Atık Yönetimi Yönetmeliği
1991 1993 1995 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği PCB ve PCT lerin Kontrolü Hakkındaki Yönetmelik Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği Tanker Temizleme Tesisleri Tebliği Atık Ara Depolama Tesisleri Tebliği Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği ÖTA Depolaması, Arındırılması, Sökümü ve İşlenmesine İlişkin Tebliğ Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ
1991 1993 1995 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Bitkisel Atık Yağların 15 Kontrolü Yönetmelik Yönetmeliği Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği PCB ve PCT lerin Kontrolü 5 Tebliğ Hakkındaki Yönetmelik Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ömrünü Tamamlamış 24 Araçların Genelge Kontrolü Hakkında Yönetmelik Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği Tanker Temizleme Tesisleri Tebliği Atık Ara Depolama Tesisleri Tebliği Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği ÖTA Depolaması, Arındırılması, Sökümü ve İşlenmesine İlişkin Tebliğ Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ
Yeni Yönetmelik Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği ATIK YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ
Madde 2 - KAPSAM Ek-4 atık listesinde verilen atıkları (Kodlar) Genişletilmiş üretici sorumluluğu çerçevesinde yönetimi sağlanan elektrikli ve elektronik eşya, ambalaj, araç, pil ve akümülatör ürünlerini x Atmosfere salınan gaz emisyonları, Radyoaktif atıkları, Atıksuları, Kullanılamaz durumdaki patlayıcıları ve atıklarını x x Kontamine olmamış hafriyat toprağını, Kazılmamış kirlenmiş toprak, Hayvan kadavralarını, tarımsal amaçlı kullanılan hayvansal dışkıyı, Biyogaz ya da kompost gibi geri kazanım tesisleri ile beraber yakma, yakma veya düzenli depolama tesislerine gönderilen hayvansal atıklar hariç diğer hayvansal yan ürünleri vb..
Ortak Kavramlar Ek-III/B Analizleri Yan Ürün Tehlikelilik Özelliği H13 AYY Yeniden Kullanım Getirme Merkezi Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu İkili Toplama Sistemi
Atık Tanımı Büyükşehir ve Belediyelerin Görevleri ORTAK KAVRAMLAR Bakanlığın Görevleri Atık Üreticisinin Görevleri İl Müdürlüğünün Görevleri Atık İşleme Tesisinin Görevleri Yetkilendirilmiş Kuruluş Geçici Depolama Bildirim ve Kayıt Tutma
YENİ KAVRAMLAR Yan Ürün Olma Durumu Üretim prosesinin ayrılmaz bir parçası olarak üretiliyor ve kapasite raporunda ürün/yan ürün olarak yer alıyor ise, Gelecekte kullanımına yönelik talep sürekli ise, Doğrudan bir proseste kullanılabiliyor ve üretildiği yerde fiziksel işlemler hariç olmak üzere başka işlemlerden geçmiyor ise, İkame edeceği maddenin standartlarına uygunluğunun ya da hammadde olarak kullanılması durumunda nihai ürünün ürün standardını bozmadığının belgelenmesi halinde, Kullanımında çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek tedbirler alınıyor ise,
YENİ KAVRAMLAR Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu Ürünlerin piyasada serbest dolaşımından ödün vermeyecek şekilde Kaynakların etkin kullanılması amacıyla onarım, yeniden kullanım, parçalama ve geri dönüştürme işlemleri de dâhil olmak üzere, ürünlerin hayat süreleri boyunca verimli kullanılmasını dikkate alan Bu amaçla ürünün üretiminden, hatta ürünü üretecek fabrikanın tasarımından başlayarak, satış ve atık olduktan sonraki süreci de içeren sorumluluk. Araçlar Pil ve Akümülatörler Elektrikli ve Elektronik Eşyalar Ambalajlar
YENİ KAVRAMLAR Yeniden kullanıma hazırlama Atıklar, yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti kapsamında, yalnız fiziksel işlemler ile tasarlandığı hale getirilerek, aynı amaçla kullanıldıkları sürece kullanım ömrü bitinceye kadar atık olarak addedilmeyecektir. Yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti, toplama-ayırma ve ara depolama hariç geri kazanım faaliyeti için çevre lisansı olan atık işleme tesislerinde gerçekleştirilir. Tamirhaneler, servisler gibi ürünlere yönelik bakım onarım hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler yeniden kullanıma hazırlama kapsamı dışındadır.
YENİ KAVRAMLAR Getirme Merkezi & İkili Toplama Atıkların organik ve geri kazanılabilir olarak ikili toplanması Hacimli atıklar başta olmak üzere özel atıkların toplanması AVM, Satış Noktası, Belediyeler Usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir
GÜNCELLENEN KAVRAMLAR Ek-1 Atık Listesi Açıklamaları Kod belirleme hiyerarşisi Ek-3/B ye alternatif çalışmalar (proses girdisi, MSDS, Bakanlık kılavuzları) Liste Açıklamaları 99 la biten atıklar
GÜNCELLENEN KAVRAMLAR Ek-3/B Analizleri Sınır değerler değişmedi Ek açıklamalar eklendi. Mineralojik yapı Ekotoksisite Talaş Atıkları Arıtma Çamurları - %50 Kuruluk
Tehlikeli Atıklar
Yüksek Maliyetli Yatırımlar Projesi
HAWAMAN Projesi
Mevcut Bertaraf Tesisleri İZAYDAŞ (Yakma) 35.000 ton/yıl PETKİM (Yakma) 17.500 ton/yıl TÜPRAŞ (Yakma) 7.750 ton/yıl EKOLOJİK ENERJİ (Gazlaştırma) 29.000 ton/yıl ÇİMENTO FABRİKALARI (Döner Fırın) 450.000 ton/yıl İZAYDAŞ (Depolama) 790.000 m 3 (% 20 dolu) ERDEMİR (Depolama) 6.000 ton/yıl İSKEN (Depolama) 115.000 m 3
1.5 ÜRETİM 2-3 MİLYON TON? YAKMA KAPASİTESİ 50-60 BİN TON KAPASİTE YETERSİZLİĞİ
Tehlikeli Atıkların Miktarı ABD Dünya nüfusunun % 5 ni barındırır Fakat toplam atıkların % 33 ünü üretmektedir Amerika Birleşik Devletleri için belirlenen tehlikeli atık miktarı 1 ton/yıl/kişi Bu atıkların 50 milyon tonu kayıt dışı olarak Havaya, Suya ve, Toprağa verilmektedir
Tehlikeli Atık Yönetiminden Sorumlu Taraflar YEREL YÖNETİMLER BAKANLIK VALİLİKLER ATIK ÜRETİCİSİ BERTARAF EDEN
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri TAKY - Madde 9 : Atık üretimini en az düzeye indirecek şekilde gerekli tedbirleri almak, ATIK YÖNETİM POLİTİKALARI Atıkların kaynağında azaltılması, Kaçınılmaz olarak ortaya çıkan atıkların öncelikle geri kazanılması, Yeniden kullanılması, geri dönüşümü Atıkların nihai bertaraf edilmesinin sağlanması
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri TAKY - Madde 9 : Atıkların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini, Yönetmelik hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek şekilde atık yönetimini sağlamak, Üç yıllık atık yönetim planını hazırlayarak Valilikten onay almak,
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri Atık taşımacılığında mevcut uluslararası standartlara uymak, Atığın niteliğinin belirlenmesi için yapılan harcamaları karşılamak, ("kirleten öder" prensibi)
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri TAKY - Madde 9 : Atıkların bertaraf edilmesi amacıyla belediyelerle ya da gerçek ve tüzel kişilerle ortak atık bertaraf tesisleri kurmak ve gerekli harcamalara katkıda bulunmak.
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri Ürettiği atıklarla ilgili kayıt tutmakla, atığını göndereceği lisanslı geri kazanım yada bertaraf tesisinin istemiş olduğu uluslararası kabul görmüş standartlara uygun ambalajlama ve etiketleme yapmakla, Aşındırıcı Kolay alevlenir Patlayıcı Zehirli Zaralı,Tahriş edici Oksitleyici Çevre için tehlikeli
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Atık Listesi Bölümleri-I
Atık Listesi Bölümleri-II
Avrupa Atık Kataloğu ve Tehlikeli Atık Listesi, 2002
Atık Kodlarının Kullanım Alanları
Tehlikeli Atıklar
AYGEİY Ek III-B TEHLİKELİ ATIK EŞİK KONSANTRASYONLARI a) Parlama noktası 55 0C, b) Yüksek seviyede zehirli olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %0,1 olması, c) Zehirli olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %3 olması, ç) Zararlı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %25 olması, d) R35 e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %1 olması, e) R34 e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %5 olması, f) R41 e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %10 olması, g) R36, R37 ve R38 e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir veya daha fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %20 olması, ğ) Kategori 1 ya da 2 de kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddelerdeki toplam konsantrasyonun %0,1 olması,
AYGEİY Ek III-B h) Kategori 3 de kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddedeki toplam konsantrasyonun %1 olması, ı) R60 ya da R61 e göre üreme yetisini azaltıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun %0,5 olması, i) R62 ya da R63 e göre üreme yetisini azalttığı özelliği ile sınıflandırılan kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun %5 olması j) R46 ya göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun 0,1 olması, k) R40 a göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun 1 de olması
Atık Kodu Belirleme Hiyerarşisi
http://online.cevre.gov.tr/ adresinden firma kaydı yapılır, alınan çıktı ile İl Müdürlüklerine başvurulur.
Kötü Örnek Geçici Depolama
İyi Örnek Geçici Depolama
Tehlikeli Atık Türkiye Geneli Dağılımı (TON)
İl Bazında Tehlikeli Atık
Tehlikeli Atık Bertarafı