Tekstil ve Hazırgiyim Pazarı Olarak İNGİLTERE TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER GENEL VE SEKTÖREL BİLGİLER İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ AR & GE ve MEVZUAT ŞUBESİ AĞUSTOS 2007
Tekstil ve Hazırgiyim Pazarı Olarak İNGİLTERE İÇİNDEKİLER I. İNGİLTERE HAKKINDA GENEL BİLGİLER... 1 Giriş... 1 Temel Ekonomik Göstergeler... 2 Nüfus Yapısı... 3 Sanayi... 3 Ekonomi... 4 Dış Ticaret Politikası... 5 İthalat Mevzuatı ve Gümrük Vergileri... 5 Dağıtım Kanalları ve Perakende Sektörü... 6 Etik Ticaret (Fairtrade)... 8 Ürün Pazarlama... 8 Ulaştırma... 9 II. İNGİLTERE NİN DIŞ TİCARETİ... 10 Yıllar İtibariyle Genel İhracat ve İthalat... 10 En Çok İhraç Edilen Ürünler... 10 En Çok İthal Edilen Ürünler... 11 En Çok İhracat Yapılan Ülkeler... 12 En Çok İthalat Yapılan Ülkeler... 13 III. İNGİLTERE NİN TEKSTİL, KONFEKSİYON, DERİ-DERİ MAMÜLLERİ VE HALI SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ... 14 İngiltere nin Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü... 14 Pazarda Başlıca Eğilimler... 15 İngiltere nin Teknik Tekstile Yaklaşımı... 16 İngiltere nin Tekstil ve Konfeksiyon Dış Ticareti... 17 Tekstil, Konfeksiyon, Deri-Deri Mamülleri ve Halı İhracatı... 21 Tekstil, Konfeksiyon, Deri-Deri Mamülleri ve Halı İthalatı... 22 En Çok Konfeksiyon İthal Edilen Ülkeler... 22 En Çok Tekstil İthal Edilen Ülkeler... 23 İngiltere nin En Çok İthal Ettiği Tekstil Ürünleri... 24 IV. TÜRKİYE İNGİLTERE DIŞ TİCARET İLİŞKİLERİ... 26 Türkiye - İngiltere Genel Dış Ticaret... 26 Türkiye nin Tekstil ve Konfeksiyon Ticaretinde İngiltere nin Yeri... 29 Türkiye İngiltere Tekstil Dış Ticareti... 33 Türkiye İngiltere Konfeksiyon Dış Ticareti... 35 Türkiye - İngiltere Deri- Deri Mamülleri Dış Ticareti... 38 Türkiye - İngiltere Halı Dış Ticareti... 39 V. FAYDALI ADRESLER... 40 VI. YARARLANILAN KAYNAKLAR... 44 ii
Tekstil ve Hazırgiyim Pazarı Olarak İNGİLTERE I. İNGİLTERE HAKKINDA GENEL BİLGİLER Giriş Resmi adı Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı olan İngiltere, Büyük Britanya adasına, İrlanda nın kuzeyine ve bir çok takım adaya yayılmıştır. Birleşik Krallık, İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda dan oluşur. Ülke, kuzeybatı ve güneybatıda Atlas Okyanusu, güneyde Manş Denizi, doğuda Kuzey Denizi ile çevrilidir. Birleşik Krallığın 244.100 kilometrekarelik yüzölçümünün 130.400 kilometrekarelik kısmı İngiltere ye aitken, İskoçya 78.800, Galler 20.800 ve Kuzey İrlanda 14.100 kilometrekarelik alanı kapsamaktadır. Ülke topraklarının yaklaşık %71 lik kısmı ekilmeye müsait alan ve çayırlardan, %10 luk kısmı ormanlık alanlardan, %19 luk kısmı ise şehirlerden oluşmaktadır. 19. yüzyılın önde gelen sanayi ve deniz gücü olan İngiltere, parlamenter demokrasinin gelişmesinde ve edebiyat ile bilimin ilerlemesinde çok önemli bir rol oynamıştır. En güçlü olduğu dönemlerde, İngiliz İmparatorluğu dünya coğrafyasının dörtte birine yayıldığından, Üzerinde Güneş Batmayan İmparatorluk olarak anılmaktaydı. 20. yüzyılın ilk yarısı, İngiltere nin iki dünya savaşında gücünü ciddi bir şekilde tükettiğine şahit olurken, yüzyılın ikinci yarısı ise, İmparatorluğun yıkılışına ve İngiltere nin kendisini modern ve zengin bir Avrupa ulusu olma yolunda yeniden yapılandırmasına tanık olmuştur. AET ye girişi 1963 ve 1967 yıllarında dönemin Fransa Cumhurbaşkanı General De Gaulle tarafından engellenen İngiltere, nihayet 22 Ocak 1972 de Topluluğa üye olabilmiştir. İngiltere, devamlı olarak Kıta Avrupa sı ile entegrasyonunun derecesini tartmakta ve Avrupa Birliği ile ilişkiler, İngiliz kamuoyunun yakından ilgilendiği konular arasında üst sıralarda yer almaktadır. Ülke, Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen şimdilik Avrupa Para Birliği nin dışında kalmayı tercih etmiştir. Anayasal reform da İngiltere de kamuoyunu meşgul eden diğer bir önemli konudur. 1999 yılında değişik derecedeki güçlerdeki bölgesel meclisler İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda da açılmıştır. Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi nin beş daimi üyesinden biri olan İngiltere, NATO, Dünya Ticaret Örgütü (WTO), Ekonomik İşbirliği ve 1
Kalkınma Teşkilatı (OECD), Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası (WB) gibi ekonomik kuruluşlarda etkin konumdadır. Temel Ekonomik Göstergeler İngiltere, 2006 yılı verileri itibariyle 60 milyonu aşan nüfusu ve 1 trilyon doları aşan dış ticaret hacmi ile dünya ölçeğinde büyük bir ticari güç ve önde gelen ülkelerden biridir. Aşağıda verilen temel ekonomik göstergeler, İngiltere ekonomisinin gücünü ortaya koymaktadır. Resmi Adı Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Başkenti Londra Yüzölçümü 244.820 km² Nüfus 60,6 milyon (2006) Ortalama Yaşam Süresi 78,6 (2006) Para Birimi Sterlin (Pound) GSYİH (Satın Alma Paritesine Göre) $ 2,1 trilyon (2006) GSYİH Büyüme Hızı % 2,7 (2006) Kişi Başına Milli Gelir $ 34.200 (2006) Sektörlere Göre GSMH Tarım % 1 Sanayi % 25,6 Hizmet % 73,4 Enflasyon Oranı % 3 (2006) İşsizlik Oranı % 5-6 Faal İşgücü 31,1 milyon (2006) Sektörlere Göre İşgücü Tarım % 1,4 Sanayi % 18,2 Hizmet % 80,4 İhracat $ 468,8 milyar (F.O.B.) (2006) İthalat $ 603 milyar (F.O.B.) (2006) Başlıca İhracat Ürünleri Başlıca İthalat Ürünleri Sanayi ürünleri, kimyasal ürünler, gıda maddeleri, akaryakıt. Sanayi ürünleri, makine ve aksamı, gıda maddeleri, akaryakıt. Uluslararası Telefon Kodu 44 Karayolları 388.088 km Demiryolları 17.156 km Havaalanı Sayısı 471 2
Nüfus Yapısı 2006 yılı verilerine göre Birleşik Krallığın nüfusu, yaklaşık 60,6 milyon kişidir. Toplam nüfusun %83,6 sı İngiltere de, %8,6 sı İskoçya da, %4,9 u Galler de, %2,9 u Kuzey İrlanda da yerleşiktir. Düşük doğum oranları ve artan yaşam beklentisine bağlı olarak ülke nüfusu giderek yaşlanmaktadır. Diğer Batı Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, İngiltere nin de gelecek on yıllık dönemde emekli nüfusun, çalışan nüfus üzerinde yarattığı yük ile karşı karşıya gelmesi beklenmektedir. Özellikle son yıllarda İngiltere deki nüfus artışının arkasında yatan önemli nedenlerden biri de, ülkeye yönelik göçün artması olmuştur. Bu göçmenlerin büyük bir kısmı Avrupa Birliği dışındaki ülkelerden gelmektedir. AB üyesi ülkelerden ülkeye yönelik göçte son yıllarda önemli bir değişiklik görülmemiş olmakla beraber, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda dan göç eden nüfusta artış gözlenmektedir. Son 20 yıl içinde İngiltere nin nüfusu %5 oranında artarak Birleşik Krallık nüfusunun %83,6 lik kısmını oluşturur hale gelmiştir. Nüfusta en büyük artış, bölgenin ekonomik dinamizmine de paralel olarak güney doğu İngiltere de gerçekleşmiştir. Birleşik Krallık nüfusu büyük ölçüde kentlerde yoğunlaşmaktadır. Nüfusun %90 ı kentlerde yaşamaktadır. Yine son 20 yıl içinde Londra nüfusu da %5 oranında artış göstermiştir. Buna karşılık Liverpool nüfusunun %15, Manchester nüfusunun da %15,1 oranında azalmasına bağlı olarak Kuzey İngiltere nüfusunda azalma gerçekleşmiştir. Sanayi Diğer pek çok gelişmiş ülkede olduğu gibi İngiltere de de imalat sanayiinin GSYİH deki payı giderek azalmaktadır. Bununla beraber, İngiltere de sanayi sektörünün payı diğer sanayileşmiş ülkelere göre daha fazla azalmış ve milli gelirin %20 sinin altına düşmüştür. II. Dünya Savaşı nı izleyen dönemde İngiltere nin imalat sanayii ürünlerinde yaratmış olduğu ticaret fazlası, zaman içinde giderek erimiş ve 1980 lerin başında tamamen ortadan kalkmıştır. O yıllardan günümüze kadar, ülke bu alanda ticaret açığı vermektedir. 1980 lerde ve 1990 ların başlarında ülkede yaşanan iki önemli ekonomik durgunluk dönemi de, imalat sektöründeki bu daralmayı kısmen tetikleyen faktörlerden olmuştur. Her iki kriz, sektörde üretim kapasitesi ve istihdam bakımından ciddi azalmaya yol açmış, bu eğilim, ekonominin düzlüğe çıktığı dönemlerde de tersine dönmemiştir. İmalat sanayiindeki bu durum, kısmen ülkedeki yan sanayi faaliyetlerinin küçülme eğilimini de yansıtmaktadır. Geçmişte imalat sanayi firmaları tarafından, kendi personelleri kullanılarak yürütülen pek çok yan sanayii faaliyeti, bugün artık hizmetler sektörü içinde sınıflandırılmaktadır. Diğer 3
taraftan, bu durum aynı zamanda tekstil gibi geleneksel bazı sanayii sektörlerinin, maliyetlerin düşük olduğu ülkelerden gelen ithal ürünlerle rekabet edemeyerek küçüldüğünün de göstergesi olarak kabul edilmektedir. Küreselleşme, İngiltere nin sanayi alt yapısında önemli bir değişime neden olmuştur. Hızla büyüyen, rekabetçi Uzakdoğu Asya ekonomilerindeki yatırımlar, düşük işgücü maliyetleri ve diğer avantajlar İngiltere de üretilen ürünler ve imalat sanayi sektörü için ciddi bir rekabet sorununu getirmiştir. Bu nedenle, pek çok İngiliz firma Uzakdoğu Asya ülkelerindeki firmalarla stratejik işbirliği geliştirmek ve üretim birimlerini bu ülkelere taşımak zorunda kalmıştır. Sanayi sektöründe yatırım, yüksek teknoloji ve beceri gerektiren; araştırma geliştirme faaliyetleri ile desteklenen; yenilikçi-yeni ürünleri ve pazarları hedefleyen bir değişim gerekmiştir. Bu değişime de bağlı olarak, İngiltere de sanayi üretiminin ekonomi içerisindeki ağırlığı üretim ve istihdam bakımından azalmakta, bunun yerine hizmet sektörü ağırlık kazanmaktadır. Tekstil gibi bazı geleneksel sanayilerin önemini giderek yitirdiği İngiltere de, elektrik ve optik cihazlar, suni sentetik elyaflar ve kimyasal maddeler gibi bazı sektörlerde uluslararası rekabet gücü hala korunabilmektedir. Yabancı yatırımların, ülkenin sanayi imalatında kalite standartları ve verimlilik üzerinde önemli etkisi bulunmaktadır. Yabancı yatırımlar, özellikle otomotiv sektörü gibi yok olmaya yüz tutan bazı sektörlerde yeniden canlanma yaratmış; Japon, Amerikan ve Fransız firmalar ülkede imalat tesisleri kurmuştur. Ekonomi Önemli bir ticari güç ve finans merkezi olan İngiltere, AB nin ve dünyanın en büyük ekonomilerinden birine sahiptir. Hükümetler son yirmi yılda devletin elindeki işletmeleri önemli bir şekilde azaltmış ve sosyal refah programlarının büyümesini kontrol altında tutmuştur. Oldukça mekanize olan tarım sektörü verimlidir ve iş gücünün sadece %1 i ile gıda ihtiyacının yaklaşık %60 ını üretmektedir. Büyük kömür, doğal gaz ve petrol rezervlerine sahip İngiltere nin birincil enerji üretimi GSYİH da %10 luk bir paya sahiptir ve bu sanayileşmiş ülkeler arasında en yüksek paylardan biridir. İngiltere dünyanın en fazla ticaret yapan ülkelerinden biri olduğu gibi, bankacılık, sigortacılık, menkul kıymetler piyasaları gibi finans sektörlerinde de uluslararası alanda söz sahibidir. Başlıca ihraç mallarının arasında mamul mallar, yakıt, kimyasal maddeler, gıda ürünleri, içecekler ve tütün gelmektedir. İngiltere nin başlıca 4
ithal maddeleri; mamul mallar, makineler, yakıt ve gıda ürünleridir. İhracatında olduğu gibi ithalatının da büyük bir kısmını AB den yapmaktadır. Ülkede imalat sanayiinin GSYİH içerisindeki payı giderek azalırken; hizmetler sektörünün önemi artmış, sektör İngiltere GSYİH sının yaklaşık üçte ikisini oluşturur hale gelmiştir. Gerek Londra nın dünya finans sektöründeki geleneksel önemi, gerekse işletme hizmetlerinde son on yıllık dönemde yaşanan hızlı büyümeye bağlı olarak finansal hizmetler sektörü tek başına GSYİH nın %70 lik kısmını oluşturmaktadır. Ayrıca hızlı verimlilik artışına paralel olarak fiyatlarda yaşanan düşüşlere rağmen, telekomünikasyon sektörü de hızlı büyüme göstermektedir. Dış Ticaret Politikası Bir Avrupa Birliği üyesi olan İngiltere tarafından, AB üyesi olmayan ülkelere karşı Topluluğun Ortak Gümrük Tarifesi uygulanmaktadır. AB dışı ülkelerden yapılan ithalatta, AB de uygulamada bulunan ortak kurallar ve kısıtlamalar İngiltere de de yürürlüktedir. Bazı tekstil ürünleri, ayakkabı, çelik ve seramik ürünlerde uygulanan ticaret politikası önlemleri, bu kapsama girmektedir. İnsan ve çevre sağlığı ile ürün güvenliği gerekçesiyle uygulanması gereken kurallar bulunmaktadır (Örneğin; standartlara uygunluk, CE işareti vs.). İngiltere pazarında, etiketleme ve paketleme ile ilgili belirli kurallar sözkonusudur. Örneğin, ürünlerin İngilizce etiket taşıması, ürün üzerinde miktarını/adetini/ebadını gösteren etiket bulundurulması ve etiketlerde yanıltıcı/yanlış bilgilere yer verilmemesi gerekmektedir. Ürün ambalajı üzerinde yeterli güvenlik açıklamalarının bulunması; büyük işletmelerce kullanılan paketleme malzemelerinin yeniden dönüşüm sürecine sokulabilmesi gerekmektedir. Bunların yanı sıra, fikri ve sınai mülkiyet ile ilgili kurallara özen gösterilmekte ve bu pazarda iş yapmak isteyen firmaların bu konudaki yasa ve kurallara azami dikkat etmeleri menfaatleri gereği görülmektedir. İthalat Mevzuatı ve Gümrük Vergileri İngiltere de tarifeler, gümrük denetimi, sağlık kontrolleri, miktar ve değer kontrolleri, lisans, standart ve etiket uygulamaları gibi konular bakımından AB ülkelerindeki uygulamadan farklı ve özel olarak dikkati çeken, ithal edilen ürünlerin pazara girişine engel oluşturan bir uygulama bulunmamaktadır. Bütün diğer AB üyesi ülkeler için geçerli olduğu gibi sağlık, güvenlik, çevre koruma gibi özellik taşıyan alanlarda, AB de yapılan uygulamalar bazı maddelerin İngiltere ye ithalinde güçlük yaratabilmektedir. 5
Öte yandan, İngiltere de sağlık, güvenlik amaçlı denetim uygulamalarında bazı özel durumlar hariç, pazara girişi baştan engelleyen veya güçleştiren katı uygulamalar yerine, genellikle beyan esasına dayalı, nihai sorumluluğu ithalatçıya veya dağıtıcıya bırakan esnek bir yaklaşım benimsendiğini söylemek de pek yanlış olmaz. İngiltere de, AB nin Ortak Ticaret Politikası kapsamında, üçüncü ülkelerden ithalatta AB nin ortak gümrük tarifeleri uygulanmaktadır. Türkiye-AB Gümrük Birliği Anlaşması çerçevesinde, Türkiye ye karşı sanayi ürünlerinde gümrük vergisi uygulanmamaktadır. İngiltere ye ithal edilen Türkiye menşeli tarım ürünleri ve işlenmiş tarım ürünlerinde üçüncü ülkelere göre tercihli tarifeler uygulanmaktadır. Türkiye den AB ne ithal edilmek istenen ürünlerin gümrük vergileri, bu ürünlerin gümrük tarife pozisyonları bazında, TARIC adresinden sorgulanabilmektedir.(http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/dds/cgi-bin/tarchap?lang=en) Dağıtım Kanalları ve Perakende Sektörü İngiltere nin ürüne özel dağıtım ve satış kanalları çok gelişmiştir. Bu kanallar, yabancı imalatçıların satış ofislerinden kendi hesaplarına alım satım yapan ithalat evlerine kadar büyük bir alanı kapsamaktadır. Bu iki uç grubun arasında perakendeciler, komisyoncular, ihtisaslaşmış ithalatçılar, brokerlar vardır. Değişik tipteki pazarlama kanalları arasındaki ayrım çok kesin değildir ve tek bir ürün grubu için bile önemli varyasyonlar mevcuttur. İngiltere perakende piyasasının hacmi 2006 yılı verilerine göre 256 milyar tutarındadır ki; bu rakam tek başına Danimarka ve Portekiz in yıllık toplam GSYİH hacmine denk gelmektedir. Perakende sektörü GSYİH nın %6 sını oluşturmaktadır. Yine 2006 verilerine göre perakende sektöründe 182.475 işletme mevcuttur ve bu işletmeler toplam 278.365 mağazada faaliyet göstermektedir. İstihdam olarak ta büyük öneme sahip olan sektör, 2006 verilerine göre yaklaşık 2,8 milyon çalışanı istihdam etmektedir ki; bu rakam İngiltere toplam faal işgücünün %11 ine denk gelmektedir. Perakende sektörünün en büyük firması Tesco dur. Dünyanın en büyük 500 şirketi arasında İngiltere nin üç büyük perakende firması (Tesco, Marks and Spencer ve GUS) bulunmaktadır. Ülkedeki en büyük beş perakende şirketi ise Tesco, Asda (Wal-Mart), J.Sainsburry, Morrison Group ve Marks and Spencer firmalarıdır. İngiltere net ithalatçı konumunda bir ülkedir. Özellikle tekstil, konfeksiyon gibi emek yoğun sektörlerde, özelliği olan bazı ürünler hariç üretim yapılmamakta, talep ithalatla karşılanmaktadır. Gıda ürünleri genellikle iç piyasadan ve diğer AB ülkelerinden tedarik edilmekte, gıda dışı ürünlerin 6
büyük çoğunluğu küresel pazarlardan sağlanmaktadır. Örneğin Marks & Spencer firmasının satışa sunduğu gıda dışı ürünlerin büyük bir kısmı, ithal ürünlerden oluşmaktadır. Büyük ölçekli mağaza zincirlerinde genellikle merkezi satın alma yöntemi benimsenmiştir. Söz konusu mağazaların özel satın alma birimleri ve konularında uzmanlaşmış elamanları bulunmaktadır. Ayrıca birçok zincir mağazada Etik Ticaret İnsiyatifi (Ethical Trading Initiative) adı altında oluşturulmuş kurallar ve/veya mağazada satılan ürünlerin mağaza markası ile tüketiciye sunulması anlamına gelen private label (özel etiket) uygulaması benimsenmiştir. İngiltere, dünyadaki en gelişmiş private label pazarlarından birisidir. Markalı ürünlere karşı daha ucuz bir alternatif olan ve son yıllarda kalite ve yeniliği çağrıştırmaya başlayan private label ürünler, perakende pazarında gittikçe önem kazanmaktadır. Private label ürünlerin mağazaların satışlarındaki payları sırasıyla, Sainsbury s %60, Tesco %40, Asda %40 oranındadır. Diğer perakende sektörlerine kıyasla en fazla zincir mağaza, hazırgiyim ve ayakkabı sektörlerinde yer almaktadır. Sektörün başlıca firmaları arasında Marks and Spencer, Arcadia Group (Topshop, Topman, Dorothy Perkins, Evans, Miss Selfridge, Wallis, Burton ve Outfit markalarını içinde bulunduran grup), Jigsaw, Debenhams, House of Frasier, Next, Brantano (ayakkabı) gibi İngiliz sermayeli firmaların yanısıra The Gap, H&M, Zara, Benetton, Laura Asley gibi firmalar da bulunmaktadır. İngiltere perakende sektörü, aşağıda yer alan 9 ana başlıkta sınıflandırılabilir: Büyük mağazalar, Kitap, kırtasiye, gazete, Hazır giyim ve ayakkabı, DIY (do-it-yourself), Elektrikli eşya, Gıda, Mobilya, Sağlık ve güzellik, Müzik ve yaratıcı sektörler. Genel itibariyle büyük mağazaların işlevleri dikkate alındığında, perakende sektörünün önemli bir bölümünü oluşturdukları görülmektedir. Büyük mağazalar sektöründe giyim ve ev tekstili ürünleri satışlarda birinci sırada yer almaktadır. Sektörün hizmet sınırları çok geniştir. Harrods, Selfridges, John Lewis gibi hemen her türlü ürünün satıldığı mağazaların yanısıra, House of Fraser, Harvey Nichols, Debenhams gibi tekstil sektöründe yoğunlaşmış mağazalar bulunmaktadır. Bu sektörde genel eğilim mağaza sayısını arttırmak şeklindedir. Örneğin John Lewis ve House of Fraser 7
Bluewater da, Selfridges Traford Centre da ve Harvey Nichols Edinburgh da mağaza açmıştır. Mağazaların coğrafi dağılımı sınırlıdır. Sadece Debenhams, House of Fraser ve John Lewis in ülke çapında yer aldığı söylenebilir. Etik Ticaret (Fairtrade) İngiltere de tüketiciye sunulan pek çok üründe (özellikle gıda maddelerinde) Fair Trade markası önemli hale gelmiştir. Üreticilere adil, nitelikli, kurallara uygun üretim yapmaları halinde daha fazla ücret ödenmesini garanti eden bu uygulamayı kabul eden firmalar ürünlerin üzerinde yapıştırılan Fair Trade markası ile küresel, adil ve kurallara uygun bir kurumsal vizyonla ticaret yaptıkları mesajını vermektedir. Hükümet bu inisiyatifi (Ethical Trade Initiative, http://www.ethicaltrade.org) desteklemektedir. Bu uygulama, ağırlıklı olarak tarım gıda ve içecek sektöründe uygulanmakla birlikte, diğer sektörlerde de yaygınlaşmaktadır. Örneğin, büyük İngiliz şirketlerinden Arcadia Group Topshop markası ile ayrıca, Sainsbury, Asda ve Marks and Spencer hazır giyim ürünlerinde kurumsal Fair Trade inisiyatiflerini uygulamaya koymuşlardır. Giderek daha fazla sayıda İngiliz tüketici, Fair Trade markalı ürünleri satın almaktadır. İngiliz Hükümeti nin küresel yoksullukla mücadele ve dış ticarette adil/etik/haklı bir rekabet ortamı oluşturma mesajları tüketiciler arasında etik tüketim eğilimini artırmaktadır. Tüketicilerin eğilimine paralel olarak, perakende sektöründe faaliyet gösteren pek çok büyük firma Etik Ticaret Konsorsiyumu na üye olmuştur. Bu Konsorsiyum üyesi firmalar, Fair Trade Foundation (http://www.fairtrade.org.uk) tarafından başlatılan uygulama kapsamında ürün üzerine Fair Trade etiketini koyabilmektedir. Etik ticaret ile ilgili standartları belirleyen kuruluşlar: Ethical Trade Initiative, İngiliz Tarım Bakanlığı (DEFRA) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) dür. Ürün Pazarlama İngiltere pazarı ile yapılan ticarette öncelikle uyulması gereken unsurların başında, iş ilişkisinin başladığı noktadan itibaren satışa konu malın kalitesi, fiyatı, satış şekli ve ödemeye ilişkin hususlara dair tüm konuşmaların yazılı teyitlerinin alınmasına özen gösterilmesi gelmektedir. Bu çerçevede telefonla yapılan konuşmaların iş ilişkisinde önemli olduğu düşünülüyorsa, hemen sonrasında yazı ile teyitleşmenin sağlanması önem arz etmektedir. Öte yandan, özellikle işin başında kararlaştırılan kalite ve malın teslimine dair kayıt ve sürelere hassasiyetle uyulması, çok önemli bir husus olarak not edilmelidir. Aksi halde çok uzun ömürlü olma potansiyeli taşıyan iş bağlantıları, bu konularda karşılaşılması muhtemel ve rasyonel kriterlerle açıklanması güç aksamalar yüzünden, bir kaç mal sevkiyatı sonrasında sona ermektedir. 8
Ulaştırma Yeni yatırımların yapılmamasına bağlı olarak, İngiltere kara taşımacılığı altyapısının kalitesi gelişmiş ülke standartlarına göre orta düzeydedir. Bu konuya özellikle öncelik veren hükümet, 2000 yılında, 2010 yılına kadar sürecek ve 180 milyar maliyeti olan bir program uygulamaya koymuştur. Toplu taşımanın yetersizliği İngiltere de özel araç kullanımını arttırıcı bir etki yaratmıştır. 1950 li yıllardan bu yana özel araç kullanımı giderek artarken demiryolu kullanımı sabit kalmış, buna karşılık otobüs kullanımı şiddetle azalma göstermiştir. Diğer taraftan, İngiltere nin yaygın demiryolu ağı yatırım eksikliğine bağlı olarak bakımsız kalmıştır. Özellikle Londra ve çevresindeki hatlar pahalı olmanın yanı sıra ciddi bir trafik sorunu ile karşı karşıyadır. 1996 yılında demiryollarının özelleştirilmesi de bu soruna köklü bir çözüm getirmemiştir. Buna karşılık demiryolu kullananların sayısında artış görülmektedir. Ülkenin coğrafi anlamda nispeten küçük olmasına bağlı olarak havayolları önemli bir iç ulaşım aracı durumunda değildir. Bununla beraber İngiltere deki pek çok havaalanı uluslararası ulaşım merkezi konumundadır. En büyük havaalanı Londra daki Heathrow, aynı zamanda uluslararası yolcu taşımacılığında dünyada birinci sırada yer almaktadır. Heathrow un bu konumunun yarattığı avantaja da bağlı olarak 1987 yılında özelleştirilen İngiliz Havayolları (British Airways), halen dünyanın en büyük havayolu şirketlerinden biri haline gelmiştir. Geçmişte dünyanın en büyük deniz taşımacılığı filosuna sahip olan İngiltere, bu alanda rekabet gücünün gelişmekte olan ülkelere geçmesi ile halen dünya gemi filosunun sadece %2 lik kısmını elinde bulundurmaktadır. Bununla beraber, Londra halen sigorta, tahkim, bilgi ve sınıflandırma gibi denizcilik yan hizmetleri bakımından önemli bir merkez olma konumunu sürdürmektedir. 9
II. İNGİLTERE NİN DIŞ TİCARETİ Yıllar İtibariyle Genel İhracat ve İthalat Birleşmiş Milletler verilerine göre İngiltere 2006 yılı itibariyle 1 milyar doların üzerinde dış ticaret hacmine sahiptir. 2006 yılında yapılan genel ihracat 444,4 milyar dolar ve genel ithalat 606,4 milyar dolar olarak verilmektedir. 2000 yılından 2006 yılına kadar yedi yıllık süreçte, İngiltere nin dış ticaretine ilişkin veriler aşağıdaki tablodan izlenebilir. İNGİLTERE'NİN GENEL DIŞ TİCARETİ Birim:$ YILLAR İHRACAT YILLIK ARTIŞ ORANI (%) İTHALAT YILLIK ARTIŞ ORANI (%) 2000 282.853.495.659-339.444.722.315-2001 272.578.146.152-3,6 337.958.013.725-0,4 2002 288.646.627.328 5,9 351.708.446.720 4,1 2003 307.700.829.855 6,6 393.507.140.487 11,9 2004 349.011.759.053 13,4 468.144.141.096 19,0 2005 384.364.970.472 10,1 515.782.184.687 10,2 2006 444.439.192.421 15,6 606.428.348.473 17,6 Kaynak Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 En Çok İhraç Edilen Ürünler İngiltere nin en fazla ihraç ettiği ürünler Fasıl 85 kapsamındaki elektrikli makina ve cihazlar, Fasıl 84 te yer alan nükleer reaktörler, kazan ve makinelar, Fasıl 27 kapsamındaki mineral yakıtlar, mineral yağlar, Fasıl 87 de yer alan motorlu kara taşıtları ile Fasıl 30 kapsamındaki eczacılık ürünleridir. İngiltere den en fazla ihraç edilen ürünlere ilişkin rakamsal bilgiler, aşağıdaki tabloda verilmektedir. 10
İNGİLTERE'NİN EN ÇOK İHRAC ETTİĞİ ÜRÜNLER İLK 5 ÜRÜN GRUBU / 2006 FASIL NO TANIM DEĞER $ 85 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR 81.958.393.086 84 NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZANLAR, MAKİNALAR 71.719.414.895 27 MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE BUNLARIN DAMITILMASINDAN ELDE EDİLEN ÜRÜNLER 43.195.265.517 87 MOTORLU KARA TAŞITLARI 37.483.918.633 30 ECZACILIK ÜRÜNLERİ 24.417.059.927 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 En Çok İthal Edilen Ürünler Diğer yandan İngiltere nin en çok ithal ettiği ürünlerin başında Fasıl 84 kapsamındaki nükleer reaktör, kazanlar ve makinalar, Fasıl 85 de yer alan elektrikli makine ve cihazlar, Fasıl 87 kapsamındaki motorlu kara taşıtları, Fasıl 99 da yer alan tanımlanmamış ürünler ile Fasıl 27 de yer alan mineral yakıtlar ve yağlar gelmektedir. İNGİLTERE'NİN EN ÇOK İTHAL ETTİĞİ ÜRÜNLER İLK 5 ÜRÜN GRUBU / 2006 FASIL NO TANIM DEĞER $ 84 NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZANLAR, MAKİNALAR 72.766.204.001 85 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR 70.546.570.388 87 MOTORLU KARA TAŞITLARI 62.736.778.750 99 TANIMLANMAMIŞ ÜRÜN* 55.371.604.398 27 MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE BUNLARIN DAMITILMASINDAN ELDE EDİLEN ÜRÜNLER *Akit taraflarca, özel amaçlarda kullanılmak üzere saklı tutulmuştur Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 54.273.920.908 11
En Çok İhracat Yapılan Ülkeler Birleşmiş Milletler den elde edilen İngiltere nin genel ihracat rakamları incelendiğinde, en fazla ihracat yapılan ülkelerin başında ABD nin geldiği görülmektedir. Fransa, Almanya, İrlanda ve Hollanda ABD yi izleyen ülkelerdir. İngiltere nin en çok ihracat yaptığı ilk 20 ülkeye toplam ihracatın %82 si yönlenmiş durumdadır. 2006 yılında bu 20 ülke içerisinde 15 ine yapılan ihracat %4 ile %71,7 arasında değişen oranlarda artarken; İsviçre, Birleşik Arap Emirlikleri, Hong Kong ve Hindistan a yapılan ihracat 2006 yılında 2005 yılına kıyasla %2,6 ile %33,9 arasında değişen oranlarda düşüş kaydetmiştir. Türkiye İngiltere nin en fazla ihracat yaptığı 19. ülkedir. En fazla ihracat yapılan 20 ülkeye ilişkin veriler aşağıdaki tabloda görülebilir. İNGİLTERE'NİN EN ÇOK İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER Birim:$ 2005 2006 DEĞİŞİM % ABD 56.611.280.394 58.872.608.574 4,0 FRANSA 35.974.439.726 52.794.160.010 46,8 ALMANYA 41.579.700.234 49.321.063.212 18,6 İRLANDA 29.410.276.987 31.387.268.564 6,7 HOLLANDA 22.939.393.719 30.144.204.343 31,4 BELÇİKA 20.172.172.179 23.779.651.364 17,9 İSPANYA 19.277.104.194 22.706.571.250 17,8 İTALYA 15.915.873.348 17.308.641.723 8,8 İSVEÇ 8.274.795.900 9.388.524.312 13,5 İSVİÇRE 9.324.903.267 7.780.984.284-16,6 JAPONYA 6.926.204.024 7.388.556.131 6,7 KANADA 5.966.752.364 7.110.042.842 19,2 DANİMARKA 4.164.486.850 7.031.328.979 68,8 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 10.131.841.104 6.694.058.391-33,9 ÇİN 5.130.592.676 6.034.214.381 17,6 HONG KONG 5.640.639.886 5.281.669.522-6,4 POLONYA 2.949.032.204 5.062.270.103 71,7 HİNDİSTAN 5.110.260.870 4.975.983.385-2,6 TÜRKİYE 4.042.231.599 4.565.758.718 13,0 AVUSTRALYA 4.580.939.001 4.454.188.051-2,8 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI 314.122.920.526 362.081.748.139 15,3 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 81,7 81,5 DÜNYA TOPLAMI 384.364.970.472 444.439.192.421 15,6 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 12
En Çok İthalat Yapılan Ülkeler İngiltere nin 2006 yılı itibariyle en fazla ithalat yaptığı ülkelerin başında, aynı zamanda en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkelerden biri olan Almanya gelmektedir. Diğer Avrupa ülkeleri, ABD, Fransa, Hollanda ve Çin bu ülkeyi takip etmektedir. En çok ithalat yapılan 20 ülkenin 18 inde ithalat %5 ile 151,7 arasında değişen oranlarda artarken, sadece Japonya ve Singapur da sırasıyla %9,1 ve %2,3 oranlarında düşüş kaydetmiştir. Türkiye İngiltere nin en fazla ithalat yaptığı 17. ülke olarak görünmektedir. En fazla ithalat yapılan 20 ülkeye ait veriler, aşağıdaki tabloda yeralmaktadır. Birim:$ İNGİLTERE'NİN EN ÇOK İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER 2005 2006 DEĞİŞİM % ALMANYA 68.551.326.200 73.556.037.252 7,3 DİĞER AVRUPA* 20.914.124.773 52.636.979.207 151,7 ABD 41.356.455.919 48.583.235.647 17,5 FRANSA 37.328.228.888 39.916.500.161 6,9 HOLLANDA 34.785.297.381 37.795.452.854 8,7 ÇİN 31.460.513.063 37.031.065.085 17,7 NORVEÇ 21.655.016.163 26.534.115.778 22,5 BELÇİKA 24.238.047.068 26.090.043.171 7,6 İTALYA 22.175.914.949 23.276.275.180 5,0 İSPANYA 17.566.490.545 19.176.986.828 9,2 İRLANDA 18.225.825.876 19.076.300.422 4,7 JAPONYA 16.160.373.082 14.691.377.350-9,1 İSVEÇ 9.530.654.677 10.465.390.676 9,8 RUSYA FEDERASYONU 8.951.513.189 9.907.477.628 10,7 DANİMARKA 6.942.719.111 8.053.055.028 16,0 KANADA 6.653.587.247 7.940.963.132 19,3 TÜRKİYE 6.334.893.906 7.353.372.813 16,1 GÜNEY AFRİKA 6.139.253.231 6.727.102.666 9,6 SİNGAPUR 6.383.697.689 6.236.761.073-2,3 İSVİÇRE 5.263.207.175 6.162.358.662 17,1 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI 410.617.140.132 481.210.850.613 17,2 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 79,6 79,4 DÜNYA TOPLAMI 515.782.184.687 606.428.348.473 17,6 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Mart 2007 *Ülke belirtilmemiş. 13
III. İNGİLTERE NİN TEKSTİL, KONFEKSİYON, DERİ-DERİ MAMÜLLERİ VE HALI SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ İngiltere nin Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü İngiltere, tekstil ve konfeksiyon sektörünün doğduğu ülkedir. Sektör ile ilgili oldukça önemli buluşlar, örneğin ilk iplik makinesi ve ilk mekanik dokuma makinesi İngiltere de icat edilmiştir. İngiltere tekstil ve konfeksiyon sektöründe çok uzun yıllar boyunca dünyaya yön vermiştir. Ancak, küreselleşme, artan maliyetler gibi değişen dünya ekonomisinin bir sonucu olarak, tekstil ve konfeksiyon üretimi gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde yeniden yapılanmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren İngiltere moda ve hazır giyim endüstrisinin üretim ayağı yurtdışına kaymaya başlamıştır. Bu gelişmenin başlıca nedenleri: yurtdışında daha düşük olan üretim maliyetleri, globalleşme ile kârı arttıracak dış pazar bilgilerine rahat ulaşılması, markalaşma ve tasarımın öneminin artmasıdır. Bu eğilim çerçevesinde, büyük ölçekli üreticiler İngiltere pazarından büyük ölçüde çıkmıştır. Günümüzde, ithal ürünler neredeyse pazarın tamamını oluşturmaktadır. Ancak, geleneksel ithalat anlayışı dışında, bu ürünlerin önemli kısmı İngiliz firmalarının etiketini taşımakta, yurt dışında üretilmelerine rağmen, tasarımları, pazarlamaları ve dağıtımları İngiltere den yapılmaktadır. Böylelikle, hazır giyim pazarının asıl katma değerini oluşturan faaliyetlerin getirisi büyük ölçüde İngiliz firmalarında kalmaktadır. Dikey entegrasyon, İngiltere hazır giyim pazarının önemli bir özelliğidir. Laura Ashley, River Island gibi birçok marka, kendi perakende mağazalarında satılmak üzere global olarak tasarım, üretim ve dağıtım yaptırmaktadır. Hazır giyim imalatında istihdam edilen kişi sayısı son 20 yılda önemli oranda azalırken, bu süreçte, İngiltere kaynaklı üretim de ciddi şekilde düşmüştür. Faaliyete devam eden üreticiler ise, özel kullanımlı bazı ürünler ve lüks giyim alanındadır. Satışları genelde diğer gelişmiş ülkelerde bulunan zengin müşterilere yönelmiştir. Başlıca firmalar arasında Marks and Spencer, Arcadia Group (Topshop, Topman, Dorothy Perkins, Evans, Miss Selfridge, Wallis, Burton ve Outfit markalarını içinde bulunduran grup), Jigsaw, Debenhams, House of Frasier, Next, Brantano (ayakkabı) gibi İngiliz sermayeli firmaların yanısıra The Gap, H&M, Zara, Benetton, Laura Ashley gibi firmalar da bulunmaktadır. 14
Pazarda Başlıca Eğilimler Value Clothing olarak tanımlanan uygun fiyatlı, modaya uygun ürünler satan zincir mağazalar, İngiltere hazır giyim pazarında büyümenin temel nedeni olmuştur. Bu sektör, satış değeri açısından toplam pazar büyüklüğünün neredeyse dörtte birine ulaşmış durumdadır. Daha önceden moda ve tasarım içerikleri konusunda oldukça zayıf olan uygun fiyatlı giyim eşyası seçenekleri, bu zincirler ile modaya uygun, dinamik bir yapıya kavuşmuştur. Pazar büyümesinin yarısına yakını bu firmalar kaynaklıdır. Bu grup içinde yer alan firmaların başlıcaları, Primark, TK Maxx, Ethel Austin, MK One, Peacock Group, Matalan olarak sıralanabilir. Hazır giyim fiyatlarında azalma yönlü bir düzeltmeye neden olan bu zincirlerin ortaya çıkışı, özellikle Marks and Spencer, Arcadia Group gibi orta sınıf mağazaların üzerindeki rekabet baskısını artırmış ve yeterince büyük hacime sahip olmayanların piyasadan çekilmesine yol açmıştır. Value clothing zincirleri ile seçkin, yüksek fiyatlı markalar arasında kalan ve orta sınıfa hitap eden markalar, piyasada kalmakta en fazla zorlanan gruptur. Diğer taraftan, value clothing zincirleri de kendi içinde büyük rekabet ve tasfiyeler yaşamakta ve pazar giderek oligopolistik bir görünüme kavuşmaktadır. Moda ve tasarımın yanı sıra, hazır giyim pazarında yüksek performanslı ürünlere olan talep hızla artmaktadır. Teknik tekstiller genel adı altında tanımlanan ürünlerden üretilen bu ürünlerde özellikle kullanım kolaylığı sağlayan leke tutmama, su geçirmeme, buruşmama/kolay ütülenme gibi özellikler talepte belirleyici unsurlar arasında yer almaktadır. Yüksek performanslı ürünlere olan talep özelikle spor giyimde hızlı bir şekilde artmaktadır. Modern yaşamın modaya bir yansıması olarak son yıllarda gündemde olan ve dressing down olarak adlandırılan daha rahat, günlük giyime yönelik eğilim, hazır giyim pazarında kendini hissettirmektedir. Bu çerçevede, özellikle kot pantolon satışları ve tasarımı ön plana çıkaran, yüksek fiyatlı ürünler giderek artmaktadır. Ayrıca spor yapmayanlar arasında da günlük kıyafet olarak spor kıyafetlerinin kullanımı yükselmektedir. Bu çerçevede, spor giyim ve kot pantolonlarda markalaşma yoğunlaşmakta ve satışlarda diğer ürünlere göre daha belirleyici olmaktadır. Giyim harcamalarının toplam harcamalar içindeki payı giderek azalmaktadır. Giyim harcamaları yerini giderek yükselen oranlarda seyahat, ev eşyası ve tasarruf eğilimine bırakmaktadır. Harcama eğilimlerinin değişmesinin yanı sıra, konfeksiyon ürünlerinin fiyatının global olarak düşmesinin ve ucuz fiyatlı perakende zincirlerinin de bu gelişmede payı bulunmaktadır. Giyim harcamalarının azalmasındaki diğer bir faktör de yerli nüfusun hızla yaşlanıyor oluşudur. 2025 yılına kadar 65 yaş üstü ihtiyar nüfusun 13,4 milyona yükselerek toplam nüfus içerisindeki oranının %40 a çıkması beklenmektedir. 15
Bu artışın en hızlı olması beklenen dönem 2009-2014 yılları arası olup, bu dönemde 65 yaş üstü sınıfa 1,3 milyon kişi daha eklenmesi söz konusudur. Bu yaş kategorisindeki tüketicilerin ortalama giyim harcamaları genç nüfusa göre daha düşük olduğundan, nüfusun yaşlanması da doğal olarak ortalama kişi başına giyim harcamasında da azalmayı getirmektedir. Seçkin markaların geçmiş sezon ürünlerini büyük indirimlerle sattıkları outlet center lar İngiltere perakende piyasasında nispeten yeni eğilimlerden birini oluşturmaktadır. İngiltere pazarında ilk 1995 yılında başlayan bu uygulama halen oldukça sınırlı olmasına karşın, uygun fiyatlı tasarım ürünlere talebin artması nedeniyle giderek artması beklenmektedir. Hazır giyim pazarındaki yoğun rekabet nedeniyle giderek daha fazla sayıda marka ürün gamını genişleterek müşterilerine tam bir servis verebilmeye yönelik çalışmaktadır. Oasis, French Connection, Tommy Hillfiger gibi markalar hazır giyimin dışında markalarını kozmetik, cilt bakımı, ev tekstili gibi alanlara kaydıran markalardan sadece birkaçıdır. Özellikle genç ve yaşlılarda uygun fiyatlarla günün modasına uygun giyinme isteği belirgin biçimde artmaktadır. Bu gruplara hitap eden geleneksel duruşa sahip markalar bu eğilim nedeniyle satışlarında önemli düşüşler yaşamakta ve Gap, Next, Miss Selfridge gibi dinamik imaja sahip markalar giderek güçlenmektedir. Özellikle gençlere hitap eden zincir mağazalar aynı sezon içinde birçok defalar koleksiyon değiştirmektedirler. Hızla değişen bu koleksiyonlara fast fashion adı verilmektedir. Kadın ve erkeklerin daha uzun, atletik ve kilolu olmaya başladığı İngiltere pazarında modaya uygun büyük beden tasarımlar için önemli pazarlama imkanları mevcuttur. İngiltere nin Teknik Tekstile Yaklaşımı Bilindiği gibi, İngiltere gibi konvansiyonel, alışılmış tekstil ürünlerinin yüksek maliyetle üretilebildiği ülkelerde, teknik tekstil ürünlerinin global pazarlarda rekabet edebilmeye yardımcı olacağı düşünülmektedir. İngiltere de tekstil üretiminin devamlı surette yüksek kaliteli ürünler ve servisler ile, yeni ürünler geliştirilerek, daha verimli üretim teknolojilerine yatırım yapılarak ve yeni pazarlar yaratılarak devam ettirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. İngiltere de tekstil firmalarının çoğu küçük ve orta ölçekli işletmeler oldukları için kendi ar-ge lerini yapmak üzere yeterli kaynak bulamasalar da, üniversiteler ve araştırma merkezleri, bir yandan yenilikler konusunda araştırmalar yaparken, diğer yandan bu araştırmaları sanayi için pratik çözümlere dönüştürmeye çalışarak hayati bir rol oynamaktadırlar. Halihazırda, biyomedikal tekstiller için üç boyutlu sistemler, dokuma sensörler ile vücut 16
fonksiyonlarını izleme, akıllı implantlar, yaralanmalarda ve koruyucu olarak kullanılan tıbbi ekipmanlar, geliştirilmekte olan ürünler arasında yeralmaktadır. Diğer yandan, global ekonomide teknik tekstillerin rolü gittikçe artmaktadır. Değerli performans özellikleri gösteren liflere pazarda daima yer olacaktır. Teknik tekstiller için fırsatların boyutları, ağırlıklı olarak fiyata dayanmaktadır. Bu çerçevede İngiltere genelinde bir bilgi ekonomisi yaratılması konusunda çaba sarfedilmekte; yenilenme, tekstile fonksiyonel özellikler kazandırılarak, moleküler ve nano değişimler verilerek yaratılmaya çalışılmaktadır. Zira, teknik tekstil bir sanayinin gelebileceği son nokta olarak görülmektedir. Jet motorları için hafif ve güçlü malzemeler, Airbus A350 uçaklarda karbon lifleri sayesinde ağırlığın oldukça azaltılmış olması, akıllı ve nano ölçekli materyaller, iskelet sistemi üzerinde iyileştirici etkisi olan, yaşlılar, alzheimer ve artrit hastaları için tıbbi giysiler, insan vücuduna ilaç gönderebilen materyaller, sel ve kıyı erozyonuna karşı yapı malzemeleri, teknik tekstillerin en son geliştirilen örnekleridir. Halen teknik tekstil piyasası %90 Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya nın kontrolü altında bulunmaktadır. İngiltere nin Tekstil ve Konfeksiyon Dış Ticareti 2000 yılından 2006 yılına kadar İngiltere nin tekstil ticareti dalgalanarak seyretmiş ve 2006 yılında toplam 9 milyar doları aşmıştır. 2006 yılında 2005 yılına kıyasla ihracat sadece %0,1 oranında artarken; ithalat %1,3 oranında düşme göstermiştir. Birim:$ İNGİLTERE'NİN TEKSTİL İHRACATI VE İTHALATI YILLAR TEKSTİL İHRACATI DEĞİŞİM % TEKSTİL İTHALATI DEĞİŞİM % 2000 4.288.575.319-5.397.087.410-2001 3.971.718.285-7,4 4.829.021.711-10,5 2002 4.047.662.516 1,9 4.626.117.464-4,2 2003 4.513.277.627 11,5 4.800.909.663 3,8 2004 4.918.942.090 9,0 5.009.310.585 4,3 2005 4.500.320.567-8,5 4.576.722.516-8,6 2006 4.506.859.174 0,1 4.514.974.405-1,3 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 17
1980 yılında dünyanın en fazla tekstil ihracatı yapan ilk 10 ülkesi içinde 7.sırada olan İngiltere, 1995 yılında 10.sıraya, 2005 senesinde ise 11. sıraya düşmüştür (Werner International Inc, ve Birleşmiş Milletler İstatistik Veri Tabanı). 2005 yılında dünyada en fazla tekstil ihracatı yapan ilk 15 ülke ile bu ülkeler içinde İngiltere nin yeri ve dünya ihracatındaki payı, aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. DÜNYA TEKSTİL İHRACATÇILARI ARASINDA İNGİLTERE / 2005 ÜLKE İHRACAT - $ % PAY ÇİN 30.491.314.111 16,1 ABD 15.373.403.774 8,1 İTALYA 14.783.710.893 7,8 HONG KONG 13.538.724.008 7,2 ALMANYA 13.189.942.000 7,0 GÜNEY KORE 10.804.806.554 5,7 JAPONYA 7.515.673.244 4,0 FRANSA 6.278.329.036 3,3 HİNDİSTAN 5.744.667.575 3,0 TÜRKİYE 4.807.143.218 2,5 İNGİLTERE 4.500.320.567 2,4 BELÇİKA 4.467.347.257 2,4 PAKİSTAN 3.915.945.579 2,1 İSPANYA 3.631.990.694 1,9 ENDONEZYA 3.455.624.967 1,8 İLK 15 ÜLKE TOP. 142.498.943.477 75,4 DÜNYA TOPLAMI 189.059.053.642 100 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Mart 2007 İngiltere nin tekstil ithalatı incelendiğinde ise 1995 yılında 7 milyar $, 2000 yılında 5,4 milyar dolar, 2005 yılında ise 4,6 milyar dolar değerde tekstil ithalatı gerçekleştirdiği tespit edilmiştir (Birleşmiş Milletler İstatistik Veri Tabanı). 2005 yılında dünyada en fazla tekstil ithalatı yapan ilk 10 ülke içinde İngiltere nin yeri ve dünya tekstil ithalatındaki payı aşağıdaki tabloda verilmektedir. 18
DÜNYA TEKSTİL İTHALATÇILARI ARASINDA İNGİLTERE / 2005 ÜLKE İTHALAT - $ % PAY ÇİN 21.752.757.347 13,4 KONG KONG 13.586.459.205 8,4 ABD 11.391.960.461 7,0 ALMANYA 8.726.872.000 5,4 İTALYA 8.544.233.611 5,3 MEKSİKA 6.311.536.905 3,9 TÜRKİYE 5.833.449.775 3,6 FRANSA 5.682.650.760 3,5 İNGİLTERE 4.576.722.516 2,8 GÜNEY KORE 3.912.790.814 2,4 İLK 10 ÜLKE TOP. 90.319.433.394 55,6 DÜNYA TOPLAMI 162.513.200.067 100 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Mart 2007 2000 yılından 2006 yılına kadar yedi yıllık süreçte İngiltere nin konfeksiyon dış ticareti dalgalanarak 2006 yılında yaklaşık 29 milyar dolar olmuştur. 2006 yılında, 2005 yılına göre, hem ihracatın %7,2 oranında, hem de ithalatın %6,4 oranında artması dikkat çekicidir. Birim:$ İNGİLTERE'NİN KONFEKSİYON İHRACATI VE İTHALATI YILLAR KONFEKSİYON İHRACATI DEĞİŞİM % KONFEKSİYON İTHALATI DEĞİŞİM % 2000 4.174.760.918-13.396.652.272-2001 3.914.635.992-6,2 13.797.463.088 3,0 2002 3.881.934.816-0,8 15.461.483.520 12,1 2003 4.683.203.856 20,6 17.985.617.856 16,3 2004 5.302.556.295 13,2 20.932.306.723 16,4 2005 5.265.134.791-0,7 21.872.204.305 4,5 2006 5.644.763.144 7,2 23.281.649.924 6,4 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 19
İngiltere nin konfeksiyon sektörünün ihracat performansı incelendiğinde de, tekstil ihracatına benzer bir durum görünmektedir. 1980 yılında İngiltere gerçekleştirdiği 1,8 milyar dolarlık konfeksiyon ihracatı ile dünyanın en büyük 7. ihracatçısı iken, 1995 yılında 4,7 milyar dolarlık ihracat ile 9. sıraya, 2005 yılında ise 5,3 milyar dolarlık ihracat ile 12. sıraya inmiştir. (Werner International Inc, ve Birleşmiş Milletler İstatistik Veri Tabanı) 2005 yılında dünyada en fazla konfeksiyon ihracatı gerçekleştiren ilk 15 ülke içinde İngiltere nin yeri ve toplamda aldığı pay aşağıdaki tabloda verilmektedir. DÜNYA KONFEKSİYON İHRACATÇILARI ARASINDA İNGİLTERE / 2005 ÜLKE İHRACAT - $ % PAY ÇİN 76.237.700.493 27,3 HONG KONG 26.000.482.219 9,3 İTALYA 18.374.418.460 6,6 TÜRKİYE 13.422.476.709 4,8 ALMANYA 13.203.719.000 4,7 HİNDİSTAN 11.049.602.251 4,0 FRANSA 8.519.926.030 3,1 MEKSİKA 7.969.936.642 2,9 BELÇİKA 7.160.508.597 2,6 PAKİSTAN 6.055.521.679 2,2 ABD 5.614.510.790 2,0 İNGİLTERE 5.265.134.791 1,9 ENDONEZYA 5.106.186.168 1,8 ROMANYA 4.820.543.664 1,7 İSPANYA 4.601.228.636 1,7 İLK 15 ÜLKE TOP. 187.994.292.080 67,4 DÜNYA TOPLAMI 278.814.425.428 100 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Mart 2007 Konfeksiyon ihracatı yıllar içinde devamlı azalan İngiltere nin, konfeksiyon ithalatı ise 1995 yılında 8,3 milyar dolar, 2000 yılında 13,4 milyar dolar ve 2005 yılında da 21,9 milyar dolara ulaşmıştır. 2005 yılında dünyada en fazla konfeksiyon ithalatı gerçekleştiren ilk 10 ülke içinde İngiltere nin yeri ve toplamda aldığı pay, aşağıdaki tabloda verilmektedir. 20
DÜNYA KONFEKSİYON İTHALATÇILARI ARASINDA İNGİLTERE / 2005 ÜLKE İTHALAT - $ % PAY ABD 83.857.738.063 28,4 ALMANYA 26.367.915.000 8,9 JAPONYA 23.399.652.873 7,9 İNGİLTERE 21.872.204.305 7,4 FRANSA 18.480.616.464 6,3 HONG KONG 17.657.809.901 6,0 İTALYA 12.472.097.711 4,2 İSPANYA 9.827.088.618 3,3 BELÇİKA 8.115.321.583 2,8 HOLLANDA 6.632.346.599 2,2 İLK 10 ÜLKE TOP. 228.682.791.117 77,5 DÜNYA TOPLAMI 295.096.750.174 100 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Mart 2007 Tekstil, Konfeksiyon, Deri-Deri Mamülleri ve Halı İhracatı 2000 yılından 2006 yılına kadar olan yedi yıllık süreçte bir miktar dalgalanmalar olmakla birlikte, 2006 yılında İngiltere nin tekstil ihracatının 4,5 milyar dolara, konfeksiyon ihracatının 5,6 milyon dolara, deri-deri mamülleri ihracatının 2,1 milyar dolara ve halı ihracatının 410 milyon dolara ulaştığı görülmektedir. 2006 yılında İngiltere nin tekstil, konfeksiyon, deri ve deri-mamülleri ile halı ihracatında da sırasıyla %0,1, %7,2, %8,4 ve 10,6 oranında artışlar göze çarpmaktadır. 2005 yılında deri-deri mamülleri sektörü hariç diğer bütün sektörlerin ihracatının düştüğü dikkate alındığında, İngiltere de tekstil, konfeksiyon ve deri-deri mamülleri ihracatının 2006 yılında ivme kazandığı söylenebilir. Ayrıntılı rakamlar ve yıllık artış oranları aşağıdaki tabloda verilmektedir. 21
İNGİLTERE'NİN TEKSTİL, KONFEKSİYON, DERİ-DERİ MAMÜLLERİ VE HALI İHRACATI Birim: $ YILLAR TEKSTİL İHRACATI DEĞİŞİM % KONFEKSİYON İHRACATI DEĞİŞİM % DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İHRACATI DEĞİŞİM % HALI İHRACATI DEĞİŞİM % 2000 4.288.575.319-4.174.760.918-1.755.961.351-360.001.514-2001 3.971.718.285-7,4 3.914.635.992-6,2 1.596.707.856-9,1 333.169.060-7,5 2002 4.047.662.516 1,9 3.881.934.816-0,8 1.663.342.472 4,2 311.112.608-6,6 2003 4.513.277.627 11,5 4.683.203.856 20,6 1.735.962.567 4,4 334.883.572 7,6 2004 4.918.942.090 9,0 5.302.556.295 13,2 1.929.276.995 11,1 376.811.347 12,5 2005 4.500.320.567-8,5 5.265.134.791-0,7 1.941.459.340 0,6 370.720.965-1,6 2006 4.506.859.174 0,1 5.644.763.144 7,2 2.104.309.042 8,4 410.088.447 10,6 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 Tekstil, Konfeksiyon, Deri-Deri Mamülleri ve Halı İthalatı İngiltere önemli bir tekstil, konfeksiyon, deri ve halı ürünleri ihracatçısı olmakla birlikte, hatırı sayılır düzeyde ithalat da yapmaktadır. 2000-2006 yılları arasında İngiltere nin ithalatına ilişkin istatistikler ile yıllık artış oranları aşağıdaki tabloda verilmektedir. İNGİLTERE'NİN TEKSTİL, KONFEKSİYON VE DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İTHALATI Birim: $ YILLAR TEKSTİL İTHALATI DEĞİŞİM % KONFEKSİYON İTHALATI DEĞİŞİM % DERİ-DERİ MAMÜLLERİ İTHALATI DEĞİŞİM % HALI İTHALATI DEĞİŞİM % 2000 5.397.087.410-13.396.652.272-4.861.510.643-926.197.453-2001 4.829.021.711-10,5 13.797.463.088 3,0 5.078.424.402 4,5 947.029.800 2,2 2002 4.626.117.464-4,2 15.461.483.520 12,1 5.380.595.164 6,0 1.029.383.488 8,7 2003 4.800.909.663 3,8 17.985.617.856 16,3 6.000.109.000 11,5 1.201.736.526 16,7 2004 5.009.310.585 4,3 20.932.306.723 16,4 6.941.540.295 15,7 1.514.598.254 26,0 2005 4.576.722.516-8,6 21.872.204.305 4,5 7.269.745.203 4,7 1.413.292.187-6,7 2006 4.514.974.405-1,3 23.281.649.924 6,4 7.710.943.658 6,1 1.493.742.735 5,7 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 En Çok Konfeksiyon İthal Edilen Ülkeler 2006 yılı rakamları itibariyle İngiltere nin en fazla konfeksiyon ürünü ithal ettiği ilk beş ülke Çin, Türkiye, Hindistan, Bangladeş ve İtalya olarak sıralanmaktadır. İthalatta ilk 20 ülke ve ithalatın değişim oranları aşağıda verilmektedir. 22
İNGİLTERE'NİN EN ÇOK KONFEKSİYON İTHALATI YAPTIĞI ÜLKELER Birim:$ 2005 2006 DEĞİŞİM % ÇİN 5.246.347.498 5.620.192.675 7,1 TÜRKİYE 2.564.590.953 2.610.263.892 1,8 HİNDİSTAN 1.269.804.324 1.349.854.039 6,3 BANGLADEŞ 1.024.070.104 1.325.066.914 29,4 İTALYA 1.098.487.508 1.047.693.727-4,6 HONG KONG 823.792.290 997.382.168 21,1 FRANSA 817.254.312 855.484.493 4,7 ALMANYA 771.943.334 770.811.169-0,1 SRİ LANKA 662.762.088 752.332.386 13,5 ROMANYA 716.699.315 730.048.937 1,9 BELÇİKA 560.628.032 641.194.564 14,4 PAKİSTAN 482.357.521 548.935.831 13,8 PORTEKİZ 577.446.275 504.415.005-12,6 FAS 559.101.472 493.121.082-11,8 ENDONEZYA 400.440.942 470.998.124 17,6 HOLLANDA 443.677.357 451.459.879 1,8 İSPANYA 267.825.769 279.848.746 4,5 VİETNAM 180.734.476 270.703.511 49,8 TAYLAND 270.664.162 266.293.750-1,6 MARİTUS 207.233.590 262.170.479 26,5 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI 18.945.861.322 20.248.271.371 6,9 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 86,6 87,0 DÜNYA TOPLAMI 21.872.204.305 23.281.649.924 6,4 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 En Çok Tekstil İthal Edilen Ülkeler İngiltere nin en fazla tekstil ithalatı yaptığı ilk beş ülke, İtalya, Almanya, Belçika, Çin ve Türkiye olarak sıralanmaktadır. 2006 yılı itibariyle ithalat rakamları ve yıllık değişim oranları aşağıdaki tabloda verilmektedir. 23
Birim:$ İNGİLTERE'NİN EN ÇOK TEKSTİL İTHALATI YAPTIĞI ÜLKELER 2005 2006 DEĞİŞİM % İTALYA 696.828.944 678.929.987-2,6 ALMANYA 548.254.579 549.986.657 0,3 BELÇİKA 373.190.631 386.738.605 3,6 ÇİN 344.383.875 339.099.055-1,5 TÜRKİYE 234.799.935 256.675.362 9,3 FRANSA 255.616.865 226.721.532-11,3 ABD 237.857.746 221.793.289-6,8 HİNDİSTAN 175.174.140 197.421.437 12,7 HOLLANDA 213.106.549 195.872.841-8,1 İSPANYA 160.403.105 164.948.187 2,8 KORE CUMHURİYETİ 122.325.516 113.614.237-7,1 TAYVAN 85.579.572 88.100.399 2,9 PAKİSTAN 80.868.649 82.713.700 2,3 İRLANDA 71.108.211 74.331.498 4,5 YENİ ZELANDA 63.639.963 60.886.393-4,3 DANİMARKA 61.777.864 60.563.025-2,0 JAPONYA 58.974.868 56.382.514-4,4 PORTEKİZ 55.133.314 50.960.400-7,6 AVUSTURYA 51.375.843 47.457.331-7,6 MACARİSTAN 35.493.346 45.159.466 27,2 TAYLAND 38.614.422 40.531.528 5,0 İLK 20 ÜLKE TOPLAMI 3.964.507.937 3.938.887.443-0,6 İLK 20 ÜLKENİN TOP. PAYI 86,6 87,2 DÜNYA TOPLAMI 4.576.722.516 4.514.974.405-1,3 Kaynak: Birleşmiş Milletler - Un Comtrade / Ağustos 2007 İngiltere nin En Çok İthal Ettiği Tekstil Ürünleri 2006 yılında İngiltere nin ithal ettiği tekstil ürünleri incelendiğinde, dünyadan en fazla 5603 dörtlü tarifeli dokunmamış kumaş (nonwoven) ithal ettiği tesbiti yapılmıştır. En çok ithal ettiği diğer ürünler; dikiş ipliği olmayan sentetik filament iplikler, sentetik filament ipliklerinden dokunmuş mensucat, 24
sentetik devamsız lifler ile dokunmuş kadife, peluş ve tırtıl mensucat ve pamuklu mensucat olarak görülmektedir. 2006 yılında İngiltere nin en çok ithal ettiği ilk 10 ürün ve ithalat değeri aşağıdaki tabloda verilmektedir. İNGİLTERE'NİN EN ÇOK İTHAL ETTİĞİ TEKSTİL ÜRÜNLER İLK 10 ÜRÜN GRUBU / 2006 DORTLÜ GTİP NO 5603 5402 TANIM DEĞER $ DOKUNMAMIŞ MENSUCAT (EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, KAPLANMIŞ VEYA LAMİNE EDİLMİŞ OLSUN OLMASIN) SENTETİK FİLAMENT İPLİKLERİ (DİKİŞ İPLİĞİ HARİÇ) (PERAKENDE OLARAKSATILACAK HALE GETİRİLMEMİŞ) (67 DESİTEKSTEN AZ OLAN SENTETİK MONOFİLAMENTLER DAHİL) 491.966.899 425.598.287 5407 5503 SENTETİK FİLAMENT İPLİKLERİNDEN DOKUNMUŞ MENSUCAT SENTETİK DEVAMSIZ LİFLER (KARDE EDİLMEMİŞ, TARANMAMIŞ VEYA İPLİK İMALİ İÇİN DİĞER SURETTE HAZIRLANMAMIŞ) 378.812.487 217.302.072 5801 DOKUNMUŞ KADİFE, PELÜŞ VE TIRTIL MENSUCAT 164.446.177 5208 5509 5903 PAMUKLU MENSUCAT (AĞIRLIK İTİBARİYLE % 85 VEYA DAHA FAZLA PAMUKİÇERENLER)(M2. AĞIRLIĞI 200 GRAMI GEÇMEYENLER): SENTETİK DEVAMSIZ LİFLERDEN İPLİKLER (DİKİŞ İPLİĞİ HARİÇ) (PERAKENDEOLARAK SATILACAK HALE GETİRİLMEMİŞ) PLASTİK EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, KAPLANMIŞ VEYA PLASTİKLE LAMİNE EDİLMİŞ MENSUCAT 151.180.431 120.322.987 118.533.964 5516 SUNİ DEVAMSIZ LİFLERDEN DOKUNMUŞ MENSUCAT 105.891.886 5601 DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN VATKA VE VATKADAN MAMUL EŞYA; UZUNLUĞU 5 MM. Yİ GEÇMEYEN DOKUMAYA ELVERİŞLİ LİFLER (KIRPINTILAR), DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERİN TOZ VE TARAZLARI 104.903.102 Kaynak: Birleşmi Milletler - UN Comtrade / Ağustos 2007 25