TEKNİK HİZMETLERDEN ELDE EDİLEN KAZANCIN İSTİSNA VE İNDİRİM OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Benzer belgeler
T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Sayı : [5/h-2014/21]

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 7) Türkiye'den Yurtdışı Mukimi Kişi ve Kurumlara Verilen Hizmetler

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU NDA YER ALAN 5/1-H İSTİSNASI

VERGİ SİRKÜLERİ Tarih : Sayı : 2016/144 Konu : Yurt dışına hizmet veren şirketlerde indirim

SİRKÜLERİMİZİN KONUSUNU GELİR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASINDAKİ YENİLİKLER OLUŞTURMAKTADIR.

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)

Türkiye den Yurtdışında Yerleşiklere Verilen Hizmetlerde Vergi İndirimi

TÜRKİYE DE YERLEŞİK OLMAYAN KİŞİLERE VERİLEN HİZMETLER NEDENİYLE VERGİ İNDİRİMİ UYGULAMASI

Konu: Gelir Vergisi Kanunu nda 6728 Sayılı Yasa İle Yapılan Değişiklikler Hakkında

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA 2016 YILINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

SİRKÜLER 2016/ Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği yayımlandı.

TÜRKİYE DE YERLEŞMİŞ OLMAYAN KİŞİLERE VERİLEN

HİZMET İHRACATINDA KDV VE KAZANÇ İSTİSNASI VAT AND EARNING EXCEPTION IN SERVICE EXPORT

Yaklaşım Dergisinin 235 Sayısında Yayınlanmıştır.

Sirkülerimizin konusunu 6824 Sayılı Vergi Kanunlarında Gerçekleştirilen Düzenlemeler oluşturmaktadır.

Vergi Raporu Dergisinin Kasım 2016 Sayısında Yayımlanmıştır

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

YURT DIŞINDA YAPILAN İNŞAAT ONARIM MONTAJ İŞLERİ İLE TEKNİK HİZMETLERDEN SAĞLANAN KAZANÇLARDA İSTİSNA

SİRKÜLER 2017/02 KONU : 1 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ(Seri No:11) Yayımlandı.

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü

Özelge: Yurt Dışında Yapılan İnşaat Onarım Montaj Teknik Hizmet İşlerinin Vergi Kanunları İle Ba ve Bs Bildirim Formları Karşısındaki Durumu hk.

şeklinde sınıflandırmak mümkündür. A. Uyumlu Mükellefe İndirimli Gelir/Kurumlar Vergisi Uygulaması

TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA HAZİNE ZARARI. Ramazan BİÇER. I. Giriş

YATIRIM İNDİRİMİ İLE İLGİLİ GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

Konu: 17 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile Yapılan Açıklamalar.

Sirküler No: 2017 / 02 Tarih:

SİRKÜLER RAPOR 2 SERİ NO LU KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ. Sirküler Tarihi: Sirküler No: 2008/53

KATMA DEĞER VERGİSİ KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASINDA KDV İNDİRİMİ VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR

Tarih : No : 28

MEVZUAT SİRKÜLERİ /

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2017/033 Ref: 4/033

SPOR KULÜPLERİNE YAPILACAK BAĞIŞ VE YARDIMLAR. Sayfa1. Mevzuat Yazıları: 2017/09 YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR & BAĞIMSIZ DENETÇİ ASIM GEZER

MÜKELLEF BĐLGĐLENDĐRME NOTU

: 6728 sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu'nda Yapılan Değişiklikler

denetim güç katar Yeminli Mali Müşavirlik & Denetim & Danışmanlık

SERBEST BÖLGEDEKİ MÜŞTERİLERE YAPILAN HİZMETLERİN KDV

Sirküler no: 056 İstanbul, 11 Mayıs 2012

SİRKÜLER. Sayı: 2017/2

Özet: Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair (Seri No.17) Tebliğde;

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

1.1. Yurt Dışına Hizmet Veren İşletmelerin İstihdam Ettikleri Hizmet Erbabının Ücretlerine İlişkin İndirim Uygulaması

ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. SİRKÜLER 2017/10

Özelge: Yurt dışı mukimi 硸rmalardanشى alınan hizmetlerin gelir ve kurumlar vergisi ile KDV karşısındaki durumu ve belge düzeni hk.

MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ NO : 2010 / 60

11 No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nde yapılan vergisel düzenlemelerin özeti aşağıdaki gibidir.

A. VERGİLENDİRME DÖNEMİ

SİNERJİ SİRKÜLER RAPOR

Özet: Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağında; 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına

A - YURTDIŞI İNŞAAT İŞLERİNDE İŞİN NASIL BİR YAPILANMA İLE YAPILACAĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ESKİŞEHİR TİCARET ODASI

mali açıklamalar YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK ve BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş.

KONU: SERBEST BÖLGELERDE İSTİHDAM EDİLEN HİZMET ERBABININ

Sat Geri Kirala İşlemi ile Sağlanan Vergisel Avantajlar. Sat Geri Kirala İşlemi ile Sağlanan Vergisel Avantajlar

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

2012 KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİ ÜZERİNDEN HE- SAPLANAN VERGİDEN DÖNEM İÇİNDE ÖDENEN VERGİLERİN MAHSUBU

KONU : :AR-GE FAALİYETLERİ KAPSAMINDA ORTAYA ÇIKAN BULUŞLARA KURUMLAR VERGİSİ VE KDV İSTİSNASI GETİREN KANUN, TBMM DE KABUL EDİLDİ.

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/36 Ref: 4/36

6 SIRA NO LU KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

SON DÜZENLEMELER ÇERÇEVESİNDE SİGORTA VE KAMBİYO İŞLEMLERİNDE BSMV UYGULAMASI

YURT DIŞI İŞTİRAK VE ŞUBE KAZANÇLARINA TANINAN İSTİSNA SONRASINDA YURT DIŞI İŞTİRAK VE ŞUBE ZARARLARININ DURUMU

SİRKÜLER 2012 / Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği Yayımlandı

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

YURTDIŞI EĞİTİM KURUMLARINA VERİLEN ARACILIK VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİNİN KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE BELGE DÜZENİ

86 SERİ NO'LU GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI

Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: GELĠR VERGĠSĠ GENEL TEBLĠĞĠ (SERĠ NO: 292)

TEBLİĞ GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 293)

V E R G İ A K T Ü E L

Sirküler Tarihi : Sirküler No : 2011/23 : Matrah Artırımı Hk.

Kat mülkiyeti kurulan konut veya iş yerlerinin tesliminde ise fiili teslimin tevsiki aranmamaktadır.

6322 SAYILI YASA ile GELİR VERGİSİ KANUNU NUN 89 UNCU ve 5520 SAYILI KURUMLAR VERGİSİ KANUNU NUN 10 UNCU MADDESİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

YOLCU BERABERİNDE EŞYA İHRACINDA KDV VE MUHASEBE UYGULAMALARI

SĐRKÜLER Đstanbul, Sayı: 2011/112 Ref: 4/112

Matrah Ve Vergi Artırımı (Madde: 5)

Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri Sayılı (Seri, Sıra Numarası, No : 03 Sayılı)

6111 SAYILI KANUN İLE YAPILAN DÜZENLEMELER (2) (Madde 6-9)

Sirküler no: 106 İstanbul, 10 Aralık 2009

Geç Gelen Faturalarda KDV İndirimi

VERGİYE UYUMLU MÜKELLEFLERE SAĞLANAN VERGİ İNDİRİMİ TEŞVİKİ

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı : KDV /07/2014

Sirküler 2013/ Sayılı Kanunla KVK'da Yapılan Değişikliklere İlişkin 7 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğindeki Açıklamalar

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2010/37 TARİH:

SİRKÜLER: 2014/041 BURSA,

SERBEST BÖLGELERDE YAPILAN İNŞAAT İŞLERİNDE VERGİLEME REJİMİ VE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR

Sirkülerimizin konusunu İlave İstihdama İlişkin Gelir Vergisi Tebliği Düzenlemeleri oluşturmaktadır.

1. Sınai mülkiyet haklarından elde edilen kazanç ve iratların kapsamı

Özelge: Rusya'da mukim grup rması tarafından Türkiye'de görevlendirilen personele ödenen ücretlerin vergilendirilmesi hk.

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2010/52 TARİH: Yatırım İndirimi İstisnası Uygulamasına İlişkin 276 Seri No lu Gelir Vergisi Tebliği

FAALİYETİNE SON VEREN KURUMLARDA DEVREDEN KDV

YURTDIŞI İNŞAAT İŞLERİNİN VERGİSEL BOYUTU

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

DUYURU: /76

MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ

Aşağıda söz konusu Kanun un Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları mevzuatına ilişkin düzenlemeleri sirkülerimizin konusunu oluşturmaktadır:

MEVZUAT SİRKÜLERİ /

Aşağıda söz konusu Kanun un Katma Değer ve Özel Tüketim Vergisi Kanunları mevzuatına ilişkin düzenlemeleri sirkülerimizin konusunu oluşturmaktadır:

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

6728 SAYILI KANUNLA KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU İLE DİĞER BAZI VERGİ KANUNLARINDA YAPILAN DÜZENLEMELER 09/08/2016 tarih ve sayılı Resmi Gazete

Maliye Bakanlığı Sirküler 1. T.C. MALİYE BAKANLIĞI Gelirler Genel Müdürlüğü. Kurumlar Vergisi Sirküleri/1

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

SİRKÜLER NO: POZ-2010 / 58 İST, Seri No lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği yayımlandı.

Transkript:

29(152), 167-175 TEKNİK HİZMETLERDEN ELDE EDİLEN KAZANCIN İSTİSNA VE İNDİRİM OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Sedat ÖZEKEZ* 43 * ÖZ Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların 5/1-h istisnasından faydalanılabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin ise hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Hizmet ihracı olması sebebiyle bu şekilde yüklendikleri KDV yi indirim/ iade konusu yapmaları mümkündür. Aynı zamanda söz konusu istisnadan faydalanamayan mükellefler kanunda ve tebliğde belirtilen şartları sağladığı takdirde kanunun 10/1-ğ maddesinde yer alan indirim müessesinden faydalanabileceklerdir. Söz konusu yazımızda teknik hizmetlerden elde edilen kazançların indirim ve istisna olarak değerlendirilmesi yapılmıştır. Anahtar Sözcükler: İndirim, İstisna,Teknik hizmet, Hizmet İhracı 1.GİRİŞ Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerle ilgili istisna hükümlerine ilişkin detaylar 1 Seri No lu KVK Genel Tebliği nde açıklanmıştır. Teknik hizmetler niteliği itibariyle Türkiye den de gerçekleştirilebilmektedir. Anılan istisnadan faydalanılabilmesi için eğer yurt dışında inşaat ve onarma işi yoksa yurt dışında işyeri veya daimi temsilci vasıtasıyla yapılması gerekirken eğer yurt dışında inşaat ve onarma işi varsa Türkiye den de gerçekleştirilebilmektedir. Yurtdışında inşaat ve onarma işi olmadan Türkiye den gerçekleştirilen teknik hizmetler faaliyeti sonucu elde edilen kazanç gelir hesaplarına intikal edecek ancak kurumlar vergisi istisna hükmünden faydalanamayacaktır. Ancak 1 Seri No lu KVK Genel Tebliği nde söz konusu durumun hizmet ihracı olarak kabul edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Söz konusu faaliyet Türkiye de verilen ve münhasıran yurtdışında yararlanılan bir faaliyet olması sebebiyle kanunda yer alan şartları 43Vergi * Müfettiş Yardımcısı Makale Geliş Tarihi: 27.02.2019 Yayın Kurulu Kabul Tarihi: 04.03.2019 167

sağladığı takdirde genel sonuç hesaplarına intikal edilip vergilendirilmesi gereken kazancın Kurumlar Vergisi Kanunu nun 10/1-ğ maddesinde yer alan şartları sağladığı takdirde diğer indirim olarak beyanname üzerinden ilgili kazancın %50 si oranında indirim konusu yapabilecektir. 2. İSTİSNA VE İNDİRİM KAVRAMLARI Vergi istisnası genel olarak vergiye tabi olmayı gerektiren bir olayın veya gelirin kısmen veya tamamen vergi dışı bırakılmasıdır. Kurumlar Vergisinden istisna edilen kazançlar anılan kanunun 5 inci maddesinde sayılmış olup aynı zamanda diğer kanunlarda da istisnaya ilişkin hükümler bulunmaktadır. Gelir Vergisi Kanunu nun Diğer İndirimler başlıklı 89 uncu maddesinin birinci fıkrasında Gelir vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek aşağıdaki indirimler yapılabilir hükmü yer almaktadır. Söz konusu indirimin yapılabilmesi için beyan edilen gelirin bulunması gerekmektedir. Beyan edilen gelir kavramı ise GVK-3/2003-3 Gelir Vergisi Sirküleri nin 3.2 başlıklı bölümünde yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan indirimler ve geçmiş yıl zararları toplamından önceki tutar şeklinde ifade edilmiştir.(gök, 2016) Kurumlar Vergisi Kanunu nun Diğer İndirimler başlıklı 10 uncu maddesinde yer alan indirimler Kurumlar vergisi matrahının tespitinde beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek suretiyle kazanç bulunması durumunda kurum kazancından sırasıyla indirim konusu yapılabilecektir. 3. KURUMLAR VERGİSİ KANUNU NDA YER ALAN 5/1-H İSTİSNASI 3.1. Yurt Dışında Yapılan İnşaat, Onarım, Montaj Ve Teknik Hizmetlerden Sağlanarak Türkiye de Genel Sonuç Hesaplarına İntikal Ettirilen Kazançlarda İstisna(Maliye Bakanlığı, 03.04.2007) Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir. 168 MART - NİSAN

Öte yandan, yurt dışındaki şubelerden elde edilen kazançların genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, faaliyette bulunulan yabancı ülkenin mevzuatına göre hesap döneminin kapandığı tarih itibarıyla ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen faaliyet sonucu, Türkiye de de aynı tarih itibarıyla genel sonuç hesaplarına kaydedilecektir. Bu hususun Türkiye de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, kazancın kambiyo mevzuatına göre fiilen Türkiye ye getirilmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır. Faaliyette bulunulan yabancı ülkede kazanca tasarruf edilebilmesi yeterlidir. 3.2.Teknik Hizmetlerden Elde Edilen Kazançların İstisna Uygulamasındaki Durumu Teknik hizmetler esas itibariyle inşaat, onarım ve montaj işleriyle ilgili olarak yürütülen planlama, projelendirme, mimarlık ve mühendislik, etüd, fizibilite, harita tasarım, metraj, keşif, idari ve teknik şartname ile ihale dosyası hazırlama, ihale değerlendirme, mesleki kontrollük, inşaat kontrollüğü, tasarım kontrollüğü, işletmeye alma danışmanlığı, proje ve yatırım yönetimi ve benzeri hizmetleri kapsamaktadır. Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların da anılan istisnadan yararlanabilmesi için; bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, teknik hizmetlerin yurt dışındaki inşaat, onarım ve montaj işlerine bağlı olarak yapılma şartı bulunmamaktadır. İnşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için bir işyeri bulunması gerekirken, bu işlere bağlı teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye den gerçekleştirilebilmesi de mümkün olabilmektedir. Proje hazırlanması gibi teknik hizmetler, inşaat ve onarma işinin tamamlayıcı bir unsuru olmasına karşın; kurumların yurt dışında devam eden bir inşaat ve onarma işi olmadığı ya da ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci bulundurulmadığı durumlarda, bu faaliyetin ihracat olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup yurt dışındaki inşaat işine bağlı olarak Türkiye de yapılan teknik hizmetlerden sağlanan kazançların bu istisnadan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, kurumların yurt dışında bir inşaat ve onarım işi varsa, buna bağlı teknik hizmetler ister Türkiye de isterse yurt dışında yapılsın, elde edilen kazançlar istisnadan yararlanabilecektir. Kurumların yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım 169

işinin bulunmaması halinde ise ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yaptıkları teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar istisnadan yararlanılabilecektir. 4. TÜRKİYE DEN YURT DIŞI MUKİMİ KİŞİ VE KURUMLARA VERİLEN HİZMETLERE İLİŞKİN İNDİRİM(Maliye Bakanlığı, 03.04.2007) 6322 sayılı Kanunla Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine eklenen (ğ) bendi ile 15/6/2012 tarihinden itibaren uygulanmak üzere Türkiye de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim hizmeti alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleriyle ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50 sinin beyan edilen kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır. 4.1. İndirim kapsamındaki hizmetler İlgili şirketler tarafından elde edilen kazancın %50 sinin beyan edilen kurum kazancından indirilebilmesi için bu kazancın aşağıda belirtilen faaliyetlerden elde edilmiş olması gerekmektedir. - Mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi hizmetleri. - İlgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim hizmetleri. - İlgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak verilen eğitim ve sağlık hizmetleri. Türkiye de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mesleki eğitim hizmetleriyle ilgili olarak Maliye Bakanlığına belirleme yetkisi verilmiş olup ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle 170 MART - NİSAN

bu indirimin uygulanmasında mesleki eğitimin kapsamına giren hizmetler aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir. - Planlama, tanıtım, satış, satış sonrası hizmetler, marka yönetimi, finansal yönetim, teknik destek, Ar-Ge, tasarım, dış tedarik, yeni geliştirilen ürünlerin test edilmesi, laboratuvar, araştırma ve analiz, - Sanayi, turizm, inşaat, tarım, savunma, reklam, internet ve e-ticaret, çevre, sağlık, basın, kültür-sanat, sigorta, enerji, spor ve denizcilik, iç ve dış ticaret, lojistik ve ulaştırma. Buna göre, yukarıda yer alan alanlarda verilen mesleki eğitim hizmetleri, indirim kapsamında değerlendirilecektir. 4.2. İndirimden faydalanma şartları - İndirimden faydalanabilecek şirketlerin ana sözleşmelerinde yazılı esas faaliyet konusu 1 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde yer alan hizmetlerden olmalı, - Hizmetin, Türkiye den münhasıran yurt dışı mukimi kişi ve/veya kurum için yapılmış olması, - Faturanın yurt dışı mukimi kişi ve/veya kurum adına düzenlenmesi, - Türkiye den verilen, mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme ve veri analizi hizmetlerinden yurt dışında yararlanılması - İlgili bakanlığın izin ve denetimine tabi olarak Türkiye de yerleşmiş olmayan kişilere verilen eğitim ve sağlık hizmetleri ile mesleki eğitim hizmetlerinin yararlanıcısının yurt dışında olması 4.3. İndirim tutarının tespiti İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın %50 si, kurumlar vergisi beyannamesinin Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilecektir. Diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar izleyen dönemlere devredilemeyecektir. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise indirim söz konusu olmayacaktır. 171

5. TEKNİK HİZMETLERDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARIN İSTİSNA VEYA İNDİRİM OLARAK DİKKATE ALINMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ Yazımızın ilgili bölümünde belirtildiği üzere teknik hizmetlerden elde edilen kazançların anılan istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci vasıtası olmaksızın Türkiye de verilen teknik hizmet nedeniyle sağlanan kazanç nedeniyle mükellef kurum istisna uygulamasından yararlanamayacaktır. Teknik hizmetlerden elde edilen kazanç açıklandığı üzere Türkiye den de verilebilmektedir. Eğer yurt dışında işyerleri veya daimi temsilcileri olmadan Türkiye de verilen teknik hizmet kapsamında gerçekleştirilen bir hizmet var ise Kurumlar Vergisi Kanunu nun 5/1-h kapsamındaki istisna hükümlerinden yararlanmayacaktır. Ancak genel sonuç hesaplarına intikal edilip vergilendirilmesi gereken kazancın Kurumlar Vergisi Kanunu nun 10/1-ğ maddesinde yer alan şartları sağladığı takdirde diğer indirim olarak beyanname üzerinden ilgili kazancın %50 si oranında indirim konusu yapabilecektir. Çünkü yapılan teknik hizmet Türkiye de icra edilen ve münhasıran yurt dışında faydalanılan hizmet niteliğindedir. Teknik hizmetlerden elde edilen kazancın indirim veya istisna olarak değerlendirilmesini bir örnek yardımıyla açıklayalım. Örnek-; X A.Ş. Ukrayna daki bir inşaat şirketine alışveriş merkezi binası yapımına ilişkin olarak Türkiye de bulunan ofisinde proje çizimi ve danışmanlık hizmeti yapmıştır. Bu hizmet karşılığında net 630.000,00-TL mükellef kurumun Kiev de yerel bir banka hesabına yatırılmıştır. Mükellef kuruma bu işten dolayı dar mükellef olarak Ukrayna vergi kanunları çerçevesinde 70.000,00-TL kurumlar vergisi kesintisi de yapıldığını varsayalım. Söz konusu tutar Türkiye ye getirilmemiş olup ilgili ülkede bir bankada yatırım hesabında tutulmuştur. İşleme ilişkin X A.Ş. tarafından düzenlenen fatura yurt dışındaki mukim firma adına düzenlenmiştir. Cevap; Mükellef kurumun alışveriş merkezi binası yapımına ilişkin verilen proje çizimi ve danışmanlık hizmetini vergi kanunları çerçevesinde değerlendirilmesi aşağıdaki gibi olacaktır. 172 MART - NİSAN

a-) Teknik Hizmetlerden Elde Edilen Kazancın Kurumlar Vergisi Kanunu İstisnası Boyutu Olayımızda X A.Ş nin vermiş olduğu proje çizimi ve danışmanlık hizmeti teknik hizmetler kapsamında yer almaktadır. Yapılan bu hizmetlerin Türkiye den verildiği (yani işyeri ve daimi temsilci vasıtasıyla yapılmadığı) belirtilmiş olup söz konusu şirketin yurt dışında inşaat ve onarım işi de bulunmamaktadır. Daha önce ayrıntılı olarak açıklandığı üzere inşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için bir işyeri bulunması gerekirken, bu işlere bağlı teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye den gerçekleştirilebilmesi de mümkün olabilmektedir. X A.Ş. nin yurt dışında inşaat ve onarım işi olmaması ve hizmetlerinin Türkiye den (işyeri veya daimi temsilcisi vasıtasıyla yapılmaması) verilmiş olması sebebiyle Kurumlar Vergisi Kanunu nun 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (h) bendinde düzenlenen istisna uygulamasından yararlanması mümkün değildir. Bu nedenle hizmet karşılığı elde edilen kazanç beyannameye intikal edecek ancak istisna olarak dikkate alınmayacaktır. b-) Teknik Hizmetlerden Elde Edilen Kazancın Kurumlar Vergisi Kanunu İndirim Boyutu X A.Ş. tarafından Türkiye den Ukrayna daki firmaya verilen proje çizimi ve danışmanlık hizmeti Kurumlar Vergisi Kanunu nun 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (h) bendinde düzenlenen istisnasından yararlanamamakla birlikte Kurumlar Vergisi Kanunu nun 10 ncu maddesinin (ğ) bendinde düzenlenen indirim hükmünden yararlanabilecektir. Şöyle ki mükellef kurum tarafından Türkiye de verilen ve yurtdışında yararlanılan bir hizmet söz konusudur. Bu durumda kanunda yer alan diğer şartları sağladığı takdirde ve kazanç bulunması halinde beyanname dahil edilen kazancın %50 si beyanname üzerinden indirim konusu yapılabilecektir. Kazanç bulunmadığı durumda ise herhangi bir indirim söz konusu olmayacak, zarar addolunarak müteakip yıl beyannamelerde geçmiş yıl zararı olarak dikkate alınmayacaktır. Yukarıdaki açıklamalar dahilinde indirim kapsamında kabul edilen faaliyetten elde edilen kazancın %50 si (700.000,00 TL / 2=350.000,00 TL), kurumlar vergisi beyannamesinde kazanç bulunması halinde indirim konusu yapılabilecektir. 173

c-)yurt Dışında Ödenen Verginin Mahsubunun Değerlendirilmesi Kurumlar Vergisi Kanunu nun 33/1. maddesinde, yabancı memleketlerde elde edilerek Türkiye de genel netice hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan, mahallinde ödenen benzeri vergilerin, Türkiye de bu kazançlar üzerinden tarh olunan kurumlar vergisinden mahsup edileceği, 33/4. fıkrasında yurt dışı kazançlar üzerinden Türkiye de tarh olunacak vergilere mahsup edilebilecek tutar, hiç bir surette yurt dışında elde edilen kazançlara Kanunun 32 nci maddesinde belirtilen kurumlar vergisi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamayacağı belirtilmiştir. Örnek olayımızda X A.Ş. kurumlar vergisi istisnasından faydalanamayacak olması sebebiyle yurt dışında ödenen vergiler beyannameye dahil kazanç üzerinden alınan vergiden Kurumlar Vergisi Kanunu 33. maddesinde yer alan şartlar dahilinde indirim konusu yapılabilecektir. Ancak yapılan bu indirim Türkiye de uygulanan Kurumlar Vergisi oranını geçemeyecektir. Mükellef kurum X A.Ş. istisna hükmünden yararlanabilseydi yurt dışında ödenen vergi Türkiye den mahsup edilemeyecekti. Çünkü Türkiye de bu kazanç dolayısıyla tarh edilen bir vergi söz konusu olmayacaktı. d-) Teknik Hizmetlerden Elde Edilen Kazancın Katma Değer Vergisi Boyutu Katma Değer Vergisi Kanunu nun 11/1-a ve 12 nci maddeleri uyarınca yapılan hizmet ihracat istisnası olarak dikkate alınacaktır. Katma Değer Vergisi Kanunu nun 11. maddesinin ilk fıkrasında aşağıdaki teslim ve hizmetlerin vergiden istisna olduğu belirtilmiştir. a) İhracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler, serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetler ve karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye de verilen roaming hizmetleri, Katma Değer Vergisinin 12/2 nci maddesi aşağıdaki gibidir. 2. Yurt dışındaki müşteri tabiri; ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade eder. Bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır. a) Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalıdır. 174 MART - NİSAN

b) Hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır. Yukarıdaki açıklamalara göre mükellef kurum tarafından yapılan proje çizimi ve danışmanlık hizmeti katma değer vergisinden istisna olup, bu işle ilgili olarak yüklendiği KDV tutarı aynı kanunun 32. maddesi uyarınca vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV den indirilecek, indirilemezse tespit edilen esaslar doğrultusunda mükellef kuruma iade edilecektir.(denetim İlke ve Esasları, 2013, 472) 5. SONUÇ: Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiş olup, söz konusu teknik hizmetlerden elde edilen kazançların istisnadan yararlanabilmesi için; bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Hizmet ihracı nedeniyle yüklenilen KDV tutarı ise indirim/iade olarak dikkate alınabilecektir. Söz konusu istisnadan faydalanamayacak olan Türkiye den verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan teknik hizmetler faaliyeti sonucu elde edilen kazanç Kurumlar Vergisi Kanunu nun 10/1-ğ maddesinde yer alan şartları sağladığı takdirde beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek suretiyle kazanç bulunması durumunda kurum kazancından %50 si indirim konusu yapılabilecektir. KAYNAKÇA Gök,Hacı Ali (2016). 2015 Takvim Yılına İlişkin Gelir Vergisi Matrahının Tespitinde Zarar ve Diğer İndirimler, Vergi Dünyası, 415 Denetim İlke ve Esasları 2.cilt Ankara: Hesap Uzmanları Derneği Yayınları GVK-3/2003-3 Gelir Vergisi Sirküleri Maliye Bakanlığı (03.04.2007). 1 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği. Ankara : Resmi Gazete (26482 sayılı) T.C. (02.11.1984). 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu. Ankara : Resmi Gazete (18563 sayılı) T.C. Yasalar (06.01.1961)193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu. Ankara : Resmi Gazete (10700 sayılı) T.C. Yasalar (21.06.2006). 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu. Ankara : Resmi Gazete (26205 sayılı) 175