OTEL VE AVM LERDE KOJENERASYON VE TRİJENERASYON UYGULAMALARI İZMİR - MAYIS 2015 MEHMET TÜRKEL
SUNUM KONULARI YATIRIM VE KARLILIK MEVCUT YASAL ALTYAPI İLGİLİ MADDELER MUHTEMEL UYGULAMALAR UYGULAMALARIN ARTILARI VE EKSİLERİ SONUÇ VE ÖNERİLER
YATIRIM VE KARLILIK EN PAHALI YATIRIM ÖRNEK OLARAK ALINMIŞTIR -TRİJENERASYON MALİYET YATIRIM BAZINDA 750 /KW ALINABİLİR DOĞAL GAZ İLE ELEKTRİK SICAK SU- SOĞUK SU- BUHAR ÜRETİLEBİLİR EN AZ % 80 TOPLAM VERİM (% 40 ELEKTRİK + % 40 ISI GERİ KAZANIMI) ÖRNEK BİR TESİSTE YATIRIM TOPLAMI =1.200 KW X 750 /KW = 900.000 AYLIK KAZANÇ EN AZ 100.000 TL = 33.333 = 400.000 /YIL (1 = 3,0 TL) GERİ ÖDEME SÜRESİ = 2,25 YIL
YATIRIM VE KARLILIK
MEVCUT YASAL ALTYAPI ELEKTRİK PİYASASI KANUNU KANUN NO: 6446 KABUL TARİHİ 14 MART 2013 ÖNLİSANS VE LİSANS YÖNETMELİĞİ - 02 KASIM 2013 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK 02 KASIM 2013 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN TEBLİĞ 12 KASIM 2013
İLGİLİ MADDELER 6446 NOLU ELEKTRİK PİYASASI KANUNU Üretim faaliyeti MADDE 7 (3) Üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin tesislerinde ürettiği enerjiyi iletim veya dağıtım sistemine çıkmadan kullanması kaydıyla sahip olduğu, kiraladığı, finansal kiralama yoluyla edindiği veya işletme hakkını devraldığı tüketim tesislerinin ihtiyacını karşılamak için gerçekleştirdiği üretim, nihai tüketiciye satış olarak değerlendirilmez. Eski Otoprodüktörün tarifi Bu kanunda Otoprodüktörlüğe lisans verilmiyor artık. Bütün eski Otoprodüktörlere Üretim Lisansı verildi. Lisanssız yürütülebilecek faaliyetler MADDE 14 ç) Mikrokojenerasyon tesisleri ile Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kojenerasyon tesislerinden Kurulca belirlenecek olan kategoride olanlar Bakanlıkça belirlenmiş olan verimlilik değeri % 75 dir.
İLGİLİ MADDELER ÖNLİSANS VE LİSANS YÖNETMELİĞİ Muafiyetler MADDE 7- (1) Aşağıdaki üretim faaliyetleri, önlisans ile lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaftır. ç) Mikrokojenerasyon tesisleri ile Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisleri. (% 75 verim) Önlisans Başvuru usulü MADDE 12- (1) Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişiler, önlisans almak için; Ek-2 de yer alan Önlisans Başvuru Dilekçesi ile birlikte, Kurul kararıyla yürürlüğe konulan Önlisans ve Lisans İşlemleri ile İlgili Başvurularda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi uyarınca sunulması gereken belgeleri ibraz etmek suretiyle Kuruma başvurur. ç) Başvuru sahibi tüzel kişinin esas sözleşmesinde yer alan şirket amaç ve konusuna ilişkin hükümlerin, elektrik piyasasına ilişkin ilgili mevzuata uygun hale getirilmesi zorunludur.
İLGİLİ MADDELER LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK Tanımlar ve kısaltmalar MADDE 4 m) Kojenerasyon tesisi: Isı ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin eş zamanlı olarak üretiminin gerçekleştirildiği tesisi, n) Bu Yönetmelik kapsamındaki kojenerasyon tesisi: Bakanlıkça belirlenen verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisini (% 75 verim) o) Mikrokojenerasyon tesisi: Elektrik enerjisine dayalı toplam kurulu gücü 100 kwe ve altında olan kojenerasyon tesisini, (2) Bu Yönetmelik çerçevesinde, üretim tesisiyle tüketim tesisinin dağıtım sistemine aynı baradan bağlı olması halinde ilgili üretim ve tüketim tesisleri aynı yerde kabul edilir. Lisans alma ile şirket kurma muafiyeti MADDE 5 d) Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisleri, e) Mikrokojenerasyon tesisleri,
İLGİLİ MADDELER LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İhtiyaç fazlası enerjinin tespiti MADDE 17 (1) Lisanssız üretim yapan gerçek ve tüzel kişilerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak için üretim yapmaları esastır. Ancak, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c), (d), (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen üretim tesislerinde üretilen elektrik enerjisinin, üretim tesisi ile aynı yerde kurulu tüketim tesisi ya da tesislerinde tüketilemeyen miktarı, aynı dağıtım bölgesinde olması şartıyla aynı kişinin uhdesindeki başka bir tüketim tesisinde ya da tesislerinde tüketilebilir.
MUHTEMEL UYGULAMALAR LİSANSLI ÜRETİM LİSANSSIZ ÜRETİM
UYGULAMALARIN ARTILARI VE EKSİLERİ LİSANSLI ARTILARI YALNIZ KENDİSİ İÇİN ÜRETİLEN ELEKTRİK ENERJİSİ NİHAİ TÜKETİCİYE VERİLEN OLARAK KABUL EDİLMİYOR TİCARİ ABONELER İÇİN KAMUSAL BEDEL ALINMIYOR (8,5 KRŞ/kWh + FONLAR % 3+ KDV) ELEKTRİK PİYASASINDA ELEKTRİK ALIMI VE SATIŞI YAPILABİLİR KAPASİTESİ TÜKETİMİNE GÖRE FARKLI OLAN TESİSLER İÇİN KARLI ÜRETİMİN TÜKETİM İÇİN YETERLİ OLMAMASI HALİNDE: % 80 VERİM İÇİN MALİYET =15-20 Krş/KWh ÖZELLİKLE GÜNDÜZ VE PUANT SAATLERİNDE EKSİK ELEKTRİĞİN PİYASADAN SATIN ALINABİLMESİ (10-20 Krş/kWh + 8,5 KRŞ/kWh ) HAFTA SONLARI VE BAYRAMLARDA TESİS DURDURULARAK ELEKTRİK 24 SAAT BOYUNCA PİYASADAN ALINABİLMEKTEDİR
UYGULAMALARIN ARTILARI VE EKSİLERİ LİSANSLI ARTILARI ELEKTRİK SATIŞI YAPILABİLİR- ANCAK KAPASİTE KISITI OLANLAR İÇİN BU KONU PİK KULLANIM SEZONLARINDA VE SAATLERİNDE MÜMKÜN OLAMAMAKTADIR ÖRNEĞİN PİYASADA FİYATLARIN AŞIRI SICAK VE SOĞUK SAATLERDE YÜKSELMESİ SIRASINDA BUNUN ÜRETİCİ İÇİN DE GEÇERLİ OLMASI ANCAK KAPASİTENİN ARTTIRILMASI HALİNDE ELEKTRİK SATIŞI YAPILABİLMEKTEDİR. ATIK ISININ KULLANILMASI HALİNDE FAZLA ELEKTRİĞİN SATILABİLMESİ ÇOK KARLI OLMAKTADIR. % 75 VERİM ŞARTI ARANMAMAKTADIR
YATIRIM VE KARLILIK
UYGULAMALARIN ARTILARI VE EKSİLERİ LİSANSLI EKSİLERİ PİK ZAMANLARDA T3 ZAMANINDA PİYASADAN ALINAN ENERJİ FİYATLARI TEDAŞ FİYATLARI ÜZERİNDE KALMAKTADIR. (8 saat/gün) BU ZAMAN SÜRESİNCE KOJENİN ÇALIŞMASI DAHA KARLI OLMAKTADIR. ÜRETİM LİSANSININ ALINMASI 12 İLE 18 AY SÜRMEKTEDİR. FAZLA ZAMAN ALMAKTADIR ANA SÖZLEŞMEYE 22 ADET KONU İLAVESİ YAPILMAKTA VE ŞİRKETİN ADINA ELEKTRİK ÜRETİM İBARESİ EKLENMEKTEDİR. ORTAKLIK YAPISI VE ORTAKLAR İNCELENMEKTEDİR. LİSANS KABUL DOSYASININ EPDK YA VERİLMESİ İLE LİSANS ALINMASI SIRASINDA ORTAKLIK YAPISINDA DEĞİŞİKLİK YAPILAMAMAKTADIR. LİSANS ALINMASI ZOR FAKAT PMUM DAN ELEKTRİK TAKASI GEREKLİ ŞİRKETLER İÇİN DÜŞÜNÜLMELİDİR.
UYGULAMALARIN ARTILARI VE EKSİLERİ LİSANSSIZ ARTILARI YALNIZ KENDİSİ İÇİN ÜRETİLEN ELEKTRİK ENERJİSİ NİHAİ TÜKETİCİYE VERİLEN OLARAK KABUL EDİLMİYOR TİCARİ ABONELER İÇİN KAMUSAL BEDEL ALINMIYOR (8,5 KRŞ/KWh + FONLAR % 3+ KDV) TESİS 06-22 SAATLERİ ARASINDA ÇALIŞTIRILIP T3 ZAMANINDA ELEKTRİK TEDAŞ TAN ALINABİLİR. TESİSLERİNDE TÜKETİLEMEYEN MİKTARI, AYNI DAĞITIM BÖLGESİNDE OLMASI ŞARTIYLA AYNI KİŞİNİN UHDESİNDEKİ BAŞKA BİR TÜKETİM TESİSİNDE YA DA TESİSLERİNDE TÜKETİLEBİLİR. ŞİRKET OLMAYA GEREK OLMAMAKTADIR LİSANSSIZ YOL LİSANSLIYA GÖRE DAHA KOLAY VE HIZLI BİR ÇÖZÜM
UYGULAMALARIN ARTILARI VE EKSİLERİ LİSANSSIZ EKSİLERİ PİYASADA ELEKTRİK TAKASI YAPILAMAZ. EKSİK KALAN ELEKTRİK YALNIZ BAĞLI BUNULUNAN EDAŞ TAN ALINACAKTIR. FAZLA ELEKTRİK SATILAMAZ ANCAK NAKLEDİLEBİLİR. ELEKTRİK NAKLİ İÇİN SİSTEM KULLANIM BEDELİ ILGİLİ EDAŞ A ÖDENECEKTİR.
SONUÇ VE ÖNERİLER MEVCUT DURUMDAKİ ARTI VE EKSİLERİ DİKKATE ALDIĞIMIZ ZAMAN HER TESİSİN KENDİ DURUMUNU VE BAĞLI OLDUĞU DAĞITIM ŞİRKETİNİ DİKKATE ALARAK LİSANSLI VEYA LİSANSSIZ OLARAK YOLA DEVAM EDECEĞİNE KARAR VERMESİ GEREKMEKTEDİR. YATIRIM YAPILMADAN ÖNCE BU KONULARIN AÇIĞA ÇIKMASI GÜN GEÇTİKÇE DAHA FAZLA ÖNEM KAZANMAKTADIR.