İÇİNDEKİLER ÖZEL YALOVA HASTANESİ NOZOKOMİYAL ENFEKSİYON KONTROL REHBERİ HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN



Benzer belgeler
KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMANLAR VE KULLANIM ALANLARI

EL HİJYENİ VE ELDİVEN KULLANIMI TALİMATI

EL YIKAMA VE ELDİVEN KULLANMA TALİMATI. Yönetim Temsilcisi

Temizlik: Mikroorganizmaların çoğalması ve yayılmasını önlemek için, yüzeylerin kir ve organik maddelerden fiziksel olarak uzaklaştırılmasıdır.

DEZENFEKTANLARA DİRENÇ TANIMLAR TANIMLAR STERİLİZASYON YAPMADAN TEMİZLİK YAPABİLİRSİNİZ TEMİZLİK YAPMADAN STERİLİZASYON YAPAMAZSINIZ DEZENFEKSİYON:

İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Hazırlayan: Esin Aydın Acıbadem Bodrum Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi

DELİCİ KESİCİ ALET YARALANMALARI VE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

BEÜ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ

STERİLİZASYON DEZENFEKSİYON PROSEDÜRÜ

İZOLASYON ve DEZENFEKSİYON TAKİP TALİMATI

ÖZEL YALOVA HASTANESİ YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ EL HİJYENİ

KORUYUCU EKİPMAN KULLANMA TALİMATI

Kan Yoluyla Bulaşan Enfeksiyonlardan Korunma ve Riskli Yaralanmaların İzlenmesi

İZOLASYON ÖNLEMLERİ TALİMATI

EN ÇOK KULLANDIĞIMIZ TIBBİ ALET

Enfeksiyon Kontrol Hekimi Kalite Direktörü Başhekim

YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI

ÇANAKKALE İL AMBULANS SERVİSİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ EL HİJYENİ VE KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELERİN KULLANIMI TALİMATI

KAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

İçerik ASEPSİNİN TANIMI VE ÇEŞİTLERİ TIBBİ ASEPSİ CERRAHİ ASEPSİ ANTİSEPSİ DEZENFEKSİYON STERİLİZASYON VE YÖNTEMLERİ

DELİCİ KESİCİ ALET YARALANMASI

INFEKSIYON KONTROL ÖNLEMLERI INFEKSIYON KONTROL KURULU

KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIMI TALİMATI

1. Hekim, hemşire ve diğer sağlık personelinin kontamine. elleri. 2. Hastalara bakım veren kişilerin giysilerinin kontamine

PERSONEL YARALANMALARI İZLEM TALİMATI

PERSONEL YARALANMALARI İZLEM TALİMATI

1. AMAÇ: Eller aracılığıyla yayılan enfeksiyonların önlenmesi için uygun el temizliği yöntemlerini belirlemektir.

EL YIKAMA. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Funda Peker

PERSONEL YARALANMALARININ ÖNLENMESİ VE TAKİBİ. Uz.Dr. Sevinç AKKOYUN

EL HİJYENİ PROGRAMI PROSEDÜRÜ

112 ASHİ VE AMBULANSLARDA. EL HİJYENİ Kalite Yönetim Birimi

STERİLİZASYON / DEZENFEKSİYON TALİMATI

YYBÜ ENFEKSİYON KONTROL PROSEDÜRÜ

EL HİJYENİ. Hazırlayan: SELDA DEMİR Acıbadem Fulya Hastanesi 8. Kat Klinik Eğitim Hemşiresi

Hemodiyaliz Ünitelerinde İnfeksiyon Kontrolü

ÖZEL YALOVA HASTANESİ EL HİJYENİ TALİMATI

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

Sayfa No:15/15 Yayın Tarihi:

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

DAMLACIK İZOLASYONU. Antibiyotik tedavisi başlandıktan bir gün sonra 24 saat ara ile alınan iki örnekte üreme tespit edilmezse sonlandırılır

KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI

DEZENFEKSİYON TALİMATI

KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIMI TALİMATI

Korunma Yolları (Üniversal Önlemler)

SAĞLIK PERSONELİ KORUYUCU EKİPMANLARI (SPKE) HAZIRLAYAN NESLİHAN BOZKURT ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİ

ATASAM HASTANESİ EL HİJYENİ EĞİTİMİ

STERİLİZASYON DEZENFEKSİYON VE ANTİSEPSİ TALİMATI

NAZİLLİ DEVLET HASTANESİ KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIMI TALİMATI

HASTANE TEMİZLİĞİ AYŞEGÜL LİKOĞLU ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİ VE EĞİTİM HEMŞİRESİ

HASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM

SAĞLIK PERSONELİ KORUYUCU EKİPMANLARI (SPKE) ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ

HASTANE TEMİZLİK PLANI

KORUYUCU EKİPMAN KULLANMA TALİMATI

Yoğun Bakım Enfeksiyon Kontrol Talimatı

ÖZEL YALOVA HASTANESİ KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMANLARIN BÖLÜMLERE GÖRE KULLANIM PLANI KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM ALANLARI DAHİLİ BRANŞLAR

DEZENFEKSİYON TALİMATI

KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI

Hastane Temizliği Talimatı

Hastane Yer/ Yüzey Dezenfektan Uygulamaları

SORUMLULAR: İdari birim sorumlusu, sorumlu hemşireler, temizlik şirketi sorumlusu, temizlik personeli ve temizlik komitesi

HASTANE YER VE YÜZEYLERİN TEMİZLİĞİ PLANI

Belge No: Yayın Tarihi: Güncelleme Tarihi: Güncelleme No: Sayfa No: EKÖ/YÖN /5 GÜNCELLEME BİLGİLERİ

Yoğun Bakım Ünitesi Enfeksiyon Kontrol Talimatı

T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERİSTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ ACİL SERVİS TEMİZLİK PLANI

Sterilizasyon/Dezenfeksiyon Talimatı

ÖZEL YALOVA HASTANESİ STERİLİZASYON DEZENFEKSİYON TALİMATI

HASTANE TEMİZLİK TALİMATI

T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ TEMİZLİK TALİMATI

Kan Yoluyla Bulaşan İnfeksiyonlardan Korunma ve Riskli Yaralanmaların İzlenmesi

RİSK DÜZEYLERİNE GÖRE BÖLÜM BAZINDA TEMİZLİK PLANI

T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERİSTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ DAHİLİ SERVİSLER TEMİZLİK PLANI

STERİLİZASYON DERSİ 5. HAFTA DERS NOTLARI. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP

Acinetobacter Salgını Kontrolü Uzm. Hem. H. Ebru DÖNMEZ

EL HİJYENİ TALİMATI REVİZYON DURUMU

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

Kan Yoluyla BulaĢan Enfeksiyonlar ve Korunma

Cerrahi Alan Enfeksiyonu Önleme Talimatı

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

HASTANE ENFEKSİYONLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ. Yrd. Doç. Dr. Müjde ERYILMAZ

HASTANE TEMİZLİĞİNDE RİSK SINIFLAMASI

T.C ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANELERİ ENFEKSİYON KONTROL KURULU. Ameliyathane Organizasyonu ve Giriş Çıkışlarda Uyulması Gereken Kurallar

KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI

AMAÇ: Hastanede çalışan sağlığının ve hasta güvenliğinin sağlanmasına yönelik kişisel korunma malzemelerinin nasıl ve nerede kullanılacağını açıklar.

ÖZEL YALOVA HASTANESİ AMELİYATHANE ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI

HASTANE TEMİZLİĞİNDE ENFEKSİYON KONTROL KURULU STANDARTLARI. Hastanelerde makine ile ıslak temizlik yöntemleri tercih edilmelidir,

EĞİTİM. Kuş Gribi ve Korunma. Kümesler? Avian Influenza Virus. Korunma Önlemleri? Dayanıklılık??? Kümesler 1

Kan Yoluyla Bulaşan Enfeksiyonlardan Korunma Ve Riskli Yaralanmaların İzlenmesi EKK KAYA SÜER

1- AMAÇ: Çevresel kontaminasyonun sorun oluşturmaması için temel önlemleri almak.

YÜKSEK RİSKLİ ALANLAR ORTA RİSKLİ ALANLAR DÜŞÜK RİSKLİ ALANLAR

HASTANE GENEL TEMİZLİK PLANI. Ayda bir

T.C SAĞLIK BAKANLIĞI SUŞEHRİ DEVLET HASTANESİ HASTANE TEMİZLİK TALİMATLARI

ÇAMAŞIRHANE YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ PROGRAMI

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

ASEPTİK UYGULAMALAR Aseptik Uygulamalar Dersi sunusu

T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ RİSK DÜZEYİNE GÖRE TEMİZLİK PLANI

KESİCİ-DELİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI KAN VE VÜCUT SIVILARI İLE TEMAS

E.HASTANE TEMİZLİĞİ PROSEDÜRÜ

Transkript:

ÖZEL YALOVA HASTANESİ NOZOKOMİYAL ENFEKSİYON KONTROL REHBERİ Döküman Kodu:EN.RH.02 Yayın Tarihi:01/08/11 Revizyon No:02 Revizyon Tarihi:26/10/15 Sayfa No:19 İÇİNDEKİLER 1.EL TEMİZLİĞİ 2. EL TEMİZLİĞİNDE KULLANILAN ANTİSEPTİKLER VE ÖZELLİKLERİ 3. İZOLASYON ÖNLEMLERİ VE YÖNTEMLERİ 4. DİRENÇLİ BAKTERİ ENFEKSİYONLARINDA ÖNLEMLER 5. İDRAR SONDASI TAKILMASI VE BAKIMI 6. İNTRAVENÖZ KATETER TAKILMASI VE BAKIMI 7. CERRAHİ OPERASYONA HAZIRLIK VE CERRAHİ EL TEMİZLİĞİ 8. KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI 9. HASTANE ENFEKSİYONLARININ KONTROLÜNDE TIBBİ ARAÇ GEREÇLERİN DEZENFEKSİYONU VE STERİLİZASYONU 10.HASTANELERDE SIK KULLANILAN DEZENFEKTANLAR VE STERİLİZANLAR HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ KALİTE DİREKTÖRÜ YÖNETİM KURULU BAŞKANI

1.EL TEMİZLİĞİ «Hastane Enfeksiyonlarının Kontrolünde en önemli ve en etkili yol ardan birisidir «Ellere eldiven giymek elleri temiz tutmaz SU İLE YIKAYARAK Basit Katkısız sıvı sabun ve su ile ellerin yıkanmasıdır Dezenfeksiyon amacı için Antiseptik sıvı sabun ve su ile ellerin yıkanmasıdır SU İLE YIKAMAKSIZIN Dezenfeksiyon amacı için İçerisinde alkol bulunan sıvı ya da jel halindeki antiseptiklerin el ere sürülmesi işlemidir Ell er; Islak, Pudralı ve Kirli olmamalıdır!!! «El temizliği sırasında el ve bilekte yüzük ile saat bulunmamalıdır!!! Basit Yıkama Antiseptik Antiseptik Geçici Flora Kalıcı Flora Eldeki Kirlere Etki Uygulama Süresi %90 azalır Hiç etki etmez Evet 60-90 saniye(sn) sabun ile yıkama %99.9 azalır %50 azalır Evet 60-90 sn solüsyon/jel sürme %99.999 azalır %99 azalır Hayır 20-30 sn Ellere antiseptik solüsyon ya da jel sürme işlemi basit yıkamaya ya da antiseptik sabunla yıkamaya oranla; hem daha etkili, hem daha çabuk etkili ve hem de daha kolay bir uygulamadır

EL TEMİZLİĞİ HANGİ DURUMDA VE NASIL? * Çalışmaya başlarken; Antiseptik Sabun ile Yıkama (ASY) * İki hasta arası temasta; Alkol içeren Antiseptik Sıvı/Jel Sürme (AAS/JS) * İki yatak arası temasta; AAS/JS * Bir hastanın ağız, yüz ve vücuduna temas öncesi; AAS/JS * Normal hasta, izole hasta odası ile yoğun bakım ünitelerine giriş öncesi ve çıkış sonrasında; AAS/JS ya da ASY * Hasta sondası, hasta yatak çarşafı, örtüsü vb. kirli materyal ile temas sonrası; ASY * Aseptik bakımlar öncesinde; AAS/JS * Çalışma bittiğinde; ASY Tuvalet sonrası, yemek öncesi ve burun temizliği sonrası vb. durumlarda da eller temizlenmelidir!!! ASY AAS/JS

2. EL TEMİZLİĞİNDE KULLANILAN ANTİSEPTİKLER VE ÖZELLİKLERİ Gruplar er Etki kt G eri Spektrumu Ba l Alkol er - er kt G eri Ba l er kt eri ba l ik M ar l ta an M r ı l H Vi ki rü Et s Hemen er ril ne Ö 1 Hemen 1 Klorhegzidin (%2-4) Orta 2 Kompoze İyodürler Orta 3 İyodosporlar Orta 4 Fenol Deriveleri Orta 5 Triklosan - Orta 6 Amonyum Kuarterner - - 7 1; %60-90 konsantrasyonlarda optimal etkinlik elde edilir. Kalıcı hiçbir etkisi yoktur 2; Kalıcı etki oluşturur. Nadiren alerjik reaksiyona yol açar 3; El temizliği için çok uygun değildir. Çünkü yakıcı ve irritan etkiye sahiptir 4; Kompoze iyodürlere oranla daha az irritandır. Bunlara karşı tolerans değişkendir 5; Non iyonik sürfaktanlar tarafından etkileri nötralize edilmektedir 6; Kabul edilebilirliği değişkendir 7; Yalnızca alkol deriveleri ile birlikte kombine olarak kul anılabilirler. Etkisi asıl çevrenin temizliği içindir

3. İZOLASYON ÖNLEMLERİ VE YÖNTEMLERİ STANDART ÖNLEMLER Enfeksiyon kaynağı bilinsin, bilinmesin mikroorganizmaların bulaşma riskini azaltmak için uygulanan yöntemdir Uygulandığı durumlar; - Kan, vücut sıvıları ya da enfekte vücut sekresyonları ile temas - Bütünlüğü bozulmuş deriye temas - Mukozaya temas Uygulama şekli; Ø El temizliği - eldivenler çıkartıldıktan sonra, iki hasta arasında, iki işlem arasında (ASY ya da AAS/JS) uygulanır Ø Eldiven - kan ya da vücut sıvıları ve enfekte sekresyonlar ile temas etme olasılığı ya da durumunda, hastanın yaralanmış derisi ya da mukozası ile temas durumunda, kesici delici alet ile işlem yaparken, hastadan örnek alırken, çevredeki materyal ere temas söz konusu olduğunda - Muayene eden kişinin el erinde lezyon varsa hasta muayenesi sırasında giyilir - İki hasta arasında, iki işlem arasında eldiven değiştirilir Ø Önlük, maske, gözlük - kan ve vücut sıvıları ile (aspirasyon, kan alımı, endoskopi, cerrahi işlem vb.) temas durumu söz konusu olduğunda giyilir Ø Hastaya ilişkin bakım ekipmanları - hastaya ilişkin kesici ve delici aletlerin kapakları asla el ile takılmaya ve kapatılmaya çalışılmaz. Bunlar işi biter bitmez özel kutular içerisine derhal atılır - hastaya ait enfekte, kan ve vücut sekresyonları ile kirlenmiş yeniden kullanılabilir bakım ekipmanları bir torbaya konup ağzı kapatılıp dezenfeksiyon işlemi için gönderilir Ø Çevre kontrolu - yerler kirlendiğinde hemen silinir ve dezenfekte edilir Ø Kan ve vücut sıvıları ile temas - Subkutan yaralanmada; hemen yıkama ve antisepsi - Mukoza (göz)temasında; hemen serum fizyolojik durulama kirli

DAMLACIK İZOLASYONU Epidemiyolojik açıdan önem taşıyan 5 µm den büyük solunum yolu patojeni mikroorganizmaların enfekte olduğu bilinen ya da şüphe edilen bir hastadan; öksürük, hapşurma ve konuşma sırasında ya da bronkosdkopi vb. işlem sırasında oluşturduğu damlacıklar ile duyarlı kişilerin göz, burun ve ağız mukozasından bulaşmasını önlemek için uygulanan yöntemdir Damlacıklar aracılığıyla bulaşma 2 metre ve daha az mesafede gerçekleşir Damlacık izolasyonu Standart önlemlere ek olarak uygulanır hasta özel odada yatırılır aynı tür enfeksiyonu olanlar aynı odada yatırılabilir odanın özel havalandırılmasına gerek yoktur oda kapısı istenirse açık kalabilir Hasta ile 2 m ve daha az mesafede temas söz konusu ise maske giyilir Hasta odasından çıkarken maske çıkartılır hasta odasına girmeden önce, hasta bakımı sırasında yoğun mikroorganizma kaynağı ile temas durumunda, hasta odasından çıkmadan önce el er (ASY AAS/JS) temizlenir çok gerekmedikçe hasta odadan dışarı çıkartılmaz hasta oda dışına çıkartılması gerektiğinde; diğer hastalara ve çevreye mikroorganizma bulaşına engel olmak için hastaya maske giydirilir İzinsiz ve kontrolsüz hasta ziyareti yapılmaz

TEMAS İZOLASYONU Epidemiyolojik açıdan önem taşıyan mikroorganizmaların enfekte olduğu bilinen ya da şüphe edilen bir hastadan diğer hasta ya da kişilere doğrudan ya da dolaylı olarak bulaşmasını önlemek için uygulanan bir yöntemdir Temas izolasyonu Standart önlemlere ek olarak uygulanır hasta özel odada yatırılır aynı tür enfeksiyonu olanlar aynı odada yatırılabilir odaya girerken temiz (steril olmayan) eldivenler giyilir yoğun mikroorganizma kaynağı ile temasta değiştirilir hasta odasından çıkarken eldivenler çıkartılır hasta ve çevresindeki eşyalar ile temasta önlük giyilir ishal, ileostomi, kolostomi, yara temasında önlük giyilir hasta odasından çıkarken önlük çıkartılır hasta odasına girmeden önce, hasta bakımı sırasında yoğun mikroorganizma kaynağı ile temas durumunda, eldiven ve elbise çıkartılır-çıkartılmaz ve hasta odasından çıkmadan önce el er (ASY AAS/JS) temizlenir çok gerekmedikçe hasta odadan dışarı çıkartılmaz hasta oda dışına çıkartılması gerektiğinde; diğer hastalara ve çevreye mikroorganizma bulaşına engel olacak her tür önlem alınır İzinsiz ve kontrolsüz hasta ziyareti yapılmaz

4. DİRENÇLİ BAKTERİ ENFEKSİYONLARINDA ÖNLEMLER Nozokomiyal Enfeksiyonlarda Sorun Oluşturan Bakteriler Genişlemiş spektrumlu beta laktamaz salgılayan BAKTERILER Metisiline dirençli STAFILOKOKLAR Vankomisine dirençli ENTEROKOKLAR Enfeksiyonun bulaşmasında hastane personelinin ELLERİ rol oynamaktadır Çözüm HER BİR HASTAYA HER BİR MUAYENEYE HER BİR AYRI İŞLEME BİR ÇİFT ELDİVEN EL TEMİZLİĞİ * Hasta odada tek başına yatırılır * Hasta odalarının önünde; Alkol temel i Antiseptik Sıvı ya da Jel (AAS/J), steril olmayan eldivenler, tek kullanımlık koruyucu önlükler, termometre, steteskop, tansiyon aleti, enfekte atık torbası bulundurulur * Taşıyıcı hasta ile her temas öncesi ve sonrası el er AAS/J ile temizlenir * Hasta ile doğrudan temas ya da çevresindeki eşyalar ile temas söz konusu olacağında ellere eldiven giyilir * Hasta ya da çevresindeki eşyalar ile temas olacağında koruyucu önlük giyilir * Eldiven, önlük odadan çıkışta ayrı bir torbanın içerisine atılır * Hastaya ait enfekte atıklar enfekte atık torbalarına atılır

* Ziyaretçiler odaya girişte ve çıkışta el erini AAS/J ile temizlerler 5. İDRAR SONDASI TAKILMASI VE BAKIMI * Nozokomiyal üriner sistem enfeksiyonlarının gelişiminden %85 2 idrar sondası sorumludur 1 * Tüm nozokomiyal enfeksiyonlar içerisinde en sık görülen (%30-40) üriner sistem enfeksiyonlarıdır * Mikroorganizmalar üriner sisteme en sık şekilde gösterilen 1, 2 ve 3 numaralı yol ardan girebilirler 3 Üriner sistem enfeksiyonu (ÜSE) gelişimine yol açan faktörler? Nasıl önlenebilir? - Sonda endikasyon dışı gereksiz takılmamalıdır * Sonda takılması sırasında asepsi ve antisepsiye sıkı uyulmalıdır *El er AAS/J ile temizlenir ve steril eldiven giyilir *Periüretral bölge; önce antiseptik sabunla, sonra antiseptik solüsyonla 2 defa temizlenir *Sonda steril koşullarda takıldıktan sonra bacağa uyluk iç kısmına tespit edilir *İdrar toplama torbası steril koşullarda sonda ile birleştirilir *Sondanın takıldığı tarih ve sonda

bakımları hasta dosyasına düzenli olarak kaydedilir - İdrar sondası mümkün olan en kısa sürede çıkartılmalıdır Sonda kapalı sistem bütünlüğü asla bozulmamalıdır!!! * İdrar torbasının boşaltılması amacıyla torba sondadan ayrılırken ellerde bulunan bakteriler sonda lümenine kolonize olmaktadır sonda lümenine kolonize * Böyle olduğunda 4 günde %100 bakteriüri gelişmektedir * İdrarın sonda alt ucundan toplandığı, bütünlüğü bozmayan saatlik idrar sondaları kullanılmalıdır * İdrar sondası tıkanmadıkça, ÜSE için antibiyotik tedavisine başlanmadıkça sonda değiştirilmez * İdrar torbası yere asla değmemelidir * İdrar torbası asla hastanın mesane seviyesi ve üzerine getirilmemelidir * Meatus ve sonda hergün sabunla yıkanmalı, her büyük abdest sonrası ve gerektikçe bu işlem tekrarlanmalıdır * Sonda ile ilgili yapılacak her işlem öncesi el er temizlenmeli, temiz eldiven giyilmeli, işlem bittikten sonra eller tekrar temizlenmelidir

6. İNTRAVENÖZ KATETER TAKILMASI VE BAKIMI o Yatan hastalara en sık uygulanan invaziv işlemlerden birisidir o Bakteremi gelişme riski % 0.5-1 dir o İntravenöz (İV) katetere bağlı enfeksiyonların çoğu önlenebilir!!! 3 2 1 1 4 Enfeksiyon etkeni mikroorganizmalar kan dolaşımına şekilde gösterilen yol ardan girerler 1. kateterin deriye ve damara girdiği yerden 2. kateterin infüzyon sıvısı ile birleştiği yerden 3. enfekte infüzyon sıvısından 4. başka bir enfeksiyon odağından hematojen yayılma ile Nasıl önlenebilir? * Damar içi kateter endikasyon dışı gereksiz takılmamalıdır * Kateter takılması sırasında asepsi ve antisepsiye sıkı uyulmalıdır o kateterin takılacağı bölge steril gazlı bez ve antiseptik sabun ile silinir, durulanır ve kurulanır o deri %70 alkol ve %5 povidoniyodin karışımı ile silinir o kateter takılmazdan önce el er AAS/J ile temizlenir o el ere steril eldiven giyilir o kateterin sterilitesi bozulmadan damar içine takılır o takıldıktan sonra tespitlenir

* Katetere el temasını önlemek için steril, transparan, yarı geçirgen poliüretan film ile kaplanmalıdır * Üzerine kateterin nezaman takıldığını belirtmak üzere tarih ve saat yazılmalıdır * Aynı bilgiler hasta dosyasına da işlenmelidir * Takılan Periferik Venöz Kateterin damar içinde en fazla kalacağı süre 72 saattir * 72 saatten sonra başka bir venadan kateter yerleştirilir * Kateter damardan çıkartıldıktan sonra iğne ucu kapatılmaya çalışılmaz * Yaralanmaktan kaçınmak için kateter hemen delici kesici alet kabının içerisine atılır * İşlem biter bitmez el er temizlenir

7. CERRAHİ OPERASYONA HAZIRLIK Cerrahi operasyon sonrası yara yerinde enfeksiyon gelişme oranı %5-%20 arasında bildirilmektedir Cerrahi alan enfeksiyonu (CAE) gelişimine yol açan çeşitli kolaylaştırıcı faktörler bulunmaktadır Derideki kılların kesilmesi sırasında hasar oluşması Deride bulunan flora bakterileri Operasyon süresi Operasyonun zorluğu CAE ye yol açan bakterilerin %95 inin kaynağı ENDOJEN flora bakterileridir CAE Gelişimi Nasıl Önlenebilir? *Operasyon öncesi hastanede yatış süresi kısaltılmalıdır *Diyabet düzeltilmelidir *Sigara kesilmelidir *Operasyon alanını çok etkilemiyorsa kıllar kesilmeden bırakılır *Kıllar (kesilecek ise) operasyondan hemen önce ve elektrikli kıl dökücü alet yardımı ile kesilir *Cerrahi el temizliği *Flora bakteri sayısını azaltmak için bir gece önce antiseptikli duş alınır *Cerrahi işlemden en az 4 saat önce mutlak antiseptikli duş alınır ve temiz bir havlu ile kurulanılır *Temiz bir örtü ve yatak ile hasta cerrahi operasyon odasına alınır

1. Ellerin Yıkama ile Cerrahi Dezenfeksiyonu; - Kol ara kadar eller ıslatılır - Her bir el ve kola kadar olan kısım bir dakika süre ile sabunlanır - Her bir elin tüm tırnakları toplam 30 saniye içerisinde fırçalanır - Eller ve bilekler durulanır - Eller ve bilekler 1 dk süreyle yeniden sabunlanır - Eller ile kola kadar olan kısım durulanır - Steril havlu ile kurulanır - Ellerin yıkayarak cerrahi dezenfeksiyon süresi 5 dk dır 2. Ellerin Friksiyon ile Cerrahi Dezenfeksiyonu; Birinci yöntem - Ellere ve dirseklere kuruyana kadar (1 dakika) AAS ile birinci friksiyon uygulanır - Bundan sonra dirseklere uygulamadan kol ara kuruyuncaya dek (1 dakika) AAS ile ikinci friksiyon uygulanır İkinci yöntem - Ellere ve kol ara basit yıkama yapılır - Her bir elin tüm tırnakları toplam 30 saniye içinde fırçalanır - Eller ve bilekler durulanır - Ellere ve dirseklere kuruyana kadar (1 dakika) AAS ile birinci friksiyon uygulanır - Bundan sonra dirseklere uygulanmaksızın sadece kol ara kuruyuncaya dek (1 dakika) AAS ile ikinci friksiyon uygulanır

8. KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI HBV HCV - HİV * En sık yaralanma kesici delici alet ucu kapatılmaya çalışırken olmaktadır. *Kesinlikle her iki el kul anılarak kesici delici aletin ucu kapatılmaya çalısılmamalıdır *Kesici delici alet işi biter bitmez delinmeye dayanıklı kutular içerisine atılmalıdır Kan içeren kesici-delici alet yaralanması sonrası izlenecek yol; 1. Yara yeri deri hemen su ve sabun ile yıkanır 2. Bol su ile durulanır 3. Antiseptik ile dezenfekte edilir - Polividon alkolik solüsyon 5 dakika - %70 lik alkol ile 5 dakika - Polividon iyode ile 5 dakika - 1/5 sulandırılmış %9 klorin ile 10 dakika 4. Göz mukozasına kan teması durumunda bol miktarda su ya da bol miktarda serum fizyolojik ile yıkanır/durulanır 5. Vakit geçirilmeden tıbbi karar için enfeksiyon kontrol hekimine başvurulur

Tıbbi karar 1. HBV HCV HİV enfeksiyonu gelişimi için risk değerlendirmesi yapılır 2. Kaynak hastanın HBV HCV HİV serolojileri hızla çalışılır HBV için; - Yaralanan kişi aşılı değil ya da doğal bağışıklığı yoksa - en geç 48 saat içerisinde hiperimmun hepatit B gammaglobulinine başlanır - G0, A1, A2, A12 de birer doz hepatit B aşısı yapılır - G0, A1, A3, A6 da HBs Ag, Anti-HBs ye bakılır HCV için; - Kaynak hasta HCV ise ya da kaynağın durumu bilinmiyorsa Yaralanan kişi için; - G0, A1, A3, A6 da HCV serolojisi ve transaminaz kontrolü yapılır HİV için; - Kaynak kişi HIV ise yaralanan kişiye; - Mümkünse en ideali ilk 4 saatte, en geç 48 saatte kemoprofilaksiye başlanır (2NRTI1PI 4 hafta süreyle) - G8, A3 ve A6 da p24 antijeni ve anti-hiv e bakılır - Kaynak kişinin HIV serolojisi bilinmiyorsa yaralanan kişiye; - yaralanma venöz ve arter içerisinden çıkan kesici delici alet ile ise kemoprofilaksiye başlanır - yaralanma sütür, kas ya da subkutan enjeksiyon sonrası delici alet ve bistüri ile ise hastanın risk durumuna göre kemoprofilaksiye karar verilir - bütünlüğü bozulmamış deriye kan teması, yara yerine ya da mukozaya birkaç damla kan teması ya da diğer vücut sıvısı temasında hastanın risk durumuna göre kemoprofilaksiye karar verilir G; gün A; ay

9. HASTANE ENFEKSİYONLARININ KONTROLÜNDE TIBBİ ARAÇ GEREÇLERİN DEZENFEKSİYONU VE STERİLİZASYONU Alet çeşitleri Tanım Alet türleri Kritik Yarı kritik Kritik olmayan Damar içi, kavite ya da steril Damar içi, kavite ya da steril vücut boşluklarında kullanılan aletler Mukoza ya da bütünlüğü Mukoza ya da bütünlüğü bozulmuş deri ile yüzeyel temas etmiş aletler Kritik aletler için uygulama - Isı ile sterilizasyon - Etilen oksit ile sterilizasyon - Kimyasal sterilizan/dezenfektan (bunlar ile 6-10 saat temasta bırakılmalıdır) o Gluteraldehit %2 lik o Hidrojen peroksit %3-6 lık o Perasetik asit %0.001-0.2 lik Alet türleri Transperitoneyal koledoskop, Transperitoneyal koledoskop, Üreterosistoskop, Artroskop Özofagoskop, Gastroskop, Özofagoskop, Gastroskop, Duodenoskop, Kolonoskop, Bronkoskop, Laringoskop, Vajinal spekulum, Termometre Vajinal spekulum, Termometre Steteskoplar, Tansiyon aleti, EKG aletleri, Hastaya ait; yatak, çarşaf, örtü, kapı kol arı, sürgü vb. Yarı kritik aletler için uygulama - Nemli ısı (ıslak pastörizasyon 70-75 o C de 30 dakika) - opropil alkol %60 90 lık - Fenol ve fenol bileşikleri %0.4-5 lik - İyodoforlar 30-50 ppm serbest iyot - Klor veya klorlu bileşikler

KİRLİ ALETLER VE MATERYAL (özefagoskop, gastroskop, duodenoskop, kolonoskop, bronkoskop, laringoskop, vajinal spekulum) İLK YIKAMA DEKONTAMİNASYON (deterjan, dezenfektan, proteolitik özel ikte madde ile 15 dakika süreyle yıkama ve fırçalama) DURULAMA (5 dakika) DEZENFEKSİYON (%1-2 lik Glutaraldehit ile 20 dakika) DURULAMA VE ARINDIRMA (Steril suda) KURULAMA AMBALAJLAMA VE SAKLAMA Termometrelerin Dezenfeksiyonu - Her hasta için ayrı termometre kullanılmalı - Ortak kullanılan termometrelerin dezenfeksiyonu için; 1) Dekontaminasyon 2) Durulama ( soğuk dekontaminasyon suyunda) 2) Durulama (soğuk suda) 4) Durulama, Kurulama, Saklama 3) Dezenfeksiyon (20 dakika) Steteskopların Dezenfeksiyonu - Enfekte bir hasta için ayrı bir steteskop kullanılmalıdır - Steteskopları hergün alkol içeren bir dezenfektan ile silinmesi yeterlidir

10. HASTANELERDE SIK KULLANILAN DEZENFEKTANLAR VE STERİLİZANLAR Dezenfeksiyon ve dezenfektanlar - Yer, alet, eşya, hava ve su gibi cansız cisimlere uygulanan işlemdir - Bakterisit, virüsit, fungisit etki elde edilir - Etki işlemin yapıldığı süre ile sınırlıdır Yüksek etkinlikte Orta etkinlikte Düşük etkinlikte - Glutaraldehit %2 - Etil alkol %60-90 - Etil alkol < %50 - Formaldehit %3-8 - İzopropil alkol %60-90 - İzopropil alkol< %50 - İzopropil alkol %60-90 - İzopropil alkol< %50 - Sodyum hipoklorit 1000 ppm - Fenol bileşikleri %0.4-5 - Kuarterner amonyum %1.6 - Parasetik asit %0.001-0.2 - Hidrojen peroksit 3-6 - İyodoforlar 30-50 ppm - Sodyum hipoklorit 100 ppm - İyodoforlar 30-50 ppm - Sodyum hipoklorit 100 ppm -İyodoforlar 30-50 ppm Sterilizasyon ve sterilizanlar - Temizliği yapılmış bir cismin üzerinde bulunan bütün canlı mikroorganizmaları yok etmek amacıyla yapılan işlemdir - Dezenfeksiyon işleminden bir farkı da etkisinin uzun sürmesidir Yöntemler Isı derecesi Isı derecesi Uygulama süresi Materyal er Uygulama süresi Materyal er - Buharlı su 121 134 90 dakika Metal, cam, çamaşırlar, - Etilen oksit materyal er 121 134 45 55 90 dakika 14 gün Metal, cam, çamaşırlar, Bazı plastikler, kauçuk Isıya duyarlı tüm - Işın 24 saat Tek kullanımlık materyal er endüstride kullanılan yöntem -Gaz plazma - Kuru ısı

< 45 > 160