Sayı: 230 Yıl:20 Ocak 2016 Adres : T.C. Sayıştay Başkanlığı 06100 Balgat/Ankara Tel : 0.312 295 30 00 Faks : 0.312 295 40 94 e-mail : sayistay@sayistay.gov.tr web : www.sayistay.gov.tr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL Sayın Cumhurbaşkanımız Tarafından Verilen Öğle Yemeğine Katıldı Başkan AKYEL Başbakan Sayın Ahmet DAVUTOĞLU nu Ziyaret Etti 2016 Yılı Sayıştay Bütçesi Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Görüşülerek Kabul Edildi Arnavutluk Sayıştay Heyeti Kurumumuzu Ziyaret Etti Başkan AKYEL Türk İdareciler Günü Kutlama Programına Katıldı Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Toplandı SIGMA Heyeti Kurumumuzu Ziyaret Etti Sayıştay Yargısı Çalıştayı Yapıldı Arnavutluk Sayıştay Heyeti İçin Sertifika Töreni Düzenlendi Kamu İşletmeleri Denetim Gruplarına SayCAP Eğitimi düzenlendi Başkanlığımızın Sayıştay Kanununun 73 ve 75 inci Maddelerinin Uygulanması Başlıklı 2016/1 Sayılı Genelgesi Yayınlandı Başkanlığın Kapalı Alanlarda Tütün Ürünlerinin Tüketilmesi Yasağı ile İlgili 2016/3 Sayılı Genelgesi Yayınlandı ULUSLARARASI ETKİNLİKLERE KATILIM MENSUPLARIMIZIN EĞİTİM FAALİYETLERİ Sayıştay Hukuku Kitabı Yayımlandı Sosyal Haberler Mensuplarımızdan Anılar Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL Sayın Cumhurbaşkanımız Tarafından Verilen Öğle Yemeğine Katıldı Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN ın Cumhurbaşkanlığı Külliyesi nde 5 Ocak 2016 Salı günü saat 13.30 da Yasama, Yürütme ve Yargı Organlarının Başkanları ve Temsilcileri ne verdiği öğle yemeğine katıldı. Başkan AKYEL Başbakan Sayın Ahmet DAVUTOĞLU nu Ziyaret Etti 11 12 Sayıştaydan Basın Açıklaması Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL 28 Ocak 2016 tarihinde saat 12.00 de Başbakan Sayın Ahmet DAVUTOĞLU nu Çankaya Köşkü nde ziyaret etti. Bu haber bülteni Sayıştay Başkanlığı tarafından aylık olarak basılmakta ve www.sayistay.gov.tr adresinde yayımlanmaktadır. Sayıştay Haber Bülteni Sorumlusu Ahmet Turan ADIYAMAN - Uzman Denetçi Teknik Hazırlık Nadir ARSLANTÜRK Baskı Yeri T.C. Sayıştay Başkanlığı Basım Tarihi 09.02.2016
2016 Yılı Sayıştay Bütçesi Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Görüşülerek Kabul Edildi Sayıştay Başkanlığı 2016 Yılı Bütçesi Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülerek kabul edildi. 26 Ocak 2016 Salı günü saat 10.00 da başlayan görüşmelere Sayıştayı temsilen Başkanımız Doç. Dr. Recai AKYEL katılarak, Bütçe Teklifi hakkında bir sunuş konuşması yaptı. Ayrıca Sayın AKYEL, Komisyonda bulunan milletvekillerinin değerlendirmeleri ve soruları ile ilgili olarak ikinci kez bir konuşma yaptı. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmeler sonunda Sayıştay Başkanlığının 2014 yılı Kesin Hesabı ile 2016 yılı Bütçe Teklifi kabul edildi. Arnavutluk Sayıştay Heyeti Kurumumuzu Ziyaret Etti Arnavutluk Sayıştay Başkanlığından 20 kişilik Arnavutluk heyeti 18-22 Ocak 2016 tarihleri arasında düzenlenen Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) mali katkısı ile gerçekleştirilen Kamu Denetimi eğitimine katılmak üzere kurumumuzu ziyaret ettiler. Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL, konuk heyeti 18 Ocak 2016 Pazartesi günü saat: 10.00 da makamında kabul etti. 2
Başkan AKYEL Türk İdareciler Günü Kutlama Programına Katıldı Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL, 11 Ocak 2016 Pazartesi günü Saat:10.30 da düzenlenen Türk İdareciler Günü Kutlama Programına Genel Başkan Saffet Arıkan BEDÜK ün davetlisi olarak katıldı. Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Toplandı Sayıştay, Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu 20 Ocak 2016 Çarşamba günü, saat 13.00 de Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL in başkanlığında Şeref Salonunda toplandı. 6085 sayılı Sayıştay Kanunu nun 31. maddesi gereğince Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu görev alanındaki konuları görüşmek üzere 2016 yılının ilk toplantısını gerçekleştirdi. 3
SIGMA Heyeti Kurumumuzu Ziyaret Etti Avrupa Komisyonu ve OECD nin ortak girişimi olan SIGMA Programı çerçevesinde, SIGMA Başkanı Karen Hill ve SIGMA Türkiye Koordinatörü Peter Vagi, Avrupa Komisyonu tarafından ülkemiz için hazırlanan yıllık ilerleme raporlarının kamu yönetimi bölümünde veri olarak kullanılmak üzere bilgi edinmek ve söz konusu süreç ile ilgili fikir alışverişinde bulunmak amacıyla Kurumumuzu ziyaret ettiler. Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL konuk heyeti 20 Ocak 2016 Çarşamba günü saat 10.30 da makamında kabul etti. Sayıştay Yargısı Çalıştayı Yapıldı Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL 28 Ocak 2016 tarihinde saat 10.00 da Sayıştay Gölbaşı Eğitim ve Sosyal Tesislerinde düzenlenen Sayıştay Yargısı konulu çalıştaya katıldı. Başkan AKYEL in açılış konuşması yaptığı programa Sayıştay Daire Başkanları, Üyeler, Başsavcı Vekili ve Yargı Komisyonu Başkan ve Üyeleri katıldı 4
Arnavutluk Sayıştay Heyeti İçin Sertifika Töreni Düzenlendi Sayıştay Destek 06 (Denetim Geliştirme ve Eğitim Merkezi) Grubu tarafından düzenlenen Kamu Denetimi konulu eğitim programını tamamlayan, Arnavutluk Sayıştayı Heyeti üyelerine Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL tarafından 22 Ocak 2016 Cuma günü saat 10.30 da katılım sertifikaları verildi. Eğitim programına katılmak amacıyla 17 Ocak 2016 tarihinde ülkemize gelen konuk heyet, 23 Ocak 2016 Cumartesi günü ülkemizden ayrıldı. Kamu İşletmeleri Denetim Gruplarına SayCAP Eğitimi düzenlendi Kamu İşletmeleri Denetim Gruplarına; denetimlerin elektronik ortamda planlanması, yönetilmesi, dokümante edilmesi, gözden geçirilmesi, raporlanması ve kaydedilmesi için geliştirilmiş olan Denetim Yönetim Sistemi SayCAP in kullanımını göstermek amacıyla eğitim düzenlendi. Eğitimler, 06-28 Ocak 2016 tarihleri arasında 3 er günlük programlar şeklinde 8 ayrı sınıfa uygulamalı olarak verildi. 5
Başkanlığımızın Sayıştay Kanunu nun 73 ve 75 inci Maddelerinin Uygulanması Başlıklı 2016/1 Sayılı Genelgesi Yayınlandı GENELGE (2016/ 1) 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 80 inci maddesi gereğince; Başka görev yasağı başlıklı 73 ve Eğitim ve yayın başlıklı 75 inci maddelerinin uygulanmasına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemelerin yapılmasına gerek görülmüştür. A) 6085 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında Sayıştay meslek mensupları; 1) Kooperatifler ve hayır kurumlarının yönetim ve denetim kurullarında görev alabilirler. 2) Üniversite veya diğer eğitim ve öğretim kurumlarında Başkanın onayı ile mesleki konularda ders verebilirler. 3) İlmî ve mesleki araştırma ve yayınlarda bulunabilirler. 4) Başkanlığın bilgisi dahilinde, kişisel olarak davet olundukları milli ve milletlerarası kongre, konferans ve toplantılara kendi imkanlarıyla dinleyici olarak katılabilirler. 5) Davet olundukları milli ve milletlerarası kongre, konferans ve toplantılara Başkanlık onayı ile konuşmacı olarak katılabilirler. 6) Özel bir kanun ile olmadıkça kamu idareleri ile gerçek ve tüzel kişiler yanında paralı veya parasız hiçbir görev alamaz ve bilirkişilik yapamazlar. 7) Şirket, dernek, vakıf, kamu idaresi vb. gerçek veya tüzel kişilerin düzenlediği eğitim programları, seminerler vb. organizasyonlara, ücretli veya ücretsiz herhangi bir menfaat karşılığı olsun veya olmasın konuşmacı veya eğitici olarak katılamazlar. 8) Görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendilerinin veya başkalarının kitap, dergi, CD ve benzeri ürünlerinin satış ve dağıtımını yapamaz ve gelir veya kazanç getirici herhangi bir faaliyette bulunamazlar. 9) İnternet sitesi kurmak, danışmanlık yapmak vb. yollarla gelir veya kazanç getirici faaliyette bulunamazlar. 10) Eşlerinin, reşit olmayan veya kısıtlanmış çocuklarının kazanç getiren sürekli faaliyetlerinin olması halinde durumu Başkanlığa on beş gün içinde bildireceklerdir. 11) Katıldıkları faaliyetlerde Sayıştay ın amaç ve misyonuna uygun davranacak ve ifade ettikleri görüş ve kanaatlerin şahsi düşünceleri olduğunu, Sayıştay adına görüş açıklamaya yetkili olmadıklarını ifade edeceklerdir. B) 6085 sayılı Kanunun 75 inci maddesi kapsamında yürütülecek eğitim ve yayın faaliyetlerinde; 1) Eğitim talebi, mensup ismi belirtilmeden kurumsal düzeyde Başkanlığımıza bildirilecektir. 2) Talebin Başkanlıkça uygun görülmesi durumunda, mesleki uzmanlık alanına göre mensuplarımızdan Başkanlıkça görevlendirilme yapılacaktır. 3) Başkanlıkça yapılan ödemeler dışında mensuplarımız ilgili kurum, kuruluş, dernek, vakıf vb. yerlerden ve gerçek kişilerden herhangi bir ücret veya menfaat temin etmeyeceklerdir. 4) Bu tür görevlendirmelere esas olmak üzere mensuplarımız, mesleki uzmanlık alanlarını Başkanlığa bildireceklerdir. C) 6085 sayılı Kanunun 18 inci maddesine göre Sayıştay Başsavcısı ve savcıları kendi derece ve kıdemindeki denetçiler hakkındaki hükümlere tabidir. D) Yönetim mensuplarının ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı ile ikinci görev yasağına ilişkin 6085 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin yaptığı atıfla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 ve 87 nci maddeleri hükümleri dikkate alınacaktır. Yukarıdaki hususlara aykırı hareket edenlerin durumları disiplin kurullarınca karara bağlanacak olup genel hükümler saklıdır. Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim. Doç. Dr. Recai AKYEL Başkan 6
Başkanlığın Kapalı Alanlarda Tütün Ürünlerinin Tüketilmesi Yasağı ile İlgili 2016/3 Sayılı Genelgesi Yayınlandı GENELGE (2016/3) 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde Kanunun amacı, kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmak olarak açıklanmış, 2 nci maddesinde tütün ürünlerinin kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında içilmesi yasaklanmış, tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulmasına da izin verilmemiştir. 5 inci maddesinde de yasağa aykırı davranışın 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 39 uncu maddesi hükmüne göre cezalandırılacağı belirtilmiştir. Kapalı alanlarda tütün ürünlerinin tüketilmesi yasağının getirilmesindeki temel amaç, sigara kullanmadığı halde başkalarının kullandığı sigara dumanından zarar gören kişilerin korunmasıdır. Pasif etkilenim diğer bir ifadeyle pasif içicilik, başkalarının içtiği tütün ürününün dumanının solunmasıdır. Tütün dumanı nedeniyle ortamda bulunan kimyasallar sigara içiminden haftalar hatta aylar sonra da temizlenememektedir. Pencerelerin açık olması, havalandırma sistemlerinin çalışması da bu konuda çözüm olamamaktadır. Pasif etkilenimden korunmanın tek yolu ise, insanların kapalı ortamda sigara dumanına maruz kalmalarını önlemektir. 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 39 uncu maddesinde, kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün mamulü tüketen kişiye, ilgili idarî birim amirinin yetkili kıldığı kamu görevlileri tarafından elli Türk Lirası idarî para cezası verileceği hüküm altına alınmış ve bu tutar aynı Kanunun 17 nci maddesine göre yeniden değerleme oranında artırılarak 01.01.2016 tarihinden itibaren Yüzbeş Türk Lirası olarak belirlenmiştir. Buna göre; 1) Mensuplarımızın, Sayıştayın tüm hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün ürünleri tüketmesi kesinlikle yasaktır. Yasağa uymayanlar hakkında mevzuatın öngördüğü idari yaptırım tespit tutanağı düzenlenecektir. 2) Sayıştayın hizmet binaları kapalı alanlarında tütün ürünleri kullanan tüm kişiler hakkında tespit tutanağı düzenlemek konusunda; Dairelerde, Daire Başkanı ve Dairedeki en kıdemli üye, Gruplarda, Grup Başkanı ve gruptaki en kıdemli denetçi, Kurul raportörlüklerinde, kurul kıdemli raportörü ve kuruldaki en kıdemli denetçi, Başsavcılıkta, Başsavcı ve en kıdemli savcı, Birim Başkanlığına bağlı yönetim birimlerinde, Birim Başkanı ve en kıdemli müdür, Birim Başkanlığına bağlı bulunmayan birimlerde, Birim Amiri ve birimdeki en kıdemli kişi yetkilidir. Yönetimden Sorumlu Başkan Yardımcısı ve Destek Hizmetleri Birim Başkanlığının bağlı olduğu Bölüm Başkanı bütün hizmet binaları ve birimlerde tespit tutanağı düzenlemeye yetkilidir. 3) Görevlendirilen personel tarafından tutulacak tutanak ve yapılacak diğer işlemlere ilişkin olarak 27 Mayıs 2008 tarihli ve 26888 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Yer, Araç, Bina ve Tesislerde Tütün Ürünü Tüketenlere Verilecek İdari Yaptırım Kararlarının Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ hükümleri uygulanır. Ancak Tebliğ eki (Ek 1) nolu İdari Yaptırım Karar Tutanağı, Sayıştay mensupları için İdari Yaptırım Tespit Tutanağı olarak düzenlenir. Düzenlenen tespit tutanakları Daire Başkanı ve üyeler için Daireler Kurulu, Meslek Mensupları, Başsavcı ve savcılar için Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu, Yönetim mensupları için Yönetim Mensupları Disiplin Kurulu tarafından karara bağlanarak İdari Yaptırım Karar Tutanağı olarak Tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılır. 4) Kurum mensubu olmayanlar hakkında, tespit tutanağı düzenlemeye yetkili olanlar tarafından İdari Yaptırım Karar Tutanağı düzenlenir. 5) Tüm birim amirleri bu yasağın uygulanmasını takip etmekten ve yasağın ihlalini yetkilendirilmiş görevlilere bildirmekten sorumludurlar. 6) 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 15 inci fıkrasına göre bu Kanunla kendilerine yüklenen görevleri yerine getirmeyen memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında, ceza hukuku sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla, tâbi oldukları mevzuatta yer alan disiplin hükümleri ayrıca uygulanacaktır. 7) 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 16 ncı fıkrasına göre cezayı gerektiren fiilin bir yıllık dönemde tekerrürü hâlinde idari para cezası bir kat; ikinci tekerrürü hâlinde iki kat artırılarak uygulanacaktır. Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim. Doç. Dr. Recai AKYEL Başkan 7
ULUSLARARASI ETKİNLİKLERE KATILIM 97. Uluslararası Yoğun Eğitim Programına (ITP) Katılmak Üzere Görevlendirme Pakistan Sayıştayı tarafından 18 Ocak - 12 Şubat 2016 tarihleri arasında Lahor da düzenlenen Performans Denetimi konulu 97 nci Uluslararası Yoğun Eğitim Programına (ITP) katılmak üzere Uzman Denetçi Murat TURHAN 16 Ocak 14 Şubat 2016 tarihleri arasında Pakistan da görevlendirildi. MENSUPLARIMIZIN EĞİTİM FAALİYETLERİ 3. Daire Üyesi Ali KARAKAYA 12 Ocak 2016 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nda Türk İdare Yapısında Sayıştay ve Mali Denetim konulu eğitimi vermek üzere, Uzman Denetçi Hüseyin ÇALIŞKAN, 28 Ocak 2016 Tarihinde Ekonomi Bakanlığı Dış Yardımcılarına eğitim vermek üzere, Sayıştay Hukuku Kitabı Yayımlandı Ticaret Uzman Uzman Denetçi Gürkan AKBAŞ, Uzman Denetçi Ahmet TOPKAYA, Başdenetçi Can Deniz YETİŞEN ile Denetçi Mehmet İLKAY 06-28 Ocak 2016 tarihleri arasında Kamu İşletmeleri Gruplarına SayCAP Programının Kullanılması konulu eğitimi vermek üzere, Uzman Denetçi Mehmet SEVEN, Başdenetçiler Fatih YİĞİTBAŞI, Berrin ŞENYURT, Ömer Özgür EFTEKİN ile Süleyman Nazif GÜRER 18-22 Ocak 2016 tarihleri arasında Arnavutluk Sayıştay Heyetine Kamu Denetiminde Son Gelişmeler konulu eğitimi vermek üzere, görevlendirildiler. 1998-2001 yılları arasında Sayıştay Başkanlığı yapmış olan Prof. Dr. M. Kamil MUTLUER, Prof. Dr. Erdoğan ÖNER ve Uzman Denetçi Arife COŞKUN tarafından hazırlanan Sayıştay Hukuku adlı kitap İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları arasında çıktı. 8
SOSYAL HABERLER Emekli Olanlar V.H.K. İşletmeni Semra ÜNAL Emekli Oldu Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL, 17 Eylül 2015 tarihinde isteği üzerine emekliye ayrılan V.H.K. İşletmeni Semra ÜNAL ı 15 Ocak 2016 Cuma günü saat 10.00 da makamında kabul etti. Başkan AKYEL, 28 yıl sürdürdüğü kamu hizmetinden dolayı kendisine teşekkür ederek, bundan sonraki hayatında sağlık ve mutluluklar diledi. V.H.K. İşletmeni Fethi ATEŞ Emekli Oldu Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL, 18 Ocak 2016 tarihinde isteği üzerine emekliye ayrılan V.H.K. İşletmeni Fethi ATEŞ i 18 Ocak 2016 Pazartesi günü saat 09.45 de makamında kabul etti. Başkan AKYEL, 34 yıl sürdürdüğü kamu hizmetinden dolayı kendisine teşekkür ederek, bundan sonraki hayatında sağlık ve mutluluklar diledi. Uzman Denetçi İsmail Feti SAYGI Emekli Oldu Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai AKYEL, 20 Ocak 2016 tarihinde yaş haddinden emekliye ayrılan Uzman Denetçi İsmail Feti SAYGI yı 19 Ocak 2016 Salı günü saat 09.30 da makamında kabul etti. Başkan AKYEL, 45 yıl sürdürdüğü kamu hizmetinden dolayı kendisine teşekkür ederek, bundan sonraki hayatında sağlık ve mutluluklar diledi. Evlenenler Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni Coşkun KOCAGÖZ 07 Ocak 2016 tarihinde, Şoför Recep SARISOY 29 Ocak 2016 tarihinde evlendiler. Mensuplarımızı kutlar, ömür boyu mutluluklar dileriz. Çocuğu Doğanlar Uzman Denetçi Emre GÜLŞEN in 16 Aralık 2015 tarihinde bir kızı, Denetçi Osman HATİPOĞLU nun 20 Aralık 2015 tarihinde bir oğlu, Başdenetçi Gökhan GÜLHAN ın 07 Ocak 2016 tarihinde bir oğlu, Uzman Denetçi Ahmet BERK in 10 Ocak 2016 tarihinde bir kızı dünyaya geldi. Mensuplarımızı kutlar, bebeklerine sağlıklı ve uzun ömürler dileriz. 9
H abe r Bül te ni MENSUPLARIMIZDAN ANILAR ÖĞRENMENİN YAŞI YOKTUR! Çalışma hayatına 1969 yılında muhasebeci olarak başlamıştım. Mesleğimi severek yaptığımdan başka bir mesleğe geçmeyi de o zamana kadar hiç düşünmemiştim. Ekim/1975 in son günleriydi. Muhasebecilikte 7 nci yılı tamamlıyordum. Muhasebe müdürlüğünü yaptığım Tepeler Pazarlama Tic. Ltd.Şti.nin müdürü ile bir konuda ters düşünce istifa etmiş, hesapları günü gününe getirdikten sonra da 11 Kasım 1975 tarihinde yeni bir iş bulmadan, işten ayrılmıştım. İşten ayrıldığımda evli idim, 3 yaşında bir çocuğumuz vardı ve kirada oturuyorduk! Muhasebe ile ilgili olarak yeni bir iş ararken çevremin ısrarı üzerine önce 15-20 Kasım 1975 tarihleri arasında Akbankın müfettişlik, sonra 01-05 Aralık 1975 tarihleri arasında da Sayıştayın denetçilik sınavlarına girmiştim. İki sınavı da kazanınca önce Ocak/1976 başında Akbankta çalışmaya başlamış, 2,5 ay sonra da Sayıştaydan haber gelince Akbanktan ayrılıp Sayıştaya geçmiştim. Sayıştayda yerinde denetime ilk yıl Antalya ya, ikinci yıl ise Eskişehir e, (henüz yeterlik sınavları yapılmaması nedeniyle) kıdemliler yanında gönderilmiştim. Sayıştaydaki ikinci yılımda yanında gönderildiğim uzman denetçi meslekte 18 yılını geride bırakmıştı. Mesleki bilgisi ve genel kültürü mükemmeldi. Temmuz Ağustos aylarının o bunaltan sıcaklarına rağmen kravatını takmadan resmi daireden içeriye adımını atmazdı. Taşrada Sayıştay ı bilgi ve görgüsü ile hakkıyla temsil eden böyle bir meslek mensubu ile beraber çalışmak benim için de gerçekten büyük bir şanstı! Çünkü bilgiliydi, bilgisini de kendisine saklamıyordu. Takıldığım ve sorduğum konularda detaylı, doyurucu açıklamalar yapıyordu. Sorunsuz seyreden denetimin 1,5 ayı geride kalmıştı. Son 15 güne girdiğimizde bir gün ziyaretimize yine Eskişehir de bir başka resmi kurumun hesaplarını denetlemekle görevli bir bayan meslektaşımız geldi. Dört yıllık denetçiydi. Hoş-beşten sonra takıldığı bir konuyu açıkladı. Kurumun saymanlığı bir proforma faturaya dayanarak yüklü bir ödeme yapmıştı. Elindeki ödeme belgelerini üstada vererek sordu: -Bu proforma faturaya dayanarak yapılan ödeme mevzuata uygun mudur, değil midir? Üstat: Mevzuata uygundur, nihayet proforma fatura da bir fatura çeşididir deyince ben itiraz ettim. Muhasebeciliğim döneminde 100 e yakın proforma fatura düzenlemiştim. Konunun uzmanıydım. Proforma faturanın; tamamen bir teklif mektubu niteliğinde olduğunu, satılmak istenen malın belli bir süre ile hangi fiyattan satılabileceğini gösterdiğini, Vergi Usul Yasasının 229. md.sine göre düzenlenmediğini, dolayısıyla satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı gösteren ticari bir vesika olmadığını, bir gider belgesi olarak kabul edilemeyeceğini, proforma faturaya dayalı ödemenin sorgu konusu yapılması gerektiğini belirttim. Bir saate yakın tartışmanın sonunda şimdi hayatta olmayan üstadım büyük bir olgunluk göstererek söylediklerimi kabul etmiş, bayan arkadaşımızda ödemeyi sorgu konusu yapmıştı. Bu anıyı; proforma faturaya dayanarak yapılmış ödemelerle her zaman karşılaşma olasılığı bulunan meslektaşlarımıza bir yararı olur ümidiyle kaleme almış bulunuyorum. Öğrenmenin yaşı yoktur düşüncesiyle. 10
H abe r Bül te ni SAYIŞTAYDAN BASIN AÇIKLAMASI Hürriyet gazetesinin 02.01.2016 tarihli nüshasında, Sayıştay sansürü başlıklı haberde özetle, Sayıştayın, Türkiye nin en büyük şirketleri arasında bulunan 74 kamu işletmesinin denetim raporlarını Meclis e gönderdiği, ancak kamuoyuna açıklamadığı, kamuoyuna sadece KİT lerle ilgili 236 sayfalık genel raporu açıkladığı şeklindeki iddialar üzerine, aşağıdaki açıklamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur. 1) 6085 Sayılı Sayıştay Kanununun 43 üncü maddesinde, denetlenen kamu işletmelerinin, yıllık faaliyet sonuçlarını içeren genel raporun kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla her yıl duyurulacağı hüküm altına alınmıştır. 2) Kamu işletmeleri yıllık denetim raporları, 6085 sayılı Kanunun 44 üncü maddesinde değil, 43 üncü maddesi kapsamında olduğundan yalnızca genel rapor yayımlanmıştır. Kamu İşletmeleri Genel Raporu, esasen denetlenen tüm kamu işletmelerinin yıllık faaliyet sonuçlarına ilişkin denetim ve değerlendirme sonuçlarını içeren önemli bir rapordur. 3) Kamu işletmeleri yıllık denetim raporlarının, Sayıştay internet sitesinde yayımlanması için yasal zorunluluk bulunmamaktadır. Kanunda, raporların aynen yayımlanmasından değil kamuoyuna duyurulmasından söz edilmektedir. Nitekim 30 Aralık 2015 tarihinde Sayıştay İnternet Sitesinde duyuru yapılmak ve duyuru ekinde genel rapor yayımlanmak suretiyle bu zorunluluk yerine getirilmiş bulunmaktadır. 4) Kanuna göre kamu işletmeleri genel raporunun yayımlanması, kamu işletmeleri konusunda kamuoyunun bilgilendirilmesi için yeterli görülmektedir. 5) Kamu işletmeleri yıllık denetim raporları, KİT Komisyonunun denetimine dayanak olan bir rapor niteliği taşımakta ve denetim süreci TBMM de tamamlanmaktadır. Bu sürecin sonunda kamu işletmelerinin bilanço ve netice hesapları ile ibra edilme/edilmeme kararları TBMM tarafından Resmi Gazete de yayımlanmakta, ayrıca denetim raporları TBMM internet sitesinde Komisyon kararları ekinde özet olarak yayımlanmaktadır. Dolayısıyla kamu işletmelerinin raporlarının yayımlanmamasından değil, belirli yasal süreçlerin tamamlanmasından sonra ve KİT Komisyonunun uygun gördüğü şekliyle yayımlanmasından söz edilebilir. 6) Kanunların açıklanmasını yasakladığı ticari sır, müşteri sırrı, bankacılık sırrı, haksız rekabet, vergi mahremiyeti ve sözleşme hukukuna aykırı hususlar da göz önüne alındığında, kamu işletmeleri yıllık denetim raporlarının yayımlanması konusu, diğer kamu idarelerinin raporlarının kanunun 44 üncü maddesi çerçevesinde yayımlanması gibi değerlendirilemez. Nitekim, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu, 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanununda yer alan kısıtlamalar ağırlıklı olarak kamu idarelerinden ziyade özel hukuk hükümlerine göre faaliyetlerini sürdüren kamu işletmelerini bağlamaktadır. 7) Sayıştayın, 6085 sayılı Kanuna göre denetim ve incelemeler sonucunda ürettiği raporların tamamı yayımlanmamakta, yalnızca 44 üncü madde kapsamına girenler yayımlanmaktadır. Nitekim 2015 yılında ürettiği raporlardan 44 üncü madde kapsamına giren genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ilişkin raporlar yayımlandığı halde, yargılamaya esas raporlar ile siyasi partilerin denetimleri sonucunda ürettiği raporlar yayımlanmamıştır. 8) Denetimin asıl sahibi olan TBMM adına denetim yapan Sayıştayın denetim raporlarını TBMM ye göndermesine rağmen, halktan sakladığı ve sansür uyguladığı iddialarının hem TBMM ye hem Sayıştaya yapılan büyük bir haksızlık olduğu ve gerçeği yansıtmadığı açıkça görülmektedir. Kamuoyuna saygı ile duyurulur. 11
H abe r Bül te ni SAYIŞTAYDAN BASIN AÇIKLAMASI Hürriyet Gazetesinin 04.01.2016 tarihli nüshasında, Saklanan Sayıştay raporları ve seçilen bürokrat tipi başlıklı yazıda özetle, 2014 yılı kamu kuruluşlarına ilişkin Sayıştay Raporları artık kamuoyuna açıklanmıyor, sadece Meclis e gönderiliyor. şeklinde gerçeğe uygun olmayan yorumlar üzerine aşağıdaki açıklamaların yapılması zarureti doğmuştur. Sayıştay, tüm kamu idareleri ile kamu işletmelerini denetleyerek raporlar üretmektedir. Ürettiği raporların muhataplarına sunulması ve yayımlanması 6085 sayılı Sayıştay Kanununda öngörülen usullere göre yapılmaktadır. Sistemin bir bütün olarak anlaşılamaması ve bilgi eksikliği nedenleriyle raporların yayımlanması konusunda yanlış kanaat ve sonuçlara ulaşılmaktadır. Yıllık denetimler sonucunda esas itibariyle kamu mali yönetim sisteminin sistematik aksaklıklarını ortaya koyan genel raporlar hazırlanmakta ve bu genel raporlar TBMM ye sunularak yayımlanmaktadır. Bu bağlamda Türk kamu mali yönetim sistemine ilişkin önemli ve sistematik tespitler içeren Genel Uygunluk Bildirimi, Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu, Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu, Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporu, Kalkınma Ajansları Genel Denetim Raporu, Kamu İşletmeleri Genel Raporu olmak üzere toplam 6 adet genel rapor üretilmiş ve TBMM ye sunularak Sayıştay web sitesinde aynen yayımlanmıştır. Diğer yandan kamu idarelerinin 2014 yılı işlemlerinin denetimleri sonucunda, 199 adedi Merkezi Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerine, 2 adedi Sosyal Güvenlik Kurumlarına, 55 adedi İl Özel İdarelerine, 212 adedi Belediye ve Bağlı İdarelere, 7 adedi Bütçe Dışı Diğer Kamu İdarelerine, 7 adedi Kalkınma Ajanslarına ait olmak üzere toplam 482 adet rapor üretilerek TBMM ve ilgili mercilere sunulmuş ve Sayıştay web sitesinde aynen yayımlanmıştır. 2014 yılı kamu kuruluşlarına ait Sayıştay raporlarının tamamı kamuoyuna açık olarak Sayıştay web sitesinde (http:// www.sayistay.gov.tr/rapor/sayraporana.asp) hali hazırda yayımdadır. Diğer yandan teknik bir süreç olarak ve Kanun gereği hazırlanan raporların bir kısmı muhataplarına gönderilmesine rağmen kamuoyuna açıklanmamaktadır. Sayıştayın, 6085 sayılı Kanuna göre denetim ve incelemeler sonucunda ürettiği raporlardan, yalnızca 44 üncü madde kapsamına girenler yayımlanmaktadır. Nitekim 2015 yılında ürettiği raporlardan yargılamaya esas raporlar Sayıştay yargılama dairelerine gönderilmiş ve yayımlanmamıştır. Yine siyasi partilerin mali denetimleri sonucunda üretilen raporlar Anayasa Mahkemesine sunulmuş ve yayımlanmamıştır. 6085 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi kapsamında hazırlanan kamu işletmelerinin2014 yılı yıllık denetim raporları da aynı gerekçelerle TBMM KİT Komisyonuna sunulmuş ancak yayımlanmamıştır. 43 üncü madde gereği yalnızca Kamu İşletmeleri Genel Raporu kamuoyuna duyurulmuştur. Kamu İşletmeleri Genel Raporu, esasen denetlenen tüm kamu işletmelerinin yıllık faaliyet sonuçlarına ilişkin denetim ve değerlendirme sonuçlarını içeren önemli ve kapsamlı bir rapordur. Sayıştay Anayasal bir kurum olarak kanunlarla kendisine verilmiş görevleri layıkıyla yerine getirme, TBMM ve diğer paydaşlarına doğru, yeterli, zamanlı raporlar sunma, bu görevi yerine getirirken kanunlarla kendisine verilen görev ve yetkileri aşmadan hareket etme gayreti içindedir. Denetimin asıl sahibi olan TBMM adına denetim yapan Sayıştayın denetim raporlarını TBMM ye göndermesine rağmen, halktan sakladığı ve sansür uyguladığı iddialarının hem TBMM ye hem Sayıştaya yapılan büyük bir haksızlık olduğu ve gerçeği yansıtmadığı açıkça görülmektedir. Web sayfasında hali hazırda 488 adet raporu kamuoyuyla paylaşmış bulunan Sayıştayın, raporları kamuoyundan gizlemek gibi bir düşüncesi olamaz. Ayrıca Sayıştayın denetim faaliyetlerini Anayasa ve kanunlarla kendisine çizilmiş sınırlar içerisinde yürütmesinin doğurduğu sonuçları, sansür uygulamak, halktan gizlemek, kılıf bulmak, hükümetin dediğini yapmak gibi kavramlarla yorumlamak basın meslek ilkeleri ve insaf ölçüleriyle bağdaşmaz. Kamuoyuna saygı ile duyurulur. 12