İsmail ERCAN Avukatlar ve Hâkimler için MEDENİ USUL HUKUKU ÖZEL HUKUK YARGISI
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM Usul Hukukuna Giriş Temel Kavramlar I. TERİM SORUNU... 3 II. USUL HUKUKUNUN AMACI VE NİTELİĞİ... 4 III. USUL HUKUKUNUN KAYNAKLARI... 6 IV. USUL KURALLARININ UYGULANMA ALANI... 9 A. Yer Bakımından Uygulanma Alanı... 9 B. Zaman Bakımından Uygulanma Alanı... 9 V. USUL HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ... 10 A. Tasarruf İlkesi...10 B. Taraflarca Getirilme İlkesi... 11 C. İstemle Bağlılık İlkesi... 11 D. Hukuksal Dinlenilme Hakkı... 12 E. Aleniyet İlkesi...14 F. Dürüst Davranma ve Doğruyu Söyleme Yükümlülüğü... 14 G. Usul Ekonomisi İlkesi... 15 H. Teksif İlkesi... 16 I. Yargıcın Davayı Aydınlatma Ödevi... 16 İ. Yargıcın Yargılamayı Sevk ve İdare Etmesi İlkesi... 17 J. Yargıcın Hukuku Re sen Uygulaması İlkesi...18 VI. ÇEKİŞMELİ YARGI - ÇEKİŞMESİZ YARGI AYRIMI... 18 A. Kavram... 18 B. Ayrımın Ölçütleri... 19 1. Genel Olarak... 19 2. Çekişmesiz Yargı Kataloğu... 21 C. Usul... 24 D. Sonuçları... 26 İkinci Bölüm Yargı Örgütü I. GENEL OLARAK... 29 II. YARGI YERLERİ (MAHKEMELER)... 29 A. Genel Olarak... 29 B. Mahkemelerin Sınıflandırılması... 30 1. Kuruluş ve Çalışma Usullerine Göre... 30 2. Yargılama Sistemindeki Derecelendirmeye Göre... 30
VIII Medeni Usul Hukuku 3. Tarafların Statülerine ya da Görmeyi Üstlenmiş Oldukları Uyuşmazlıkların Niteliklerine Göre... 31 C. Türkiye de Hukuk Mahkemelerinin Örgütlenmesi... 32 1. İlk Derece Mahkemeleri... 32 2. İkinci Derece Mahkemeleri - Bölge Adliye Mahkemeleri...33 3. Yargıtay...36 Üçüncü Bölüm Yargı Görevlileri I. YARGIÇLAR (= HÂKİMLER)... 41 A. Yargıçlık Statüsü... 41 B. Mahkemelerin Bağımsızlığı ve Yargıçlık Güvencesi... 43 C. Yargıcın Yasaklılığı ve Reddi... 43 1. Genel Olarak... 43 2. Yargıcın Yasaklılığı (= Çekinmesi)... 44 3. Yargıcın Reddi... 47 4. Yargıcın Yasaklılığı ile Reddinin Karşılaştırılması... 53 D. Yargıçların Hukuksal Sorumlulukları... 55 1. Genel Olarak... 55 2. Sorumluluk Nedenleri... 57 3. Sorumluluk Davası... 59 II. AVUKATLAR... 62 DÖRDÜNCÜ bölüm Yazı İşleri I. GENEL OLARAK... 67 II. YAZI İŞLERİ PERSONELİ... 67 A. Yazı İşleri Müdürü... 67 B. Zabıt Kâtibi (Yazman)... 68 C. Mübaşir... 69 D. Hizmetli... 69 III. MAHKEMELER VE HUKUK DAİRELERİNDE TUTULACAK KAYITLAR... 69 IV. DOSYA VE BELGELER... 72 V. UYAP... 73 İKİNCİ KISIM USULİ UYUŞMAZLIKLAR Birinci bölüm Yargı Yolu Uyuşmazlıkları I. GENEL OLARAK... 77 II. UYUŞMAZLIK TÜRLERİ... 77 A. Görev Uyuşmazlığı... 77
İçindekiler IX 1. Olumlu Görev Uyuşmazlığı... 77 2. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı... 81 B. Hüküm Uyuşmazlığı... 83 1. Genel Olarak... 83 2. Koşulları...83 3. Hüküm Uyuşmazlığının Giderilmesi... 83 C. Uyuşmazlık Çıkarılamayacak Durumlar...84 D. Uyuşmazlık Mahkemesi Kararlarını Bekletici Sorun Sayma... 84 E. Uyuşmazlık Mahkemesi Kararlarının Sonuçları... 85 İkinci Bölüm Görev Uyuşmazlıkları I. GENEL OLARAK... 87 II. GÖREVLİ MAHKEMENİN BELİRLENMESİ... 88 A. Asliye Hukuk Mahkemesinin Görev Alanı...89 1. Mal Varlığına İlişkin Davalarda Görev... 89 2. Kişi Varlığı Haklarına İlişkin Davalarda Görev... 90 B. Sulh Hukuk Mahkemesinin Görev Alanı...92 1. Dava Konusunun Değer ve Tutarına Bakılmaksızın Görevlendirilen Dava ve İşler... 92 2. Başka Mahkemelerin Görevine Girmeyen Çekişmesiz Yargı İşleri... 94 3. Diğer Yasaların Sulh Hukuk Mahkemesini Görevlendirdiği Dava ve İşler...94 III. GÖREVSİZLİK KARARI... 95 A. Genel Olarak... 95 B. Yasa Yolları... 95 C. Görevsizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler...96 Üçüncü Bölüm Yetki Uyuşmazlıkları I. GENEL OLARAK... 99 II. YETKİ KURALLARI... 99 A. Genel Yetki... 99 1. Türkiye de Yerleşim Yeri Olanlara Karşı Açılacak Davalar...100 2. Türkiye de Yerleşim Yeri Olmayanlara Karşı Açılacak Davalar... 101 3. Davalıların Birden Fazla Olması... 102 B. Özel Yetki... 103 1. Genel Olarak... 103 2. Özel Yetki Kuralları... 103 III. YETKİ KURALLARININ NİTELİĞİ... 111 A. Kesin Yetki Kuralları... 111 B. Kamu Düzenine İlişkin Olup Kesin Olmayan Yetki Kuralları...111 IV. YETKİ SÖZLEŞMESİ... 112 A. Genel Olarak... 112 B. Koşulları... 112 C. Türleri... 114
X Medeni Usul Hukuku V. YETKİ İTİRAZI... 115 VI. YETKİSİZLİK KARARI... 116 Dördüncü Bölüm İş Dağılımı Uyuşmazlıkları, 119 Beşinci Bölüm Yargı Yeri Belirtilmesi Uyuşmazlıkları I. GENEL OLARAK... 121 II. USUL...123 ÜÇÜNCÜ KISIM USULİ İŞLEMLER Usul İşlemlerinin Genel Kuramı I. KAVRAM...127 II. TÜRLERİ...127 A. Taraf Usul İşlemleri... 127 1. Kavram...127 2. Özellikleri...128 3. Usul İşlemlerinde Eksiklikler ve Sonuçları... 129 B. Mahkeme Usul İşlemleri... 130 Süreler, Adli Tatil ve Eski Hale Getirme I. SÜRELER...131 A. Kavram... 131 B. Türleri... 131 1. Yasal Süreler... 131 2. Takdiri Süreler... 132 3. Sürelerin Hesaplanması... 133 II. ADLİ TATİL...134 III. ESKİ HALE GETİRME... 136 A. Genel Olarak... 136 B. Usul...138
İçindekiler XI ÜÇÜNCÜ Bölüm Tebligat I. TEMEL KAVRAMLAR... 141 A. Tebligat... 141 B. Davetiye... 141 II. TÜRLERİ...142 III. TEBLİGAT ÇIKARTABİLECEK MERCİLER... 145 IV. TEBLİGAT GİDERLERİ... 145 V. TEBLİGAT YAPILABİLECEK KİŞİLER... 146 A. Muhatap... 146 1. Gerçek Kişiler... 146 2. Tüzel Kişiler... 147 B. Muhatap Adına Tebligatı Kabule Yetkili Kişiler... 147 VI. TEBLİGATIN YAPILABİLECEĞİ YER VE ZAMAN... 149 VII. TEBLİGATIN YAPILMASI... 151 VIII. TEBLİĞ OLANAKSIZLIĞI VE TEBELLÜĞDEN KAÇINMA... 153 IX. İLANEN TEBLİGAT... 155 X. YURT DIŞI TEBLİGAT... 158 A. Genel Olarak... 158 B. Yabancı Ülkedeki Türk Vatandaşlarına Tebligat... 158 C. Yabancı Ülkede Türk Memurlarına ve Askeri Kişilerine Tebligat...159 D. Türkiye deki Elçilik veya Konsolosluklardan Tevdi Olunan Tebligat Evrakı...159 XI. TEBLİGATIN YOKLUĞU VE USULSÜZLÜĞÜ... 159 A. Tebligatın Yokluğu... 160 B. Tebligatın Usulsüzlüğü... 160 XII. TEBLİGAT SUÇLARI... 161 DÖRDÜNCÜ KISIM DAVA Davanın Tarafları ve Davaya Katılan Üçüncü Kişiler I. TARAFLARIN EHLİYETLERİ... 165 A. Taraf Ehliyeti... 165 1. Gerçek Kişiler... 166 2. Tüzel Kişiler... 167 3. Tüzel Kişiliği Olmayan Topluluklar... 170 B. Dava Ehliyeti... 171 C. Davaya Vekâlet Ehliyeti... 173 1. Genel Olarak... 173 2. Vekâletname... 176 3. Vekâletnamenin Mahkemeye Verilmesi... 179
XII Medeni Usul Hukuku 4. Davaya Vekâletin İçeriği (Kapsamı)... 180 5. Davaya Vekâletin Son Bulması... 183 D. Sıfat (= Husumet)... 185 1. Genel Olarak... 185 2. Hasımda Yanılma... 186 3. Taraf Değişikliği... 187 E. Dava Takip Yetkisi... 187 F. Tarafların Temsili... 188 1. Genel Olarak... 188 2. Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerin Temsili...188 3. Temsilde Yanılma... 189 II. DAVA ARKADAŞLIĞI... 190 A. Genel Olarak... 190 B. Türleri... 191 1. İhtiyari Dava Arkadaşlığı... 191 2. Zorunlu Dava Arkadaşlığı... 193 III. DAVAYA KATILMA (= MÜDAHALE)... 197 A. Genel Olarak... 197 B. Türleri... 198 1. Fer i Müdahale... 198 2. Asli Müdahale... 204 IV. DAVANIN İHBARI... 206 A. Kavram... 206 B. Koşulları... 207 C. Usul...207 D. Sonuçları... 209 1. Maddi Hukuka İlişkin Sonucu... 209 2. Usul Hukukuna İlişkin Sonuçlar... 209 Dava Koşulları I. GENEL OLARAK... 211 II. TÜRLERİ...212 A. Genel Dava Koşulları... 212 1. Mahkemeye İlişkin Dava Koşulları... 212 2. Taraflara İlişkin Dava Koşulları... 214 3. Dava Konusuna İlişkin Dava Koşulları... 215 B. Özel Dava Koşulları... 222 ÜÇÜNCÜ Bölüm Dava Türleri I. İSTENEN HUKUKSAL KORUNMAYA GÖRE... 223 A. Edim (= Eda) Davaları... 223 B. Tespit Davaları... 224
İçindekiler XIII 1. Genel Olarak... 224 2. Koşulları...224 3. Sonuçları...225 C. Yenilik Doğuran Davalar... 225 1. Genel Olarak... 225 2. Koşulları...225 3. Türleri...226 4. Sonuçları...227 D. Belirsiz Alacak ve Tespit Davaları... 227 II. İSTEM (= TALEP) SONUCUNUN NİCELİĞİNE GÖRE... 231 A. Objektif Dava Birleşmesi... 231 B. Terditli Davalar... 231 C. Seçimlik Davalar... 232 D. Kısmi Dava... 233 E. Mütelahik Davalar... 237 F. Topluluk Davaları... 237 III. DAVA KONUSU HAKKIN NİTELİĞİNE GÖRE... 238 DÖRDÜNCÜ Bölüm Davanın Açılması I. DAVANIN AÇILMASI USULÜ... 239 A. Genel Olarak... 239 B. Fiziksel Ortamda Dava Açılması... 240 II. DAVANIN AÇILDIĞI TARİH... 242 III. TENSİP TUTANAĞI... 244 IV. DAVA AÇILMASININ SONUÇLARI... 245 A. Maddi Hukuka İlişkin Sonuçlar... 245 1. Zamanaşımın Kesilmesi... 245 2. Hak Düşürücü Sürenin Korunması... 245 3. Bazı Kişi Varlığı Haklarının Mal Varlığı Hakkına Dönüşmesi...246 4. Davalının Temerrüde Düşmesi... 246 5. İyiniyetin Ortadan Kalkması... 246 B. Usul Hukukuna İlişkin Sonuçlar... 246 V. DAVAYA YANIT (CEVAP)... 248 A. Genel Olarak... 248 B. Savunma Nedenleri... 249 1. Maddi Hukuka Dayanan Savunma Nedenleri... 249 2. Usul Hukukuna Dayanan Savunma Nedenleri... 250 C. Yanıt Süresi... 252 1. Genel Olarak... 252 2. Yanıt Süresinin Uzatılması... 252 3. Yanıt Süresinin Kısaltılması... 253 D. Yanıt Dilekçesinin Verilmesi... 253 E. Sonucu... 253 VI. KARŞI DAVA... 254
XIV Medeni Usul Hukuku A. Genel Olarak... 254 B. Koşulları... 254 C. İncelenmesi ve Sonuçlandırılması...255 BEŞİNCİ Bölüm Davanın Aşamaları I. DİLEKÇELER AŞAMASI... 257 A. Dava Dilekçesi... 257 B. Yanıt (= Cevap) Dilekçesi... 261 C. Yanıta Yanıt ve İkinci Yanıt Dilekçeleri...265 D. Davanın ve Savunmanın Genişletilmesi ve Değiştirilmesi Yasağı...265 1. Davanın (= İddianın) Genişletilmesi ve Değiştirilmesi Yasağı... 265 2. Savunmanın Genişletilmesi ve Değiştirilmesi Yasağı...268 II. ÖN İNCELEME AŞAMASI... 269 A. Genel Olarak... 269 B. Duruşmasız Ön İnceleme... 271 C. Duruşmalı Ön İnceleme... 271 1. Duruşma Hazırlığı... 271 2. Ön İnceleme Duruşması... 272 3. Süreler Hakkında Karar... 274 4. Özel Durumlar... 274 III. TAHKİKAT (= İNCELEME) AŞAMASI... 275 A. Kavram... 275 B. Duruşma... 275 1. Genel Olarak... 275 2. Duruşmanın Düzen ve Disiplini... 276 3. Duruşmanın Yürütülmesindeki Yasak ve Olanaklar...277 4. Duruşma Tutanağı... 279 C. Tahkikat Usulü... 281 D. Tahkikatın Sona Ermesi... 282 IV. SÖZLÜ YARGILAMA AŞAMASI... 282 V. KARAR AŞAMASI... 283 ALTINCI Bölüm Dava Sırasındaki Özel Durumlar I. DAVANIN ISLAHI... 285 A. Kavram... 285 B. Islahın Konusu... 285 1. Islah Yoluyla Yapılabilecek İşlemler... 285 2. Islahla Yapılmamış Sayılamayacak İşlemler... 286 3. Islah Yoluyla Yapılamayacak İşlemler... 287 4. Islah Yoluna Başvurulmasına Gerek Olmayan Durumlar...289 C. Koşulları... 290 D. Türleri... 292
İçindekiler XV 1. Davanın Tamamen Islahı... 292 2. Davanın Kısmen Islahı... 293 II. DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI... 294 A. Davaların Birleştirilmesi... 294 1. Genel Olarak... 294 2. Usul...294 3. Sonuçları...297 B. Davaların Ayrılması... 298 1. Genel Olarak... 298 2. Usul...299 3. Sonuçları...300 III. DAVADAKİ ARA SORUNLAR... 300 A. Ön Sorun (= Hadise)... 300 B. Bekletici Sorun... 301 1. Genel Olarak... 301 2. Türleri...302 3. Usul ve Sonuçları... 303 IV. DAVADA HUKUKSAL YARDIM (= İSTİNABE)... 303 A. Genel Olarak... 303 B. Koşulları ve Sonuçları... 304 V. DAVA DOSYASININ İŞLEMDEN KALDIRILMASI... 305 A. Genel Olarak... 305 B. Dosyayı İşlemden Kaldırmayı Gerektiren Durumlar... 305 C. Sonuçları... 307 VI. DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASI... 310 A. Genel Olarak... 310 B. Davanın Açılmamış Sayılmasını Gerektiren Durumlar... 311 C. Sonuçları... 312 BEŞİNCİ KISIM İSPAT Genel İspat Kuramı I. KAVRAM...315 II. İSPAT ZORUNLULUĞU OLMAYAN DURUMLAR... 315 A. İkrar... 315 1. Genel Olarak... 315 2. Hukuksal Niteliği... 316 3. Türleri...317 B. Herkesçe Bilinen Olaylar... 320 C. Çekişmesiz Olaylar... 320 D. Karineler... 320 E. Hukuk Kuralları... 321
XVI Medeni Usul Hukuku III. İSPAT YÜKÜ... 321 A. Genel Olarak... 321 B. İspat Yükü Kuralları... 322 1. Genel Kural... 322 2. Özel Kurallar (İstisnalar)... 322 IV. İSPAT ÖLÇÜSÜ... 323 A. Kesin (Tam) İspat... 323 B. Yaklaşık İspat... 323 V. İSPAT TÜRLERİ... 323 A. Asıl İspat Karşı İspat Aksini İspat...323 B. Doğrudan İspat Dolaylı İspat... 324 Kanıtlar I. KAVRAM...325 II. TÜRLERİ...326 A. Kesin Kanıtlar... 326 1. Senet...326 2. Yemin (= Ant)... 343 3. Kesin Hüküm... 347 B. Takdiri Kanıtlar... 348 1. Tanık...348 2. Keşif...359 3. Bilirkişi...364 4. Uzman Görüşü (= Taraf Bilirkişi, Uzman Tanık)... 370 C. Yasada Düzenlenmemiş Kanıtlar...371 III. KANIT SÖZLEŞMESİ... 371 A. Genel Olarak... 371 B. Türleri... 372 1. Münhasır Kanıt Sözleşmesi... 372 2. Münhasır Olmayan Kanıt Sözleşmesi... 373 IV. İSTİCVAP (SORGUYA ÇEKİLME)... 373 A. Kavram... 373 B. Benzer Kurumlardan Ayırt Edilmesi...373 C. İsticvap Edilecek Kişi... 374 D. Usul ve Sonuçları... 374 V. YASAK KANITLAR... 376
İçindekiler XVII ALTINCI KISIM GEÇİÇİ HUKUKSAL KORUMA İhtiyati Tedbir I. GENEL OLARAK... 381 II. KOŞULLARI... 382 III. İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEYECEK DURUMLAR... 384 IV. USUL...385 A. Yetkili ve Görevli Mahkeme... 385 B. Yargılama... 385 C. İhtiyati Tedbir Kararının Uygulanması...386 D. İhtiyati Tedbir Kararının Etkisi... 387 E. İhtiyati Tedbir Kararına Karşı Konulması...388 1. Karara İtiraz ve Yasa Yoluna Başvurma... 388 2. Teminat Gösterme... 390 F. İhtiyati Tedbirin Sona Ermesi... 390 G. Teminatın Geri Verilmesi (= İadesi)...391 H. İhtiyati Tedbirden Kaynaklanan Tazminat Davası... 391 Kanıtların Tespiti ve Diğer Geçici Hukuksal Korumalar I. KANITLARIN TESPİTİ... 393 A. Genel Olarak... 393 B. Koşulları... 393 C. Usul...395 1. İstem...395 2. Karar...396 II. DİĞER GEÇİCİ HUKUKSAL KORUMALAR... 397 YEDİNCİ KISIM DAVAYA SON VEREN İŞLEMLER Karar I. KAVRAM...401 II. TÜRLERİ...401 A. Davaya Etkisine Göre... 401 1. Usule İlişkin Kararlar... 401 2. Esasa İlişkin Kararlar... 401
XVIII Medeni Usul Hukuku B. Davayı Sonuçlandırmasına Göre... 402 1. Ara Kararlar... 402 2. Son Kararlar... 402 III. KARARLARIN VERİLMESİ YÖNTEMİ... 404 Hüküm Verilmeksizin Davanın Sona Ermesi I. DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ... 409 A. Davadan Feragat... 409 1. Genel Olarak... 409 2. Usul...409 3. Sonuçları...410 4. Feragatle Sona Ermeyen Davalar... 412 B. Davayı Kabul... 414 1. Genel Olarak... 414 2. Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması... 414 3. Usul...414 4. Sonuçları...415 C. Sulh...416 1. Genel Olarak... 416 2. Usul...416 3. Sonuçları...417 4. İdarelerin Taraf Olduğu Adli Uyuşmazlıklarda Sulh...418 II. DAVANIN KONUSUZ KALMASI... 419 SEKİZİNCİ KISIM YARGILAMA GİDERLERİ VE ADLİ YARDIM Yargılama Giderleri I. GENEL OLARAK... 425 II. TÜRLERİ...426 A. Harçlar... 426 1. Genel Olarak... 426 2. Türleri...427 3. Harçtan Bağışık (= Muaf) Olan Dava ve Kararlar... 431 B. Vekâlet Ücreti... 433 1. Vekil ile Müvekkil Arasındaki Vekâlet Ücreti (Avukatlık Ücreti)...433 2. Yargılama Gideri Olan Vekâlet Ücreti... 437 C. Gider ve Kanıt Avansı... 439 1. Gider Avansı... 439 2. Kanıt Avansı... 441 III. ÖDENMESİ... 441
İçindekiler XIX IV. YARGILAMA GİDERLERİNDEN SORUMLULUK... 442 Adli Yardım I. GENEL OLARAK... 445 II. USUL...446 III. ADLİ YARDIM KARARININ ETKİLERİ... 447 IV. AVUKATLIK YASASI NDA DÜZENLENEN ADLİ YARDIM... 447 DOKUZUNCU KISIM YASA (= KANUN) YOLLARI Giriş I. KAVRAM...451 II. TÜRLERİ...451 Türk Hukukunda Yasa Yolları I. İSTİNAF...455 A. Genel Olarak... 455 B. Koşulları... 458 C. İstinaf Başvurusu ve Sonuçları... 462 1. Hükmün Kesinleşmesini Engelleyici Etki... 462 2. Aktarıcı Etki... 462 D. İstinaf Yolunun İşleyişi... 462 1. Genel Olarak... 462 2. İstinafın Aşamaları... 462 3. Bölge Adliye Mahkemesi Kararı... 468 4. Yapılamayacak İşlemler... 469 II. TEMYİZ...470 A. Genel Olarak... 470 B. Koşulları... 471 C. Temyiz Nedenleri... 476 D. Temyiz Yoluna Başvurabilecek Olanlar...477 E. Usul...478 1. Temyiz Dilekçesinin Kararı Veren Mahkemede İncelenmesi... 478 2. Dosyanın Yargıtay daki Aşamaları... 478 3. Temyiz İncelemesi ve Duruşma... 479 F. Temyiz İncelemesi Sonucunda Yargıtay ın Vereceği Kararlar...481 1. Onama Kararı... 481 2. Bozma Kararı... 481
XX Medeni Usul Hukuku 3. Kısmi Onama ve Bozma Kararları... 482 G. Yargıtay Kararlarının Tebliği... 482 H. Bozmaya Uyma veya Direnme... 483 1. Dosyanın İlk Derece Mahkemesine Gönderilmesini Gerektiren Bozma Kararı... 483 2. Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine Gönderilmesini Gerektiren Bozma Kararı... 484 I. Usuli Kazanılmış Hak... 485 1. Genel Olarak... 485 2. İstisnaları...486 J. Yasa (= Kanun) Yararına Temyiz... 488 III. YARGILAMANIN YENİLENMESİ... 488 A. Genel Olarak... 488 B. Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri...489 C. Usul...494 ONUNCU KISIM HÜKMÜN AÇIKLANMASI, DÜZELTİLMESİ VE KESİNLEŞMESİ Hükmün Açıklanması (= Tavzih) ve Düzeltilmesi (= Tashih) I. TAVZİH...499 A. Genel Olarak... 499 B. Usul...500 C. Etkisi... 501 II. TASHİH...501 A. Genel Olarak... 501 B. Usul...501 Kesin Hüküm I. KAVRAM...503 II. TÜRLERİ...504 A. Şekli Anlamda Kesin Hüküm... 504 1. Genel Olarak... 504 2. İşlevi...504 3. Ortaya Çıktığı An... 504 4. Sona Ermesi... 505 B. Maddi Anlamda Kesin Hüküm... 505 1. Genel Olarak... 505 2. İşlevi...505
İçindekiler XXI 3. Ortaya Çıktığı An... 506 4. Özellikleri...506 5. Koşulları...506 6. Kesin Hükmün Zaman Bakımından Sınırı... 508 7. Maddi Anlamda Kesin Hükmün Sona Ermesi... 509 ONBİRİNCİ KISIM ÖZEL USUL VE MAHKEMELER Özel Yargılama Usulleri I. SİSTEM...513 II. BASİT YARGILAMA USULÜ... 513 A. Genel Olarak... 513 B. Uygulanma Alanı... 514 C. Aşamaları... 516 1. Dilekçeler Aşaması... 516 2. Ön İnceleme ve Tahkikat Aşamaları... 518 3. Hüküm Aşaması... 519 Özel Mahkemeler I. AİLE MAHKEMELERİ... 521 A. Kuruluşu... 521 B. Oluşumu... 521 C. Görevleri... 522 D. Yargılama Usulü... 523 II. ASLİYE TİCARET MAHKEMELERİ... 524 A. Kuruluşu... 524 B. Oluşumu... 525 C. Görevleri... 526 D. Yargılama Usulü... 528 III. İŞ MAHKEMELERİ... 528 A. Kuruluşu... 528 B. Oluşumu... 528 C. Görevleri... 528 D. Yargılama Usulü... 531 IV. KADASTRO MAHKEMELERİ... 532 A. Kuruluşu... 532 B. Oluşumu... 533 C. Görevleri... 533 D. Yargılama Usulü... 537 V. TÜKETİCİ MAHKEMELERİ... 540
XXII Medeni Usul Hukuku A. Kuruluşu... 540 B. Oluşumu... 540 C. Görevleri... 540 D. Yargılama Usulü... 542 VI. İCRA (HUKUK) MAHKEMELERİ... 543 A. Kuruluşu... 543 B. Oluşumu... 543 C. Görevleri... 543 D. Yargılama Usulü... 544 VII. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMELERİ... 544 A. Kuruluşu... 544 B. Oluşumu... 544 C. Görevleri... 544 VIII. DENİZCİLİK UZMANLIK (= İHTİSAS) MAHKEMELERİ... 545 A. Kuruluşu... 545 B. Oluşumu... 545 C. Görevleri... 545 ONİKİNCİ KISIM TAHKİM Tahkim Yargısına Giriş I. KAVRAM...549 II. TAHKİMİN KONUSU... 549 III. TÜRLERİ...550 A. Zorunlu Tahkim... 550 B. İhtiyari Tahkim... 551 IV. HAKEM SÖZLEŞMESİ... 551 A. Genel Olarak... 551 B. Hakemlik Statüsü... 552 C. Hakemlerin Reddi ve Çekinmesi... 553 V. TAHKİM SÖZLEŞMESİ... 554 A. Genel Olarak... 554 B. Hukuksal Niteliği... 555 C. Türleri... 555 1. Tahkim Koşulu... 555 2. Tahkimname... 555 D. Koşulları... 556 E. Tahkim Sözleşmesinin Etkisi... 557 F. Sona Ermesi... 558
İçindekiler XXIII Tahkim Usulü I. HAKEMLERİN SEÇİMİ... 561 II. TAHKİM YARGILAMASINDA USULİ İLKELER... 562 III. DAVA AÇILMASI VE YARGILAMA... 563 IV. KARAR...569 V. HAKEM KARARININ İCRA EDİLMESİ... 570 VI. HAKEM KARARININ TAVZİHİ, DÜZELTİLMESİ VE TAMAMLANMASI... 570 VII. KARARA KARŞI YASA YOLLARI... 571 A. İptal Davası... 571 B. Yargılamanın Yenilenmesi... 573 ONÜÇÜNCÜ KISIM MAHKEME KARARLARININ BİRBİRİNE ETKİSİ Hukuk ve Ceza Mahkemesi Kararlarının Birbirine Etkisi I. GENEL OLARAK... 577 II. HUKUK MAHKEMESİ KARARININ CEZA MAHKEMESİNE ETKİSİ... 578 III. CEZA MAHKEMESİ KARARININ HUKUK MAHKEMESİNE ETKİSİ... 578 Yabancı Mahkeme Kararlarının Türkiye de Etkisi I. YABANCI MAHKEME KARARLARININ TENFİZİ... 582 A. Genel Olarak... 582 B. Koşulları... 582 1. Ön Koşullar (Tenfize Konu Olan Kararlar)... 582 2. Geçerlilik Koşulları... 583 C. Usul...587 1. İstem...587 2. Görevli ve Yetkili Mahkeme... 588 3. Karar...588 II. YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI... 588 A. Genel Olarak... 588 B. Koşulları... 589 C. Usul...589
XXIV Medeni Usul Hukuku ONDÖRDÜNCÜ KISIM ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI I. GENEL OLARAK... 593 II. ARABULUCULUK... 595 A. Genel Olarak... 595 B. Koşulları... 596 C. Arabuluculuğa İlişkin Temel İlkeler...596 1. İradilik...596 2. Eşitlik...596 3. Gizlilik...597 D. Arabulucuların Bağlı Oldukları Hukuksal Rejim... 598 E. Usul...600 1. Başvuru...600 2. Arabulucunun Seçilmesi... 601 3. Arabuluculuk Faaliyetinin Yürütülmesi... 601 F. Arabuluculuğun Sona Ermesi... 603 KAYNAKÇA... 605