Güvenilir olmalı Çevre, çalışanlar ve ziyaretçiler için Yangın, elektrik, kimyasal, doğal afet güvenliği Patojen mikroorganizmalarla çalışır En az biyogüvenlik seviyesi 2 Bazı çalışmalarda biyogüvenlik seviyesi 3 Dr. Beyza Ener Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı CDC ve NIH ye göre 4 derecede incelenmektedir. 1.derece: Sağlıklı insanda hastalık yaptığı bildirilmemiş mikroorganizmalar kullanılır. Standart mikrobiyoloji laboratuvar pratikleridir ve özel önlem gerektirmez, çalışılan materyal ve gereçler güvenlidir. 2.derece: Farklı risk derecelerine sahip insan hastalıkları ile ilişkili ajanlarla çalışılır, orta risklidir. Kaza ile deri, muköz membran veya oral yolla enfekte materyal alınabilir. Birincil bariyerler biyolojik güvenlik kabinleri veya diğer gereçlerdir. İkincil bariyer ise; laboratuvara kontrollü giriş, ve atık dezenfekte etme imkanları Özel ventilasyon sistemi 3.derece: Egzotik ajanların solunması, otoinokülasyon ve oral yolla ciddi ve potansiyel letal enfeksiyona neden olabilir. 4.derece: Tehlikeli ve egzotik ajanlar; mevcut aşısı ve tedavisi olmayan, ciddi hayati tehdit olan ve aerosol yolla bulaşabilenlerdir. Rahat ve huzurlu olmalı Yeterli olmalı Mikrobiyolojiye özel ekipman yerleştirilebilmeli Testler rahat yapılabilmeli Kontaminasyonu en aza indirebilmeli Uygun atık yönetimi Uludağ Üniversitesi SK Laboratuvar Güvenlik Prosedürü (PR-HAD-02) Laboratuvar güvenliğine yönelik tüm faaliyetleri kapsar
TIBBĐ LABORATUVARLAR YÖNETMELĐĞĐ 9 Ekim 2013 13. maddesi 3. fıkrası (c) bendine Tıbbi laboratuvar teknik alanlarının kapıları, acil durumda çıkışa engel olmayacak şekilde otomatik kayar kapı veya dışarı doğru açılabilen kapılar olmalıdır. Tıbbi laboratuvara yetkisiz kişilerin girişlerine engel olacak şekilde düzenleme yapılır.
Laboratuvar Hastaneye hizmet veren laboratuvarın hastane ana bina ile entegre olmalı Örneklerin işlenmesinde ve raporlanmasında gecikme Hekimlerle ilişkinin zayıflaması Laboratuvar çalışanlarının efektif kullanılamaması Daha fazla masraf Tatil günlerinde daha rahat hizmet verilememesi Eğitimin bozulması Merkezi Laboratuvar Birden fazla uzmanlık dalında faaliyet göstermek üzere kurulan, aynı fiziki alanda veya laboratuvar girişinden itibaren tüm laboratuvar arası asansör ve merdiven kullanımı dahil bütünlük ve müstakiliyet arz eden ve her bir uzmanlık dalı için ayrı tıbbi laboratuvar birim sorumlusu bulunan tıbbi laboratuvarı Alternatif test alanları Hasta başı testleri: Kalıcı ve özel bir alan gerektirmeksizin, hastanın bulunduğu yerin yanında hemşire, hekim, tıbbi laboratuvar teknikeri veya tıbbi laboratuvar teknisyeni tarafından gerçekleştirilen, elde taşınabilen veya hasta başına geçici olarak getirilebilen kit, cihaz veya aygıtlar ile yapılabilen testleri Laboratuvar dışı testler: Muayenehanede yapılabilecek veya klinik/serviste yapılan testleri Teknik alan Destek alanları Ofisler Materyal kabul ve sonuç verme alanı Bakteriyoloji laboratuvarı Mikoloji laboratuvarı Parazitoloji laboratuvarı Mikobakteriyoloji laboratuvarı Serum ve plasma ile çalışılan testlerin laboratuvarı (Antijen arama, antikor arama, nükleik asit arama) Sterilizasyon üniteleri Depolar Ofisler
Laboratuvarın girişinde olmalı Geniş tezgahları olmalı Bir ya da daha fazla biyolojik güvenlik kabini 2 İletişim cihazları olmalı İnternet Intranet Lavabo olmalı Bazı laboratuvarlarda mikroskop Buzdolabı Santrifüj Etüv? Manuel nakil Robotik nakil Pnömatik tüp nakli
CDC iki-üç teknisyen için 15-20 m 2 En az 30 m 2, destek ve ofis alanları toplamı ise en az 20 m 2 Ayrıca besiyeri hazırlama odası CDC göre koridorlar 1,5 metre genişliğinde olmalıdır Fonksiyonel ilişkisi olan yerler yakın olmalı Özellik isteyen laboratuvarlar girişten uzak olmalı Duş ve göz yıkama noktaları herkesin 10 sn içinde ulaşabileceği mesafede olmalı (gn30 metre) Özel havalandırma sisteminin olması ideal 20-22 o C ve %40-60 nem Dışarı verilen havanın hepa filtereden geçirilmesi Biyogüvenlik 3 ve 4 seviyelerinde gerekli Aydınlatmanın iyi olması gerekiyor Her 1-1,5 metrede elektrik prizlerinin Duvarlar silinebilir bir malzeme ile boyanmalı Yerlerin kompakt vinil ile kaplanması Tavanların toz birikimine engel olacak şekilde yapılması Genel Laboratuvar Tezgahları 3mX3m lik tezgahta 2-3 kişi çalışabilir Tezgahlar su asit, alkali ve organik çözücülere dayanıklı olmalı (Plastik laminatlar) Tezgahların sayısı etüv gibi yerleştirilecek malzemeler de gözetilerek planlanmalı Tezgahlar arasında atık kovaları koyacak yeterli yer olmalı Tezgahlar arasında stoklama yapmak için gerekli cihazları koyacak yer olmalı Basınçlı hava, gaz ya da vakuma ihtiyaç yoktur Gerekli cihazlar Etüvler Buzdolapları Derin-dondurucular Santrifüjler Tanıda kullanılan cihazlar Spektrofotometre
Anaerob bakteriyoloji Mikobakteriyoloji Viroloji Mikoloji Moleküler Mikrobiyoloji İyi bir laboratuvar organizasyonu için mali kaynak çok önemli Basit bilgilerle bazı önemli sorunların aşılması mümkün Loboratuvar planlanması ve organizasyonu hiçbir zaman sadece mimar ve mühendislere bırakılmamalı