,456 9,503 13,954 2,633 Hisse Senedi Riski (*) 156 323 200 13 38 6 Kur Riski 3,775 6,614 2,230 1,278 2,771 166 Emtia Riski - - - - - - Takas Riski - - - - - - Opsiyon Riski - - - - - - Toplam Riske Maruz Değer 125,588 151,138 98,575 134,919 202,913 52,513 (*) Yatırım fonlarından kaynaklanan piyasa riski, hisse senedi riski satırında gösterilmiştir. Diğer fiyat riskleri Grubun hisse senedi yatırımları bulunmadığından hisse senedi fiyat riskine maruz kalmamaktadır. IV. Konsolide Operasyonel Riske İlişkin Açıklamalar: a) Operasyonel risk hesaplamasında temel gösterge yöntemi kullanılmaktadır. Piyasa riski ölçümleri aylık olarak yapılmaktadır. Operasyonel riske esas tutar, Bankaların Sermaye Yeterliliği nin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine ilişkin Yönetmelik in 14 üncü maddesi uyarınca temel gösterge yöntemine göre hesaplanmış olup cari dönem itibariyle kullanılan operasyonel riske esas tutar 913,083 Bin YTL dir. b) Grup Standart metot kullanmamaktadır. 35
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) V. Konsolide Kur Riskine İlişkin Açıklamalar Kur riski; döviz kurlarında meydana gelebilecek değişiklikler nedeniyle bankaların maruz kalabilecekleri zarar olasılığını ifade etmektedir. Kur riskine esas sermaye yükümlülüğü hesaplanırken Grubun tüm döviz varlıkları, yükümlülükleri ve vadeli döviz işlemleri göz önünde bulundurulmakta, standart metod ile riske maruz değer hesaplanmaktadır. Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu nun belirlediği pozisyon limitleri günlük olarak izlenmekte, Ana Ortaklık Banka nın yabancı para işlemlerde oluşması muhtemel değer değişiklikleri de ayrıca gözlenmektedir. Ana Ortaklık Banka nın Yönetim Kurulu nca onaylanan limitler çerçevesinde, Ana Ortaklık Banka Hazine Grubu yurt içi ve yurt dışı piyasalarda oluşabilecek Türk Parası veya yabancı para fiyat, likidite ve karşılanabilirlik risklerinin yönetimi ile sorumludur. Para piyasalarında oluşan risklerin ve bu riskleri yaratan işlemlerin kontrolü günlük olarak yapılmakta ve haftalık olarak Ana Ortaklık Banka Aktif-Pasif Komitesi ne raporlanmaktadır. Grup, 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle, 489,154 Bin YTL si (31 Aralık 2006 65,320 Bin YTL açık pozisyon) bilanço açık pozisyonundan ve 506,981 Bin YTL si (31 Aralık 2006 52,507 Bin YTL kapalı pozisyon) nazım hesap kapalı pozisyondan oluşmak üzere 17,827 Bin YTL (31 Aralık 2006 12,813 Bin YTL net açık pozisyon) net kapalı pozisyondan oluşmaktadır. Ana Ortaklık Banka nın 31 Aralık 2007 tarihi ile bu tarihten geriye doğru son beş iş günü kamuya duyurulan belli başlı tam YTL cari döviz alış kurları: 24.12.2007 25.12.2007 26.12.2007 27.12.2007 28.12.2007 31.12.2007 USD 1.1799 1.1746 1.1715 1.1708 1.1647 1.1593 CHF 1.0192 1.0143 1.0135 1.0161 1.0273 1.0284 GBP 2.3367 2.3227 2.3206 2.3288 2.3259 2.3215 100 JPY 1.0316 1.0269 1.0242 1.0216 1.0279 1.0331 EURO 1.6986 1.6917 1.6912 1.6976 1.7102 1.7060 Ana Ortaklık Banka nın belli başlı cari döviz alış kurlarının 31 Aralık 2007 tarihinden geriye doğru son otuz günlük basit aritmetik ortalama değerleri: Aylık Ortalama Döviz Alış Kuru USD 1.1723 CHF 1.0276 GBP 2.3683 100 JPY 1.0418 EURO 1.7081 36
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) V. Konsolide Kur Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Grubun kur riskine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Varlıklar EURO USD Yen Diğer YP Toplam Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. 121,940 96,509-6,544 224,993 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 104,523 71,815 423 24,346 201,107 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 800 4,439 - - 5,239 Para Piyasalarından Alacaklar - - - - - Satılmaya Hazır Menkul Değerler 35,497 171,426 - - 206,923 Krediler 189,551 524,426 1,990 15,045 731,012 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar - - - - - Vadeye Kadar Elde Tutulacak M.D. - 6,115 - - 6,115 Maddi Duran Varlıklar - 1,049 - - 1,049 Maddi Olmayan Duran Varlıklar - - - - - Diğer Varlıklar 149,928 67,230-1,661 218,819 Toplam Varlıklar 602,239 943,009 2,413 47,596 1,595,257 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 73,733 77,015-40 150,788 Döviz Tevdiat Hesabı 674,158 719,535 63 37,799 1,431,555 Para Piyasalarına Borçlar - - - - - Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar 135,474 355,858 1,989 1,047 494,368 İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - - Muhtelif Borçlar 1,217 1,476-87 2,780 Diğer Yükümlülükler 3,380 381-1,159 4,920 Toplam Yükümlülükler 887,962 1,154,265 2,052 40,132 2,084,411 Net Bilanço Pozisyonu (285,723) (211,256) 361 7,464 (489,154) Net Nazım Hesap Pozisyonu 294,277 213,633 - (929) 506,981 Türev Finansal Araçlardan Alacak 306,474 303,327 - - 609,801 Türev Finansal Araçlardan Borçlar 12,197 89,694-929 102,820 Gayrinakdi Krediler 154,735 342,978 6,336 6,512 510,561 Önceki Dönem Toplam Varlıklar 541,855 702,395 75 31,325 1,275,650 Toplam Yükümlülükler 599,440 708,924 308 32,298 1,340,970 Net Bilanço Pozisyonu (57,585) (6,529) (233) (973) (65,320) Net Nazım Hesap Pozisyonu 55,104 (2,046) - (551) 52,507 Türev Finansal Araçlardan Alacak 57,477 40,644 - - 98,121 Türev Finansal Araçlardan Borçlar 2,373 42,690-551 45,614 Gayrinakdi Krediler 164,068 378,821 3,709 7,141 553,739 31.12.2007 itibariyle; Dövize endeksli kredilerin 314,901 Bin YTL anapara tutarı ve 3,639 Bin YTL reeskont tutarı krediler satırında gösterilmiştir. Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranın Hesaplaması ile ilgili Yönetmelik gereği kur riski tablosunda yer verilmeyen yabancı para tutarlar mali tablolardaki sıralamaya göre açıklanmıştır. Alım satım amaçlı türev finansal varlıklar:1,334 Bin YTL Peşin ödenen giderler:16 Bin YTL Özkaynak: (1,732) Bin YTL Alım satım amaçlı türev finansal borçlar:52,046 Bin YTL 31.12.2006 itibariyle; Dövize endeksli kredilerin 101,695 Bin YTL anapara tutarı ve 1,102 Bin YTL reeskont tutarı krediler satırında gösterilmiştir. Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranın Hesaplaması ile ilgili Yönetmelik gereği kur riski tablosunda yer verilmeyen yabancı para tutarlar mali tablolardaki sıralamaya göre açıklanmıştır. Alım satım amaçlı türev finansal varlıklar:715 Bin YTL Peşin ödenen giderler:20 Bin YTL Alım satım amaçlı türev finansal borçlar:2,926 Bin YTL 37
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) V. Konsolide Kur Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Kur riskine duyarlılık: Grup büyük ölçüde EURO ve USD cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Aşağıdaki tablo Grubun USD ve EURO kurlarındaki %10 luk değişime olan duyarlılığını göstermektedir. Kullanılan %10 luk oran, kur riskinin üst düzey yönetime Grup içinde raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Pozitif tutar USD nin ve EURO nun YTL karşısında %10 luk değer azalışının kar/zararda ve özkaynaklarda azalışını ifade etmektedir. Döviz kurundaki % değişim Kar/zarar üzerindeki etki Özkaynak üzerindeki etki 31.12.2007 31.12.2006 31.12.2007 31.12.2006 31.12.2007 31.12.2006 ABD Doları %10 %10 238 (858) 101 - EURO %10 %10 855 (248) 75 9 Grubun döviz kurlarındaki değişime duyarlılığı cari dönem içerisinde kayda değer bir değişiklik göstermemiştir. Piyasa beklentileri doğrultusunda pozisyon açılması veya kapatılması dönem dönem döviz kurlarındaki değişime duyarlılığı arttırabilmektedir. VI. Konsolide Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar Faiz oranı riski, faiz oranlarındaki hareketler nedeniyle Grubun pozisyon durumuna bağlı olarak maruz kalabileceği zarar olasılığını ifade etmekte olup, Aktif-Pasif Komitesi tarafından yönetilmektedir. Faiz oranı riskinde, varlıkların, yükümlülüklerin ve bilanço dışı kalemlerin faize duyarlılığı standart metod ile hesaplanmakta ve piyasa riski içinde sermaye yükümlülüğü rakamına dahil edilmektedir. Faiz oranlarındaki dalgalanmaların yaratacağı etkilerden korunmak Risk Yönetimi Bölümü nün birinci önceliğidir. Bu çerçevede durasyon, vade ve duyarlılık analizi, Risk Yönetimi Bölümü tarafından hesaplanarak Aktif-Pasif Komitesi ne sunulmaktadır. Grubun bütçe beklentilerindeki makro ekonomik gösterge tahminlerine göre faiz gelirlerine ilişkin simülasyonlar yapılmaktadır. Piyasa faiz oranlarındaki dalgalanmaların finansal pozisyon ve nakit akışlarında doğuracağı olumsuz etkiler hedef revizeleri yoluyla minimum düzeye indirilmektedir. Ana Ortaklık Banka yönetimi günlük olarak piyasadaki faiz oranlarını da takip ederek gerektikçe Ana Ortaklık Banka nın faiz oranlarını değiştirebilmektedir. Grup vade uyumsuzluklarına izin vermediği ya da sınır getirdiği için, önemli derecede bir faiz oranı riski yaşanması beklenmemektedir. 38
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. Konsolide Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Parasal Finansal Araçlara Uygulanan Ortalama Faiz Oranları Cari Dönem Sonu (*) Varlıklar EURO USD Yen YTL Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B. 1.80 1.95-12.72 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 3.75 5.03-17.67 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 4.98 6.69-19.94 Para Piyasalarından Alacaklar - - - 16.92 Satılmaya Hazır Menkul Değerler 6.64 7.17-18.65 Verilen Krediler 5.90 7.38-20.71 Vadeye Kadar Elde Tut. Men.Değ. - 10.38-20.06 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 4.00 5.35-16.50 Diğer Mevduat 3.44 4.67-16.03 Para Piyasalarına Borçlar - - - 17.22 Muhtelif Borçlar - - - - İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 5.75 7.06-16.58 (*) Faiz oranları Ana Ortaklık Banka ya aittir. Parasal Finansal Araçlara Uygulanan Ortalama Faiz Oranları Önceki Dönem Sonu (*) Varlıklar EURO USD Yen YTL Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B. 1.73 2.52-13.12 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 3.30 5.19-18.23 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 4.57 7.85-21.48 Para Piyasalarından Alacaklar 3.30 5.19-18.23 Satılmaya Hazır Menkul Değerler 5.67 7.38-22.15 Verilen Krediler 6.92 7.76-27.17 Vadeye Kadar Elde Tut. Men.Değ. 9.91 10.38-23.50 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 3.30 5.19-17.23 Diğer Mevduat 3.61 5.58-19.36 Para Piyasalarına Borçlar 3.30 5.19-17.23 Muhtelif Borçlar - - - - İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 4.31 6.30-13.51 (*) Faiz oranları Ana Ortaklık Banka ya aittir. 39
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. Konsolide Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibariyle) Cari Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. 299,834 - - - - 147,537 447,371 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 112,697 1,018 - - - 90,805 204,520 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 5,091 73,160 16,785 3,189 1,723 59 100,007 Para Piyasalarından Alacaklar 106 - - - - - 106 Satılmaya Hazır Menkul Değerler 61,928 355,386 392,758 340,993 18,298-1,169,363 Verilen Krediler 1,699,872 244,989 642,089 908,989 111,625 14,193 3,621,757 Vadeye Kadar Elde Tut. Men.Değ. - 82,512 - - 163-82,675 Diğer Varlıklar 227,159 49,507 33,643 47,933-336,088 694,330 Toplam Varlıklar 2,406,687 806,572 1,085,275 1,301,104 131,809 588,682 6,320,129 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 46,720 - - - - 161,661 208,381 Diğer Mevduat 2,716,366 485,498 267,652 937-545,964 4,016,417 Para Piyasalarına Borçlar 165,337 12,454 - - - - 177,791 Muhtelif Borçlar 2,683 - - - - 20,043 22,726 İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - - - - Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar 34,390 406,507 135,392 29,053 39,358-644,700 Diğer Yükümlülükler 5,832 288,919 17 76,887 16,653 861,806 1,250,114 Toplam Yükümlülükler 2,971,328 1,193,378 403,061 106,877 56,011 1,589,474 6,320,129 Bilançodaki Uzun Pozisyon - - 682,214 1,194,227 75,798-1,952,239 Bilançodaki Kısa Pozisyon (564,641) (386,806) - - - (1,000,792) (1,952,239) Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon 188,077 108,722 - - - - 296,799 Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon - - - (271,348) (77,955) - (349,303) Toplam Pozisyon (376,564) (278,084) 682,214 922,879 (2,157) (1,000,792) (52,504) 40
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. Konsolide Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Varlıkların, Varlıkların, Yükümlülüklerin ve Bilanço Dışı Kalemlerin Faize Duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibariyle) Önceki Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. 260,511 282 316 - - 57,991 319,100 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 277,510 - - - - 7,612 285,122 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 31,319 75,474 93,721 22,535 25,442 235 248,726 Para Piyasalarından Alacaklar - - 1,000 - - - 1,000 Satılmaya Hazır Menkul Değerler 82,072 455,379 126,680 92,963 66,891-823,985 Verilen Krediler 395,879 250,496 600,437 572,602 74,187 123,910 2,017,511 Vadeye Kadar Elde Tut. Men.Değ. 2,080 11,562 103,879 - - - 117,521 Diğer Varlıklar 47,821 61,611 33,158 42,032-206,266 390,888 Toplam Varlıklar 1,097,192 854,804 959,191 730,132 166,520 396,014 4,203,853 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 3,371 47 - - - 6,667 10,085 Diğer Mevduat 2,159,685 283,310 156,717 178-500,486 3,100,376 Para Piyasalarına Borçlar 271,590 1,844 7,021 1,165 - - 281,620 Muhtelif Borçlar 76 - - - - 15,240 15,316 İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - - - - Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar 21,966 69,509 83,451 65,151 - - 240,077 Diğer Yükümlülükler 100,792 5,331 1,792 8,444 788 439,232 556,379 Toplam Yükümlülükler 2,557,480 360,041 248,981 74,938 788 961,625 4,203,853 Bilançodaki Uzun Pozisyon - 494,763 710,210 655,194 165,732-2,025,899 Bilançodaki Kısa Pozisyon (1,460,288) - - - - (565,611) (2,025,899) Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon - 15,011 - - - - 15,011 Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon - - - - (15,000) - (15,000) Toplam Pozisyon (1,460,288) 509,774 710,210 655,194 150,732 (565,611) 11 41
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. Konsolide Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Faiz oranı duyarlılığı: Bilanço tarihi itibariyle faiz oranlarının Türk Lirası kalemlerde %1 ve yabancı para cinsi kalemlerde de %0.5 oranında değişmesi ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda: Grubun net faiz geliri 2,910 Bin YTL değerinde değişmektedir. Söz konusu tutar, net faiz gelirinin %0.63 ü oranındadır. Hesaplama kapsamında, öncelikle faize duyarlı varlık ve yükümlülükler, orijinal faiz oranları ile değerlenerek net faiz geliri hesaplanmaktadır. Bu hesaplama, ikinci bir adımda da, faize duyarlı varlık ve yükümlülükler için vadelerinden veya yeniden fiyatlama tarihlerinden yıl sonuna kadar olan sürede, Grup yönetiminin belirlediği oranlar doğrultusunda yenilenen getiri eğrisi ile tekrarlanmakta ve aradaki fark, net faiz gelirindeki duyarlılığı yansıtmaktadır. 42
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VII. Konsolide Likidite Riskine İlişkin Açıklamalar Likidite riski nakit akışındaki dengesizlik sonucunda nakit çıkışlarını tam olarak ve zamanında karşılayacak düzeyde ve nitelikte nakit mevcuduna veya nakit girişine sahip olunamaması sonucu oluşan risktir. Likidite riski ayrıca piyasaya gerektiği gibi girilememesi, piyasalarda oluşan engeller ve bölünmeler nedeniyle pozisyonların uygun bir fiyatta, yeterli tutarlarda ve hızlı olarak kapatılamaması ve pozisyonlardan çıkılamaması sonucu da oluşabilir. Grup politikaları, öncelikle her türlü borcun likit kaynaklarla her zaman karşılanabilecek nitelikte olduğu bir aktif yapısının sağlanması yönündedir. Bu kapsamda likidite problemi hiçbir dönemde yaşanmamıştır. Bu anlamda bunun sağlanmasını teminen Ana Ortaklık Banka nın Yönetim Kurulu düzenli olarak likidite rasyoları ile ilgili standardı belirlemekte ve takip etmektedir. Grubun genel politikaları gereği varlık ve yükümlülüklerin vade yapıları ile faiz oranlarının uyumu her zaman Aktif-Pasif Yönetimi stratejileri dahilinde sağlanmakta, bilançodaki Türk parası ve yabancı para aktif pasif kalemlerinin getirisi ile maliyetinden doğan fark sürekli pozitif olarak yönetilmeye çalışılmaktadır. Söz konusu strateji doğrultusunda da vade riski Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu nun tanımladığı limitler dahilinde yönetilmektedir. Fonlama ve likidite kaynakları göz önünde bulundurulduğunda, Ana Ortaklık Banka likidite ihtiyacının büyük bir bölümünü mevduatla karşılamakta olup, bu kaynağa ilave olarak sendikasyon ve prefinansman ürünlerini de kullanarak kaynak sağlayabilmektedir. Piyasadaki genel ve Ana Ortaklık Banka ile ilgili spesifik stres faktörleri göz önüne alınarak, çeşitli senaryolar eşliğinde likidite pozisyonu değerlendirilir ve yönetilir. Bu senaryoların en önemlisi piyasa koşullarına göre Ana Ortaklık Banka nın net likit varlıklar/müşterilere borçlar oranın limitler dahilinde sürdürülmesidir. Dönem boyunca oluşan oranlar aşağıdaki gibidir: Birinci Vade Dilimi (Haftalık) İkinci Vade Dilimi (Aylık) YP YP + TP YP YP + TP Ortalama (%) 348.25 308.52 179.98 189.99 En Yüksek (%) 531.68 404.18 237.04 217.58 En Düşük (%) 212.33 198.82 135.39 157.26 43
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VII. Konsolide Likidite Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi: 5 Yıl ve Üzeri Dağıtılamayan (*) Toplam Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa. Efektif Deposu. Yoldaki Paralar. Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. 147,537 299,834 - - - - - 447,371 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 90,805 112,697 1,018 - - - - 204,520 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 59 3,340 1,727 16,780 75,889 2,212-100,007 Para Piyasalarından Alacaklar - 106 - - - - - 106 Satılmaya Hazır Menkul Değerler - - 120,090 324,254 706,720 18,299-1,169,363 Verilen Krediler (**) 14,193 268,420 1,454,599 616,999 1,085,961 181,585-3,621,757 Vadeye Kadar Elde Tutulacak M.D. - - 5,952-76,560 163-82,675 Diğer Varlıklar 69,055 197,813 62,707 58,034 47,933-258,788 694,330 Toplam Varlıklar 321,649 882,210 1,646,093 1,016,067 1,993,063 202,259 258,788 6,320,129 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 161,661 46,720 - - - - - 208,381 Diğer Mevduat 545,964 2,716,366 485,498 267,652 937 - - 4,016,417 Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar - 42,030 102,767 277,481 121,495 100,927-644,700 Para Piyasalarına Borç. - 165,337 12,454 - - - - 177,791 İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - - - - - Muhtelif Borçlar 13,894 8,832 - - - - - 22,726 Diğer Yükümlülükler 577 275,770 18,676 252 76,944 16,666 861,229 1,250,114 Toplam Yükümlülükler 722,096 3,255,055 619,395 545,385 199,376 117,593 861,229 6,320,129 Likidite Açığı (400,447) (2,372,845) 1,026,698 470,682 1,793,687 84,666 (602,441) - Önceki Dönem Toplam Aktifler 357,955 855,277 318,102 873,245 1,442,096 166,719 190,459 4,203,853 Toplam Yükümlülükler 936,218 2,583,038 360,152 247,999 75,658 788-4,203,853 Likidite Açığı (578,263) (1,727,761) (42,050) 625,246 1,366,438 165,931 190,459 - (*) Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan sabit kıymetler, iştirak ve bağlı ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler ve takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar ile özkaynak hesapları dağıtılamayan olarak gösterilmiştir. (**) Borçlu cari hesap niteliğindeki krediler 1-3 ay vade aralığında gösterilmiştir. 44
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VII. Konsolide Likidite Riskine İlişkin Açıklamalar (devamı) Finansal yükümlülüklerin sözleşmeye bağlanmış kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem Yükümlülükler Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Düzeltmeler Toplam Bankalar Mevduatı 161,661 46,767 - - - - (47) 208,381 Diğer Mevduat 545,964 2,728,584 493,509 281,490 1,027 - (34,157) 4,016,417 Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar - 42,877 115,254 285,575 141,512 101,430 (41,948) 644,700 Para Piyasalarına Borçlar - 166,113 12,893 - - - (1,215) 177,791 Toplam Yükümlülükler 707,625 2,984,341 621,656 567,065 142,539 101,430 (77,367) 5,047,289 Önceki Dönem Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 10,033 5-48 - - (1) 10,085 Diğer Mevduat 501,768 2,168,726 288,118 161,735 183 - (20,154) 3,100,376 Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar - 22,313 78,994 84,865 62,454 - (8,549) 240,077 Para Piyasalarına Borçlar - 282,443 3 - - - (826) 281,620 Toplam Yükümlülükler 511,801 2,473,487 367,115 246,648 62,637 - (29,530) 3,632,158 Grubun türev enstrümanlarının kontrata dayalı vade analizi aşağıdaki gibidir: 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıldan Fazla Toplam Cari Dönem Net Ödenen Vadeli Döviz Satım İşlemleri - - - - - - Swap Para Satım İşlemleri - - - - - - Swap Faiz Satım İşlemleri - - - - - - Brüt ödenen - - - - - - Vadeli Döviz Satım İşlemleri 30,302 290 - - - 30,592 Swap Para Satım İşlemleri 293,125 568 - - - 293,693 Swap Faiz Satım İşlemleri 25,258 10,890 25,177 458,095 106,568 625,988 Toplam 348,685 11,748 25,177 458,095 106,568 950,273 - Önceki Dönem - Net Ödenen - Vadeli Döviz Satım İşlemleri - - - - - - Swap Para Satım İşlemleri - - - - - - Swap Faiz Satım İşlemleri - - - - - - Brüt ödenen - - - - - - Vadeli Döviz Satım İşlemleri 18,048 353 - - - 18,401 Swap Para Satım İşlemleri 37,120 15,780 15,546 - - 68,446 Swap Faiz Satım İşlemleri - - 2,223 8,893 26,117 37,233 Toplam 55,168 16,133 17,769 8,893 26,117 124,080 45
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. Finansal Varlık ve Borçların Gerçeğe Uygun Değeri ile Gösterilmesine İlişkin Açıklamalar Aşağıdaki tablo, Grubun finansal tablolarında rayiç değeri ile gösterilmeyen finansal varlık ve yükümlülüklerin defter değeri ile rayiç değerini göstermektedir. Cari dönemdeki yatırım amaçlı menkul değerler vadeye kadar elde tutulan, büyük ağırlıkla satılmaya hazır faizli varlıkları içerir. Vadeye kadar elde tutulan varlıkların rayiç değeri, piyasa fiyatları veya bu fiyatın tespit edilemediği durumlarda, faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından aynı nitelikli itfaya tabi diğer menkul değerler için olan kote edilmiş piyasa fiyatları baz alınarak saptanır. Vadesiz mevduatın, değişken oranlı plasmanların ve gecelik mevduatın rayiç değeri kısa vadeli olmalarından dolayı defter değerini ifade etmektedir. Sabit faizli mevduatın ve diğer mali kuruluşlardan sağlanan fonların tahmini rayiç değeri, benzer nitelikli ve benzer vade yapısına sahip diğer borçlar için kullanılan cari faiz oranlarını kullanarak iskonto edilmiş nakit akımının bulunmasıyla; kredilerin rayiç değeri ve benzer nitelikli ve benzer vade yapısına sahip alacaklar için kullanılan cari faiz oranlarını kullanarak iskonto edilmiş nakit akımının bulunmasıyla hesaplanır. Muhtelif borçların kısa vadeli olmasından dolayı, rayiç değer defter değerini ifade etmektedir. Tabloda yer alan kalemlerin rayiç değerleri, bilanço değerlerinin sabit faizli olanlar için vadesine kalan süresine, değişken faizli olanların yeniden fiyatlama dönemine göre gösterge piyasa faiz oranları kullanılarak bugünkü değerlerinin bulunması ve ilgili faiz ve gelir reeskontlarının eklenmesi şeklinde hesaplanmaktadır. Faiz hassasiyeti bulunmayan bilanço kalemlerinin rayiç değerleri, muhasebeleştirilmesi sırasında kullanılan yöntemlere göre belirlenmiştir. Cari Dönem Defter Değeri Rayiç Değer Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar 106 106 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 204,520 204,285 Satılmaya Hazır Menkul Değerler 1,169,363 1,169,363 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değerler 82,675 80,068 Verilen Krediler 3,641,620 3,266,753 Finansal Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 208,381 208,059 Diğer Mevduat 4,016,417 3,983,424 Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 644,700 632,501 İhraç Edilen Menkul Değerler - - Muhtelif Borçlar 22,726 22,726 Önceki Dönem Defter Değeri Rayiç Değer Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar 1,000 1,000 Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar 285,122 285,122 Satılmaya Hazır Menkul Değerler 823,985 823,985 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değerler 117,521 120,605 Verilen Krediler 2,043,951 2,043,951 Finansal Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 10,085 10,085 Diğer Mevduat 3,100,376 3,100,376 Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 240,077 240,077 İhraç Edilen Menkul Değerler - - Muhtelif Borçlar 15,316 15,316 46
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM (devamı) MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. Finansal Varlık ve Yükümlülüklerin Rayiç Değeri ile Gösterilmesine İlişkin Açıklamalar (devamı) Aşağıdaki tabloda, finansal araçların borsa fiyatları, tüm model verileri piyasada ölçülebilen değerleme teknikleri içeren veya verileri piyasada ölçülemeyen değerleme teknikleri kullanılarak bulunan gerçeğe uygun değerlere ilişkin analiz yer almaktadır: Borsa Değeri Değerleme teknikleri piyasada ölçülebilen Değerleme teknikleri piyasada ölçülemeyen Gerçeğe uygun değeri bulunmayan Cari Dönem Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar - 106 - - Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar - 204,285 - - Satılmaya Hazır Menkul Değerler 1,169,363 - - - Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değ. 80,068 - - - Verilen Krediler 3,266,753 - - Finansal Yükümlülükler Bankalar Mevduatı - 208,059 - - Diğer Mevduat - 3,983,424 - - Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar - 632,501 - - İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - Muhtelif Borçlar - - - 22,726 Önceki Dönem Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar - 1,000 - - Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar - 285,122 - - Satılmaya Hazır Menkul Değerler 539,330-284,655 - Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değ. 120,605 - - - Verilen Krediler - 2,043,951 - - Finansal Yükümlülükler - - - - Bankalar Mevduatı - 10,085 - - Diğer Mevduat - 3,100,376 - - Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar - 240,077 - - İhraç Edilen Menkul Değerler - - - - Muhtelif Borçlar - - - 15,316 IX. Başkalarının Nam ve Hesabına Yapılan İşlemler, İnanca Dayalı İşlemlere İlişkin Açıklamalar Grup tarafından başkalarının nam ve hesabına menkul kıymet alım satım ve aracılık yapılmakta, saklama yönetim ve danışmanlık hizmeti verilmemektedir. İnanca dayalı işlem sözleşmesi kapsamında diğer finansal kurumlarla yapılan işlemler ve bu kapsamda doğrudan verilen finansal hizmetler bulunmamaktadır. 47
BEŞİNCİ BÖLÜM KONSOLİDE I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar 1. a) Nakit değerler ve TCMB ye ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Kasa/Efektif 54,570 19,271 37,945 20,025 TCMB 167,808 205,720 126,928 134,189 Diğer - 2 10 3 Toplam 222,378 224,993 164,883 154,217 b) T.C. Merkez Bankası hesabına ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Vadesiz Serbest Hesap 158,017 59,553 119,539 38,772 Vadeli Serbest Hesap - - - - Vadeli Serbest Olmayan Hesap - - - - Toplam 158,017 59,553 119,539 38,772 (*) T.C. Merkez Bankası hesabı içerisinde K.K.T.C. Merkez Bankası bakiyeleri de bulunmaktadır. c) Zorunlu Karşılıklara İlişkin Bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Zorunlu Karşılık 9,791 146,167 7,389 95,417 (*) Zorunlu Karşılıklar hesabı içerisinde K.K.T.C. Merkez Bankası bakiyeleri de bulunmaktadır. TCMB tarafından zorunlu karşılıklara uygulanan faiz oranı TP için %11.81 dir, YP için ise %1.80 - %1.95 aralığındadır (31 Aralık 2006 TP %13.12, YP %1.73 - %2.52). 2. Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklara ilişkin ilave bilgiler (net değerleriyle gösterilmiştir): i) Teminata verilen / bloke edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Hisse Senetleri - - - - Bono, Tahvil ve Benzeri Men. Değ. 60,061-4,516 - Diğer - - - - Toplam 60,061-4,516-48
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 2. Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklara ilişkin ilave bilgiler (net değerleriyle gösterilmiştir) (devamı) ii) Repo işlemlerine konu olan gerçeğe uygun değer farkı kar / zarara yansıtılan finansal varlıklar: Repo işlemine konu olan varlıklar 15,334 Bin YTL dir (31 Aralık 2006 13,031 Bin YTL). Serbest depo olarak sınıflandırılan gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar defter değeri 20,932 Bin YTL dir (31 Aralık 2006 230,464 Bin YTL). iii) Alım satım amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin pozitif farklar tablosu: Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Vadeli İşlemler - 94-40 Swap İşlemleri - 3,586-675 Futures İşlemleri - - - - Opsiyonlar - - - - Diğer - - - - Toplam - 3,680-715 3. a) Bankalara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Bankalar 3,413 201,107 61 285,061 Yurt İçi 3,413 804 5 11,057 Yurt Dışı - 200,303 56 274,004 Yurt Dışı Merkez ve Şubeler - - - - Toplam 3,413 201,107 61 285,061 b) Yurt Dışı bankalar hesabına ilişkin bilgiler: Serbest Tutar Serbest Olmayan Tutar Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem AB Ülkeleri 125,006 224,228-1,264 ABD, Kanada 71,964 15,203-19,247 OECD Ülkeleri (*) 3,275 14,055 - - Kıyı Bankacılığı Bölgeleri - - - - Diğer 58 63 - - Toplam 200,303 253,549-20,511 (*) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri 49
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 4. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: a.1) Teminata verilen/ bloke edilen satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Hisse Senetleri - - - - Bono, Tahvil ve Benzeri Men. Değ. 56,462 96,030 69,642 115,830 Diğer - - - - Toplam 56,462 96,030 69,642 115,830 a.2) Repo işlemlerine konu olan satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem TP YP TP YP Devlet Tahvili 166,307-294,856 - Hazine Bonosu - - - - Diğer Kamu Borçlanma Senetleri - - - - Banka Bonoları ve Banka Garantili Bonolar - - - - Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler - - - - Diğer - - - - Toplam 166,307-294,856 - Serbest depo olarak sınıflandırılan satılmaya hazır finansal varlıklar defter değeri 850,564 Bin YTL dir (31 Aralık 2006 343,657 Bin YTL). b) Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem Borçlanma Senetleri 1,169,363 824,344 Borsada İşlem Gören 1,169,363 824,344 Borsada İşlem Görmeyen - - Hisse Senetleri - - Borsada İşlem Gören - - Borsada İşlem Görmeyen - - Değer Azalma Karşılığı (-) - (359) Toplam 1,169,363 823,985 50
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar: a) Ana Ortaklık Banka nın ortaklarına ve mensuplarına verilen her çeşit kredi veya avansın bakiyesine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem Nakdi Gayrinakdi Nakdi Gayrinakdi Banka Ortaklarına Verilen Doğrudan Krediler 18,069 464 - - Tüzel Kişi Ortaklara Verilen Krediler 18,069 464 - - Gerçek Kişi Ortaklara Verilen Krediler - - - - Banka Ortaklarına Verilen Dolaylı Krediler - - - - Banka Mensuplarına Verilen Krediler 10,785-6,328 - Toplam 28,854 464 6,328 - b) Birinci ve ikinci grup krediler, diğer alacaklar ile yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Nakdi Krediler Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Yeniden Yapılandırılan ya da Yeni Bir İtfa Krediler ve Diğer Planına Alacaklar Bağlananlar Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Yeniden Yapılandırılan ya da Yeni Bir İtfa Krediler ve Diğer Planına Alacaklar Bağlananlar İhtisas Dışı Krediler 3,288,993-89,366 9,419 İskonto ve İştira Senetleri 18,762-230 - İhracat Kredileri 242,245-4,542 - İthalat Kredileri - - - - Mali Kesime Verilen Krediler 13,560 - - - Yurt Dışı Krediler (*) 17,390 - - - Tüketici Kredileri 489,010-9,384 - Kredi Kartları 83,233 - - - Kıymetli Maden Kredisi - - - - Diğer 2,361,497-75,210 9,419 Krediler Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 63,296 - - - İhtisas Kredileri 228,740-5,239 - Diğer Alacaklar - - - - Toplam 3,517,733-94,605 9,419 (*) Yurt Dışı krediler içerisinde Ana Ortaklık Banka nın Bank TuranAlem e kullandırdığı krediler yer almaktadır. 51
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar (devamı): c) Vade yapısına göre nakdi kredilerin ve diğer alacakların dağılımı: Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Diğer Alacaklar Yeniden Yapılandırılan ya da Yeni Bir İtfa Planına Bağlananlar Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Diğer Alacaklar Yeniden Yapılandırılan ya da Yeni Bir İtfa Planına Bağlananlar Kısa Vadeli Krediler 2,007,307-55,304 1,066 İhtisas Dışı Krediler 1,871,906-53,574 1,066 İhtisas Kredileri 116,531-1,730 - Diğer Alacaklar 18,870 - - - Orta ve Uzun Vadeli Krediler 1,447,130-39,301 8,353 İhtisas Dışı Krediler 1,316,784-35,792 7,854 İhtisas Kredileri 112,209-3,509 - Diğer Alacaklar 18,137 - - 499 Krediler Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 63,296 - - - Toplam 3,517,733-94,605 9,419 52
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar (devamı): d) Tüketici kredileri, bireysel kredi kartları, personel kredileri ve personel kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Kısa Vadeli Orta ve Uzun Vadeli Toplam Tüketici Kredileri-TP 27,970 431,558 459,528 Konut Kredisi 254 197,778 198,032 Taşıt Kredisi 980 31,974 32,954 İhtiyaç Kredisi 26,736 201,806 228,542 Diğer - - - Tüketici Kredileri-Dövize Endeksli 486 15,925 16,411 Konut Kredisi - 11,002 11,002 Taşıt Kredisi - 912 912 İhtiyaç Kredisi 486 4,011 4,497 Diğer - - - Tüketici Kredileri-YP 281 6,147 6,428 Konut Kredisi - 385 385 Taşıt Kredisi 47 1,578 1,625 İhtiyaç Kredisi 234 4,184 4,418 Diğer - - - Bireysel Kredi Kartları-TP 79,548-79,548 Taksitli 3,171-3,171 Taksitsiz 76,377-76,377 Bireysel Kredi Kartları-YP 187-187 Taksitli 187-187 Taksitsiz - - - Personel Kredileri-TP 639 7,054 7,693 Konut Kredisi - 29 29 Taşıt Kredisi - 5 5 İhtiyaç Kredisi 639 6,914 7,553 Diğer - 106 106 Personel Kredileri-Dövize Endeksli - - - Konut Kredisi - - - Taşıt Kredisi - - - İhtiyaç Kredisi - - - Diğer - - - Personel Kredileri-YP - 95 95 Konut Kredisi - - - Taşıt Kredisi - - - İhtiyaç Kredisi - - - Diğer - 95 95 Personel Kredi Kartları-TP 2,348-2,348 Taksitli 202-202 Taksitsiz 2,146-2,146 Personel Kredi Kartları-YP - - - Taksitli - - - Taksitsiz - - - Kredili Mevduat Hesabı-TP (Gerçek Kişi) (*) 8,239-8,239 Kredili Mevduat Hesabı-YP (Gerçek Kişi) - - - Toplam 119,698 460,779 580,477 (*) 31 Aralık 2007 itibariyle kredili mevduat hesabının içerisinde 490 Bin YTL tutarında personele ait kredili mevduat tutarı yer almaktadır. 53
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar (devamı): e) Taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Kısa Vadeli Orta ve Uzun Vadeli Toplam Taksitli Ticari Krediler-TP 48,241 485,401 533,642 İşyeri Kredileri - 9,772 9,772 Taşıt Kredileri 2,439 122,848 125,287 İhtiyaç Kredileri 45,798 352,728 398,526 Diğer 4 53 57 Taksitli Ticari Krediler-Dövize Endeksli 76,321 173,181 249,502 İşyeri Kredileri - - - Taşıt Kredileri 21 6,993 7,014 İhtiyaç Kredileri 76,300 166,188 242,488 Diğer - - - Taksitli Ticari Krediler-YP 662 3,757 4,419 İşyeri Kredileri - - - Taşıt Kredileri - - - İhtiyaç Kredileri 657 3,740 4,397 Diğer 5 17 22 Kurumsal Kredi Kartları-TP 1,150-1,150 Taksitli 1-1 Taksitsiz 1,149-1,149 Kurumsal Kredi Kartları-YP - - - Taksitli - - - Taksitsiz - - - Kredili Mevduat Hesabı-TP (Tüzel Kişi) 13,440-13,440 Kredili Mevduat Hesabı-YP (Tüzel Kişi) - - - Toplam 139,814 662,339 802,153 f) Kredilerin kullanıcılara göre dağılımı: Cari Dönem Önceki Dönem Kamu 3,617 - Özel 3,618,140 2,017,511 Toplam 3,621,757 2,017,511 g) Yurt içi ve yurt dışı kredilerin dağılımı: Cari Dönem Önceki Dönem Yurt İçi Krediler 3,604,367 2,017,511 Yurt Dışı Krediler (*) 17,390 - Toplam 3,621,757 2,017,511 (*) Yurt dışı krediler içerisinde Ana Ortaklık Banka nın BankTuranAlem e kullandırdığı krediler yer almaktadır. h) Bağlı ortaklık ve iştiraklere verilen krediler: Cari Dönem Önceki Dönem Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Doğrudan Krediler 2,947 2,562 Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Dolaylı Krediler - - Toplam 2,947 2,562 54
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar (devamı): i) Kredilere ilişkin olarak ayrılan özel karşılıklar: Özel Karşılıklar Cari Dönem Önceki Dönem Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar 45,981 54,609 Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar 52,888 24,160 Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar 62,674 182,232 Toplam 161,543 261,001 j) Donuk alacaklara ilişkin bilgiler (Net): j.1) Donuk alacaklardan Ana Ortaklık Banka ca yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: III. Grup IV. Grup V. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar Cari Dönem - 1,066 8,353 (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) - - - Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar - - - Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar - 1,066 8,353 Önceki Dönem - 8,763 3,993 (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) - - - Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar - - - Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar - 8,763 3,993 j.2) Toplam donuk alacak hareketlerine ilişkin bilgiler: III. Grup IV. Grup V. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 55 Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar Zarar Niteliğindeki Kredi ve Diğer Alacaklar Önceki Dönem Sonu Bakiyesi 56,390 25,500 205,551 Dönem İçinde İntikal (+) 130,983 10,038 14,412 Diğer Donuk Alacak Hesaplarından Giriş (+) - 48,477 78,918 Diğer Donuk.Alacak Hesaplarına Çıkış (-) 111,641 15,754 - Dönem İçinde Tahsilat (-) 25,450 10,974 43,235 Aktiften Silinen (-) - - 181,809 Kurumsal ve Ticari Krediler - - 152,093 Bireysel Krediler - - 3,445 Kredi Kartları - - 26,271 Dönem Sonu Bakiyesi 50,282 57,287 73,837 Özel Karşılık (-) 45,981 52,888 62,674 Bilançodaki Net Bakiyesi 4,301 4,399 11,163
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar (devamı): j.3) j.4) Yabancı para olarak kullandırılan kredilerden kaynaklanan donuk alacaklara ilişkin bilgiler: Yoktur. Donuk alacakların kullanıcı gruplarına göre brüt ve net tutarlarının gösterimi: III. Grup IV. Grup V. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar Zarar Niteliğindeki Kredi ve Diğer Alacaklar Cari Dönem (Net) 4,301 4,399 11,163 Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) 50,282 57,287 73,837 Özel Karşılık Tutarı (-) 45,981 52,888 62,674 Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) 4,301 4,399 11,163 Bankalar (Brüt) - - - Özel Karşılık Tutarı (-) - - - Bankalar (Net) - - - Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) - - - Özel Karşılık Tutarı (-) - - - Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) - - - Önceki Dönem (Net) 1,781 1,340 23,319 Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) 56,390 25,500 205,551 Özel Karşılık Tutarı (-) 54,609 24,160 182,232 Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) 1,781 1,340 23,319 Bankalar (Brüt) - - - Özel Karşılık Tutarı (-) - - - Bankalar (Net) - - - Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) - - - Özel Karşılık Tutarı (-) - - - Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) - - - k) Zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar için tasfiye politikasının ana hatları: 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik esaslarına göre tahsilinin mümkün olmadığına kanaat getirilen kredi ve diğer alacaklar Ana Ortaklık Banka üst yönetimince alınan karar doğrultusunda Vergi Usul Kanunu gerekleri yerine getirilerek zarar niteliğinde kredi olarak sınıflanır. l) Aktiften silme politikasına ilişkin açıklamalar: Ana Ortaklık Banka, 2007 yılı içerisinde, takibe intikal tarihi üzerinden 1.5 yıl geçmiş olan kredilerini, Yönetim Kurulu onayı ile belirlenen muhasebe politikasına uygun olarak olarak aktiften silmeye başlamış ve 181,809 Bin YTL tutarındaki donuk alacaklarını ve bunlar için ayırdığı 181,809 Bin YTL tutarındaki karşılıkları, aktiften silerek nazım hesaplarda takip etmeye başlamıştır. 56
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar (devamı): m) Diğer açıklama ve dipnotlar: Aşağıda, sınıflar itibariyle, kredi ve diğer alacaklara ilişkin değer düşüklüğü karşılığı mutabakatına yer verilmiştir; Kurumsal KOBİ Tüketici Diğer Toplam Cari Dönem 1 Ocak 2007 224,566-62,875-287,441 Dönem içinde aktarılanlar 121,807 9,471 24,156-155,434 Tahsilatlar (56,866) - (22,794) - (79,660) Aktiften Silinenler (152,093) - (29,716) - (181,809) 31 Aralık 2007 Bakiyesi 137,414 9,471 34,521-181,406 Önceki Dönem 1 Ocak 2006 193,987-60,390-254,377 Dönem içinde aktarılanlar 87,745-34,744-122,489 Tahsilatlar (57,166) - (32,259) - (89,425) Aktiften Silinenler - - - - - 31 Aralık 2006 Bakiyesi 224,566-62,875-287,441 Aşağıda, değer düşüklüğü karşılığına ilişkin ayrıntılara yer verilmiştir; Kurumsal KOBİ Tüketici Diğer Toplam Cari Dönem Özel değer düşüklüğü karşılığı 128,852 9,471 23,220-161,543 Önceki Dönem Özel değer düşüklüğü karşılığı 207,556-53,445-261,001 31 Aralık 2007 itibariyle değer düşüklüğüne uğradığı belirlenen kredilere ilişkin olarak Grubun elinde bulundurduğu teminatların riski aşmayan bölümünün gerçeğe uygun değeri 151,523 Bin YTL dir (31 Aralık 2006: 104,882 Bin YTL), toplam değeri ise 333,005 Bin YTL dir (31 Aralık 2006: 271,325 Bin YTL). 57
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 5. Kredilere ilişkin açıklamalar (devamı): m) Diğer açıklama ve dipnotlar (devamı): Yıl içerisinde edinilen teminatlar ve kredi güvenilirliğinde artış sağlayan diğer unsurlar: Ana Ortaklık Banka tarafından 2007 yılı içerisinde edinilen teminatlar ve kredi güvenilirliğinde artış sağlayan diğer unsurların tutarı 15,075 Bin YTL dir (31 Aralık 2006: 2,728 Bin YTL). Finansal araç sınıfları itibariyle, vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların yaşlandırma analizi aşağıdaki gibidir: 30 Günden Az 31-60 Gün 61-90 Gün 91 Günden Fazla Toplam Cari Dönem Krediler ve Alacaklar 444,550 35,951 12,060-492,561 Kurumsal Krediler 102,661 4,070 2,746-109,477 KOBİ Kredileri 293,607 22,705 7,094-323,406 Tüketici Kredileri 48,282 9,176 2,220-59,678 Diğer - - - - - Toplam 444,550 35,951 12,060-492,561 Önceki Dönem Krediler ve Alacaklar 252,084 21,174 10,516-283,774 Kurumsal Krediler 226,824 10,322 7,759-244,905 KOBİ Kredileri - - - - - Tüketici Kredileri 25,260 10,852 2,757-38,869 Diğer - - - - - Toplam 252,084 21,174 10,516-283,774 58
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 6. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: a.1) Teminata verilen / bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: Cari Dönem Önceki Dönem Bono - - Tahvil ve Benzeri Menkul Değerler 74,574 77,643 Diğer - - Toplam 74,574 77,643 a.2) Repo işlemlerine konu olan vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar yasal yükümlülükler: Yoktur (31 Aralık 2006 Yoktur). b) Vadeye kadar elde tutulacak devlet borçlanma senetlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem Devlet Tahvili 76,560 79,300 Hazine Bonosu - - Diğer Kamu Borçlanma Senetleri 6,115 38,221 Toplam 82,675 117,521 c) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem Borçlanma Senetleri 78,926 110,760 Borsada İşlem Görenler 78,926 110,760 Borsada İşlem Görmeyenler - - Değer Azalma Karşılığı (-) (1) (35) Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 3,750 6,796 Toplam 82,675 117,521 d) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların yıl içindeki hareketleri: Cari Dönem Önceki Dönem Dönem Başındaki Değer 110,725 189,766 Parasal Varlıklarda Meydana Gelen Kur Farkları (3,485) 5,035 Yıl İçindeki Alımlar - 73,047 Satış ve İtfa Yoluyla Yolu ile Elden Çıkarılanlar (28,314) (157,088) Değer Azalışı Karşılığı (-) (1) (35) Dönem Sonu Toplamı 78,925 110,725 Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları 3,750 6,796 Toplam 82,675 117,521 59
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 7. İştiraklere ilişkin bilgiler (Net): a) Konsolide Edilmeyen İştiraklere İlişkin Bilgiler Unvanı Adres (Şehir/Ülke) Ana Ortaklık Bankanın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) Ana Ortaklık Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) Çalık-Şeker Konsorsiyum A.Ş.(*) İstanbul/Türkiye 34.00 34.00 Dinar Yem Sanayi A.Ş. Afyon/Türkiye 17.50 17.50 Panko Turizm ve Seyahat A.Ş. (**) Ankara/Türkiye 10.00 10.42 İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. İstanbul/Türkiye 0.03 0.03 İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. İstanbul/Türkiye 0.02 0.02 Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. İstanbul/Türkiye 0.60 0.60 Amasya Şeker Fabrikası A.Ş. Amasya/Türkiye 4.00 4.00 Hedef Tarım Ticaret ve Sanayi A.Ş. Ankara/Türkiye 2.00 2.00 Gör-Gel Madencilik A.Ş. (***) Kütahya/Türkiye 0.30 0.30 Karaman Yem ve Un Gıda Sanayi A.Ş. Karaman/Türkiye 0.20 0.20 Kömür İşletmeleri A.Ş. Ankara/Türkiye 5.00 5.00 Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. İstanbul/Türkiye 9.09 9.09 Mars Ticaret Sanayi A.Ş. (****) Ankara/Türkiye 5.00 5.00 Tostaş Tosya Yem ve Gıda Sanayi A.Ş. Kastamonu/Türkiye 1.41 1.41 Türkiye Libya Ortak Tarım ve Hayvancılık A.Ş. (*****) Ankara/Türkiye 0.10 0.10 (*) İlgili iştirakin en son finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur. (**) İlgili iştirak 08.03.2007 tarihli Genel Kurul kararı ile tasfiye sürecine girmiştir. (***) İlgili iştirak 31.12.1998 tarihi itibariyle münfesihtir. (****) İlgili iştirak 28.02.2007 tarihli Genel Kurul kararı ile tasfiye sürecine girmiştir. (*****) İlgili iştirak 10.08.2006 tarihli Genel Kurul kararı ile tasfiye sürecine girmiştir. Aktif Toplamı Özkaynak Sabit Varlık Toplamı Faiz Gelirleri Menkul Değer Gelirleri Cari Dönem Kar/Zararı Önceki Dönem Kar/Zararı Gerçeğe Uygun Değer 1,245,321 68,975 16,781 (*) 57,573-18,624 7,317 - (*) 15,842 Bin YTL si Maddi Duran Varlıklar, 939 Bin YTL si Maddi Olmayan Duran Varlıklar tutarıdır. b) Konsolide Edilen İştiraklere İlişkin Bilgiler Çalık-Şeker Konsorsiyum A.Ş. de %34 oranında hissesi bulunan Ana Ortaklık Banka, 31 Aralık 2007 tarihli konsolide mali tabloları için, iştirak edilen bahse konu ortaklığın durumunu tekrar değerlendirmiş; finansal ve idari politikalarının oluşturulmasına katılmaması sebebiyle önemli etkinliği olmadığı sonucuna varmıştır. Bu nedenle 31 Aralık 2007 mali tablolarında, iştirak özsermaye yöntemi ile muhasebeleştirilmek yerine maliyet değeri ile bırakılmıştır. Çalık Holding ile yapılan satış opsiyon sözleşmesinin süresi 9 Haziran 2008 de dolacak olup bu tarihe kadar Ana Ortaklık Banka, ortaklıktaki hisselerini satma hakkına ve Çalık Grubu da alım hakkına sahiptir. 60
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 7. İştiraklere ilişkin bilgiler (Net) (devamı): c) İştirak Hareket Tablosu Cari Dönem Önceki Dönem Dönem Başı Değeri 11,306 11,101 Dönem İçi Hareketler (11,306) 205 Alışlar - 5,872 Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri - - Cari Yıl Payından Alınan Kar - - Satışlar (-) (*) (11,306) (5,273) Yeniden Değerleme Artışı - - Değer Azalma Karşılıkları - (394) Dönem Sonu Değeri - 11,306 Sermaye Taahhütleri - - Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) - 100 (*) Önceki dönemde konsolide edilen Çalık-Şeker Konsorsiyum A.Ş., V.Bölüm 7b dipnotunda açıklandığı üzere cari dönemde konsolidasyon kapsamı dışında bırakılmıştır. Önceki dönem satışlar rakamının 5,273 Bin YTL si yıl içinde pay oranında meydana gelen artış nedeniyle Şeker Faktoring in iştiraklerden bağlı ortaklıklara transferinden oluşmaktadır. d) İştiraklere Yapılan Yatırımların Değerlemesi Bulunmamaktadır. e) Konsolide Edilen İştiraklere İlişkin Sektör Bilgileri ve Bunlara İlişkin Kayıtlı Yasal Tutarlar Bulunmamaktadır. f) Borsaya Kote Edilen İştirakler Borsaya kote edilen iştirak bulunmamaktadır. 61
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 8. Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Net): a) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler Ana Ortaklık Unvanı Adres(Şehir/ Ülke) Bankanın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) Banka Risk Grubunun Pay Oranı (%) Tarpam A.Ş. Ankara/Türkiye 56.70 56.70 Şeker Bilişim San. A.Ş. Ankara/Türkiye 95.99 95.99 b) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: b.1) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: Ana Ortaklık Unvanı Adres(Şehir/ Ülke) Bankanın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) Banka Risk Grubunun Pay Oranı (%) Şekerbank Kıbrıs Ltd. (*) Lefkoşa/K.K.T.C 92.56 92.56 Şeker Finansal Kiralama A.Ş. (*) (**) İstanbul/Türkiye 46.56 50.77 Şekerbank Off-Shore (*) Lefkoşa/K.K.T.C 74.30 74.30 Şeker Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (*) İstanbul/Türkiye 99.04 99.04 Şeker Factoring Hizmetleri A.Ş.(*) İstanbul/Türkiye 84.99 84.99 (*) İlgili bağlı ortaklıkların en son finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur. (**) Ana Ortaklık Banka, Şeker Finansal Kiralama A.Ş. nin doğrudan ve dolaylı olarak %46.56 sına sahip olmasına rağmen, şirketin faaliyetleri üzerinde kontrol hakkına ve mali ve idari politikaları belirleme hakkına sahip olduğu için bağlı ortaklıklar içerisine sınıflanmıştır. Yukarıdaki sıraya göre konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin açıklamalar: Aktif Toplamı Özkaynak Sabit Varlık Toplamı Faiz Gelirleri Menkul Değer Gelirleri Cari Dönem Kar/Zararı Önceki Dönem Kar/Zararı Rayiç Değeri 85,006 4,349 1,134 15,643 202 2,810 (17,106) - 103,997 7,327 136 15,061-482 (47,602) 18,777 5,924 5,201 1,049 467-79 (1,044) - 45,267 22,195 403 4,060 1,810 4,361 - - 106,603 13,450 112 16,821-4,159 (1,305) - 62
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 8. Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Net) (devamı): b.2) Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem Dönem Başı Değeri 44,709 45,950 Dönem İçi Hareketler 9,619 (1,241) Alışlar (*) 7,139 13,060 Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri 1,190 - Cari Yıl Payından Alınan Kar - - Satışlar - - Yeniden Değerleme Artışı - 236 Değer Azalma Karşılıkları (-) 1,290 (14,537) Dönem Sonu Değeri 54,328 44,709 Sermaye Taahhütleri - - Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) 100 100 (*) Önceki dönem alışlar rakamının 5,273 Bin YTL si yıl içinde pay oranında meydana gelen artış nedeniyle Şeker Factoring in iştiraklerden bağlı ortaklıklara transferinden oluşmaktadır. b.3) Bağlı ortaklıklara yapılan yatırımların değerlemesi Cari Dönem Önceki Dönem Maliyet Değeri İle Değerleme 37,083 30,126 Rayiç Değer İle Değerleme 17,245 14,583 Özsermaye Yöntemi İle Değerleme - - b.4) Bağlı ortaklıklara ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Bağlı Ortaklıklar Cari Dönem Önceki Dönem Bankalar 10,756 4,989 Sigorta Şirketleri - - Faktoring Şirketleri 8,606 7,415 Leasing Şirketleri 17,245 14,584 Finansman Şirketleri 17,721 17,721 Diğer Mali Bağlı Ortaklıklar - - Yukarıdaki bağlı ortaklıklara ait bakiyeler ekli finansal tablolarda elimine edilmiştir. b.5) Borsaya kote konsolide edilen bağlı ortaklıklar: Bağlı ortaklıklardan Şeker Finansal Kiralama A.Ş. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası na kotedir. 9. Birlikte kontrol edilen ortaklıklara (iş ortaklıklarına) ilişkin açıklamalar: Yoktur. (31 Aralık 2006: Yoktur) 63
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 10. Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler (Net): a) Vade analizi: Cari Dönem Önceki Dönem Brüt Net Brüt Net 1 Yıldan Az 36,618 22,906 32,470 26,242 1-4 Yıl Arası 56,564 56,747 44,467 39,743 4 Yıldan Fazla 1,186 1,126 1,353 1,325 Toplam 94,368 80,779 78,290 67,310 b) Diğer açıklama ve dipnotlar: Cari Dönem Kurumsal Kobi Tüketici Kredi Kartları Diğer Toplam Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış krediler 653 75,450 - - - 76,103 Vadesi geçmiş henüz değer düşüklüğüne uğramamış krediler - 1,978 - - - 1,978 Değer düşüklüğüne uğramış krediler - 7,327 - - - 7,327 Toplam 653 84,755 - - - 85,408 Eksi: değer düşüklüğüne uğramış krediler için ayrılan özel karşılık - (4,629) - - - (4,629) Toplam Değer Düşüklüğü Karşılığı - (4,629) - - - (4,629) Bilançodaki Net Kredi Bakiyesi 653 80,126 - - - 80,779 Önceki Dönem Kurumsal Kobi Tüketici Kredi Kartları Diğer Toplam Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış krediler - 59,036 - - - 59,036 Vadesi geçmiş henüz değer düşüklüğüne uğramamış krediler - 7,791 - - - 7,791 Değer düşüklüğüne uğramış krediler - 2,840 - - - 2,840 Top lam - 69,667 - - - 69,667 Eksi: değer düşüklüğüne uğramış krediler için ayrılan özel karşılık - (2,357) - - - (2,357) Toplam Değer Düşüklüğü Karşılığı - (2,357) - - - (2,357) Bilançodaki Net Kredi Bakiyesi - 67,310 - - - 67,310 64
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 10. Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler (Net) (devamı): b) Diğer açıklama ve dipnotlar (devamı): Aşağıda, sınıflar itibariyle, kredi ve diğer alacaklara ilişkin değer düşüklüğü karşılığı mutabakatına yer verilmiştir; Kurumsal Kobi Tüketici Kredi Kartları Diğer Toplam 1 Ocak 2007-2,357 - - - 2,357 Dönem içinde aktarılanlar - 2,372 - - - 2,372 Tahsilatlar - (100) - - - (100) Silinenler - - - - - - 31 Aralık 2007 Bakiyesi - 4,629 - - - 4,629 Kurumsal Kobi Tüketici Kredi Kartları Diğer Toplam 1 Ocak 2006-1,931 - - - 1,931 Dönem içinde aktarılanlar - 472 - - - 472 Tahsilatlar - (46) - - - (46) Silinenler - - - - - - 31 Aralık 2006 Bakiyesi - 2,357 - - - 2,357 31 Aralık 2007 itibariyle değer düşüklüğüne uğradığı belirlenen kredilere ilişkin olarak Şeker Finansal Kiralama nın elinde bulundurduğu teminatların gerçeğe uygun değeri 2,733 Bin YTL dir (31 Aralık 2006: 2,075 Bin YTL). Finansal araç sınıfları itibariyle, vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların yaşlandırma analizi aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2007 30 Günden Az 31-60 Gün 61-90 Gün 91 Günden Fazla Toplam Krediler ve Alacaklar Kurumsal Krediler - - - - - Kobi Kredileri 1,337 312 127 202 1,978 Tüketici Kredileri - - - - - Kredi Kartları - - - - - Diğer - - - - - Toplam 1,337 312 127 202 1,978 31 Aralık 2006 30 Günden Az 31-60 Gün 61-90 Gün 91 Günden Fazla Toplam Krediler ve Alacaklar Kurumsal Krediler - - - - - Kobi Kredileri 787 624 312 1,092 2,815 Tüketici Kredileri - - - - - Kredi Kartları - - - - - Diğer - - - - - Toplam 787 624 312 1,092 2,815 65
BEŞİNCİ BÖLÜM (devamı) KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (devamı) 10. Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler (Net) (devamı): b) Diğer açıklama ve dipnotlar (devamı): Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış kredi ve diğer alacaklara ilişkin olarak Şeker Finansal Kiralama nın 31 Aralık 2007 itibariyle elinde bulundurduğu teminatların riski aşmayan bölümünün gerçeğe uygun değeri 8,095 Bin YTL dir (31 Aralık 2006: 3,005 Bin YTL). 11. Riskten korunma amaçlı türev finansal araçlara ilişkin açıklamalar: Yoktur (31 Aralık 2006: Yoktur). 12. Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar: Binalar (*) Alacaklardan Dolayı Elde Edilen Gayrimenkuller Diğer Sabit Kıymetler Finansal Kiralama İle Edinilen Menkuller Toplam Maliyetler Açılış Bakiyesi, 1 Ocak 2007 141,789 23,134 69,112 24,632 258,667 İlaveler 9,988 15,173 4,096 7,618 36,875 Transfer (**) 3,450 (3,450) - - - Çıkışlar (-) (1,376) (2,755) (2,334) (7,640) (14,105) Yeniden Değerleme 50,465 - - - 50,465 Değer Düşüş (Karşılığı)/İadesi (5,612) (436) (24) - (6,072) Kapanış Bakiyesi, 31 Aralık 2007 198,704 31,666 70,850 24,610 325,830 Birikmiş Amortismanlar Açılış Bakiyesi, 1 Ocak 2007 52,634 1,125 59,886 15,614 129,259 Transfer (**) 132 (132) - - - Cari Dönem Amortisman Gideri 3,056 655 3,777 4,455 11,943 Yeniden Değerleme 18,235 - - - 18,235 Değer Düşüş (Karşılığı)/İadesi (2,676) - (27) - (2,703) Çıkışlar (412) (230) (2,281) (7,608) (10,531) Kapanış Bakiyesi, 31 Aralık 2007 70,969 1,418 61,355 12,461 146,203 Net defter değeri, 31 Aralık 2007 127,735 30,248 9,495 12,149 179,627 Net defter değeri, 31 Aralık 2006 89,155 22,009 9,226 9,018 129,408 (*) Binalar bakiyesinin 10,679 Bin YTL lik kısmı finansal kiralama ile edinilen gayrimenkullerden oluşmaktadır. (**) BDDK dan gerekli iznin alınmasını takiben binalara transfer edilmiştir. 31 Aralık 2007 itibariyle binalar için değer artışı ve değer düşüş karşılıkları ve alacaklardan dolayı elde edinilen gayrimenkuller için değer düşüş karşılığı Aralık 2007 tarihli bağımsız ekspertiz raporları kullanılarak hesaplanmıştır. a) Münferit bir varlık için cari dönemde kaydedilmiş veya iptal edilmiş değer azalışının tutarı finansal tabloların bütünü açısından önem teşkil etmekteyse: a.1) a.2) Değer azalışının kaydedilmesine veya iptal edilmesine yol açan olaylar ve şartları: Yoktur. Finansal tablolarda kaydedilen veya iptal edilen değer azalışının tutarı: 463 Bin YTL tutarında değer azalışı Ana Ortaklık Banka tarafından karşılık olarak kaydedilmiştir. b) Cari dönemde kaydedilmiş veya iptal edilmiş olan ve her biri veya bazıları finansal tabloların bütünü açısından önemli olmamakla birlikte toplamı finansal tabloların bütünü açısından önemli olan değer düşüklükleri için ilgili varlık grupları itibariyle ayrılan veya iptal edilen değer azalışı tutarları ile bunlara neden olan olay ve şartlar: Yoktur. c) Maddi duran varlıklar üzerindeki rehin, ipotek ve varsa diğer kısıtlamalar, maddi duran varlıklar için inşaat sırasında yapılan harcamaların tutarı, maddi duran varlık alımı için verilen taahhütler: Yoktur. 66