GTİP 9401: Ağaç, Mantar, Kemik, Sert Kauçuk, Plastik vb. İşleme Makineleri Mart 2009 Hazırlayan: U. GÜR
GENEL KOD BİLGİSİ: 8465 GTIP koduna giren alt dallar ve ürünler: 8465 Ağaç, mantar, kemik, sert kauçuk, plastik vb. işleme makineleri 846510 Alet değiştirmeden çeşitli makine işlemleri yapan makineler 84651010 Elle yükleme yapılan, alet değiştirmeden iş yapan makineler 846510100000 Elle yükleme yapılan, alet değiştirmeden iş yapan makineler 84651090 Otomatik yükleme yapılan, alet değiştirmeden iş yapan makineler 846510900000 Otomatik yükleme yapılan, alet değiştirmeden iş yapan makineler 846591 Ağaç, mantar, kemik, vb. işleyen testere makineleri 84659110 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen şerit testereler 846591100000 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen şerit testereler 84659120 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen dairevi testereler 846591200000 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen dairevi testereler 84659190 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen diğer testere makineleri 846591900000 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen diğer testere makineleri 846592 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen planya/freze/kalıplama makineleri 84659200 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen planya/freze/kalıplama makineleri 846592000011 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen planya makineleri 846592000012 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen freze makineleri 846592000013 Ağaç, mantar, kemik vb. sert mad. işleyen keserek kalıplama makineleri 846593 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen parlatma/zımba./taşlama makineleri 84659300 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen parlatma/zımba./taşlama makineleri 846593000011 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen taşlama makineleri 846593000012 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen zımparalama makineleri 846593000013 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen parlatma makineleri 846594 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen bükme ve birleştirme makineleri 84659400 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen bükme ve birleştirme makineleri 846594000000 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen bükme ve birleştirme makineleri 846595 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen delik açma ve zıvanalama makineleri 84659500 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen delik açma ve zıvanalama makineleri 846595000000 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen delik açma ve zıvanalama makineleri 846596 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleri 84659600 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleri 846596000000 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleri 846599 Ağaç, kemik, sert plastik vb. işleyen diğer makineler 84659910 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen torna tezgahları 846599100000 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen torna tezgahları 84659990 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen diğer makineler 846599900011 Ebonit ve sert plastik maddelerin işlenmesine mahsus makineler 846599900019 Ağaç, mantar, kemik vb. sert maddeleri işleyen diğer makineler 2
Ağaç, mantar, kemik, sert kauçuk, plastik vb. işleme makineleri: Genel Görünüm Ağaç, mantar, kemik, sert kauçuk, plastik vb. işleme makinelerini kapsayan ürün grubu kapsamında 2007 yılında gerçekleşen toplam dünya ticareti 8,4 milyar doları tutarında gerçekleşmiştir. Zaman içinde gerçekleşen ithalat rakamlarına bakıldığında bu ürün grubunun talebinde 2003-2007 döneminde %65,45 ve 2006-2007 döneminde %18,47 oranında ciddi bir artışın söz konusu olduğu gözlemlenmektedir. Dünya ithalatçıları arasında 18. sırada olan Türkiye, 2007 yılında bu ürün grubunda 55,51 milyon dolar ihracatla bu pazarın çok küçük bir payına hitap etmiştir. GTİP 8465 (milyon ABD Doları) 2003 2004 2005 2006 2007 Dünya İthalatı 5.104,11 6.307,28 6.467,57 7.127,78 8.444,52 Türkiye İhracatı 16,92 24,98 33,18 35,14 55,51 8465 GTİP kodlu ürünlere ülke bazında gerçekleşen ticarete bakıldığında dünya talebinin 1,36 milyar dolar ithalat ve %16,14 pay ile ile ABD de ve 800,47 milyon dolar ithalat ve %9,48 pay ile Çin de yoğunlaştığı gözlemlenmektedir. Bu ülkeleri 3. büyük ithalatçı konumunda olan Fransa, Çin tarafından yapılan ithalatın yarısından az bir tutar olan 392,21 milyon dolar ithalat ve %4,64 pay ile takip etmektedir. İstatistikler, ABD ve Çin pazarlarının son yıllarda farklı trendler sergilediğini göstermektedir. ABD pazarında gerçekleşen ithalat artışı, 2003-2007 ve 2006-2007 döneminde %8 ve %13 artışla dünya ithalatındaki artışın gerisinde kalırken bu dönemlerde %15 ve %22 oranında büyüme gösteren Çin ithalatı aynı dönemlerde %15 ve %22 büyümeyle dünya ortalamasından hızlı artmıştır. Diğer ithalatçı ülkelerdeki ithalatın artışı incelendiğinde özellikle son dönemde Rusya Federasyonu, Fransa, İngiltere, Polonya gibi birçok ülkede hızlı bir talep artışının söz konusu olduğu görülmektedir. Diğer yandan Türkiye, Meksika ve Güney Kore deki talebin 2006-2007 döneminde düştüğü gözlemlenmektedir. En büyük ithalatı gerçekleştiren 25 ülkenin satın aldığı ürünlerin ton bazındaki ortalama fiyat değerleri, özellikle İspanya (35.303 dolar/ton) ve Tayland ın (20.993 dolar/ton) daha pahalı ürünlere, Almanya (6.037 dolar/ton) ve Rusya Federasyonu nun (6.998 dolar/ton) ise daha az maliyetli ürünlere yönelmiş olduğu yönünde bir olasılığa işaret etmektedir. GTİP 8465: Dünya nın en büyük 25 ithalatçısı İthalatçı Ülke İthalat, 2007, (milyon ABD Doları) Miktar, 2007 (Ton) Değer (USD/ton) Yıllık Artış 2003-2007, % Yıllık Artış 2006-2007, % Dünya İthalatındaki Payı, % Dünya 8.444,42 12 19 100 ABD 1.363,30 113.621 11.999 8 13 16,14 Çin 800,47 60.660 13.196 15 22 9,48 Fransa 392,21 23.298 16.834 14 44 4,64 Almanya 375,22 62.156 6.037 19 6 4,44 Rusya Federasyonu 350,62 50.102 6.998 33 61 4,15 Kanada 318,46 26.970 11.808 8 3 3,77 3
İngiltere 275,22 24.391 11.284 2 22 3,26 İspanya 246,59 6.985 35.303 7 14 2,92 Polonya 228,51 16.757 13.636 21 32 2,71 Malezya 194,10 17.266 11.242 7 0 2,3 İtalya 190,64 14.690 12.978 14 11 2,26 Belçika 185,20 12.066 15.349 13 32 2,19 Avusturya 176,06 13.563 12.981 21 45 2,08 Avustralya 134,35 9.986 13.454 5 32 1,59 Danimarka 125,25 9.809 12.769 23 57 1,48 Romanya 120,71 10.503 11.493 8 33 1,43 İsviçre 118,85 7.036 16.891 13 0 1,41 Türkiye 111,02 6.422 17.287 13-20 1,31 Hong Kong 108,35 7.316 14.810-1 6 1,28 İsveç 98,76 9.803 10.075 10 30 1,17 Güney Kore 97,09 6.733 14.420 8-19 1,15 Meksika 96,09 8.223 11.685 16-5 1,14 Çek Cumh. 93,98 7.304 12.867 4 42 1,11 Tayland 86,24 4.108 20.993 3 17 1,02 Norveç 84,35 6.821 12.367 15 32 1,00 8465 Ürün grubu ihracatındaki ilk 10 ülke ve Türkiye 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 ABD Çin Fransa Almanya Rusya Fed. Kanada İngiltere İspanya Polonya Malezya Türkiye İhracatçı Ülkeler 4
GTİP 8465 grubu ürünlerin ihracatını yapan başlıca ülkeler incelendiğinde bu kategorideki en büyük ithalatı gerçekleştiren 3 ülkenin 2,14 milyar dolar ihracat ve %25 pazar payına sahip olan Almanya, 1,64 milyar dolar ihracatı ve %20 pazar payı bulunan İtalya ve 698,24 milyon dolar ve %8 pazar payına sahip Tayvan ın olduğu görülmektedir. En önemli ihracatçı ülkeler 4. sırada yer alan Çin in son yıllarda hızlı bir büyüme yakalayarak 587,18 milyon dolar ihracat ve %7 pazar payına ulaştığı gözlemlenmektedir. Alman ihracatının da önemli bir büyüme trendine sahip olduğu ve her ne kadar daha sınırlı pazar paylarına sahip olsalar da bu pazarda ilk 10 tedarikçi arasında bulunan Avusturya, Kanada, ve Finlandiya nın da hızlı bir şekilde ihracatlarını artırdıkları görülmektedir. 8465 Ürün grubunda başlıca dünya ihracatçıları, 2007 İhracat Birim Değeri Artış, Artış, Dünya Ülke (milyon doları) (dolar/ton) 2003-2007, % 2006-2007, % Pazar Payı Almanya 2.146,26 19.655 14 22 25,58 İtalya 1.644,60 31.339 11 8 19,6 Tayvan 693,24 5.567 1 8 8,26 Çin 587,18 13.068 24 43 7 Japonya 543,64 17.410 10 5 6,48 Avusturya 466,57 15.471 21 26 5,56 ABD 307,27 14.057 6 15 3,66 Kanada 299,33 15.947 31 117 3,57 İsviçre 147,65 17.050 12 8 1,76 Finlandiya 138,80 12.692 19 16 1,65 Türkiye (20.) 55,51 9.051 31 58 0,66 Türkiye nin İhracatı Dünya ithalatçıları arasında 18. sırada yer alan Türkiye, 2007 yılında bu ürün grubunda 55,51 milyon dolar ihracatla bu pazarın çok küçük bir payına hitap etmiş ve söz konusu ürün grubunda dünya piyasasında %0,66 pazar payı ile dünya ithalatçıları arasında 20. sırada yer almıştır. Bu ürürnlerde göreceli olarak küçük bir hacme sahip Türk ihracatı 2003-2007 döneminde %31, 2006-2007 dönemindeyse %58 oranında hızlı bir büyüme sergilemiştir. GTİP 8465: Türkiye nin başlıca ihracat partnerleri Ülke Değer (2007) Milyon ABD Doları Türkiye'nin 8465 ürün grubu ihracatındaki payı (%) Birim Değeri (dolar/ton) Yıllık Değer Artışı (%) (2003-2007) Yıllık Değer Artışı (%) (2006-2007) İthalatçı Dünya Sıralaması Partner ülkenin toplam ihracatındaki yıllık artış (%) (2003-2007) Dünya 55,51 100 9.051 31 58 12 Rusya Fed. 13,68 24,6 9.272 58 58 5 33 5
Bulgaristan 9,33 16,8 9.630 61 77 41 35 Romanya 6,57 11,8 11.262 32 36 16 8 İran 4,43 8 11.577 35 87 49 15 Kazakistan 3,64 6,6 8.264 42 72 56 39 Ukrayna 3,57 6,4 7.782 52 20 27 34 Irak 1,93 3,5 6.996 64 16 105 43 Gürcistan 1,70 3,1 7.977 39 165 88 66 Azerbaycan 1,68 3 5.027 24 63 76 47 Yunanistan 1,32 2,4 17.143 24 135 30 23 Beyaz Rusya 0,76 1,4 16.478 24 303 50 9 Sırbistan 0,66 1,2 8.049 0 412 51 0 Kıbrıs 0,54 1 4.991 34-21 79 6 Özbekistan 0,48 0,9 6.667 9 23 98 0 Eski Yugoslav Cumh. 0,46 0,8 5.066 37 60 82 19 Suudi Arabistan 0,42 0,7 13.419-6 110 39 37 Libya 0,35 0,6 11.800 7 638 111-23 Türkmenistan 0,24 0,4 5.500 6 17 160-1 Fas 0,24 0,4 11.950 75 697 61 19 Türkiye nin 2007 yılında GTİP 8465 ürün grubu ihracatını gerçekleştirdiği başlıca ülkeler sırasıyla 13,68 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 9,33 milyon dolar ile Bulgaristan, 6,57 milyon dolar ile Romanya ve 4,43 milyon dolar ile İran olmuştur. Aşağıda bulunan ve Türkiye nin GTİP 6485 ürün grubundaki ihracat partnerlerinin dünya pazarındaki konumunu resmeden grafikte bu veriler daha görsel bir şekilde gösterilmektedir. Grafikte mavi rengiyle belirtilen ülkelerde Türkiye nin yaptığı ihracat söz konusu ülkenin diğer ülkelerden yaptığı ihracattan daha hızlı bir büyüme sergileyerek avantajlı bir trend yakalamıştır. Bu ülkeler arasında Rusya federasyonu, Bulgaristan, Romanya, Makedonya ve Ukrayna bu ülkeler arasında bulunmaktadır. Diğer yandan şekilde sarı rengiyle belirtilen ülkelerde Türk ürünlerine olan talep, diğer ihracatçı ülkelere olan talebe göre daha yavaş bir büyüme sergilenmiştir. Bu ülkeler arasında Suudi Arabistan, Gürcistan ve Azerbaycan bulunmaktadır. Büyüme verilerinde pazar büyüklüğü, talep artışları ve Türkiye nin pazar payları göz önünde bulundurulduğunda sırasıyla Rusya Federasyonu Romanya ve Ukrayna son yıllar içinde Türk ürünleri için avantajlı hedef pazarlar olarak öne çıkmaktadır. 6
Türkiye nin GTİP 8465 ürün grubundaki ihracat partnerleri, 2007 İthalatçı ülkenin toplam ihracatındaki İthalatçı ülkenin Türkiye ihracatındaki pazar payı, 2007, % Partner ülkeye Türkiye den yapılan ihracattaki büyüme < Partner ülkenin toplam İthalatındaki büyüme Partner ülkeye Türkiye den yapılan ihracattaki büyüme > Partner ülkenin toplam İthalatındaki büyüme İlgili ülkenin yaptığı ithallatın dünyadaki payıyla Türkiye den ihraç edilen GTİP 8465 ürünlerindeki talebin seyrini aşağıda bulunan şekil aracılığıyla incelemek mümkündür. Şekilde bulunan kırmızı yatay çizgi söz konusu ürün grubuna yönelik dünya talebinde 2003-2007 dönemi esnasında görülen büyümeyi yansıtmaktadır. Çizginin altında bulunan Romanya, Kıbrıs, Beyaz Rusya ve Özbekistan gibi ülkelerde talebin dünya ortalamasının altında bir artış gösterdiği, çizginin üst kısmında bulunan Ukrayna, Bulgaristan, Gürcistan ve Azerbaycan gibi ülkelerde talebin dünya ortalamasından hızlı arttığı gözlemlenmektedir. Aşağıda yer alan grafikte sağ tarafta konumlandırılan Fas, Bulgaristan, Irak, Bulgaristan Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Kazakistan ın Türkiye nin ihracatında göreceli olarak daha büyük öneme sahip olduğu gözlemlenmekte, dünya ithalatçıları arasında en önemli konumda bulunan Almanya, ABD ve Çin in Türkiye nin bu grupta ihracat yaptığı ilk 20 ülke arasında bulunmadığı dikkati çekmektedir. Bu ürün grubunda ihracat yapan Türk firmaların daha ziyade çevre ülkelerine odaklandığı özellikle göze çarpmaktadır. 7
Türkiye den ihraç edilen GTİP 8465 ürün grubu ürünlerindeki talebin seyri, 2007 İthalatçı ülkenin toplam ihracatındaki Türkiye den İthalatçı ülkenin yapılan Türkiye ihracattaki ihracatındaki artış, 2003-2007, pazar payı, % 2007, % Partner ülkeye Türkiye den yapılan ihracattaki büyüme < Partner ülkenin toplam İthalatındaki büyüme Partner ülkeye Türkiye den yapılan ihracattaki büyüme > Partner ülkenin toplam İthalatındaki büyüme İlgili ülkenin yaptığı ithallatın dünyadaki payıyla Dünya İthalatçıları: Almanya Rakip ülkeler. Almanya nın bu ürün grubunda yaptığı ithalatın büyük bir bölümü Çin den yapılmaktadır. 2007 yılında Çin den 122,47 milyon dolar tutarında yapılan ithalatı 70,61 milyon dolar ile İtalyan ürünleri ve 47,25 milyon dolar hacimle Avusturya ürünleri takip etmektedir. Almanya nın ilk 10 ithalat partneri arasında 2003-2007 döneminin parlayan yıldızları %34 artışla Çin, %25 büyümeyle ABD, %24 büyümeyle İsviçre olmuştur. Bu dönemde Türkiye nin Almanya ya ihracatının da %103 ile hızlı bir büyüme sergilediği gözlemlenmektedir. Aşağıda bulunan Almanya nın GTİP 8465 ürün grubundaki ithalat partnerleri, 2007 grafiğinde de gösterildiği gibi, Türkiye gibi hızlı bir büyüme sergileyen, kısıtlı pazar payına rağmen bu dönemde ihracatlarında yükseliş trendi yakalayan ülkeler Kanada, Polonya, Slovenya olmuştur. Rekabet gücü. Bir sonraki grafikte Almanya pazarına bu ürün grubunda ihracatı bulunan ilk 20 ülkenin rekabet gücüne ilişkin ipuçları verilmektedir. Grafikte Türkiye ve Kanada nın özellikle rekabetçi bir performans sergilediği, bu ülkeleriyse Çin, Finlandiya ve Slovenya nın izlediği görülmektedir. Grafikte mavi olarak belirtilen ülkelerin Almanya ya ihracatı, bu ürün grubundaki toplam ihracatlarından hızlı büyümüştür ve bu ülkelerin Almanya pazarında özellikle başarılı bir performans sergilediği görülmektedir. Talebin dağılımı. Almanya nın ithalatında 8465 GTİP Kodlu ürünlerin dağılımını gösteren tablo, bu ürünleri üreten firmalara bu grupta özellikle hangi ürünlerin rağbet gördüğünü göstermektedir. Buna göre Almanya nın 2007 yılında öncelikli olarak 846591 kodlu ağaç, mantar, kemik, vb. işleyen testere 8
makineleri, 846596 kodlu ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleri ve 846510 kodlu alet değiştirmeden çeşitli makine işlemleri yapan makineler satın aldığını göstermektedir. Talebin %37 oranında artmış olması 8465 ürün grubunda talep açısından en cazip alt grubun özellikle 846596 kodlu ürünlerin oluşturduğunu göstermektedir. Diğer yandan 2006-2007 yılındaki büyüme rakamları 846510 ve 846594 kodlu ürünlere olan talebin yükselişte olabileceği yönünde bir ipucu vermektedir. GTİP 8465 Ürün grubunda Almanya nın başlıca ithalat partnerleri, 2007 Tedarikçi Ülke İthalat, 2007, milyon dolar Birim değeri (dolar/ton) Pazar payı, % Yıllık artış, 2003-2007, % Yıllık artış, 2006-2007, % Dünya 375,22 6.037 100 19 6 Çin 122,47 2.971 32,6 34 30 İtalya 70,61 14.195 18,8 16-8 Avusturya 47,25 9.642 12,6 10-24 İsviçre 37,71 17.549 10,1 24 32 Tayvan 25,42 7.371 6,8 16 33 Çek Cumhuriyeti 13,14 12.669 3,5 9 16 Slovenya 9,77 23.106 2,6 18 86 ABD 6,22 9.101 1,7 25 46 Polonya 6,21 13.335 1,7 1 18 İsveç 5,30 20.960 1,4 91-16 Japonya 4,00 23.104 1,1 13 188 Türkiye (19. sırada) 1,44 9.019 0,4 103 31 9
Almanya nın GTİP 8465 ürün grubundaki ithalat partnerleri, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubunda tedarikçi ülkelerin Almanya ithalatındaki pazar payı, 2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla GTİP 8465 ürün grubu tedarikçilerinin Almanya pazarındaki rekabet gücü, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubu tedarikçilerinin Almanya pazarına yaptıkları ihracattaki büyüme, 2003-2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla 10
Almanya nın ithalatında 8465 GTİP Kodlu ürünlerin dağılımı, 2007 İthalat (milyon ABD Doları) Yıllık Artış, 2003-2007, % Artış, 2006-2007, % GTİP Ürün 846591 Ağaç, mantar, kemik, vb. işleyen testere makineleri 113,05 16 0 846596 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleri 92,39 37-2 846510 Alet değiştirmeden çeşitli makine işlemleri yapan makineler 60,28 10 30 846592 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen planya/freze/kalıplama makineleri 33,71 16 9 846593 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen parlatma/zımba./taşlama makineleri 23,80 18 7 846595 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen delik açma ve zıvanalama makineleri 21,45 26 17 846599 Ağaç, kemik, sert plastik vb. işleyen diğer makineler 19,16 11-6 846594 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen bükme ve birleştirme makineleri 11,39 19 26 Almanya pazarı: GTİP 8465 kodu altındaki ürünleri arz ve talebi, 2007 Küresel ihracattaki Almanya nın GTİP 8465 grubu ürünleri ithalatındaki büyüme, 2003-2007, % Ülke bu üründe Net ithalatçı konumundadır Ülke bu üründe Net ihracatçı konumundadır gerçekleştirilen İthalatın hacmi ile 11
Dünya İthalatçıları: Amerika Birleşik Devletleri Rakip ülkeler. ABD pazarında Türk ürünleri 400,000 dolar tutarında bir talebi karşılamış, ABD yi bu ürün grubunda tedarik eden ülkeler arasında 32. sırada yer almıştır. Türkiye ABD pazarında bu ürünlerde neredeyse sıfıra yakın bir pazar payına sahiptir. ABD de pazarını tedarik eden başlıca ülkeler 310,56 milyon dolar ihracatta bulunan Çin, 24,99 milyon dolar ihracat gerçekleştiren Tayvan, Kanada, Almanya ve İtalya olmuştur. Bir yandan bu ülkeleri takip eden Meksika nın ve İsrail in de çok hızlı bir büyümeyle bu pazarda var olmaya başladıkları gözlemlenmektedir. Türkiye nin bu pazarda varlık gösteremediği, ABD pazarındaki ihracat artışının bu ürün grubundaki toplam ihracatının gerisinde kaldığı görülmektedir. Aşağıda bulunan ithalat partnerleri grafiğinde bu durum açıkça görülmektedir. Çin, Tayvan, Almanya, İtalya ve Kanada ABD pazarında aslan payına sahip olurken diğer ülkeler kısıtlı bir performansa sahiptir. Rekabet Gücü. Bir alttaki grafikte ABD ye bu ürün grubunda ihracat yapan ülkelerin performansına ilişkin bir fikir edinmek mümkün. Grafikte son yıllarda dünya pazarında hızlı büyüme sağlayan ülkeler daha üst konumda, ABD pazarında aynı dönemde hızlı büyüme sağlayan ülkeler ise daha sağda konumlanmıştır. Buna göre Meksika ve Kanada hem dünya pazarında hem ABD pazarında üstün rekabet gücüne sahip olmuş; sırasıyla Norveç, Hong Kong, İsrail, Hindistan ve Danimarka ise dünya pazarında ortalamanın altında bir performans sergilemesine rağmen ABD pazarında hızlı bir şekilde büyümüştür. Grafiğe göre ABD pazarında dikkat edilmesi gereken ve başarı sebeplerinin araştırılmasının faydalı olacağı ülkeler rakipler özellikle bu ülkelerdir. Bu açıdan Türkiye nin, ABD pazarında yüksek pazar payı bulunan ülkelere nazaran benzer bir konumda bulunduğu gözlemlenmektedir, ki bu ABD ye bu sektörde ihracat yapmak isteyen firmalar için olumlu bir sinyal olarak öne çıkmaktadır. Talebin dağılımı. Son tablo, ABD pazarındaki talebin söz konusu ürün grubunun alt kırılımlarına göre dağılımını göstermektedir. Buna göre, 2007 yılında bu pazarda talebin özellikle yoğun olduğu ürün alt grubu 846591 ağaç, mantar, kemik, vb. işleyen testere makineleri olmuştur. Ancak, göreceli olarak kayda değer bir talebe söz konusu olan 648510 GTIP kodlu alet değiştirmeden çeşitli makine işlemleri yapan makineler grubu ürünlere olan talep son yıllarda %27 artmıştır. 2006-2007 döneminde ise 846593 GTIP kodlu ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen planya/freze/kalıplama makinelere olan talebin %147 artmış olması, ABD ye ihracatta bu ürüne yönelmenin uygun olabileceğine işaret etmektedir. Her ne kadar kısıtlı bir hacim söz konusu olsa da 846596 kodlu ürünlerin ihracatı da benzer bir çekicilik olasılığı arz etmektedir. Bu veriler, GTİP 8465 kodu altındaki ürünlerin arz ve talebi grafiğinde görselleştirmektedir. GTİP 8465 Ürün grubunda ABD'nin başlıca ithalat partnerleri, 2007 Tedarikçi Ülke İthalat, 2007, milyon dolar Birim değeri (dolar/ton) Pazar payı, % Yıllık artış, 2003-2007, % Yıllık artış, 2006-2007, % Dünya 1.363,30 11.999 100 8 13 Çin 310,56 10.753 22,8 13 8 Tayvan 274,99 10.777 20,2-8 4 Kanada 205,26 14.521 15,1 32 106 Almanya 196,85 12.110 14,1 9-4 İtalya 126,68 13.158 9,3 2-3 12
Meksika 53,64 10.445 3,9 360-3 Japonya 33,17 12.185 2,4 2-7 İsrail 32,08 15710 2,4 302 480 Avusturya 29,06 14.059 2,1 12-2 Türkiye (32.) 0,40 12.152 0 14-19 ABD nin GTİP 8465 ürün grubundaki ithalat partnerleri, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubunda tedarikçi ülkelerin ABD nin ithalatındaki pazar payı, 2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla 13
GTİP 8465 ürün grubu tedarikçilerinin ABD pazarındaki rekabet gücü, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubu tedarikçilerinin ABD pazarına yaptıkları ihracattaki büyüme, 2003-2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla ABD nin ithalatında 8465 GTİP Kodlu ürünlerin dağılımı, 2007 GTİP Ürün İthalat (milyon ABD Doları) Yıllık Artış, 2003-2007, % 846591 Ağaç, mantar, kemik, vb. işleyen testere makineleri 549,03 4 5 846510 Alet değiştirmeden çeşitli makine işlemleri yapan makineler 269,16 27-4 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen planya/freze/kalıplama 846592 makineleri 175,15 3 147 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen 846593 parlatma/zımba./taşlama makineleri 114,88 7 10 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen delik açma ve 846595 zıvanalama makineleri 85,44 6 9 Artış, 2006-2007, % Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen bükme ve birleştirme 846594 makineleri 69,83 12 4 846599 Ağaç, kemik, sert plastik vb. işleyen diğer makineler 58,32-3 3 846596 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleri 41,50 31-13 14
ABD pazarı: GTİP 8465 kodu altındaki ürünleri arz ve talebi, 2007 Küresel ihracattaki ABD nin GTİP 8465 grubu ürünleri ithalatındaki büyüme, 2003-2007, % Ülke bu üründe Net ithalatçı konumundadır Ülke bu üründe Net ihracatçı konumundadır gerçekleştirilen İthalatın hacmi ile Dünya İthalatçıları: Çin Rakip Ülkeler. 8465 ürün grubu dünya ithalatçıları arasında 3. sırada yer alan Çin Halk Cumhuriyeti nde bu ürünün başlıca tedarikçileri Japonya, Tayvan, Almanya ve İtalya dır. Türkiye nin Çin de bu ürün grubunda pazar payı neredeyse hiç bulunmamaktadır. Söz konusu pazarda rekabet eden ülkelerin pazar payları ve göreceli konumlarını ithalat partnerleri grafiğinde daha açık bir şekilde gösterilmektedir. Dünya pazarında en büyük pazar payına sahip olan Almanya nın en büyük daire ile resmedildiği grafikte Japonya nın ve Tayvan ın dünya ya yaptığı ihracatın yavaş büyümesine rağmen Çin de çok hızlı büyüdüğü ve bu ülkelerin bu ürün grubundaki ihracatının özellikle Çin de daha hızlı arttığı göze çarpmaktadır. Türkiye nin pazardaki konumuna bakıldığında rakiplerine göre küresel pazarda göreceli olarak hızlı büyüme gören Türk ihracatının Çin e hiç yansımadığı gözlemlenmektedir. Rekabet gücü. Çin pazarındaki rekabet gücü başlığını taşıyan grafikte Çin e bu GTIP kodunda tedarik sağlayan ülkelerin Çin ve dünya pazarlarındaki performansını gözlemlemek mümkündür. Çin ağaç, mantar, kemik, sert kauçuk, plastik vb. işleme makineleri pazarında rekabet eden ülkeleri resmeden dairelerin çapı ülkelerin bu üründeki dünya dış ticaretinin hacmiyle orantılı olup, dikey konumları söz konusu ülkelerin küresel yi ve yatay konumları ise Çin pazarındaki pazar paylarını göstermektedir. Buna göre, küresel pazarda en yüksek hacmi yakalayan İtalya ve Almanya, Çin pazarında Türkiye den çok farklı bir konuma sahip değildir. Son yıllarda bu ülkelerden daha hızlı bir ihracat büyümesi sergileyen Türkiye, diğer yandan Çin pazarında yüksek pazar paylarına sahip olan Polonya, Tayland, Çek Cumuhuriyeti, Hindistan, Hollanda ve İspanya gibi ülkelerin ürünleriyle rekabet etme durumundadır. 15
Talebin dağılımı. 8465 GTİP kodlu altında kategorize edilen ürünlerin alt grupların Çin deki talebine bakıldığında Çin de en çok satan ürünün 376,60 milyon dolar hacimle 846595 GTİP kodlu ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen delik açma ve zıvanalama makineleri olduğu gözlemlenmektedir. Bu ürün sadece en çok satan ürün olmakla kalmayıp 2003-2007 döneminde %33 lük bir ithalat artışı görmüş, 2006-2007 döneminde ise bu artış %52 oranında olmuştur. 2006-2007 döneminde hızlı talep artışı gören bir diğer ürün alt grubuysa 846591 ve 846594 GTİP kodlu bükme ve birleştirme makineleri ve alet değiştirmeden çeşitli işlemleri yapan makineler olmuştur. Ancak, GTİP 8465 kodu altındaki ürünlerin arz ve talebini resmeden grafikte de görülebileceği gibi, Çin de bu ürün grubundaki ithalat artışı küresel pazardaki artışla aynı kıvamda gerçekleşmemiştir. GTİP 8465 Ürün grubunda Çin'in başlıca ithalat partnerleri, 2007 Tedarikçi Ülke İthalat, 2007, milyon dolar Birim değeri (dolar/ton) Pazar payı, % Yıllık artış, 2003-2007, % Yıllık artış, 2006-2007, % Dünya 800,472 13.196 100 15 22 Japonya 309,758 13.187 38,7 33 29 Tayvan 223,419 12.893 27,9 15 25 Almanya 117,855 13.326 14,7 4 20 İtalya 44,025 13.542 5,5 5 13 Güney Kore 36,193 14.368 4,5 20 4 Çin 12,933 12.544 1,6 41 38 ABD 12,174 15.955 1,5 2-30 Avusturya 8,633 11.212 1,1-21 49 İsviçre 5,028 13.302 0,6-12 -27 Hollanda 3,875 10.885 0,5 67-3 Türkiye (35.) 0,038 9.500 0 3 124 16
Çin in GTİP 8465 ürün grubundaki ithalat partnerleri, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubunda tedarikçi ülkelerin Çin in ithalatındaki pazar payı, 2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla 17
GTİP 8465 ürün grubu tedarikçilerinin Çin pazarındaki rekabet gücü, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubunda tedarikçi ülkelerin Çin in ithalatındaki pazar payı, 2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla Çin in ithalatında 8465 GTİP Kodlu ürünlerin dağılımı, 2007 İthalat (milyon ABD Doları) Yıllık Artış, 2003-2007, % Artış, 2006-2007, % GTİP Ürün '846595 Ağaç, mantar vb. sert madd. işleyen delik açma ve zıvanal. makineleri 376.60 33 52 '846599 Ağaç, kemik, sert plastik vb. işleyen diğer makineler 108.51 6 2 '846596 Ağaç, mantar vb. sert madd. işleyen yarma, dilme/yaprakl. makineleri 99.67 15-2 '846592 Ağaç, mantar vb. sert madd. işleyen planya/freze/kalıpl. makineleri 92.73 11 0 '846593 Ağaç, mantar vb. sert madd. işleyen parlatma/zımba./taşlama makinel. 60.96-1 -2 '846591 Ağaç, mantar, kemik, vb. işleyen testere makineleri 35.87 0 48 '846594 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen bükme ve birleşt. makineleri 18.40-6 35 '846510 Alet değiştirmeden çeşitli makine işlemleri yapan makineler 7.74 18-9 18
Çin pazarı: GTİP 8465 kodu altındaki ürünleri arz ve talebi, 2007 Küresel ihracattaki Çin in GTİP 8465 grubu ürünleri ithalatındaki büyüme, 2003-2007, % Ülke bu üründe Net ithalatçı konumundadır Ülke bu üründe Net ihracatçı konumundadır gerçekleştirilen İthalatın hacmi ile Dünya İthalatçıları: Fransa Rakip Ülkeler. Fransa nın GTİP 8465 kodlu ürünlerin ithalatındaki birinci sıradaki partneri 2007 yılında 154,65 milyon dolar ile Almanya, ikinci sıradaki partneri ise 124,55 milyon dolar hacim ile İtalya olmuştur. Bu bakımdan 3. sırada bulunan Çin bu ürün grubunda Fransa ya sadece 26,07 milyon milyon dolar tutarında ihracat yapabilmiştir. Türkiye 2007 yılında bu pazarda çok kısıtlı (%0,4) bir pazar payına sahip olmuş, 1,45 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirmiştir. Fransız pazarında rekabet eden ülkelerin ve Türkiye nin performansını tablonun altında bulunan grafikte daha kolay bir şekilde gözlemlemek mümkündür. Tabloda görüldüğü üzere, dünya pazarında en çok ihracatı gerçekleştiren ülkeler olan Almanya ve İtalya, tüm diğer ülkeleri büyük bir farkla geride bırakan bir pazar payına sahiptir. Ancak diğer yandan Türkiye başta olmak üzere Polonya, Slovenya, Çin, Avusturya, İspanya, Finlandiya, Danimarka ve Çek Cumhuriyeti nin Fransa ya ihracatları 2006-2007 döneminde bu iki ülkeninkinden çok daha hızlı büyümüştür. Rekabet gücü. Söz konusu ülkelerin Fransa pazarındaki rekabet gücünü ilgili grafik aracılığıyla da incelemek mümkündür. Grafikte hem küresel pazara hem Fransa ya ihracatı hızlı büyümüş olan Türkiye nin avantajlı bir konuma sahip olduğuna işaret etmektedir. Slovenya, Tunus, Finlandiya ve Yeni Zelanda Türkiye nin rekabet gücü açısından dikkat etmesi gereken diğer rakipler olarak öne çıkmaktadır. Grafikte göze çarpan bir diğer gözlem ise Almanya nın Fransa pazarında küresel pazarda büyüdüğünden daha yavaş büyümüş olduğudur. Diğer yandan Fransa da yüksek pazar payına sahip olan İtalya nın bu ülkeye ihracatının da 2003-2007 döneminde kayda değer bir şekilde arttığı görülmektedir. 19
Talebin dağılımı. Fransa nın ithal ettiği 8465 GİTP kodlu ürünlerin alt gruplara dağılımı incelendiğinde en fazla ihracatın GTIP 846599, 846591 ve 846510 GTİP kodlu ürünlerde gerçekleştiği görülmektedir. Ağaç, kemik, sert plastik vb. işleyen diğer makinelerin ithalatı 2007 yılında 126,10 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiş ve 2003-2007 döneminde ithalatı %24 artan bu ürüne olan talebin 2006-2007 döneminde değer bazında %105 büyüdüğü gözlemlenmektedir. Dikkat çekici bir trende sahip olduğu görülen bir diğer ürünse 846596 GTİP kodlu ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleridir. 2003-2007 döneminde %24 oranında büyüyen bu ürün kalemindeki ithalat, 2006-2007 döneminde bu ürün grubunda en yüksek artışı yakalayarak %117 oranında büyümüştür. Tablonun altında bulunan grafikte de gösterildiği gibi, daha kısıtlı bir talebe sahip olsa da bu ürün kalemi ihracatçıları için Fransız pazarı dünyanın geri kalan pazarlarından daha büyük potansiyel sergilemiştir. GTİP 8465 Ürün grubunda Fransa'nın başlıca ithalat partnerleri, 2007 Tedarikçi Ülke İthalat, 2007, milyon dolar Birim değeri (dolar/ton) Pazar payı, % Yıllık artış, 2003-2007, % Yıllık artış, 2006-2007, % Dünya 392,21 16.834 100 14 44 Almanya 154,65 17.106 39,4 9 86 İtalya 124,55 19.307 31,8 16 30 Çin 26,07 10.821 6,6 18 41 Avusturya 14,82 13.856 3,8 26 8 İspanya 14,77 44.512 3,8 23 71 Finlandiya 12,59 13.857 3,2 78 59 Belçika 8,06 17.008 2,1 12-34 İsviçre 6,14 16.086 1,6-2 11 Tayvan 4,89 13.094 1,2 20 53 Hollanda 4,47 20.443 1,1 11 99 Türkiye (18.) 1,45 9.031 0,7 0,4 369 20
Fransa nın GTİP 8465 ürün grubundaki ithalat partnerleri, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubunda tedarikçi ülkelerin Fransa nın ithalatındaki pazar payı, 2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla GTİP 8465 ürün grubu tedarikçilerinin Fransa pazarındaki rekabet gücü, 2007 İhracatçı ülkenin küresel ihracatındaki GTİP 8465 grubunda tedarikçi ülkelerin Fransız pazarında yaptığı ihracatın büyüme hızı, 2007, % < Partner ülkenin toplam > Partner ülkenin toplam İlgili ülkenin yaptığı ihracatın dünyadaki pazar payıyla 21
Fransa nın ithalatında 8465 GTİP Kodlu ürünlerin dağılımı, 2007 GTİP Ürün İthalat (milyon ABD Doları) Yıllık Artış, 2003-2007, % Artış, 2006-2007, % 846599 Ağaç, kemik, sert plastik vb. işleyen diğer makineler 126,10 24 105 846591 Ağaç, mantar, kemik, vb. işleyen testere makineleri 85,37 12 18 846510 Alet değiştirmeden çeşitli makine işlemleri yapan makineler 69,23 7 37 846592 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen planya/freze/kalıplama makineleri 49,06 14 21 846596 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen yarma, dilme/yapraklama makineleri 20,33 24 117 846595 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen delik açma ve zıvanalama makineleri 17,91 12 1 846594 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen bükme ve birleştirme makineleri 13,69 0 41 846593 Ağaç, mantar vb. sert maddeleri işleyen parlatma/zımba./taşlama makineleri 10,486-3 3 Fransa pazarı: GTİP 8465 kodu altındaki ürünleri arz ve talebi, 2007 Küresel ihracattaki Çin in GTİP 8465 grubu ürünleri ithalatındaki büyüme, 2003-2007, % Ülke bu üründe Net ithalatçı konumundadır Ülke bu üründe Net ihracatçı konumundadır gerçekleştirilen İthalatın hacmi ile 22
Değerlendirme ITC Trademap verilerinden yola çıkarak yapılan bu dış ticaret analizinde, 8465 GTİP kodlu ağaç, mantar, kemik, sert kauçuk, plastik vb. işleme makineleri üreten Türk firmalarının bir yandan küresel pazarda kısıtlı bir pazar payına sahip olduğunu, diğer yandansa bu alandaki performansını artırma şansı olduğu yönünde bulgulara yer vermektedir. Türkiye nin bu ürün grubunda mevcut hedef ülkeleri arasında Ukrayna, Bulgaristan, Gürcistan ve Azerbaycan da olumlu bir talep artışının mevcut olduğu gözlemlenmiştir. Dünya nın en büyük ithalatçılarının Türkiye nin mevcut başlıca hedef pazarları arasında yer almıyor olması da dikkat çekici bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Bu ülkelerden özellikle Almanya ve Fransa pazarlarında iyi bir performans sergileme şansı olduğu görülmektedir. Bir yandan ürünlerini çeşitlendirme seçeneğine sahip olan firmaların ilgili ülkelerdeki ürün alt grubu dağılımlarını göz önünde bulundurarak altı çizilen ürünlerle bu pazarlara adım atması, diğer yandansa bu pazarlarda başarılı bir performans/potansiyele sahip olduğu dile getirilen ülkelerin başarı faktörlerinin araştırılması önerilerimiz arasında yer almaktadır. 23