TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. ENERJİ İLETİM HATLARI PROJE TESİS VE ÇEVRE DAİRESİ BAŞKANLIĞI 154 kv ALSANCAK GIS (GAZ İZOLASYONLU SİSTEM) ÇEVRE YÖNETİM PLANI OCAK, 2006 ELEKTRİK TESİSLERİ MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ VE TİCARET A.Ş. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa1 / 45
154 kv ALSANCAK GIS (GAZ İZOLASYONLU SİSTEM) ÇEVRE YÖNETİM PLANI Proje sahibi Adresi TEİAŞ TEİAŞ Genel Müdürlüğü, Ankara Telefonu +90 (312) 215 98 23 Faks no +90 (312) 213 84 15 Proje adı Proje İçin Seçilen Yer Raporu Hazırlayan Çalışma Grubunun /Kuruluşun Adı 154 kv Alsancak GIS (Gaz İzolasyonlu Sistem) İzmir İli, Konak İlçesi A.Ş., Elektirk Tesisleri Mühendislik Hizmetleri ve Tic. A.Ş Adresi Ziyabey Caddesi 2. Sokak No: 1 / 4, Balgat 06520 Ankara Telefonu +90 (312) 285 13 83 Faks no +90 (312) 287 08 25 e-posta consulting@eltemtek.com Rapor Hazırlanış Tarihi Ocak 2006 Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa2 / 45
İÇİNDEKİLER Başlık Sayfası (Sorumlu Taraf) İçindekiler Tablolar Listesi Şekiller Listesi 1. PROJENİN TANIMI 1.1. Projenin Tanımı ve Amacı... 8 1.2. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu... 9 1.2.1. Projenin yeri...10 1.2.2. Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi...10 1.2.3. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler, Rekreasyon ve Koruma Alanları...11 2. ÖNLEMLER PLANI...12 3. İZLEME PLANI...19 4. PROGRAM...25 5. KURUMSAL DÜZENLEMELER...30 6. PROJEDEN ETKİLENECEK GRUPLAR ve GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR (NGO) İLE YAPILAN GÖRÜŞMELER...35 Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa3 / 45
KAYNAKLAR EKLER Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa4 / 45
TABLOLAR LİSTESİ Tablo 2.1. Önlemler Planı...12 Tablo 3.1. İzleme Planı...20 Tablo 4.1. Program...27 Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa5 / 45
ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 5.1. İşletme Öncesi Çevresel Bilgi Akışı...33 Şekil 5.2. İşletme Sonrası Çevresel Bilgi Akışı...34 Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa6 / 45
BÖLÜM I PROJENİN TANIMI Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa7 / 45
1. PROJENİN TANIMI 1.1. Projenin Tanımı ve Amacı TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından, İzmir İli, Konak ilçesi sınırları içerisinde, 154 kv Gaz İzolasyonlu Sistem trafo merkezinin tesisi planlanmaktadır. Trafo merkezi 154 kv geriliminde olacaktır. Alsancak GIS Trafo Merkezi, 16.12.2003 tarih ve 25318 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Yönetmeliği, EK II listesinde, Madde 26 da yer alan 154 kv ve üzeri enerji iletim tesisleri kapsamında yer aldığından, Seçme, Eleme Kriterleri uygulanacak projeler kapsamındadır. Bu nedenle proje kapsamında yürütülecek çalışmalar ve diğer proje işleri ÇED Gerekli Değildir kararının alınmasından sonra başlayabilecektir. Öngörülen proje için ÇED Gerekli Değildir kararı 07.09.2005 tarihinde alınmıştır. Alsancak GIS Trafo Merkezi Konak ilçesi sınırları dahilinde Umurbey mevkiinde 281 pafta, 3535 ada ve 48 nolu parsel üzerinde tesis edilecektir. Mevcut proje alanı TEDAŞ a ait malzeme depolama alanı olarak değerlendirilmektedir. Projenin yakın çevresinde yerleşim alanları mevcut değildir. Bölge geneli çeşitli sektörlere ait depolama bina veya tesisleri ile çevrili durumdadır. Proje alanının kuzeyinden Liman Caddesi geçmekte olup devamı ise Liman sahasıdır. GIS TM nin güneyi eski termik santral sahası ve buna ait bina ve tesisler mevcuttur. Söz konusu trafo merkezinin yerleşim alanı içerisinde yer almasından dolayı, trafo merkezinin tesisinin temel amacı İzmir şehrindeki tüketicilere ve sanayiye enerji sağlamaktır. Bahse konu trafo merkezinin tesisi tüketicilere kesintisiz enerji sağlanması bakımından bölge Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa8 / 45
ekonomisini ve dolayısıyla ülke ekonomisini olumlu yönde etkileyecektir. Genel olarak enerji sektörünün temel amacı, artan nüfusun ve gelişen ekonominin enerji ihtiyaçlarının sürekli ve kesintisiz bir şekilde ve mümkün olan en düşük maliyetlerle karşılanabilmesidir Söz konusu trafo merkezine ait Fotoğraflar EK A da sunulmaktadır. Trafo merkezinin 12 ayda tamamlanması planlanmakta olup, bu çalışmalar esnasında günde 8 saat çalışılacaktır. Trafo merkezinin ekonomik ömrü 30 yıl olarak planlanmaktadır. Trafo merkezinin inşaat çalışmaları trafiğin az yoğun olduğu zamanlarda yapılacaktır. Projenin inşaat aşamasında 45 kişinin çalışması planlanmaktadır. Öngörülen projenin tesis aşamasında; bir şantiye tesisinin kurulması söz konusu olmayacak olup, çalışacak olan personel bölgedeki yerleşim birimlerinden karşılanacaktır. 1.2. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu Bu bölümde, Alsancak GIS Trafo Merkezi için önerilen proje sahasının yeri, iletim hattı güzergahının geçtiği bölgelerdeki yerleşim alanları ve mevcut arazi kullanımı hakkında bilgi verilecek ve önerilen proje sahası ve yakın çevresinin peyzaj değeri yüksek yerler, rekreasyon ve koruma alanları tarihi, kültürel dini öneme sahip alanlar ve turizm bölgeleri açılarından değerlendirmesi yapılacaktır. Önerilen proje kapsamda yürütülen çevresel etki değerlendirme çalışmaları sırasında inceleme alanı olarak 250 m yarıçapında bir daire düşünülmüştür. İnceme alanının bu şekilde belirlenmesinin amacı trafo merkezinin tesis edilmesi ve inşaat sonrası önerilen projeden etkilenmesi muhtemel alanlarının tamamının incelemeye dahil edilmesini sağlamaktır. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa9 / 45
Trafo merkezlerini çevresel etkileri genel olarak yapılacak inşaat çalışmaları sırasında oluşacak emisyon, gürültü ve diğer inşaat çalışmalarından kaynaklanacaktır. İnşaat çalışmalarının sınırlı ve geçici bir sürede gerçekleşeceğinden dolayı, söz konusu etkiler ihmal edilebilir seviyelerde olacaktır. Bu tür aktivitelerin etkisi (yapılan modelleme çalışmaları da bunu doğrulamaktadır) trafo merkezinin 100 m yakınında sönümlenmektedir. Dolayısıyla projenin tesisi dolayısıyla oluşabilecek etkiler trafo merkezinden 100 m uzaklıktaki alanları etkileyecektir. Bu nedenle projenin etki alanı 100 m olarak belirlenmiştir. 1.2.1. Projenin yeri Yukarıda da bahsedildiği üzere, Alsancak GIS Trafo Merkezi Konak ilçesi sınırları dahilinde Umurbey mevkiinde 281 pafta, 3535 ada ve 48 nolu parsel üzerinde tesis edilecektir. Mevcut proje alanı TEDAŞ a ait malzeme depolama alanı olarak değerlendirilmektedir. Projenin yakın çevresinde yerleşim alanları mevcut değildir. Bölge geneli çeşitli sektörlere ait depolama bina veya tesisleri ile çevrili durumdadır. Proje alanının kuzeyinden Liman Caddesi geçmekte olup devamı ise Liman sahasıdır. GIS TM nin güneyi eski termik santral sahası ve buna ait bina ve tesisler mevcuttur. Proje sahasının Topoğrafik haritası EK B de sunulmaktadır. Alsancak GIS Trafo Merkezi proje alanı ve yakın çevresinde kırsal peyzaj değeri yüksek yerler bulunmamaktadır. Trafo merkezinin inşa edileceği alan esasen yerleşim alanı yakınlarında olduğundan yapılacak çalışmaların flora-fauna üzerine çok büyük bir etki yaratması beklenmemektedir. 1.2.2. Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi Alsancak GIS trafo merkezi yerleşim alanları içerisinde yer almaktadır. Proje alnı kazıldıktan sonra, hafriyat malzemeleri yeniden sahayı düzenlemede kullanılacaktır. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa10 / 45
Alsancak GIS trafo merkezi 2500 m 2 lik bir alanda kurulması planlanmaktadır. Öngörülen projenin yerleşim alanı içerisinde yer almasında dolayı, proje kapsamında yeni bir servis yolu açılmayacaktır.proje alanına en yakın yerleşim alanı alanın 1000 m batısında yer alan Alsancak Mahallesi dir. Yapımı planlanan trafo merkezi proje alanı ve yakın çevresinde herhangi bir tarım alanı, orman, mera alanı vb. bulunmamaktadır. Proje alanının; TEDAŞ a ait malzeme depolama alanı olarak kullanımını dışında bir kullanım amacı bulunmamaktadır. Toplam 2500 m 2 lik bir alanda yürütülmesi planlanan kazı çalışmalarından kaynaklanacak toplam hafriyat miktarı yaklaşık 6.260 m 3 olarak planlanmaktadır. 1.2.3. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler, Rekreasyon ve Koruma Alanları ÇED Yönetmeliği EK V deki duyarlı yöreler listesi dikkate alındığında, önerilen proje alanı ve yakın çevresini içeren trafo merkezi merkezde olmak üzere 250 m yarıçaplı bir daireyi içeren inceleme alanında; herhangi bir sulak alan, kıyı kesimi, dağlık ve ormanlık alan, tarım alanı, milli park, tabiatı koruma alanı, yaban hayatı koruma sahası ve yaban hayvanları yerleştirme alanı, tabiat parkı, özel koruma alanı, tarihsel, kültürel, arkeolojik ve benzeri önemi olan alan ve 167 sayılı Yer Altı Suları Hakkında Kanun gereğince korunması gereken herhangi bir akifer, potansiyel erozyon ve ağaçlandırma alanı bulunmamaktadır. Ayrıca, proje alanı ve yakın çevresinde kırsal peyzaj değeri yüksek yerler bulunmamaktadır. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa11 / 45
BÖLÜM II ÖNLEMLER PLANI Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa12 / 45
2. ÖNLEMLER PLANI Raporun bu bölümünde, önerilen Alsancak GIS Trafo Merkezi projesinin planlama/projelendirme, inşaat ve işletme aşamalarında yürütülecek faaliyetlerin, ulusal çevre mevzuatı ve Dünya Bankası İşletme Politikası (OP/BP/GP 4.01) nda belirtilen esas ve prosedürler ile uygunluğunun sağlanabilmesi amacıyla söz konusu aşamalar için oluşturulmuş Önlemler Planı hakkında bilgi verilmiştir. Bu kapsamda hazırlanmış Önlemler Planı Tablo 2.1 de sunulmaktadır. Tablo 2.1. Önlemler Planı Aşama Konu Alınacak Önlemler İnşaat Tarihi, kültürel ve Proje kapsamında arkeolojik varlıklar yapılacak kazılar sırasında herhangi bir tarihi, kültürel veya arkeolojik değere sahip bir varlığa rastlanması durumunda çalışmalar derhal durdurularak, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ne haber verilecektir. İnşaat Hafriyat Atıkları Proje kapsamında yapılacak kazı işlemlerinden çıkacak hafriyat malzemesi kamyonlarla Belediye nin göstereceği bir alana boşaltılacaktır. Sorumlu Kurum / Kuruluş Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa13 / 45
Tablo 2.1. (devam) Aşama Konu Alınacak Önlemler Sorumlu Kurum / Kuruluş İnşaat Yüzey suları Kazı çalışmalarından kaynaklanacak hafriyat atıkları hiçbir şekilde yüzey sularına boşaltılmayacaktır. İnşaat Servis yolları Projenin yerleşim alanı içerisinde yer almasından dolayı inşaat aşamasında herhangi bir servis yolu açılmayacaktır. Kullanılan mevcut yollarda açılan çukurlar kabloların döşenmesinden sonra dolgu malzemesi ile kapatılacak ve Belediye tarafından asfaltlanarak eski haline getirilecektir. İnşaat Toz / Hava Kirliliği Proje sahasında malzeme taşıyan araçların üzerleri kapalı tutulacaktır. / Belediye İnşaat Toz / Hava Kirliliği İnşaat aşamasında çalışacak iş makinalarından kaynaklanacak emisyonları minimum düzeyde tutabilmek için söz konusu araçların mümkün olduğunca yeni olması ve gerekli bakımlardan geçmiş olması sağlanacaktır. İnşaat Gürültü Kirliliği İnşaat faaliyetleri ilgili yönetmelikte verilen gündüz (07.00-21.00) saatlerinde yürütülecektir. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa14 / 45
Tablo 2.1. (devam) Aşama Konu Alınacak Önlemler Sorumlu Kurum / Kuruluş İnşaat Gürültü Kirliliği İlgili Türk yönetmeliğinde bahsi geçen şantiye alanı gürültü seviyesi limit değerine (70 dba) bağlı kalınacaktır. Projenin inşaat aşamasından kaynaklanacak gürültü seviyesini tahmin edebilmek amacıyla yapılan modelleme çalışması (Bkz. Proje Tanıtım Dosyası) sonuçlarına göre projenin inşaat faaliyetleri kapsamında herhangi bir önlem alınmaya gerek duyulmamıştır. Ancak yine de mümkün olan en az sayıda makinanın birarada çalışması ve uygun makinaların seçimi (bakımları eksiksiz olarak yapılan makinalar vb) gibi birtakım önlemler alınacaktır. İnşaat Gürültü Kirliliği İnşaat faaliyetlerinin gece devam etmesi zorunlu olduğu durumlarda, gürültüden etkilenecek yerel halk faaliyetin gerçekleştirilme tarihinden en az bir hafta önce bilgilendirilecektir. İnşaat İş sağlığı ve güvenliği Önerilen projenin herhangi bir inşaat faaliyetine geçmeden önce yüklenici tarafından bir sağlık ve güvenlik planı (sağlık ve güvenlik eğitim bölümlerini içeren) oluşturulacak ve işe başlamadan önce TEİAŞ'ın onayı alınacaktır. (Planın Hazırlanması) / TEİAŞ (Planın Onaylanması Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa15 / 45
Tablo 2.1. (devam) Aşama Konu Alınacak Önlemler Sorumlu Kurum / Kuruluş İnşaat Kamu güvenliği Projenin kamu güvenliği (özellikle çocuklar) açısından herhangi bir tehlike oluşturmaması için inşaat alanında uyarı levhaları, bariyerler, şeritler vb. yerleştirilecektir. İnşaat Katı atıklar Önerilen proje alanında teknik personelin çalışabileceği idari konteyner ile malzemelerin depolanacağı alanda oluşacak katı atıklar sahada çöp tenekeleri içinde toplanacak ve ilgili belediye yetkilileri tarafından sahadan uzaklaştırılacaktır. İnşaat Ulaşım ve İletişim Proje alanında kullanılacak malzemelerin sahaya mümkün olduğunca trafiğin yoğun olmadığı saatlerde getirilmesi sağlanacaktır Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa16 / 45
Tablo 2.1. (devam) Aşama Konu Alınacak Önlemler Sorumlu Kurum / Kuruluş İnşaat Atık motor yağları İnşaat makinalardan kaynaklanacak atık yağlar Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Hükümlerine göre paslanmaz çelik, dış yüzeyi yağ ev havadan etkilenmeyen boya ile kaplı çelik veya alüminyum varillerde saklanıp, lisans almış firmalarca taşınıp bertaraf edilecektir. İnşaat PCB ler PCB içeren herhangi bir ekipmanın satın alımının veya herhangi bir ekipmanda kullanılmak üzere PCB satın alınması yasaktır. İşletme Elektromanyetik alan (EMA) Türk Standartları Enstitüsünün İnsanların Elektromanyetik Alanlara Maruz Kalması Düşük Frekanslar (O Hz 10 khz) standardında belirtilen sınır değerlerin (Elektrik Alan: 30 kv/m (işçiler için) ve 10 kv/m (halk için); Manyetik Alan: 16 (*)Gauss (işçiler için) ve 6.4 (*)(halk için)) İşletme İş sağlığı ve güvenliği (*): Kollar ve Bacaklar için 250 Gauss a izin verilebilir. (**): Kollar ve Bacaklar için 100 Gauss a izin verilebilir. altında kalınacaktır. Güvenlik eğitimi ve tatbikatları içeren bir "Sağlık ve Güvenlik" planının hazırlanıp, uygulanması sağlanacaktır. TEİAŞ TEİAŞ Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa17 / 45
Tablo 2.1. (devam) Aşama Konu Alınacak Önlemler Sorumlu Kurum / Kuruluş İşletme Atık yağlar Paslanmaz çelik, dış yüzeyi yağ ev havadan etkilenmeyen boya ile kaplı çelik veya alüminyum varillerde saklanan trafo yağları bakım ekipleri tarafından belirli aralıklarla testlere tabi tutulup tekrar kullanılacak yada ilgili yönetmelik hükümlerince lisanslı firmalarca bertaraf edilecektir. İşletme Gürültü Kirliliği İlgili Türk yönetmeliğinde endüstriyel tesisler için verilen sınır değer (65 dba) e bağlı kalınacaktır. TEİAŞ TEİAŞ Sonuç olarak; yukarıda bahsedilen projeden kaynaklanacak çevresel etkilerin en aza indirgenebilmesi için alınacak önlemlerin proje kapsamında belirlenmesi ile, önerilen proje kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetlerin biyo-fiziksel ve sosyo-ekonomik çevre üzerinde etkilerinin önemli boyutlara ulaşmayacağı ve kabul edilebilir seviyelerde kalacağı tahmin edilmektedir. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa18 / 45
BÖLÜM III İZLEME PLANI Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa19 / 45
3. İZLEME PLANI Raporun bu bölümünde, önerilen Alsancak GIS Trafo Merkezi projesinin planlama/projelendirme, inşaat ve işletme aşamalarında yürütülecek faaliyetlerin, ulusal çevre mevzuatı ve Dünya Bankası İşletme Politikası (OP/BP/GP 4.01) nda belirtilen esas ve prosedürler ile uygunluğunun kontrol edilebilmesi amacıyla söz konusu aşamalar için oluşturulmuş İzleme Planı hakkında bilgi verilmiştir. firma, önlemler ve izleme planları doğrultusunda gerçekleştirilen inşaat faaliyetlerini 3 aylık raporlar halinde TEİAŞ a sunacaktır. Bu kapsamda hazırlanmış İzleme Planı Tablo 3.1 de sunulmaktadır. Tablo 3.1. İzleme Planı Aşama İzlenecek Parametreler İnşaat Tarihi, kültürel ve arkeolojik varlıklar Parametrenin İzleneceği Yer Parametreler Nasıl İzlenecek/İzleme Ekipmanları Parametreler Ne Zaman İzlenecek / Ölçüm Sıkılığı veya sürekli ölçüm Arazi Görsel Kültür varlığına rastlanılması durumunda Sorumlu Kurum / Kuruluş İnşaat Hafriyat atıkları İnşaat alanı/ Depolama alanları Önlemler planı, Proje Tanıtım Dosyası ve kontratta belirtilen önlemlerin alınıp alınmadığının gözlenmesi Aylık TEİAŞ / Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa20 / 45
Tablo 3.1. (devam) Aşama İzlenecek Parametreler Parametrenin İzleneceği Yer Parametreler Nasıl İzlenecek/İzleme Ekipmanları Parametreler Ne Zaman İzlenecek / Ölçüm Sıkılığı veya sürekli ölçüm Sorumlu Kurum / Kuruluş İnşaat Yüzey suları Proje Alanı Görsel Aylık İnşaat Servis yolları Proje alanı ve çevresi İnşaat Toz / Hava Kirliliği (Malzeme taşıyan araçlar) İnşaat Toz / Hava Kirliliği (İş makinaları ve taşıma araçları kaynaklı emisyonlar) İnşaat Gürültü Kirliliği (İnşaat faaliyetlerinin gündüz saatlerinde yürütülmesi) İnşaat sahasında çalışan malzeme taşıyan araçlar İnşaat sahasında çalışan iş makinaları İnşaat sahası İnşaat çalışmalarının bitmesinin ardından mevcut yolların eski hallerine dönüştürülme durumlarının görsel olarak izlenmesi Toz emisyonları sahada ölçülecektir İnşaat sahasında çalışan iş makinalarının bakım sözleşmelerinin incelenmesi Sahada gürültü ölçümleri yapılacaktır Aylık TEİAŞ / Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine TEİAŞ Çevre Müdürlüğü / Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa21 / 45
Tablo 3.1. (devam) Aşama İzlenecek Parametreler İnşaat İnşaat Gürültü Kirliliği (İş makinaları ve taşıma araçlarından kaynaklanan gürültü) Gürültü Kirliliği (İnşaat faaliyetlerinin gece saatlerinde devamı) İnşaat İş sağlığı ve güvenliği Parametrenin İzleneceği Yer İnşaat sahasında çalışan iş makinaları İnşaat sahası İnşaat sahası Parametreler Nasıl İzlenecek/İzleme Ekipmanları Sahada gürültü ölçümü yapılacaktır. İnşaat faaliyetlerinin gece devam etmesi durumunda yüklenicinin yerel halkı önceden uyarıp uyarmadığına dair teyidin yükleniciden alınması tarafından oluşturulmuş sağlık ve güvenlik planının incelenmesi / Söz konusu planda belirtilen eğitim ve diğer faaliyetlerin uygulanmasının gözlenmesi Parametreler Ne Zaman İzlenecek / Ölçüm Sıkılığı veya sürekli ölçüm Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine İnşaat başlamadan önce ve sonrası için Aylık Sorumlu Kurum / Kuruluş TEİAŞ / TEİAŞ / TEİAŞ / Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa22 / 45
Tablo 3.1. (devam) Aşama İzlenecek Parametreler İnşaat Kamu güvenliği Parametrenin İzleneceği Yer İnşaat sahası Parametreler Nasıl İzlenecek/İzleme Ekipmanları Önlemler planı, Proje Tanıtım Dosyası ve kontratta belirtilen önlemlerin alınıp alınmadığının gözlenmesi Parametreler Ne Zaman İzlenecek / Ölçüm Sıkılığı veya sürekli ölçüm Sorumlu Kurum / Kuruluş Sürekli TEİAŞ / İnşaat Katı atıklar İnşaat sahası Görsel Haftalık / İlgili Belediye İnşaat Ulaşım ve iletişim (Ham madde temin saatleri ve yolların kapatılması durumu) İnşaat sahası İnşaat aşamasında kullanılacak malzemelerin mümkün olduğunca trafiğin az yoğun olduğu saatlerde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin ve çalışmaların yollarda kademeli olarak yürütülme durumunun görsel olarak izlenmesi Malzemelerin sevkiyatı sırasında Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa23 / 45
Tablo 3.1. (devam) Aşama İzlenecek Parametreler Parametrenin İzleneceği Yer Parametreler Nasıl İzlenecek/İzleme Ekipmanları Parametreler Ne Zaman İzlenecek / Ölçüm Sıkılığı veya sürekli ölçüm Sorumlu Kurum / Kuruluş İnşaat Atık motor yağları İnşaat sahası Atık yağ varillerinin görsel olarak izlenmesi Variller dolduğunda İnşaat PCB ler Makina veya malzemelerin teslim alındığı alanlar İşletme Elektromanyetik alan (EMA) Proje sahası PCB içermediğine dair sertifikaların incelenmesi Kabul testleri sırasında elektromanyetik alan ölçümü yapılacaktır Makine veya malzemelerin teslim alındığı zamanlarda Kabul testleri sırasında TEİAŞ İşletme İş sağlığı ve güvenliği Proje sahası Hazırlanmış Sağlık ve Güvenlik Planı nda belirtilen esaslara bağlı kalınma durumunun gözlenmesi İşletme Atık yağlar Trafo merkezi Fiziksel ve kimyasal testler Sürekli Bakım sırasında yılda bir TEİAŞ TEİAŞ İşletme Gürültü Kirliliği Trafo merkezi Gürültü ölçüm aleti Şikayet olması durumunda TEİAŞ Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa24 / 45
BÖLÜM IV PROGRAM Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa25 / 45
4. PROGRAM Raporun bu bölümünde, önerilen 154 kv Alsancak GIS Trafo Merkezi projesi için hazırlanmış ve sırasıyla Bölüm II ve Bölüm III de Önlemler ve İzleme Plan larında açıklanmış faaliyetlerin başlangıç ve bitiş tarihlerine ilişkin program, Tablo 4.1 de sunulmaktadır. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa26 / 45
Tablo 4.1. Program İnşaat Öncesi Konu Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Hafta 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 Tarihi, kültürel, arkeolojik varlıklar Hafriyat atıkları Yüzey suları Servis yolları Toz/Hava Kirliliği (Malzeme taşıyan araçlar) Toz / Hava Kirliliği (İş makinaları ve taşıma araçları kaynaklı emisyonlar) Kültür varlığına rastlanılması durumunda Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa27 / 45 İnşaat Sonrası
Konu Hafta Gürültü Kirliliği (İnşaat faaliyetlerinin gündüz saatlerinde yürütülmesi) Gürültü Kirliliği (İş makinaları ve taşıma araçlarından kaynaklanan gürültü) Gürültü Kirliliği (İnşaat faaliyetlerinin gece saatlerinde devamı) İş sağlığı ve güvenliği Kamu güvenliği Katı Atıklar İnşaat Öncesi Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Hafriyat boyunca ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine Sürekli Haftalık İnşaat Sonrası Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa28 / 45
İnşaat Öncesi Konu Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Hafta 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 Ulaşım ve iletişim (ham madde temin saatleri ve yolların kapatılması) Atık motor yağları PCB ler Elektromanyetik alan (EMA) İş sağlığı ve güvenliği Atık yağlar Malzemelerin sevkiyatı sırasında Variller dolduğunda Makine veya malzemelerin teslim alındığı zamanlarda Kabul testleri sırasında Sürekli İnşaat Sonrası Bakım sırasında yılda bir Gürültü Kirliliği Şikayet olması durumunda Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa29 / 45
BÖLÜM V KURUMSAL DÜZENLEMELER Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa30 / 45
5. KURUMSAL DÜZENLEMELER Bu bölümde, alınacak önlemler ve izleme ile ilgili kurumsal sorumluluk ve prosedürler, bunların çevre yönetimi ile olan bağlantıları, çevresel bilgi akışı, çevre yönetimi ile ilgili karar verme hiyerarşisi hakkında bilgi verilecek ve güvenilir bir çevresel performans sağlanması için izleme verilerinin nasıl ve ne şekilde kullanılacağından bahsedilecektir. Alınacak önlemler ile izleme ile ilgili kurumsal sorumluluk ve prosedürler, bunların çevre yönetimi ile bağlantıları: 154 kv Alsancak GIS trafo merkezi projesinin planlama/projelendirme, inşaat ve işletme aşamalarında yürütülecek faaliyetlerden kaynaklanması muhtemel olumsuz etkilerin en aza indirgenebilmesi için alınacak önlemleri kapsayan Önlemler Planı Bölüm II de, Önlemler Planı nda belirtilen esas ve prosedürlerin uygulama koşularının kontrol edilebilmesi amacıyla oluşturulmuş İzleme Planı ise Bölüm III de sunulmuştur. Söz konusu planlar aynı zamanda bahsi geçen maddelerden sorumlu kurum ve kuruluşları da kapsamaktadır. Önlemler Planı ve İzleme Planı, çevresel etki değerlendirme raporlarının Politik, Hukuksal ve İdari Çerçeve bölümü kapsamında hazırlanan Çevre Yönetimi Planı nı oluşturan temel unsurlardır. Çevresel Bilgi Akışı (Raporlandırma, Raporların kimden kime ve ne sıklıkta sunulacağı vb): Hukuksal Konular İyi işleyen bir çevresel yönetim planının oluşturulması ve uygulanması için, izleme verilerine uygulanacak esaslar çok iyi belirlenmelidir. Bu kapsamda genel olarak, yayımlanmış ulusal yönetmelik ve tebliğlerde belirlenmiş hususlara bağlı kalınmaktadır. Türkiye de çevre yönetimi konusunda, 16 Aralık 2003 tarih ve 25318 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiş Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği ve 24 Şubat 2004 tarih ve Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa31 / 45
25383 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmış Yeterlik Tebliği hükümleri esas olarak alınmaktadır. Bu bağlamda; Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği Madde 18 uyarınca, Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir kararı verilen projeler için, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı adı geçen yönetmelik EK IV e göre hazırlanmış Proje Tanıtım Dosyası nda öngörülen ve proje sahibi tarafından taahhüt edilen hususların yerine getirilip getirilmediğini izler ve kontrol eder. Gerekli gördüğü durumlarda ise ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapabilir. Bunun yanı sıra, yukarıda bahsi geçen Yeterlik Tebliği Madde 9 uyarınca, çevresel etki değerlendirme raporları hazırlamak için yeterlik belgesi alan kurum/kuruluşlar hazırladıkları Nihai ÇED Raporları nda belirtilen yatırımın başlangıç ve inşaat dönemlerine ait (yatırımın işletmeye geçişine kadar) taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğine dair bilgileri içeren Nihai ÇED Raporu İzleme Formunu doldurarak Bakanlığa iletmekle yükümlüdürler. TEİAŞ Alsancak GIS TM Çevresel Bilgi Akışı: Önerilen Alsancak GIS TM projesi için oluşturulmuş çevresel bilgi akışı da yukarıda bahsi geçen yönetmelik ve tebliğde belirtilen esaslara bağlı kalınarak oluşturulmuş ve İşletme öncesi ve sonrası olmak üzere sırasıyla Şekil 5.1 ve Şekil 5.2 de sunulmuştur. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa32 / 45
Şekil 5.1. İşletme Öncesi Çevresel Bilgi Akışı Proje için ÇED Gerekli Değildir kararının verilmesinin ardından Bakanlık tarafından proje sahibinden (TEİAŞ Genel Müdürlüğü/Çevre Dairesi) İzleme Planının talebi Proje sahibinin (TEİAŞ) ÇED Danışmanlık Hizmetlerini yürüten firmadan Proje Tanıtım Dosyası (PTD) nda belirtilen esaslara göre hazırlanmış İzleme Planı nın hazırlanmasını talep etmesi (*) İzleme Planı nın Proje sahibi (TEİAŞ) tarafından Bakanlığa sunulması İzleme planının Bakanlık tarafından PTD doğrultusunda kontrol edilmesi Bakanlık tarafından gerek görüldüğü durumlarda proje sahasında yerinde incelemeler yapılması PTD de taahhüt edilen hususlara uyulmadığının tespit edilmesi durumlarda Valilikçe Bakanlıkça da uygun görülmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere proje sahibine süre verilmesi Verilen süre sonunda taahhüt edilen hususlara yine uyulmadığı takdirde yatırımın Bakanlıkça (**) durdurulması (*): Önerilen projenin, inşaat aşamasına geçmesinin ardından Proje Sahibi (TEİAŞ) Bölge Müdürlükleri ile birlikte, müteahhitlerin ÇED Raporunda veya ÇYP nda belirtilen hükümlere uymak konusundaki performansını denetleyecektir. Bu kapsamda inşaat müteahhitleri Önlemler ve İzleme Plan larında belirtilen hususlara uymakla zorunlu olup, inşaat faaliyetlerini periyodik raporlar (3 aylık) halinde TEİAŞ a sunacaktır. Burada bahsi geçen bilgiler, Bakanlığa sunulmak üzere hazırlanacak İzleme Planı nda kullanılmak üzere ÇED hizmetlerini yürüten firmaya iletilecektir. (**):Bakanlık bu görevi yerine getirirken gerekli görmesi durumunda ilgili kurum ve kuruluşlarla ( T.C. Sağlık Bakanlığı vb.)işbirliği yapar. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa33 / 45
Şekil 5.2. İşletme Sonrası Çevresel Bilgi Akışı Projenin işletme aşamasına geçmesinin ardından TEİAŞ Bölge Müdürlüğü Proje Tanıtım Dosyası (PTD) ve ÇYP nda belirtilen hususların işletme aşamasında değerlendirmesini içeren İzleme Raporu nu her altı ayda bir TEAİŞ Genel Müdürlüğü ne sunacaktır TEİAŞ söz konusu raporları PTD ve ÇYP nda belirtilen hususlar açısından değerlendirerek, bu kapsamda gerekli uyarıları ve denetlemeleri yapacaktır Proje sahibi (TEİAŞ) bölge müdürlüklerinden aldığı izleme raporları doğrultusunda hazırlayacağı İzleme Raporlarını Bakanlığa iletecektir İzleme Raporları Bakanlık tarafından PTD doğrultusunda kontrol edilecektir Bakanlık tarafından gerek görüldüğü durumlarda proje sahasında yerinde incelemeler yapılacaktır PTD de taahüt edilen hususlara uyulmadığının tespit edilmesi durumlarda Valilikçe Bakanlıkça da uygun görülmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere proje sahibine süre verilir Verilen süre sonunda taahhüt edilen hususlara yine uyulmadığı takdirde yatırım Bakanlıkça (*) durdurulur (*): Bakanlık bu görevi yerine getirirken gerekli görmesi durumunda ilgili kurum ve kuruluşlarla ( T.C. Sağlık Bakanlığı vb.)işbirliği yapar. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa34 / 45
BÖLÜM VI PROJEDEN ETKİLENECEK GRUPLAR ve GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR (NGO) İLE YAPILAN GÖRÜŞMELER Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa35 / 45
6. PROJEDEN ETKİLENECEK GRUPLAR ve GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR (NGO) İLE YAPILAN GÖRÜŞMELER 28 Aralık 2005 tarihinde proje sahasında proje sahası ve yakın çevresinde yaşayan ve projeden etkilenmesi beklenen insanlar ve bölge muhtarının da katılımı ile bir bilgilendirme toplantısı gerçekleştirilmiştir. Söz konusu toplantı 27 Aralık 2005 tarihli Star Gazete sinin Izmir baskısı ile duyurulmuştur. Bahsi geçen gazete ilanı EK C de sunulmaktadır. Söz konusu toplantının detayları aşağıda açıklanmaktadır. Görüşmelerin yapıldığı tarihler Yukarıda da açıklandığı üzere söz konusu toplantı gerçekleştirilmiştir. 29 Aralık 2005 tarihinde Görüşmelerin yapıldığı yerler söz konusu toplantı Konak İlçesinde yer alan Altay Kahvehanesi nde gerçekleştirilmiştir. Altay Kahvehanesi nin adresi aşağıda sunulmaktadır. Altay Kahvehanesi Alsancak Mahallesi 1484. Sk. Konak / İzmir Telephone: + 90 (232) 422 38 02 Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa36 / 45
Görüşme(ler)ye kimlerin davet edildiği Söz konusu toplantıya proje sahası ve yakın çevresinde yaşayan ve projeden etkilenmesi beklenen insanlar, bölge muhtarı ve TEİAŞ Bölge Müdürlüğü (Grup Müdürlüğü) yetkilileri davet edilmiştir. Ayrıca, gazete ilanıyla yapılan proje duyurusu vasıtası ile projeyle ilgilenen tüm insanlar toplantıya davet edilmiştir. Görüşme(ler)ye kimlerin katıldığı Proje sahibi (TEİAŞ), projenin danışman firması (), bölgenin muhtarı, TEİAŞ bölge müdürlüğünden yetkililer ve proje alanı yakın çevresinde yaşayan bölge halkı toplantıya katılmıştır. Toplantı katılımcılarının listesi EK D de sunulmaktadır. Toplantı Programı /Takvimi Toplantı gündemindeki ilk sunum öngörülen projenin çevresel etki değerlendirme konularında danışmanlık hizmetlerini yürüten tarafından yapılmıştır. Toplantı Projenin Tanımı konulu sunum ile başlamıştır. Daha sonra, proje çalışmalarına ait iş programı ve projenin olası çevresel etkileri açıklanmıştır. Elektromanyetik Alan konusuna bu konu üzerine sorulan sorular dolayısıyla özel bir önem verilmiştir. Bu kapsamda, TEİAŞ tarafından günümüze değin yürütülmüş ölçüm sonuçlarına dayanarak Türkiye deki Enterkonnekte Sistemler den kaynaklanan elektromanyetik alanlar açıklanmıştır. Söz konusu sunumda, yine TEİAŞ tarafından yürütülen TEİAŞ tarfo merkezleri kaynaklı ölçüm sonuçları hakkında bilgi verilmiş ve ölçüm sonuçları ilgili limit değerlerle karşılaştırılmıştır. Söz konusu sunuma ait sunum notları EK E de sunulmaktadır. Daha sonra, katılımcıların soruları, sunumu yapan, proje sahibi ve TEİAŞ Bölge Müdürlüğü yetkilileri tarafından cevaplanmıştır. Söz konusu sunum çevre mühendisi tarafından gerçekleştirilmiştir. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa37 / 45
Özel Toplantı Tutanağı (Görüşler, sorular ve Sunum Yapanların Cevapları) Türkçe toplantı notları EK E de sunulmaktadır. Ancak, söz konusu toplantı notlarının bir özeti aşağıda verilmektedir. - Söz konusu proje sahasının su anki kullanım şekli nedir? (Çevre Mühendisleri Odası ndan bir Çevre Mühendisi) (TEİAŞ Bölge Müdürlüğü Yetkilileri tarafından cevaplanmıştır) Söz konusu proje alanı şu anda TEAİŞ a ait bir depolama alnıdır. Bu amaçtan başka bir kullanımı söz konusu değildir. - İnşaat çalışmaları ne kadar sürmesi planlanmaktadır? (Bölgenin Muhtarı tarafından sorulmuştur) (Eltem-Tek elemanınca cevaplanmıştır) Projenin toplam süresi 12 aydır. Ancak bu süre gerekli izinlerin alınması aşamasını da kapsamaktadır. Bu sebeple inşaat çalışmalarının en fazla 6 ay sürmesi planlanmaktadır. - Hafriyat atıkları ne şekilde bertaraf edilecektir? (Çevre Mühendisleri Odası ndan bir Çevre Mühendisi) Hafriyat atıkları mümkün olduğunca araziyi düzenleme amacıyla kullanılacak, bu kapsamda ilgili yerel yönetmeliklere bağlı kalınacaktır (Proje Sahibi) - Söz konusu projeden kaynaklanacak elektromanyetik alan etkisi nedir?(yerel halk) Bu tip bir trafo merkezinden kaynaklanacak Elektrik Alan: 3000-5000 V/m, Manyetik alan ise 35-39 mg arasında değişmektedir. Söz konusu değerler limit değerlere nazaran oldukça düşük kalmaktadır. Lütfen sunum notlarınıza bakınız (Eltem-Tek) Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa38 / 45
-Genel olarak bölgemizde elektrik voltajında sürekli bir değişiklik olduğu için, söz konusu trafo merkezinin bizim için yararlı olacağını düşünüyoruz.(bölge Muhtarı) Teşekkür Ederiz (Eltem-Tek) Üzerinde anlaşılan herhangi bir faaliyet veya gerek görülen izleme faaliyeti ile bununla ilgili program Sonuç: Söz konusu toplantı sonuçlarına göre, bölgede yaşayan halk söz konusu trafo merkezinin tesis edilmesinden memnuniyet duymakta ve söz konusu trafo merkezinden kaynaklanabilecek etkilere bunların sınırlı sürelerde olacağından razı olduklarını belirtmişlerdir. Söz konusu toplantıya ait fotoğraflar EK F de sunulmaktadır. Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa39 / 45
REFERANSLAR Elektrik Alanları ve Manyetik Alanlar, Cilt II, TEAŞ Çevre Daire Başkanlığı, Nisan 2001 Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği, 30 Kasım 2000 tarih ve 24246 sayılı Resmi Gazete TSE Standardı, İnsanların Elektromanyetik Alanlara Maruz Kalması-Düşük Frekanslar (0 Hz-10 KHz), TS ENV 50166-1, Nisan 1996 T.C. İzmir Valiliği, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, İzmir Çevre Durum Raporu, İstanbul, 2004 Tübitak Araştırma Enstitüsü, Birim Fiyat Analizleri Eki, 1988 Türkiye Çevre Vakfı (TÇV), 1992, Türk Çevre Mevzuatı, I-II Cilt, TÇV, Ankara USEPA, 1990. Nonroad Engine and Vehicle Emission Study, Office of Air and Radiation, Washington, November 1991 USEPA, 1995. Compilation of Air Pollutant Emission Factors AP-42, Office of Air and Radiation, North Carolina, Fifth Edition, January 1995 Web Sites: www. deprem.gov.tr www. mta.gov.tr Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa40 / 45
EKLER Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa41 / 45
Toplantı Fotoğrafları Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa42 / 45
Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa43 / 45
İmza Listesi Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa44 / 45
154 kv ALSANCAK GIS (GAZ İZOLASYONLU SİSTEM) ÇEVRE YÖNETİM PLANI HAZIRLANMASI İŞİNDE GÖREV ALAN A.Ş. PERSONELİ İMZA LİSTESİ PERSONELİN ADI- MESLEĞİ İMZA SOYADI Erhan TEKELİ Uzman Elektrik Mühendisi Pelin Deniz ÖZALP Çevre Mühendisi Temel Nücumi YILMAZ Orman Yüksek Mühendisi Haldun ÖZALP Fizikçi-Ekonomist Ufuk POLAT Harita Mühendisi Doküman Adı :154 kv Alsancak GIS Sayfa45 / 45