Bİlİnçlİ tüketelim, az çöp üretelim!



Benzer belgeler
Kolay yoldan çöp ayrıştırma Çöp ayrıştırma trenttir!

ÇEVRE KİRLİLİĞİ VE ATIKLAR

Atıklarınızı lütfen ayırınız!

Tennengau da atık ayırma

Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel ve/veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine

ÇEVRE BİLİNCİ TARAMA LİSTESİ

Doπru Atık Ayrıµtırma Rehberi

ATIKLARI AYIRMANIN KOLAY YOLU

Toplama önerileri. Atık kağıt ve kartonlar. Beyaz cam. Renkli cam

ANKARA İLİ T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ANKARA İL MÜDÜRLÜĞÜ. Ankara da bilinçli. Çevre Gönüllüleri Yetişiyor

Toplama önerileri. Atık kağıt ve kartonlar. Beyaz cam. Renkli cam

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ. ATIK KOORDİNASYON MERKEZİ (6 Hat)

ÇAYIROVA ŞEKERPINAR TOKİ ANAOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI EKO-OKULLAR PROGRAMI ÇÖP, ATIK VE GERİ DÖNÜŞÜM KONULU YILLIK EYLEM PLANI

ATIK YÖNETĠMĠ VE ÇEVRE EĞĠTĠM PROJESĠ AYÇEP

GERİ DÖNÜŞÜM VE GERİ KAZANIM

Flachgau da atık ayırma

Çevre İçin Tehlikeler

Neden Daha Fazla Satın Alalım?

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR.

Vefalı yardımcınız: «Mülli»

Çevremizdeki Kimyasal Maddeler

Fen Bilimleri Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm

SÖZLÜK KELİME-KELİME GRUBU

Doğayla Uyumlu Yaşamın Adresi:

HALE OZANSOY RESİM SERGİSİ DEFNE SANAT GALERİSİNDE AÇILDI

DOĞAL ÇEVRE VE EKOLOJİK SİSTEM Çevre, insanların ve diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim

B O L U B E L E D İ Y E S İ TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ

NDS ÇEVRE ANKETİ SONUÇLARI, NİSAN 2013

TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ

Dr.Nalan A.AKGÜN 2014

o ATIK NEDİR? o AMBALAJ ATIKLARI o TEHLİKELİ ATIKLAR o TIBBİ ATIKLAR

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Abfallratgeber in türkischer Sprache. Heilbronn daki çöp sistemi

AB ve TURKIYE KIYASLAMASI

TARİH ETKİNLİKLER UYGULAMA

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ

SIFIR ATIK PROJESİ OKUL DOSYASI

Metodoloji. Görüşmeler C.A.T.I. Tekniği kullanılarak 15 yaş ve üzerindeki tüketici ile

I. Evsel atıklar Günlük hayatta ve sanayide kullanılan milyonlarca çeşit madde vardır. Bu maddelerin büyük çoğunluğu bir süre kullanıldıktan sonra

SIFIR ATIK, SIFIR KAYIP!

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ

ATAŞEHİR yılı itibariyle nüfusu kişiye ulaşmıştır.

BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın 2017 yılında sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde oluşan atıkları kontrol altına almak ve gelecek

Doğa ve sevdikleriniz için en güzel hediyeler...

Termik santrallerinin çevresel etkileri şöyle sıralanabilir: Hava Kirliliği Su Kirliliği Toprak Kirliliği Canlılar üzerinde Yaptığı Etkiler Arazi

ĞİŞİKLİĞİ. Yeni Mücadele ile Yüzleşmek. Kasım 2006

Küresel. İklim Değişikliği. ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ÇEVREYE SAYGI. Geri Dönüşümün Önemi 1.Doğal kaynaklarımızın korunmasını sağlar.

MALZEMELERİN GERİ KAZANIMI

EkosolFarm KompostBox Organik Atıklar Geri Dönüşüm Santralı

KIRMIZI YENGEÇLER SINIFINDANHERKESE MERHABA;

ETKİNLİKLERDEN KARELER

TASARRUFLU ENERJİ KULLANIMI

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

MALZEMELERİN GERİ KAZANIMI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI YAVRU VATAN ANAOKULU OKULLARDA ORMAN PROGRAMI YILLIK EYLEM PLANI

KONU: Çöp Atık. EYLEM ve ETKİNLİKLER EKİM AYI. Eko-okul Timi oluşturuldu. Eko-okul komitesi oluşturuldu Eko-okul Panosu oluşturuldu

Çöp ve değerli maddeler hakkında bilgiler

Bunlara Dikkat - 1 Şişeleri Çöpe Atmayın

YEŞİL / ÇEVRE DOSTU KONSEPTİ. Tüketiciler geleceği tehdit eden en önemli konuyu ne olarak görüyor?

Halkımıza daha iyi ve kaliteli hizmet verebilmek çöp toplamada kullanılmak üzere 238 adet hurda sac bidon alınarak gerekli yerlere dağıtılmıştır.

Sevgili Anneciğim,

Yaşamımızı sürdürebilmemiz için kullanıp attığımız bazı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖZEL ÇAMLICA KALEM İLKÖĞRETİM OKULU OKULLARDA ORMAN PROGRAMI ORMANDAN BİO ENERJİ ELDE EDİLMESİ YIL SONU RAPORU

Denize En Çok Mavi Yakışır

Uluslararası Yeşil Anahtar Ödülü. Arzu Akdağ Yeşil Anahtar Programı Ulusal Koordinatörü Çevre Mühendisi


HEXAFERM in Türkiye ve Dünya Açısından Stratejik Önemi Şubat Hexaferm.com

GEVHER HATUN ANAOKULU UÇEP (UYGULAMALI ÇEVRE EĞİTİMİ PROJESİ) PROGRAMI

REMONDIS Lojistik Konteyner sistemleri

Biliyor musunuz? İklim Değişikliği ile Mücadelede. Başrol Kentlerin.

Anneye En Güzel Hediye Olarak Ne Alınması Gerekir?

PAZARTESİ İZMİR GÜNDEMİ

76% 5- Çok önemli 4 - Önemli 3- Ne önemli ne değil 2- Pek önemli değil 1- Hiç önemli değil

Atık pilleri ne yapmalı?

İKLİM VİDEO 8 hepimizin yaşam tarzından kaynaklanıyor

Doğayı plastikten korumanın en iyi yolu, plastiği tekrar ve yıllar boyu kullanmaktır. bio

T.C KONYAALTI KAYMAKAMLIĞI. İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ANADOLU İLKOKULU. Eko - OKULLAR 1. DÖNEM FAALİYET RAPORU

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÇALIŞMALARIMIZ

ENDÜSTRİLER İÇİN KATI ATIK ANKET FORMU

Orta gerilim ekipmanınızı geri dönüştürmeyi düşündünüz mü?

BASIN BİRİMİ GÜNLÜK YAYIN RAPORU

ÖZEL İSTANBUL ÜNİVERİSTESİ VAKFI ADIGÜZEL OKULLARI ÇEKMEKÖY ANAOKULU TAVŞANLAR SINIFI MAYIS AYI KAVRAM VE ŞARKILAR

1. ve 2. SINIFLAR İÇİN ÇEVRECİ KEDİ ÇEVKİ İLE GERİ KAZANIM

Artan Küresel ısınma bilinci..

Gıda işletmeleri diğer işletmelerden farklıdır. Bu nedenle belli kurallara uymak ve bu kuralları sürekli işletmek zorundadırlar.

TURMEPA Deniz Temiz Derneği/TURMEPA Deniz Temiz Turmepa

AVRUPA BİRLİĞİ 52 EKONOMİK FORUM

Darmstadt daki yeni AWO»Johannesviertel«huzur evinde. Yan yana yılları paylaşalım

Ich mags sauber. Atık ayırmaya ilişkin yelpaze bilgi broşürü

BİRLEŞİK METAL-İŞ B İ RLEŞİK METAL İŞÇİLERİ SENDİKASI UNITED METALWORKERS UNION

SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR DÜNYA İÇİN, ÇEVREYE DUYARLI PROJELER

ATIK ELEKTRİKLİ ve ELEKTRONİK EŞYALARIN TOPLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ ve BERTARAF EDİLMESİ

Hotel Römerhof / Erlensee

UŞAK TİCARET VE SANAYİ ODASI TEKSTİL ÜRETİM VE KULLANIM ATIKLARININ GERİ KAZANIMI, EKONOMİK ETKİLERİ

Sürdürülebilirlik Raporu 2016

Transkript:

# 03 YAZ 2010 ÜCRETSİZ Çevre, doğa ve sağlıklı bir yaşam için el ele Bİlİnçlİ tüketelim, az çöp üretelim! Greenpeace Direktörü Uygar Özesmi Berlin de Yekta Arman ile Söyleşi Yeşil Çember Bütün Almanya da BSR e Ziyaret Ekolojik Ayak İzimiz

önsöz 3 Değerli Yeşil Çember okuyucuları, sevgili çevre dostları, İçindekiler 4 Bilinçli tüketelim, az çöp üretelim! 6 Hangi tür çöpler vardır? 8 Plastik çağında yaşam 9 Gelecek, geri dönüşümle gelecek! 10 Daha az çöp üretmek bu kadar kolay 11 BSR e ziyaret 12 Sizin söyledikleriniz 13 Yekta Arman ile söyleşi 14 Çok geç olmadan 15 Doğada bıraktığımız ekolojik ayak izi 16 Greenpeace Akdeniz Direktörü Dr. Uygar Özesmi Berlin de okuma haftasına renk kattı 17 Yeşil Çember in etkinlikleri 19 Yeşil Takvim Yeşil Çember adına İmtiyaz Sahibi / Herausgeberin: Gülcan Nitsch Yayın Ekibi / Redaktion: Gülcan Nitsch, Helin Brenner, Onur Kütük, Nurten Sarıbatur-Kalafat, Öykü Kaygusuz, Serkan Doğru, Sevim Çelik, Ahmet Tütüncü, Ayşen Karaman, Sevinç Aktaş Tasarım / Gestaltung: Deniz Keskin, www.denizkeskin.nl Resimler / Bilder: Ön kapak: designritter / photocase; Arka kapak: finepixx / photocase Matbaa / Druckerei: Laserline Berlin İletişim adresi / Kontakt: Yeşil Çember Çevre Grubu / BUND Berlin e. V. Crellestr. 35 10827 Berlin Tel: 78 79 00 0 Web: www.yesilcember.de www.bund-berlin.de E-mail: yesilcember@bund-berlin.de Geride bıraktığımız uzun kış döneminden sonra baharın bütün renkleri ve güzellikleri ile beraber sizlerle tekrar buluşmanın mutluluğu ve heyecanı içindeyiz. Giderek büyüyen ve yaygınlaşan Yeşil Çember olarak hazırladığımız dergimizin 3. sayısını sizlere sunmanın haklı gururunu taşıyoruz. Bu sayımızda dosya konumuz olarak bütün dünyayı ilgilendiren çöp sorununu ele aldık. Çöpler hakkında bilmek istediğiniz birçok şeyi dergimizin içinde bulabilirsiniz. Ayrıca Berlin Kent Temizlik İşletmesi BSR i ziyaret edip faydalı ve ilginç bilgiler aldık. Baharın gelmesiyle birlikte başlayan piknikler ve bununla birlikte kirlenen parklar, sokaklara bilinçsizce atılan çöpler ve yapılan yanlış davranışlar bu dergimizin konuları arasında yer almaktadır. Sloganımızda da belirttiğimiz gibi hedefimiz, hepimizin bilinçli tüketip, az çöp üretmemiz ve dünyamıza sahip çıkmamız. Gelin, sorunun değil, çözümün bir parçası olalım. Geçen sene Türk Çevre Günü nden tanıdığınız Greenpeace Akdeniz Direktörü Dr. Uygar Özesmi Berlin e gelip okuyucularına yeni çıkardığı kitabı Yasak Meyve yi tanıttı. Sizlerin de yakından bildiği Tiyatrom un Genel Müdürü Dr. Yekta Arman ile yaptığımız çevre sohbeti de şüphesiz ilginizi çekecektir. Çoğunuzun belki hiç duymadığı bir konuyu da ele aldık bu sayımızda: Ekolojik ayak izimiz. Bu konuyla ilgili ilginç ve önemli bilgileri 15. sayfamızda bulabilirsiniz. Bu dergiye destek veren herkese gönülden teşekkür ediyoruz. Bize mektup veya E-posta yoluyla her türlü eleştiri, öneri ve sorularınızı iletebilirsiniz. Çevre dostu ve dinlendirici bir yaz tatili geçirmeniz dileğiyle Bir dahaki sayımızda tekrar buluşmak üzere Yeşil Çember Gönüllüleri Baskı: 2500 Adet % 100 geri dönüşümlü kâğıda basılmıştır.

4 Bİlİnçlİ tüketelim, az çöp üretelim! Kullan-at kültürünün yaygın olduğu çağımızda ne kadar çok tüketirsek o kadar fazla çöp üretiyoruz. Dünyamız çöp içinde adeta boğuluyor. Peki onca ürettiğimiz çöp nereye gidiyor, ne oluyor? Çöp diye adlandırdığımız şey nedir? Helin Brenner Katı atıkları üreten ve atıp kurtulmak isteyen bizler için; Unutmayınız ki, her çöp atık değildir! Kullanım süresi dolan ve yaşadığımız ortamdan uzaklaştırılması gereken her türlü katı malzemeye katı atık veya çöp denir. Katı atıklar evde, okulda, hastanede, endüstride, bahçelerde ve daha birçok yerde oluşabilir. Çöp olarak adlandırılan katı atıkları kesin bir tanıma sığdırıp belirli adlar ve maddelerle sınırlandırmak imkânsızdır. Daha doğrusu; Çöpü üreten, atarak kurtulmak isteyen, toplayan, ayıklayan, kullanan hiçbir değer ifade etmeyen her şey çöptür. Fakat hepimizin göz ardı ettiği bir şey var ki, oda hiçbir değer ifade etmediği için çöp diye adlandırıp attığımız maddelerin önemli bir bölümü çok değerli hammaddedir ve tekrardan kullanılır hale getirilebilmektedir ve böylece bir ülkenin ekonomisine çok büyük katkı sağlanmaktadır. Çöp ayırarak hem çevremizi korumuş hem de tasarruf etmiş oluyorsunuz! Özellikle evde oluşan çöpleri, daha evde oluştuğu sırada ayrı ayrı biriktirirsek, bir ayırma yaparsak, kendi üretmiş olduğu- ve imha eden kişiye göre değişen tanımları yapılabilir. Foto: Hartmut-Giessler_pixelio.de

kapak konusu 5 muz atıkları, fazla değer kaybetmeden tekrardan geri kazanılmasını sağlamış oluruz. Ambalajlar, Kağıt ve Kartonlar, Organik çöp ve diğer çöpler adı altında atıkların ayrılması gerekmektedir. Bu çöpler tekrardan değerlendirilmektedir. Böylece, kendi mutfağımızda başladığımız doğru çöp ayrımı sonucunda, maddi açıdanda tasarruf ettiğinizi fark edeceksiniz. Ayrıca unutmayınız, yaptığınız her alışverişte zaten bu ürünlerin imha edilmesi için bir ücret ödüyorsunuz. (Grüner Punkt: Yeşil Nokta) Bir başka sorun daha Uygun şekilde depolanmamış çöpler yeraltı ve yüzeysel su kirliliğine, böceklerin üremesine, çevreye kötü kokuların yayılmasına, görüntü kirliliğine ve çeşitli hayvanlar vasıtasıyla taşıyıcı mikropların yayılmasına neden olmaktadır. Kağıt, bitki kalıntıları, sofra artığı, hayvan leşleri ve doğal gübre gibi organik (canlı kökenli) atıklar mikro organizmalar tarafından parçalanarak yeniden tabiata kazandırılıyor. Fakat bu atıklar, çevreye atıldığında mikropların üremesine de uygun ortam oluştururlar. Eğer günlük yaşamımızda daha az atık üretirsek, sokak ve caddelerde çöp biriktirmezsek, hem içinde yaşadığımız şehri temiz tutmuş olur hem de çevremizi korumuş oluruz. Çöplerin kısa sürede ortadan kaldırılması insan ve çevre sağlığı açısından zorunludur. Toplanmadığı takdirde, insan sağlığını tehdit eden birçok tehlikeyi de beraberinde getirir. Daha temiz bir çevre için Denize atılan naylon torbaların her yıl bir milyar deniz kuşu ve memelisinin ölümüne yol açtığını biliyor muydunuz? Veya doğaya atılan naylon torbaların çözülmesinin 100 le 10 bin yıl arası bir zaman aldığını? Bu sebepden dolayı, daha duyarlı olmamız ve kendi ürettiğimiz çöpün nelere sebep olduğunun bilincine varmalıyız. Mesela; Mümkün olduğunca ambalajsız malzeme ve madde almaya dikkat etmeliyiz. Ambalajsız madde ambalajlı olandan hem ucuz, hem daha taze ve de çevreye daha dost ve uyumludur. Alışveriş e gitdiğimizde bir file, bez torba veya bir sepeti beraberimizde götürürsek, aşırı plastik tüketimini ve kullanımını en aza indirmiş oluruz. Günlük yaşamınızda ne kadar çöp ürettiğinizin farkında mısınız? Günlük yaşamımızda farkında olmadan, kilolarca çöp üretiyoruz. Eminiz ki, bir kişinin ayda en az kendi kilosu kadar çöp ürettiğini hiç duymamışsınızdır. Acı ama gerçek olan bu sonuç yakında hepimizin başını ağrıtacak. İşte çok geç kalmadan, gerekli önlemi almalı ve daha dikkatli tüketmeye gayret etmeliyiz. Almanya da bir kişi yılda ortalama 564 kilo çöp üretmekte ve böylece Avrupa genelinde 9. sırada yer almaktadır. Almanya da üretilen çöpün % 46 sı ikinci hammaddeye dönüştürülerek, tekrar üretim sürecine dahil edilmektedir. Fakat endüstrinin ve metre kare başına düşen kişi sayısının artmasına bağlı olarak çöp üretiminde gelecek on yıl içerisinde artacaktır. Avrupa Çevre Kurumunun (EUA, Europäische Umweltagentur) yapmış oldugu istatistiğe Plastik maddeler doğada uzun yıllar hiç bozulmadan göre, gelecek yıllar içerisinde bir kişi ortalama 680 kilo kaldığı için, çevre kirliliği yaratan etkenlerin başında gelirler. Cam şişe, teneke kutu, petrol, plastik, pet şişe, deterjan, tarım ilacı ve pil gibi maddelerin tabiatta kalıcı kirliliğe neden olduğunu çoğunuz biliyorsunuzdur. Bu nedenle, kalıcı kirliliğe neden olan atık maddelerin rastgele çevreye atılmaması ve sanayide yeniden kullanımı çöp üretecektir. Almanya da her kişi ortalama Türkiye de üretilenin iki katı çöp üretiyor. Unutmayınız, çöpün kaynağını azaltmak bizim elimizde, daha kontrollü, daha dikkatli ve en önemlisi daha az çöp üretmeliyiz! sağlanmalıdır. Cam, kağıt, teneke, pil ve plastik sanayide yeniden kullanılıyor!

6 kapak konusu Hangİ tür çöpler vardır? Onur Kütük KARIŞIK çöp: Bu grup tekrar değerlendirilemeyen çöpler olarak tanımlanıyor. Yani bunlar sigara izmaritleri, kül, kurumuş boya, fotoğraf, röntgen filmi ve film, video ve müzik kaseti, çocuk bezi, hijyenik malzeme ve hijyenik kağıt, kirli kağıt mendil, kirli naylon, tekstil ürünleri, filtre, sebze ve meyve kasası, işlenmiş ağaç, kedi kumu, zibil (süprüntü artığı), kirli ve kaplı kağıt, oyuncak, elbise askısı, ayna veya pencere camı, deri olmak üzere sıralandırılıyor. Bu çöpler siyah renkli konteynerlere atılıyor. Organİk çöp: Bitki ve hayvan atıklarının oluşturduğu çöplerdir. Bu çöpler bitkiler için zengin bir gübre kaynağıdır. Tezek olarak kullanılır. Organik çöplere örnek olarak yumurta kabuğu, kağıtla pişmiş kahve tozu, çay ve çay poşeti, çiçek ve bahçe çöpü, yemek artıkları, bozulmuş gıda artıkları, sebze ve meyve artığı (narenciye de dahil) sayılıyor. Üzerinde BIOGUT yazan kahverengi renkli konteynerler bu çöpler için. kağıt VE MUKAVVA: Evlerden ve iş yerlerinden toplanan kullanılmış kağıtlar, atık kağıtlar karton ve mukavva olarak işlenir. Bunlara örnek ise; gazete, karton, temiz olan kırıştırılmış kağıt, kitap, defter, katalog, yazı kağıdı, prospektüs, mecmua, kağıt ambalaj, kağıt torbalar ve temiz peçeteler. Mavi renkli olan konteynerler kullanılmış kağıtlar için. cam: Tekrar cama dönüştürülebilen kullanılmış camlardır. Şişeler (örn. meşrubat, şarap, sirke) ve kavanozlar (örn. reçel, konserve) bu gruba dahildir. Kullanılmış camlar, renklerine göre yeşil, kahverengi veya beyaz konteynerlere atılması gerekiyor. EV EşyaSI: Çöp konteynerlerine sığmayan ev eşyaları olup, bunlar mobilya, lambalar, dolaplar, halıfleks, raflar, halılar, masalar ve sandalyeler. Bu çöpler BSR tarafından alınmaktadır. Yeşİl noktalı ambalajlar: Plastik, şişe (vücut bakım şişesi, durulama Foto: Barış Çiğdem ve yıkama şişesi, meşrubat şişesi), metal ambalaj, kutu (yoğurt ve margarin kutusu v.s.), köpüklü madde (stropor kap), naylon (poşet, sarma naylonu, alışveriş poşeti), alüminyum folye, alüminyum kapak ve kap, birleşik ambalajlar, şişe kapağı, süt ve meşrubat kutuları, içecek ve konserve kutuları yeşil noktalı ambalajları temsil ediyor. Sarı renkli konteynerler yeşil noktalı ambalajlar için kullanılıyor.

kapak konusu 7 Özel çöpler: Sağlığa ve çevreye zararlı olan maddelerin oluşturduğu çöplerdir. Boyalar, cilalar, çözelti maddeleri, florasan ve enerji tasarruf lambaları, eriyik, asitler, piller, akü, yapıştırıcılar, temizlik ve temizleme malzemeleri, ilaçlar gibi. Bazı özel çöpler BSR tarafından alınırken, bazıları belirli yerlere atılabiliyor. Mesela ilaçlar sadece MEDI-TONNE yazılan konteynerlere atılabiliyor. MetalLER: Bisiklet, metal sandalye, masa, merdiven ve raf bu gruba sayılabilecek örneklerden birkaçıdır. BSR tarafından belirtilmiş yerlere atılabiliniyor ya da BSR tarafından alınabiliyor. Elektronİk EŞYALAR: Bu çöpler elektrikli ve elektronik eşyalar ve parçalarıdır. Bulaşık ve çamaşır makineleri, tost makinesi, bilgisayar, kahve Tehlİkelİ çöpler: Çevreye ve sağlığa zararlı olan bu atıklar değerlendiriliyor ya da bertaraf ediliyor. Tehlikeli çöplere örnekler ise; laboratuvarlarda kullanılan kimyasallar, filtre artıkları, kullanılmış çözgenler, çözeltiler, cila, pestizid, asitler, hastane artıkları ve ağır metallerden arındırılamayan maddeler. Radyoaktİf çöpler: Katı, sıvı veya gaz halinde olabilen bu atıkların kaynağı, nükleer santraller, tıp ve endüstri olup kullanımı tekrar mümkün değildir. Çevreye ve dolayısıyla insanlığa olan zararları şöyle: İçme sularının kirletiyor, kansere neden oluyor, toprağın ölmesine verimliliğinin bitmesine yol açıyor, tarım alanlarına, çayırlara zarar verirken; aynı zamanda da suları da kirletiyor, radyoaktif atıkların çevresinde zehirli çamur oluşur. Bu atıklar genellikle toprak altına gömülüyor ya da başka ülkelere taşınıyor. makinesi, küçük radyo, radyolu saat, soğutucu aletler, saç kurutma makinesi, televizyon ve müzik setleri, ütü v.s. BSR in toplama yerlerine atılıyor ya da BSR tarafından alınıyor. Bahçe ARTIKLARI: Çalı, dal ve çimen gibi artıklar belirlenmiş geri dönüşüm yerlerine atılıyor. Endüstrİ ARTIKLARI: Endüstri artık çöpleri. Ev tipi artık çöplerine benzer nitelikteki çöpler olup endüstri, işyerleri ve dükkan gibi yerlerden toplanıyor. Ölü hayvanlar: Telef olmuş, ölmüş ya da ölü doğmuş küçük veya büyük baş hayvanı ya da parçası, kurban artıkları, bozulmuş et ürünleri ve hayvansal kaynaklı yan ürünler (örn. süt, yumurta, bağırsak v.s.) bu grubu oluşturan atıklar olarak sıralanıyor. Bu çöplerin elden çıkarılması özel şirketler tarafından yapılıyor. Foto: Barış Çiğdem

8 kapak konusu Plastİk Çağında Yaşam Foto: Ute-Bauduin / pixelio.de Gülcan Nitsch Plastik eşyalar günlük hayatımızı öylesine işgal etmiş ki, aldığımız poşetlerden ambalajlardan, mutfağımızdaki kaplara, şişelere, çocuklarımızın oyuncaklarına kadar kullandığımız yüzlerce plastik eşya var. Evinizdeki plastik eşyaları bir araya getirseniz şüphesiz kocaman bir yığın çıkacaktır ortaya, içinde kaybolabilecek kadar. Plastik hafif, kırılmaz ve ucuz oluşundan dolayı çevre dostu maddelere tercih ediliyor. Resmen bir plastik çağında yaşıyoruz artık. Avrupa da 1 Milyon insan geçimini plastik üretiminden sağlıyor ve senede 800 Milyar Euro değerinde satış yapılıyor. Fakat bu mucize madde bir taraftan hayatımızı kolaylaştırırken öteki taraftan beraberinde hangi sorunları getiriyor Sağlığımız elden gidiyor! Plastiklerin içinde petrolden hariç daha bilmediğimiz bir sürü kimyasal madde var ve bunların kısmen çok zehirli olduğu araştırmalar sonucu ortaya çıkmış durumda. Hatta bazı maddelerin kanserojen oldukları ve kısırlığa yol açtığı bile tahmin ediliyor. Biz kullanırken plastik malzemeden zehirli maddeler çözülebiliyor, örneğin yumuşatıcılar veya Bisphenol A (BPA) gibi. Bu maddeler birçok biberon ve çocuk oyuncaklarında da bulunuyor. Zararları bilindiği halde hala bu maddelerin yasaklanmayışı akla mantığa sığacak gibi değil Dünyada tonlarca kullanılmış plastik denizlere gidiyor ve burada uzun seneler zarfında k ü ç ü c ü k p a r ç a l a - r a b ö l ü n ü y o r. Denizde yaşayan canlılar bu parçacıkları yed i k ler i nde z eh i rl i maddeler çözülüyor. Uzmanlar, deniz ürünleriyle bu zehirli maddelerin bize kadar ulaşıp, sağlığımızı tehdit ettiğini söylüyorlar. Plastik çöpler yakıldığında da formaldehit ve fenol gibi zehirli gazlar ortaya çıkıyor. Plastiklerin neden olduğu bu zehirler toprağa ve yeraltı suyuna ya da atmosfere karıştığında hem insan sağlığını hem de doğayı büyük tehlikeye sokmaktadır. Durum vahim; söz konusu olan bizim ve çocuklarımızın sağlığı! Kaynaklarımız yok oluyor! Plastik üretimi için kullanılan ham madde petrol hem doğanın daha çok kirlenmesine hem de zaten kıt olan bir kaynağın daha çabuk azalmasına sebep oluyor. Petrolden plastik üretirken de bir sürü enerji ve su harcanması gerekiyor. Doğamız boğuluyor! Plastikler birçok hayvanın ölümüne sebep oluyor, örneğin kuşlar yiyecek sanıp yediklerinde ya da bir plastik torba boyunlarına dolandığında bunu hayatlarıyla ödüyorlar. Büyük Pasifik Okyanusunu biz insanlar çöp denizine çevirdik artık; suya atılan 1 ağa 1000 parça plastik atık takıldığı belirtiliyor. Avustralya, San Francisco, İsrail, Çin ve Güney Afrika gibi dünyanın birçok ülkesinde plastik torbaların kullanımı yasak. Örneğin, Çin bu sayede senede ortalama 6 Milyar litre petrol ve tonlarca çöp tasarruf ediyormuş; bu hiç de küçümsenecek bir rakam değil! Elde dokunmuş filelerden plastik poşetlere Eskiden büyükanne ve büyükbabalarımız pamuktan yapılan alışveriş fileleri kullanırlarmış. Şimdiki çağımızda ise her girdiğimiz dükkandan plastik torbalarla çıkıyoruz; beyaz, turuncu, mavi ya da yeşil renkli torbalar artık alışverişin sembolü haline gelmiş durumda. Bir haftada kaç plastik torba kullandığınızı bir saymaya başlarsanız, büyük bir olasılıkla iki rakamlı bir sayı çıkacaktır ortaya. Çevre Dairesi nin verilerine göre Almanya da senede 5 Milyardan fazla plastik torba üretiliyor. Bu sayı bütün dünyada 1 Trilyon olarak tahmin ediliyor. Plastik poşetlerden tekrar filelere Ne kadar çok insan plastik yerine file, bez ya da kağıt torba kullanmayı tercih ederse o kadar az plastik torba üretilir ve tonlarca çöp daha az oluşur. Artık teknoloji öylesine gelişti ki, mısır ve ya patates nişastasından bile torba üretilebiliyor. Hatta İtalyanlar bunu domates kabuklarından bile başarmışlar. Bu kadar çevre dostu seçeneğimiz varken hala plastikten vazgeçmemek sizce akıllıca bir davranış mı?

Dü n y a - da eskiy en ü r ü n ler i n çoğu şu an geri dönüştürülmüyor. Bu nedenle bir tarafta ç ö p y ı ğ ı n l a r ı a r t ı p dünyamıza zarar verirken öteki tarafta kaynaklarımız her geçen gün azalıyor. Kaynaklarımızı tükettikçe de daha çok hammadde sıkıntısı yaşanıyor. Dolayısıyla hem üretici hem tüketiciler için fiyatlar yükseliyor. Bu anlamda çöplerimizin gerektiği gibi ayrılıp sonra da geri kazanılması kaçınılmaz bir hale gelmiştir. Geri dönüştürülebilir atıkların tekrar değerlendirilmesinin hem doğaya hem de ekonomiye katkısı var, örneğin daha az ağaç kesilecek, aynı zamanda da daha fazla enerji ve su tasarrufu sağlanabilecektir. Kısacası, yaşayabilmemiz için geri dönüşüm artık bir ihtiyaç olmuştur! Sorunun değil, çözümün bir parçası olalım! Gelin, çöp sorununun üstesinden gelebilmek için elimizden geleni yapalım ve çöplerimizi gerektiği gibi ayıralım ki, d e ğ e r l i m a d d e l e r tek r a r k u l l a n ı- l a b i l s i n v e z e h i r l i Gelecek, geri dönüşümle gelecek! Gülcan Nitsch m a d d e l e r i n d o ğ a y a z a r a r vermesi önlensin. U n u t m a y ı n k i, b u g ü n a t t ı ğ ı n ı z zehirli bir çöp, dönüp dolaşıp bir şekilde geriye geliyor. Çevremizi korumak istiyorsak hem değerli hem de zehirli maddelerin gerektiği gibi ayrılması şart! Geri dönüşüm bilincinin aşılanması ve çevre kirliliğinin fark edilir bir şekilde azaltılması gerek. Türkiye de örnek bir çalışma: çöp madamlar doğayı kurtarıyor Türkiye nin farklı bölgelerinde ev hanımları çöpe atılan ve bir daha kullanılmayacak olan atık ambalajlardan çok şık modern çantalar üretiyorlar. Bu çalışmayla hem çöpü azaltmış oluyorlar hem de iş hayatında aktif rol oynuyorlar. Kadınlara önemli bir gelir sağlayan Çöp Madam projesi doğaya büyük katkı sağlıyor. Üretilen her çöp(m)adam çantası, çantayı üreten kadın için düzenli gelir anlamına gelirken; çantayı kullananları geri dönüşüm konusunda bir kere daha düşünmeye itiyor. Daha fazla bilgi için: www.copmadam.com 9 Foto: clipdealer

10 kapak konusu Daha Az Çöp Üretmek Bu Kadar Kolay! F atma Hanım ve Mahmut Bey çöpten sakınmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Ürettikleri çöp miktarı ortalama çöp üretiminin çok altında. Bunun nasıl başardıklarını herkese anlatıyorlar. Her yere çöp atıp çevreyi kirletenleri mutlaka uyarıyorlar. Açığa atılan pillerin içindeki kimyasal maddeler toprağa ve suya karışarak bizlere zehir olarak geri döneceğinden, açığa pil atmıyorlar, toplama kutularına atıyorlar. Alışverişlerinde cam şişe ve kapları tercih ediyorlar Çöpü kaynağında azaltıyorlar, yoksa çöp dağlarında nefes alamaz hale geleceğimizi biliyorlar. Temiz su israfından kaçınıyorlar. Doğal bileşenli temizlik ürünleri kullanıyorlar. Şarj olunabilir pilleri tercih ediyorlar. Herhangi bir ürünü alırken geri dönüşümlü olmasına dikkat ediyorlar. Foto: Michael-Hirschka / pixelio.de Kağıtsal atıkları tutumlu kullanıp, kullanılmış kağıtların geri kazanılmasını sağlıyorlar. Evsel atıklarını ayrıştırarak poşetleyip, geri dönüşüme katkı yapıyorlar. Ambalaj ürünlerini atmayıp, ambalajlarını tekrar kullanıyorlar. Bir defa kullanılıp atılan poşetler yerine, sürekli kullanılabilen bez torba ve fileleri tercih ediyorlar. Gidilebilecek yerlere yaya giderek, oto egzoz gazı atılımını önlüyorlar. Atık sularını açığa akıtmıyorlar.

kapak konusu 11 BSR e Ziyaret Serkan Doğru Turuncu kamyonları ile her gün Berlin cadde ve sokaklarında karşılaşıyoruz onlarla Berlin de çöp toplama ve temizlik denince akla ilk gelen şirket onlar. Evet, Berliner Stadtreinigung tan bahsediyoruz. Berlin in kent çöp toplama ve temizlik işletmesi Berliner Stadtreinigung (BSR) u siz değerli okurlarımız için ziyaret ettik. Çöp, çöplerin ayrılması, atık yönetimi ve çöplerin geri dönüşümü konularında; Gerhard Postel (Çöp Danışma Birimi Sorumlusu) ve şirket Basın Sözcüsü Dr. Thomas Klöckner ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdik. Kısaca BSR i tanıyabilir miyiz? Dr. Klöckner: Berliner Stadtreinigung olarak Berlinli hanehalklarının çöplerinin toplanması ve değerlendirilmesi ile sorumluyuz. 1953 yılından bu yana hizmet veren bir kamu kuruluşuyuz. Yani Berlinlilere ait bir işletmeyiz. Ekonomik olma, çevrenin korunması ve sosyal sorumluluk kavramlarının ışığında Berlin kenti için en optimal atık yönetiminin sağlanması misyonu ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şirketimizde 5000 kişi çalışmaktadır ve tüm Berlinliler bizim doğal müşterilerimizdir. Çöp ayırma kavramını biraz açıklar mısınız? Çöplerin ayrılması ne anlam ifade ediyor? Çöp ayrıştırma süreci hakkında bizi aydınlatır mısınız? Gerhard Postel: Esasında bu soruya cevap verirken, çöp ayırma kavramının hiyerarşik bir yapı içinde düşünülmesi gerekliliği ortaya çıkıyor. Bu hiyerarşide de, ilk sırayı fazla çöp üretiminden sakınma konusu almakta. Fazla çöp üretiminden sakınma çabaları ise öncelikle şu soru ile başlıyor: Günlük yaşantımı nasıl organize etmeliyim ki, mümkün olan en az çöpü üreteyim? Ancak bu aşamadan sonra çöp ayrımı hususu gündeme geliyor. Çöplerin ayrılması kavramsal olarak, günlük yaşamımızda üretilen çöplerin mutfağımızdan başlayarak her alanda; yüksek değerli dönüşümlerine olanak sağlayacak şekilde mümkün olduğunca ayrılmasını ifade etmekte. Yani geri dönüşümden bahsediyoruz. Örneğin; Biyo atıkları için kullandığımız Biyo Ürün Atık Konteynerleri. Tüketiciler biyolojik atıklarını, sebze ve meyve kabuklarını, atık çiçek ve bitkileri bu konteynerlere atarlarsa, ancak o zaman bu atıkların geri dönüşümü sağlanarak güzel ürünler üretebilmemiz mümkün olabiliyor. Halen doğal gübre olarak kullandığımız bu atıklardan, yakın gelecekte kurmayı planladığımız fermantasyon araçlarının yardımıyla; yüksek kaliteli ürünler elde edebileceğiz. Bu noktanın altını özellikle çizmek istiyorum: Burada bahsettiğimiz, gerçekten yüksek kaliteli ürünler. Mesela bazı araçlarda yakıt olarak kullanılan Biyogaz. Böylece bir taraftan geri dönüşüm çemberini tamamlamış olacağız; bir taraftan da hammadde, enerji ve gereksiz karbondioksit salınımlarında da tasarrufa gitmiş olacağız. Çöplerin ayrılması insanlık ve temiz bir çevre açısından neden en önemli unsurların başında geliyor? Gerhard Postel: Herşeyden önce tartışma götürmeyecek şu gerçeğin farkında olmalıyız: Dünyamızda kaynaklar kısıtlı. Size ilginç bir örnek vereyim: Elektronik atıklar. Bu atıklar günümüzde başlı başına bir konu. Dünyada kullanılan tüm cep telefonlarında, dünyanın sahip olduğundan daha fazla miktarda altın bulunuyor. Bu noktada dikkat etmemiz gereken hususlar: Elimizde hangi kaynaklar var? Hangi çöplerde hangi hammaddeler bulunabilir? Sonrasında da bu hammaddeler doğru şekilde çöplerden ayrılarak, değerlendirilmelidir. Kurum olarak çöp ayrımı konusunda hangi sıkıntılarla karşılaşmaktasınız. Bu konuda vatandaşlardan beklentileriniz neler? Gerhard Postel: Genel olarak günümüzde çevrenin korunması oldukça güncel konuların başında geliyor. Vatandaşlara sorulduğunda herkes çevre korumanın önemli olduğu konusunda hem fikir. Hepimiz, temiz hava solumak, temiz su içmek istiyoruz. Hepimiz yemyeşil çimenlerin üzerine uzanmak, Tiergarten da doğal bir çevrede mangal keyfi sürmek istiyoruz. Ama gelin görün ki, güzel bir günün ardından Tiergarten da her tarafı çöp yığınları ile görmek mümkün. Bu noktada çevre bilinci önemli ama bu bilinci hayata geçirmek ve uygulamak da o derece önemli. Dr. Klöckner: Çevre koruma konusunda harekete geçmek isteyenler için ufak bir önerim var: Herşeyi aynı anda yapmak yerine kendinizi yavaş yavaş bu tarza alıştırın. Yani, çevre için şimdiye kadar çaba sarfetmemiş bir kişiyseniz, öncelikle eski gazeteleri ayırarak mavi renkli kağıt konteynerlerine atmakla işe başlayabilirsiniz. Sonrasında zamanla şişeleri ayırarak, bunları ilgili cam konteynerlerine atarak, bunu geliştirebilirsiniz. Baktınız gayet güzel gidiyor, biyo çöpleri de ayırmaya başlayabilirsiniz. Bu şekilde bir süreç, emin olun çevre için hiçbirşey yapmamaktan çok daha iyidir. Bay Klöckner, Onur Kütük ve Bay Postel

12 kapak konusu SİZİN Söyledİklerİnİz Berlin sokaklarında söyleşi Sevim Çelik, Serkan Doğru Çöp deyince aklınıza ne geliyor? Çöp ayırırken nelere dikkat ediyorsunuz? Dünyamız giderek bir çöplüğe dönüşüyor; bu konuda düşünceleriniz nedir? İşe yaramayan her türlü artıkları sayabiliriz. Açıkçası çöplerin ayrılması noktasında çok aktif olduğumu söyleyemeyeceğim. Evimde sadece plastik ve teneke kutularını diğer çöplerden ayırıyorum. Geri kalanları normal çöp bidonlarına atıyorum. Herhalde biraz tembelim Selçuk Kılıç, 25, Üniversite öğrencisi Çöp konusu toplumsal bir sorun. Herkesin bu konuya duyarlı olması gerekiyor. Çevre konusunda duyarlılık arttıkça, bu duyarlılık insanlar tarafından doğal bir eylem haline geldikçe bu sorun ancak çözülür. Okullarda özellikle çevre temizliği konularında dersler verilmesi taraftarıyım. Özellikle Berlin de belli semtlere baktıkça, bu konudaki gelecek ile ilgili endişelerim artıyor. İnsanların kullanmadıkları atıklar. Mümkün olduğunca kağıt ve kartonları, meyve ve sebze artığı gibi yiyecek artıklarını ve şişeleri ayrı ayrı çöp bidonlarına atmaya çalışıyorum. Herkes üzerine düşen sorumluluğu maalesef yerine getirmiyor. Bu yüzden dünyamız çöplük haline geliyor. İnsanlar daha sağduyulu davranıp çöplerini ayırırlarsa, bu durumdan kurtulabiliriz. Nazlı Yıldırım, 30, İşletmeci Mesela almış olduğumuz ürünlerin paketleri, yemeklerden arta kalanlar, yani evde atılan herşey. Ali Koçyılmaz, 40, Serbest meslek Evde üç torbam var. Bir tanesine plastikleri atıyorum, diğerine yemek artıklarını, son torbaya da kağıt ve karton gibi şeyleri atıyorum. Bu insanların elinde olan birşey. Bu dünyayı biz çöplüğe dönüştürüyorsak, dünyayı bir çöplük olmaktan kurtarabiliriz de. Bir kişi zamanla bin kişi olabilir. O yüzden bence herkesin bireysel olarak özen göstermesi gerekiyor. Eğer bu özeni yeteri kadar gösterirsek, zamanla dünyamızı çöplük olmaktan kurtarabiliriz. Yiyecek artıkları, şişeler, kağıtlar, giyecekler kullanmadığımız şeyler. Şişeleri ve kağıtları ayrı, ötekileri ayrı koyuyorum. Bence bu çok önemli bir konu. Temiz tutmak gerek heryeri. Herşeyin bir kuralı var, ama ne yazık ki biz insanlar gerekenleri yeterince yerine getirmiyoruz. Bunun için bu dünya şu an bu durumda. Derli toplu olunmalı, çevre temiz tutulmalı. Sonuçta bizim çocuklarımıza, torunlarımıza bırakmamız gereken bir miras bu dünya. Bunun için de herkesin birşeyler yapması gerekiyor. Fidan Aktaş, 46, Ev hanımı

Hepimiz bu mavi gezegende misafiriz Berlin Türk Tiyatrosu Tiyatrom un Genel Müdürü Dr. Yekta Arman ile söyleşi SÖYLEŞİ 13 Ayşen Karaman Bugün çevre için ne yaptınız? Bugün daha az aydınlatma aracı kullanarak çalışıyorum. Temizlik ilaçları yerine tabii ve çevre koruyucu malzemelerle salonumuzu temizledik. Kahve telvesini bahçede kompostumuza döktük. Yaptığınız tiyatro oyunlarında şimdiye kadar hiç çevre sorunlarını ele aldınız mı? Evet, en son olarak Umwelt - Meine Welt (2010) adlı oyunu Tiyatrom da öğrencilerim sergiledi. Bu oyunu bilinçli olarak öğrencilerimle yaptım. Son yıllarda artan çevre kirliliği bizi böyle bir çalışmaya yöneltti. Foto: Ayşen Karaman İlk ne zaman bir ağaç diktiniz? 55 sene evvel rahmetli babacığımla şimdiki Istanbul- Beykoz sırtlarında bir yere ağaç dikmiştik. Ama yerini bir türlü tam olarak hatırlayamıyorum. Sonra bu 23 yaşımdan itibaren her sene bir ağaç dikerek devam etti. Çevreye ve doğaya karşı kendinizi ne kadar sorumlu hissediyorsunuz? Ben, şahsen kendimi çok sorumlu hissediyorum. Sağlıklı, iyi ve güzel bir yaşam sürebilmem, onu koruyup gözetmemle eş anlamlı olduğu için, ben onu ne kadar koruyup, gözetirsem o da bana o kadar cömert davranır diye düşünüyorum. Çocuklarımıza yaşanabilir bir dünya bırakabilecek miyiz? Sadece çocuklarımıza değil, bizden sonraki nesillere de örnek olmamız gerekiyor. Hepimiz bu mavi gezegende misafiriz, bir misafir gibi davranıp, yine bir misafir gibi bu dünyayı terk etmemiz gerekiyor. Sadece bunun bilincinde olsak, yeterli olur gibi geliyor bana Çöpten sakınmak için nelere dikkat ediyorsunuz? Tiyatrom da ve özel yaşantımızda mümkün olduğu kadar çöp dediğimiz atıkları azaltacak tedbirler alıyoruz. Buna şöyle bir örnek verebilirim; eski tiyatro oyun tekslerini basım işlerini yapan matbaa ya geri veriyoruz. Böylece hiç bir kağıt atığımız olmuyor. Bahçemizde küçük bir kompost yığını kurarak kahve, çay v.b. gibi atıkları tekrar toprağa döndürmeye çalışıyoruz. Şişeleri de cam ve plastik olarak ayırarak geri veriyoruz. Dünyamız giderek bir çöplüğe dönüşüyor; bu konuda düşünceleriniz nedir? Çok haklısınız maalesef dünyamız gittikçe artan çöp sorununu artık çözemez hale geldi. Mümkün olduğunca her ev çöpünü azaltmanın yollarını aramalı, sadece çöpü ayırmakla değil belki de her semte kurulacak (her evin veya Apartmanın bahçesine de olabilir) kompost gereci ile bu daha çabuk ve kolay olabilir. Bu, öncelikle bir eğitim ve alıştırma süreci, insan önce bunu kendine ilke edinmeli. Çevreyi koruması gerektiğine kendini inandırmalı. Çevrecilik sizce Almanya da yaşayan Türkiyeliler için lüks bir konu mu? Hiç değil, üstelik toprağın ve doğanın tüm güzelliklerini bahşettiği bir ülkenin insanlarıyız biz. Bu konuda daha da duyarlı olmamız gerekiyor. Herkes çevre için sadece hergün çöpünü ayırıp, ısıtma ve aydınlatma konusunda tasarruflu olsa bu problem çok kısa sürede çözüme gider. Yekta Bey, bu söyleşi için ve bize zaman ayırdığınız için size çok teşekkür ederiz. Aslında bizlerin size çok teşekkür etmesi lazım. Çünkü çok önemli ve hassas bir konuda çalışıyor, insanları mutlu ve huzurlu bir yaşam sürmesi için uyarıyor, eğitiyorsunuz. Ben bu çalışmalarınızdan dolayı Yeşil Çember e çok teşekkür ediyorum.

14 diğer konular ÇOK GEÇ OLMADAN Ahmet Tütüncü İçinde konuk olduğumuz gezegenimiz giderek yaşlanıyor. Sınırlı ve yeniden dönüşümü mümkün olmayan doğal kaynaklarımızı hoyratça tüketiyoruz. Herkes adeta çılgınca bir tüketim yarışı içinde.sadece kültürel değerlerimizi değil,soluduğumuz havayı, içtiğimiz suyu, yaşadığımız doğal çevreyi bilinçsiz ve sorumsuzca kirletiyor ve tüketiyoruz. Aynı çevreyi paylaştığımız diğer canlı türleriyle birlikte sürdürülebilir bir çevre ve uyum içinde yaşamayı öğrenmeliyiz. Ama ne yazık ki bu anlamda da diğer canlı türlerini görmezden geldik ve onlara karşı acımasız davrandık. Aslında onlar bize yaşamı, ekolojik dengeyi ve sürdürülebilir yaşamı sunmuşlardı ama biz halen bunun farkında değiliz. Bilginin hızla yer değiştirdiği mobilize yaşamın her yeri sardığı çağımızda sınırsız isteklerimiz bize doyumsuz ve çabuk bıkan bir tüketim alışkanlığını kazandırdı. Fastfood kültür bütün dünyaya amansızca yayıldı. Her yeni güne küresel reklam ve pazarlama dünyasının bize pompaladığı yeni bir istek ve arzuyla uyanıyoruz artık. Kimimiz yeni bir araba, yeni bir cep telefonu, yeni bir mobilya ve benzeri isteklerle iç içeyiz. Ve de bizden istenen de bu zaten: tüketin,tüketin, daha çabuk ve çok tüketin!!! Çok geç olmadan; yaşlı ve yorgun gezegenimizi ve tüm doğayı korumak adına gereken önlemleri almalıyız. Küreselleşen dünyada küresel sorunlardan bence en önemlisi olan çevre sorunlarının çözümünde yoğun işbirliğine gidilmeli ve elele verilmelidir. Çevre eğitimi bütün okullarda ve bütün yaş gruplarında modern eğitim yöntemleriyle kesintisiz olarak verilmeli ve çevre bilinci kazandırmak adına düzenlenen kampanyalar desteklenmelidir. Önce yüreklerimize sonrada topraklarımıza doğa sevgisi tohumları ektiğimiz sürece, dünyamızda, bizler, diğer tüm canlılar ve gelecek nesiller daha uzun süre huzur içinde yaşamaya devam edebileceklerdir. Oysa tükettiğimiz bu kaynakların bir çoğu sınırlı ve de bir daha geri dönüşümü mümkün değil. Dünyamızın kaynakları hızla tükendiğinde ve kirlendiğinde açlık, kuraklık ve yoksulluk daha da artacaktır. Unutmayalım ki biz insanlar kendimizi merkezine koyduğumuz gezegenimizde yalnız değiliz. Foto: zettberlin / photocase

diğer konular 15 Doğada Bıraktığımız Ekolojİk Ayak İzİ Onur Kütük İnsanoğlu gereksinimlerini karşılayabilmesi için topraktan, doğal kaynaklardan yararlanıyor ve bununla birlikte sanayileşme, kentleşme ve teknoloji hızla ilerliyor. Peki bu değişimler SİZCE nelere mal oluyor? kaynakların az kullanılması, temiz yenilebilir kaynaklarının arttırılması, karbon salınımının azaltılması, atmosferin kirlenmesinin dolayısıyla küresel ısınmanın engellenmesini sağlıyor. Yapılan araştırmalara göre, normal şartlarda her bireye düşen ekolojik ayak izi 1,5 hektar. Şu anda dünya kapasitesi bu değeri aşmış ve 2,2 hektara ulaşmıştır. Ekolojik ayak izi değeri gelişmiş ülkelerde oldukça yüksek olup bu ülkelere örnek olarak Birleşik Arap Emirlikleri, ABD, Kanada, Yeni Zelanda, Finlandiya, Norveç i saymak mümkün. Buralarda kişi başına düşen ekolojik ayak izi 8 ile 10 hektar arasında. Türkiye de kişi başına düşen ekolojik ayak izi 2 hektar. Az gelişmiş ülkelerde ise (örn. Bangladeş, Pakistan) bu rakam 0,5 hektara kadar düşüyor. Bu değerlere göre gelişmiş ülkelerde her birey, diğer ülkelerdeki bireylere göre daha fazla doğaya iz bırakıyor. Yaşamak için şüphesiz doğaya ihtiyacımız var. Maalesef yaşam için gerekli herşeyin üretiminde ve tüketiminde doğaya zarar veriyoruz. Tüketimlerimizin artması ile birlikte doğaya verilen zarar daha da artıyor. Ekolojik ayak izi kavramı işte bu noktada ortaya çıkıyor. Yani insanların tüketim alışkanlıkları neticesinde doğaya verdiği tahribata Bizlere düşen görev, günlük yaşamımızda yapacağımız her türlü faaliyetin doğayı nasıl etkileyeceğini düşünerek hareket etmek. Doğal kaynakları kullanırken, başka canlıların da bu kaynaklara ihtiyacı olduğunu bilerek tüketmek ve gelecek nesilleri daha önemlisi dünyanın geleceği için atabileceğimiz ilk adımlar olabilir ekolojok ayak izi deniliyor ve bunun ölçüsü hektar olarak belirleniyor. Başka bir değişle dünya daki tüketim miktarımızı hesaplıyor ve doğada ne kadar alan kullanıyoruz?, her bireye düşen alan ne kadar? sorularına cevap arıyor. Doğa bizlere cömertce davranırken, bilinçsiz yaşam tarzımızla dünyanın kaynaklarını hızla yok ediyor ve fakirleştiriyoruz. Dünya her geçen gün değişime uğruyor. İklim değişiklikleri, su ve toprak kirliliği gibi bir çok olaylar aslında bizleri uyarırken, acaba bizler bu uyarıları ne kadar dikkate alıyoruz? Bu uyarıları dikkate almadığımız sürece dünyamızı kaybetmeye mahkumuz. Ekolojik ayak izi kavramı sayesinde; doğaya karşı olan görevlerimizi hatırlıyor ve gelecek nesiller için de doğanın korunması gerektiğinin farkına varıyoruz. Aynı zamanda ekolojik ayak izi bilinçli tüketime giden yolu açıyor. Yani doğal Foto: semelina / photocase

16 NELER YAPTIK? Greenpeace Akdenİz Dİrektörü Dr. Uygar Özesmİ Okuma Haftasına Renk Kattı Yasak Meyve: Cehennemden Çıkış Sevinç Aktaş Yeşil Çember olarak bu sene Neukölln Dil ve Okuma Haftası (Woche der Sprache und des Lesens in Neukölln) etkinliğine katkıda bulunduk ve Türkiye den Greenpeace in Akdeniz Genel Direktörü Dr. Uygar Özesmi yi davet ettik. Geçen sene Türk Çevre Günü ne konuşmacı olarak katılmış olan Özesmi, geçtiğimiz ay ilk kitabını çıkardı. Yasak Meyve: Cehennemden Çıkış adlı kitabından bölümler okuyan yazar, Alman ve Türk dinleyicilerinden büyük ilgi gördü. Uygar Özesmi, Türkiye nin en önde gelen çevre aktivistlerinden ve çevre hareketine çok büyük katkıları olmuştur. Ortadoğu Teknik Üniversitesi mezunu olup, Minnesota Üniversitesi nde Koruma Biyolojisi, Kalkınma ve Sosyal Değişim konularında doktora yapmıştır. Dr. Uygar Özesmi Mart 2008 den beri Greenpeace Akdeniz Genel Direktörlüğünü yürütmektedir. Dr. Uygar Özesmi nin kitabını sizlere tanıtabilmek için kendisine sorduk: Kitabın ana fikrini kısaca açıklar mısınız? Dünyayı cehenneme çevirdik. Gelecek kuşaklar için onurlu bir yaşam ve yeşil bir gezegen bırakmak istiyorsak, şimdi harekete geçmemiz gerekiyor. Toplumun her alanında her kesiminde toplumsal dönüşüm yaratmak için hepimizin bir lider olması gerekiyor. Amaç okurlara yeni birşeyler öğretmek değil, onlarla beraber düşünüp, neler yapabileceklerini bulmalarını sağlamak. Yazdığınız bu kitapla ne hedefliyorsunuz? Amacım uzun yıllar edindiğim bilgileri, yeşil ve barış dolu bir dünya yaratmak için verdiğim mücadelede edindiğim tecrübeleri okuyuculara aktararak bu mücadelenin güçlenmesine ve başarıya ulaşmasına katkı sunmak. Neden kitabın adını yasak meyve koydunuz? Çünkü biz yasak meyveyi ısırıp doğaya hükmetme bilgisine eriştik ve cennetten kovulduk, sonra bu dünyada cehennemi yarattık. Şimdi yasak meyveyi tekrar ısırmamız gerek. Bu sefer ekoloji bilgisini edinerek doğayla uyumlu bir toplumu yaratıp cehennemden çıkmak üzere. Kapaktaki elmanın içindeki işaret ekoloji işaretidir. Yasak Meyve: Cehennemden Çıkış ı okumak isteyenler, kitabı Berlin deki Türk kitapçılarında bulabilirler. Ayrıca pek yakında Kreuzberg, Neukölln ve Schöneberg semt kütüphanelerinde de bulunacaktır. Greenpeace hakkında daha fazla bilgi için: www.greenpeace.org/turkey Dr. Uygar Özesmi dinleyicilerin sorularını cevaplıyor. Şiir bahçesinde muhteşem bir ortam ve çok ilgili katılımcılar vardı.

neler yaptik? Yeşil Çember 3 Yaşında 17 Öykü ve Gülcan misafirleri selamlayıp, derginin yeni sayısını tanıtıyorlar. (Üst fotoğraf) Yeşil Çember Gönüllüleri ve konuşmacılar Cem Özdemir Yeşil Çember in çalışmalarının ne kadar önemli olduğunu vurguluyor. Yeşil Çember olarak geçtiğimiz Şubat ayında kuruluşumuzun 3. yılını kutladık. Etkinliğimize katılan misafirler arasında Berlin Çevre Senatörü Katrin Lompscher, Yeşiller Başkanı Cem Özdemir, Göçmen ve Uyum Görevlisi Günther Piening, BUND (Almanya Çevreyi ve Doğayı Koruma Birliği) Başkanı Ulrike Mehl ve Türkiye den gelen Greenpeace Akdeniz Direktörü Dr. Uygar Özesmi de vardı. Etkinliğimizde dergimizin ikinci sayısını ve internet sayfamızı tanıttık ve çalışmalarımız hakkında bilgi verdik. Yeşil Çember Türkiye Ekranları CNN Türk te Sabancı Vakfı nın katkılarıyla Dipnot Prodüksiyon tarafından hazırlanan ve CNN Türk ün desteğiyle yayınlanan FARK YARATANLAR programında Yeşil Çember in çalışmaları tanıtıldı. CNN Türk, bu program için ilk defa Türkiye dışındaki bir çalışmayı çekti. 20 dakikalık filmi izleyebileceğiniz internet adresi: www.farkyaratanlar.org/aday.aspx?adayid=29 Gülcan Nitsch, Güler Sabancı ya canlı yayından sonra Yeşil Çember kurdelesini takıp sohbet etti. Yeşil Çember Ağaç Dikti Yeşil Çember Gönüllüleri, 22 Nisan Dünya Günü nde GAIA Bäume sind cool Başkanı İlyas Bublis ile birlikte ağaç dikme töreni gerçekleştirdiler. Potsdamer Meydanı yakınlarındaki Karlsbad Parkı nda düzenlenen ağaç dikme törenine komedyen Murat Topal ın yanı sıra Berlin Başkonsolosluğu Maliye Ataşesi Baki Kerimoğlu, Berlin de bulunan ve Türkiye nin değişik il ve ilçelerinden gelen bazı belediye başkanları ile onlarca küçük çocuk katıldı.

18 neler yaptik? Yeşil Çember hareketi bütün Almanya ya yayılıyor Yeşil Çember olarak son 3 senedir Berlin de yapmış olduğumuz örnek çalışmaları artık Almanya nın diğer şehirlerinde yaşayan Türklere de ulaştırabileceğiz. DBU nun (Almanya Çevre Vakfı) desteklediği ve 2 sene sürecek projede Yeşil Çember in bağlı olduğu BUND Berlin proje taşıyıcısıdır ve Yeşil Çember Başkanı Gülcan Nitsch proje sorumlusudur. Ayrıca Almanya TEMA Vakfı ve Almanya de bu etkinlikler gerçekleşecek; Hamburg, Köln, Stuttgart gibi büyük şehirlerde multiplikatörler yetiştirilip, çevre konularının yaygınlaşması sağlanacak. Ayrıca Alman Çevre kuruluşlarıyla Türk kuruluşlarının arasında işbirliklerinin oluşması da desteklenecek. Türk Çevre Günleri Almanya nın diğer şehirlerinde de olacak. Proje şehirlerinde gönüllü çevrecilerin bir araya gelip Yeşil Çember grupları kurmaları için destek verilecek. Türk Toplumu da proje partnerleridir. Küçük bir adım olarak başlayan Yeşil Çember imizin büyük Yeşil Çember Gönüllüleri olarak şimdiye kadar Berlin de onlarca çevre danışmanı yetiştirdik, 3 senedir Çevre Günü nü organize ediyoruz, derneklere bilgilendirme toplantıları yapıyoruz, geziler düzenliyoruz ve daha birçok etkinlik gerçekleştiriyoruz. Artık Almanya nın başka şehirlerinde bir çevre hareketine dönüşme aşamasında olması bize gittiğimiz çevre dostu yolda daha çok umut veriyor. Daha yeşil ve yaşanabilir bir Dünya için mümkün olduğunca çok insana bildiklerimizi anlatıp onları harekete geçirmek için mücadelemize devam edeceğiz. Son aylardaki diğer etkinliklerimiz Dreichen Zirvesi adı altında Dr. Uygar Özesmi nin özel olarak Yeşil Çember üyeleri için yaptığı hafta sonu workshop una katıldık. 23 Nisan Çocuk Şenliğinde stant açarak yüzlerce insanı bilgilendirdik. Birçok dernekte enerji tasarrufu ve temizlik ilaçları hakkında bilgilendirme toplantıları yaptık ve yüzlerce insanı bilgilendirdik.

YEŞİL TAKVİM 19 Yeşil Takvim 19-20 Haziran 2010 Langer Tag der Stadtnatur Stiftung Naturschutz Berlin (Doğayı Koruma Vakfı) her sene gerçekleştirdiği hafta sonunda yüzlerce etkinlik sunuyor. Daha geniş bilgi için: www.langertagderstadtnatur.de 4 Temmuz 2010 Saat 19:00 TİYATROM da çevre sorunlarını konu alan çok ilginç bir oyun sergileniyor: Umwelt meine Welt (Çevre Benim Dünyam) Jugendtheatergruppe Nuance City VHS Mitte von Berlin Text: Seda Avdıç, Selen Şahin Regie: Yekta Arman Giriş: 7,50 / 5, 27 Temmuz 2010 a kadar her pazar saat 9-11 arası Schöneberger Südgelände de kuşları keşfetmek Yer: Naturpark Schöneberger Südgelände, Buluşma yeri: S-Bahnhof Priesterweg ana çıkışı, Prellerweg, Daha geniş bilgi için: 030/78 79 00-0 Temmuz / Ağustos: Yeşil Çember in Günlük Yaz Gezileri; Ekolojik Çiftlikler, Su Arıtma Tesisi, Çöp Arıtma Tesisi vb. (Gezi tarihleri için www.yesilcember.de adresimize bakabilir ya da 030-78 79 00 0 telefonunu arayabilirsiniz) 29 Ağustos 2010 Saat 14-18 arası Kültürler Arası Çevre ve Sağlık Festivali (Umwelt- und Gesundheisfestival) Yer: Oranienplatz Kreuzberg YARARLI Almanca İnternet sayfaları www.bsr.de»çöp toplama merkezleri gibi adres ve pratik bilgiler«www.stiftung-warentest.de»ürün Kalite Kontrol Vakfı«www.oekotest.de»Ekolojik Ürün Kalite Kontrol Vakfı Kuruluşu«www.heizspiegel.de»Isıtma Kılavuzu; kalorifer faturanızı ücretsiz kontrol eder«www.ecotopten.de»az enerji harcayan cihazlar hakkında bilgiler«www.saubere-kleidung.de»çevre dostu giysiler hakkında bilgiler«www.konsum-global.de»küresel tüketim ve tüketici bilgileri«www.initiative-papier.de»geri dönüşümlü kağıt hakkında bilgiler«www.transfair.org»adil ticaret hakkında bilgiler«

Bütün broşürleri ve Yeşil Çember derginizi adresimizden ücretsiz olarak isteyebilirsiniz! Evlerde enerji tasarrufu»almanya Çevre Dairesi UBA, TGD, BUND ve Yeşil Çember in ortak çalışması«siz de enerjiden tasarruf etmek ister misiniz?»yeşil Çember/BUND«Mahmut Bey enerji tasarruf ediyor»yeşil Çember/BUND«İmdat! Evde küf var!»almanya Çevre Dairesi UBA, TGD, BUND ve Yeşil Çember in ortak çalışması«ekolojik Temizlik»WECF ve Yeşil Çember in ortak çalışması«www.yesilcember.de Sonra okuduktan lütfen dergiyi Bu çöpe atmayınız! İçİn başka Okuması birine veriniz!