Hazırlayan: Hamit BĠRTANE Uzman KARACADAĞ KALKINMA AJANSI DEVELOPMENT AGENCY

Hazırlayan: Hamit BĠRTANE Uzman KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince takip edilebilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Her hakkı saklıdır. KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

TÜRKİYE DEKİ EKONOMİK GELİŞMELER

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 TÜFE de aylık değişim % -0,41olarak gerçekleşti. 2011 yılı Temmuz ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi nde bir önceki aya göre % -0,41 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 3,00, bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,31 ve on iki aylık ortalamalara göre % 6,37 artış gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE de en yüksek artış % 12,98 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Ulaştırma (% 9,81), lokanta ve oteller (% 7,79), gıda ve alkolsüz içecekler (% 7,65), ev eşyası (% 7,22), giyim ve ayakkabı (% 6,93) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır. Kaynak: TÜİK, 2011a.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Tüketici Fiyatları Endeksi Yıllık DeğiĢim Oranları (%) 11,00 9,00 7,00 8,19 10,13 9,56 10,19 9,10 7,17 8,37 7,58 6,24 6,31 8,33 9,24 8,62 7,29 6,40 5,00 3,00 4,90 4,16 4,26 3,99 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 Aylar 2010 2011 Kaynak: TÜİK, 2011a.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış % 1,47 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Temmuz ayında endekste yer alan gruplardan; eğlence ve kültürde % 0,94, ulaştırmada % 0,78, eğitimde % 0,73, lokanta ve otellerde % 0,61, ev eşyasında % 0,28, haberleşmede % 0,19 artış, sağlıkta % -0,72, gıda ve alkolsüz içeceklerde % -1,18, giyim ve ayakkabıda % -4,84 düşüş gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011a.

ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 ÜFE de aylık değişim % -0,03 olarak gerçekleşti. 2011 yılı Temmuz ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi nde bir önceki aya göre % -0,03 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 6,18, bir önceki yılın aynı ayına göre % 10,34 ve on iki aylık ortalamalara göre % 9,59 artış gerçekleşmiştir. Aylık değişim tarım sektöründe % -6,06, sanayi sektöründe % 1,22 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde önceki yılın aynı ayına göre % 1,83 ve on iki aylık ortalamalara göre % 12,86 artış gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde bir önceki yılın aynı ayına göre % 12,13 ve on iki aylık ortalamalara göre % 8,86 artış gerçekleşmiştir. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış % 4,37 ile metal cevheri alt sektöründe gerçekleşti. Sanayinin üç sektöründen, imalat sanayi sektöründe % 1,34, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe % 1,20, elektrik, gaz ve su sektöründe % 0,16 artış gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011b.

ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Üretici Fiyatları Endeksi Yıllık DeğiĢim Oranları (%) 15,00 13,00 11,00 9,00 7,00 5,00 10,87 10,42 10,19 10,34 10,80 10,08 9,63 9,92 9,21 9,03 8,91 8,87 8,58 8,21 8,24 7,64 8,17 6,30 6,82 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 Aylar 2010 2011 Kaynak: TÜİK, 2011b.

ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, ana metal sanayi (% 4,95), iletişim teçhizatı imalatı (% 3,22), tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı (% 2,22), elektrikli makine ve cihazları imalatı (% 1,86), büro makineleri imalatı (% 1,50) ve suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı (%1,36) alt sektörleridir. Buna karşılık ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (% -5,63), gıda ürünleri ve içecek imalatı (% -0,62), makine ve teçhizat imalatı (% -0,24) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur. Kaynak: TÜİK, 2011b.

HANEHALKI YURTİÇİ TURİZM ARAŞTIRMASI, 2011 YILI 1. DÖNEM Yurtiçinde ikamet edenler, bir ve daha fazla gecelemeli 11 milyon 549 bin seyahat gerçekleştirmiştir. 2011 yılı I. Döneminde yurtiçinde ikamet edenlerin bir ve daha fazla geceleme kaydı ile yaptıkları toplam seyahat sayısı 11 milyon 549 bin dir. Seyahate çıkış amacı olarak birinci sırada % 73 ile Yakınları ziyaret, ikinci sırada % 9,1 ile Gezi, eğlence, tatil, üçüncü sırada ise % 8,1 ile Sağlık amacıyla yapılan seyahatler gelmektedir. Seyahate çıkanlar, 2 milyar 207 milyon 907 bin TL harcamışlardır. Seyahat edenler, seyahat harcamalarını kişisel veya paket tur harcamaları şeklinde yapmaktadır. Anket sonuçlarına göre, 2011 I. Döneminde yurtiçi turizm harcamasının % 96,5 ini (2 milyar 130 milyon 370 bin TL) kişisel, % 3,5 ini (77 milyon 537 bin TL) ise paket tur harcamaları oluşturmaktadır. Bir ve daha fazla geceleyenlerin, seyahat ve geceleme sayısı ile harcamaları, 2010-2011 Yıl / Dönem Seyahat sayısı (Bin) Geceleme sayısı (Bin) Ortalama geceleme sayısı (Bin) Toplam harcama (Bin TL) Seyahat baģına ortalama harcama (TL) 2010 I. Dönem 12 837 88 940 6,9 2 296 248 179 2010 Toplam 68 373 555 145 8,1 13 843 504 202 2011 I. Dönem 11 549 81 339 7,0 2 207 907 191 Kaynak: TÜİK, 2011c.

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - HAZİRAN 2011 Sanayi üretimi yüzde 6.7 arttı. 2011 yılı Haziran ayında 2005=100 temel yıllı sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,7 artmıştır. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2011 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre; madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi % 2,2 azalmış, imalat sanayi sektörü endeksi % 7,5 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi % 4,0 artmıştır. Takvim etkisinden arındırılmış endeks 2011 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,9 artış, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre % 0,9 azalış göstermiştir. Kaynak: TÜİK, 2011d.

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - HAZİRAN 2011 SEKTÖR Haziran 2011 (2005=100) Endeks Arındırılmamış Değişim (Yıllık) Değişim (Aylık) Takvim Etkisinden Arındırılmış Değişim Endeks (Yıllık) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Değişim Endeks (Aylık) Toplam Sanayi 128,4 6,7 1,1 126,1 6,9 123,1-0,9 Madencilik ve Taşocakçılığı 133,7-2,2 5,7 132,5-2,2 126,1-2,6 İmalat Sanayi 127,6 7,5 0,7 125,1 7,7 121,5-1,0 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Ürt. ve Dağıtımı 133,1 4,0 2,5 133,1 4,0 139,2 0,4 Kaynak: TÜİK, 2011d.

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - HAZİRAN 2011 140 ARINDIRILMAMIġ ĠLE MEVSĠM VE TAKVĠM ETKĠLERĠNDEN ARINDIRILMIġ SANAYĠ ÜRETĠM ENDEKSĠ 130 120 110 100 90 80 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4 2010-5 2010-6 2010-7 2010-8 2010-9 2010-10 2010-11 2010-12 2011-1 2011-2 2011-3 2011-4 2011-5 2011-6 TOPLAM SANAYİ ENDEKSİ (ARINDIRILMAMIŞ) MEVSİM VE TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ ENDEKS Kaynak: TÜİK, 2011d.

KIRMIZI ET ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ - HAZİRAN 2011 Toplam kırmızı et üretimi 47 781 ton Toplam kırmızı et üretimi, bir önceki aya göre % 0,7 oranında artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre % 15,7 oranında azaldı. Sığır eti üretimi 36 387 ton Sığır eti üretimi, bir önceki aya göre % 5,2 oranında azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre % 19,2 oranında azaldı. Koyun eti üretimi 10 887 ton Koyun eti üretimi, bir önceki aya göre % 47,2 oranında artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre % 11,5 oranında arttı. Ton 180 000 160 000 140 000 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 KIRMIZI ET ÜRETĠM MĠKTARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Ay Kaynak: TÜİK, 2011e. 2010 2011

HAYVANSAL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ, 2010 Büyükbaş hayvan sayısı 2010 yılında bir önceki yıla göre % 6,5, küçükbaş hayvan sayısı % 9,3 oranında artış göstermiştir. 2010 yılı sonu itibariyle toplam büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre % 6,5 artış göstererek 11 518 827 baş olarak gerçekleşmiştir. Büyükbaş hayvanlar arasında yer alan sığır sayısı % 6,6 artarak 11 433 128 baş olmuştur. Koyun sayısı 2010 yılı sonu itibariyle bir önceki yıla göre % 6,2 artarak 23 089 691 baş, keçi sayısı ise % 22,7 artarak 6 293 233 baş olmuştur. 2009-2010 HAYVAN SAYILARI 25 000 000 20 000 000 21 749 508 23 089 691 15 000 000 10 000 000 10 723 958 11 433 128 2009 2010 5 000 000 5 128 285 6 293 233 Kaynak: TÜİK, 2011f. Sığır Koyun Keçi

HAYVANSAL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ, 2010 Toplam kümes hayvanları sayısı 2010 yılında bir önceki yıla göre %2,1 oranında artış göstermiştir. Kümes hayvanları sayısı 2010 yılsonu itibariyle bir önceki yıla göre % 2,1 oranında artarak 238 972 961 adet olmuştur. Yumurta tavuğu sayısı ise 2010 yılı sonu itibariyle bir önceki yıla göre % 6,7 oranında artarak 70 933 660 adet olmuştur. Süt üretimi 2010 yılında bir önceki yıla göre %8,5 oranında artış göstermiştir. Süt üretimi, 2010 yılında bir önceki yıla göre %8,5 artmış ve 13 605 600 ton olarak gerçekleşmiştir. Bu miktarın %91,73 ünü inek sütü, %6 sını koyun sütü, %2,01 ini keçi sütü ve %0,26 sını manda sütü oluşturmaktadır. Kaynak: TÜİK, 2011f.

CANLI HAYVAN ve HAYVANSAL ÜRÜN FİYATLARI ve ÜRETİM DEĞERİ, 2010 Canlı hayvanlardan kültür sığır fiyatı 2010 yılında bir önceki yıla göre % 53,6 artarak 3.891,2 TL olurken, yerli sığır fiyatı % 62,2 artışla 2.256,7 TL oldu 2010 yılı kültür dana fiyatı bir önceki yıla göre % 51,6 oranında artışla 1940,2 TL ve yerli dana fiyatı % 58,0 artarak 1145,8 TL olarak gerçekleşmiştir. Koyun ve keçi fiyatları 2010 yılında bir önceki yıla göre merinos koyununda % 49,9, yerli koyun fiyatında % 63,6, tiftik keçisi fiyatında % 37,0 ve kıl keçisi fiyatında % 64,9 artış görülmüştür. Kümes hayvanlarından et tavuğu fiyatı 2010 yılında bir önceki yıla göre % 35,6 oranında artarak 11,0 TL ve yumurta tavuğu fiyatı % 9,2 oranında artarak 10,0 TL olmuştur. Kaynak: TÜİK, 2011g.

CANLI HAYVAN ve HAYVANSAL ÜRÜN FİYATLARI ve ÜRETİM DEĞERİ, 2010 Hayvansal ürünlerden inek sütü fiyatı 2010 yılında bir önceki yıla göre %15,2 oranında arttı. 2010 yılında inek sütü fiyatı bir önceki yıla göre % 15,2 oranında artış göstererek 0,91 TL, koyun sütü fiyatı ise % 10,7 oranında artarak 1,29 TL olmuştur. Kırmızı et fiyatlarına bakıldığında, sığır eti % 37,3 artarak 18,41 TL, koyun eti ise % 42,6 artarak 18,93 TL olarak işlem görmüştür. Beyaz et fiyatlarında ise, tavuk eti fiyatı % 2,8 artarak 4,92 TL ve hindi eti fiyatı % 4,7 artarak 7,09 TL olmuştur. 2010 yılı tavuk yumurta fiyatı % 2,3 azalışla 0,20 TL, bal fiyatı ise % 4,4 artışla 17,60 TL olarak gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011g.

SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ, HAZİRAN 2011 Sanayi Ciro Endeksi, 2011 yılı Haziran ayında yüzde 26,4 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2011 yılı Haziran ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre; Madencilik ve Taşocakçılığı endeksi % 28,6; İmalat Sanayi endeksi ise % 26,3 artmıştır. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2011 yılı Haziran ayında en yüksek artış Enerji de görülmüştür. İmalat sanayi alt sektörlerinin 2011 yılı Haziran ayında 2010 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek artış oranının % 64,1 ile Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatında gerçekleştiği görülmektedir. Bunu % 40,7 ile Ana Metal Sanayi takip etmektedir. 220 Sanayi Ciro Endeksi, 2005=100 200 180 160 140 120 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Kaynak: TÜİK, 2011h. 2010 2011

SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ, HAZİRAN 2011 Sanayi Sipariş Endeksi Haziran ayında 2010 yılı Haziran ayına göre yüzde 31,6 artmıştır. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2011 yılı Haziran ayında en yüksek artış Sermaye Malı İmalatı nda görülmüştür. İmalat sanayi alt gruplarında en yüksek artış % 92,4 ile Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatında gerçekleştiği görülmektedir. Bunu, % 77,9 ile Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı takip etmektedir. 220 Sanayi SipariĢ Endeksi, 2005=100 200 180 160 140 120 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2010 2011 Kaynak: TÜİK, 2011h.

FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI - TEMMUZ 2011 2011 Temmuz ayında bir önceki aya göre en yüksek reel getiri TÜFE ile indirgendiğinde külçe altında gerçekleşti. 2011 Temmuz ayında en yüksek reel getiri, ÜFE ile indirgendiğinde % 6,46, TÜFE ile indirgendiğinde ise % 6,87 oranlarıyla külçe altında gerçekleşmiştir. Yatırım araçlarının Temmuz ayında yatırımcısına reel getirileri aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir. 2011 TEMMUZ FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ ÜFE'YE GÖRE AYLIK REEL GETİRİLERİ ( % ) 2011 TEMMUZ FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ TÜFE'YE GÖRE AYLIK REEL GETİRİLERİ ( % ) 10 5 0,55 3,42 2,61 6,46 10 5 0,93 0,17 3,82 3,00 6,87 0-0,21 0-5 -5-10 MEVDUAT BORSA AMERĠKAN FAĠZĠ (BRÜT) IMKB 100 DOLARI EURO KÜLÇE ALTIN -10 MEVDUAT BORSA AMERĠKAN FAĠZĠ IMKB 100 DOLARI (BRÜT) EURO KÜLÇE ALTIN Kaynak: TÜİK, 2011ı.

DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ - HAZİRAN 2011 Birim değer endeksleri arttı. Geçici dış ticaret verilerinden hesaplanan 2003=100 temel yıllı dış ticaret endekslerine göre; 2011 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, ihracat birim değer endeksi % 19,3, ithalat birim değer endeksi %2 1,3 oranında arttı. İlgili ayda ihracat birim değer endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılıkta % 15,4, balıkçılıkta % 33,9, madencilik ve taşocakçılığında % 16,6 ve imalat sanayinde % 19,4 arttı. İthalat birim değer endeksi geçen yılın aynı ayına göre, tarım ve ormancılıkta % 43,6, madencilik ve taşocakçılığında % 37,6, imalat sanayinde % 18,3 artış gösterdi. Kaynak: TÜİK, 2011i.

Birim değer endeksi Miktar endeksi DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ - HAZİRAN 2011 İhracat miktar endeksi % 0,1 arttı. İhracat miktar endeksi ana sektörler itibariyle, geçen yılın aynı ayına göre, tarım ve ormancılıkta % 18,7, balıkçılıkta % 5,4, madencilik ve taşocakçılığında % 12 azaldı, imalat sanayinde % 1,2 arttı. İthalat miktar endeksi % 16,8 arttı. Aynı ayda, ithalat miktar endeksi tarım ve ormancılıkta % 19,6 azaldı, madencilik ve taşocakçılığında % 2 ve imalat sanayinde % 20,3 arttı. DıĢ Ticaret Endeksleri 205 190 175 160 145 130 115 100 85 70 55 40 2010-1 3 5 7 9 11 2011-1 3 5 Aylar 275 260 245 230 215 200 185 170 155 140 125 İhracat birim değer İthalat birim değer İhracat Miktar İthalat Miktar Kaynak: TÜİK, 2011i.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2011 MAYIS DÖNEMİ SONUÇLARI Mayıs 2011 döneminde kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 8 bin kişi artmıştır. 2011 yılı Mayıs döneminde, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 979 bin kişilik bir artış ile 72 milyon 218 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 1 milyon 8 bin kişi artarak 53 milyon 439 bin kişiye ulaşmıştır. Mayıs 2011 döneminde işgücüne katılma oranı % 50,5 tir. İşgücüne katılma oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,1 puanlık artışla % 50,5 olarak gerçekleşmiştir Tarım dışı istihdam 948 bin kişi artmıştır. 2011 yılı Mayıs döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 390 bin kişi artarak 24 milyon 445 bin kişiye yükselmiştir. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 442 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 948 bin kişi artmıştır. Kaynak: TİM,2011j.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2011 MAYIS DÖNEMİ SONUÇLARI İstihdamın yapısı Bu dönemde istihdam edilenlerin % 25,2 si tarım, % 20,2 si sanayi, % 6,7 si inşaat, % 47,9 u ise hizmetler sektöründedir. İstihdam edilenlerin; % 70,5 i erkek nüfustur. % 60 ı lise altı eğitimlidir. % 61,5 i ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, % 24,7 si kendi hesabına veya işveren, % 13,9 u ise ücretsiz aile işçisidir. % 59,4 ü 10 kişiden az çalışanı olan işyerlerinde çalışmaktadır. İşsizlik oranı % 9,4 dur. İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine 296 bin kişi azalarak 2 milyon 550 bin kişiye düşmüştür. İşsizlik oranı ise 1,6 puanlık azalış ile % 9,4 seviyesinde gerçekleşmiştir. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 1,8 puanlık azalışla % 11,6, kırsal yerlerde ise 1 puanlık azalışla % 5,4 olmuştur. İşgücü dışında olanların % 51,6 sı daha önce bir işte çalışmıştır. Bu dönemde işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların % 16,4'ü tarım", % 11,1'i "sanayi", % 2,8'i "inşaat", % 19,9'u "hizmetler" sektöründe çalışmış, % 49,9 u ise 8 yıldan önce işinden ayrılmıştır. Kaynak: TİM,2011j.

HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2011 MAYIS DÖNEMİ SONUÇLARI 13896 21354 13982 21147 13919 19632 14913 20067 15516 20423 15588 21189 16178 21194 16023 21277 16911 22594 17224 23055 18172 24445 24000 21000 istihdam ve İşsizlik Oranı % 14 16 14 18000 11.9 12 10.3 10.5 10.8 11 11 10.6 15000 10.2 10.3 9.4 10 12000 8 9000 6 6000 4 3000 2 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2010 Mayıs 2011 Mayıs 0 Tarım Dışı İstihdam Toplam İstihdam İşsizlik Oranı Kaynak: TİM,2011j.

TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 2011 Temmuz ayında Tüketici güveni azaldı. 2011 Temmuz ayında Tüketici Güven Endeksi, bir önceki aya göre % 1,64 oranında azaldı; Haziran ayında 96,42 olan endeks Temmuz ayında 94,83 değerine düştü. Tüketici Güven endeksindeki düşüş, tüketicilerin gelecek dönem satın alma gücü, gelecek dönem genel ekonomik durum, gelecek dönem iş bulma olanakları ile mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu durumlarına ait değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklanmaktadır. Kaynak: TÜİK, 2011k.

07/10 08/10 09/10 10/10 11/10 12/10 01/11 02/11 03/11 04/11 05/11 06/11 07/11 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Tüketici Güven Endeksi 98 96,42 94 93,56 93,46 94,83 90 90,41 91,34 90,99 91,29 93,43 92,85 89,02 86 87,48 87,35 Kaynak: TÜİK, 2011k.

SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - AĞUSTOS 2011 2011 Ağustos ayında hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endeksleri azaldı. 125 Sektörel Güven Endeksleri 115 Hizmet 105 P.Ticaret 95 İnşaat 85 01 02 03 04 05 06 07 08 2011 Hizmet Sektörü Güven Endeksindeki düşüş, son üç ayda iş durumu, son üç ayda ve gelecek üç ayda hizmetlere olan talep; Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksindeki düşüş, son üç ayda ve gelecek üç ayda iş hacmi (satışlar); İnşaat Sektörü Güven Endeksindeki düşüş ise, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve gelecek üç ayda toplam çalışan sayısı değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklanmaktadır. Kaynak: TÜİK, 2011n.

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ - TEMMUZ 2011 2011 Temmuz ayında ithalat % 29,9 arttı 2011 yılı Temmuz ayında, 2010 yılının aynı ayına göre ihracat % 24,2 artarak 11 875 milyon dolar, ithalat % 29,9 artarak 20 889 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde dış ticaret açığı 6 514 milyon dolardan, 9 014 milyon dolara ulaştı. 2010 Temmuz ayında % 59,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2011 Temmuz ayında % 56,8 e geriledi. En çok ihracat Almanya ya Bu ülkeye yapılan ihracat 2010 Temmuz ayına göre % 23,7 artarak 1 301 milyon dolar olurken, Almanya yı sırasıyla İngiltere (785 milyon dolar), İtalya (739 milyon dolar), Irak (656 milyon dolar) ve Fransa (604 milyon dolar) takip etti. 2010 Temmuz ayında % 47,1 olan Avrupa Birliği nin (AB) ihracattaki payı, 2011 Temmuz ayında % 47,7 ye çıktı. AB ye yapılan ihracat, 2010 yılının aynı ayına göre % 25,8 artarak 5 662 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2011o.

Milyon Dolar Milyon Dolar DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ - TEMMUZ 2011 Rusya Federasyonu ithalatta ilk sırada yer aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat % 19,1 artarak 2 058 milyon dolar olarak gerçekleşti. Rusya Federasyonu nu sırasıyla Çin (2 041 milyon dolar), Almanya (1 894 milyon dolar) ve İtalya (1 249 milyon dolar) izledi. 2011 Temmuz ayında fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi, motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları (1 526 milyon dolar) olurken; bu fasılı demir ve çelik (1 022 milyon dolar), kazanlar, makina ve cihazlar, aletler ve bunların aksam-parçaları (981 milyon dolar), örme giyim eşyası ve aksesuarları (862 milyon dolar) ve elektrikli makina ve cihazlar, bunların aksam-parçaları (691 milyon dolar) izledi. 2010-2011 Tem m uz Ayı Dış Ticareti 25 000 20 889 20 000 16 078 15 000 11 875 9 565 10 000 2010-2011 Ocak-Tem m uz Dış Ticareti 150 000 140 517 120 000 99 476 90 000 77 472 64 282 60 000 5 000 30 000 2010 2011 2010 2011 Ġhracat Ġthalat 2010 2011 Ġhracat 2010 2011 Ġthalat Kaynak: TÜİK, 2011o.

İHRACAT TEMMUZ 2011 AYLAR BAZINDA TOPLAM ĠHRACAT, 2010-2011 14,000,000 12,000,000 10,000,000 8,000,000 6,000,000 4,000,000 2,000,000 0 AYLAR BAZINDA TOPLAM İHRACAT, 2010-2011 2011 2010 Kaynak: TİM,2011a.

İHRACAT - HAZİRAN 2011 Kaynak: TİM,2011a. ĠHRACATIMIZDA ĠLK 20 ÜLKE, (Bin $) ÜLKE İHRACAT PAY, % 1 ALMANYA 1,269,260.00 11.00 2 BĠRLEġĠK KRALLIK 739,734.00 6.41 3 ĠTALYA 722,854.00 6.27 4 IRAK 653,338.00 5.66 5 FRANSA 609,437.00 5.28 6 RUSYA FEDERASYONU 452,370.00 3.92 7 ABD 385,375.00 3.34 8 ĠSPANYA 340,581.00 2.95 9 MISIR 328,475.00 2.85 10 ĠRAN 310,830.00 2.69 11 HOLLANDA 298,492.00 2.59 12 B.A.E 255,086.00 2.21 13 ÇĠN HALK CUMHURĠYETĠ 236,529.00 2.05 14 ROMANYA 226,950.00 1.97 15 SUUDI ARABISTAN 217,737.00 1.89 16 BELÇĠKA 211,908.00 1.84 17 ISRAIL 195,000.00 1.69 18 SURĠYE 191,590.00 1.66 19 AZERBEYCAN-NAHCIVAN 181,529.00 1.57 20 BULGARĠSTAN 152,162.00 1.32 İlk 20 Toplam 7,979,237 69.16 Genel Toplam 11,506,674 100.00

TEMMUZ AYI SEKTÖREL İHRACAT 2010-2011 Kaynak: TİM,2011a. (Bin $) SEKTÖRLER 2010 2011 I. TARIM 1,097,997 1,365,406 A. BĠTKĠSEL ÜRÜNLER 780,073 955,349 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 333,063 456,146 Yaş Meyve ve Sebze 112,868 132,196 Meyve Sebze Mamulleri 90,921 86,228 Kuru Meyve ve Mamulleri 79,911 85,098 Fındık ve Mamulleri 105,361 119,218 Zeytin ve Zeytinyağı 12,092 15,039 Tütün 42,974 57,533 Kesme Çiçek 2,882 3,891 B. HAYVANSAL ÜRÜNLER 79,160 120,990 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 79,160 120,990 C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERĠ 238,765 289,068 II. SANAYĠ 7,940,946 9,817,803 A. TARIMA DAYALI ĠġLENMĠġ ÜRÜNLER 772,183 914,926 Tekstil ve Hammaddeleri 538,675 626,058 Deri ve Deri Mamulleri 129,508 154,126 Halı 104,000 134,742 B. KĠMYEVĠ MADDELER VE MAM. 1,084,859 1,359,535 C. SANAYĠ MAMULLERĠ 6,083,905 7,543,342 Hazır giyim ve Konfeksiyon 1,370,855 1,625,258 Otomotiv Endüstrisi 1,383,601 1,909,855 Gemi ve Yat 175,466 233,419 Elektrik - Elektronik 732,155 827,591 Makine ve Aksamları 530,308 718,121 Demir ve Demir Dışı Metaller 498,544 581,317 Demir Çelik Ürünleri 1,017,603 1,244,384 Çimento ve Toprak Ürünleri 278,093 283,038 Değerli Maden ve Mücevherat 90,913 115,328 Diğer Sanayi Ürünleri 6,366 5,031 III. MADENCĠLĠK 339,581 354,559 T O P L A M 9,378,525 11,537,768

TRC2 BÖLGESİ`NDE (DİYARBAKIR-ŞANLIURFA) EKONOMİK GÖRÜNÜM

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ TEMMUZ 2011 NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) (% 0,48) olmuştur. TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) bölgesindeki değişim % -0,34 olmuştur. Aralık ayına göre en yüksek artış TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) (% 4,42) bölgesinde, Geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) (% 8,79) bölgesinde, On iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) (% 7,89) bölgesinde gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011a.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyatları Endeksi ve Değişim Oranı (%) (2003=100) İstatistiki bölge Bir önceki aya göre değişim oranı (Temmuz 2011) Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı (Temmuz 2011/Aralık 2010) Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (Temmuz 2011/Temmuz 2010) On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (01.08.2010-31.07.2011 /01.08.2009-31.07.2010) TÜRKİYE - 0.41 3.00 6.31 6.37 TRC2-0.34 2.32 8.12 7.68 Kaynak: TÜİK, 2011a.

KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ 2011 II. DÖNEM 2011 yılı ikinci döneminde, 107.308 konut satış sonucu el değiştirmiş ve Türkiye genelinde bir önceki döneme göre % 17,83 oranında artış gerçekleşmiştir. 2011 yılı ikinci döneminde (Nisan-Mayıs-Haziran), konut satışlarında bir önceki döneme göre en yüksek artış % 51,06 oranı ile Erzurum, Erzincan, Bayburt (TRA1) bölgesinde gerçekleşmiştir. Diyarbakır, Şanlıurfa (TRC2) bölgesinde bu dönemde konut satışlarında % 11,7 artış gerçekleşmiştir. Aynı dönemde konut satışlarında bölge düzeyinde bir önceki döneme göre azalış gösteren tek bölge ise %-41,32 ile Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan (TRA2) bölgesidir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre % 18,87 oranında artış gerçekleşmiştir. 2011 yılı ikinci döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre konut satışlarında tüm bölgelerde artış gerçekleşmiştir. En çok artış gösteren bölgeler sırasıyla, % 100,44 oranıyla Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan (TRA2), % 85,41 oranıyla Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova (TR42), % 54,65 oranıyla Erzurum, Erzincan, Bayburt (TRA1) ve % 53,20 oranıyla Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye (TR63) bölgeleridir. Kaynak: TÜİK, 2011m.

DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Bin $ Sektörler Temmuz 2010 Temmuz 2011 I.TARIM 3,824 5,747 A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 3,542 5,226 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 3,482 5,226 Yaş Meyve ve Sebze 0 0 Meyve Sebze Mamulleri 7 0 Kuru Meyve ve Mamulleri 0 0 Fındık ve Mamulleri 0 0 Zeytin ve Zeytinyağı 53 0 Tütün 0 0 Kesme Çiçek 0 0 B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 140 336 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 140 336 C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 142 185 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 142 185 Kaynak: TİM,2011b.

DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Kaynak: TİM,2011b. Bin $ Sektörler Haziran 2010 Haziran 2011 II.SANAYİ 3,248 3,557 A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 0 0 Tekstil ve Hammaddeleri 0 0 Deri ve Deri Mamulleri 0 0 Halı 0 0 B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 775 1,191 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 775 1,191 C.SANAYİ MAMULLERİ 2,473 2,363 Hazır giyim ve Konfeksiyon 0 23 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 143 121 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 1,364 1,663 Makine ve Aksamları 369 84 Demir ve Demir Dışı Metaller 163 57 Demir Çelik Ürünleri 142 135 Çimento ve Toprak Ürünleri 296 260 Değerli Maden ve Mücevherat 0 3 Diğer Sanayi Ürünleri 0 20 III.MADENCİLİK 7,153 5,724 Toplam 14,228 15,027

ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Bin $ Sektörler Temmuz 2010 Temmuz 2011 I.TARIM 6,065 3,224 A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 5,272 1,572 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 4,999 1,195 Yaş Meyve ve Sebze 12 21 Meyve Sebze Mamulleri 251 356 Kuru Meyve ve Mamulleri 0.00 0.00 Fındık ve Mamulleri 0.00 0.00 Zeytin ve Zeytinyağı 0.00 0.00 Tütün 0.00 0.00 Kesme Çiçek 10 0 B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 0.00 0.00 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 0.00 0.00 C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 793 1,652 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 793 1,652 Kaynak: TİM,2011b.

ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Bin $ Sektörler Temmuz 2010 Temmuz 2011 II.SANAYİ 13,407 12,179 A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 400 463 Tekstil ve Hammaddeleri 364 459 Deri ve Deri Mamulleri 36 0 Halı 0 4 B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 285 700 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 285 700 C.SANAYİ MAMULLERİ 12,722 11,016 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 607 289 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 9 47 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 1,731 2,618 Makine ve Aksamları 318 127 Demir ve Demir Dışı Metaller 71 68 Demir Çelik Ürünleri 2,107 1,221 Çimento ve Toprak Ürünleri 7,879 6,646 Değerli Maden ve Mücevherat 0 0 Diğer Sanayi Ürünleri 0 0 III.MADENCİLİK 417 135 Toplam 19,889 15,537 Kaynak: TİM,2011b.

2011 TEMMUZ AYINA AİT KURULAN ve KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. Bölge İllerine Göre Dağılım 2011 TEMMUZ (BİR AYLIK) 2010 TEMMUZ (BİR AYLIK) İL KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN DİYARBAKIR 42 0 26 7 1 7 0 825 77 3 35 5 3 10 1 11 ŞANLIURFA 54 2 58 1 1 5 1 21 49 0 23 8 3 3 0 12 TÜRKİYE 3,944 80 4,431 892 328 979 206 7,057 3,886 93 3,886 1,225 566 851 234 2,410 Kaynak: TOBB,2011.

MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ HAZİRAN 2011 İllere göre motorlu kara taşıtları sayısı, Haziran 2011 Sonu (Motorsuz (römork ve yarı römork) kara taşıtları hariç) İl Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet Özel Amaçlı Taşıt Traktör TÜRKİYE 15 611 878 7 855 344 387 632 214 023 2 516 651 725 216 2 440 508 35 041 1 437 463 Diyarbakır 101 312 43 180 6 084 1 093 18 275 6 296 7 815 379 18 190 Şanlıurfa 203 313 78 605 6 058 1 244 19 329 14 807 55 603 395 27 272 Kaynak:TÜİK,2011l.

KAYNAKÇA TÜİK (2011a). Tüketici Fiyatları Endeksi Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:154, 03.08.2011 TÜİK (2011b). Üretici Fiyatları Endeksi Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:155, 03.08.2011 TÜİK (2011c). Hane Halkı Yurtiçi Turizm Araştırması, 2011-1. Dönem, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:156, 05.08.2011 TÜİK (2011d). Sanayi Üretim Endeksi Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:157, 08.08.2011 TÜİK (2011e). Kırmızı Et Üretim istatistikleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:159, 10.08.2011 TÜİK (2011f). Hayvansal Üretim İstatistikleri, 2010, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:160, 10.08.2011 TÜİK (2011g). Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Fiyatları ve Üretim Değeri, 2010,TÜİK Haber Bülteni,Sayı:161, 10.08.2011 TÜİK (2011h). Sanayi Ciro ve Sipariş Endeksleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı: 163, 11.08.2011 TÜİK (2011ı). Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:165, 12.08.2011 TÜİK (2011i). Dış Ticaret Endeksleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı: 167, 12.08.2011 TÜİK (2011j). Hane Halkı İşgücü İstatistikleri Mayıs/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:168, 15.08.2011 TÜİK (2011k). Tüketici Güven Endeksi Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:169, 16.08.2011 TÜİK (2011l). Motorlu Kara Taşıtları İstatistikleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:171, 24.08.2011 TÜİK (2011m). Konut Satış İstatistikleri, 2011 ll. Dönem, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:172, 24.08.2011 TÜİK (2011n). Sektörel Güven Endeksleri 2011 Ağustos, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:174, 26.08.2011 TÜİK (2011o). Dış Ticaret İstatistikleri Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:175, 26.08.2011 TİM (2011a). Yıllık İhracat Rakamları, http://www.tim.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=625&itemid=135, 24.06.2011 TİM (2011b). İller Bazında Rakamlar, http://www.tim.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=625&itemid=135, 24.06.2011 TOBB (2011). Kurulan Kapanan Şirket İstatistikleri, http://www.tobb.org.tr/ist/, 25.06.2011

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI